[Itinerari Formatiu] Hospital Clínic de Barcelona [PSIQUIATRIA]
|
|
- Marcos Chávez Blanco
- hace 8 años
- Vistas:
Transcripción
1 [Itinerari Formatiu] Hospital Clínic de Barcelona [PSIQUIATRIA] Aprovat en Comissió de Docència el 24 de febrer de 2015
2 ITINERARIO FORMATIVO ESPECIALIDAD: PSIQUIATRÍA HOSPITAL CLINIC DE BARCELONA Jefe de Servicio: EDUARD VIETA Tutores: IMMA BAEZA MIREIA VAZQUEZ GUILLEM MASANA Instituto: INSTITUT CLÍNIC DE NEUROCIÈNCIES Coordinador de Docencia: JORDI BLANCH Directora de Docencia: FRANCESCA PONS [2] ITINERARI FORMATIU DE PSIQUIATRIA
3 [ÍNDICE] A. PRESENTACIÓN DEL SERVICIO... pág Introducción... pág Personal... pág Distribución física de las dependencias... pág Cuantificación de la actividad del Servicio... pág Instituto al que pertenece y sus cargos directivos... pág. 6 B. PROGRAMA DETALLADO DE FORMACIÓN... pág Justificación y objetivos... pág Resumen del Plan Nacional de la Especialidad y de su adaptación al entorno del Hospital Clínic... pág Plan Global y Etapas de la Formación del Residente... pág Descripción detallada de la actividad asistencial... pág Cuadro Resumen de las Rotaciones... pág Descripción de la Actividad Docente... pág Descripción de la Actividad de Investigación... pág Ayudas Institucionales a la Docencia y a la Investigación... pág Plan de Formación Transversal Común... pág. 18 [3] ITINERARI FORMATIU DE PSIQUIATRIA
4 A. PRESENTACION DEL SERVICIO 1.- INTRODUCCIÓN Se describe de modo resumido las características de la actividad asistencial, docente y de investigación que se lleva a cabo en el Servicio, con definición específica de las Áreas de Actividad según su distribución por espacios y/o por dedicación. El Hospital Clínic de Barcelona tiene unas características especiales que hacen que sea un hospital emblemático en el contexto de la actividad del país en materia de sanidad, tanto a nivel asistencial como de docencia e investigación. Desde 1996 esta organización ha cambiado para hacerla más dirigida al usuario, adquiriendo la forma de Institutos en los que diferentes especialidades confluyen con el objetivo de ofrecer una atención integral al paciente según la enfermedad. El Institut Clínic de Neurociències (ICN), que empezó a funcionar efectivamente en el año 2004, está formado por los Servicios de Neurología, Neurocirugía, Psiquiatría y Psicología de Adultos, y Psiquiatría y Psicología Infantil y Juvenil. Sus órganos de gobierno están integrados en un Comité de Dirección. La Dra. Josefina Castro es la Directora del Institut, la Sra. Teresa Fusté es la Jefa de Gestión de Enfermería, y el Sr. Estanis Alcover es el Jefe Económico - Administrativo. El ICN organiza su actividad en tres vertientes: asistencial, docente y de investigación: 1.1. Actividad asistencial La actividad asistencial de Psiquiatría tiene como objetivo prioritario la atención de pacientes con enfermedades psiquiátricas. La actividad de Psiquiatría (adultos) se centra en los dispositivos siguientes: la Sala de Hospitalización, el Hospital de Día, las Consultas Externas, el Centro de Salud Mental de Adultos de un sector de la ciudad (Eixample Esquerre) y también se dispone de un dispositivo de Psiquiatría de Enlace que atiende las interconsultas hospitalarias o ambulatorias de enfermos de otros Servicios. El Servicio de Psiquiatría Infantil y Juvenil dispone de dispositivos análogos que atienden a la correspondiente población. Los médicos del Servicio de Psiquiatría (adultos) y del de Psiquiatría Infantil y Juvenil cubren conjuntamente las urgencias de psiquiatría a cargo siempre de un médico especialista y un residente Actividad docente Además del programa de formación para residentes, se desarrolla actividad docente de pregrado y doctorado en el marco de la Facultad de Medicina de la Universidad de Barcelona, así como actividades de formación continuada Actividad de investigación Se desarrolla importante actividad de investigación entorno de las principales patologías psiquiátricas agrupadas en las siguientes líneas de trabajo: Esquizofrenia Trastorno bipolar Depresión mayor Psiquiatría de Enlace [4] ITINERARI FORMATIU DE PSIQUIATRIA
5 Adicciones Psiquiatría de la mujer y perinatal Otras El Servicio de Psiquiatría Infantil y Juvenil desarrolla sus propias líneas de investigación o bien se integra en las ya mencionadas anteriormente. La organización funcional del Servicio de Psiquiatría se resume en un comité que coordina las actividades del servicio y en unos procesos asistenciales dirigidos a satisfacer las necesidades de los pacientes de varios grupos diagnósticos en el contexto de los diversos dispositivos (hospitalización, centro de salud mental, urgencias, ). 2.- PERSONAL Los siguientes profesionales desarrollan su actividad en el Servicio de Psiquiatría: 2.1. Facultativos: 27 profesionales 2.2. Enfermería: 34 profesionales 2.3. Personal administrativo: 10 profesionales 2.4. Otros recursos humanos: 4 profesionales de trabajo social El Coordinador de Docencia del Servicio de Psiquiatría es el Dr. Jordi Blanch y los tutores de residentes de Psiquiatría son: la Dra. Imma Baeza, la Dra. Mireia Vàzquez, y el Dr. Guillem Masana. 3.- DISTRIBUCION FÍSICA DE LAS DEPENDENCIAS Se describe el espacio físico en que se distribuyen todas las dependencias del Servicio El Servicio de Psiquiatría (adultos) desarrolla su actividad asistencial en los siguientes dispositivos: a) Sala de Hospitalización: 24 camas ubicadas en la escalera 9, planta 7ª b) Hospital de día ubicado en la escalera 9 planta 6ª c) Consultas Externas y Centro de Salud Mental de Adultos: 24 despachos y dos salas de reuniones ubicados en la C/ Rosellón 140 (bajos) d) Área de Urgencias de Psiquiatría ubicada en la 6ª planta del edificio de Urgencias. Consta de 4 boxes equipados para pacientes psiquiátricos, una sala de espera, un baño especial para pacientes, un despacho y un puesto de control de enfermería. [5] ITINERARI FORMATIU DE PSIQUIATRIA
6 4.- CUANTIFICACIÓN DE LA ACTIVIDAD DEL SERVICIO Se relacionan de modo resumido datos cuantitativos sobre la actividad que se desarrolla en el Servicio en sus aspectos asistencial, docente y de investigación (los datos no corresponden a 2012). 1.- Hospitalización - Número de altas de hospitalización / año: Ocupación media últimos 3 años: 92,84 % - Días de estancia media: 20 días 2.- Ambulatorio - Primeras visitas: pacientes nuevos - Segundas visitas: visitas de revisión 3. Urgencias: Se efectúan una media de 26 consultas / día 5.- INSTITUTO AL QUE PERTENECE Y SUS CARGOS DIRECTIVOS Se describe el organigrama del Instituto al que pertenece el Servicio, con mención de los nombres de los integrantes del Comité de Dirección y de su ubicación. El siguiente esquema representa el organigrama básico y los responsables del Institut Clínic de Neurociències INSTITUT CLINIC DE NEUROCIÈNCIES (ICN) Cap Econ-Administratiu: Estanis Alcover Directora Institut: Fina Castro Cap Infermeria: Teresa Fusté Cap Serv. Neurocir: Enric Ferrer Cap Serv. Psiq. Inf-J: Luísa Lázaro Cap Serv. Neurol: Francesc Graus Cap Serv. Psiq. adults: Eduard Vieta [6] ITINERARI FORMATIU DE PSIQUIATRIA
7 B. PROGRAMA DETALLADO DE FORMACION 1. JUSTIFICACION Y OBJETIVOS Se desarrolla de manera razonada la justificación y los objetivos de la Formación de los Médicos Residentes en la Especialidad de que se trate. La formación de los MIR de Psiquiatría se basa en una preparación completa y extensa que abarca los aspectos asistenciales, la docencia práctica y teórica y una formación básica en investigación. Asimismo, se cuida con especial interés que los MIR adquieran las habilidades que les permitan abordar los aspectos relacionales con los pacientes y la interrelación con profesionales de otras especialidades. La capacidad para la toma de decisiones rápida ante situaciones complejas y las habilidades para el trabajo coordinado en equipos multidisplinarios constituyen otros aspectos de la formación MIR que se intentan cuidar de forma especial. El objetivo final es formar especialistas en Psiquiatría capaces de desarrollar la actividad profesional de la especialidad en cualquier ámbito sanitario. Organización El cumplimiento de los objetivos formativos se fundamenta en una fuerte acción tutorial por parte del tutor MIR de la especialidad, respaldada por los órganos de dirección del ICN y con el apoyo de la Comisión de Docencia y de la Dirección de Docencia del Hospital. La formación asistencial se apoya en rotaciones estructuradas que abarcan todas las unidades del Institut y en las que el MIR es directamente enseñado y tutelado por profesionales de staff. Aparte de la estructura general de que dispone el Hospital para la docencia, el Servicio de Psiquiatría dispone de espacios propios para el estudio y para las tutorías de los MIR. Mantiene también contactos con otros servicios nacionales y extranjeros lo que permite que los MIR puedan hacer estancias en ellos en el marco de su formación. [7] ITINERARI FORMATIU DE PSIQUIATRIA
8 2. RESUMEN DEL PLAN NACIONAL DE LA ESPECIALIDAD Y DE SU ADAPTACION AL ENTORNO DEL HOSPITAL CLÍNIC Se efectúa una descripción resumida del Plan Nacional de la Especialidad y de las razones que justifican su modificación para adaptarlo al entorno del Hospital Clínic. Para aquellos residentes que se incorporaron en el curso entró en vigor el nuevo programa de la especialidad de Psiquiatría (ver BOE núm 224, martes 16 de septiembre de 2008). Así, ha habido que ir modificando el calendario y en algunos casos el tipo de rotaciones para irlas adecuando al nuevo programa RESUMEN DE LOS OBJETIVOS DE LA FORMACIÓN La formación en la especialidad de Psiquiatría se plantea a partir de la búsqueda de una homologación europea, y los nuevos retos de la disciplina exigen que se hagan explícitos los papeles y las competencias (conocimientos, habilidades y actitudes) que deben completar la formación, de acuerdo con las funciones que el psiquiatra ha de asumir en la sociedad actual. Deben alcanzarse las siguientes funciones y competencias fundamentales: CLÍNICA Diagnóstico, tratamiento y programas de rehabilitación ajustados a los conocimientos psiquiátricos actuales. Buscar una atención integral a los enfermos, considerando la carga social de los pacientes en los planteamientos y programas terapéuticos. Adquirir, tras completar una sólida formación general como especialista y cuando lo desee el psiquiatra en formación, los conocimientos y destrezas que conducen a la subespecialización en un campo de la disciplina (Psiquiatría Infantil) y, en su momento, a una acreditación oficial CONOCIMIENTO E INVESTIGACIÓN Acceder a la información adecuada y aplicarla en la clínica y en la formación del personal sanitario en temas de salud mental y psiquiatría. Desarrollar, implementar y monitorizar una estrategia personal de formación continuada. Integrar la investigación básica-preclínica en la solución de los problemas concretos que incumben a los clínicos. Potenciar la investigación clínica-aplicada por sus implicaciones clínicas y como avance del conocimiento. Contribuir al desarrollo de nuevos conocimientos y a la formación de otros profesionales de la salud. [8] ITINERARI FORMATIU DE PSIQUIATRIA
9 COMUNICACIÓN Establecer una relación terapéutica adecuada y obtener la información relevante precisa en cada fase de la actuación médica. Comunicarse con los equipos asistenciales, para facilitar una acción sinérgica y la difusión de sus aportaciones en el campo de la disciplina. Contribuir de modo eficaz en otras actividades de equipos inter-disciplinares PROMOCIÓN DE LA SALUD Identificar los factores de la salud que afectan a los pacientes y participar en la promoción de la salud y en la lucha contra el estigma de la enfermedad mental GESTIÓN Y ÉTICA Actuar de modo eficiente en el sistema sanitario, equilibrando la asistencia a los enfermos y las necesidades de aprendizaje. Mantener, de modo especial, una práctica clínica y una actitud que preserve el respeto por los pacientes y sus derechos a elegir libremente. Proporcionar con integridad, honestidad y humanidad una asistencia de máxima calidad y evaluar de modo sistemático sus actuaciones en todos los ámbitos profesionales. Liderar, cuando sea preciso, un equipo multidisciplinar de atención psiquiátrica ROTACIONES: ESTRUCTURA PROPUESTA EN EL PLAN NACIONAL DE LA ESPECIALIDAD 1.1. Programas transversales 1. Medicina General / Neurología / Medicina Interna: 4 meses 2. Unidad de Hospitalización Breve: 8 meses 3. Psiquiatría Comunitaria (ambulatoria, y apoyo atención primaria): 10 meses 4. Rehabilitación psiquiátrica: 4 meses 5. Psiquiatría Psicosomática y de Enlace: 4 meses 6. Psiquiatría Infantil y de la Adolescencia: 4 meses 7. Alcoholismo y otras adicciones: 2 meses 1.2. Programas longitudinales (a lo largo de toda la Residencia) 1. Urgencias 2. Investigación En el programa de formación del Servicio de Psiquiatría del Hospital Clínic de Barcelona se han introducido pequeñas modificaciones para enriquecer la formación con las actividades especializadas que se desarrollan. Fundamentalmente, se han efectuado adaptaciones para añadir subprogramas longitudinales de formación en esquizofrenia y trastorno bipolar a lo largo del 3º año de residencia. [9] ITINERARI FORMATIU DE PSIQUIATRIA
10 3. PLAN GLOBAL Y ETAPAS DE LA FORMACIÓN DEL RESIDENTE Se describe la planificación de la Formación del Residente, considerando las etapas y años de su Formación, con descripción de todas las rotaciones previstas (incluyendo las que se realizan en otros Servicios). En las rotaciones del Residente por las distintas Áreas de Actividad del Servicio en que efectúe su Formación, se define el responsable de dicha formación. Residente-1 - Urgencias Medicina: 1 mes - Neurología: 3 meses (hospitalización y consultas externas) - Sala de Hospitalización de Psiquiatría de Adultos: 8 meses Residente-2 - Alcohología 1 mes, + Otras Toxicomanías (CAS de Sants): 1 mes - Dispositivos externos de Rehabilitación: Sala de hospitalización de Subagudos del Hospital Duran i Reynals: 1 mes, y Hospital de Dia del Passatge Còrsega: 1 mes. - Psiquiatría Infantil y Juvenil: 4 meses - Psiquiatría Psicosomática y de Enlace: 4 meses Residente-3 - Hospital de Día (G096): práctica de 100 TECs y otras actividades asistenciales que se efectúan en el mismo: 2 meses - Centro de Salud Mental Adultos (CSMA) (incluye Unidad de Esquizofrenia, Programa de Trastorno Bipolar, Programa de Depresión y Programa de Psiquiatría Comunitaria): 10 meses Residente-4 Rotación de libre elección siguiendo las líneas asistenciales y de investigación propias del ICN (incluye la opción en comisión de servicios de 4 meses): 12 meses 4. DESCRIPCION DETALLADA DE LA ACTIVIDAD ASISTENCIAL Se describe la actividad asistencial que se considere necesaria para la Formación del Residente, incluyendo la atención en Sala de Hospitalización, Consultas Externas, Guardias de Medicina General o de la Especialidad, y otros conceptos inherentes a la especialidad. Actividad de Hospitalización Estancia docente en la sala de hospitalización de 8 meses como R1 Estancia docente en la sala de hospitalización de Psiquiatría Infantil y Juvenil dentro de los 4 meses de rotación por dicho Servicio Actividad Consulta Externa Actividad de CSMA: Actividad de Psiquiatría comunitaria Actividad en programas específicos: [10] ITINERARI FORMATIU DE PSIQUIATRIA
11 - Esquizofrenia - Trastorno bipolar - Depresión mayor - Programas de Psiquiatría de Enlace - Actividad ambulatoria en el Servicio de Psiquiatría Infantil y Juvenil - Actividad ambulatoria durante la rotación por Alcohología y otras adicciones Actividad Hospital de día La práctica de un número de TEC = 100 Otres: Rehabilitación, Desintoxicación/Deshabituación de drogas, Programa de clozapina, etc Psiquiatría de Enlace Una estancia en Interconsulta hospitalaria de 4 meses con la finalidad de adquirir habilidades en el manejo de los dos grandes grupos de trastornos psiquiátricos asociados a la patología médica: los trastornos mentales orgánicos y los trastornos adaptativos. Una estancia en los programas específicos de Psiquiatría de Enlace con la finalidad de participar en actividades de enlace especializadas que desarrollan equipos multidisciplinares como: SIDA, Psiquiatría Perinatal, Neuropsiquiatría y un bloque de Fibromialgia Fatiga Crónica, Oncología, Obesidad, otras. [11] ITINERARI FORMATIU DE PSIQUIATRIA
12 5. CUADRO RESUMEN DE LAS ROTACIONES Rotacions Durada Lloc on es realitza Objectius Docents R1 - Urgències de Medicina - Neurologia 1 mes 3 mesos Urgències Sala Neurologia i Consultes externes 1.Coneixement del funcionament del servei de psiquiatria i les tasques que s hi desenvolupen. - Sala d'hospitalització de Psiquiatria: 8 mesos 8 mesos Sala Hospitalització Psiquiatria Adults 2.Fer una història clínica, recollir l anamnesi i fer una exploració psicopatològica. 3.Entrevista amb famílies per recollir i donar informació de diagnòstic, tractament i pronòstic. 4.Conèixer els procediments diagnòstics bàsics per l especialitat 5.Dominar els recursos d informació per a la formació teòrica i pràctica en Psiquiatria. 6.Diagnòstic diferencial amb les patologies mèdiques amb afectació del Sistema Nerviós Central 7.Diagnòstic diferencial amb la patologia neurològica. 8.Diagnòstic dels gran grups sindròmics en Psiquiatria: a)trastorns psicòtics b)trastorns afectius c)trastorns de personalitat d)dependència a tòxics 9.Inici en el maneig de les urgències psiquiàtriques 10.Desenvolupament d'habilitats en maneig d'urgències generals 11.Principis de psicofarmacologia [12] ITINERARI FORMATIU DE PSIQUIATRIA
13 R2 -Dispositius Externs de Rehabilitació - Psiquiatria Infanto- Juvenil - Addiccions 2 mesos 4 mesos 2 mesos Hospital de Dia Còrsega i Centre Duran i Reynals Servei Psiquiatria Infanto-Juvenil HCP 1.Coneixement de la xarxa de salut mental i dels recursos comunitaris. 2.Adquisició de coneixements bàsics sobre les característiques de la patologia psiquiàtrica en població infantil i juvenil. - Interconsulta psiquiátrica hospitalària 4 mesos CAS Sants i Unitat Addiccions HCP 3.Adquisició de coneixements sobre les patologies relacionades amb les addiccions. Servei Interconsultes HCP 4.Adquisició de coneixements en metodologia de recerca en Psiquiatria i coneixement dels projectes en curs. 5.Participació activa en les sessions docents del Servei (sessió bibliogràfica, sessió de casos clínics) 6. Coneixements sobre el maneig de pacients amb comorbiditat mèdica i amb patologia psicosomática 7.Coneixement de recursos de xarxa (Hospital de Dia) [13] ITINERARI FORMATIU DE PSIQUIATRIA
14 R3 - Hospital de Dia HCP - Centre Salut Mental Adults 2 mesos 10 mesos Hospital de Dia Psiquiatria Adults HCP CSMA Esquerre Eixample 1. Adquisició de coneixements sobre les indicacions, procediments i efectes adversos de la teràpia electroconvulsiva (TEC). 2. Adquisició de coneixements sobre les avaluacions i intervencions psicològiques. 3. Capacitat de maneig ambulatori de pacients amb trastorns mentals greus en el context de programes específics 4. Coneixements sobre el maneig ambulatori de pacients amb comorbiditat mèdica i amb patologia psicosomática 5. Coneixements sobre gestió clínica i utilització racional dels recursos. R4 - Rotació Lliure Elecció segons línies assistencials ofertades al BOE - Rotació Externa 8 mesos 4 mesos Psiquiatria InfantoJuvenil Psiquiatria Interconsulta i Enllaç Programes Assistencial (Trastorn Bipolar, Esquizofrènia) 1. Consolidar els coneixements i habilitats adquirits en anys anteriors 2. Dominar els recursos d informació per l adquisició de nous coneixements en Psiquiatria 3. Participació activa en un treball de recerca. Unitat Addiccions Psicogeriatria Psicoteràpia 4. Participació activa en les sessions docents del Servei (sessió bibliogràfica, sessió de casos clínics) i especialment en les discussions obertes. Centres Externs (prèvia aprovació del comitè de Docència) 5. Capacitat per supervisar activitats de nivell B a altres residents 6. Aprofundir en una àrea específica de Psiquiatria (possibilitat de rotació externa) [14] ITINERARI FORMATIU DE PSIQUIATRIA
15 6. DESCRIPCION DE LA ACTIVIDAD DOCENTE Se describe la actividad docente que se considere necesaria para la Formación del Residente, incluyendo la atención a Sesiones Clínicas o Académicas, Cursos de Formación Interna o Externa, etc. - Miércoles, de 15:30 a 18:30 clases teóricas estructuradas conjuntamente para todos los MIR psiquiatría y PIR de Catalunya (Institut d Estudis de la Salut, IES) - Lunes de 13:00 a 14:00: Psiquiatría Infantil y Juvenil - Lunes de 12:00 a 13:00: Sesión Clínica de la Unidad de Esquizofrenia - Lunes de 15:00 a 16:00 (1 vez al mes): Sesión Científica de la Unidad de Esquizofrenia - Lunes de 14:00 a 15:00: Sesión del Centro de Salud Mental de Adultos - Martes de 10:00 a 12:00: Sesión Clínica del Programa de Trastornos Bipolares - Miércoles 1 / mes 13:00 a 15:00 Sesión docente para residentes de Psiquiatría - Miércoles 1 / mes 13:30 a 14:30 Sesión científica del Servicio de Psiquiatría - Jueves de 9:00 a 10:00: Sesión de Interconsulta - Viernes de 09:30 a 10:30: Sesión de casos clínicos de la Sala de Hospitalización del Servicio de Psiquiatría de Adultos - Otras Aparte de las actividades docentes organizadas por la propia especialidad, el Hospital organiza las siguientes: - Jornadas sobre investigación clínica y bioética - Informática Médica - Funcionamiento del Servicio de Urgencias - Funcionamiento de la Biblioteca (Medline) - Reanimación cardiopulmonar - Utilización de antimicrobianos en la Corporació - Sesiones clínicas generales de la Corporació Las actividades docentes internas de la Corporació están evaluadas con créditos de formación continuada del Consell Coordinador de la Formació Continuada Mèdica. [15] ITINERARI FORMATIU DE PSIQUIATRIA
16 7. DESCRIPCION DE LA ACTIVIDAD DE INVESTIGACIÓN Se describe la actividad de Investigación que se considere necesaria para la Formación del Residente, incluyendo la posibilidad real de formar parte de Proyectos de Investigación, Becas, y Ayudas, de realizar la Tesis Doctoral y de acceder a los Premios de Fin de Residencia. Tutorización de la actividad de investigación a cargo del tutor correspondiente en coordinación con los diversos grupos de investigación. Uno de los objetivos prioritarios del Hospital Clínic es que el residente adquiera experiencia en la metodología y la práctica de la investigación clínica y experimental. La Unidad Metodológica de la Fundació Clínic del Hospital organiza un curso de metodología de la investigación obligatorio para MIR. Existe una Dirección de Investigación cuyo objetivo fundamental es coordinar, facilitar, estimular e integrar la actividad investigadora de la Corporació Sanitària Clínic, que garantiza que esto se cumpla. Asimismo, esta Dirección recibe asesoramiento del Comité Etico Investigación Clínica para definir la política científica del Centro y para velar por el desarrollo de una investigación armónica, original y ética. Además tiene el apoyo logístico de la Unidad Metodológica para garantizar la mayor calidad posible de los proyectos de investigación que se realicen en la Corporació Sanitària Clínic. La Fundació Clínic per a la Recerca Biomèdica tiene la función fundamental de racionalizar las tareas administrativas y burocráticas que genera la actividad científica. Finalmente, la Dirección de Investigación tiene en la actualidad la responsabilidad de dirigir el Institut d Investigació Biomèdica August Pi Sunyer (IDIBAPS) y de la realización de la memoria anual de investigación del IDIBAPS. Aparte de las actividades organizadas por el Hospital, el Institut de Neurociencias facilita la presentación de comunicaciones a Congresos y la publicación de trabajos de investigación clínica o experimental. A partir del tercer año, los MIR de Psiquiatría pueden integrarse en los grupos de investigación del Institut. De esta manera inician su formación básica de investigación y pueden, si lo desean, diseñar un proyecto que les sirva de base para al finalizar su Residencia solicitar el Premio o Ayuda de Investigación o como tema de su futura Tesis Doctoral. Además se potencia la participación activa de los MIR en las publicaciones derivadas de los trabajos de investigación. El Hospital concede anualmente Premios Postresidencia que consisten en una beca de un año de duración y cubre salario y gastos del proyecto de investigación y Ayudas a la Investigación de 3 años. Los premios postresidencia se conceden seleccionando entre los MIR del Hospital Clínic que acaban su formación como especialistas el mismo año de la convocatoria y presentan un proyecto para ello. Se realiza una valoración tanto del proyecto de investigación presentado por el aspirante (aspecto que es valorado por un Comité de Investigación) como de las aptitudes personales del mismo mostradas a lo largo de su formación (aspecto que es valorado por un Comité de Docencia). [16] ITINERARI FORMATIU DE PSIQUIATRIA
17 8. AYUDAS INSTITUCIONALES A LA DOCENCIA Y A LA INVESTIGACIÓN Descripción resumida de las estructuras o Instituciones a las que los Residentes pueden tener acceso en busca de ayuda para su Formación. El servicio de Psiquiatría dispone de una pequeña biblioteca con los manuales de consulta básicos para la especialidad y de ordenadores conectados a las bases de datos de Internet. Los tutores (Imma Baeza, Mireia Vàzquez y Guillem Masana) así como los coordinadores de Docencia (Jordi Blanch) y de Investigación (Francesc Valldoriola) del ICN proporcionan a los residentes el apoyo y orientación necesarios para el desarrollo coordinado de las actividades de docencia e investigación. Biblioteca La biblioteca del Hospital Clínic está incluida en la Biblioteca de la Facultad de Medicina lo que ha permitido disponer de una de las mejores bibliotecas médicas del país. Consta de: Superficie: m2 distribuidos en tres, ordenadores disponibles para la consulta del catálogo informatizado, bases de datos de UB e Internet. El fondo bibliotecario está formado por monografías, revistas científicas, tesis doctorales, microformas, videos y CDs. Los servicios que ofrece son: - Información bibliográfica - Teledocumentación - Obtención de documentos - Préstamo - Reprografía - Mediateca [17] ITINERARI FORMATIU DE PSIQUIATRIA
18 9. PLAN DE FORMACIÓN TRANSVERSAL COMÚN El Plan de Formación Transversal Común que el Hospital Clínic imparte a todos los Residentes incluye las siguientes actividades formativas: - Libro del Residente: presentación de una herramienta informática que recoge la actividad del residente durante su período formativo. - Historia Clínica/SAP: dar a conocer el modelo de historia clínica del hospital y las obligaciones de los profesionales en relación a la creación y utilización de la documentación clínica. Introducción al sistema informático SAP. - SAP: conocer a nivel de usuario la estructura y aplicativos informáticos del entorno Clínic que se utilizarán a lo largo de la permanencia en el hospital. - Protección de Datos: conocer las implicaciones legales, obligaciones y derechos a tener en cuenta para el tratamiento de datos de carácter personal. - Protección Radiológica: ofrecer formación básica en protección radiológica que avale un conocimiento teórico práctico adecuado para garantizar la protección radiológica del paciente y de los trabajadores expuestos. - Prevención de riesgos laborales: identificar los riesgos laborales asociados a la actividad a desarrollar como facultativos y dar a conocer las medidas preventivas a adoptar para minimizar los riesgos. - Soporte Vital Básico: Valorar una víctima de paro cardíaco, administrar ventilaciones efectivas, administrar compresiones torácicas, conocer las indicaciones de uso de un desfibrilador externo semiautomático. - Introducción a la Bioética: conocer las bases éticas y morales del ejercicio de la profesión y las obligaciones legales que de ellas se derivan. [18] ITINERARI FORMATIU DE PSIQUIATRIA
19 - Comunicación asistencial: adquirir las habilidades básicas para llevar a cabo una comunicación eficiente en la actividad clínica habitual. Conocer las herramientas para afrontar las diversas situaciones de conflicto en el contexto asistencial. Proporcionar habilidades de comunicación en situaciones de alto contenido emocional (malas noticias). Conocer las estrategias de comunicación entre profesionales. - Consentimiento informado y confidencialidad del paciente. Atención al proceso de la muerte: comprender la necesidad y la importancia del consentimiento informado. Reconocer el impacto de la confidencialidad en la relación médico-paciente. Conocer los deberes éticos básicos en medicina. Comprender el papel del médico en el proceso de la muerte. - La donación de órganos y tejidos para trasplantes: identificar los potenciales donantes de órganos y tejidos. Conocer los procedimientos básicos de donación y trasplantes. - CRAI Biblioteca de Medicina: dar a conocer los servicios y recursos de información que ofrece la Universidad de Barcelona a los residentes. - Introducción a la Investigación: dar a conocer el marco legal y ético de la investigación clínica y básica. Orientar a los residentes en el inicio de su carrera como investigadores. [19] ITINERARI FORMATIU DE PSIQUIATRIA
[Itinerari Formatiu] [INFERMERES RESIDENTS DE SALUT MENTAL ] Hospital Clínic de Barcelona
[Itinerari Formatiu] Hospital Clínic de Barcelona [INFERMERES RESIDENTS DE SALUT MENTAL ] Aprovat en Comissió de Docència el 27 de maig de 2014 ITINERARIO FORMATIVO DE ENFERMERAS RESIDENTES DE SALUD MENTAL
Más detalles[Itinerari Formatiu] Hospital Clínic de Barcelona [REUMATOLOGIA]
[Itinerari Formatiu] Hospital Clínic de Barcelona [REUMATOLOGIA] Aprovat en Comissió de Docència el 24 de febrer de 2015 ITINERARIO FORMATIVO DE REUMATOLOGÍA Servicio de Reumatología Institut Clínic d
Más detalles[Itinerari Formatiu] [FARMACOLOGIA CLÍNICA] Hospital Clínic de Barcelona
[Itinerari Formatiu] Hospital Clínic de Barcelona [FARMACOLOGIA CLÍNICA] Aprovat en Comissió de Docència el 27 de gener de 2015 ITINERARIO FORMATIVO DE RESIDENTES DE FARMACOLOGÍA CLÍNICA Hospital Clínic.
Más detallesPSICOLOGIA CLINICA. Secretario: Dr. D. Felipe Vallejo Giménez 1. DENOMINACION OFICIAL DE LA ESPECIALIDAD Y REQUISITOS
COMISION NACIONAL Presidenta: Dra. D.ª Begoña Olabarría González Secretario: Dr. D. Felipe Vallejo Giménez Vocales: Dr. D. Miguel Anxó García Alvarez Dr. D. José Leal Rubio Dra. D.ª Margarita Laviana Cuetos
Más detallesGUIA FORMATIVA 2013-2014
GUIA FORMATIVA 2013-2014 UNIDAD DOCENTE PSIQUIATRÍA HOSPITAL SAN PEDRO DE LA RIOJA Guía Formativa Unidad Docente de PSIQUIATRÍA Pág. 1 de 10 PRESENTACIÓN: La unidad docente de psiquiatría y salud mental
Más detallesPROTOCOLO DE EVALUACIÓN PARA LA VERIFICACIÓN DE TÍTULOS OFICIALES (GRADO Y MÁSTER)
PROTOCOLO DE EVALUACIÓN PARA LA VERIFICACIÓN DE TÍTULOS OFICIALES (GRADO Y MÁSTER) V.01.02/12/10 Página 2 de 17 Para facilitar la labor que desarrollan los evaluadores, nombrados por AGAE, en el proceso
Más detallesUNIDAD DOCENTE: PSIQUIATRÍA ITINERARIO FORMATIVO TIPO (Versión 3; fecha: noviembre de 2014)
UNIDAD DOCENTE: PSIQUIATRÍA ITINERARIO FORMATIVO TIPO (Versión 3; fecha: noviembre de 2014) JEFE UNIDAD DOCENTE: DIEGO J. PALAO VIDAL TUTORES: RAMÓN CORONAS BORRI JUAN DAVID BARBERO VALVERDE 1. Objetivos
Más detallesDECLARACIÓN DE CÁCERES DEL PROGRAMA DE ATENCIÓN INTEGRAL AL MÉDICO ENFERMO DE LOS COLEGIOS DE MÉDICOS DE ESPAÑA
DECLARACIÓN DE CÁCERES DEL PROGRAMA DE ATENCIÓN INTEGRAL AL MÉDICO ENFERMO DE LOS COLEGIOS DE MÉDICOS DE ESPAÑA CÁCERES 2015 1. El Programa de Atención Integral al Médico Enfermo (PAIME) ha atendido desde
Más detallesMAESTRÍA EN PSICOLOGÍA CLÍNICA Facultad de Psicología PRÁCTICA CLINICA HOSPITALARIA III
MAESTRÍA EN PSICOLOGÍA CLÍNICA Facultad de Psicología PS10-4 PS11-1 PS12-1 PRÁCTICA CLINICA HOSPITALARIA I PRÁCTICA CLINICA HOSPITALARIA II PRÁCTICA CLINICA HOSPITALARIA III El profesional en Psicología
Más detallesTÍTULO: MASTER UNIVERSITARIO EN DROGODEPENDENCIAS Y OTRAS ADICCIONES
TÍTULO: MASTER UNIVERSITARIO EN DROGODEPENDENCIAS Y OTRAS ADICCIONES UNIVERSIDAD: UNIVERSIDAD DE DEUSTO 5. PLANIFICACIÓN DE LAS ENSEÑANZAS 5.1. Estructura de las enseñanzas. Explicación general de la planificación
Más detallesBOLETÍN OFICIAL DEL ESTADO
Núm. 142 Viernes 14 de junio de 2013 Sec. I. Pág. 44948 I. DISPOSICIONES GENERALES MINISTERIO DE EDUCACIÓN, CULTURA Y DEPORTE 6412 Orden ECD/1070/2013, de 12 de junio, por la que se establecen los requisitos
Más detallesUNIVERSIDAD DE GRANADA
TÍTULO: MÁSTER UNIVERSITARIO EN MEDICINA UNIVERSIDAD DE GRANADA - 1 - Bloque 1. DESCRIPCIÓN DEL TÍTULO 1.1. DENOMINACIÓN Nombre Máster Universitario en Medicina 1.2. UNIVERSIDAD Y CENTRO Universidad de
Más detalles(90 ETCS) 2013) OBJETIVOS
Máster Oficial Universitario en Seguridad, Salud en el Trabajo y Prevención de Riesgos Laborales (90 ETCS) Modalidad: Semipresencial (Edición marzo 2013) OBJETIVOS La Universidad Camilo José Cela, en convenio
Más detallesGuía docente de la asignatura: Seminarios de Investigación Turística
Guía docente de la asignatura: Seminarios de Investigación Turística Titulación: Máster en Gestión y Dirección de Empresas e Instituciones Turísticas Curso: 2013-2014 Guía Docente 1. Datos de la asignatura
Más detallesPROGRAMA GENERAL DE PRÁCTICAS EN LA MAESTRIA EN PSICOLOGIA CLINICA Y DE LA SALUD. Entre otras cosas, con las prácticas se pretende que el alumnado:
PROGRAMA GENERAL DE PRÁCTICAS EN LA MAESTRIA EN PSICOLOGIA CLINICA Y DE LA SALUD. Las practicas supervisadas en el programa de la maestría en psicología clínica y de la salud (MPCS), se orientan tanto
Más detallesCARTERA DE SERVICIOS DE SALUD MENTAL. Secretaría Autonómica de Sanidad Dirección General de Asistencia Sanitaria
CARTERA DE SERVICIOS DE SALUD MENTAL Secretaría Autonómica de Sanidad Dirección General de Asistencia Sanitaria Página 2 Centros de Atención Primaria (CAP) Equipos de Atención Primaria (EAP): Centros de
Más detallesRECOMENDACIONES PARA LOS PROGRAMAS DE FORMACIÓN DE POSTGRADO
CAPÍTULO CUATRO RECOMENDACIONES PARA LOS PROGRAMAS DE FORMACIÓN DE POSTGRADO INTRODUCCIÓN Cuánto tiempo supone, o debería invertirse en formar a un médico y convertirlo en un pediatra competente? Habida
Más detallesPONTIFICIA UNIVERSIDAD CATOLICA DE CHILE ESCUELA DE MEDICINA DIRECCION DE POSTGRADO PROGRAMAS DE POSTITULO EN MEDICINA FAMILIAR
PONTIFICIA UNIVERSIDAD CATOLICA DE CHILE ESCUELA DE MEDICINA DIRECCION DE POSTGRADO PROGRAMAS DE POSTITULO EN MEDICINA FAMILIAR INTRODUCCIÓN El Programa de Postítulo en Medicina Familiar de la Pontificia
Más detallesCuaderno de competencias del / de la Terapeuta Ocupacional
Anexo VI Cuaderno de competencias del / de la Terapeuta Ocupacional Grado en Terapia Ocupacional Prácticum VI 4º Grado 2013-2014 juntadeandalucia.es NOMBRE Y APELLIDOS: PERIODO DE PRÁCTICAS: CENTRO: TUTOR
Más detalles5.1.2. Explicación general de la planificación del plan de estudios 1º. DESCRIPCIÓN GENERAL:
5.1.2. Explicación general de la planificación del plan de estudios 1º. DESCRIPCIÓN GENERAL: El Plan de estudios del presente título contempla un programa en base a dos objetivos: - Favorecer la formación
Más detallesGrado en Enfermería. 4.1.1. Vías y requisitos de acceso al título y perfil de ingreso recomendado
4. ACCESO Y ADMISIÓN DE ESTUDIANTES 4.1. Sistemas de información previa a la matriculación y procedimientos accesibles de acogida y orientación de los estudiantes de nuevo ingreso para facilitar su incorporación
Más detallesProyecto de administración de sistemas informáticos en red
Página 1 de 8 DEPARTAMENTO Informática y Comunicaciones CURSO 2012-2013 CICLO FORMATIVO Administración de Sistemas Informáticos en Red MÓDULO Proyecto de administración de sistemas informáticos en red
Más detallesCONVERGENCIA EUROPEA Y FORMACIÓN EN CIENCIAS DE LA SALUD
CONVERGENCIA EUROPEA Y FORMACIÓN EN CIENCIAS DE LA SALUD MURCIA, 13 DE JUNIO DE 2006 IMPLICACIONES DE LA CONVERGENCIA EUROPEA EN LA FORMACIÓN DE PREGRADO JOSÉ IGNACIO PAZ BOUZA DECANO DE LA FACULTAD DE
Más detallesCurso de evaluación y mejora de la calidad en enfermería
Curso de evaluación y mejora de la calidad en enfermería Dirigido a profesionales de enfermería que trabajan en centros hospitalarios, sociosanitarios y de atención primaria Presentación general Debido
Más detallesMANUAL DEL TRABAJO FIN DE GRADO EN FISIOTERAPIA GUÍA PARA LOS TUTORES
2011 MANUAL DEL TRABAJO FIN DE GRADO EN FISIOTERAPIA GUÍA PARA LOS TUTORES Universidad de Zaragoza Escuela de Ciencias de la Salud Grado en Fisioterapia Trabajo Fin de Grado 1. Introducción Qué es el Trabajo
Más detallesINSTITUTO COLOMBIANO PARA EL FOMENTO DE LA EDUCACIÓN SUPERIOR ICFES- ASOCIACIÓN COLOMBIANA DE FACULTADES DE MEDICINA ASCOFAME NEUROLOGÍA CLÍNICA
INSTITUTO COLOMBIANO PARA EL FOMENTO DE LA EDUCACIÓN SUPERIOR ICFES- ASOCIACIÓN COLOMBIANA DE FACULTADES DE MEDICINA ASCOFAME NEUROLOGÍA CLÍNICA NOMBRE DE LA ESPECIALIDAD: NEUROLOGÍA CLÍNICA TÍTULO QUE
Más detallesDEPARTAMENTO DE ORIENTACIÓN EDUCATIVA
DEPARTAMENTO DE ORIENTACIÓN EDUCATIVA INTRODUCCIÓN EL DEPARTAMENTO DE ORIENTACIÓN EDUCATIVA: HORARIO FUNCIONES DEL DEPARTAMENTO COMPETENCIAS JEFE DE DPTO. FUNCIONES ORIENTADOR TUTORÍAS FUNCIONES TUTOR/A
Más detallesMEDICINA DE LA ACTIVIDAD FÍSICA Y EL DEPORTE
INSTITUTO COLOMBIANO PARA EL FOMENTO DE LA EDUCACIÓN SUPERIOR ICFES- ASOCIACIÓN COLOMBIANA DE FACULTADES DE MEDICINA ASCOFAME MEDICINA DE LA ACTIVIDAD FÍSICA Y EL DEPORTE 1. Perfil del egresado El especialista
Más detallesCOMPETENCIAS DEL GRADO EN PEDAGOGÍA
COMPETENCIAS DEL GRADO EN PEDAGOGÍA La organización de las competencias se ha realizado y simbolizado del siguiente modo: Competencias generales (CG + un dígito que indica número de orden). Competencias
Más detalles5.1 Descripción general del plan de estudios
5.1 Descripción general del plan de estudios La propuesta formativa que se presenta en esta memoria cumple estrictamente con los requisitos establecidos en la Orden ECD/1070/201, de 12 de junio, en cuanto
Más detallesEN DERECHO INTERNACIONAL Facultad de Derecho UCM INFORMACIÓN 2012-2013
MÁSTER UNIVERSITARIO EN DERECHO INTERNACIONAL Facultad de Derecho UCM 1. Objetivos del Máster INFORMACIÓN 2012-2013 El Máster Universitario en Derecho Internacional de la UCM está dirigido a formar juristas
Más detallesLos nuevos contenidos de la formación. Formación farmacéutica de postgrado y carrera profesional
Los nuevos contenidos de la formación farmacéutica. Formación farmacéutica de postgrado y carrera profesional Jesús C. Gómez, presidente de SEFAC EVOLUCIÓN DEL ROL DEL FARMACÉUTICO COMUNITARIO Hasta siglo
Más detalles[Itinerari Formatiu] Hospital Clínic de Barcelona [PNEUMOLOGIA]
[Itinerari Formatiu] Hospital Clínic de Barcelona [PNEUMOLOGIA] Aprovat en Comissió de Docència el 24 de febrer de 2015 ITINERARIO FORMATIVO DE NEUMOLOGIA EN EL HOSPITAL CLÍNIC DE BARCELONA Servicio de
Más detallesNORMAS PARA EL PATROCINIO COMERCIAL DE LAS ACTIVIDADES DE FORMACIÓN CONTINUADA DE LAS PROFESIONES SANITARIAS
NORMAS PARA EL PATROCINIO COMERCIAL DE LAS ACTIVIDADES DE FORMACIÓN CONTINUADA DE LAS PROFESIONES SANITARIAS Sumario Preámbulo Normativa 1. RESPONSABILIDADES GENERALES DE LOS ORGANIZADORES 2. MATERIALES
Más detallesFormación Online Especializada en SERVCIOS SOCIALES Y SOCIOSANITARIOS
Formación Online Especializada en SERVCIOS SOCIALES Y SOCIOSANITARIOS Entidad colaboradora de: Conoce ISES ISES es el primer instituto español especializado en formación social y sociosanitaria. La historia
Más detallesPlan de Formación PIR en Psicología Clínica
Plan de Formación PIR en Psicología Clínica Periodo formativo. Periodo formativo global: 4 años (48 meses) El esquema general relativo a los contenidos del Programa Formativo PIR se distribuye en los siguientes
Más detallesPlazos de Conservación de los Datos de Carácter Personal
Plazos de Conservación de los Datos de Carácter Personal Introducción La Historia Clínica se conserva para poder promocionar y facilitar la asistencia sanitaria. En la medicina privada porque el médico
Más detallesPrograma para la Formación de Postgrado en Diabetología
Programa para la Formación de Postgrado en Diabetología Servicio de Diabetología y Nutrición Hospital Privado de Córdoba SA Condiciones de ingreso Título de Médico, obtenido en una Universidad Estatal
Más detallesSERVICIO DE ATENCION PSICOLÓGICA
SERVICIO DE ATENCION PSICOLÓGICA El Servicio de Atención Psicológica es una unidad asistencial de la Universidad de Málaga, dependiente de la Facultad de Psicología, que tiene como misión prestar atención
Más detallesPROYECTO GESTIÓN POR PROCESOS: INFORME DE AUTOEVALUACIÓN MEDIANTE CUESTIONARIO
PROYECTO GESTIÓN POR PROCESOS: INFORME DE AUTOEVALUACIÓN MEDIANTE CUESTIONARIO UNIDAD: TÉCNICOS DE LABORATORIOS DE DEPARTAMENTOS, CENTROS E INSTITUTOS DE INVESTIGACIÓN (UTLA). Fecha de realización: DICIEMBRE
Más detallesCOMPETENCIAS. Máster universitario en Gestión y Dirección de Empresas e Instituciones Turísticas (GDEIT)
COMPETENCIAS Máster universitario en Gestión y Dirección de Empresas e Instituciones Turísticas (GDEIT) COMPETENCIAS GENERALES Y BÁSICAS En términos amplios, el Máster en GDEIT se dirige a profundizar
Más detallesNecesidades de formación del farmacéutico del siglo XXI
Necesidades de formación del farmacéutico del siglo XXI II encuentro de asociaciones profesionales farmacéuticas la formación del farmacéutico del futuro, campus ufv Luis Amaro Cendón Tesorero del Consejo
Más detallesMASTER EN ENDOCRINOLOGIA PEDIATRICA
MASTER TITULO PROPIO DE LA UNIVERSIDAD DE BARCELONA Dirección: Prof. L. Ibáñez Prof. R. Díaz Duración: Dos años (148 créditos ECTS) Matrícula: Bianual El Máster en Endocrinología del Niño y del Adolescente
Más detallesBOLETÍN DE NOVEDADES SOBRE RIESGOS PSICOSOCIALES
ARTÍCULOS DE INTERÉS San Juan de Dios imparte conocimientos para la correcta asistencia psicosocial y sanitaria en cuidados paliativos (Fuente: NoticiasMedicas.es, 25 de noviembre de ) El Hospital San
Más detallesPERSENTACIÓN OBJETIVOS
ESPECIALIDAD EN DIRECCIÓN Y ADMINISTRACIÓN PÚBLICA, EN SUS DOS VERTIENTES, PROFESIONALIZANTE Y DE INVESTIGACIÓN, DEL MÁSTER UNIVERSITARIO OFICIAL EN DIRECCIÓN PÚBLICA, HACIENDA PÚBLICA, POLÍTICAS PÚBLICAS
Más detallesGuía Formativa 2013-2014 Unidad Docente de Traumatología y Cirugía Ortopédica
Guía Formativa 2013-2014 Unidad Docente de Traumatología y Cirugía Ortopédica [Carlos Arias Nieto. Tutor de Residentes del Servicio de Traumatología y Cirugía Ortopédica. Hospital San Pedro. Logroño. La
Más detallesSi queremos, podemos avanzar hacia el desarrollo profesional y la visibilidad social de la Enfermera Pediátrica
VOCALÍA DE PEDIATRÍA Si queremos, podemos avanzar hacia el desarrollo profesional y la visibilidad social de la Enfermera Pediátrica El papel de la enfermera pediátrica ha evolucionado a lo largo del tiempo.
Más detallesEVALUACIÓN DE LA SOLICITUD DE ACREDITACIÓN DE TÍTULO OFICIAL
EVALUACIÓN DE LA SOLICITUD DE ACREDITACIÓN DE TÍTULO OFICIAL Identificación del título Denominación: Máster Universitario en Neurorehabilitació Universidad: Universitat Autònoma de Barcelona Centro/s:
Más detallesPROGRAMACIÓN DIDÁCTICA NIVEL CICLO FORMATIVO DE GRADO SUPERIOR ADMINISTRACIÓN DE SISTEMAS INFORMATICOS EN RED MÓDULO PROYECTO INTEGRADO
IES GUADALPEÑA ARCOS DE LA FRONTERA (CÁDIZ) PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA NIVEL CICLO FORMATIVO DE GRADO SUPERIOR ADMINISTRACIÓN DE SISTEMAS INFORMATICOS EN RED MÓDULO PROYECTO INTEGRADO CURSO ACADÉMICO: 2014
Más detallesPE06. RESPONSABILIDAD SOCIAL
Índice 1. Objeto 2. Alcance 3. Referencias/Normativa 4. Definiciones 5. Desarrollo de los procesos 6. Seguimiento y Medición 7. Archivo 8. Responsabilidades 9. Flujograma ANEXOS: No proceden Edición Fecha
Más detallesGestión de la Prevención de Riesgos Laborales. 1
UNIDAD Gestión de la Prevención de Riesgos Laborales. 1 FICHA 1. LA GESTIÓN DE LA PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALES. FICHA 2. EL SISTEMA DE GESTIÓN DE LA PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALES. FICHA 3. MODALIDAD
Más detallesCONSEJO ASESOR DE SANIDAD GRUPO DE PREGRADO Y POSTGRADO
CONSEJO ASESOR DE SANIDAD GRUPO DE PREGRADO Y POSTGRADO I. Antecedentes de la Formación de Pregrado y Especialistas. Formación de Pregrado Desde 1977 la Educación de Enfermería se integró en la Universidad
Más detallesGrado en Ingeniería Informática por la UDC. Curso de adaptación para ingenieros/as técnicos/as en informática. Facultad de Informática CURSO 2013/14
Grado en Ingeniería Informática por la UDC Curso de adaptación para ingenieros/as técnicos/as en informática Facultad de Informática CURSO 2013/14 Objetivo: incorporar a la oferta de Grado en Ingeniería
Más detallesEXTRACTO DE LA MEMORIA DE VERIFICACIÓN DEL GRADO EN BIOLOGÍA APARTADO 4.1 INFORMACIÓN PREVIA A LA MATRICULACIÓN SOBRE ACCESO Y ADMISIÓN
EXTRACTO DE LA MEMORIA DE VERIFICACIÓN DEL GRADO EN BIOLOGÍA APARTADO 4.1 INFORMACIÓN PREVIA A LA MATRICULACIÓN SOBRE ACCESO Y ADMISIÓN 4. ACCESO Y ADMISIÓN DE ESTUDIANTES 4.1. Sistemas de información
Más detallesDISPOSICIONES GENERALES. En primer lugar se determina que la UNED contará para realizar sus funciones y competencias con:
LA ESTRUCTURA ACADÉMICA DE LA UNED II. INSTITUTOS UNIVERSITARIOS DE INVESTIGACIÓN. CENTRO ADSCRITOS Y SERVICIOS DE ASISTENCIA A LA COMUNIDAD UNIVERSITARIA. En desarrollo del Capítulo I del Título II de
Más detallesREAL DECRETO POR EL QUE SE ESTABLECEN LAS ENSEÑANZAS MÍNIMAS DEL SEGUNDO CICLO DE LA EDUCACIÓN INFANTIL
REAL DECRETO POR EL QUE SE ESTABLECEN LAS ENSEÑANZAS MÍNIMAS DEL SEGUNDO CICLO DE LA EDUCACIÓN INFANTIL La Ley Orgánica 2/2006, de 3 de mayo, de Educación, en su artículo 6.2, establece que corresponde
Más detallesASISTENCIAS A CONGRESOS Y/O CURSOS FUERA DEL PROGRAMA DE POSTGRADO EN MFyC.
ASISTENCIAS A CONGRESOS Y/O CURSOS FUERA DEL PROGRAMA DE POSTGRADO EN MFyC. NORMAS PARA SU AUTORIZACION Normas de autorización de licencias de formación de residentes MFyC. 1 JUSTIFICACION. La asistencia
Más detallesSISTEMA DE GARANTÍA DE
SISTEMA DE GARANTÍA DE CALIDAD DEL TÍTULO MASTER UNIVERSITARIO EN GESTIÓN ESTRATÉGICA Y Índice Pág. Presentación 1 A. Responsables del Sistema de Garantía de Calidad del Título 2 A.1. Estructura del Sistema
Más detallesEl perfil de ingreso para cada titulación que imparte la ULPGC, se hace en la página web institucional (http://www.ulpgc.es)
4 Sistemas de información previa a la matriculación y procedimientos accesibles de acogida y orientación de los estudiantes de nuevo ingreso para facilitar su incorporación a la Universidad y la titulación
Más detallesUNIDAD DOCENTE DE MEDICINA DEL TRABAJO DE NAVARRA DE NAVARRA. Instituto d e Salud Pública y Laboral de Navarra Complejo Hospitalario de Navarra
UNIDAD DOCENTE DE MEDICINA DEL TRABAJO DE NAVARRA Instituto d e Salud Pública y Laboral de Navarra Complejo Hospitalario de Navarra UNIDAD DOCENTE DE MEDICINA DEL TRABAJO DE NAVARRA La Comisión Nacional
Más detallesCONEAU. Comisión Nacional de Evaluación y Acreditación Universitaria MINISTERIO DE EDUCACION, CIENCIA Y TECNOLOGIA. Buenos Aires, 26 de julio de 2005
1 RESOLUCIÓN N : 493/05 ASUNTO: Acreditar la carrera de Especialización en Nefrología y Medio Interno, de la Universidad de Buenos Aires, Facultad de Medicina, Centro Formador Hospital de Clínicas José
Más detallesEVALUACIÓN DE LAS COMPETENCIAS GENÉRICAS Y ESPECÍFICAS EN EL PRÁCTICUM DE PSICOLOGÍA
COMUNICACIÓN VIII SYMPOSIUM INTERNACIONAL SOBRE EL PRACTICUM Y LAS PRÁCTICAS EN EMPRESAS EN LA FORMACIÓN UNIVERSITARIA: EVALUACIÓN DE LAS COMPETENCIAS GENÉRICAS Y ESPECÍFICAS EN EL PRÁCTICUM DE PSICOLOGÍA
Más detallesRed de Servicios de Salud Mental y Psiquiatría El objetivo de esta red es facilitar el acceso a los servicios y a las acciones sanitarias en
RED DE SALUD MENTAL Red de Servicios de Salud Mental y Psiquiatría El objetivo de esta red es facilitar el acceso a los servicios y a las acciones sanitarias en instalaciones cercanas a la residencia
Más detallesCREACIÓN DE UN PROGRAMA DE DOCTORADO NORMATIVA Y GUÍA PARA LA SOLICITUD
CREACIÓN DE UN PROGRAMA DE DOCTORADO NORMATIVA Y GUÍA PARA LA SOLICITUD XIV Encuentro de Profesores de Ingeniería Mecánica y Vehículos Jaén, Septiembre de 2013 CONCEPTOS FUNDAMENTALES Programas de enseñanzas
Más detallesMASTER UNIVERSITARIO EN PLANIFICACIÓN Y GESTIÓN DE PROCESOS EMPRESARIALES
MASTER UNIVERSITARIO EN PLANIFICACIÓN Y GESTIÓN DE PROCESOS EMPRESARIALES UNIVERSIDAD DE VALENCIA 5.1 DESCRIPCIÓN DEL PLAN DE ESTUDIOS 5.1.1 Descripción general del plan de estudios Distribución del plan
Más detallesprogramación y guías docentes, el trabajo fin de grado y las prácticas externas.
Informe de Seguimiento Graduado o Graduada en Administración y Dirección de Empresas de la Universidad de Málaga 1. ÁMBITO NORMATIVO El artículo 27 del Real Decreto 1393/2007, de 29 de octubre, modificado
Más detallesInforme final de evaluación del seguimiento de la implantación de títulos oficiales
Informe final de evaluación del seguimiento de la implantación de títulos oficiales 2014 MÁSTER UNIVERSITARIO EN CONTROL Y PLANIFICACIÓN ESTRATÉGICA EN LA DIRECCIÓN GENERAL Facultad de Ciencias Jurídicas
Más detallesREQUISITOS GENERALES DE ACREDITACIÓN DE LAS UNIDADES DOCENTES PARA LA FORMACIÓN DE ESPECIALISTAS EN MEDICINA DEL TRABAJO.
1 REQUISITOS GENERALES DE ACREDITACIÓN DE LAS UNIDADES DOCENTES PARA LA FORMACIÓN DE ESPECIALISTAS EN MEDICINA DEL TRABAJO. I.-CARACTERISTICAS GENERALES DEL PROCEDIMIENTO DE ACREDITACION DE ESTAS UNIDADES
Más detallesPROGRAMA DE DOCTORADO EN PSICOLOGÍA POR LA UNIVERSITAT JAUME I
PROGRAMA DE DOCTORADO EN PSICOLOGÍA POR LA UNIVERSITAT JAUME I Informe favorable de ANECA Pendiente de autorización por la Comunidad Autónoma COORDINACIÓN DEL PROGRAMA: Cristina Botella Arbona (botella@psb.uji.es)
Más detallesPRÁCTICAS EXTERNAS EN PSICOLOGÍA CLÍNICA CENTROS PERTENECIENTES AL SERVICIO ANDALUD DE SALUD (SAS) DE MÁLAGA Y PROVINCIA
PRÁCTICAS EXTERNAS EN PSICOLOGÍA CLÍNICA CENTROS PERTENECIENTES AL SERVICIO ANDALUD DE SALUD (SAS) DE MÁLAGA Y PROVINCIA INFORMACIÓN PARA LOS ESTUDIANTES La información que se proporciona en estas páginas
Más detallesBOLETÍN OFICIAL DEL ESTADO UNIVERSIDADES
Núm. 108 Miércoles de mayo de 2015 Sec. III. Pág. 40229 III. OTRAS DISPOSICIONES UNIVERSIDADES 50 Resolución de 20 de abril de 2015, de la Universidad a Distancia de Madrid, por la que se publica el plan
Más detallesGuía Formativa 2014-2015 Unidad Docente de Traumatología y Cirugía Ortopédica.
PERSONAL Guía Formativa 2014-2015 Unidad Docente de Traumatología y Cirugía Ortopédica. Mi PC [Seleccionar fecha] [Carlos Arias Nieto. Tutor de Residentes del Servicio de Traumatología y Cirugía Ortopédica.
Más detallesGUIA O ITINERARIO FORMATIVO DE MEDICINA NUCLEAR
Departament de Docència Tel. 93 553 79 38 Fax 93 553 79 39 docenciamedica@santpau.cat GUIA O ITINERARIO FORMATIVO DE MEDICINA NUCLEAR Especialidad: Medicina Nuclear Fecha revisión: mayo 2014 Director de
Más detallesCONEAU. Comisión Nacional de Evaluación y Acreditación Universitaria MINISTERIO DE EDUCACION, CIENCIA Y TECNOLOGIA. Buenos Aires, 16 de julio de 2003
1 Buenos Aires, 16 de julio de 2003 RESOLUCIÓN N : 265/03 ASUNTO: Acreditar la carrera de Especialización en Alergia e Inmunología de la Universidad Católica de Córdoba que se dicta en Clínica Universitaria
Más detallesDISTRIBUCIÓN DEL PLAN DE ESTUDIOS EN CRÉDITOS ECTS Obligatorias: 30 Optativas: Prácticas Externas: 15 Trabajo Fin de Máster: 15 TOTAL: 60
5. PLANIFICACIÓN DE LAS ENSEÑANZAS DISTRIBUCIÓN DEL PLAN DE ESTUDIOS EN CRÉDITOS ECTS Obligatorias: 30 Optativas: Prácticas Externas: 15 Trabajo Fin de Máster: 15 TOTAL: 60 5.1. DESCRIPCIÓN DEL PLAN DE
Más detallesInforme de Seguimiento. Máster Universitario en Dirección y Administración de Empresas-MBA. Empresas-MBA de la Universidad de Málaga
Informe de Seguimiento Máster Universitario en Dirección y Administración de Empresas-MBA de la Universidad de Málaga 1. ÁMBITO NORMATIVO El artículo 27 del Real Decreto 1393/2007, de 29 de octubre, modificado
Más detallesMÁSTER EN* URGENCIAS, EMERGENCIAS Y CRÍTICOS EN ENFERMERÍA. * Título propio de la USJ
MÁSTER EN* URGENCIAS, EMERGENCIAS Y CRÍTICOS EN ENFERMERÍA * Título propio de la USJ Presentación La preparación y competencia de los profesionales, se constituyen como elementos esenciales de los que
Más detallesNORMATIVA DE LOS TRABAJOS FINALAL DE GRADO Y FINAL DE MASTER DE LA UNIVERSITAT JAUME I
NORMATIVA DE LOS TRABAJOS FINALAL DE GRADO Y FINAL DE MASTER DE LA UNIVERSITAT JAUME I (Aprobada por el Consejo de Gobierno núm. de 26 de julio de 2012 y modificada por el Consejo de Gobierno num. 30 de
Más detallesUna propuesta de evaluación de competencias en Trabajos Fin de Máster
VIII JORNADAS SOBRE DOCENCIA DE ECONOMÍA APLICADA AUTOR: CARMEN MARTÍNEZ MORA PROFESOR TITULAR DE UNIVERSIDAD DEPARTAMENTO: ANÁLISIS ECONÓMICO APLICADO UNIVERSIDAD DE ALICANTE Correo electrónico: cmmora@ua.es
Más detallesPAPEL DE TRABAJO SOBRE LA RENOVACIÓN CURRICULAR IDEAS INICIALES
PAPEL DE TRABAJO SOBRE LA RENOVACIÓN CURRICULAR IDEAS INICIALES Estructura curricular. Se entenderá por estructura curricular la plataforma que permite la organización y planificación, de los diferentes
Más detallesTrabajo final de máster
Trabajo final de máster Máster universitario en dirección, gestión e intervención en servicios sociales Prácticum Página 1 de 5 Rev. 0 IQ FACU 71 1.- Presentación Los másteres universitarios que se realizan
Más detallesPresentación del Master 2. Requisitos y titulación 3. Estructura del Master. 4. Objetivos del Master 5. Metodología de estudio. 7
INDICE Presentación del Master 2 Requisitos y titulación 3 Estructura del Master. 4 Objetivos del Master 5 Metodología de estudio. 7 Información e inscripciones 10 PRESENTACIÓN DEL MASTER La realización
Más detallesOTRAS VIAS DE CERTIFICACIÓN ACREDITACIÓN DE COMPETENCIAS
OTRAS VIAS DE CERTIFICACIÓN ACREDITACIÓN DE COMPETENCIAS Reconocimiento, evaluación, acreditación y registro de las cualificaciones profesionales (RD 1224/2009por el que se establece el procedimiento y
Más detallesMetodología básica de gestión de proyectos. Octubre de 2003
Metodología básica de gestión de proyectos Octubre de 2003 Dentro de la metodología utilizada en la gestión de proyectos el desarrollo de éstos se estructura en tres fases diferenciadas: Fase de Éjecución
Más detallesInforme final de evaluación del seguimiento de la implantación de títulos oficiales GRADO EN RELACIONES INTERNACIONALES
Informe final de evaluación del seguimiento de la implantación de títulos oficiales 2014 GRADO EN RELACIONES INTERNACIONALES Facultad de Ciencias Jurídicas y Sociales URJC INFORMACIÓN PUBLICA Valoración
Más detallesCOMISIÓN PERMANENTE DE LA CONFERENCIA DE DECANOS Y DIRECTORES DE MAGISTERIO Y EDUCACIÓN.
COMISIÓN PERMANENTE DE LA CONFERENCIA DE DECANOS Y DIRECTORES DE MAGISTERIO Y EDUCACIÓN. Propuesta-síntesis de indicaciones para la elaboración del título de Pedagogía 1.- DISTRIBUCIÓN DE LOS 60 CRÉDITOS
Más detallesTrabajo fin de Máster
Denominación de la Asignatura Trabajo fin de Máster Carácter Obligatoria Créditos ECTS 10 Duración y ubicación temporal dentro del plan de estudios 2º y 3er cuatrimestre Competencias y resultados del aprendizaje
Más detallesInforme final de evaluación del seguimiento de la implantación de títulos oficiales GRADO EN COMUNICACIÓN AUDIOVISUAL
Informe final de evaluación del seguimiento de la implantación de títulos oficiales 2013 GRADO EN COMUNICACIÓN AUDIOVISUAL Facultad de Ciencias de la Comunicación UCJC INFORMACIÓN PUBLICA Valoración Final
Más detallesGuía o itinerario formativo tipo (MIR y espacios formativos comunes)
Guía o itinerario formativo tipo (MIR y espacios formativos comunes) E x c e l l e n t i a H u m a n i t a s C o m p r o m i s s u m S c i e n t i a Unidad de Atención Familiar y Comunitaria Gerencia de
Más detallesINFORME FINAL SEGUIMIENTO MASTER UNIVERSITARIO EN ECONOMÍA: ORGANIZACIÓN INDUSTRIAL Y MERCADOS FINANCIEROS
INFORME FINAL SEGUIMIENTO MASTER UNIVERSITARIO EN ECONOMÍA: ORGANIZACIÓN INDUSTRIAL Y MERCADOS FINANCIEROS UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA DENOMINACIÓN DEL TÍTULO CÓDIGOS IDENTIFICATIVOS RAMA DE
Más detallesMáster de Educación para la Salud
Máster de Educación para la Salud Facultat d Infermeria Universitat de Lleida Informe de seguimiento Curso 2010/2011 Elaborado por la coordinación de la titulación Presentado a la Comisión de Estudios
Más detallesOrdeno. Artículo 1. Objeto. Artículo 2. Ámbito de actuación y destinatarios. Artículo 3. Estructura de los cursos. Artículo 4.
Orden XX/2015, de XX de abril, de la Conselleria de Educación, Cultura y Deporte, por la que se regulan los cursos de formación y actualización sobre el desarrollo de la función directiva así como la certificación
Más detallesÁREA DE GESTION SANITARIA NORTE DE CADIZ HOSPITAL DE JEREZ
ÁREA DE GESTION SANITARIA NORTE DE CADIZ HOSPITAL DE JEREZ PROTOCOLO DE ACTUACIÓN PARA GRADUAR LA SUPERVISIÓN Y ASUNCIÓN PROGRESIVA DE RESPONSABILIDADES DE LAS ACTIVIDADES QUE LLEVAN A CABO LOS RESIDENTES
Más detallesEXPERIENCIA EN ANDALUCIA
DESARROLLO PROFESIONAL DE LA ENFERMERIA DE ATENCION PRIMARIA EXPERIENCIA EN ANDALUCIA III Jornadas de la Sociedad Científica Española de Licenciados en Enfermería (SCELE) Alicante, 10 y 11 de Mayo 2006
Más detallesDATOS DE ADMISIÓN AL PROGRAMA DE DOCTORADO
PROGRAMA Biología Molecular, Biomedicina e Investigación Clínica PLAZAS DE NUEVO INGRESO PRIMER CURSO: 70 SEGUNDO CURSO: 150 TERCER CURSO: 150 email: doctoradobmb@us.es CENTRO ADMINISTRATIVO RESPONSABLE
Más detallesFormación Especializada basada en Competencias Hospital Universitario Cruces
Hospital Universitario Cruces Barakaldo, Neurología Formación Especializada basada en Competencias Hospital Universitario Cruces Visión Docente: Perfil profesional basado en siete dominios competenciales
Más detallesSistema Interno de Garantía de Calidad de la UIMP. Máster Universitario en Enseñanza del Español como Lengua Extranjera
de la UIMP Máster Universitario en Enseñanza del Español como Lengua Extranjera Versión 01_09/10/2014 Índice 1. El funcionamiento del SIGC... 5 1.1. La Comisión de Calidad de la UIMP y la gestión institucional
Más detallesMáster en Política y. Gestión Universitaria. Programa de Posgrado en Política y. Gestión Universitaria. Universidad de Barcelona
Máster en Política y Gestión Universitaria Universidad de Barcelona Programa de Posgrado en Política y Gestión Universitaria Universidad Blas Pascal En la actualidad, el sistema universitario necesita
Más detallesI. DISPOSICIONES Y ACUERDOS DE LOS ÓRGANOS DE GOBIERNO DE LA UNIVERSIDAD COMPLUTENSE
I. DISPOSICIONES Y ACUERDOS DE LOS ÓRGANOS DE GOBIERNO DE LA UNIVERSIDAD COMPLUTENSE I.2 Consejo de Gobierno 1.2.5. Vicerrectorado de Estudios de Grado Acuerdo del Consejo de Gobierno de fecha 24 de julio
Más detalles1. Una vez admitido al programa de doctorado, a cada doctorando le será asignado por la comisión académica un tutor/a.
4. ACTIVIDADES FORMATIVAS 4.1 ACTIVIDADES FORMATIVAS ACTIVIDAD: Presentación a congresos 4.1.1 DATOS BÁSICOS Nº DE HORAS 300 1.- Al finalizar el primer año de tutela, el alumno deberá: 1. Defender públicamente,
Más detalles