Malaria. 1. Generalidades. 1.1 Descripción del evento. 1.2 Caracterización epidemiológica
|
|
- Alejandra Palma Velázquez
- hace 8 años
- Vistas:
Transcripción
1 Maaria 1. Generaidades 1.1 Descripción de evento Enfermedad con manifestaciones agdas y crónicas casada por protozoarios de genero Pasmodim, de os caes catro especies son prodctoras de maaria hmana: P. faciparm, P. vivax, P. maariae y P. ovae. Los Pasmodim son transmitidos a hombre por mosqitos hembras de genero Anophees, qe estando infectados, a picar, inocan os esporozoitos, forma infectante de parásito. La transmisión también pede ocrrir, ocasionamente, por inocación directa de góbos rojos infectados por vía transfsiona así como congénitamente y en forma casa por pinchazos con jeringas contaminadas. E cadro cínico cásico consiste en escaofrío, fiebre y sdoración. E ataqe agdo se inicia con accesos febries precedidos por escaofrío, segidos de intensa sdoración, repetidos cada 48 ó 72 horas, según a especie de Pasmodim. Cando existen infecciones mixtas se modifica a periodicidad de a fiebre. Las principaes compicaciones de a maaria ocrren por a infección por P. faciparm, siendo as principaes maaria cerebra, insficiencia rena, fiebre biiosa hemogobinúrica, anemia severa, edema pmonar, ictericia y daño hepático, hemorragias, hiperparasitemia, hipogicemia, síntomas gastrointestinaes y otras. 1.2 Caracterización epidemioógica Las enfermedades infecciosas emergentes y reemergentes amenazan no sóo con amentar s incidencia sino qe se han extendido a nevas áreas geográficas; otras, como a maaria y a tbercosis, mestran creciente resistencia a os antibióticos. Por estas razones, entre otras, e fortaecimiento de os sistemas de vigiancia en sad púbica en e ámbito territoria (con énfasis en a vigiancia intensificada de as enfermedades transmisibes y de fente común) es na de as principaes íneas de acción de Ministerio de Sad y de as entidades territoriaes. La maaria es na enfermedad tropica, qe representa n grave probema de sad púbica en e país. E 85% de territorio coombiano sitado por debajo de os msnm, presenta todas as condiciones ecoepidemioógicas qe favorecen s endemicidad. En as útimas décadas, e comportamiento epidemioógico de a enfermedad ha tendido a ascenso, caracterizado por amento exponencia de a endemia en as diferentes décadas. S comportamiento cícico se ha caracterizado por picos epidémicos paraqinqenaes, os caes en a década de 1990 ocrrieron cada tres años. Cada año se han registrado, en promedio, 160 mi casos de maaria en e país, siendo 75% de as infecciones maáricas prodcidas por P. vivax y 24% por P. faciparm. Sin embargo, esta reación se invierte en regiones como a costa pacífica.
2 2 SECRETARÍA DISTRITAL DE SALUD DE BOGOTÁ Dirección de sad púbica En e país, a mortaidad por maaria está sbregistrada y sóo se tiene información de a mortaidad hospitaaria. Se estima qe anamente ocrren cerca de ochenta mertes por maaria, principamente en áreas de predominio de P. faciparm. Drante 1999, en e ámbito naciona por sistema aerta acción SAA, se notificaron casos de maaria; de infección por Pasmodim vivax y por Pasmodim faciparm. E número tota de casos es my inferior a o observado en os tres años anteriores: en 1996, se registraron casos; en 1997, y en 1998, , con a incidencia más ata de maaria de os útimos veinte años (Ministerio de Sad, 2000). En Bogotá no existen condiciones para a transmisión de a enfermedad; sin embargo, cada vez consta mayor número de personas por maaria, procedentes de diferentes zonas endémicas de país, especiamente de a orinoqia y amazonia. En este sentido, es importante tener en centa qe as institciones de sad de Distrito deben contar con as herramientas sficientes para prestar e servicio ante a presencia de este evento con caidad y oportnidad. Respecto a a notificación a sistema aerta acción, en 1999 feron confirmados 192 casos de 199 notificados, procedentes especiamente de Meta, Gaviare, Caqetá, Chocó y Santander, y dos casos procedentes de Ecador y África (véase a taba 1). Taba 1 Notificación de casos de maaria por sistema aerta acción según procedencia. Bogotá, D. C., 1999 PROCEDENCIA SIN CLASIFICAR M. FALCIPARUM M. MIXTA M.VIVAX P. MALARIE TOTAL PORCENTAJE ÁFRICA ECUADOR AMAZONAS ANTIOQUIA ARAUCA BOYACÁ CALDAS CAPURGANÁ CAQUETÁ CASANARE CAUCA CÓRDOBA CUNDINAMARCA CHOCÓ GUAVIARE META NUDO DE PARAMILLO PUTUMAYO SANTANDER SIN DATO Continúa
3 PROTOCOLOS DE VIGILANCIA EN SALUD PÚBLICA 3 Maaria Continación PROCEDENCIA SIN CLASIFICAR M. FALCIPARUM M. MIXTA M.VIVAX P. MALARIE TOTAL PORCENTAJE TOLIMA VALLE DEL CAUCA VICHADA NARIÑO TOTAL GENERAL Fente: base de datos mana SAA. Área vigiancia en sad púbica En canto a a distribción por grpos de edad, e más afectado fe e de 15 a 44 años con 65% (n = 125) de tota, segido por os grpos de 45 a 59 con 15% (n = 29) y e de 5 a 14 años con 10% (n = 20); esta sitación es simiar a a qe se presentó en 1998 (véase a taba 2). Taba 2 Notificación por SAA, de casos de maaria segn grpo etáreo. Bogotá, D. C., 1999 LOCALIDAD MEN. DE 1 AÑO 1 A 4 AÑOS 5 A 14 AÑOS 15 A 44 AÑOS 45 A 59 AÑOS 60 Y MÁS AÑOS TOTAL ANTONIO NARIÑO BOSA CIUDAD BOLÍVAR 4 4 CHAPINERO ENGATIVÁ FONTIBÓN KENNEDY LOS MÁRTIRES PUENTE ARANDA RAFAEL URIBE SAN CRISTÓBAL SANTAFÉ 1 1 SUBA TEUSAQUILLO TUNJUELITO USAQUÉN USME TOTAL GENERAL La ocaidad qe generó a mayor notificación fe Antonio Nariño, con 23% (n = 42) debido a qe aí se encentran ocaizados os hospitaes San Jan de Dios y Santa Cara, institciones de cobertra naciona. En segndo gar, está Chapinero, con 8% (n = 17), donde se encentran os hospitaes Miitar Centra y San Ignacio, principaes institciones notificadoras de este evento. 1.3 Agente Pasmodim de as especies: vivax, faciparm, ovae, maariae. En as zonas endémicas es común a infección mixta.
4 4 SECRETARÍA DISTRITAL DE SALUD DE BOGOTÁ Dirección de sad púbica 1.4 Modo de transmisión Por a picadra de n mosqito infectado (hembra anofeina) a n hésped ssceptibe. También se pede adqirir por otras formas como transfsiones sangíneas, procedimientos con eementos contaminados (agja y jeringas) y por transmisión drante e embarazo de madre infectada a hijo. 1.5 Periodo de incbación De ocho a catorce días, anqe agnas cepas de P. vivax peden tener n periodo de incbación hasta de diez meses. 1.6 Periodo de transmisibiidad E hombre es infectante para os mosqitos, mientras permanezcan en s sangre gametocitos de Pasmodim. Los mosqitos parasitados son infectantes drante toda s vida. La sangre infectada amacenada en bancos de sangre pede permanecer infectante hasta por dieciséis días. 2. Definiciones de caso 2.1 Caso probabe de maaria Persona qe presente episodio febri acta o reciente, drante os útimos treinta días, procedente de área de maaria endémica, acompañado de no o más de os criterios epidemioógicos y cínicos. Persona con episodio anterior de maaria por Pasmodim vivax o con antecedente de transfsión reciente qe presente episodio febri acta acompañado de no o más de os criterios epidemioógicos y cínicos. 2.2 Caso confirmado Es n caso probabe de maaria cya infección se ha confirmado mediante examen parasitoscópico para identificación de a especie de Pasmodim y recento parasitario. 2.3 Caso de mortaidad por maaria Toda merte de persona con gota gresa positiva para agna especie de Pasmodim, o toda merte en persona febri con cadro compatibe de maaria, procedente de n área endémica. 2.4 Casificación cínica De acerdo con a gravedad de a infección y para definir na condcta cínica individa de manejo, os casos de maaria peden casificarse en no compicados y compicados.
5 PROTOCOLOS DE VIGILANCIA EN SALUD PÚBLICA 5 Maaria Caso no compicado Caso confirmado de maaria, en condiciones generaes aceptabes, conciente, con toerancia a a medicación por vía ora y sin evidencias de signos y síntomas de gravedad Caso compicado Todo caso confirmado de maaria por P. faciparm, en estado de gran debiidad, paidez y postración, qe pede presentar na o más de as sigiente sitaciones de gravedad: Compicaciones neroógicas (ateraciones de nive de conciencia, convsiones). Compicaciones hepáticas (ictericia). Signos de faa rena. Coria intensa. Coapso circatorio (tensión arteria sistóica <70 mmhg en adtos y <50 en niños). Anemia severa (hemogobina <5 gr/d; hematocrito <15%). Hemorragias espontáneas. Compicaciones respiratorias (taqipnea, retracción intercosta, etcétera). Hipogicemia (gicemia < 60 mg/d). Temperatra recta sperior a 38,5 ºC. Parasitemia sperior a 50 mi parásitos/µ de sangre (o > 1%). Son grpos de ato riesgo de padecer maaria compicada as embarazadas, os niños menores de dos años, os ancianos, os pacientes anémicos, as personas espenectomizadas y os pacientes con parasitemias mayores de 50 mi parásitos/µ o más de 1% de os eritrocitos parasitados. 3. Fentes de información Laboratorios de diagnóstico y registros de institciones de referencia para enfermedades transmitidas por vectores (véase e anexo 1). Historias cínicas, paracínicos, registros de notificación obigatoria, estadisticas e informes. 4. Intervenciones La vigiancia epidemioógica en e contro de maaria es na actividad indisociabe de as acciones de atención a enfermo reativas a diagnóstico temprano, tratamiento eficaz y oportno y segimiento de paciente. Todas as actividades de prevención y contro de maaria ejectadas por as distintas institciones de sistema genera de segridad socia en sad deben ser registradas por os órganos ejectores y notificadas a as entidades territoriaes departamentaes, distritaes y mnicipaes correspondientes.
6 6 SECRETARÍA DISTRITAL DE SALUD DE BOGOTÁ Dirección de sad púbica Los objetivos de a vigiancia epidemioógica en maaria son os sigientes: Vigiar e comportamiento y tendencias de a endemia maárica en a pobación en riesgo, de acerdo con os factores epidemioógicos qe determinan a transmisión. Detectar precozmente a ocrrencia de brotes o epidemias de maaria. Detectar precozmente e restabecimiento de a transmisión de maaria en gares qe anteriormente estaban ibres de a endemia. Detectar precozmente a ocrrencia insitada de casos graves de maaria y mertes qe pedan estar asociadas con posibes faas en e tratamiento y manejo de pacientes, con a posibe resistencia de Pasmodim a os esqemas terapéticos en so o a caqier otro factor capaz de agravar os riesgos de a enfermedad poniendo en peigro a vida de os enfermos y a sad de a comnidad. Orientar y evaar e impacto de as medidas de prevención y contro de maaria por medio de os índices de morbiidad y mortaidad de a enfermedad y detectar sitaciones o circnstancias qe demandan a revisión o reajste de objetivos y estrategias. 4.1 Individa Estdio de aboratorio A todo caso probabe debe demostrársee a presencia de parásito en sangre como único criterio diagnóstico váido, mediante examen de gota gresa, e ca debe permitir casificar a cepa casante y a intensidad de a parasitemia con recento parasitario por microitro de sangre (véase e anexo 1), parámetro necesario para definir os esqemas de tratamiento y segimiento. Si a gota gresa resta negativa y e paciente continúa con síntomas, deben tomársee nevas mestras para reaizar gota gresa cada ocho horas hasta por tres días, despés de os caes, si continúa negativo y a persona no se ha atomedicado con antimaáricos, deben descartarse otras patoogías. Notificación A responsabe de a vigiancia epidemioógica de a institción o de a ocaidad y de aí a área de vigiancia en sad púbica de a Secretaría Distrita de Sad. Manejo de caso La infección por maaria pede compicarse y casar a merte de paciente si no se reaiza e tratamiento oportnamente, por o ca es necesario n diagnóstico rápido. En Bogotá, a os casos de fiebre de origen desconocido debe reaizársees na anamnesis qe permita identificar e despazamiento de a persona a zonas endémicas de maaria o recaídas, especiamente cando a cepa impicada es P. vivax. Tratamiento Enfermedad crabe mediante a administración oportna de tratamiento eficaz, para evitar as compicaciones qe peden evar a a merte. Los casos de maaria no compicada peden ser casados por caqiera de as especies de Pasmodim como P. faciparm, P. vivax y P. maariae. Los pacientes generamente presentan ben estado genera, na parasitemia inferior a 50 mi parásitos por /sangre, toeran bien a medicación por vía ora y no manifiestan evidencia de compicaciones.
7 PROTOCOLOS DE VIGILANCIA EN SALUD PÚBLICA 7 Maaria E tratamiento antimaárico persige os sigientes objetivos: La cración cínica de paciente, es decir, a eiminación de os síntomas y signos de a enfermedad, a prevención de as recrdescencias y de as compicaciones. La cración radica de a infección maárica, o sea a cración cínica más a eiminación de todas as formas de Pasmodim en e organismo hmano, evitando así as recaídas E contro de a transmisión de a enfermedad, mediante a cración radica de a infección maárica, evitando así a infección de os anofeinos vectores. Tratamiento de maaria por P. faciparm no compicada MEDICAMENTO Y PRESENTACIÓN DOSIS Y VÍA DE ADMINISTRACIÓN (ADULTOS) DOSIS Y VÍA DE ADMINISTRACIÓN (NIÑOS) Amodiaqina corhidrato Dosis tota: 25 mg base/kg Dosis tota: Tabetas 250 mg, conte- 10 mg/kg inicia 25 mg base/kg nido de base 150 mg *** 7,5 mg/kg a as 24 y 48 horas 10 mg/kg inicia 7,5 mg/kg a as 24 y 48 horas Sfadoxina Pirimetamina. Dosis tota: Dosis tota: Comprimidos de 500 mg mg de Sfadoxina y mg/kg de Sfadoxina y 1 mg/kg de de Sfadoxina y 25 mg mg de Pirimetamina, dosis única* Pirimetamina, dosis única de Pirimetamina Primaqina** Dosis tota: Dosis única: Tabetas de 15 mg y 5 mg 45 mg dosis única. 0.3 mg/kg * Se recomienda administrar a Sfadoxina-pirimetamina jnto con a primera dosis de Amodiaqina. ** Administrara a tercer día de iniciado e tratamiento. *** A administrar e tratamiento antimaárico no confndir as dosis de sa de medicamento con as dosis de base. La qinina see prescribirse en forma de sa (10 mg de sa = 8,3 mg de base). La amodiaqina y a coroqina generamente se prescriben en forma de base, pero en ocasiones vienen en forma de sa. Importante: en caso de no disponer de Amodiaqina, se recomienda dar Coroqina a as mismas dosis anotadas para a Amodiaqina, siempre en combinación con Sfadoxina-Pirimetamina. Los gametocitos de P. faciparm peden permanecer en a circación entre catro a seis semanas despés de tratamiento, o ca no significa resistencia. Tratamiento de a maaria por P. vivax MEDICAMENTO Y PRESENTACIÓN DOSIS Y VÍA DE ADMINISTRACIÓN (ADULTOS) DOSIS Y VÍA DE ADMINISTRACIÓN (NIÑOS) Coroqina Difosfato Dosis tota: 25 mg base/kg Dosis tota: 25 mg/kg Tabetas 250 mg, contenido 10 mg/kg inicia 10 mg/kg inicia de base 150 mg 7,5 mg/kg a as 24 y 48 horas 7,5 mg/kg a as 24 y 48 horas Primaqina* Dosis tota: 15 mg dosis diaria Dosis única: 0,3 mg/kg por día drante Tabetas de 15 mg y 5 mg por 14 días 14 días. *No administrar en menores de 2 años y embarazadas. La Primaqina es activa contra os hipnozoítos, por o ca s fnción primordia se cmpe en e tratamiento antirecidivante de as infecciones por P. vivax; tiene poca actividad como esqizonticida sangíneo pero es activa contra os gametocitos.
8 8 SECRETARÍA DISTRITAL DE SALUD DE BOGOTÁ Dirección de sad púbica Cando e esqema de tratamiento se cmpe adecadamente es my baja a frecencia de recaídas; sin embargo, éstas peden aparecer entre dos y doce meses despés de tratamiento de ataqe primario, sin qe e paciente haya estado de nevo en zona endémica. Las reinfecciones peden ocrrir si e paciente vive en zonas endémicas o ha viajado a eas despés de tratamiento; por o ca resta difíci, a veces, distingir entre recaída y reinfección. Tratamiento de a maaria por P. maariae MEDICAMENTO Y PRESENTACIÓN DOSIS Y VÍA DE ADMINISTRACIÓN (ADULTOS) DOSIS Y VÍA DE ADMINISTRACIÓN (NIÑOS) Coroqina Difosfato Dosis tota: 25 mg base/kg Dosis tota: 25 mg base/kg o Sfato 10 mg/kg inicia 10 mg/kg inicia Tabetas de 250 mg, con 7, 5 mg/kg a as 24 y 48 horas 7,5 mg/kg a as 24 y 48 horas 150 mg de Coroqina base Tratamiento de a maaria mixta MEDICAMENTO Y DOSIS DOSIS DE ADMINISTRACIÓN (ADULTOS) DOSIS DE ADMINISTRACIÓN (NIÑOS) Amodiaqina Corhidrato Dosis tota: 25 mg base/kg Dosis tota: 25 mg base/kg Tabetas 250 mg, 150 mg de base 10 mg/kg inicia 10 mg/kg inicia 7,5 mg/kg a as 24 y 48 horas 7,5 mg/kg a as 24 y 48 horas Sfadoxina- Pirimetamina Dosis tota: mg de Sfadoxina Dosis tota: 25 mg/kg de Comprimidos de 500 mg de y 75 mg de Pirimetamina, dosis única Sfadoxina y 1 mg/kg de Sfadoxina y 25 mg Pirimetamina, de Pirimetamina dosis única Primaqina* 15 mg diarios por 14 días 0,3 mg /kg/ día por 14 días Tabetas de 15 mg y 5 mg * La primaqina está contraindicada en embarazadas y menores de 2 años. A examen microscópico en este tipo de asociaciones peden darse agnas sitaciones, como presencia de nmerosas formas anares de P. faciparm, speriores a 40% de os parásitos observados, más as formas cásicas de P. vivax; o formas de P. vivax más gametocitos de P. faciparm. La primera sitación es n indicador de gravedad y debe tratarse de acerdo con e número de parásitos de P. faciparm. Tratamiento de compicaciones específicas Maaria cerebra Monitorear y vigiar e nive de conciencia, tiizando a Escaa de Gasgow. Reaizar cambios frecentes de posición. Monitorear signos vitaes. Iniciar Qinina parentera (esqema 8). Administrar Fenobarbita sódico: 10 a 15 mg/kg, dosis única. Controar a entrada y saida de íqidos. Monitorear a parasitemia.
9 PROTOCOLOS DE VIGILANCIA EN SALUD PÚBLICA 9 Maaria Tratamiento de a maaria grave y compicada MEDICAMENTO Y PRESENTACIÓN DOSIS Y VÍA DE ADMINISTRACIÓN (ADULTOS) DOSIS Y VÍA DE ADMINISTRACIÓN (NIÑOS) Qinina corhidrato mg/2m soción inyectabe Sfadoxina-pirimetamina Tabetas 500 mg y 75 mg respectivamente. Dosis inicia: boo de 20 mg/kg, diseto en m de Dextrosa a 5% ó 10% en proporción de 5 a 10 m por kg (máximo 500 m) para pasar en 4 horas. Dosis de mantenimiento: 10 mg/kg cada 8 horas; disover y pasar en 4 horas iga qe para a dosis inicia. Pasar a sfato de qinina vía ora na vez esté consciente e paciente hasta competar 7 días de tratamiento mg de Sfadoxina y 75 mg de pirimetamina, dosis única. Administrar vía ora por sonda nasogástrica. Dosis inicia: boo de 20 mg/kg, diseto en m de Dextrosa a 5% ó 10% en proporción de 5 a 10 m por kg (máximo 500 m) para pasar en 4 horas. Dosis de mantenimiento: 10 mg/kg cada 8 horas; disover y pasar en 4 horas iga qe para a dosis inicia. Pasar a sfato de qinina vía ora na vez esté consciente e paciente hasta competar 7 días de tratamiento. 25 mg por kg de Sfadoxina y 1 mg por kg de pirimetamina. Administrar vía ora por sonda nasogástrica. Primaqina 2 Tabetas de 15 mg 45 mg en dosis única. Dosis única: 0,6 mg/kg. 1 En nivees de máxima compejidad, na aternativa úti es e Gconato de Qinidina 15 mg por kg dosis de infsión pasado en 4 horas y mantenimiento de 7,5 mg por kg cada 8 horas, pasar a qinina ora cando e paciente esté consciente. Reqiere monitoreo contino. 2 Administrar únicamente a terminar e tratamiento. Hipogicemia Administrar boo I.V de 50 m de Dextrosa hipertónica a 50%. En niños, administrar a dextrosa hipertónica a 50% en proporción de 1m/kg de peso. Administrar segidamente, na perfsión intravenosa de sero gcosado a 5 ó 10%. Monitorear a gicemia para regar e goteo de Dextrosa. No ovidar qe a hipogicemia pede aparecer incsive despés de administrar n boo intravenosos de sero gcosado a 50%. Anemia severa Cando e hematocrito es menor de 15% y a hemogobina menor de 5 gm/d: Administrar sangre fresca compatibe o góbos rojos empacados, según cácos. Frosemida 20 mg drante a transfsión, si a fnción rena es bena. Edema pmonar Coocar a paciente en posición semisentada y bajando os pies de a cama. Amentar e aporte de oxígeno. Frosemida 40 mg IV; si no responde amentar progresivamente hasta n máximo de 200 mg. Ventiación mecánica con presión positiva a fina de a expiración, medicamentos vasoactivos y monitorización hemodinámica.
10 10 SECRETARÍA DISTRITAL DE SALUD DE BOGOTÁ Dirección de sad púbica Si a casa de edema pmonar es por sobrehidratación: Disminir o ajstar e vomen de íqidos intravenosos. Hemofitración. Administrar frosemida. Si no hay mejoría, extraer 250 m de sangre por venodisección. Faa rena Excir a deshidratación como casa prerena. Mantener n baance hídrico adecado. Diáisis peritonea o hemodiáisis. 4.2 Coectiva Como as condiciones geoecoógicas en Bogotá no favorecen a transmisión de a maaria, sóo es necesario reaizar investigación epidemioógica de campo ante n caso de mortaidad por maaria, a ca debe incir e anáisis de as casas de merte y a edcación a a famiia. Anáisis de mortaidad por maaria E anáisis de a mortaidad debe reaizaro a institción prestadora de servicios de sad en coordinación con e responsabe de epidemioogía oca, con na metodoogía qe permita a determinación de as casas invocradas en cada caso, especiamente as reacionadas con: Identificación de a cepa de Pasmodim. E P. faciparm casa mayores compicaciones y mayores tasas de etaidad, cando no es tratado en forma oportna. Determinación de as casas reacionadas con a caidad de a prestación de os servicios de sad: Accesibiidad a os servicios de sad desde e nive de atención primaria. Oportnidad y caidad de diagnóstico desde e nive de atención primaria. Oportnidad y pertinencia de tratamiento desde e nive de atención primaria. Oportnidad y pertinencia de segimiento desde e nive de atención primaria. La información a recoger debe estar encaminada a identificar as circnstancias qe rodearon a casa de merte con interrogatorio a trabajadores de sad y famiiares o reacionados. Edcación a a famiia Sobre forma de transmisión de a enfermedad, síntomas, importancia de a consta oportna ante fiebre recrrente e importancia de cmpimiento de esqema de tratamiento. Medidas preventivas para e despazamiento a zonas endémicas Profiaxis: a Organización Mndia de a Sad no recomienda e so de tratamiento profiáctico para personas qe se despazan a zonas endémicas, debido a qe estos se reaizan con dosis bajas de medicamentos antimaáricos
11 PROTOCOLOS DE VIGILANCIA EN SALUD PÚBLICA 11 Maaria qe peden evar a gotas gresas negativas an cando e paciente esté infectado y esto dificta e diagnóstico y tratamiento oportno de os casos. Vacnación: por encontrarse aún en experimentación, a vacna no está disponibe comerciamente. 5. Indicadores En Bogotá, dado qe as condiciones ecoógicas no permiten a transmisión de a enfermedad, os casos diagnosticados son importados y no refejan a incidencia de a enfermedad o sea a probabiidad de enfermar. Por tanto, os indicadores de anáisis se refieren a: Distribción de os casos de maaria por edad y sexo de acerdo con a procedencia. Bibiografía 1. Organización Panamericana de a Sad. Diagnóstico de maaria. Pbicación científica nº Benenson. E contro de as enfermedades transmitidas por e hombre. Pbicación científica nº 507 OPS/OMS. Decimacarta edición Ministerio de Sad-Sbdirección de ambiente y sad. Programa de enfermedades transmitidas por vectores. Informe vasística Secretaria Distrita de Sad de Bogotá-Dirección de sad púbica. Informe de estadísticas de morbiidad por consta externa, egresos hospitaarios y notificación obigatoria, CIB. Fndamentos de medicina. Enfermedades infecciosas. Carta edición Dirección Secciona de Sad de Antioqia-Oficina de epidemioogía. Protocoos de vigiancia epidemioógica Ministerio de Sad. Gía de atención de maaria Ministerio de Sad-Institto Naciona de Sad. Informe Epidemioógico Naciona. Vomen 5, número 1. Bogotá
12 12 SECRETARÍA DISTRITAL DE SALUD DE BOGOTÁ Dirección de sad púbica ANEXO 1 RECUENTO PARASITARIO POR MM 3 DE SANGRE En a práctica rtinaria se ha adoptado e examen de, por o menos, 100 campos microscópicos en na gota gresa niforme, bien deshemogobinizada y bien cooreada. Si existen diferencias en e grosor, a deshemogobinización o a cooración, e número de campos a ser examinados debe amentarse proporcionamente a a caidad de a mestra. E cáco estimado de a densidad parasitaria por microitro de sangre se estabece de acerdo con e número de parásito por 100 campos microscópicos o por e número de parásitos por 100 ecocitos. Cáco por 100 campos microscópicos: tener en centa qe con n amento de 750X, e examen de 100 campos microscópicos de na mestra en na gota gresa bien preparada, corresponde a 0,2 microitros de sangre. De aí qe na infección con n parásito por campo microscópico corresponda a n término medio de 100 parásitos en 100 campos, o sea 500 parásitos por n microitro (1 x 100 / 0,2) Cáco número de parásitos por 100 ecocitos: consiste en registrar a proporción de parásitos por 100 ecocitos, en na mestra de gota gresa teñida. También se obtiene sangre de paciente para reaizar recento ecocitario con n hemocitómetro tipo Newbawer. Una vez conocido e número de parásitos por 100 ecocitos y e número de ecocitos por microitro, se determina e número de parásitos en n microitro de sangre, reaizando na rega de tres. Si no se dispone de recento ecocitario rea (mestras procedentes de campo), se pede tomar na cifra media de ecocitos por microitro, preferibemente por grpos de edad y reaizar a rega de tres con este dato. Parasitemias eevadas: más de formas parásitarias por microitro. Parasitemias bajas: menos de formas parasitarias por microitro.
13 PROTOCOLOS DE VIGILANCIA EN SALUD PÚBLICA 13 Maaria FLUJOGRAMA PARA DEFINICIÓN DE CASO E INTERVENCIÓN EN MALARIA Caso probabe 4 Gota gresa con recento parasitario por 3mm (-) 4 Gota gresa con recento parasitario por mm 3 (-) 4 Investigar otra etioogía (+) (+) Caso confirmado INTERVENCIÓN INDIVIDUAL Notificación a responsabe de epidemioogía Manejo ambatorio hospitaario según compicaciones Investigación epidemioógica de campo en caso de mortaidad Tratamiento con esqema terapético según especie impicada y recento parasitario Segimiento para evaar cración o resistencia Tratamiento para resistencia según especie impicada y recento parasitario 4 Gota gresa con recento parasitario por mm 3 4 (-) (+) Gota gresa con recento parasitario por mm 3 (-) Caso crado
14 14 SECRETARÍA DISTRITAL DE SALUD DE BOGOTÁ Dirección de sad púbica SECRETARÍA DISTRITAL DE SALUD DIRECCIÓN DE SALUD PÚBLICA ÁREA DE VIGILANCIA DE LA SALUD PÚBLICA FICHA DEFUNCIÓN POR MALARIA D A TO S DEL CERTIFICADO DE DEFUNCIÓ N Nom bre y apeidos Dirección de domiciio Mnicipio o Locaidad de residencia Edad Años Meses Días Genero F M Fecha de a merte DíA MES AÑO CAUSAS DE LA MUERTE REG ISTRADAS EN EL CERTIFICADO DE DEFUNCIÓ N IN S TRUCTIVO PARA ANÁLISIS DE MO RTALIDAD POR MALARIA OBJETIVO: Identificar as características de diagnóstico y tratamiento adecado y oportno. JUSTIFICACIÓN: Este evento se presenta en regiones tropicaes y sbtropicaes, sin embargo en institcio Bogotá se presta a atención pertinente a os casos remitidos especiamente por Meta, Gaviare, Caq Interrogatorio dirigido a persona de sad. Cántos casos de maaria se atendieron en e útimo año en s institción? Cántos casos se han confirmado con gota gresa positiva para agna especie de pasmodim viva Características de a accesibiidad: E Sr.(a) está afiiado a agún régimen de segridad s Cá? Sbsidiado, contribtivo Fe remitido por agna institción de sad? SÍ NO Cá? Cá fe a fecha de ingreso a a institción? (gar donde mrió) DÍA MES Cá fe a fecha de díasgnóstico? Qé preba de aboratorio reaizaron para a confirmación de diagnóstico? La institción donde (E.S.E, Ministerio, centro distrita de sad, centro regador de rgencias, área de a obtvo os medicamentos para e respectivo tratamiento? Q é m edicam entos se e sm inistraron y con qé frecencia? In te rrogatorio dirigido a a famiia o reacionados Cánto tiempo se demoró en bscar atención médica despés de qe empezó a sentir os primeros (SÍNTO MAS) Q é did tii ó S ( )? S b é di i t ó?
Hepatitis C. 1. Generalidades. 1.1 Descripción del evento. 1.2 Caracterización epidemiológica. 1.3 Agente
Hepatitis C 1. Generaidades 1.1 Descripción de evento La hepatitis C es na infección vira qe se caracteriza por na ampia gama de manifestaciones cínicas en a fase agda, qe varían según a gravedad desde
Más detallesRubéola. 1. Generalidades. 1.1 Descripción del evento. 1.2 Caracterización epidemiológica
Rbéoa 1. Generaidades 1.1 Descripción de evento Enfermedad vira agda, caracterizada por cadro febri generamente discreto en os niños y ocasionamente en os adtos, qe aparece despés de no a dos días de prodromos
Más detallesMeningitis meningocóccica
Meningitis meningocóccica 1. Generaidades 1.1 Descripción de evento La enfermedad meningocóccica es na entidad infecciosa con diversas manifestaciones cínicas; pede ser asintomática, imitarse a na afección
Más detallesTosferina. 1. Generalidades. 1.1 Descripción del evento. 1.2 Caracterización epidemiológica
Tosferina 1. Generaidades 1.1 Descripción de evento Enfermedad bacteriana agda qe compromete e tracto respiratorio, caracterizada por na fase catarra inicia de comienzo insidioso con tos irritante qe poco
Más detallesEventos adversos seguidos a la inmunización
Eventos adversos segidos a a inmnización 1. Generaidades E objetivo de desarroo de na vacna es acanzar e mayor grado de protección con a menor tasa de eventos adversos por a apicación de a misma, as caes
Más detallesVacunación antirrábica canina
Vacnación antirrábica canina 1. Soporte ega Ley 9ª de 1979, Código sanitario naciona. Decreto 2257 de 1986, por e ca se regamentan parciamente os títos VII y XI de a ey 9ª de 1979, en canto a investigación,
Más detallesHepatitis B y D. 1. Generalidades. 1.1 Descripción del evento. 1.2 Caracterización epidemiológica
Hepatitis B y D 1. Generaidades 1.1 Descripción de evento La hepatitis B es na infección vira qe se caracteriza por n ampio espectro de manifestaciones qe varían desde formas asintomáticas qe pasan desapercibidas,
Más detallesMALARIA GUÍA DE MALARIA. Graciela Mejia Restrepo - Salud Pública Vigilancia
GUÍA DE MALARIA Graciela Mejia Restrepo - Salud Pública Vigilancia Situación de malaria en el mundo El sexto de los Objetivos de Desarrollo del Milenio se marcó como fecha tope 2015 para la "detención
Más detallesDengue. 1. Generalidades. 1.1 Descripción del evento. 1.2 Caracterización epidemiológica
Denge 1. Generalidades 1.1 Descripción del evento Enfermedad febril agda de inicio abrpto, caracterizada por fiebre típicamente bifásica, cefalalgia, dolores retrooclares, articlares, msclares y erpción
Más detallesFuentes: Instituto Nacional de Salud, DSSA y Sivigila Secretaria Salud Medellín. Estos se refieren a casos confirmados
VIGILANCIA EPIDEMIOLOGICA DE LAS ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR VECTORES (2) (Dengue, Leishmaniasis, Malaria) VIGILANCIA DEL DENGUE CLASICO Y DENGUE GRAVE En la actualidad el Dengue en nuestra Región es
Más detallesCOMPARACION DE LA INFORMACION DE MALARIA ENVIADA AL PROGRAMA DE ETV Y AL SIVIGILA. SEMANA EPIDEMIOLOGICA 36 DEL AÑO 2002.
MINISTERIO DE SALUD DIRECCIÓN GENERAL DE SALUD PÚBLICA INSTITUTO NACIONAL DE SALUD SUBDIRECCIÓN DE EPIDEMIOLOGÍA Y LABORATORIO NACIONAL DE REFERENCIA INSTITUTO NACIONAL DE SALUD Sistema de Vigilancia en
Más detallesSOBRE LA MORTALIDAD MATERNA EN COLOMBIA: EVOLUCIÓN Y SITUACIÓN ACTUAL. Observatorio en Salud
Volumen 5, Número 2, 212 ACTUALIDAD EN SALUD SOBRE LA MORTALIDAD MATERNA EN COLOMBIA: EVOLUCIÓN Y SITUACIÓN ACTUAL Observatorio en Salud La mortalidad materna es considerada como un problema de salud pública
Más detallesRESUMEN DE SITUACIÓN DE LA EPIDEMIA POR VIH/SIDA EN COLOMBIA 1983 A 2011 25 de Mayo 2012
Resumen de Situación Epidemiológica del VIH/Sida en Colombia 2012 RESUMEN DE SITUACIÓN DE LA EPIDEMIA POR VIH/SIDA EN COLOMBIA 1983 A 2011 25 de Mayo 2012. Ministerio de Salud y 1 RESUMEN DE SITUACIÓN
Más detallesTuberculosis Hospital Event
Cuándo empezó la investigación por parte del Departamento de Salud Pública de El Paso? El Departamento de Salud Pública inició la investigación después de que se determinó que niños en el área post-parto
Más detallesSemana epidemiológica número 36 de 2010 (5 al 11 de septiembre 2010)
2 CUMPLIMIENTO EN LA NOTIFICACIÓN SEMANA EPIDEMIOLÓGICA 36 Figura 2. Cumplimiento semanal UNM. La notificación recibida por el Instituto Nacional de Salud, correspondiente a la semana epidemiológica 36
Más detallesCalidad del agua para consumo humano
Caidad de aga para consmo hmano 1. Soporte ega La vigiancia sobre a caidad de aga potabe debe ejercerse como parte de as acciones de pan de atención básica PAB, definido en a ey de segridad socia, específicamente
Más detallesCOMPORTAMIENTO EPIDEMIOLOGICO DE ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR VECTORES EN EL DISTRITO DE CARTAGENA PERIODO X DE 2015.
COMPORTAMIENTO EPIDEMIOLOGICO DE ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR VECTORES EN EL DISTRITO DE CARTAGENA PERIODO X DE 2015. DENGUE Durante el año 2015 al periodo epidemiológico número X en el Distrito de Cartagena
Más detallesPOR QUÉ YA NO SE RECOMIENDA ESPERAR 3 MESES PARA HACERSE LA PRUEBA DEL VIH?
QUÉ ES LA PRUEBA DEL VIH? La prueba del VIH es la única forma fiable de saber si una persona está o no infectada por el VIH, el virus del sida. Las pruebas de diagnóstico del VIH que se emplean habitualmente
Más detallesSituación epidemiológica para dengue y Chikunguña, con corte a semana epidemiológica N 19 (16/05/15)
Situación epidemiológica para dengue y Chikunguña, con corte a semana epidemiológica N 19 (16/05/15) Dengue Número de casos : 4.158 Dengue: 4.123 Dengue grave: 25 Mortalidades: 5 casos Incremento: 65%
Más detallesSITUACION DE DENGUE EN COLOMBIA SEMANA 1 DE2008 A SEMANA 8 2013. Dirección de Epidemiología y Demografía
SITUACION DE DENGUE EN COLOMBIA SEMANA 1 DE2008 A SEMANA 8 2013 Dirección de Epidemiología y Demografía SITUACION DE DENGUE EN COLOMBIA: 2008 SEMANA 12 DE 2013 Mediante el análisis de: 1.PATRON DE ENDEMICIDAD
Más detallesPALUDISMO O MALARIA Departamento de Control de Vectores y Patología Regional Area Epidemiología Ministerio de Bienestar Social Provincia de Jujuy
PALUDISMO O MALARIA Departamento de Control de Vectores y Patología Regional Area Epidemiología Ministerio de Bienestar Social Provincia de Jujuy Enfermedad infecciosa de origen parasitario, producida
Más detallesBoletín Epidemiológico Semanal
MINISTERIO DE SALUD DIRECCIÓN GENERAL DE SALUD PÚBLICA INSTITUTO NACIONAL DE SALUD SUBDIRECCIÓN DE EPIDEMIOLOGÍA Y LABORATORIO NACIONAL DE REFERENCIA INSTITUTO NACIONAL DE SALUD Sistema de Vigilancia en
Más detallesVigilancia en Salud Pública VIH e ITS Secretaria Distrital de Salud
Vigilancia en Salud Pública VIH e ITS Secretaria Distrital de Salud VIH/Sida 2 Estimación de brecha en VIH para el distrito Capital en 2.013 25000 20000 0,56% 23.760 Brecha del 52% en el diagnóstico y
Más detallesProductos cárnicos procesados
Prodctos cárnicos procesados 1. Soporte ega Ley 9ª de 1979, Código sanitario naciona. Decreto 2162 de 1983, por e ca se regamenta parciamente e títo V de a ey 9ª de 1979, en canto a prodcción, procesamiento,
Más detallesMinisterio de la Protección Social República de Colombia Dirección General de Salud Pública Grupo de Salud Ambiental
TRATAMIENTO ETIOLÓGICO DE LA MALARIA EN COLOMBIA 1. TRATAMIENTO DE LA MALARIA NO COMPLICADA 1.1. Malaria por P. falciparum Primera línea de tratamiento: Cuadro 1. Esquema de primera línea para el tratamiento
Más detallesCOMPORTAMIENTO EPIDEMIOLOGICO DE ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR VECTORES EN EL DISTRITO DE CARTAGENA PERIODO VIII DE 2015.
COMPORTAMIENTO EPIDEMIOLOGICO DE ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR VECTORES EN EL DISTRITO DE CARTAGENA PERIODO VIII DE 205. DENGUE Durante el año 205 al periodo epidemiológico número VIII en el Distrito de
Más detallesDENGUE DENGUE Graciela Mejia Restrepo - Salud Pública Vigilancia Marzo 2013
DENGUE Graciela Mejia Restrepo - Salud Pública Vigilancia Marzo 2013 Situación de Dengue en el mundo Más de 2500 millones de personas es decir mas del 40% de la población mundial están en riesgo de contraer
Más detallesMALARIA EN EL PARAGUAY PROGRAMA DE CONTROL DEL PALUDISMO SENEPA
MALARIA EN EL PARAGUAY PROGRAMA DE CONTROL DEL PALUDISMO SENEPA MALARIA, PALUDISMO Ó AKANUNDU RO Y Es una enfermedad infecciosa, aguda, no contagiosa producida por parásitos del género Plasmodium y transmitida
Más detallesBOLETÍN EPIDEMIOLÓGICO DISTRITAL DE TUBERCULOSIS. Semana Epidemiológica 1 a la 26 de 2011. Sonia Liliana Guzmán Rodríguez.
BOLETÍN EPIDEMIOLÓGICO DISTRITAL DE TUBERCULOSIS Semana Epidemiológica 1 a la 26 de 2011 Sonia Liliana Guzmán Rodríguez. Vigilancia en Salud Pública de Tuberculosis Secretaria Distrital de Salud Tabla
Más detallesCAMPAÑA PARA EL CONTROL Y LA PREVENCIÓN DE LA LEGIONELOSIS INFORMACIÓN COMPLEMENTARIA DE INTERÉS
CAMPAÑA PARA EL CONTROL Y LA PREVENCIÓN DE LA LEGIONELOSIS INFORMACIÓN COMPLEMENTARIA DE INTERÉS Ministerio de Sanidad y Consumo Dirección General de Salud Pública y Consumo Subdirección General de Sanidad
Más detallesSEGUIMIENTO A LOS OBJETIVOS DE DESARROLLO DEL MILENIO BOLETÍN DE SEGUIMIENTO Y EVALUACIÓN - CORTE OCTUBRE 2013
2014 SEGUIMIENTO A LOS OBJETIVOS DE DESARROLLO DEL MILENIO BOLETÍN DE SEGUIMIENTO Y EVALUACIÓN - CORTE OCTUBRE 2013 OFICINA ASESORA DE PLANEACIÓN Y ESTUDIOS SECTORIALES Con colaboración de: Dirección de
Más detallesEstudiar sí paga: 80% de los recién graduados en Colombia está trabajando en el sector formal de la economía Bogotá, 2 de agosto de 2011.
Ministra de Educación presentó resultados del Observatorio Laboral para la Educación Estudiar sí paga: 80% de los recién graduados en Colombia está trabajando en el sector formal de la economía Durante
Más detallesWeb de MinEducación Estudiar sí paga: 80% de los recién graduados del país está trabajando en el sector formal de la economía
Web de MinEducación Estudiar sí paga: 80% de los recién graduados del país está trabajando en el sector formal de la economía Durante su presentación a medios de comunicación, la Ministra de Educación
Más detallesAsí que tras el objetivo común y general se perfilan los objetivos concretos:
La Campaña de Orientación y Sensibilización sobre Desarrollo Infantil y Atención Temprana es fruto de la colaboración entre FEAPS, (Confederación Española de Organizaciones en favor de las Personas con
Más detallesSubsecretaría de Prevención y Promoción de la Salud Dirección General de Promoción de la Salud
Contenido I. Introducción II. III. IV. Preguntas frecuentes sobre el virus del Ébola Medidas de prevención para viajeros Mensajes clave I. Introducción El virus del Ébola causa una enfermedad aguda grave
Más detallesVIH-sida. 1. Generalidades. 1.1 Descripción del evento
VIH-sida 1. Generaidades 1.1 Descripción de evento Como infección por VIH y sida se conoce e proceso fisiopatoógico, sintomático o no, qe ocrre desde e momento en qe na persona tiene contacto con sangre
Más detallesSistema de vigilancia epidemiológica de infecciones intrahospitalarias
Sistema de vigiancia epidemioógica de infecciones intrahospitaarias Introdcción Las infecciones intrahospitaarias (IIH) son n probema de sad púbica en nestro país por s frecencia, severidad y ato costo.
Más detallesLa malaria o paludismo
La malaria o paludismo La malaria ataca a miles de personas cada año y puede traer grandes problemas a la familia y a su economía. Por ejemplo, a niños/as les cuesta aprender, al tener que faltar a la
Más detallesEmbarazo en Adolescentes. Bogotá D. C. Enero Junio 2014
Embarazo en Adolescentes Bogotá D. C. Enero Junio 2014 COMPORTAMIENTO ADOLESCENTES PADRES Y MADRES. 2007- I SEMESTRE 2014 Edad Madre EMBARAZO EN ADOLESCENTES EN BOGOTÁ D.C. AÑOS 2007 A I SEMESTRE 2014
Más detallesInfección bacteriana crónica, infectocontagiosa, multicausal y con diversas manifestaciones
Tbercosis 1. Generaidades 1.1 Descripción de evento Infección bacteriana crónica, infectocontagiosa, mticasa y con diversas manifestaciones cínicas. Los pmones son os órganos más comúnmente afectados,
Más detallesPALUDISMO DEPARTAMENTO DE ZOONOSIS Y VECTORES
QUE ES EL? Enfermedad infecciosa, grave y a veces mortal, producida por un parásito transmitido por el mosco del género Anopheles Definición operacional de paludismo Paciente que cursa con fiebre, escalofríos,
Más detallesSífilis congénita. 1. Generalidades. 1.1 Descripción del evento. 1.2 Agente
fiis congénita 1. Generaidades 1.1 Descripción de evento La sífiis pede afectar a niño en dos formas, congénita y adqirida. La primera por paso transpacentario de treponema paidm y, my rara vez, por contacto
Más detallesPROCEDIMIENTO DE ACTUACIÓN PARA EL SEGUIMIENTO DE PERSONAS DESPLAZADAS A LOS PAÍSES DE ÁFRICA OCCIDENTAL AFECTADOS POR EL BROTE DE ÉBOLA
PROCEDIMIENTO DE ACTUACIÓN PARA EL SEGUIMIENTO DE PERSONAS DESPLAZADAS A LOS PAÍSES DE ÁFRICA OCCIDENTAL AFECTADOS POR EL BROTE DE ÉBOLA 22.05.2015 Este procedimiento de actuación se enmarca en el desarrollo
Más detallesPlazas de mercado. 1. Soporte legal. 2. Definición. 3. Puntos críticos para la vigilancia y el control. Ley 9ª de 1979, Código sanitario nacional.
Plazas de mercado 1. Soporte legal Ley 9ª de 1979, Código sanitario nacional. Resolción 604 de 1993, por la cal se reglamentan las condiciones sanitarias de las ventas de alimentos en la vía pública. Decreto
Más detallesVirus del Ébola ÉBOLA. Durante un brote, quienes mayor riesgo de infección corren son:
ÉBOLA Lo que se debemos saber. 1. Qué es la enfermedad provocada por el virus del Ébola? Denominada anteriormente Fiebre hemorrágica del Ébola, es una enfermedad grave y con frecuencia letal, cuya tasa
Más detallesMoteles, hoteles y residencias
Moteles, hoteles y residencias 1. Soporte legal Ley 9ª de 1979, títlo V, saneamiento de edificaciones. Resolción 3994 de 1994, de la Secretaría Distrital de Sald. Obligatoriedad de promoción del so del
Más detallesCapítulo III: Vigilancia epidemiológica y respuesta Enfermedad por el Virus Ébola. Curso virtual: Vigilancia, prevención y control de Ébola
Capítulo III: Vigilancia epidemiológica y respuesta Enfermedad por el Virus Ébola Capítulo III: Vigilancia epidemiológica y respuesta Enfermedad por el Virus Ébola Tema 1 : Vigilancia Epidemiológica del
Más detallesCómo controlar su. presión arterial
Cómo controlar s presión arterial Tabla de Contenidos Cómo medir s presión arterial...1 Conozca ss números anótelos!...2 Lo qe significan los números...3 La presión arterial y s corazón...4 Es importante
Más detallesEnfrentando al VIH/SIDA
Enfrentando al VIH/SIDA En todo el mundo la pandemia de la infección por VIH/SIDA ha alcanzado proporciones devastadoras, y sigue intensificándose. A finales de 1999 las mujeres constituían 25 y 30% de
Más detallesinfórmese la hepatitis B crónica
infórmese Conozca la hepatitis B crónica Conozca su hígado El hígado está ubicado debajo de las costillas del costado derecho del cuerpo y pesa aproximadamente 3 libras (1.350 kg). El hígado es un órgano
Más detallesPROTOCOLO DE ACTUACION ANTE LA DETECCION DE UN CASO DE TUBERCULOSIS EN LA COMUNIDAD
PROTOCOLO DE ACTUACION ANTE LA DETECCION DE UN CASO DE TUBERCULOSIS EN LA COMUNIDAD 1. Detección de la infección tuberculosa. Prueba de la tuberculina. El diagnóstico de la infección se basa en el viraje
Más detallesAño de Realizacion del Pago Departamento Vigencia 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Total general
AMAZONAS 2001 37,950,559,00 3,362,553,00 3,622,352,00 44,935,464,00 2002 40,016,897,00 3,374,098,00 43,390,995,00 2003 56,739,847,00 56,739,847,00 2004 55,812,050,00 5,356,252,00 61,168,302,00 2005 51,455,008,00
Más detallesENCUESTA NACIONAL DE DEMOGRAFÍA Y SALUD, ENDS 2010, COLOMBIA Fe de erratas, Abril de 2011
ENCUESTA NACIONAL DE DEMOGRAFÍA Y SALUD, ENDS 2010, COLOMBIA Fe de erratas, Abril de 2011 Página 196 Actual: Los mayores niveles de mortalidad se observan en la región Caribe, especialmente en el departamento
Más detallesCONGRESO NACIONAL CAMARA DE SENADORES SESIONES ORDINARIAS DE 2007 ORDEN DEL DIA Nº 475. Impreso el día 6 de julio de 2007 SUMARIO
CONGRESO NACIONAL CAMARA DE SENADORES SESIONES ORDINARIAS DE 2007 ORDEN DEL DIA Nº 475 Impreso el día 6 de julio de 2007 SUMARIO COMISION DE SALUD Y DEPORTE Dictamen en el proyecto de comunicación de la
Más detallesControl de la Salud de los Trabajadores
UNIDAD Control de la Salud de los Trabajadores 6 FICHA 1. RECONOCIMIENTO MÉDICO A LOS TRABAJADORES FICHA 2. PRINCIPIOS BÁSICOS DE LOS RECONOCIMIENTOS MÉDICOS PREVENTIVOS A LOS TRABAJADORES. FICHA 3. OBJETIVOS
Más detallesEBOLA. Ruth Cristina Gonzàlez Coordinadora de Medicina Familiar
EBOLA Ruth Cristina Gonzàlez Coordinadora de Medicina Familiar Temas Definición Etiologìa Epidemiologìa Sintomatologìa Tratamiento Definición La enfermedad por el virus del Ébola (EVE), también conocida
Más detallesPRODUCTOS FINANCIEROS DE AHORRO
REPORTE DE INCLUSIÓN FINANCIERA 6 PRODUCTOS FINANCIEROS DE AHORRO PRODUCTOS PASIVOS DE AHORRO Y TRANSACCIONALES Los productos de ahorro han sido tradicionalmente utilizados como instrumento de inclusión
Más detallesRabia. 1. Generalidades. 1.1 Descripción del evento. 1.2 Caracterización epidemiológica
Rabia 1. Generaidades 1.1 Descripción de evento La rabia es na zoonosis agda, fata y transmisibe, prodcida por e virs rábico, qe afecta a os animaes de sangre caiente, incyendo a hombre. La transmisión
Más detallesSISTEMA EXPERTO ONCOCIN
SISTEMA EXPERTO ONCOCIN PARA EL TRATAMIENTO DEL CÁNCER David Del Valle Agudo 100025228 ONCOCIN ONCOCIN es un sistema experto automático para monitorizar el tratamiento de pacientes enfermos de cáncer.
Más detallesPROTOCOLO INTERINO DE SEGUIMIENTO DE CONTACTOS DE CASOS DE ENFERMEDAD POR VIRUS DE ÉBOLA (EVE) PERÚ
PROTOCOLO INTERINO DE SEGUIMIENTO DE CONTACTOS DE CASOS DE ENFERMEDAD POR VIRUS DE ÉBOLA (EVE) PERÚ Lima, 2014 CONTENIDO I. JUSTIFICACION II. FINALIDAD III. OBJETIVO IV. PARTICIPANTES V. TIPO DE CONTACTOS
Más detallesQué es la influenza o gripe?
Qué es la influenza o gripe? Es una enfermedad de las vías respiratorias causada por un virus muy contagioso. Existen tres tipos de virus (A, B, C), los cuales pueden cambiar (mutar) cada año o eventualmente
Más detallesBoletín Epidemiológico Semanal
República de Colombia Ministerio de la Protección Social Dirección General de Salud Pública Instituto Nacional de Salud Subdirección de Vigilancia y Control en Salud Pública INSTITUTO NACIONAL DE SALUD
Más detallesCárceles y salas de retenidos
Cárceles y salas de retenidos 1. Soporte legal Ley 9ª de 1979, Código sanitario nacional, títlo V, Saneamiento de edificaciones. Ley 65 de 1993, Código penitenciario y carcelario. Establece las exigencias
Más detallesALERGIA A MEDICAMENTOS
ALERGIA A MEDICAMENTOS 1 QUE REACCIONES ADVERSAS PUEDEN CAUSAR LOS MEDICAMENTOS? Los medicamentos tienen como función curar enfermedades pero sin embargo en ocasiones pueden causar problemas. Dentro de
Más detallesMeningitis por Haemophilus influenzae
Meningitis por Haemophils inflenzae 1. Generalidades 1.1 Descripción del evento Enfermedad bacteriana, generalmente de comienzo súbito, acompañada de fiebre, vómito, letargia e irritación meníngea, con
Más detallesSemana epidemiológica número 16 de 2010 (18 a 24 de Abril de 2010)
CUMPLIMIENTO EN LA NOTIFICACIÓN SEMANA EPIDEMIOLÓGICA 16 La notificación recibida en el Instituto Nacional de Salud por parte de las Unidades Notificadoras Departamentales (UND) de la semana epidemiológica
Más detallesEMBARAZO EN ADOLESCENTES SECRETARIA DISTITAL DE SALUD PRIMER TRIMESTRE 2015 BOGOTA D.C
EMBARAZO EN ADOLESCENTES SECRETARIA DISTITAL DE SALUD PRIMER TRIMESTRE 2015 BOGOTA D.C Embarazo en adolescentes, según la edad de la madre. Primer trimestre 2015. Bogotá D.C 83 2% DE 10-14 AÑOS DE 15 A
Más detallesJORNADA DE LANZAMIENTO CONTRA LA HEPATITIS A
JORNADA DE LANZAMIENTO CONTRA LA HEPATITIS A CARLOS ADOLFO URUETA COORDINADOR PAI LEIDYS ROCIO MENDOZA OSPINO SECRETARIA DE SALUD MUNICIPAL MAYERLY BALLESTEROS CAMACHO SALUD PÚBLICA DIRIGIDO A NIÑOS Y
Más detallesSituación de la epidemia por VIH-SIDA en Asturias 2003
Situación de la epidemia por VIH-SIDA en Asturias 23 Programa de Prevención y Atención a las Personas Afectadas por el VIH-SIDA en Asturias PAVSA Sección de Vigilancia Epidemiológica Laboratorio de Salud
Más detallesINFORME UCSP Nº: 2011/0070
MINISTERIO DE LA POLICÍA CUERPO NACIONAL DE POLICÍA COMISARÍA GENERAL DE SEGURIDAD CIUDADANA INFORME UCSP Nº: 2011/0070 FECHA 07/07/2011 ASUNTO Centro de control y video vigilancia integrado en central
Más detallesLas infecciones de transmisión sexual. Infección por. Tricomonas Preguntas y respuestas
Las infecciones de transmisión sexual Infección por Tricomonas Preguntas y respuestas Qué es la infección por tricomonas o tricomoniasis? Es una infección genital de transmisión sexual común, causada por
Más detallesCondiciones para ser donante
Condiciones para ser donante Si reúnes las siguientes condiciones puedes donar. Tener más de 18 años. Pesar. más de 50 kg Tener la Cédula de Identidad vigente y en buen estado. Debes tener un ayuno de
Más detallesAFRICANOS GUINEA, LIBERIA, SIERRA LEONA Y NIGERIA ANTE BROTES DE ENFERMEDAD POR VIRUS DEL ÉBOLA
SUBSECRETARÍA DE PREVENCIÓN Y PROMOCIÓN DE LA SALUD DIRECCIÓN GENERAL DE EPIDEMIOLOGIA DIRECCIÓN GENERAL ADJUNTA DE EPIDEMIOLOGÍA UNIDAD DE INTELIGENCIA EPIDEMIOLÓGICA Y SANITARIA (UIES) [ACTUALIZACIÓN]
Más detalles12. MENINGITIS POR HAEMOPHILUS INFLUENZAE Protocolo de Vigilancia Epidemiológica para Meningitis por Haemophilus influenzae.
12. MENINGITIS POR HAEMOPHILUS INFLUENZAE Protocolo de Vigilancia Epidemiológica para Meningitis por Haemophilus influenzae. 1. ENTRADA 1.1 Definición del evento a vigilar Descripción: enfermedad bacteriana,
Más detallesProducto higienizado preparado a partir de leche y crema de leche cuya única fuente de grasa es la láctea con un contenido mínimo de 8%.
Derivados ácteos 1. Soporte ega Ley 9ª de 1979, Código sanitario naciona. Resoción 02310 de 24 de febrero de 1986, por a ca se regamenta o reacionado con os derivados ácteos. Resoción 01804 de 3 de febrero
Más detallesQué es el herpes genital?
Qué es el herpes genital? Es una infección de transmisión sexual muy extendida causada por el virus del herpes simple (VHS) de tipo 2 (VHS-2) y de tipo 1 (VHS-1), que también es causa habitual del herpes
Más detallesPruebas rápidas r. Estrategias preventivas. Propuesta de nuevas estrategias preventivas
XV ENCUENTRO ESTATAL PARA ONG s Madrid, 1-3 de Octubre 2009 Diagnóstico tardío o. Pruebas rápidas r Dra Carmen Rodríguez Centro Sanitario Sandoval Madrid Estrategias preventivas La prevención de nuevas
Más detallesMinisterio de la Protección Social República de Colombia Director General de Salud Publica Grupo de Vigilancia en Salud Pública
Guía para la elaboración de Planes de Contingencia frente al riesgo de Emergencias de Salud Pública de Importancia Internacional, ESPII, en puntos de entrada Con el fin de poner a disposición de las autoridades
Más detallesCURSO DE AUTOAPRENDIZAJE: RESPUESTA FRENTE AL BROTE DE DENGUE CON ENFOQUE EN ATENCIÓN N PRIMARIA DE LA SALUD
CURSO DE AUTOAPRENDIZAJE: MANEJO CLÍNICO Y ORGANIZACIÓN N DE LA RESPUESTA FRENTE AL BROTE DE DENGUE CON ENFOQUE EN ATENCIÓN N PRIMARIA DE LA SALUD MÓDULO II RESPUESTA DE LA RED DE SERVICIOS DE SALUD OBJETIVOS
Más detallesUNICEF/98-1009/Pirozzi
UNICEF/98-1009/Pirozzi Por qué es importante actuar y compartir información sobre E paudismo E paudismo es una grave enfermedad que se transmite a través de as picaduras de mosquito. Todos os años se producen
Más detallesPiscinas, baños turcos y saunas
Piscinas, baños trcos y sanas 1. Soporte legal Ley 9ª de 1979 código sanitario nacional, títlo V, Saneamiento de edificaciones. Decreto 1594 de 1984, Ministerio de Sald, normas del so del aga y vertimientos.
Más detallesPLAN REGIONAL DE PREPARACIÓN Y RESPUESTA ANTE UNA PANDEMIA DE GRIPE ANEXO VI
PLAN REGIONAL DE PREPARACIÓN Y RESPUESTA ANTE UNA PANDEMIA DE GRIPE ANEXO VI INDICACIONES DE UTILIZACIÓN DE PROFILAXIS CON OSELTAMIVIR TRAS EXPOSICIÓN AL VIRUS DE LA GRIPE AVIAR A/H5N1 EN FASE 3 DE ALERTA
Más detallesCOMPORTAMIENTO EPIDEMIOLOGICO DE ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR VECTORES EN EL DISTRITO DE CARTAGENA PERIODO II DE 2015.
COMPORTAMIENTO EPIDEMIOLOGICO DE ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR VECTORES EN EL DISTRITO DE CARTAGENA PERIODO II DE 2015. DENGUE Durante el año 2015 al periodo epidemiológico número II en el Distrito de
Más detallesX-Plain Exámenes preliminares para los recién nacido. Sumario
X-Plain Exámenes preliminares para los recién nacido Sumario Introducción El programa de pruebas preliminares para recién nacidos generalmente empieza con un examen de sangre u otro tipo de examen y se
Más detallesCAPÍTULO I. Introducción. 1.1. Marco Contextual. La diabetes es un grupo de enfermedades que se caracteriza por los altos niveles
CAPÍTULO I Introducción 1.1. Marco Contextual La diabetes es un grupo de enfermedades que se caracteriza por los altos niveles de glucosa en la sangre, causados por defectos en la producción de hormona
Más detallesBOLETIN EPIDEMIOLOGICO MALARIA VIVAX. CALI SEM 1 10 DE 2012
BOLETIN EPIDEMIOLOGICO MALARIA VIVAX. CALI SEM 1 10 DE 2012 Rojas J 1, Mora Cl 2, MedinaV 3, Ríos P 4, Suaza A 5 Resumen 16 casos de Malaria por Pl. Vivax fueron reportados al SIVIGILA Cali entre la 1ª.
Más detallesIntroducción Leishmaniasis El perro es considerado el principal reservorio epidemiológico. forma visceral Ciclo Biológico
Introducción La Leishmaniasis es una enfermedad del perro y el hombre provocada por protozoarios denominados leishmanias que desarrollan su ciclo biológico en parte en el tracto digestivo de mosquitos
Más detallesLa familia, contigo EL PAPEL DE LOS FAMILIARES EN LAS RESIDENCIAS DE PERSONAS MAYORES
La familia, contigo EL PAPEL DE LOS FAMILIARES EN LAS RESIDENCIAS DE PERSONAS MAYORES INDICE 11. INTRODUCCIÓN: EL PAPEL DE LAS FAMILIAS EN LAS RESIDENCIAS DE PERSONAS MAYORES Y EL NUEVO PROGRAMA PARA LA
Más detallesEpidemia por el virus de Ébola en países de África Occidental
Epidemia por el virus de Ébola en países de África Occidental 1.- Riesgo de la enfermedad de Ébola en Europa, incluida España: 12/10/2014 La enfermedad del Ébola (EVE), plantea un nivel de riesgo muy bajo
Más detallesEL DESAFIO DE LA PREVENCION Y TRATAMIENTO ADECUADO EN NIÑOS
Efemérides 1º de Diciembre DÍA MUNDIAL DEL SIDA 2015 LLEGANDO A CERO EL DESAFIO DE LA PREVENCION Y TRATAMIENTO ADECUADO EN NIÑOS El Día Mundial de la Lucha contra el SIDA se celebra en todo el mundo el
Más detallesLA PREVENCIÓN EN SEGURIDAD
LA PREVENCIÓN EN SEGURIDAD Fernando Rubio Hoyos Ingeniero Naval Especialista en Construcciones Marítimas y Portuarias MBA Especialista en Administración de la Seguridad AGENDA Conceptos de seguridad Generalidades
Más detallesINFORME SATISFACCION CLIENTE EXTERNO
Página 1 de 6 OBJETIVO DE LA MEDICIÓN DEL SERVICIO AL CLIENTE EXTERNO DE LA SIC Medir el nivel de satisfacción de los clientes institucionales en relación con los servicios y trámites que adelanta la entidad.
Más detalles-Usar el preservativo, que evita el contagio de otras enfermedades de transmisión sexual.
Virus del Papiloma Humano (VPH) - Preguntas y respuestas 1. Qué es el virus del Papiloma Humano (VPH)? El virus papiloma humano (VPH) es un virus que se transmite por contacto entre personas infectadas,
Más detallesExisten dos pruebas de detección: indirectas y directas. Las indirectas
Podrías asegurar que no eres portador/a del VIH? Si tu respuesta es SI la única opción que confirma esto es haberte realizado alguna prueba diagnóstica específica para VIH con el tiempo adecuado para sortear
Más detallescontrol de siniestralidad LABORAL
1 1 2 Qué puede hacer para mejorar su sistema de prevención y reducir la siniestralidad laboral de su empresa. Lea atentamente lo que sigue. Está pensado para sugerirle qué pasos debe dar para propiciar
Más detallesCUESTIONARIO DE AUTOEVALUACIÓN
CUESTIONARIO DE AUTOEVALUACIÓN El presente Cuestionario permite conocer en qué estado de madurez se encuentra el Sistema de Gestión Ambiental (en adelante, SGA) de su organización, de acuerdo a los requisitos
Más detalles!"#$%&'()#*$(+$*#$,+-#.).)/$
"#$%&'()#*$(+$*#$,+-#.).)/$ 01$(+$2&*)3$(+$0455$ "#$%"%&%'()$*+&(,-.+"/* La celebración del primer Día Mundial contra la Hepatitis, establecido por la OMS, tiene por objeto fomentar la toma de conciencia
Más detalles- Incremento de Casos de Malaria en el Un mayor uso del tratamiento para el VIH conocido como antirretrovirales (ARV) en
Reporte Epidemiológico Semanal REPORTE EPIDEMIOLÓGICO SEMANAL EsSalud, Gerencia Central de Prestaciones de Salud,, Volumen, Número 9, / Semana Epidemiológica 6: Del al de junio del Muerte Materna en el
Más detallesFunerarias, cementerios y hornos crematorios
Fnerarias, cementerios y hornos crematorios 1. Soporte ega Ley 9ª de 1979, Código sanitario naciona, títo IX. Resociones 4644 y 6307 de 1982, qe regamentan as prácticas de necropsias medicoegaes y a expedición
Más detallesPlantilla de buenas prácticas
Plantilla de Buenas Prácticas Julio 2015 Plantilla de buenas prácticas Esta plantilla proporciona información básica cerca las buenas prácticas, incluso también un formulario (p.3) para rellenar y documentar
Más detalles