11 de noviembre de Ramón García Déniz Departamento de Servicios Institucionales Instituto Tecnológico de Canarias

Tamaño: px
Comenzar la demostración a partir de la página:

Download "11 de noviembre de 2011. Ramón García Déniz Departamento de Servicios Institucionales Instituto Tecnológico de Canarias"

Transcripción

1 3ª Jornadas Técnicas - Azores 11 de noviembre de 2011 Transiçao para um Modelo Energético Sustentável na Macaronésia Energia útil nas Canárias: o desafio da poupança e eficiência energética num aquipélago disperso Ramón García Déniz Departamento de Servicios Institucionales Instituto Tecnológico

2 INSTITUTO TECNOLÓGICO DE CANARIAS Entidad Pública de ámbito regional Contribuir de forma determinante al fomento de la innovación y el desarrollo tecnológicos, así como a la consolidación de una economía basada en el conocimiento en Canarias Departamento de Servicios Institucionales Promoción y Ejecución Difusión de contenidos relacionados con el ahorro y la eficiencia energética (estudios, publicaciones, conferencias, seminarios, etc.) Gestión Convocatorias de Subvenciones Ahorro y Eficiencia Energética Plan Renove

3 Departamento de Servicios Institucionales Promoción y Ejecución Difusión de contenidos relacionados con el ahorro y la eficiencia energética Publicaciones Guía de Ahorro y Eficiencia Energética en Canarias Guía de Ahorro y Eficiencia Energética en el Sector Hotelero Sostenibilidad Energética de la Edificación en Canarias: Manual de Diseño Almanaques Formación Conducción Eficiente Normativa Energética Edificatoria Estudios Pecan 2006 Gestión Convocatorias de Subvenciones Ahorro y Eficiencia Energética Plan Renove Proyecto TRES

4 Publicaciones Guía de Ahorro y Eficiencia Energética en Canarias Tirada de ejemplares (2 ediciones) Distribución en todo el archipiélago

5 Guía de Ahorro y Eficiencia Energética en Canarias marcalibros faldones cartel takatona

6 Publicaciones Publicación de una Guía de Eficiencia Energética para Instalaciones Hoteleras en Canarias que fomente los principios del uso racional de la energía y los beneficios de la introducción de energías renovables en el sector turístico. Versión Electrónica y versión impresa (500 ejemplares)

7 Sostenibilidad Energética en la Edificación Se basa en un conocimiento no tecnológico Toma en consideración el clima y las condiciones del entorno para conseguir un adecuado confort térmico interior Primer objetivo: Utilización de diseño y sistemas arquitectónicos para conseguir una eficiencia energética sin utilizar sistemas activos o tecnología Publicación de Sostenibilidad Energética en la Edificación en Canarias: Manual de Diseño Herramienta de referencia para arquitectos, aparejadores, ingenieros y sociedad en general Diseño de edificios energéticamente sostenibles Manual con análisis de zonas climáticas específicas para todas las islas que hasta ahora se habían tratado de manera global (Zona V)

8 Sostenibilidad Energética en la Edificación en Canarias: Manual de Diseño Tres partes Crisis Ambiental, Confort Térmico y de la Edificación en Canarias Recopilación de información climática de diversas localidades en cada isla: Temperatura, Humedad, Precipitación, Viento, Radiación Solar Identificación de los condicionantes del confort térmico y de las condiciones climáticas generales. Diseño Bioclimático en Canarias Análisis de diagramas de confort para cada localidad estudiada (Olgyay y Givoni) Recomendaciones para realizar intervenciones según los resultados mostrados por los climodiagramas

9 Sostenibilidad Energética en la Edificación en Canarias: Manual de Diseño Sistemas Activos. Energías Renovables en la Edificación Implementación de sistemas activos basados en energías renovables (solar térmica y fotovoltaica) Sugerencia de integración y de modelos de distribución (solar térmica) Información sobre sistemas de alta eficiencia energética en instalaciones. Tecnologías

10 DIFUSIÓN Almanaques

11 FORMACIÓN Conducción Eficiente Formación de conductores de vehículos turismos, industriales (guaguas y camiones) y formación de profesores de autoescuelas Alumnos Formados Año Turismos Autoescuelas Turismos Industriales Autoescuelas Industriales Año Turismos Autoescuelas Turismos Industriales Autoescuelas Industriales Totales Ratio Estimado (Tep/(conductor añ o)) 0,12 0,6 1, , , ,44 52,8 169, ,88 105,6 339, ,4 105,6 515, ,8 211,2 1030, ,6 422,4 2060, Total Teps 2316,96 897,6 4219,2 5576

12 FORMACIÓN Nueva Normativa Energética Edificatoria Difusión de los contenidos de la nueva normativa energética edificatoria, para lo que se han desarrollado dos medidas dirigidas a dos tipos de destinatarios: técnicos y profesionales que deban manejar la nueva normativa ciudadanos que quieran conocer sus fundamentos Para los técnicos y profesionales, se llevaron a cabo cursos sobre dicha normativa y para los ciudadanos se difundió a través de la prensa escrita un tríptico informativo Isla Nº Asistentes Gran Canaria 79 La Palma 13 Tenerif e 54 Fuerteventura 17 Total Alumnos Formados 163

13 PECAN 2006 La generación de electricidad supone el 43% de la demanda de petróleo ACTUACIONES Sólo actuaciones que supongan un ahorro directo de energía eléctrica, incluso ahorro de agua EVOLUCIÓN DEL AHORRO EN CANARIAS A H O R R O ( M W h ) Tendencial Actual ESCENARIOS POSIBLES DE AHORRO Escenario A Medidas 100% Escenario B Medidas 20% ESCENARIO A ESCENARIO B

14 Medidas Eficiencia por sustitución Ahorro por apagado completo de los equipos Ahorro por aplicación de buenas prácticas en el uso de los electrodomésticos Sin perder CALIDAD DE VIDA!! 1. Ahorro anual unitario (especificaciones técnicas, ) 2. Estimación del número de unidades (ISTAC, sectores,...). 3. Estimación de la inversión unitaria (inversión directa, campaña) 4. Cálculo del ahorro anual 5. Cálculo de la inversión anual Cálculo del ahorro

15 Simulación del ahorro 1. Determinación de horarios, períodos estacionales y alcance semanal 2. Cálculo del ahorro horario diario (24 horas) 3. Simulación del ahorro en un año completo (8760 horas) 4. Simulación del ahorro por islas AHORRO - Distribución Horaria Semanal por Sectores (Jul-Sep) AHORRO - Distribución Horaria Semanal por Sectores (Oct-Mar) kwh 350, , , , , , ,00 0 kwh 350, , , , , ,000 50, lunes martes miércoles jueves Día s viernes sábado domingo 0 lunes mart es miércoles jueves Día s viernes sábado do min go Comercial Domés tico Industrial Público Turístico Comercial Doméstico Industrial Público Turístic o Estudio acople con Producción Energética (sobre todo EERR)

16 AHORRO - Total Islas en Período (kwh) TENERIFE; 9 9,977,907; 39.08% LA PALMA; 6,805,047; 2.66% LA GOMERA; 2,021,048; 0.79% EL HIERRO; 972,150; 0.38% LANZAROTE; 24,047,9 10; 9.40% TOTAL AHORRO POR GRUPOS FUERTEVENTURA ; 15,861,3 87; 6.20% GRAN CANARIA; 106,143,381; 41.49% AHORRO (MWh ) 1,500,000 1,400,000 1,300,000 1,200,000 1,100,000 1,000, , , , , , , , , ,000 0 AHORRO DEL PERÍODO POR SECTORES_ESCENARIO A 1, 373, , ,688 25,944 6,644 COMERCIAL DOMÉSTICO INDUSTRIAL PÚBLICO TURÍSTICO medidas de eficiencia medidas de ahorro por apagado de equipos medidas de ahorro por buenas prácticas 550,883,640 ; 31% Resultados 114,927,143 ; 6% 1,138,425,276 ; 63%

17 Resultados AHORRO - Apagado completo de equipos (GLOBAL) CINE EN CAS A 2, 287,111 HIFI 11,960, 961 dvd VÍDE OS TE LEVISORE S 7,623,703 8,831, , 454,453 Equi pos FAXES IMP RESORAS DE INY ECCIÓN DE TINTA 805, 449 4,660, 256 IMPRESORAS LÁSER MEDIANAS 10, 384,527 FOTOCOPIADORAS GRANDE S FOTOCOPIADORA S PE QUEÑA S MONITORES LCD 17" 2,501,267 1, 288,499 2, 995,871 MONITORES CRT 17" 8,112,576 ORDENADORE S 42,021, ,000,000 10,000,000 15,000,000 20,000, , 000,000 30, 000,000 35,000,000 40,000,000 45,000, 000 Ahorro (kwh)

18 EFICIENCIA - Ratio INVERSIÓN (euros) / AHORRO (kwh) (GLOBAL) Resultados LÁMPARAS DE VSAP_sust itución de lámparas de vapor de mercurio RELOJ ASTRONÓMICO_instalación en líneas de alumbrado público REGULADORES DE FLUJO_instalación en cabecera de línea de alumbrado público DIODOS LED_sustitución de lámparas incandescentes en semáforos LÁMPARAS DE BAJO CONSUMO_incandescentes por fluorescentes compactas MONITORES DE ORDENADOR_convencional por LCD Actuaciones EQUIPOS DE AIRE ACONDICIONADO_clase energética D por clase A ECONOMIZADORES_instalación en grifería y duchas CISTERNAS_convencional por doble descarga P LACA S _vitr oc er ámic a por i nducc i ón HORNOS_clase energética D por clase A LAVAVAJILLAS_clase energética D por clase A LAVADORAS clase energética D por clase A FRIGORÍFICOS_clase energética D por clase A Eu ros

19 Aportación en términos de Energía Final AÑO AHORRO ELÉCTRICO (GWh) ÉXITO Concienciación y asesoramiento

20 Plan de Acción para el desarrollo de la Estrategia de Ahorro y Eficiencia Energética en España (E4) Convenio IDAE Consejería de Empleo, Industria y Comercio del Gobierno La Consejería lleva a cabo actuaciones concretas conseguir objetivos previstos en el Plan de Acción Concesión subvenciones para la realización de distintas actuaciones que fomenten el ahorro y la eficiencia energética Orden de Ahorro y Eficiencia Energética Plan RENOVE

21 Orden de Ahorro y Eficiencia Energética Medidas A INDUSTRIAL Auditorías Energéticas en los diferentes Sectores Industriales Mejora de la Eficiencia Energética en el Sector Industrial B SERVICIOS PÚBLICOS Aplicación de Tecnologías eficientes en Nuevos Alumbrados Públicos Auditoría energética en instalaciones de Alumbrado Exterior Mejora de la Eficiencia Energética de las Instalaciones actuales de Potabilización, Abastecimiento, Depuración de aguas residuales y Desalación C EDIFICACIÓN Auditorías Energéticas en Edificios Mejora de la Eficiencia Energética de las Instalaciones de Iluminación Interior en los Edificios existentes Mejora de la Eficiencia Energética de las Instalaciones Térmicas de los Edificios existentes Rehabilitación Energética de la Envolvente Térmica de los Edificios existentes D TRANSPORTES Gestión de Flotas de Transporte por Carretera Mayor participación de los Medios Colectivos en el Transporte por Carretera Planes de Movilidad Urbana (PMUS) Instalación de Estaciones de Recarga de Combustible E AGRICULTURA Y PESCA Realización de Auditorías y Planes de Actuación de Mejoras en Comunidades de Regantes Realización de Auditorías y Planes de Actuación de Mejoras en Explotaciones Agrarias

22 Orden de Ahorro y Eficiencia Energética Sectores Total Proyectos Subvención Proyectos Subvención Proyectos Subvención Proyectos Subvención Proyectos Subvención Proyectos Subvención A INDUSTRIAL , , , , , ,33 B SERVICIOS PÚBLICOS , , , , , ,24 C EDIFICACIÓN , , , , , ,86 D TRANSPORTES , , , ,85 E AGRICULTURA Y PESCA , , , ,04 Total general , , , , , ,31

23 A 0 INDUSTRIAL B SERVICIOS PÚBLICOS C EDIFICACIÓN D TRANSPORTES E AGRICULTURA Y PESCA

24 EL HIERRO FUERTEVENTURA GRAN CANARIA LA GOMERA LA PALMA LANZAROTE TENERIFE TOTAL Sectores Proyectos Subvención Proyectos Subvención Proyectos Subvención Proyectos SubvenciónProyectos Subvención Proyectos Subvención Proyectos Subvención Proyectos Subvención A INDUSTRIAL , , , , , , ,33 B SERVICIOS PÚBLICOS , , , , , ,24 C EDIFICACIÓN , , , , , , , ,86 D TRANSPORTES E AGRICULTURA Y PESCA , , , , , , , , , , , ,04 Total general , , , , , , , ,31

25 Subvención Abonada , , , , ,38 EL HIERRO FUERTEVENTURA GRAN CANARIA LA GOMERA LA PALMA LANZAROTE TENERIFE 7.233, ,29

26 Plan RENOVE PLAN RENOV E ELECT RODOM ÉST ICOS Y VEHÍCUL OS - RESULTADOS (20/10/2010) TIPO DE ELECTRODOMÉSTICO Nº UNIDADES APOYO PÚBLICO TOTAL ( ) AHORRO EN TEP (ENERGÍA FINAL) T CO2 EVITADAS FRIGORÍFICO / FRIGORÍFICO-CONGELADOR , , ,05 CONGELADOR ,19 176, ,87 LAVADORA , , ,98 LAVAVAJILLAS ,92 139, ,15 ENCIMERA INDUCCIÓN ,15 97,52 764,11 ENCIMERA GAS ,03 7,56 58,66 HORNO ,48 90,06 714,39 TOTAL ELECTRODOMÉSTICOS , , ,20 TIPO DE VEHÍCULO Nº UNIDADES APOYO PÚBLICO AHORRO EN TEP TOTAL ( ) (ENERGÍA FINAL) T CO2 EVITADAS TURISMO HÍBRIDO ,00 72,02 228,13 INDUSTRIAL GLP ,80 3,68 11,65 TOTAL VEHÍCULOS ,80 75,69 239,78

27 PROYECTO TRES. Actividad 20 ALMANAQUE Impresión: 6500 ejemplares Socio Distribuidor ITC Mancomuni dad Destino Cantid ad Ayuntamientos (78) 1092 Cabildos (7) 84 Organismos Gobierno Autónomo (197) 2758 Otros (interno, conferencias, etc.) 666 Dirección General de Energía/Industria 200 Interno 100 Ayuntamientos dependientes de la Mancomunidad 500 BenMagec 500 Cabildo de Lanzarote 600 TOTAL 6500

28 PROYECTO TRES. Encuesta de hábitos energéticos en La Graciosa Pertenece al Archipiélago Chinijo en su ubicación y a Teguise administrativamente 29 km² de superficie Dos únicos pueblos: Caleta del Sebo (capital) y Pedro Barba Población estable: 700 habitantes Población estable en período estival: habitantes Visitantes en período estival:

29 Encuesta de hábitos energéticos en La Graciosa 1. Apoyo al objetivo 2 2. Estudio del consumo de energía. Realización de encuesta sobre hábitos energéticos con cuestiones sobre la existencia de equipamiento consumidor de energía, usos del mismo y otras variables que afectan al consumo. Ben Magec y Cabildo de Lanzarote 3. Redacción de un plan específico de disminución de intensidad energética de La Graciosa. a) Intervenciones Preventivas. No se actúa sobre el equipo consumidor de energía sino sobre el entorno. 1. Medidas de ahorro energético. Concienciación. Difusión. 2. Medidas de edificación sostenible. Disminución del consumo de aparatos de aire acondicionado. b) Intervenciones Correctivas. Cambio de equipamiento hacia otro de clase energética superior. Planes Renove (electrodomésticos, ventanas, rehabilitación envolvente, ) e incentivos mediante la Orden de ahorro y eficiencia energética.

30 Muito obrigado Muchas gracias Ramón García Déniz

horro y Eficiencia Energética PECAN 2006

horro y Eficiencia Energética PECAN 2006 El AHORRO y las EERR en el PECAN 2006 Dpto. Servicios Institucionales en Industria y Energía División de Innovación y Desarrollo Tecnológico - ITC Energías Renovables en Canarias, Madeira y Azores: Potenciales,

Más detalles

Servicio de Medio Ambiente. Cámara de Comercio e Industria de Zaragoza. Dossier informativo: Energía SOLAR. (Diciembre 2010)

Servicio de Medio Ambiente. Cámara de Comercio e Industria de Zaragoza. Dossier informativo: Energía SOLAR. (Diciembre 2010) Dossier informativo: Energía SOLAR (Diciembre 2010) A continuación les presentamos un resumen con información que puede permitir un primer acercamiento al mundo de la energía solar. Contactos de interés

Más detalles

LOS EDIFICIOS Y LA EFICIENCIA ENERGÉTICA

LOS EDIFICIOS Y LA EFICIENCIA ENERGÉTICA LOS EDIFICIOS Y LA EFICIENCIA ENERGÉTICA SEMINARIO DE GESTIÓN AMBIENTAL Urbanismo, edificios y eficiencia energética Logroño, 17 de marzo de 2009 Gerardo Wadel Arquitecto, miembro de Societat Orgànica

Más detalles

INTRODUCCIÓN. www.agmem.malaga.eu C/ Manuel Martín Estévez, nº 4 29016 Málaga España agmem@malaga.eu

INTRODUCCIÓN. www.agmem.malaga.eu C/ Manuel Martín Estévez, nº 4 29016 Málaga España agmem@malaga.eu INTRODUCCIÓN Según datos de la Comisión Europea, los edificios consumen aproximadamente el 40 % de la energía consumida en Europa. El uso de energía en iluminación, calefacción, aire acondicionado y agua

Más detalles

Jornada i+tec sobre Tecnologías en Energías Renovables y de Eficiencia Energética en Iluminación

Jornada i+tec sobre Tecnologías en Energías Renovables y de Eficiencia Energética en Iluminación Jornada i+tec sobre Tecnologías en Energías Renovables y de Eficiencia Energética en Iluminación La energía en la Comunidad Autónoma de Aragón: el Plan Energético 2005-2012 Sergio Breto Asensio Asesor

Más detalles

CARTA DE SERVICIOS DE LA DIRECCIÓN GENERAL DE INDUSTRIA Y ENERGÍA.

CARTA DE SERVICIOS DE LA DIRECCIÓN GENERAL DE INDUSTRIA Y ENERGÍA. Página 1 de 5 CARTA DE SERVICIOS DE LA DIRECCIÓN GENERAL DE INDUSTRIA Y ENERGÍA. DATOS IDENTIFICATIVOS DE LA UNIDAD Denominación Dirección General de Industria y Energía Departamento Consejería de Industria,

Más detalles

AUDITORÍAS ENERGÉTICAS EN INSTALACIONES DEL AYUNTAMIENTO DE MADRID

AUDITORÍAS ENERGÉTICAS EN INSTALACIONES DEL AYUNTAMIENTO DE MADRID AUDITORÍAS ENERGÉTICAS EN INSTALACIONES DEL AYUNTAMIENTO DE MADRID Año de realización: 2011 PROFESOR Alejandro Morell Ingeniería Consultoría Gestión Divulgación AGENDA AGENDA Creara Consultores Auditorías

Más detalles

CURSO DE REHABILITACION ENERGETICA DE EDIFICIOS

CURSO DE REHABILITACION ENERGETICA DE EDIFICIOS CURSO DE REHABILITACION ENERGETICA DE EDIFICIOS Nombre del ponente: SERGIO MARTÍNEZ MELLADO Puesto del ponente: INGENIERO TÉCNICO DE TELECOMUNICACIONES ENSEÑA Formación Avda del Perú, 28-06011 Badajoz

Más detalles

EL PLAN RENOVE DE CALDERAS DE LA COMUNIDAD DE MADRID Y SU IMPACTO EN LA CALIDAD DEL AIRE URBANO

EL PLAN RENOVE DE CALDERAS DE LA COMUNIDAD DE MADRID Y SU IMPACTO EN LA CALIDAD DEL AIRE URBANO EL PLAN RENOVE DE CALDERAS DE LA COMUNIDAD DE MADRID Y SU IMPACTO EN LA CALIDAD DEL AIRE URBANO Carlos López Jimeno Director General de Industria, Energía y Minas Madrid, 18 de septiembre de 2013 SITUACIÓN

Más detalles

Seminario Fundación Pamplona Biogás

Seminario Fundación Pamplona Biogás Seminario Fundación Pamplona Biogás 18/03/2015 EL BIOGÁS PROCEDENTE DEL VERTEDERO DE GÓNGORA (NAVARRA) GENERARÍA UNA ENERGÍA EQUIVALENTE AL CONSUMO ANUAL DE MÁS DE 6.000 FAMILIAS Durante un seminario,

Más detalles

A 1. MEJORA DE LA EFICIENCIA ENERGÉTICA EN EL SECTOR INDUSTRIAL

A 1. MEJORA DE LA EFICIENCIA ENERGÉTICA EN EL SECTOR INDUSTRIAL ORDEN de 11 de diciembre de 2009, por la que se efectúa convocatoria, para el año 2009, de concesión de subvenciones para la realización de distintas actuaciones que fomenten el ahorro y la eficiencia

Más detalles

CARTA DE SERVICIOS DEL DEPARTAMENTO DE PROTECCIÓN DEL MEDIO AMBIENTE

CARTA DE SERVICIOS DEL DEPARTAMENTO DE PROTECCIÓN DEL MEDIO AMBIENTE DEL DEPARTAMENTO DE PROTECCIÓN DEL MEDIO AMBIENTE ÍNDICE 1. Presentación 2. Misión del Departamento 3. Ubicación, teléfonos. Dirección, Web y correo electrónico 4. Organigrama del Departamento 5. Relación

Más detalles

10º Congreso Nacional del Medio Ambiente (Conama 10)

10º Congreso Nacional del Medio Ambiente (Conama 10) (Conama 10) ST-16. Innovación y nuevas tecnologías en ahorro, eficiencia energética y energías renovables Marco general de las políticas de promoción de las nuevas M. Francisca Rivero García IDAE Miércoles

Más detalles

POLÍTICAS DE AHORRO ENERGÉTICO EN EL SECTOR TRANSPORTE

POLÍTICAS DE AHORRO ENERGÉTICO EN EL SECTOR TRANSPORTE POLÍTICAS DE AHORRO ENERGÉTICO EN EL SECTOR TRANSPORTE Juan Luis Plá de la Rosa Jefe del Departamento de Instituto para la Diversificación y Ahorro de la Energía QUÉ ES EL IDAE? Entidad Pública Empresarial

Más detalles

LAS POLÍTICAS DE FOMENTO DEL VEHÍCULO ELÉCTRICO en Canarias

LAS POLÍTICAS DE FOMENTO DEL VEHÍCULO ELÉCTRICO en Canarias LAS POLÍTICAS DE FOMENTO DEL VEHÍCULO ELÉCTRICO en Canarias PRESENTACIÓN 2016. http://www.renovae.org/movilidadsostenible/ve/ INTRODUCCIÓN. TÍTULO 1.- Por qué fomento y no imposición? 2.- Por qué vehículo

Más detalles

FUNDACIÓN GAS NATURAL FENOSA SEMINARIO EN MURCIA, ENERGÍA Y AGUA

FUNDACIÓN GAS NATURAL FENOSA SEMINARIO EN MURCIA, ENERGÍA Y AGUA Dirección General de Comunicación Comunicación Externa RESUMEN DE PRENSA FUNDACIÓN GAS NATURAL FENOSA SEMINARIO EN MURCIA, ENERGÍA Y AGUA 21/04/14 LA CIUDAD DE MURCIA CONSUME UN 10% MENOS DE ENERGÍA EN

Más detalles

PLAN DE ACCIÓN N DE AHORRO Y EFICIENCIA 2012. AYUDAS ECONÓMICAS PARA EL SECTOR DE LA EDIFICACIÓN N Y EQUIPAMIENTO

PLAN DE ACCIÓN N DE AHORRO Y EFICIENCIA 2012. AYUDAS ECONÓMICAS PARA EL SECTOR DE LA EDIFICACIÓN N Y EQUIPAMIENTO PLAN DE ACCIÓN N DE AHORRO Y EFICIENCIA ENERGÉTICA 2008-2012. 2012. AYUDAS ECONÓMICAS PARA EL SECTOR DE LA EDIFICACIÓN N Y EQUIPAMIENTO Pedro A. Prieto Jefe Departamento Doméstico y Edificios IDAE UN NUEVO

Más detalles

La energía natural. eficiencia.y.ahorro

La energía natural. eficiencia.y.ahorro 76 La energía natural 77 78 energíanatural Introducción los recursos y limitación de su consumo). Existen técnicas para obtener importantes ahorros de energía. Las fundamentales son: Cogeneración. Generación

Más detalles

Certificación Energética: Vivienda tipo

Certificación Energética: Vivienda tipo Jornadas del consejo local para la sostenibilidad Excmo. Ayuntamiento de Ávila Certificación Energética: Vivienda tipo Real Decreto 235/2013 Miguel Ángel Sánchez Hidalgo Ingeniero Industrial Director Gerente

Más detalles

Usa la energía con cabeza. Guía de consumo inteligente

Usa la energía con cabeza. Guía de consumo inteligente Usa la energía con cabeza Guía de consumo inteligente Esta guía de consumo presenta información y consejos para ayudarte a hacer un uso más inteligente de la energía eléctrica. Si consumes de forma inteligente,

Más detalles

ANTECEDENTES DE HECHO

ANTECEDENTES DE HECHO Folio 1/8 Siendo necesario establecer el calendario e instrucciones para la selección y comunicación del alumnado participante en el programa educativo Campamentos de verano en residencias escolares de

Más detalles

Potenciales y principales medidas de ahorro en el sector doméstico

Potenciales y principales medidas de ahorro en el sector doméstico Seminario sobre la situación actual y prospectiva energética en México y el Mundo Potenciales y principales medidas de ahorro en el sector doméstico Académico, Especialidad Energética Dr. Gaudencio Ramos

Más detalles

Perspectiva Regional sobre el coche eléctrico. D. Antonio Cejalvo Lapeña Director General de Energía Conselleria de Infraestructuras y Transporte

Perspectiva Regional sobre el coche eléctrico. D. Antonio Cejalvo Lapeña Director General de Energía Conselleria de Infraestructuras y Transporte Perspectiva Regional sobre el coche eléctrico D. Antonio Cejalvo Lapeña Director General de Energía Conselleria de Infraestructuras y Transporte POLITICA ENERGÉTICA La Generalitat Valenciana desarrolla

Más detalles

EFICIENCIA ENERGÉTICA EN EL SECTOR INDUSTRIAL

EFICIENCIA ENERGÉTICA EN EL SECTOR INDUSTRIAL EFICIENCIA ENERGÉTICA EN EL SECTOR INDUSTRIAL Bases y procedimientos Organizan ALCANCE DEL PREMIO Podrán participar del Premio Nacional de Eficiencia Energética en el Sector Industrial todas aquellas instalaciones

Más detalles

EL PLAN DE ACCIÓN 2008-2012 DE EFICIENCIA ENERGÉTICA DE ESPAÑA

EL PLAN DE ACCIÓN 2008-2012 DE EFICIENCIA ENERGÉTICA DE ESPAÑA OBSERVATORIO DE EFICIENCIA ENERGÉTICA ENERGY EFFICIENCY WATCH EL PLAN DE ACCIÓN 2008-2012 DE EFICIENCIA ENERGÉTICA DE ESPAÑA 25 de febrero de 2010 Juan Antonio Alonso Director de Ahorro y Eficiencia Energética

Más detalles

AYUDAS DE LA COMUNIDAD DE MADRID ESTRATEGIA ENERGÉTICA DE LA COMUNIDAD DE MADRID EN EL ÁMBITO ENERGÉTICO AYUDAS PÚBLICAS. www.madrid.

AYUDAS DE LA COMUNIDAD DE MADRID ESTRATEGIA ENERGÉTICA DE LA COMUNIDAD DE MADRID EN EL ÁMBITO ENERGÉTICO AYUDAS PÚBLICAS. www.madrid. AYUDAS DE LA COMUNIDAD DE MADRID ESTRATEGIA ENERGÉTICA DE LA COMUNIDAD DE MADRID EN EL ÁMBITO ENERGÉTICO AYUDAS PÚBLICAS www.madrid.org Comunidad de Madrid Datos Macroeconómicos Superficie 8.025 km 2 (1,6

Más detalles

Impulso institucional a la Movilidad Sostenible en la Comunidad de Madrid

Impulso institucional a la Movilidad Sostenible en la Comunidad de Madrid Movilidad sostenible (1) Impulso institucional a la Movilidad Sostenible en la Comunidad de Madrid Antonio García Pastor Área de Estudios y Planificación Consorcio Regional de Transportes de Madrid (CRTM)

Más detalles

PROGRAMA DE INCENTIVOS PARA EL DESARROLLO ENERGÉTICO SOSTENIBLE DE ANDALUCÍA

PROGRAMA DE INCENTIVOS PARA EL DESARROLLO ENERGÉTICO SOSTENIBLE DE ANDALUCÍA Rev. 2 Pág. 1 de 6 PROGRAMA DE INCENTIVOS PARA EL DESARROLLO ENERGÉTICO SOSTENIBLE DE ANDALUCÍA QUIÉN LOS PUEDE SOLICITAR? Personas físicas o jurídicas, públicas o privadas, especialmente las PYMES y sus

Más detalles

ICLEI Gobiernos Locales por la Sustentabilidad

ICLEI Gobiernos Locales por la Sustentabilidad ICLEI Gobiernos Locales por la Sustentabilidad EFICIENCIA ENERGÉTICA Ramón Delgado Aguirre II CONGRESO NACIONAL DE OBRAS Y SERVICIOS PÚBLICOS Tijuana, B.C., 26 de abril de 2012 Que es la EficienciaEnergética?

Más detalles

CARTA DE SERVICIOS DE EXTENSIÓN UNIVERSITARIA DE LA UNIVERSIDAD CATÓLICA DE ÁVILA

CARTA DE SERVICIOS DE EXTENSIÓN UNIVERSITARIA DE LA UNIVERSIDAD CATÓLICA DE ÁVILA CARTA DE SERVICIOS DE EXTENSIÓN UNIVERSITARIA DE LA UNIVERSIDAD CATÓLICA DE ÁVILA Fecha de elaboración: 27-9-2011 PRÓLOGO La Carta de Servicios de Extensión Universitaria de la Universidad Católica de

Más detalles

Intercambio técnico Interamericano: Eficiencia Energética en el sector Residencial

Intercambio técnico Interamericano: Eficiencia Energética en el sector Residencial Intercambio técnico Interamericano: Eficiencia Energética en el sector Residencial Carla Bardi A. División Eficiencia Energética Ministerio de Energía Chile 22 de mayo de 2014, Montevideo El día 15 de

Más detalles

Convocatoria de Ayudas a Proyectos Deportivos 2016 Fundación CajaCanarias

Convocatoria de Ayudas a Proyectos Deportivos 2016 Fundación CajaCanarias BASES La Fundación Bancaria Canaria Caja General de Ahorros de Canarias, en adelante, pone en marcha la Convocatoria de Ayudas a, con la que se pretende apoyar proyectos de esta naturaleza promovidos por

Más detalles

LA EXPERIENCIA DE LA CIUDAD DE SEVILLA EN

LA EXPERIENCIA DE LA CIUDAD DE SEVILLA EN LA EXPERIENCIA DE LA CIUDAD DE SEVILLA EN GESTIÓN N ENERGÉTICA LOCAL Situación Energética de la ciudad de Sevilla Población: 706.484 habitantes Extensión:: 142,44 km 2 Densidad de población: 4.960 habitantes

Más detalles

CARTA DE SERVICIOS DE LA OFICINA DE CONSUMO

CARTA DE SERVICIOS DE LA OFICINA DE CONSUMO CARTA DE SERVICIOS DE LA OFICINA DE CONSUMO Uno de los objetivos principales de las Oficinas de Información al Consumidor es velar por la información del consumidor respecto a los derechos que como tal

Más detalles

Incentivos y planes públicos de financiación de servicios energéticos. Vigo, 8 de marzo de 2012

Incentivos y planes públicos de financiación de servicios energéticos. Vigo, 8 de marzo de 2012 Incentivos y planes públicos de financiación de servicios energéticos Vigo, 8 de marzo de 2012 UNIÓN EUROPEA Elevada dependencia energética respecto al exterior. - Las importaciones superan el 50%. - Si

Más detalles

SERVICIOS ENERGETICOS ESCO DE ALUMBRADO PÚBLICO

SERVICIOS ENERGETICOS ESCO DE ALUMBRADO PÚBLICO SERVICIOS ENERGETICOS ESCO DE ALUMBRADO PÚBLICO SERVICIOS ENERGÉTICOS EN AYUNTAMIENTOS QUIENES SOMOS CREAERA MARWEN SERVICIOS ENERGÉTICOS es una empresa especializada en la gestión energética (municipal,

Más detalles

El modelo energético de Andalucía

El modelo energético de Andalucía LA EFICIENCIA ENERGÉTICA EN ANDALUCÍA El modelo energético de Andalucía E L G R A N R E TO D E L A S O S T E N I B I L I D A D E N E R G É T I C A. E S T R AT E G I A E U R O P E A 2 0 2 0. D I R E C T

Más detalles

Reuniones y seminarios para inmigrantes y mujeres, con el fin de hacerles ver sus posibilidades de formar parte del tejido empresarial.

Reuniones y seminarios para inmigrantes y mujeres, con el fin de hacerles ver sus posibilidades de formar parte del tejido empresarial. Medida 3.1.1 Diversificación hacia actividades no agrícolas Eje Calidad de vida en las zonas rurales y diversificación de la economía rural Subeje Diversificación de la economía rural Denominación Diversificación

Más detalles

CONSEJOS PARA LA MEJORA DE LA EFICIENCIA ENERGÉTICA

CONSEJOS PARA LA MEJORA DE LA EFICIENCIA ENERGÉTICA CONSEJOS PARA LA MEJORA DE LA EFICIENCIA ENERGÉTICA Ahorra energía! La energía es imprescindible en la vida cotidiana, pero también es un bien escaso. Todos podemos colaborar para reducir el consumo energético,

Más detalles

Las TIC al servicio de la sostenibilidad. Madrid, 29 de Septiembre de 2011

Las TIC al servicio de la sostenibilidad. Madrid, 29 de Septiembre de 2011 Las TIC al servicio de la sostenibilidad Madrid, 29 de Septiembre de 2011 AMETIC, la patronal tecnológica española AMETIC es la patronal española de la electrónica, las tecnologías de la información, las

Más detalles

PROGRAMA USO RACIONAL Y EFICIENTE DE LA ENERGIA

PROGRAMA USO RACIONAL Y EFICIENTE DE LA ENERGIA PROGRAMA USO RACIONAL Y EFICIENTE DE LA ENERGIA El Uso Racional y Eficiente de la Energía ha evolucionado hacia la eficiencia energética como un concepto de cadena productiva, uno de los factores más importantes

Más detalles

El 31,4% de la población canaria utiliza diariamente el ordenador.

El 31,4% de la población canaria utiliza diariamente el ordenador. viernes, 1 diciembre 2006 TIC Hogares Canarios 2006 www.gobiernodecanarias.org/noticias Más de la mitad de las viviendas de Canarias (54,5%) tienen al menos un ordenador, trece puntos más que en 2004 y

Más detalles

SUBVENCIONES PARA LA ESTRATEGIA DE AHORRO Y EFICIENCIA ENERGÉTICA (E4)

SUBVENCIONES PARA LA ESTRATEGIA DE AHORRO Y EFICIENCIA ENERGÉTICA (E4) ÓRGANO EMISOR NORMATIVA SUBVENCIONES PARA LA ESTRATEGIA DE AHORRO Y EFICIENCIA ENERGÉTICA (E4) CONSEJERÍA DE ECONOMÍA Y EMPLEO Resolución de 31 de enero de 2012, de la Consejería de Economía y Empleo,

Más detalles

Sumario. I. Disposiciones generales. Autoridades y personal Oposiciones y concursos. Año XXXIV Miércoles 22 de junio de 2016

Sumario. I. Disposiciones generales. Autoridades y personal Oposiciones y concursos. Año XXXIV Miércoles 22 de junio de 2016 119 Sumario Año XXXIV I. Disposiciones generales Consejería de Economía, Industria, Comercio y Conocimiento Orden de 14 de junio de 2016, por la que se aprueban las bases que regirán en las convocatorias

Más detalles

ACTUACIONES DE LA COMUNIDAD DE MADRID PARA IMPULSAR EL COCHE ELÉCTRICO

ACTUACIONES DE LA COMUNIDAD DE MADRID PARA IMPULSAR EL COCHE ELÉCTRICO ACTUACIONES DE LA COMUNIDAD DE MADRID PARA IMPULSAR EL COCHE ELÉCTRICO Carlos López Jimeno Director General de Industria, Energía y Minas Consejería de Economía y Hacienda Comunidad de Madrid El sector

Más detalles

I N S T I T U T O P A R A L A D I V E R S I F I C A C I Ó N Y A H O R R O D E L A E N E R G Í A UIMP. suministro, sostenibilidad y seguridad.

I N S T I T U T O P A R A L A D I V E R S I F I C A C I Ó N Y A H O R R O D E L A E N E R G Í A UIMP. suministro, sostenibilidad y seguridad. UIMP Energía a Eléctrica: garantía a de suministro, sostenibilidad y seguridad. Panel: Gestión n de la demanda eléctrica, ahorro y eficiencia Enrique Jiménez Larrea Director General IDAE 3 de julio de

Más detalles

El CUPS, la designación de los suministros, su dirección y tarifa de acceso se especifican en el Anexo I.

El CUPS, la designación de los suministros, su dirección y tarifa de acceso se especifican en el Anexo I. PLIEGO DE PRESCRIPCIONES TÉCNICAS QUE HAN DE REGIR EN LA CONTRATACIÓN DEL SUMINISTRO DE GAS NATURAL CANALIZADO EN LOS EDIFICIOS DE LA UNIVERSIDAD DE OVIEDO ÍNDICE: 1. Objeto del contrato. 2. Ámbito de

Más detalles

La eficiencia energética en el País Vasco

La eficiencia energética en el País Vasco La eficiencia energética en el País Vasco Txetxu Sáenz de Ormijana Ente Vasco de Energía JORNADA FUNDACIÓN BUREAU VERITAS BILBAO, 16 DE JULIO DE 2015 Contenido d Política energética y eficiencia Actuaciones

Más detalles

BASES DE LA CONVOCATORIA DE LA II EDICIÓN DE LOS PREMIOS SEMANA ESPAÑOLA DE LA MOVILIDAD SOSTENIBLE 2011 (PREMIOS SEMS-2011)

BASES DE LA CONVOCATORIA DE LA II EDICIÓN DE LOS PREMIOS SEMANA ESPAÑOLA DE LA MOVILIDAD SOSTENIBLE 2011 (PREMIOS SEMS-2011) Se adjuntan las bases de la convocatoria de la II Edición de los Premios de la Semana Española de la Movilidad Sostenible Premios SEMS 2011, con el objeto de premiar a los Ayuntamientos, organizaciones,

Más detalles

El Plan Azul y el Pacto de Alcaldes I Jornada Técnica sobre el Pacto de Alcaldes 30 de junio de 2.009 Ricardo Vargas López

El Plan Azul y el Pacto de Alcaldes I Jornada Técnica sobre el Pacto de Alcaldes 30 de junio de 2.009 Ricardo Vargas López I Jornada Técnica sobre el Pacto de Alcaldes 30 de junio de 2.009 Ricardo Vargas López Jefe del Área de Calidad Atmosférica. Subdirección n General de Conservación n de Medio Natural y Calidad del Aire.

Más detalles

JORNADA DE PRESENTACIÓN NUEVAS LÍNEAS DE AYUDA PARA AHORRO Y EFICIENCIA ENERGÉTICA

JORNADA DE PRESENTACIÓN NUEVAS LÍNEAS DE AYUDA PARA AHORRO Y EFICIENCIA ENERGÉTICA JORNADA DE PRESENTACIÓN NUEVAS LÍNEAS DE AYUDA PARA AHORRO Y EFICIENCIA ENERGÉTICA DIRECTIVA DE EFICIENCIA ENERGÉTICA Objetivo UE: ahorro del 20% en el consumo de energía primaria de la Unión Europea El

Más detalles

CASO EXITOSO DE PML 2010-2011 PROYECTO: PRÁCTICAS EFICIENTES DE PRODUCCIÓN MÁS LIMPIA CASO EXITOSO DE PML

CASO EXITOSO DE PML 2010-2011 PROYECTO: PRÁCTICAS EFICIENTES DE PRODUCCIÓN MÁS LIMPIA CASO EXITOSO DE PML PREMIO A L A EXCELENCIA 2010-2011 PROYECTO: PRÁCTICAS EFICIENTES DE PRODUCCIÓN MÁS LIMPIA PRODUCCIÓN MÁS LIMPIA Producción más Limpia es la continua aplicación de una estrategia ambiental PREVENTIVA integrada

Más detalles

CARTA DE SERVICIOS Oficina de Transferencia de Resultados de Investigación

CARTA DE SERVICIOS Oficina de Transferencia de Resultados de Investigación CARTA DE SERVICIOS Oficina de Transferencia de Resultados de Investigación MISIÓN, OBJETIVOS Y USUARIOS La Misión de la OTRI, entendida como el compromiso que la OTRI adquiere con su entorno (Qué hacemos,

Más detalles

En qué podemos participar individual y colectivamente? Quién puede participar?

En qué podemos participar individual y colectivamente? Quién puede participar? INFORMACIÓN PARA EL DEBATE CIUDADANO JUSTIFICACIÓN La participación ciudadana es uno de los pilares básicos sobre los que se asientan los sistemas democráticos. Así lo reconoce la Declaración Universal

Más detalles

CARTA DE SERVICIOS DE DESARROLLO LOCAL Y EMPLEO DEL AYUNTAMIENTO DE LEGANÉS

CARTA DE SERVICIOS DE DESARROLLO LOCAL Y EMPLEO DEL AYUNTAMIENTO DE LEGANÉS CARTA DE SERVICIOS DE DESARROLLO LOCAL Y EMPLEO DEL AYUNTAMIENTO DE LEGANÉS Dirección de Información y Gestión de la Calidad Presentación y fines del servicio La Delegación de Desarrollo Local y Empleo

Más detalles

Proyecto LOGIVERDE. Programa de formación, difusión y otras acciones para una Logística Verde

Proyecto LOGIVERDE. Programa de formación, difusión y otras acciones para una Logística Verde página 1 de 12 Proyecto LOGIVERDE. Programa de formación, difusión y otras acciones para una Logística Verde Memoria final 1 página 2 de 12 Índice 1. Presentación 3 2. Quién ejecuta el proyecto 4 3. Datos

Más detalles

Gestión del Alumbrado Público Municipal mediante ESE Ayto. Sevilla la Nueva

Gestión del Alumbrado Público Municipal mediante ESE Ayto. Sevilla la Nueva Gestión del Alumbrado Público Municipal mediante ESE Ayto. Sevilla la Nueva ÍNDICE 1. PRESENTACIÓN DEL GRUPO SACYR 2. SERVICIO ENERGETICO INTEGRAL. MUNICIPIO DE SEVILLA LA NUEVA 1. PRESENTACIÓN DEL GRUPO

Más detalles

Programa Nacional de Eficiencia Energética. Guatemala, Agosto de 2009

Programa Nacional de Eficiencia Energética. Guatemala, Agosto de 2009 Programa Nacional de Eficiencia Energética Guatemala, Agosto de 2009 Que estamos buscando para Guatemala? Tener suficiente oferta de energía eléctrica Contar con un suministro confiable y continuo de energía

Más detalles

LA EFICIENCIA ENERGÉTICA DE EDIFICIOS Y VIVIENDAS. Marcos Vaquer Universidad Carlos III de Madrid

LA EFICIENCIA ENERGÉTICA DE EDIFICIOS Y VIVIENDAS. Marcos Vaquer Universidad Carlos III de Madrid LA EFICIENCIA ENERGÉTICA DE EDIFICIOS Y VIVIENDAS Marcos Vaquer Universidad Carlos III de Madrid El objetivo y su relevancia Los edificios representan el 20 % del consumo final de energía en España. Exigencia

Más detalles

N 9 Consumo energía Julio - agosto 2014

N 9 Consumo energía Julio - agosto 2014 BOLETÍN INFORMATIVO N 9 Consumo energía Julio - agosto 2014 Qué es PIGA? Es el Instrumento de planeación ambiental en el que se concertan programas de gestión con base en el análisis de la situación ambiental

Más detalles

CARTA DE SERVICIOS. de la Escuela de Administración Pública de la Región de Murcia. Región de Murcia Consejería de Hacienda y Administración Pública

CARTA DE SERVICIOS. de la Escuela de Administración Pública de la Región de Murcia. Región de Murcia Consejería de Hacienda y Administración Pública CARTA DE SERVICIOS de la Escuela de Administración Pública de la Región de Murcia Región de Murcia Consejería de Hacienda y Administración Pública Carta de Servicios ÍNDICE GENERAL 1.- IDENTIFICACIÓN Y

Más detalles

5.1 Estrategia y gestión ambiental

5.1 Estrategia y gestión ambiental Medio ambiente 5 5.1 Estrategia y gestión ambiental El compromiso de VidaCaixa Grupo a favor del medio ambiente VidaCaixa Grupo integra los principios de sostenibilidad en el foco de su estrategia de inversiones

Más detalles

tica Integral de Edificios

tica Integral de Edificios SEMINARIO Ahorro y eficiencia energética tica Gestión n Energética Integral de Edificios Mario García Galludo Gestión energétic GESTIÓN ENERGÉTICA Es Es un estudio integral que analiza situaciones energéticas

Más detalles

ANEXO II DOCUMENTO DE PROYECTO

ANEXO II DOCUMENTO DE PROYECTO Subvenciones de Cooperación Internacional para el Desarrollo Ayuntamiento de Santa Cruz de Tenerife Anexo 2.- Proyecto SUBVENCIONES DE COOPERACIÓN INTERNACIONAL ANEXO II DOCUMENTO DE PROYECTO Entidad solicitante:

Más detalles

Javier Calonge. en el alumbrado. energética. Energía y medio ambiente. La eficiencia

Javier Calonge. en el alumbrado. energética. Energía y medio ambiente. La eficiencia La eficiencia energética en el alumbrado Javier Calonge Energía y medio ambiente 23 Guías técnicas de energía y medio ambiente 23. La eficiencia energética en el alumbrado. Autor Javier Calonge. Experto

Más detalles

CURSO DE DISEÑO Y PLANIFICACIÓN DE EMERGENCIAS EN EDIFICIOS E INSTALACIONES. FECHA: Del 14 al 17 de JUNIO de 2011

CURSO DE DISEÑO Y PLANIFICACIÓN DE EMERGENCIAS EN EDIFICIOS E INSTALACIONES. FECHA: Del 14 al 17 de JUNIO de 2011 CURSO DE DISEÑO Y PLANIFICACIÓN DE EMERGENCIAS EN EDIFICIOS E INSTALACIONES Módulo: PLANIFICACIÓN DE Submódulo: DISEÑO Y ELABORACIÓN DE PLANES Nivel (II) FECHA: Del 14 al 17 de JUNIO de 2011 PRESENTACIÓN.

Más detalles

JORNADA AMETIC SESIÓN DE DIFUSIÓN PROGRAMAS OPERATIVOS PLURIRREGIONALES FEDER 2014-2020 CIUDADES INTELIGENTES DE LA AGENDA DIGITAL PARA ESPAÑA

JORNADA AMETIC SESIÓN DE DIFUSIÓN PROGRAMAS OPERATIVOS PLURIRREGIONALES FEDER 2014-2020 CIUDADES INTELIGENTES DE LA AGENDA DIGITAL PARA ESPAÑA JORNADA AMETIC SESIÓN DE DIFUSIÓN PROGRAMAS OPERATIVOS PLURIRREGIONALES FEDER 2014-2020 CIUDADES INTELIGENTES DE LA AGENDA DIGITAL PARA ESPAÑA Madrid, 02 de febrero de 2016 POCint Red.es RED.ES va a ejecutar

Más detalles

OPTIMIZACIÓN DEL CONSUMO ENERGÉTICO

OPTIMIZACIÓN DEL CONSUMO ENERGÉTICO NÚMERO DE FICHA: 1 1. TÍTULO DEL COMPROMISO OPTIMIZACIÓN DEL CONSUMO ENERGÉTICO 2. OBJETIVO U OBJETIVOS DE SOSTENIBILIDAD EN EL QUE SE ENMARCA Objetivo 1; Minimizar el consumo de materiales y de energía

Más detalles

El consumo de energía y el medio ambiente en la vivienda en España

El consumo de energía y el medio ambiente en la vivienda en España El consumo de energía y el medio ambiente en la vivienda en España Autores Julio Rodrigo Noemí Cañellas Montse Meneses Francesc Castells Climent Solé Agradecimientos El equipo redactor de este trabajo

Más detalles

DECLARACION DE SOSTENIBILIDAD DEL AYUNTAMIENTO DE HITA

DECLARACION DE SOSTENIBILIDAD DEL AYUNTAMIENTO DE HITA DECLARACION DE SOSTENIBILIDAD DEL AYUNTAMIENTO DE HITA REUNIDOS En sesión plenaria, de 30 de septiembre de 2009 celebrada en Hita, el Ayuntamiento de Hita aprueba la presente Declaración, mediante la cual

Más detalles

Informacion adicional Fechas: Del 12 de Abril al 21 de Junio de 2011

Informacion adicional Fechas: Del 12 de Abril al 21 de Junio de 2011 Conocer los diferentes usos y técnicas energéticas utilizados en el sector agrario. Aplicar técnicas de eficiencia y ahorro energético en la industria agrícola. Conocer los aspectos legales y las herramientas

Más detalles

INFORME DE PROGRESO PACTO MUNDIAL

INFORME DE PROGRESO PACTO MUNDIAL INFORME DE PROGRESO PACTO MUNDIAL 2012,2013 Y 2014 Amusal, Asociación de Empresas de Economía Social de la Región de Murcia 1 INDICE Página 1.- INFORMACIÓN DE LA ENTIDAD 3 2.- GRUPO DE INTERES CLIENTES

Más detalles

Oportunidades de Ahorro de Energía en la Industria Hotelera

Oportunidades de Ahorro de Energía en la Industria Hotelera Oportunidades de Ahorro de Energía en la Industria Hotelera Contenido General: 1. Introducción: Energía 2. Administración de la energía 3. Balance de energía e indicadores energéticos. 4. Oportunidades

Más detalles

Proyecto AQUAMAC II: Técnicas y métodos para la gestión sostenible del agua en la Macaronesia

Proyecto AQUAMAC II: Técnicas y métodos para la gestión sostenible del agua en la Macaronesia Proyecto AQUAMAC II: Técnicas y métodos para la gestión sostenible del agua en la Macaronesia Departamento de Agua División de Investigación y Desarrollo Tecnológico Jornadas Las aguas subterráneas en

Más detalles

Proyecto AGRO-EMPLEA VERDE

Proyecto AGRO-EMPLEA VERDE página 1 de 11 Proyecto AGRO-EMPLEA VERDE Memoria final 1 página 2 de 11 Índice 1. Presentación 3 2. Quién ejecuta el proyecto 4 3. Datos generales 5 3.1 Objetivo del proyecto 3.2 Principales participantes

Más detalles

Solar Térmica en la Comunidad de Madrid Iniciativas de apoyo y casos prácticos

Solar Térmica en la Comunidad de Madrid Iniciativas de apoyo y casos prácticos Solar Térmica en la Comunidad de Madrid Iniciativas de apoyo y casos prácticos Sr. D. Pedro Antonio García Fernández Dirección General de Industria, Energía y Minas Comunidad de Madrid Madrid, 24 de mayo

Más detalles

Seminario Proyecto TRES, Lanzarote, 22 de octubre 2010. Instituto Tecnológico de Canarias (ITC) Gonzalo Piernavieja

Seminario Proyecto TRES, Lanzarote, 22 de octubre 2010. Instituto Tecnológico de Canarias (ITC) Gonzalo Piernavieja Seminario Proyecto TRES, Lanzarote, 22 de octubre 2010 Energías Renovables en sistemas insulares. Canarias y el proyecto ISLE PACT Instituto Tecnológico de Canarias (ITC) Gonzalo Piernavieja Director División

Más detalles

02. Instalaciones deportivas en las que se desarrollarán los servicios.

02. Instalaciones deportivas en las que se desarrollarán los servicios. PLIEGO DE PRESCRIPCIONES TÉCNICAS PARA LA CONTRATACIÓN DE LOS SERVICIOS DE MONITORES/AS DE NATACIÓN PARA LAS INSTALACIONES DEPORTIVAS DE SAKONETA (LOTE 2) 01. Objeto del Contrato El contrato que en base

Más detalles

Alcance de las Auditorías Energéticas. Alcance de Diagnósticos, Auditorías y Auditorías Energéticas ESE. Jornadas de trabajo equivalentes.

Alcance de las Auditorías Energéticas. Alcance de Diagnósticos, Auditorías y Auditorías Energéticas ESE. Jornadas de trabajo equivalentes. Alcance de las Auditorías Energéticas Alcance de Diagnósticos, Auditorías y Auditorías Energéticas ESE. Jornadas de trabajo equivalentes. 2 Introducción 3 La falta de concreción en el alcance del servicio

Más detalles

BOLETIN 1/6/14 ANUNCIOS DE LICITACIONES, AYUDAS Y SUBVENCIONES Y SUBASTAS PÚBLICAS

BOLETIN 1/6/14 ANUNCIOS DE LICITACIONES, AYUDAS Y SUBVENCIONES Y SUBASTAS PÚBLICAS BOLETIN 1/6/14 ANUNCIOS DE LICITACIONES, AYUDAS Y SUBVENCIONES Y SUBASTAS PÚBLICAS I.- ANUNCIOS DE LICITACIONES. Servicio de limpieza de las Delegaciones Provinciales del INE en Canarias. Instituto Nacional

Más detalles

PROCURADURÍA GENERAL DE LA REPÚBLICA

PROCURADURÍA GENERAL DE LA REPÚBLICA PROCURADURÍA GENERAL DE LA REPÚBLICA INVENTARIO DE EMISIONES DE GASES DE EFECTO INVERNADERO (GEI) ELABORADO POR: COMISIÓN PROGRAMA DE GESTIÓN AMBIENTAL INSTITUCIONAL NOVIEMBRE 2012 Tabla de contenido Tabla

Más detalles

Guía de la eficiencia energética para Administradores de Fincas

Guía de la eficiencia energética para Administradores de Fincas Guía de la eficiencia energética para Administradores de Fincas 9 medio ambiente Albert Cuchí Gerardo Wadel Autores Albert Cuchí Universidad Politécnica de Cataluña Profesor de la Escuela Técnica Superior

Más detalles

La Sociedad de la Información al servicio de los ciudadanos: El programa Internet Rural

La Sociedad de la Información al servicio de los ciudadanos: El programa Internet Rural La Sociedad de la Información al servicio de los ciudadanos: El programa Internet Rural 24 de noviembre de 2004 Página 1 Índice PUNTOS DE ACCESO PÚBLICOS RURALES 11 22 33 Objetivos y Presupuesto Objetivos

Más detalles

PLAN INSTITUCIONAL DE GESTIÓN AMBIENTAL DEL IDEAM (PIGA) ISO 14001:2004 PLAN INSTITUCIONAL DE GESTIÓN AMBIENTAL (PIGA) NORMA ISO 14001:2004

PLAN INSTITUCIONAL DE GESTIÓN AMBIENTAL DEL IDEAM (PIGA) ISO 14001:2004 PLAN INSTITUCIONAL DE GESTIÓN AMBIENTAL (PIGA) NORMA ISO 14001:2004 PLAN INSTITUCIONAL DE GESTIÓN AMBIENTAL NORMA INSTITUTO DE HIDROLOGIA, METEOROLOGIA Y ESTUDIOS AMBIENTALES SISTEMA INTEGRADO DE GESTION DEL CONTROL INTERNO Y DE CALIDAD DEL IDEAM VERSION 2.0 Bogotá D.C.,

Más detalles

MARCO LEGAL DE LA EFICIENCIA ENERGÉTICA EN EDIFICACIÓN: La certificación energética de edificios

MARCO LEGAL DE LA EFICIENCIA ENERGÉTICA EN EDIFICACIÓN: La certificación energética de edificios JORNADA DE EFICIENCIA ENERGÉTICA EN EDIFICACIÓN - CEOE MARCO LEGAL DE LA EFICIENCIA ENERGÉTICA EN EDIFICACIÓN: La certificación energética de edificios Pedro A. Prieto Director Ahorro y Eficiencia Energética

Más detalles

Plazo de presentación de solicitudes para todos los Programas: 16 de mayo de 2011

Plazo de presentación de solicitudes para todos los Programas: 16 de mayo de 2011 AYUDAS DE LA AGENCIA VALENCIANA DE LA ENERGÍA A LAS EMPRESAS VALENCIANAS A LAS INVERSIONES EN AHORRO Y EFICIENCIA ENERGÉTICA, EN EL MARCO DEL PLAN DE ACCIÓN DE LA ESTRATEGIA DE AHORRO Y EFICIENCIA ENERGÉTICA.

Más detalles

RSE y sostenibilidad: un camino de futuro para las PYMEs navarras

RSE y sostenibilidad: un camino de futuro para las PYMEs navarras Jornada de reconocimiento a las empresas participantes en la implantación de RSE Pamplona, 20 de enero de 2011 RSE y sostenibilidad: un camino de futuro para las PYMEs navarras EL Plan de RSC de Navarra

Más detalles

Informe de Evaluación Energética del CP BUENOS AIRES

Informe de Evaluación Energética del CP BUENOS AIRES Informe de Evaluación Energética del CP BUENOS AIRES de ABANTO ZIERBENA Fecha de la visita: 27/09/2011 1. Datos Básicos Dirección Teléfono: Persona de contacto: Uso del equipamiento: Superficie construida

Más detalles

- Objetivo 2: Fomentar la aplicación de la legislación ambiental europea: -Programa 21 -Programa Man and Biosphere (UNESCO)

- Objetivo 2: Fomentar la aplicación de la legislación ambiental europea: -Programa 21 -Programa Man and Biosphere (UNESCO) PROYECTO ISOS El Cabildo de Lanzarote presenta al instrumento financiero Life +, ámbito Política y Gobernanza, el proyecto "Islas Sostenibles: Un modelo de gestión integral ambiental participativa de espacios

Más detalles

:: Eficiencia Eléctrica en la Industria ::

:: Eficiencia Eléctrica en la Industria :: :: Eficiencia Eléctrica en la Industria :: Determinación del Beneficio Este beneficio busca premiar las acciones de eficiencia energética desarrolladas por la Industria y se instrumentará por medio de

Más detalles

CÓDIGO DE CONSERVACIÓN DE ENERGÍA PARA LAS EDIFICACIONES DE MÉXICO (IECC-MEXICO)

CÓDIGO DE CONSERVACIÓN DE ENERGÍA PARA LAS EDIFICACIONES DE MÉXICO (IECC-MEXICO) CÓDIGO DE CONSERVACIÓN DE ENERGÍA PARA LAS EDIFICACIONES DE MÉXICO (IECC-MEXICO) Arq. Evangelina Hirata Nagasako Presidente de CASEDI, A. C. Directora Técnica de ONNCCE, S. C. 19 de marzo de 2015 Cd. de

Más detalles

SUBVENCIONES DE LA JUNTA DE ANDALUCÍA PARA EL DESARROLLO ENERGÉTICO SOSTENIBLE EN LA EDIFICACIÓN

SUBVENCIONES DE LA JUNTA DE ANDALUCÍA PARA EL DESARROLLO ENERGÉTICO SOSTENIBLE EN LA EDIFICACIÓN SUBVENCIONES DE LA JUNTA DE ANDALUCÍA PARA EL DESARROLLO ENERGÉTICO SOSTENIBLE EN LA EDIFICACIÓN AGENCIA ANDALUZA DE LA ENERGÍA Creada en 2005 como una entidad de Derecho Público, y adscrita a la Consejería

Más detalles

Alcance de la Pobreza Energética en la Comunidad Autónoma de Aragón

Alcance de la Pobreza Energética en la Comunidad Autónoma de Aragón CONFIDENCIAL Área de Socio-economía de la Energía Fecha: 08 de mayo de 2014 Resumen Descriptivo del Estudio en Ejecución Alcance de la Pobreza Energética en la Comunidad Autónoma de Aragón Resumen Descriptivo

Más detalles

ACTUACIONES DE LA AGENCIA VALENCIANA DE LA ENERGÍA CONTRA EL CAMBIO CLIMÁTICO

ACTUACIONES DE LA AGENCIA VALENCIANA DE LA ENERGÍA CONTRA EL CAMBIO CLIMÁTICO ACTUACIONES DE LA AGENCIA VALENCIANA DE LA ENERGÍA CONTRA EL CAMBIO CLIMÁTICO José Vicente Latorre Beltrán Jefe Departamento Eficiencia Energética AVEN Valencia, 8 de marzo de 2013 POLÍTICA ENERGÉTICA

Más detalles

Se realizará la primera gestión administrativa y si corresponde se elaborarán Informes y Recursos Administrativos.

Se realizará la primera gestión administrativa y si corresponde se elaborarán Informes y Recursos Administrativos. PLIEGO DE PRESCRIPCIONES TÉCNICAS PARA LA CONTRATACIÓN DE UN SERVICIO DE ASESORAMIENTO LEGAL SOBRE EXTRANJERÍA AÑO 2011/2012 CONCEJALÍA DE BIENESTAR SOCIAL DEL AYUNTAMIENTO DE FUENLABRADA 1. INTRODUCCIÓN.

Más detalles

POLÍTICAS DE AHORRO ENERGÉTICO. Aprobadas por el TSE en acuerdo de Sesión Ordinaria n.º 003-2010 del 7 de enero de 2010

POLÍTICAS DE AHORRO ENERGÉTICO. Aprobadas por el TSE en acuerdo de Sesión Ordinaria n.º 003-2010 del 7 de enero de 2010 POLÍTICAS DE AHORRO ENERGÉTICO Aprobadas por el TSE en acuerdo de Sesión Ordinaria n.º 003-2010 del 7 de enero de 2010 POLÍTICAS INSTITUCIONALES Es el objetivo de estas políticas, establecer un compromiso

Más detalles

PROPUESTA DE DOCUMENTO DE REFERENCIA PARA ELABORAR EL INFORME DE SOSTENIBILIDAD AMBIENTAL DEL PLAN DE REGADÍOS DE CANARIAS HORIZONTE 2015.

PROPUESTA DE DOCUMENTO DE REFERENCIA PARA ELABORAR EL INFORME DE SOSTENIBILIDAD AMBIENTAL DEL PLAN DE REGADÍOS DE CANARIAS HORIZONTE 2015. PROPUESTA DE DOCUMENTO DE REFERENCIA PARA ELABORAR EL INFORME DE SOSTENIBILIDAD AMBIENTAL DEL PLAN DE REGADÍOS DE CANARIAS HORIZONTE 2015. 1.- INTRODUCCIÓN. La Directiva 2001/42/CE del Parlamento Europeo

Más detalles

Análisis económico y de rentabilidad de la. a la red eléctrica para la isla de Lanzarote.

Análisis económico y de rentabilidad de la. a la red eléctrica para la isla de Lanzarote. CONSEJO DE LA RESERVA DE BIOSFERA Análisis económico y de rentabilidad de la producción de energía fotovoltaica conectada a la red eléctrica para la isla de Lanzarote. Enero 2006 Indice: Introducción Objetivos

Más detalles

XIII Foro Nacional de Gestión Ambiental, Calidad y Sostenibilidad

XIII Foro Nacional de Gestión Ambiental, Calidad y Sostenibilidad XIII Foro Nacional de Gestión Ambiental, Calidad y Sostenibilidad FONDO JESSICA-F.I.D.A.E. PARA FINANCIAR PROYECTOS DE EFICIENCIA ENERGÉTICA Y ENERGÍAS RENOVABLES José Enrique Borrell Andrés Jefe Departamento

Más detalles

A EFICIENCIA E OS SERVIZOS ENERXÉTICOS XORNADA DE EFICIENCIA E SOSTENIBILIDADE ENERXÉTICA NA UNIVERSIDADE DE VIGO

A EFICIENCIA E OS SERVIZOS ENERXÉTICOS XORNADA DE EFICIENCIA E SOSTENIBILIDADE ENERXÉTICA NA UNIVERSIDADE DE VIGO A EFICIENCIA E OS SERVIZOS ENERXÉTICOS XORNADA DE EFICIENCIA E SOSTENIBILIDADE ENERXÉTICA NA UNIVERSIDADE DE VIGO ABRIL 2011 ALTAIR grupo DALKIA ALTAIR Ingeniería y Aplicaciones S.A. lleva desarrollando

Más detalles