Algunas aplicaciones de la transformada de Laplace en Cinética Química, Circuitos Eléctricos y Transferencia de Calor

Tamaño: px
Comenzar la demostración a partir de la página:

Download "Algunas aplicaciones de la transformada de Laplace en Cinética Química, Circuitos Eléctricos y Transferencia de Calor"

Transcripción

1 Algun pliccion d l rnformd d Lplc n inéic Químic, ircuio Elécrico y Trnfrnci d lor Eri Albrrán-Zvl, Fculd d Ingnirí, Dircción Acdémic d Ingnirí Químic, Univridd Tcnológic d México, mpu Aizpán,.P. 5999, México, Edo. Mx. Progrm d Mmáic Aplicd y ompución, Dprmno d Mmáic, Fculd d Eudio Suprior Aclán, Univridd Ncionl Auónom d México,.P. 535, México, Edo. Mx. E-mil: ri.lbrrn@gmil.com Rcibido l 9 d Junio d 3, cpdo l 3 d Dicimbr d 3 Rumn En rículo mormo lguno jmplo impl d cucion difrncil rulo uilizndo l Trnformd d Lplc. Eprmo qu informción d uilidd pr l pron qu imprn curo d Ecucion Difrncil. L Trnformd d Lplc d grn uilidd pr rolvr problm obr circuio lécrico, d hcho, xin much rfrnci qu prnn l rnformd d Lplc como un hrrmin imporn n l rolución d problm d circuio lécrico. Pro i pnmo crc d l inéic Químic o l Trnfrnci d lor, difícil nconrr lgún libro qu prn problm rulo uilizndo pondro hrrmin mmáic. Por rzón, proponmo lguno problm ncillo d cucion difrncil corrpondin inéic Químic, ircuio Elécrico y Trnfrnci d lor. Plbr clv: Trnformd d Lplc, inéic Químic, ircuio Elécrico, Trnfrnci d lor. Abrc In hi ppr w how om impl xmpl of diffrnil quion olvd by uing h Lplc Trnform. W hop hi informion will b uful for pron who ch Diffrnil Equion our. Th Lplc Trnform i vry uful for olving problm bou lcricl circui, in fc, hr r mny rfrnc h prn h Lplc Trnform li n imporn ool o olv problm of lcricl circui. Bu, if w hin bou hmicl Kinic or H Trnfr, i i difficul o find ny boo prning problm olvd by uing hi powrful mhmicl ool. By hi ron, w propo om y Diffrnil Equion problm corrponding o hmicl Kinic, Elcricl ircui nd H Trnfr. Kyword: Lplc Trnform, hmicl Kinic, Elcricl ircui, H Trnfr. PAS:.4.-d,.3.Hq, 8..-w, y, ISSN I. INTRODUIÓN Por lo nrior, proponmo lgun pliccion d l Trnformd d Lplc n lo m d inéic En diino pln d udio, lo libro y lo curo d Químic, ircuio Elécrico y Trnfrnci d lor, Ecucion Difrncil án nfocdo l nálii m n lo cul pudn nconrr jmplo cuy órico obr l difrn form d rolvr dich orí fíic rlivmn ncill y pudn xponr cucion. Poc vc pudn vr pliccion con durn lgun ion dnro d un curo d Ecucion jmplo ilurivo y fácil d nndr pr lo Difrncil, gún l guo dl profor. lumno. Por lo gnrl, lo curo d cucion En l m d ircuio Elécrico y xi bn difrncil llvn n lo primro mr, cundo lirur dond rulvn problm uilizndo l l lumno ún no in uficin conocimino y/o Trnformd d Lplc. Sin mbrgo, n lo m d xprinci pr podr concr l orí d l Ecucion inéic Químic y Trnfrnci d lor no fácil Difrncil con l diin rm d l Fíic. Por nconrr libro qu bordn y rulvn problm rzón, lo lumno dbn prr lo curo má uilizndo dicho méodo. Aunqu poibl nconrr vnzdo dond prndn clrmn l orí fíic d lguno jmplo n lo libro onrol Inrumnción, un ciro fnómno juno con l cución difrncil qu dicho jmplo prnn un nfoqu muy vnzdo, l lo dcrib. l co d Ingnirí d onrol Modrn, crio por Kuhio Og, []. E libro, n u cpíulo 3 y 4 no L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp://

2 Eri Albrrán-Zvl prn divro jmplo obr im mcánico, lécrico, lcrónico, érmico, hidráulico, numáico y d nivl d líquido. Pr podr lr mnucrio, mo uponindo qu l profor h cubiro con nrioridd l m d l Trnformd d Lplc, qu lo lumno dominn l propidd d dich rnformd y qu hn rulo vrio problm l rpco. El lumno mbién db conr con conocimino d álgbr pr rolvr im d cucion linl por liminción, uiución, igulción, drminn, c., dmá d conocr l méodo d prción por frccion prcil. II. LA TRANSFORMADA DE LAPLAE En cción no limirmo dr l dfinición d l rnformd d Lplc y nuvmn rcordmo l lcor qu y db dominr m con nrioridd, pr lo cul pud conulr uor como [,, 3, 4]. L rnformd d Lplc d un función f á dfinid por l iguin xprión: f F d, dond l vribl indpndin qu ci impr corrpond con l impo, l vribl d rnformción qu db r un númro rl poiivo, f l función qu d rnformr y F l rnformd d Lplc. En rículo dnormo por lr minúcul l funcion originl, por jmplo: f,, b, c, q, i, θ, c. Por oro ldo, uilizrmo lr myúcul pr u rpciv rnformd, por jmplo: F, A, B,, Q, I, Θ, c. Uilizrmo l ubíndic pr dnor l condición inicil, dcir, l función vlud n l impo =, por jmplo: f = f, =, b = b, c = c, q = q, i = i, θ = θ, c. Hrmo lo mimo pr l drivd, dcir: f = f, =, b = b, c = c, q = q, i = i, θ = θ, c. Fíicmn, imporn fmilirizrno con l lmno qu compor como inrrupor y qu civ n l impo = c, dond c un conn. Eo pud r prcimn un inrrupor n un circuio lécrico qu ncind un fun d volj y prmi l po d un corrin lécric. Pro n l co d rccion químic, l inrrupor pud rprnr l inn dond grg úbimn un pci químic pr inicir o cmbir l curo d un rcción químic. En rnfrnci d clor, pud r l inn n qu inici l combuión dl g buno n un clndor d gu doméico, o l inn n l cul umrg un objo clin n gu frí. El inrrupor corrpond con l función clón dnod por u c, l cul dfin como cundo l impo mnor qu l vlor con c, y dfin como cundo l impo myor o igul qu c. Dich función xpr mmáicmn gún l cución : i c u c. i c Un form má cómod pr dnor función ponindo como ubíndic l conn c, pr ólo cribir u c. En lo ucivo uilizrmo úlim noción pr rfrirno l función clón. Pr yudr un poco l lcor lo lrgo d mnucrio, l bl I no prn lgun funcion y u rpciv rnformd d Lplc. Si l lcor lo d, pud poyr n l libro d Spigl, l. [5], dond podrá nconrr un grn vridd d rnformd pr difrn funcion. TABLA I. Algun funcion y u rnformd d Lplc. Función f Trnformd F u c n co nh m coh m c m m m u c f c c F f d F f ' F f f '' F f f ' III. QUÉ ES UNA REAIÓN QUÍMIA? Un rcción químic coni n l inrcción nr difrn pci químic lmno y/o compuo qu provocn l dprición d lgun d ll y l prición d or nuv. Un form gnrl d xprr un rcción químic l iguin: L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp://

3 Algun pliccion d l rnformd d Lplc n inéic Químic, ircuio Elécrico y Trnfrnci d lor dond l pci químic A un rcivo cuyo coficin quiomérico ν A =. Por oro ldo, l pci químic B cú como produco con coficin quiomérico ν B = +. Enonc, l vlocidd d rcción rpco l rcivo A : A j Aj j Aj N AN, 3 dond A l -éim pci químic y ν l -éimo coficin quiomérico. Por convnción, ignn vlor ngivo lo coficin quiomérico d lo rcivo y ignn vlor poiivo lo coficin quiomérico d lo produco. omo jmplo, bordrmo un rcción n l qu inrvinn l hirro, l oxígno y l óxido d hirro III: 4F 3O. 4 FO3 Obrvmo qu hy r pci químic difrn, l cul podmo numrr ignndo l númro l F, l l O y l 3 l F O 3. omo l hirro y l oxígno on rcivo, u coficin quiomérico dbn nr igno ngivo, dcir, ν = 4 y ν = 3. Por oro ldo, l óxido d hirro III un produco, por lo cul u coficin quiomérico db r poiivo, ν 3 = +. E imporn rcordr qu pr cribir l cución químic dcri por l cución 4, dbn cribir lo vlor boluo d lo coficin quiomérico. IV. LA VELOIDAD DE REAIÓN En l conxo d l inéic Químic, l plbr rpidz y vlocidd inn l mimo ignificdo, por lo cul válido dcir vlocidd d rcción o rpidz d rcción, [6]. E vribl dfin por mdio d l drivd d l concnrción d un pci químic con rpco l impo, dividid nr l coficin quiomérico d l mim, [6]: d r, 5 d d r. 7 d Si por l conrrio, pnmo omr como rfrnci l produco B, l vlocidd d rcción qud como: db r, 8 d dond r l vlocidd d rcción, l concnrción d l pci A y b l concnrción d l pci B. En co, mb concnrcion conidrn funcion dl impo, dcir, = y b = b. L concnrcion y b inn unidd d mol dm 3 y l vlocidd d rcción r in unidd d mol dm 3. E imporn ñlr qu l rccion químic on provocd por l pci químic qu comporn como rcivo, por lo no, l vlocidd d rcción un función qu dpnd d l concnrcion d lo rcivo. En l co d l cución 6 mo conidrndo qu ólo xi un rcivo, qu l pci químic A. Por lo nrior, l vlocidd d rcción ólo función d l concnrción d l pci químic A, lo qu no prmi clificr l rcción d r form difrn: rcción d ordn cro, rcción d primr ordn y rcción d gundo ordn. Rcción d ordn cro: Sgún [6], l vlocidd d rcción proporcionl un conn llmd l conn d rcción o conn d vlocidd, nindo como cución: dond l concnrción d l -éim pci químic, l impo, ν l -éimo coficin quiomérico y r l vlocidd d rcción. En érmino gnrl, l vlocidd d rcción pud clculr omndo como b culquir pci químic qu nooro lijmo y impr obndrá l mim vlocidd. E imporn rcordr qu l pci químic qu cún como rcivo inn coficin quiomérico ngivo dprcn, minr qu l pci qu comporn como produco inn coficin quiomérico poiivo prcn. Por lo nrior, l cución 5 impr rá un función poiiv, in imporr i obin omndo como rfrnci un rcivo o un produco. Por implicidd, conidrrmo rccion químic cuyo coficin quiomérico on unirio, y qu inn l iguin cución químic: A B, 6 d. 9 d L olución muy ncill y pud obnr por ingrción dirc, vlundo l ingrl dd un concnrción inicil = n l impo = h un concnrción n culquir impo : d d,. L cución no indic qu l rlción nr l concnrción d l pci químic A y l impo un lín rc con pndin ngiv. El vlor boluo d l pndin corrpond con l conn d rcción. Rcción d primr ordn: Aquí, l vlocidd d rcción proporcionl l produco d l conn d rcción y L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp://

4 Eri Albrrán-Zvl l concnrción d l pci químic, por lo qu l cución difrncil qu gobirn l fnómno, [6]: d. d Si dmo ingrr pr obnr l olución nmo: d d, 3. 4 Podmo vr qu l rlción un xponncil dcrcin cuy conn d impo τ l invro d l conn d rcción τ = /, por lo qu un form úil pr l cución 4 : /. 5 Rcción d gundo ordn: Finlmn, l vlocidd d rcción pud r proporcionl l cudrdo d l concnrción, por lo qu nmo, [6]: d d. 6 Análogmn, podmo ingrr l cución 6 pr nconrr un rlción funcionl nr l impo y l concnrción, lo qu no llv l xprion: d d, 7. 8 E imporn hcr nor qu l conn d rcción in difrn unidd qu dpndn dl ordn d l rcción. Por lo nrior, n l bl II prn un rlción nr l ordn d rcción, l conn d rcción y u rpciv unidd. TABLA II. Dpndnci nr l ordn d rcción y l unidd d l conn d vlocidd, [6]. Ordn d rcción Unidd d mol dm 3 dm 3 mol rcción. En co upondrmo qu mb rccion on d primr ordn con con d vlocidd y rpcivmn, y qu n l impo = únicmn xin molécul dl compuo A con un concnrción inicil. El mcnimo d l rcción químic á dcrio por: Primr p A B, 9 Sgund p B. Si nlizmo l compuo A, vmo qu implmn dprc y convir n l compuo B. Dbido qu l compuo A á dprcindo un rcivo, ncimo grgr un igno ngivo pr indicr condición, y qu ν A = : d, d Pnndo n l compuo B, vmo qu compor como produco y como rcivo, por lo no á prcindo dbido l primr p, pro mbién á dprcindo dbido l gund p. Por lo nrior, l cución d vlocidd pr B in do componn, l primr d ll poiiv y proporcionl l concnrción d l pci A, minr qu l gund ngiv y proporcionl l concnrción d l pci B, por lo no nmo: db b. d Finlmn, l compuo ólo compor como produco, por lo qu u cución d vlocidd ólo in un componn poiiv qu proporcionl l concnrción d l pci B: dc b. 3 d Si dmo plicr l rnformd d Lplc l im ingrdo por l cucion, y 3, ncrio conocr l condicion inicil n =. omo mo conidrndo qu l principio dl proco ólo xi un mur dl compuo A puro, nonc l condicion inicil on =, b = y c =, lo qu no llv l iguin im d cucion lgbric: V. REAIONES ONSEUTIVAS, 4 A onidrmo un rcción n l cul l compuo A A B, 5 convir n l compuo B, pro u vz l compuo B convir n un rcr compuo, y dond l B, 6 concnrcion d dicho compuo án dnod por, b y c rpcivmn. El proco complo l cul pud r xprdo n form mricil, gún lo pud vr como do rccion concuiv, pr lo indic l cución 7: cul ncimo plnr do cucion d vlocidd d L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp://

5 Algun pliccion d l rnformd d Lplc n inéic Químic, ircuio Elécrico y Trnfrnci d lor L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp:// B A. 7 Pr rolvr l nrior im d cucion pud uilizr culquir méodo, pro n co uilizrmo l méodo d lo drminn, qu pud r conuldo n l libro Álgbr dl docor Aurlio Bldor, [7]. Si rlizmo lo cálculo corrpondin, poibl obnr xprion pr lo drminn dl im:, 8 A, 9 B, 3. 3 Lo qu no prmi obnr l xprion xplíci pr l rnformd d Lplc d l concnrcion: A, 3 B, Pr podr invrir l rnformd d l cucion 3, 33 y 34, ncrio uilizr l méodo d prción por frccion prcil, qu pud r conuldo n [3] y qu no llv : A, 35 B, Finlmn, podmo invrir l rnformd d Lplc pr obnr l concnrcion como funcion dl impo pr cd un d l pci químic involucrd:, 38 b, 39 c. 4 L olucion nrior on quivln l rpord por Logn, págin 4, [6], ólo qu n co hmo uilizdo un méodo difrn pr obnrl. Un form muy úil pr rbjr l cucion nrior l form normlizd, qu pud r obnid l dividir l xprion pr, b y c nr l vlor con. Lo nrior no rroj lo iguin: *, 4 * b, 4 * c. 43 on l cucion nrior podmo rlizr l gráfic corrpondin pr conocr l compormino dl im rcivo n cuión. Pr llo ignrmo rbirrimn vlor l conn d rcción y. L figur y no murn do compormino difrn dl im udido l fijr difrn vlor pr l conn y. L figur fu obnid uilizndo = y = 5, minr qu l figur fu rlizd inrcmbindo vlor, dcir, = 5 y =. En l figur podmo obrvr qu l concnrción b inignificn rpco y c. D hcho, n odo momno, b mnor qu y ólo durn un pquño lpo l inicio dl proco, b upr l vlor d l concnrción c. En cmbio, l figur no mur un compormino dond l concnrción b crc rápidmn durn l inicio d l rcción químic, minr qu dcrc rápidmn y c compor n form muy prcid como lo hc n l figur. Lo nrior prmi un lpo nobl d impo dond l concnrción b upr l concnrcion y c.

6 oncnrción normlizd d A, B y oncnrción normlizd d A, B y Eri Albrrán-Zvl oncnrción normlizd como función dl impo Timpo [] Epci Químic A Epci Químci B Epci Químic FIGURA. Gráfic d l concnrcion normlizd d l pci químic A, B y como funcion dl impo, conidrndo = y = oncnrción normlizd como función dl impo Timpo [] Epci Químic A Epci Químci B Epci Químic FIGURA. Gráfic d l concnrcion normlizd d l pci químic A, B y como funcion dl impo, conidrndo = 5 y =. VI. REAIONES OPUESTAS Un ipo d rccion químic qu cún n dirccion opu on l rccion d iomrizción, n dond un pci químic A convir n l pci químic B y u vz l pci B convir nuvmn n l pci A, l y como lo indic l cución 44. A B. 44 E proco pud modlr pnndo n do rccion concuiv d primr ordn: A B, 45 B A. 46 L molécul d l pci A dprcn dbido l propi concnrción d l pci A, pro prcn cu d l concnrción d l pci B. En form mjn, l pci B dprc dbido u propi concnrción y prc dbido l concnrción d l pci A. Por lo qu podmo blcr lo iguin: d b, 47 d db b. 48 d Pr rolvr l im dbmo conidrr qu inicilmn ólo hy molécul d l pci A con concnrción inicil. Aplicndo l Trnformd d Lplc, obnmo l cucion 49, 5 y 5:, 49 A B A B, 5 A. 5 B D igul form rolvmo l im uilizndo l méodo d drminn:, 5 A, 53 B. 54 Lo nrior no prmi nconrr xprion xplíci pr l rnformd d Lplc: A, 55 B, 56 Un vz má, ncrio rlizr l prción n frccion prcil pr podr invrir l rnformd: A, 57 L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp://

7 Algun pliccion d l rnformd d Lplc n inéic Químic, ircuio Elécrico y Trnfrnci d lor B, 58 [ ], 59 b, 67 ln[ ] lnb, 68 y mx. 69 y b [ ]. 6 Si dmo implificr l álgbr, podmo inroducir vribl uxilir, como on l concnrcion d lo compuo n l do d quilibrio. undo un rcción químic h llgdo u érmino, l concnrcion d l difrn pci químic y no cmbin dbido qu hn lcnzdo l concnrcion d quilibrio. Eo ocurr cundo h pdo un grn lpo d impo, dcir, i nonc y dmá, b b. Por llo dfinimo lo iguin: b, 6. 6 omo l inicio dl proco in únicmn un cnidd pur dl compuo A y lo coficin quiomérico on unirio, nonc i hcmo un nálii d conrvción d mri podmo vr qu l um d y b db cumplir con: y n priculr: b, 63 b. 64 Por lo no, podmo implificr l xprion 59 y 6 d l iguin form: b, 65 b b [ ]. 66 Si in un ri d do xprimnl d l rcción d iomrizción nr l pci A y B, pud hcr un rnformción pr hcr un ju por mínimo cudrdo o un rgrión linl. onidrndo qu inn prj d do,, dbmo bucr un rnformción d l cución 65 pr podr jurl un rc, pr lo cul dbmo rr l vlor d l función cución 67, poriormn cr logrimo nurl cución 68 y hcr l comprción érmino érmino conr l cución d un rc cución 68 conr l cución 69. D form, podmo vr qu l pndin m corrpond con +, l ordnd l orign y corrpond con ln b, l vribl x corrpond con l vribl y l vribl y corrpond con ln[ ]. Ahor qu conocmo l orí obr l rccion d iomrizción, podmo rolvr un problm i nmo lo do xprimnl dl impo y d l concnrción d l pci A. En co rolvrmo l problm 3.6 qu ncunr n l cpíulo 3, págin 6, dl libro iuldo Fundmno d inéic Químic crio por Logn, [6]. Problm: Lo compuo A y B on iómro qu pudn inrconvrir. omnzndo con un mur d A puro, nconrron lo iguin vlor d u concnrción n función dl impo. Dduzc l conn d vlocidd d mbo proco d iomrizción, uponindo qu mb rccion on d primr ordn o d pudo-primr ordn. Solución: Lo do provio por [6] ncunrn n l primr do column d l bl III. Dbmo idnificr l vlor xprimnl d, qu n co l úlimo vlor d l gund column, dcir, =.8 mol dm 3. A coninución, n l column 3 db cribir l vlor obnido d rr cd vlor d l column. Poriormn, db clculr l logrimo nurl d cd vlor d l column 3 y cribirlo n l column 4. Finlmn hc un rgrión linl o un ju por mínimo cudrdo uilizndo l primr column como l vribl x y l cur column como l vribl y. TABLA III. Do dl problm 3.6, cpíulo 3 d Logn, [6]. Timpo onc. ln[ ] min mol dm 3 mol dm Hcho lo nrior, l cución jud in od l informción ncri dl im rcivo. L cución 7 no indic l vlor d l pndin m y l cución 7 no dic l vlor d l ordnd l orign y. m , 7 y L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp://

8 Vribl d rnformción y oncnrcion y b n mol dm 3 Eri Albrrán-Zvl Ahor podmo obnr un im d cucion ddo por l cucion 68, 69, 7 y 7, qu no prmi conocr lo prámro d l rcción d iomrizción: , 7 lnb , 73 Rolvindo l cucion 7 y 73 juno con l cucion 6, 6 y 64 podmo obnr lo vlor imdo díicmn pr, b, y : Do xprimnl d A y gráfic d y b Do Exprimnl Epci Químic A Epci Químic B mol dm, 74 3 b.8366 mol dm , 76 min min Un vz conocido lo vlor d lo prámro, y mo n poibilidd d obnr l gráfic corrpondin. En l figur 3, lo rombo rojo no murn lo do xprimnl rnformdo. Y l rc n color vrd corrpond con l cución ruln dl ju por mínimo cudrdo, d dond obinn lo vlor d l pndin m y l ordnd l orign y. El coficin d corrlción no indic un ju muy buno y qu R =.99986, lo qu pud obrvr clrmn n l figur 3 y n l figur 4. Por oro ldo, lo rombo ngro d l figur 4 no murn lo do xprimnl originl, L curv roj y zul on l gráfic d l cucion pr y b rpcivmn, l cul furon obnid l uiuir l cucion 74, 75, 76 y 77 n l cucion 65 y 66. Do rnformdo pr l Rgrión Linl Timpo n minuo FIGURA 4. Lo rombo ngro on lo do xprimnl d l pci químic A. L curv dcrcin n color rojo l función dd por l cución 65 y l curv crcin n color zul l función b dd por l cución 66. Por lo prono, hmo concluido con nuro conco con l cucion difrncil d l inéic Químic. Dnro d diciplin xin mucho problm, pro ólo inrn bordr im rcivo d primr ordn, y qu lo im d ordn cro inn cucion difrncil muy ncill qu rulvn por ingrción ci inmdi y no vl l pn rolvrlo por l écnic d l Trformd d Lplc. Por oro ldo, lo im rcivo d gundo ordn prnn Ecucion Difrncil NO Linl, o db qu l función qu d nconrr ncunr lvd l gund ponci. Por lo nrior, NO podmo obnr l rnformd d Lplc pr l ldo drcho d l cución 6. L Ecucion Difrncil NO Linl no impidn uilizr l rnformd d Lplc como méodo d olución. Por rzón db bucr un form d convrir l im NO Linl n un im Linl, lo cul NO impr poibl y = x R = Do rnformdo Ecución Ajud VII. QUÉ ES UN IRUITO ELÉTRIO? Un circuio lécrico á coniuido por difrn lmno concdo nr í, formndo uno o má lzo crrdo. Su objivo movilizr crg lécric rvé d u lmno pr lmcnr y/o diipr nrgí. Pr nndr mjor m, dbmo rcordr lguno concpo báico obr circuio lécrico. -5 Vribl d rnformción x FIGURA 3. Lo rombo rojo on lo do xprimnl rnformdo y l lín rc n color vrd l gráfic d l cución obnid mdin l rgrión linl. El coficin d corrlción R ruló r muy crcno l unidd lo qu no indic un ju muy buno. rg lécric: No hy un form clr pr dfinir concpo, ólo podmo dcir qu un propidd inrínc d l mri. Sin mbrgo, podmo hblr obr u crcríic. Sbmo qu xin do ipo d crg, l cul llmmo crg poiiv y crg ngiv. Tmbién bmo qu prnn furz d rcción y/o rpulión nr ll, indo furz L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp://

9 Algun pliccion d l rnformd d Lplc n inéic Químic, ircuio Elécrico y Trnfrnci d lor Rinci Elécric: E l opoición qu prnn odo lo mril l po d un corrin lécric. Sgún l mril, l rinci lécric pud r pquñ, modrd o l. Lo lmbr conducor con lo qu fbricn lo circuio lécrico prnn un rinci lécric muy pquñ qu pud conidrr como nul, pro n lguno co ncrio grgr lgún lmno qu ng un rinci lécric mucho má l y qu no pud dprcir. É lmno l lmno riivo y u principl crcríic prcimn l vlor d u rinci lécric, l cul dno por R y pr fco d rículo impr conidrrmo qu in un vlor conn. undo plic un difrnci d poncil lécrico rvé d un rinci lécric R, obrv un corrin lécric i qu p rvé d dich rinci. Dnormo por v R l difrnci d poncil lécrico plicdo n lo xrmo d l dq rinci y qu n gnrl mbién un función dl i. 78 d impo, v R = v R. E difrnci d poncil lécrico obdc l ly d OHM, [8, 9, ]: rciv cundo l crg lécric inn igno difrn y rpuliv cundo inn igno igul. L crg lécric l rponbl d gnrr y producir odo lo fnómno lécrico y mgnéico. S rprn por l lr q minúcul y n gnrl pud r conidrd como un función dl impo, dcir, q = q, [8, 9, ]. orrin Elécric: L finlidd d un circuio lécrico movr crg lécric rvé d lo lmno qu lo componn. L form d mdir movimino pnndo n l cnidd d crg lécric qu h pdo rvé d un lmno n un inrvlo d impo ddo. L corrin lécric rprn por l lr i minúcul y n gnrl un función dl impo por lo qu podmo cribir i = i. L dfinición mmáic á dd por l iguin cución, [8, 9, ]: Un rlción imporn nr l corrin lécric i y l crg lécric q obin l ingrr l cución nrior: q q dq i d, 79 q q i d, 8 q q i d. 8 Difrnci d Poncil Elécrico: undo un crg lécric ncunr n prnci d or crg lécric, prcn furz d inrcción nr ll. Si dmo movr un d dich crg dd un poición inicil h un poición finl, ncrio uminirr y/o xrr nrgí l crg lécric n cuión pr podr rlizr l movimino ddo. Dich nrgí dpnd d l inrccion qu blcn nr l crg lécric qu formn l im y l crg lécric qu d movilizr. En form nurl, l crg poiiv muvn dd un poncil lécrico myor hci uno mnor y l crg ngiv muvn n nido conrrio, dcir, dd un poncil lécrico mnor hci un poncil lécrico myor. Sugrimo l lcor rvir l rículo: El poncil rdox y l ponnidd d l rccion lcroquímic, [], n l cul prn un nlogí muy iluriv nr l movimino d crg lécric producido por un difrnci d poncil lécrico y l movimino d objo con m producido por un difrnci d poncil grvicionl. Fun d Volj: E lmno l rponbl d uminirr nrgí lécric l circuio por mdio d l gnrción d un difrnci d poncil lécrico nr u rminl. Dnormo por v F l vlor d dich difrnci d poncil lécrico, qu n gnrl un función dl impo, v F = v F, [8, 9, ]. Ri. 8 L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp:// v R pcior o ondndor: E un lmno formdo por do plc d mril conducor prd por un mril iln o dilécrico. L pquñ prción nr l plc prmi lmcnr nrgí lcroáic l blcr n l primr d ll un crg +q y n l gund un crg q. E imporn obrvr qu l crg n dnro dl cpcior cro, pro coumbr dcir qu l cpcior lmcn un crg lécric q. E hcho uiliz pr nlizr un circuio lécrico conidrndo l crg lmcnd n un ol d l plc y qu n gnrl un función dl impo, por lo cul q = q. L gomrí y l mño dl cpcior l prmi nr un cir cpcidd pr lmcnr crg d igno opuo n u plc, l cul l llm cpcinci y dno por l lr. Dbido qu l plc lmcnn crg d igul mgniud pro d igno conrrio, blc un difrnci d poncil lécrico nr dich plc, qu dnormo por v y qu mbién un función dl impo, v = v. Si conoc l crg q y l cpcinci pr un drmindo cpcior, nonc l difrnci d poncil lécrico nr u plc clcul como igu, [8, 9, ]: q v. 83 El volj v pud r xprdo d mnr lrniv i uiuimo l cución 8 n l 83: q v i d. 84 Inducor: E un lmno qu in l cpcidd d lmcnr nrgí mgnéic. Eá formdo por un lmbr conducor nrolldo lrddor d un núclo.

10 Eri Albrrán-Zvl Dicho núclo pud r d ir o d hirro. L cpcidd dl inducor pr lmcnr nrgí mgnéic llm inducnci, dno por l lr L y conidr como un conn. undo circul un corrin lécric por un lmbr conducor gnr un cmpo mgnéico, qu por lo gnrl muy débil. Sin mbrgo, i l corrin p por un inducor, l rrglo gomérico d é lmno prmi concnrr l cmpo mgnéico y lmcnr nrgí mgnéic n u núclo. El po d l corrin lécric rvé dl inducor mbién gnr un difrnci d poncil lécrico nr lo xrmo dl mimo, l cul un función dl impo y dno por v L = v L. Dich difrnci d poncil pud clculr uilizndo l iguin xprión, [8, 9, ]: v L di L. 85 d En l iguin ccion nlizrmo y rolvrmo lguno problm d circuio lécrico uilizndo l écnic d l rnformd d Lplc. VIII. IRUITO INDUTIVO-APAITIVO En co nlizrmo l circuio formdo por un cpcior y un inducor. En l impo = l cpcior in un crg q = q, y mbién n =, l corrin rvé dl circuio i = i. E circuio un ocildor muy ncillo, n l cul l nrgí rnfir lrnivmn nr l cpcior y l inducor. L olución d circuio lécrico pud conulr n l libro d Rnic l. [8], págin El circuio lécrico á formdo por un cpcior y un inducor L concdo por u xrmo formndo un circuio crrdo d do lmno. L Ly d Volj d Kirchoff no indic qu l um lgbric d volj lrddor d un lzo crrdo db r cro, por llo l rlción nr v L y v á dd por: vl v. 86 Si uiuimo l cucion 83 y 85 pr l rpciv difrnci d poncil n l cpcior y n l inducor, obnmo un cución difrncil qu in do funcion incógni, qu on q i: di q L. 87 d d q q L. 88 d Obrvmo qu l drivd d l crg dq/d vlud n l impo = corrpond con l corrin i vlud n =, dcir, q = i. Sbindo lo nrior, podmo uilizr l rnformd d Lplc pr rolvr l cución difrncil: Q L [ Q q i]. 89 Hcindo álgbr, podmo obnr un xprión xplíci pr l rnformd d Lplc Q y u rpciv invr q, l cul qudn como: Q q i, 9 L L q q i L co n. 9 L L L cución 9 no rroj l ruldo d l crg lécric n l cpcior como función dl impo. omo podmo obrvr, q un función formd por un no y un cono, y qu dmá dpnd d l crg inicil n l cpcior y d l corrin inicil n l circuio. omo gundo co rolvrmo l cución 87 n érmino d l corrin i, por lo qu ncrio uiuir l cución 8 n l cución 87: di q L i d. 9 d Si plicmo l rnformd d Lplc y rlizmo lguno po lgbrico podmo obnr un xprión pr l rnformd I, l cul mbién fácil y rápidmn invribl: q I L [ I i ], 93 q I i, 94 L L L q i i co n. 95 L L L Pr rolvr l cución nrior dbmo xprrl n érmino d un ol vribl. omo primr co rolvrmo l cución n érmino d l crg q, uiuyndo l cución 78 n l cución 87: Al obnr l cucion nrior, hmo rulo l problm d l mnr má gnrl poibl. Pro i dmo hcr un nálii mjn l d Rnic, l. [8], nonc ncimo conidrr l mim condicion inicil, pr lo cul hy qu uponr un cpcior con crg q = q n l impo =. Admá, L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp://

11 rg y corrin normlizd Algun pliccion d l rnformd d Lplc n inéic Químic, ircuio Elécrico y Trnfrnci d lor dbmo uponr qu no xi corrin lécric n l d ocilción, l olidd d l nrgí rgr l cpcior inicio dl proco, dcir, i =. Por oro ldo, mbién con l mim polrizción qu n l do inicil. ncrio dfinir l frcunci ngulr crcríic d nuro fnómno como ω L ½, lo qu rnform rg y corrin como funcion dl impo l cucion 9 y 95 n l cucion 96 y 97:.5 q q co, 96 i qn. 97 L cucion nrior, juno con l cucion 83 y 85 no prmin clculr lo volj n l cpcior y n l inducor como funcion dl impo. v L v q co, 98 q Lco. 99 Finlmn, i dmo prnr l cucion d l crg y l corrin n un ol gráfic ncrio xprrl como vribl normlizd. Si dividimo l cución 96 nr q y l cución 97 nr q ω nmo: rg n l cpcior orrin n l circuio Timpo n múliplo dl priodo = p L / FIGURA 5. En color rojo prn l gráfic d l crg normlizd cución, minr qu n color zul prn l gráfic d l corrin normlizd cución. IX. IRUITO RESISTIVO-APAITIVO * q co, * i n. En l figur 5 prnn l gráfic d l cucion y. Por oro ldo, l figur 6 no mur fíicmn l compormino d un circuio inducivocpciivo in rinci, mjor conocido como circuio L. E ncrio mncionr qu l priodo d ocilción d im τ = πl ½. Anlizndo l figur 5, podmo vr qu l curv d l crg lécric n l cpcior á rd rpco l curv d l corrin lécric n l inducor. S obrv qu l impo d ro corrpond con l cur pr dl priodo d ocilción. Prcimn, hy curo inn durn l ciclo d ocilción n lo cul l ol d l nrgí ncunr lmcnd y n l cpcior o n l inducor. Si prmo nción l figur 6, podmo obrvr qu inicilmn l olidd d l nrgí ncunr n l cpcior, vr incio. Poriormn, cundo h rncurrido un cur pr dl priodo d ocilción, od l nrgí dl im h lmcndo n l inducor, vr incio c. undo lcnz xcmn l mid dl priodo, l olidd d l nrgí h rgrdo l cpcior, unqu hor l polrizción d l plc conrri rpco l inicio dl proco, vr incio y. En l inn corrpondin l r cur pr dl ciclo d ocilción, nuvmn od l nrgí ncunr lmcnd n l inducor, unqu l corrin y l cmpo inn polrizción conrri l qu obrv n l primr curo dl ciclo, vr incio c y g. Finlmn, l complr l priodo E jmplo d grn impornci dnro d l orí d circuio lécrico, y qu no prmi diñr un xprimno d lbororio propido pr mdir l conn d impo d un circuio R uilizndo un fun d volj qu uminir un función cudrd. En co, l volj d l fun in un mpliud v /, un priodo τ y á rprndo por un ri d funcion clón como pud obrvr n l iguin cución: v v u. L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp:// F Siguindo l Ly d Volj d Kirchoff podmo conruir o plnr l cución difrncil qu gobirn l circuio R concdo n ri, bindo qu l um dl volj n l rinci con l volj n l cpcior db r igul l volj d l fun: v v v. 3 R Suiuyndo l cucion 78, 8, 83 y n l cución 3 obnmo: F dq q R v u d, 4 dond q l crg lécric n l cpcior, R l rinci, l cpcinci, τ l mipriodo d l función cudrd n l volj d limnción y v l dobl d l mpliud dl volj d limnción. Al igul qu n, cución difrncil pud rolvr n érmino d l vribl q o d l vribl i.

12 Eri Albrrán-Zvl FIGURA 6. Aquí mur l proco qu ocurr n un circuio L in rinci. S prnn ocho p n l cul obrv l vrición d nrgí lécric y mgnéic nr lo lmno dl circuio. L gráfic d brr rprnn l nrgí lmcnd, dond l nrgí lécric dl cpcior rprn por U E y l nrgí mgnéic dl inducor rprn por U B. E imgn h ido xríd d Rnic, l. [8], págin 83. omo primr co, rolvrmo l cución n érmino d l función q, por lo cul plicrmo l rnformd d Lplc l cución 4 y dpjrmo l función Q: R[ Q q R Q ] v Q q v R, 5, 6 q q / R v [ / R ] u. 9 omo gundo co, rolvrmo l cución 4 n érmino d l corrin lécric i, pr lo cul ncrio uiuir l cucion 78 y 8 n l cución 4: q Ri id v u. q Q R v R R. 7 Si plicmo l rnformd d Lplc y drrollmo lguno po lgbrico nmo: Pr podr rolvr l cución nrior ncrio I q v I, R R R prr n frccion prcil l érmino qu ncunr dnro d l umori, obniéndo: q v q I, R R R Q v. 8 R R q v Ahor podmo invrir l cución 8 pr obnr l I. 3 R R R R crg lécric q como función dl impo: Finlmn, invirindo l cución 3 nmo un xprión pr l corrin i: L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp://

13 Algun pliccion d l rnformd d Lplc n inéic Químic, ircuio Elécrico y Trnfrnci d lor complo durn un mipriodo d l función cudrd n q / R v R i / u R R l volj d limnción.. 4 onidrndo qu l cpcior á complmn dcrgdo n =, nonc q i qudn como:.5. v F y v R como funcion dl impo q v v R [ / R ] u, 5 R / u. 6 i No inr l volj n l cpcior y l volj n l rinci, por lo cul podmo uiuir l cucion 5 y 6 n l cucion 8 y 83, obniéndo: v v v [ / R ] u, 7 R R v / u. 8 Volj n múliplo d v Volj n l Fun Volj n l Rinci Timpo n múliplo dl mipriodo, l rlción / R = 5 FIGURA 8. L función cudrd n color rojo rprn l volj n l fun v F, minr qu l curv zul corrpond con l volj n l rinci v R. Podmo vr rápidmn qu i ummo l olución pr l volj n l cpcior con l olución pr l volj n l rinci obnmo l volj n l fun, lo qu conin con l ly d Volj d Kirchoff. Volj n múliplo d v v v v v u. 9 R F v F y v como funcion dl impo Volj n l Fun Volj n l pcior Timpo n múliplo dl mipriodo, l rlción / R = 5 FIGURA 7. L función cudrd n color rojo rprn l volj n l fun v F, minr qu l curv zul corrpond con l volj n l cpcior v. L figur 7 prn l volj d limnción d l fun ddo por l cución juno con l volj n l cpcior ddo por l cución 7, minr qu l figur 8 no mur nuvmn l volj d l fun d limnción ddo por l cución juno con l volj n l rinci ddo por l cución 8. Pr rlizr mb gráfic uilizó un rlción τ / R = 5, lo qu prmi l cpcior crgr y dcrg ci por X. TRANSFERENIA DE ALOR Or plicción d l Trnformd d l Lplc, l olución d lguno problm d Trnfrnci d lor n do rniorio y n do cionrio. Dicho problm rulvn gnrlmn n lo libro d Trnfrnci d lor uilizndo méodo diino l Trnformd d Lplc. Pr podr bordr m, imporn rcordr lo concpo báico y l ly qu gobirnn l fnómno d l Trnfrnci d lor. Tmprur: E un mdid indirc d l nrgí cinéic promdio d l molécul d un unci. S dno por T y gnrlmn un función d l poición x, y, z y dl impo, por lo cul T = Tx, y, z,. pcidd clorífic: E un propidd d l mri, qu no indic l cnidd d nrgí n form d clor qu db uminirr un ilogrmo d lgún mril pr lvr u mprur n un grdo liu. S dno por l lr c minúcul y conidr como un vlor conn. lor: E l nrgí n ránio dbido un difrnci d mprur, []. El clor rnmi dd un zon d l mprur hci un zon d bj mprur. S dno por l lr Q myúcul y n gnrl un función dl impo, por lo qu pud cribir Q = Q. Si conidrmo un unci con m m, cpcidd clorífic c y qu h cmbido u mprur dd un vlor inicil T h un vlor finl T, nonc l clor qu h borbido Q poiivo o prdido Q ngivo á ddo por: Q mc T T. L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp://

14 Eri Albrrán-Zvl Ponci rnfrid n form d clor: En l conxo d l Trnfrnci d lor, l cnidd d clor rnfrido n l unidd d impo hci l xrior d un objo. S clcul como l ngivo d l drivd d Q. Si l ponci rnfrid á lindo dl objo conidr poiiv, n co conrrio conidr ngiv. S dno por l lr q minúcul y conidr como un función dl impo q = q. dq q. d onducción: E l mcnimo d rnfrnci d clor dbido l inrcción dirc nr molécul. E fnómno má noorio n lo ólido, unqu mbién ocurr n lo fluido. L molécul d un ólido pon nrgí cinéic d vibrción, l cul umn l umnr l mprur. L molécul con myor mprur myor nrgí rnfirn u nrgí l molécul d mnor mprur mnor nrgí mdin l conco dirco nr ll. L ly fíic qu gobirn fnómno l Ly d onducción d Fourir, l cul prnmo n form unidimnionl n l cución, dond l conducividd érmic dl mril ólido, x l poición, A l ár d cción rnvrl qu prpndiculr l flujo d clor, y q l ponci rnfrid por conducción n l dircción x, [, 3]: q T A. x En co, l ponci rnfrid n form d clor conidr poiiv i l clor muv n l nido poiivo d l coordnd x y conidr ngiv i muv n l nido opuo. onvcción: E l mcnimo d rnfrnci d clor n lo fluido, qu ocurr como concunci dl movimino d lo mimo, y por difuión d molécul individul o por l rnpor d grnd grupo d molécul. L molécul d un fluido on libr d movr n od dirccion. undo dich molécul ponn n conco con un ólido l mprur rcibn clor por conducción y dquirn un grn nrgí cinéic, lo qu l hc movr ljándo d l fun d clor. En concunci, l molécul frí muvn pr ocupr l lugr qu hn djdo l molécul clin. El ruldo no qu l molécul clin ljn d l fun d clor y l frí muvn hci dich fun, formándo un corrin d convcción. L Ly d Enfrimino d Nwon dcrib l rnfrnci d clor nr un ólido y un fluido, y á dd por l cución 3, dond h l coficin promdio d rnfrnci d clor por convcción, T l mprur dl ólido, T l mprur dl fluido y A h l ár d conco o d rnfrnci nr l ólido y l fluido, [, 3]: q ha T T h h. 3 onidrmo qu l ponci rnfrid por convcción q h poiiv cundo l clor muv dl ólido hci l fluido y ngiv cundo v dd l fluido hci l ólido. Rdición: E l mcnimo d rnfrnci d clor rvé dl vcío, por mdio d ond lcromgnéic. El clor provnin dl Sol llg l Tirr n form d rdición lcromgnéic rvndo millon d ilómro d pcio vcío. Lo objo min nrgí por l impl hcho d nr un mprur difrn dl cro boluo. Minr má clin á un objo, mi má clor n form d rdición lcromgnéic. L Ly d Rdición d Sfn-Bolzmnn l rponbl d dcribir fnómno y á dd por l cución 4, dond q σ l ponci rnfrid por rdición, T l mprur bolu dl objo, A σ l uprfici d rdición dl objo, ε l coficin d miividd dl objo y σ l conn d Sfn-Bolzmnn, [, 3]: XI. ENFRIAMIENTO SÚBITO q 4 A T. 4 En cción nlizrmo l vrición d mprur como función dl impo pr un objo ólido qu úbimn umrgido n un fluido cuy mprur mnor l mprur inicil d dicho objo. Pr llo, dbmo hcr lgun upoicion prinn, l como pnr qu l vlocidd d rnfrnci d clor n l inrior dl objo muy l comprd con l vlocidd d rnfrnci d clor nr l objo y l fluido. Por lo nrior, pud conidrr qu l mprur dl objo uniform dnro dl mimo, dcir, n un inn ddo l objo ólido in l mim mprur n odo u inrior. Pr br i l problm cumpl con condición, ncrio hcr l cálculo dl númro d Bio, y i obin un vlor mnor., nonc mo n un problm n l cul l mprur dl ólido pud conidrr uniform durn l proco d nfrimino, [3]. L cución difrncil qu rig fnómno obin l uiuir l cucion, y 3: dt ha h T T mc. 5 d Si dfinimo θ T T y α ha h /mc nonc podmo convrir l cución 5 n l cución 8: dt hah T T, 6 d mc dt T T, 7 d d. 8 d L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp://

15 Tmprur n Algun pliccion d l rnformd d Lplc n inéic Químic, ircuio Elécrico y Trnfrnci d lor Aplicndo l rnformd d Lplc l cución Finlmn, ólo ncrio dpjr d l cución nrior y drrollndo lgbricmn nmo: 33 y hcr l cálculo numérico pr obnr l impo qu rncurr dd qu l fr umrgid nindo, 9 un mprur inicil T =, h qu lcnz l mprur T = 5 :, 3. 3 D l dfinición d θ concluimo qu θ = T T. Admá, i invrimo l cución 3 podmo obnr un olución pr l mprur dl objo ólido como función dl impo:, 3 T T T T. 33 T T ln T T, min. 4 L figur 9 prn l gráfic d l olución nur cución difrncil omndo n cun l condicion dl problm qu cbmo d rolvr. L mprur d l fr d luminio á dcri por un función xponncil qu inici n T = y qu v dcndindo inóicmn hci l vlor d l mprur dl fluido qu rod l fr, T =. Ahor rolvrmo l problm prndo por [3], págin, qu dic lo iguin: Problm: Un fr d luminio d 3 cm d diámro ncunr inicilmn un mprur d y d rpn xpon l ir un mprur d. Si l coficin promdio d rnfrnci d clor d W/m, clcul l impo ncrio pr qu l inrior d l fr lcnc un mprur d 5. Supóng l propidd dl luminio iguin: = W/m, c =.895 J/g y ρ = 7 g/m 3. Primro db clculr l númro d Bio y vr i l im pud r dcrio por l cución 6. Pr un fr d rdio R, conducividd y coficin promdio d rnfrnci d clor h, l númro d Bio Bi á ddo por, [3]: hr Bi. 34 Si uiuimo do y rlizmo l cálculo corrpondin nmo: 3 Bi El númro d Bio mucho mnor qu., por lo no, l im pud r dcrio bn bin por l cución 6. Ahor clculrmo α gún u dfinición: hah hah h4pr 3h, mc cv c pr cr 3 W 3 m, 37 g J m m g Tmprur como función dl impo Timpo n gundo FIGURA 9. Aquí mur l mprur d l fr d luminio como función dl impo. L curv roj corrpond con l cución 33, conidrndo T =, T = y α = XII. ALETAS undo d umnr l cnidd d clor diipdo por unidd d impo, pud ñdir un l l objo qu d nfrir, lo qu provocrá un umno d l uprfici fciv d rnfrnci d clor. En gnrl, un l un brr o plc d ml qu ñd o conc por uno d u xrmo l uprfici qu d nfrir. El clor rnmi por conducción n l inrior d l l n l dircción longiudinl, pro n form rnvrl, l clor diip por convcción hci l fluido qu rod l l. L figur no mur l digrm má gnrl pr un l ípic. L propidd fíic y goméric qu dbmo conidrr n un l on l longiud L, l ár d cción rnvrl A, l prímro P qu ncirr dich ár rnvrl, l coficin promdio d rnfrnci d L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp://

16 Eri Albrrán-Zvl clor por convcción h, l conducividd érmic, l cpcidd clorífic c y l dnidd ρ. En l co má gnrl, A pud r vribl lo lrgo d l l vr figur, pro n rículo conidrrmo l co pcil cundo A conn, vr figur. cucion y 4 y ommo l lími cundo l dplzmino Δx ind. Lo po nrior no rrojn l cución difrncil bucd, [, 3]: qh [ q ] xx [ q ] x Lim x, 43 x x d T dx hp A T T. 44 Al dfinir θ T T y m hp/a, pud convrir l cución 44 n l cución 46: d T dx m T T, 45 FIGURA. S mur l imgn d un l con ár d cción rnvrl vribl. E figur fu xríd y modificd d Mriqu Vldéz, [3], pgin 56. A coninución prnrmo un drrollo mjn lo rlizdo por [, 3]. Pr lo cul ncrio conidrr qu l rnfrnci d clor n l inrior d l l málic gobrnd por l conducción, minr qu l rnfrnci d clor dd l uprfici d l l hci l fluido rig por l convcción. Anlizndo l conducción, i conidrmo un poición x dd y un pquño dplzmino h lcnzr l vlor x + Δx, podmo obrvr qu gnr un cin d por Δx qu rod l l, cuy uprfici prmi l rnfrnci d clor por convcción, vr figur. L pquñ uprfici d l cin pud clculr como l produco dl dplzmino Δx por l prímro P. on lo nrior podmo uilizr l cución 3, pr clculr l clor diipdo por convcción: q h h T T Px. 4 Si dmo hcr un blnc d nrgí n do cionrio pr un cción d volumn d l l limid por l coordnd x y x + Δx, nonc dbmo pnr qu clor qu nr n l cción d volumn igul l clor qu l d l mim. Lo nrior quivl dcir qu l clor nr por conducción n l coordnd x, l por convcción rvé d l cin con uprfici PΔx y mbién l por conducción n l coordnd x + Δx: d m. 46 dx Si plicmo l rnformd d Lplc y i rlizmo lguno po lgbrico pud nconrr un xprión xplíci pr Θ: ' m, 47 m ', 48 ' m. 49 L cución nrior pud invrir d do form diin, l primr d ll conidrndo funcion hiprbólic, y l gund prndo n frccion prcil pr obnr funcion xponncil. Si conidrmo l primr co nmo: ' m, 5 m ' x coh mx nh mx. 5 m Si dmo conidrr l gund opción hcindo l prción n frccion prcil nmo: ', 5 m m [ q ] q [ q ]. 4 x h xx Pr nconrr l cución difrncil qu dcrib fnómno, dbmo rlizr vrio po. Primro dbmo conidrr qu l mprur d l l ólo función d l poición, por lo cul T = Tx. Lugo, pmo odo lo érmino d l cución 4 un olo ldo igulmo cro. Poriormn dividimo nr Δx, uiuimo l, 53 m m mx mx x. 54 Dond l conn y án dd por: L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp://

17 Algun pliccion d l rnformd d Lplc n inéic Químic, ircuio Elécrico y Trnfrnci d lor ', 55 m L úlim xprión pud modificr pr llgr : '. 56 coh ml mx m x. 66 coh ml Por lo nrior, l cución 54 rnform n: Si d lcnzr un xprión pr Tx, nonc db uiuir l dfinicion θ T T y θ T T n l cución 66: ' mx ' mx x. 57 m m T T coh ml mx T x T. 67 coh ml En l cucion 5 y 57, θ y θ on conn qu dpndn d l condicion d fronr o d l Ahor rolvrmo un problm conidrndo l condicion fíic dl im udido. Sgún [], olucion dd por l cucion 6 y 67. xin curo poibl cnrio pr l condicion d Problm: onidr un l d luminio n form d fronr, lo qu no conduc curo difrn xprion brr cilíndric con diámro D = 5 cm. L brr conc pr l mprur como función d l poición. En un fun d clor T rículo ólo rolvrmo do d lo curo co poibl. = 5, con l objivo d diipr l clor provnin d dich fun, vr figur. El primr co y l má ncillo coni n conidrr El ir mbinl ncunr T qu l l in un longiud infini. Minr mo = 5 y prn un coficin promdio d rnfrnci d clor por má ljo d l fun d clor, l mprur d l l convcción h = W/m. L conducividd dl proximrá inóicmn l mprur dl fluido. Por luminio = W/m. Encunr l prámro m y rzón, l drivd d l mprur rpco l conruy l gráfic d l mprur d l brr como poición nul cundo x, lo cul mbién ciro función d l coordnd x. pr θ x, dcir, θ x = cundo x. Si clculmo Primro rulv l problm conidrndo qu l brr l drivd d θx prir d l cución 57 in un longiud infini, L =. Poriormn, imponmo condición d fronr, nmo: conidr qu l brr in un longiud L = 5 cm y qu no pud rnfrir clor n u xrmo finl dbido qu ' mx ' mx ' x m m, 58 á ild n puno. m m ' m, 59 ' m. 6 Por lo no, l olución n l form θx y Tx á dd por l cucion 6 y 6 rpcivmn, []: m x x, 6 T x m x T T T. 6 El gundo co implic conidrr qu l l in longiud fini L, pro l xrmo finl d l mim ncunr ildo. Por lo no, no xi rnfrnci d clor por conducción ni por convcción n x = L, lo qu implic qu [q ] x=l =. Enonc, T x y θ x dbn nulr n x = L. Si clculmo θ x prir d l cución 5 imponmo dich condicion d fronr obnmo, [, 3]: ' x m nh mx ' coh mx, 63 ' m nh ml, 64 FIGURA. S mur l imgn d un l n form d brr cilíndric con ár d cción rnvrl conn. E figur fu modificd d Icropr y DWi, [], págin 5. El prámro m in l mimo vlor n mbo co y pud clculr prir d l dfinición d m : hp 4h m, 68 A D m m. 69 x [coh mx nh ml nh mx]. 65 Un vz qu in l vlor d m, nonc pudn rlizr l gráfic corrpondin. L figur no L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp://

18 Tmprur n Eri Albrrán-Zvl mur n color rojo l gráfic d l cución 6 y n color zul l gráfic d l cución 67. Dbmo hcr nor qu l dominio d cd cución difrn. En l co d l cución 6 lo vlor d x corrn dd m h m, minr qu pr l cución 67, lo vlor d x ólo inn nido nr m y.5 m. Vmo qu l l infini prácicmn lcnz l mprur dl ir mbin l llgr l poición x =.5 m. En cmbio, dbido u mño finio, l l d.5 m in un mprur proximd d 75 n u xrmo Tmprur como función d l poición Poición n mro Al L =.5 m Al L = infini FIGURA. L curv roj infrior rprn l mprur d un l d longiud infini, l cul á dd por l cución 6. L curv zul uprior rprn l mprur d un l d longiud fini L =.5 m, l cul á dd por l cución 67. Lo prámro uilizdo pr hcr l gráfic furon: T = 5, T = 5 y m = m. XIII. ONLUSIONES xplicr lo problm y l gráfic dnro d un conxo fíico n l cul dquirn vlor y nido pr nuro lumno. undo rolvmo un problm d ingnirí, l olución d un EDO in un ignificdo fíico, y l rlizr l gráfic corrpondin, l lumno pud nndr imginr l compormino dl fnómno. Hmo rlizdo rículo dndo qu l informción connid n l mimo d uilidd pr l profor l prprr lgun cl qu incluyn pliccion dnro d un curo d EDO. Sin mbrgo, mbién pud uilizr pr lgun cl dnro d curo d inéic Químic, Trnfrnci d lor, y por upuo ircuio Elécrico. L mri d inéic Químic y Trnfrnci d clor, por lo gnrl on curd por lo lumno lgún impo dpué d hbr crdido l mri d EDO, y n mucho co, lo lumno y no rcurdn como drivr, como ingrr y como rolvr EDO. Por rzón, l écnic d l Trnformd d Lplc prmi l lumno rolvr EDO in l ncidd d rcurrir complicd écnic d ingrción, ólo ncrio rcordr lo procdimino lgbrico y nr l lcnc l bl d rnformción. Si l profor d bucr problm obr l m d inéic Químic rcomndmo rvir con myor profundidd l libro d Logn [6], y i d problm con un myor grdo d dificuld, podmo rcomndr libro obr ingnirí d l rccion químic d uor l como Lvnpil [4] y/o Smih [5]. Pr l co d Trnfrnci d lor, rcomndmo rvir l libro d Bird, l. [6], libro qu dmá prn lo m d rnfrnci d momno y rnfrnci d mri. E úlimo libro d un grdo d dificuld muy lvdo, por lo cul ugir lr con dnimino. Admá como y dijo n, o libro [6, 4, 5, 6] prnn EDO rul mdin écnic difrn l rnformd d Lplc. Por llo, nci qu l profor ddiqu lgún impo pr nlizr lo problm, rolvrlo mdin dich écnic y poriormn prnrlo lo lumno. Pr finlizr crio, ugrimo l profor vigilr lo iguin puno durn l xpoición d lo problm: Aquí hmo prndo lguno problm d impornci n diin rm d l ingnirí. Eo problm pudn yudr l lumno nndr l uilidd d l cucion difrncil n problm concro. Dforundmn, lo curo d Ecucion Difrncil Ordinri EDO inn como objivo conocr l orí mmáic, y n l myorí d l vc lo progrm on muy xno, por Sólid B d Álgbr: L myorí d lo problm lo qu no hy impo uficin pr prnr y qu inn lo lumno n culquir mri dl ár d profundizr n lo problm d plicción l ingnirí. ingnirí por dficinci n Álgbr. Sin mbrgo, ugrimo l profor ddicr d do curo ion pcíficmn nfocd n l rolución d b onocimino d l Trnformd d Lplc: El problm d plicción l ingnirí. profor d EDO db gurr qu lo lumno ngn undo prnn cl d problm influy l mjor conocimino poibl obr l rnformd d poiivmn n l formción dl lumno y pud Lplc y u propidd n d prnr o rompr con l ruin. En much ocion lo profor problm d plicción. En l co d lo profor d nfocn má n l rolución d múlipl jrcicio d or mri, ncrio qu ddiqun un o do EDO, pro dbido l fl d impo, poc vc ion l inicio dl curo pr rcordr l méodo d hc énfi n l rlizción d l gráfic Trnformd d Lplc y poriormn prnr y corrpondin l olucion obnid. En or rolvr lo problm. ocion, lo profor hcn lgun gráfic n l pizrrón o olicin l lumno hcrl como jrcicio d c Fíic drá dl problm: E ncrio qu l profor r, in mbrgo, l gráfic por í ol no inn inroduzc y/o rcurd lo lumno lo principl ignificdo pr l lumno. Por lo no, ncrio concpo fíico obr l m d plicción n d prnr l problm. L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp://

19 d Vribl involucrd: Tmbién muy imporn xplicr clrmn no l ignificdo fíico, como l ignificdo mmáico d cd vribl. undo hcmo nálii purmn mmáico l vribl involucrd no inn ignificdo fíico y por llo mpoco inn unidd. Por rzón hy qu cuidr l nálii d dimnion y l ignificdo d cd pr d l cución difrncil. Gráfic d l olución: Rcordmo qu un imgn vl má qu mil plbr, por llo dbmo dr pcil impornci l conrucción y l nálii d l gráfic corrpondin l olucion d l EDO. XIV. REFERENIAS Algun pliccion d l rnformd d Lplc n inéic Químic, ircuio Elécrico y Trnfrnci d lor [6] Logn, S. R., Fundmno d inéic Químic Addion Wly, Mdrid,, pp. 3-9, 4-43, [7] Bldor, A., Álgbr, ª d. Grupo Edioril Pri, México, 7, pp [8] Rnic, R., Hllidy, D., Krn, K. S., Fíic, Vol., 5ª d. ESA, México, 4, pp , , 66-67, , 7-76, [9] Boyld, R. L, Inroducción l Análii d ircuio Elécrico, ª d., Pron Educción - Prnic Hll, México, 4, pp. 3-46, 97-, 9-35, 375-4, [] ogdll, J. R., Fundmno d ircuio Elécrico, Pron-Prnic Hll, México,, pp. 4-4, 6-5. [] Albrrán-Zvl, E., El poncil rdox y l ponnidd d l rccion lcroquímic, L. Am. J. Phy. Educ.,, , diponibl n l dircción wb: <hp:// lpn.org.mx>, úlim conul n Mrzo, 3. [] Incropr, F. P., D Wi, D. P., Fundmno d Trnfrnci d lor, 4ª d. Prnic Hll, México, 999, pp. -, -, -8. [3] Mnriqu Vldéz, J. A., Trnfrnci d lor, ª d. Alfomg - Oxford Univriy Pr, México,, pp. -5, 54-6, 5-. [4] Lvnpil. O., Ingnirí d l Rccion Químic, Rvré, México, 997. [5] Smih, J. M., Ingnirí d l inéic Químic, ESA, México, 993. [6] Bird, R. B., Swr, W. E., Lighfoo, E. N., Fnómno d Trnpor, Rvré, México, 997. [] Kuhio O., Ingnirí d onrol Modrn, 4ª d. Pron Educción - Prnic Hll, Mdrid, 3, pp. 9-5, 85-3, 5-9. [] Boyc, W. E., DiPrim, R.., Ecucion difrncil y problm con vlor n l fronr, 5ª d. Limu - Wily, México,, pp [3] Edwrd,. H., Pnny, D. E., Ecucion Difrncil, 4ª d. Pron Educción - Prnic Hll, México,, pp [4] Zill, D. G., ulln, M. R., Mmáic Avnzd pr Ingnirí, Vol. : Ecucion Difrncil, 3ª d. McGrw Hill, México, 8, pp [5] Spigl, M. R., Liu, J., Ablln Rpún, L., Fórmul y Tbl d Mmáic Aplicd, ª d. McGrw-Hill, Mdrid, 5, pp L. Am. J. Phy. Educ. Vol. 7, No. 4, Dc hp://

operacional de Laplace (F5.3)

operacional de Laplace (F5.3) 9.4.8 Már d Enyo n Vulo MÁSTER DE ENSAYOS EN VUELO Y CERTIFICACIÓN N DE AERONAVES Curo 8/9 El méodo m oprcionl d Lplc F5. Már d Enyo n Vulo L rnormd d Lplc 9.4.8 Y L y y d { } Már d Enyo n Vulo L rnormd

Más detalles

LA TRANSFORMADA DE LAPLACE

LA TRANSFORMADA DE LAPLACE LA RANSFORMADA DE LAPLACE (pun crio por Dr. Mnul Prgd). INRODUCCIÓN Enr l rnformcion má uul qu oprn con funcion f(x) cumplindo condicion dcud n I[,b, pr obnr or funcion n I, án por jmplo : L oprción D

Más detalles

MATEMÁTICA D y D 1 Módulo II: Transformada de Laplace

MATEMÁTICA D y D 1 Módulo II: Transformada de Laplace Mmáic D y D MATEMÁTICA D y D : Trnformd d Lplc úåú Mg. Mrí Iné Brgi Trnformd d Lplc S f() un función d vribl rl dfinid pr

Más detalles

INTEGRALES DEFINIDAS. APLICACIONES

INTEGRALES DEFINIDAS. APLICACIONES INTEGRLES DEINIDS. PLICCIONES. Ingrl dfinid. Propidds. unción ingrl. Torm fundmnl dl cálculo ingrl. Rgl d Brrow 5. Torm dl vlor mdio. Ár ncrrd jo un curv y l j. Ár ncrrd por dos curvs. INTEGRLES DEINIDS.

Más detalles

Tema 1. La Transformada de Laplace

Tema 1. La Transformada de Laplace Tm Trnformd d plc .. nrodcción Con lo q conocmo d Torí d Circio, poil ordr y rolvr lo igin prolm: Circio riivo: y d Kirchoff Sim d ccion linl Circio R,, C rp nrl rp l clón: Ec. Difrncil Cond. nicil Homogén

Más detalles

RESPUESTA TEMPORAL: PULSOS CONFORMADOS (Dominio del tiempo y Dominio de Laplace)

RESPUESTA TEMPORAL: PULSOS CONFORMADOS (Dominio del tiempo y Dominio de Laplace) ádr d Torí d ircio pn d Plo onormdo nrodcción RESPEST TEMPORL: PLSOS ONFORMDOS Dominio dl impo y Dominio d Lplc S mpln con ñl priódic o d orm pcil, l q dcomponn n ncion clón, rmp y dplzmino mporl Dominio

Más detalles

MATEMATICA SUPERIOR APLICADA

MATEMATICA SUPERIOR APLICADA Mmáic Suprior y Aplicd Wilo Crpio Cácr // TRANSFORMADAS DE APACE MATEMATICA SUPERIOR APICADA Wilo Crpio Cácr Mmáic Suprior y Aplicd Wilo Crpio Cácr // TRANSFORMADAS DE APACE A mi qurido hijo... Mmáic Suprior

Más detalles

Modelo monocompartimental. Administración oral. Tema 11

Modelo monocompartimental. Administración oral. Tema 11 Modlo monocomprimnl. dminisrción orl Tm 11 Índic d connidos 2 Inroducción Curvs concnrción-impo Ecucions dl modlo Prámros frmcocinéicos Fcors qu fcn l prfil concnrción-impo Timpo d lnci Fnómno flip-flop

Más detalles

6.3 Existencia de TL C1 s 1 2 D. 2 s 1 D

6.3 Existencia de TL C1 s 1 2 D. 2 s 1 D 6.3 Exincia d TL 355 p Ejmplo 6..8 Calcular L. p L L n o C C p p : Podmo aplicar, nonc, la fórmula para lo xponn r ngaivo qu cumplan < r

Más detalles

3.11 Trasformada de Laplace de una función periódica 246

3.11 Trasformada de Laplace de una función periódica 246 3. Trformd d plc d un función priódic 46 3. Trformd d plc d un función priódic Dfinición 3.. Un función f llmd priódic i y olo i, it un númro no nulo f tl qu impr y cundo té n l dominio d f, tmbién lo

Más detalles

La transformada de Laplace

La transformada de Laplace CAPÍTULO 6 La ranformada d Laplac 6.3 Exincia d TL Lo rulado nconrado n la ccion anrior no podrían hacr pnar qu baará cuidar l rango d la variabl para agurar la xincia d la TL d una función; in mbargo,

Más detalles

3dx dx 3. dx 1-4x. 7. 3xdx 4+x x 2

3dx dx 3. dx 1-4x. 7. 3xdx 4+x x 2 MsMtscom Intgrls Clculr l intgrl: ++ + (-) (+) - 7 + 8 ln - cos sn - - - + (+) ln ln 7 8 cos ln + + - +- - - + -+ ++ Ls gráfic (i), (ii) y (iii) corrspondn, no ncsrimnt por s ordn, ls d un función drivbl

Más detalles

TEMA 6. INTEGRALES INDEFINIDAS

TEMA 6. INTEGRALES INDEFINIDAS TEM. INTEGRLES INDEFINIDS. Dfinición d Ingrl. Primiiv d un función.. Propidds d ls ingrls.. Ingrls inmdis. Méodos d ingrción.. Obnción d ingrls inmdis.. Cmbio d vribl.. Por prs.. Funcions rcionls Cono

Más detalles

UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE QUÍMICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS Ecuaciones Diferenciales [Guia]

UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE QUÍMICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS Ecuaciones Diferenciales [Guia] UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE QUÍMICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS Ecucio Difrcil [Gui] E l hoj d orcio or l úmro d rgu, l drrollo qu juifiqu u ru, u ru co i crrd u rcágulo lugo u

Más detalles

La transformada de Laplace

La transformada de Laplace rormd d plc Y y d { y } Pirr-Simo plc 79-87 "Podmo mirr l do pr dl uivro como l co dl pdo y l cu d u uuro. S podrí codr u ilco qu culquir momo ddo brí od l urz qu im l urlz y l poicio d lo r qu l compo,

Más detalles

3.5.1 Trasformada de Laplace de la función escalón unitario

3.5.1 Trasformada de Laplace de la función escalón unitario .5. Trformd de Lplce de l función eclón unirio 0.5. Trformd de Lplce de l función eclón unirio Función Eclón Unirio Tmbién llmd función lo unidd de Heviide, y con frecuenci e uiliz en pliccione que rn

Más detalles

CARACTERÍSTICAS GENERALES DE UN GENERADOR DE BARRIDO

CARACTERÍSTICAS GENERALES DE UN GENERADOR DE BARRIDO CARACTERÍTICA GENERALE DE UN GENERADOR DE BARRIDO La forma ípica d una nión d barrido la morada n la figura 0 qu v n lla la nión parindo d un valor inicial, aumnando linalmn con l impo haa un valor máximo

Más detalles

BLOQUE A. IES Mediterráneo de Málaga Solución Junio 2011 Juan Carlos Alonso Gianonatti

BLOQUE A. IES Mediterráneo de Málaga Solución Junio 2011 Juan Carlos Alonso Gianonatti IES Mdirráno d Málg Solución Junio Jun Crlos lonso Ginoni BLOQUE CUESTIÓN..- Dmusr sin uilir l rgl d Srrus sin dsrrollr dircmn por un il /o column qu.indiqu n cd pso qu propidd (o propidds) d los drminns

Más detalles

+ PRACTICAS AGRON (Manejo Actual)

+ PRACTICAS AGRON (Manejo Actual) Inrprción d Mp d Rndimin Aur: Ing. Agr. Jvir Amuchágui TECNOCAMPO Srvici Agrpcuri Mp d rndimin, l rprncin grfic d un ri d d gpicind d rndimin y humdd d grn bnid mdin un cchdr quipd cn un mnir d rndimin

Más detalles

TEMA 4 ESTUDIO DE ONDAS PLANAS HOMOGÉNEAS

TEMA 4 ESTUDIO DE ONDAS PLANAS HOMOGÉNEAS Tm 4: Onds plns lcrodinámic TMA 4 STUDIO D ONDAS PLANAS OMOGÉNAS Migul Ángl Solno Vér lcrodinámic Tm 4: onds plns TMA 4: STUDIO D ONDAS PLANAS OMOGÉNAS 4. Inroducción n l cpíulo 3 s hn dsrrolldo l cucions

Más detalles

UCV-INGENIERÍA ECUACIONES DIFERENCIALES (0256) Tema 3: La Transformada de Laplace. Contenidos programáticos

UCV-INGENIERÍA ECUACIONES DIFERENCIALES (0256) Tema 3: La Transformada de Laplace. Contenidos programáticos UCV-INGENIERÍA ECUACIONES DIFERENCIALES (56) ECUACIONES DIFERENCIALES (56) Tma 3: La Tranformada d Laplac Connido programáico 3.- Dfinicion prliminar. Dfinición d Tranformada d Laplac. Condición uficin

Más detalles

Materia: MATEMÁTICAS II PROPUESTA A. e x e x. 2x + 1. e x e 2x 3e x + 2 dx

Materia: MATEMÁTICAS II PROPUESTA A. e x e x. 2x + 1. e x e 2x 3e x + 2 dx Prubs d ccso Ensñns Univrsiris Oficils d Grdo. chillro. O. E. Mri: MTEMÁTCS nsruccions: El luno dbrá consr un d ls dos opcions propuss o. os jrcicios dbn rdcrs con clridd, dlldn ronndo ls rspuss. Puds

Más detalles

2.3 POLARIZACIÓN DE UNA ANTENA Y FACTOR DE PÉRDIDAS POR POLARIZACIÓN. Figura 2.9 Polarización de la onda

2.3 POLARIZACIÓN DE UNA ANTENA Y FACTOR DE PÉRDIDAS POR POLARIZACIÓN. Figura 2.9 Polarización de la onda .3 POAIZACIÓN D UNA ANTNA Y FACTO D PÉDIDAS PO POAIZACIÓN POAIZACION D curdo l dfinición sándr d l I pr nns, l polrición d un ond rdid s dfin como qull propidd d un ond lcromgnéic qu dscrib n l dircción

Más detalles

PRUEBA DE ACCESO (LOGSE) UNIVERSIDAD DE NAVARRA JUNIO 2012 (GENERAL) (RESUELTOS por Antonio Menguiano) Tiempo máximo: 1 horas y 30 minutos

PRUEBA DE ACCESO (LOGSE) UNIVERSIDAD DE NAVARRA JUNIO 2012 (GENERAL) (RESUELTOS por Antonio Menguiano) Tiempo máximo: 1 horas y 30 minutos IES CSTELR DJOZ nguino PRUE DE CCESO (LOGSE) UNIVERSIDD DE NVRR JUNIO (GENERL) (RESUELTOS por nonio nguino) TEÁTICS II Timpo máimo: hors minuos Rlir un d ls dos opcions propuss ( o ) OPCIÓN º) Esudi l

Más detalles

UNIVERSIDAD DE MURCIA MATEMÁTICAS II OPCIÓN A. Se van a utilizar las siguientes propiedades:

UNIVERSIDAD DE MURCIA MATEMÁTICAS II OPCIÓN A. Se van a utilizar las siguientes propiedades: ES STER BDJOZ Emn Junio d (Gnrl) nonio Mngino orcho UNVERSDD DE MUR MTEMÁTS MTEMÁTS Timpo máimo: hor minuos nsruccions: El lumno lgirá un d ls dos opcions propuss d un d ls curo cusions d l opción lgid

Más detalles

UNIVERSIDAD TECNOLÓGICA DE JALISCO DIVISIÓN ELECTRÓNICA Y AUTOMATIZACIÓN

UNIVERSIDAD TECNOLÓGICA DE JALISCO DIVISIÓN ELECTRÓNICA Y AUTOMATIZACIÓN UNIVERSIDD TECNOÓGIC DE JISCO DIVISIÓN EECTRÓNIC Y UTOMTIZCIÓN NO VERSIÓN: FECH: GOSTO TITUO DE PRCTIC: Tranformada invra d aplac SIGNTUR: Mamáica III HOJ: DE: UNIDD TEMTIC: Tranformada d aplac Invra FECH

Más detalles

LAS FUNCIONES HIPERBÓLICAS

LAS FUNCIONES HIPERBÓLICAS LAS FUNCIONES HIPERBÓLICAS Por Juan Manul PÉREZ DELGADO Inrpraión goméria dl argumno d la funion hiprbólia La dfiniión d la funion hiprbólia 3 Fórmula d la uma difrnia d argumno Rlaion nr la funion hiprbólia

Más detalles

Algebra de diagramas en bloque y transformadas de Laplace. Función de transferencia.

Algebra de diagramas en bloque y transformadas de Laplace. Función de transferencia. lgbra d diagrama n bloqu y ranformada d aplac. Función d ranfrncia. Diagrama n bloqu. En o quma l lmno n udio prna a modo d caa ngra n la cual una alida á rlacionada con una nrada a ravé d modificacion

Más detalles

E S I S QUE PARA OBTENER EL GRADO DE: MAESTRO EN CIENCIAS ECONÓMICAS

E S I S QUE PARA OBTENER EL GRADO DE: MAESTRO EN CIENCIAS ECONÓMICAS INSIUO POLIÉCNICO NACIONAL ESCUELA SUPERIOR DE ECONOMÍA SECCIÓN DE ESUDIOS DE POSGRADO E INVESIGACIÓN. DIVERSAS MEODOLOGÍAS PARA VALUAR BONOS CUPÓN CERO E S I S QUE PARA OBENER EL GRADO DE: MAESRO EN CIENCIAS

Más detalles

PRÁCTICA Nº 4: MODELIZACIÓN E IDENTIFICACIÓN DE LOS PARÁMETROS DE UN SERVOMOTOR

PRÁCTICA Nº 4: MODELIZACIÓN E IDENTIFICACIÓN DE LOS PARÁMETROS DE UN SERVOMOTOR PRÁCTICA Nº 4: MODELIZACIÓN E IDENTIFICACIÓN DE LOS PARÁMETROS DE UN SEROMOTOR. MODELIZACIÓN E IDENTIFICACIÓN DE LOS PARÁMETROS DE UN SEROMOTOR.... OBJETIOS....2 MODELIZACIÓN....3 IDENTIFICACIÓN... 2.4

Más detalles

Propuesto en el libro Problemas de Física. J. Ruiz Vázquez. Científicas

Propuesto en el libro Problemas de Física. J. Ruiz Vázquez. Científicas POBLEMAS VAIADOS -08.-Cundo un poirón choc de frene con un elecrón e niquiln bo y, coo reuldo, e obienen do foone dirigido en enido conrrio. Si l energí cinéic de cd prícul e de MeV, deerinr l longiud

Más detalles

Se llama tasa de variación media (T.V.M.) de una función y = f(x) en un intervalo a. T.V.M. a,b =

Se llama tasa de variación media (T.V.M.) de una función y = f(x) en un intervalo a. T.V.M. a,b = TEMA 7: DERIVADAS 7. Concpto d drivd. Función drivd. 7. Rgls d drivción. 7. CONCEPTO DE DERIVADA. FUNCIÓN DERIVADA. Est concpto mtmático no sólo nos prstrá un yud primordil n l rprsntción d funcions y

Más detalles

Medicamentos de liberación modificada

Medicamentos de liberación modificada Mdicmnos d librción modificd Inroducción l frmcocinéic d los Sisms d Librción onrold Dr. Mónic Millán Jiménz Mdicmnos d librción modificd FORMAS FARMAÉUTIAS DE LIBERAIÓN INMEDIATA DOSIS ÚNIA DOSIS MÚLTIPLE

Más detalles

2. MÉTODO DE COEFICIENTES INDETERMINADOS.

2. MÉTODO DE COEFICIENTES INDETERMINADOS. . MÉTODO DE COEFICIENTES INDETERMINADOS. E un étodo r hllr un olución rticulr d l cución linl colt [], u conit fundntlnt n intuir l for d un olución rticulr. No udn dr rgl n l co d cucion linl con coficint

Más detalles

TEMA 6. INTEGRALES INDEFINIDAS

TEMA 6. INTEGRALES INDEFINIDAS Unidd. Ingrls Indfinids TEM. INTEGRLES INDEFINIDS. Dfinición d Ingrl. Primiiv d un función.. Propidds d ls ingrls.. Ingrls inmdis. Méodos d ingrción.. Obnción d ingrls inmdis.. mbio d vribl.. Por prs..

Más detalles

TEMA 4. CARACTERISTICAS DE LAS FDT: CEROS Y POLOS. TRANSFORMADA DE LAPLACE. 4.- Introducción a la representación de los sistemas.

TEMA 4. CARACTERISTICAS DE LAS FDT: CEROS Y POLOS. TRANSFORMADA DE LAPLACE. 4.- Introducción a la representación de los sistemas. Apun d rgulación Auomáica. Prácica y Problma. TEMA 4. CARACTERISTICAS DE LAS FDT: CEROS POLOS. TRANSFORMADA DE LAPLACE. OBJETIVOS. Lo diagrama d bloqu prmin rprnar ima como la FDT, la FDT un polinomio

Más detalles

Serie 4. Dinámica de Procesos

Serie 4. Dinámica de Procesos Sri 4 Dinámica d Proco unción d ranfrncia S dfin como G Y / X prna un modlo normalizado d un proco, dond Y la variabl d alida y X una d la nrada. Y and X án xprada como variabl dviación. La forma d la

Más detalles

1/4 6,35 1/2 12,7 3/4 19, ,4 1 1/2 38,1 2 50,8

1/4 6,35 1/2 12,7 3/4 19, ,4 1 1/2 38,1 2 50,8 Tubrí Crctrític d un tubrí: Diámtro intrior = d Diámtro xtrior = D L rugoidd bolut = ε Epor = D d Pulgd mm. 1/ 6,35 1/ 1,7 3/ 19,05 1 5, 1 1/ 38,1 50,8 Cudl volumétrico E l cntidd d volumn d fluido qu

Más detalles

Gestión del riesgo frente a la incertidumbre en las aportaciones hidráulicas en un Mercado Eléctrico mediante el Problema Complementario

Gestión del riesgo frente a la incertidumbre en las aportaciones hidráulicas en un Mercado Eléctrico mediante el Problema Complementario Gión dl rigo frn l incridumbr n l porcion idráulic n un Mrcdo lécrico mdin l Problm Complmnrio Anonio Grcí-Alcld Mrino Vno Micl Rivir André Rmo Iniuo d Invigción Tcnológic Univridd Ponifici Comill Sn Cruz

Más detalles

I.E.S. Mediterráneo de Málaga Junio 2015 Juan Carlos Alonso Gianonatti OPCIÓN A

I.E.S. Mediterráneo de Málaga Junio 2015 Juan Carlos Alonso Gianonatti OPCIÓN A I.E.. Mdiáno d Málg Junio Jun Clo lono Ginoni OPCIÓN.- Conido l unción dinid n l inlo [ ]. Din l cución d l c ngn l cu qu pll l c qu p po lo puno P( Q(. ( puno..- Clcul l ingl indinid iguin d d ( puno.

Más detalles

CAPITULO V FUNCIONES DE RED

CAPITULO V FUNCIONES DE RED UTOS EÉTOS g. Guvo A. Nv Buillo APTUO FUNONES DE ED 5. Frcuci col 5. Fució d dci y Adici 5. d rford 5.4 Fucio d rd 5.5 Polo y ro d fucio d rd 5.. FEUENA OMPEJA Much fucio ud dcriir l for grl f ( ) K dod

Más detalles

[ 1] Transformada de Laplace Definición de la Transformada de Laplace

[ 1] Transformada de Laplace Definición de la Transformada de Laplace Trormd d Lplc. 8 Diició d l Trormd d Lplc S u ució cul, dcir diid pr, y pr odo

Más detalles

Introducción a la Política Económica

Introducción a la Política Económica Inroducción l Políic Económic onld Cul Connido Inconsisnci dinámic Equivlnci ricrdin Inconsisnci dinámic Función d pérdid dl gobirno. L = π + ( k) H un lo nivl d dsmplo l gobirno inn k > Función d producción:

Más detalles

Logaritmos y exponenciales:

Logaritmos y exponenciales: Logrimos ponncils: L rsolución d cucions ponncils s s n l siguin propidd d ls poncis : Dos poncis con un mism s posiiv disin d l unidd son iguls, si sólo si son iguls sus ponns. Es dcir, p. j. Si = noncs

Más detalles

TEMA 3 LÍMITES Y CONTINUIDAD DE FUNCIONES

TEMA 3 LÍMITES Y CONTINUIDAD DE FUNCIONES 3. LÍMITES COLEGIO RAIMUNDO LULIO Frnciscnos T.O.R. Cód. 8367 TEMA 3 LÍMITES Y CONTINUIDAD DE FUNCIONES Dfinición: S dic qu l límit d l función f s igul L, cundo tind, si cundo s proim, f s proim L, sin

Más detalles

x x x 1, si no nos damos cuenta de esto, el cambio e x = t la convierte en una racional. = ln x que se anula en x = e.

x x x 1, si no nos damos cuenta de esto, el cambio e x = t la convierte en una racional. = ln x que se anula en x = e. Hll l función F() l qu F ( ) y s primiiv d l función f ( ) + S r d nconrr l ingrl I d, qu si nos dmos cun d qu ( + ), s + inmdi: F( ) d ln( + ) + C +, si no nos dmos cun d so, l cmbio l convir n un rcionl

Más detalles

I.E.S. Mediterráneo de Málaga Julio 2014 Juan Carlos Alonso Gianonatti OPCIÓN A ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 2 > 0 ( + ) ( + ) x > 0 ( - ) ( + ) ( + ) ( + )

I.E.S. Mediterráneo de Málaga Julio 2014 Juan Carlos Alonso Gianonatti OPCIÓN A ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 2 > 0 ( + ) ( + ) x > 0 ( - ) ( + ) ( + ) ( + ) I.E.S. Mdirráno d Málg Julio Jun Crlos lonso Ginoni OPCIÓN.- S l unción ) Clculr pr qu () ng un rmo n l puno (, ). (, punos) ) Clculr los rmos d l unción () cundo. ( puno) R R Crcin ) ln ln ln ) ( ) (

Más detalles

n o ó i Mi nombre: Mi numero de orden: Cuadernillo 1 periodo II MOMENTO DE LA MOVILIZACIÓN NACIONAL POR LA MEJORA DE LOS APRENDIZAJES

n o ó i Mi nombre: Mi numero de orden: Cuadernillo 1 periodo II MOMENTO DE LA MOVILIZACIÓN NACIONAL POR LA MEJORA DE LOS APRENDIZAJES l bim cm CACIÓN EDU bim cm DOS TO C u m ó i c c i d r t m m i trá d D qu d r p d i, r u q rd p l rd m p d T d 2 d u g S g prid Mi mbr: Cudrill 1 Mi umr d rd: II MOMENTO DE LA MOVILIZACIÓN NACIONAL POR

Más detalles

Integrales 4.1. Tema 4. Integrales

Integrales 4.1. Tema 4. Integrales Ingrls. Tm. Ingrls Si f() s un función conocid, l cálculo difrncil sudi l mnr d drminr or función f '() qu llmmos función drivd d f(). En l m nrior sudimos ls rgls d drivción, sí como lguns d sus pliccions.

Más detalles

( ) ( ) ( x ) ( ) ( ) ( ) v( x) u( x) ( ) EJERCICIOS RESUELTOS. 1. Calcula F a) ( x) en los siguientes casos: f ( t) = e. = x

( ) ( ) ( x ) ( ) ( ) ( ) v( x) u( x) ( ) EJERCICIOS RESUELTOS. 1. Calcula F a) ( x) en los siguientes casos: f ( t) = e. = x Alro Enro Cond Mi Gonzálz Jrrro L ingrl y ss pliccions Clcl F ) d) n los sigins csos: F cos d RESUELTOS ) ( + ) d ) ( + ) F cos F d c) F( ) + d f) F d + F d g) v( ) F d h) F + f ( ) d i) F( ) ( ) cos d

Más detalles

Última modificación: 21 de agosto de 2010. www.coimbraweb.com

Última modificación: 21 de agosto de 2010. www.coimbraweb.com LÍNEA DE TRANSMSÓN EN EL DOMNO DEL TEMPO Connido 1.- nroducción. 2.- Campos lécrico y magnéico n una LT. 3.- Modlo circuial d una LT. 4.- Ecuacions d onda. 5.- mpdancia caracrísica. 6.- Vlocidad d propagación

Más detalles

SOLUCIÓN DE LA ECUACIÓN LINEAL A COEFICIENTES CONSTANTES: CASO HOMOGÉNEO. De acuerdo a la naturaleza de las soluciones, se obtienen tres casos:

SOLUCIÓN DE LA ECUACIÓN LINEAL A COEFICIENTES CONSTANTES: CASO HOMOGÉNEO. De acuerdo a la naturaleza de las soluciones, se obtienen tres casos: Mri: Cálclo III Uidd III: Eccio dircil d gdo ord Nro. d pág.: Libro: Eccio dircil co pliccio Aor: Zill Di G.... SOLUCIÓN DE LA ECUACIÓN LINEAL A COEFICIENTES CONSTANTES: CASO HOMOGÉNEO L orm grl d cció

Más detalles

Guía de Movimiento Rectilíneo Uniformemente Variado

Guía de Movimiento Rectilíneo Uniformemente Variado Experienci demori DEPARTAMENTO DE FÍSICA Guí de Moimieno Recilíneo Uniformemene Vrido 1) Ver lo ideo que e encuenrn en lo iguiene link pr poder reponder l pregun que e encuenrn coninución hp://www.youube.com/wch?=lmfbwzjyml0

Más detalles

F U T S W W P V F W P V G U T S P V G F P V W P V P V W. nfec. G nfe C. Energía libre y fuerza electromotriz.

F U T S W W P V F W P V G U T S P V G F P V W P V P V W. nfec. G nfe C. Energía libre y fuerza electromotriz. nrgí libr y furz lctromotriz. Dsd un punto d vist trmodinámico, sbmos qu tmprtur constnt, l disminución d l nrgí libr d Hlmholtz, F (pr un procso rvrsibl), rprsnt l trbjo totl (W) hcho sobr los lrddors,

Más detalles

3.7 - Variables aleatorias continuas importantes

3.7 - Variables aleatorias continuas importantes Vrils loris Prof. Mrí B. Pinrlli 3.7 - Vrils loris coninus imporns Disriución uniform L disriución coninu más sncill s nálog su conrpr discr. Un v.. coninu s dic qu in disriución uniform n l inrvlo,, con

Más detalles

CÁLCULO DE LÍNEAS ELÉCTRICAS

CÁLCULO DE LÍNEAS ELÉCTRICAS El cálculo d línas consis n drminar la scción mínima normalizada qu saisfac las siguins condicions: a) Capacidad érmica: Innsidad máxima admisibl. Vin drminada n ablas dl Rglamno Elcroécnico para Baja

Más detalles

Titulación de ácido fuerte-base fuerte

Titulación de ácido fuerte-base fuerte Químic Anlític (9123) urv de titulcción y cp. buffer SUBTEMA 3 1 Titulción de ácido fuertebe fuerte En olución cuo, lo ácido y l be fuerte e encuentrn totlmente diocido. Por lo tnto, el ph lo lrgo de l

Más detalles

PROPAGACIÓN EN LÍNEAS DE TRANSMISIÓN

PROPAGACIÓN EN LÍNEAS DE TRANSMISIÓN PROPAGACÓN EN LÍNEAS DE TRANSMSÓN Connido 1.- nroducción a las línas. 2.- Campos E y H n una lína. 3.- Modlo circuial d una lína. 4.- Ecuacions d onda. 5.- mpdancia caracrísica. 6.- Onda sacionaria. 7.-

Más detalles

4 3x 2x 3 6x x x x dt d x x dy p dx y

4 3x 2x 3 6x x x x dt d x x dy p dx y EJERCICIOS UNIDAD IV.- LA DERIVADA.- Comprub cd un d ls siguints drivds. d ) 8 d t 5 5 bt 5 t 5 bt dt d 6.-Rliz ls siguints drivds ) d.-comprobr cd un d ls siguints drivds. ) d d r d dr d d ( ) p b b b

Más detalles

ANEXO 1 de ITE 03.7 REDES DE TUBERÍAS

ANEXO 1 de ITE 03.7 REDES DE TUBERÍAS ANEXO 1 d ITE 0.7 REDES DE TUBERÍAS CÁLCULO SIMPLIFICADO DEL GOLPE DE ARIETE En lo qu igu mplrán lo ímbolo, dfinicion y unidd d mdid qu indicn continución: dh Intnidd dl golp d rit m L longitud d l tubrí

Más detalles

PROBLEMAS RESUELTOS SOBRE MOVIMIENTO ARMÓNICO SIMPLE

PROBLEMAS RESUELTOS SOBRE MOVIMIENTO ARMÓNICO SIMPLE PROBLEMS RESUELOS SOBRE MOVIMIENO RMÓNICO SIMPLE L ecución de un M..S. e ( = co,, en l que e l elongción en y en. Cuále on l mpliud, l frecuenci y el período de ee movimieno? En un M..S. l elongción en

Más detalles

TEMA 3 TRANSFORMADA DE LAPLACE 3.1. MOTIVACIÓN 3.2. TRANSFORMADA DE LAPLACE

TEMA 3 TRANSFORMADA DE LAPLACE 3.1. MOTIVACIÓN 3.2. TRANSFORMADA DE LAPLACE TEMA TRANSFORMADA DE APACE MOTIVACIÓN En ma anrior aprndió cómo rolvr cuacion difrncial linal con coficin conan uja a condicion dada llamada d fronra o condicion inicial S rcordará qu l méodo coni n nconrar

Más detalles

Definición. a) La transformada de Laplace (TL) de una función causal se define por medio de:

Definición. a) La transformada de Laplace (TL) de una función causal se define por medio de: a Tranformada d aplac Dfinición a) a ranformada d aplac (T) d una función caual dfin por mdio d: f F f d En odo lo valor para lo cual la ingral impropia anrior convrja f F dirmo qu la ranformada invra

Más detalles

Transformadas de Laplace

Transformadas de Laplace Semn 7 - Cle 2. Definicione pr Comenzr Trnformd de Lplce En generl vmo definir un trnformción integrl, F (), de un función, f(t) como F () = b K (, t) f(t)dt = T {f(t)} () donde K (, t) e un función conocid

Más detalles

MUESTREO Y RECONSTRUCCIÓN DE SEÑALES. Teoría de circuitos y sistemas

MUESTREO Y RECONSTRUCCIÓN DE SEÑALES. Teoría de circuitos y sistemas MUESREO Y RECONSRUCCIÓN DE SEÑALES oría d circuios y sismas Inroducción Sabmos modlar sismas coninuos Laplac o sismas discros Z. Pro n muchos casos los sismas coninn ano bloqus coninuos como bloqus discros.

Más detalles

Problema Respuesta al problema Los símbolos que se transmiten en el código Manchester son los siguientes:

Problema Respuesta al problema Los símbolos que se transmiten en el código Manchester son los siguientes: 57 rolma 3. Un ima d ramiión digial inario ranmi mw uilizando código Manchr a una vlocidad d p. l paar por l canal, la ñal conamina con ruido lanco gauano con dnidad igual a µw/hz. Drmin la mínima proailidad

Más detalles

Análisis de Fourier para Señales y Sistemas de Tiempo Discreto

Análisis de Fourier para Señales y Sistemas de Tiempo Discreto Aálii d Fourir pr Sñl y Sitm d impo Dicrto Rput d u itm LI l pocil compl [] h[] y [ ] h [ ] [ ] h [ ] [ ] Si y h h H [ ] [ ] [ ] [ ] ( [ ] ( H Autofució d lo Sitm LI Autovlor ocido y Si r rformd Si rformd

Más detalles

Índice General. Disposiciones iniciales y definiciones generales

Índice General. Disposiciones iniciales y definiciones generales Índice General Int r o d u c c i ó n... xxvii CAPÍTULO I Disposiciones iniciales y definiciones generales Dis p o s i c i o n e s iniciales y de f i n i c i o n e s ge n e r a l e s... 1 Capítulo II Trato

Más detalles

Función exponencial y logarítmica:

Función exponencial y logarítmica: MATEMÁTICAS LA FUNCIÓN EXPONENCIAL Y LOGARÍTMICA º DE BACHILLER Función ponncil y rítmic:. Pr cd un d ls funcions qu figurn continución, s pid: i) Tbl d vlors y rprsntción gráfic. ii) Signo d f(). iii)

Más detalles

r o d e E n o c d e s a p a r e c e! Hombres y Mujeres Ordinarios... Poder Superordinario

r o d e E n o c d e s a p a r e c e! Hombres y Mujeres Ordinarios... Poder Superordinario H r o d f Hombr y Mujr Ordinrio... Podr Suprordinrio 2 E n o c d p r c C u r r í c u o h r o d F 2 0 1 2 www.miionrington.org Ningun prt d t currícuo podrá r rpubicd in prmio. Siént ibr d rproduciro pr

Más detalles

Examen 1: Vectores, Cinemática y Dinámica. 26 de Noviembre de º Bachillerato B

Examen 1: Vectores, Cinemática y Dinámica. 26 de Noviembre de º Bachillerato B 6 de Noviembre de 010 Nombre: º Bchillero B Elegir res problems y dos cuesiones, el problem P1 es obligorio. Cd problem se vlorrá con hs,5 punos, mienrs que ls cuesiones vldrán hs 1,5 punos cd un. C1.-

Más detalles

Matemáticas. Si f es una función periódica de período 2T seccionalmente continua, admite la siguiente representación en los puntos de continuidad:

Matemáticas. Si f es una función periódica de período 2T seccionalmente continua, admite la siguiente representación en los puntos de continuidad: Mmáics Pági dod s coró s iormció hp://www.losskkdos.com ANÁLISIS LINEAL SERIES DE FOURIER Ejrcicios Rsulos CONCEPOS BÁSICOS Ls sris d Fourir prmi rprsr ucios priódics mdi combicios d sos y cosos sri rigooméric

Más detalles

TRABAJO MECÁNICO (FUERZA VARIABLE. RESORTES)

TRABAJO MECÁNICO (FUERZA VARIABLE. RESORTES) TRABAJO MECÁNICO (FUERZA VARIABLE. RESORTES) En sicions rls l frz no s consn, sino q vri cndo l ojo s mv sor n lín rc. w = fd Δ w = f )( Δ w f )( Si l frz s mid n l. y l disnci n pis noncs Si l frz s mid

Más detalles

IES Mediterráneo de Málaga Solución Junio 2004 Juan Carlos Alonso Gianonatti OPCIÓN A

IES Mediterráneo de Málaga Solución Junio 2004 Juan Carlos Alonso Gianonatti OPCIÓN A IES Mditrráno d Málg Solución Junio Jun rlos lonso Ginontti OPIÓN - undo l ño 8 Bthovn scrib su Primr Sinoní su dd s di vcs mor qu l dl jovncito Frn Schubrt Ps l timpo s Schubrt quin compon su célbr Sinoní

Más detalles

Tema 2.4: Conceptos básicos de control PID?

Tema 2.4: Conceptos básicos de control PID? ma 2.4: Concpo báico d conrol D? Índic ma 2.4: Concpo báico d conrol.. Accion báico d conrol.. Conrolador odo.nada. 2. Conrol proporcional. 3. Conrol proporcional-drivaivo D. 4. Conrol proporcional-ingral.

Más detalles

Lím. = Lím. 1 e. x 1. x 0

Lím. = Lím. 1 e. x 1. x 0 UNIVERSIDDES PÚLICS DE L COMUNIDD DE MDRID PRUE DE CCESO LS ENSEÑNZS UNIVERSITRIS OICILES DE GRDO MODELO Cuso / MTERI: MTEMTICS II El lumno consá los cuo jcicios d un d ls dos opcions ( o ) qu s l ofcn.

Más detalles

x a es una serie de la forma que el radio de convergencia de la serie geométrica es el intervalo abierto

x a es una serie de la forma que el radio de convergencia de la serie geométrica es el intervalo abierto ERIE DE POTENCIA ERIE DE POTENCIA. Diició. U sri d pocis c s u sri d l orm c c c c... c... Por jmplo. i c y l sri d pocis om l orm....... Por jmplo. i c y l sri d pocis om l orm....... TEOREMA. El cojuo

Más detalles

3º.- Junio i) Producto de matrices: definición, condiciones para su realización. Si A M m n. (la matriz A tiene m filas y n columnas), B M n p

3º.- Junio i) Producto de matrices: definición, condiciones para su realización. Si A M m n. (la matriz A tiene m filas y n columnas), B M n p IES EL PILES SELECTIVIDD OVIEDO DPTO. MTEMÁTICS Mtrics dtrinnts Mtrics dtrinnts. Ejrcicios d Slctividd. º.- Junio 99. i) Dfin rngo d un triz. ii) Un triz d trs fils trs coluns tin rngo trs, cóo pud vrir

Más detalles

r o d e M i r i a m c a n t a a l a b a n z a s a d i o s Hombres y Mujeres Ordinarios... Poder Superordinario

r o d e M i r i a m c a n t a a l a b a n z a s a d i o s Hombres y Mujeres Ordinarios... Poder Superordinario H r o d f Hombr y Mujr Ordinrio... Podr Suprordinrio 9 M i r i m c n t b n z d i o C u r r í c u o h r o d F 2 0 1 2 www.miionrington.org Ningun prt d t currícuo podrá r rpubicd in prmio. Siént ibr d rproduciro

Más detalles

APLICACIONES DE LAS ECUACIONES DIFERENCIALES ORDINARIAS DE PRIMER ORDEN A PROBLEMAS DE MEZCLAS

APLICACIONES DE LAS ECUACIONES DIFERENCIALES ORDINARIAS DE PRIMER ORDEN A PROBLEMAS DE MEZCLAS APLICACIONES DE LAS ECUACIONES DIFERENCIALES ORDINARIAS DE PRIMER ORDEN A PROBLEMAS DE MEZCLAS 0 Considérs un anqu qu in un volumn inicial V 0 d solución (una mzcla d soluo y solvn). Hay un flujo ano d

Más detalles

Tema 5 - EL VOLUMEN DE CONTROL

Tema 5 - EL VOLUMEN DE CONTROL Tm 5 - EL VOLUMEN DE CONTROL ÍNDICE. TRANSICIÓN DE MASA DE CONTROL A VOLUMEN DE CONTROL...5.. CONSERVACIÓN DE LA MASA EN UN VOLUMEN DE CONTROL...5.4. DESARROLLO DEL BALANCE DE MATERIA...5.4. EXPRESIÓN

Más detalles

GUÍA PARA EL EXAMEN A TÍTULO DE SUFICIENCIA DE ECUACIONES DIFERENCIALES MAYO 2010, ACADEMIA DE MATEMÁTICAS IE, ICA, ISISA

GUÍA PARA EL EXAMEN A TÍTULO DE SUFICIENCIA DE ECUACIONES DIFERENCIALES MAYO 2010, ACADEMIA DE MATEMÁTICAS IE, ICA, ISISA GUÍA PARA EL EXAMEN A TÍTULO DE SUFICIENCIA DE ECUACIONES DIFERENCIALES MAYO 00, ACADEMIA DE MATEMÁTICAS IE, ICA, ISISA I. ECUACIONES DIFERENCIALES DE PRIMER ORDEN VARIABLES SEPARABLES Para a ión proporiona

Más detalles

FUNDAMENTOS MATEMÁTICOS (Grado en Ingeniería Informática) Práctica 7. INTEGRALES DEFINIDAS E IMPROPIAS

FUNDAMENTOS MATEMÁTICOS (Grado en Ingeniería Informática) Práctica 7. INTEGRALES DEFINIDAS E IMPROPIAS FUNDAMENTOS MATEMÁTICOS (Grdo n Ingnirí Informátic) Práctic 7. INTEGRALES DEFINIDAS E IMPROPIAS.- L intgrl dfinid d Rimnn. L intgrl dfinid d Rimnn surg prtir dl prolm dl cálculo d árs d suprficis dlimitds

Más detalles

Sistemas de segundo orden

Sistemas de segundo orden Sima d gundo ordn Analizarmo l comporamino n régimn raniorio d un circuio R-L-C. dcir, lo uponmo xciado mdian una fun d nión coninua idal accionada mdian una llav qu cirra n l impo. U V C R L Planamo la

Más detalles

IES Mediterráneo de Málaga Solución Septiembre 2010 (Específico) Juan Carlos Alonso Gianonatti OPCIÓN A. 2, se pide determinar:

IES Mediterráneo de Málaga Solución Septiembre 2010 (Específico) Juan Carlos Alonso Gianonatti OPCIÓN A. 2, se pide determinar: IES Mdirráno d Málg Soluión Spimr (Espíio) Jun Crlos lonso Ginoni OPCIÓN E.- Dd l unión ( ), s pid drminr: ) El dominio, los punos d or on los js y ls sínos ( puno) ) Los inrvlos d rimino y drimino, y

Más detalles

Tema 5 - El Volumen de Control

Tema 5 - El Volumen de Control T 5 - El Volun d Conrol Tráno onrol vol. onrol S rrdo d onrol Coordnd lgrngn Sguno d un qu voluon n l po Bln d r: Bln d nrgí: Q-WE -E S bro volun d onrol Coordnd ulrn Eudo d un qupo por dond nr y l r Bln

Más detalles

DERIVADAS. La derivada de una función f en el punto de abscisa x = a, se define como el siguiente límite, si existe:

DERIVADAS. La derivada de una función f en el punto de abscisa x = a, se define como el siguiente límite, si existe: DERIVADAS Dinición d drivd. L drivd d un unción n l punto d bscis =, s din como l siuint límit, si ist: lím A l drivd d un unción n un punto s l llm tmbién ts d vrición instntán. Intrprtción ométric d

Más detalles

TEMA 4: GEOMETRÍA: RECTAS Y PLANOS Para empezar:

TEMA 4: GEOMETRÍA: RECTAS Y PLANOS Para empezar: Ceno Concedo Pl Mde Mol nº 86- MADRID TEMA GEOMETRÍA RECTAS Y PLANOS P empe. Ddo lo puno A() B(8) hll ) L coodend de lo vecoe fijo AB BA b) Do puno C D le que CD e equipolene AB. c) El eemo F de un veco

Más detalles

60º L = 5 cm. q 1. q 2. b = 6 cm. q 4. q 3

60º L = 5 cm. q 1. q 2. b = 6 cm. q 4. q 3 UNIVERSIDAD NACIONAL EXERIMENTAL FRANCISCO DE MIRANDA COMLEJO DOCENTE EL SABINO DEARTAMENTO DE MATEMÁTICA Y FÍSICA UNIDAD CURRICULAR: FÍSICA II ROFESORA CARMEN ADRIANA CONCECIÓN 1 Considere tres crgs en

Más detalles

Derivadas: Teoría y ejercicios DERIVADAS. La derivada de una función f en el punto de abscisa x = a, se define como el siguiente límite, si existe:

Derivadas: Teoría y ejercicios DERIVADAS. La derivada de una función f en el punto de abscisa x = a, se define como el siguiente límite, si existe: Drivds: Torí jrcicios Bcillrto DERIVADAS Dinición d drivd. L drivd d un unción n l punto d bscis =, s din como l siuint límit, si ist: lím A l drivd d un unción n un punto s l llm tmbién ts d vrición instntán.

Más detalles

Información básica sobre la Jornada Electoral

Información básica sobre la Jornada Electoral OBRVDOR OBRVDOR Información básica sobre la Jornada lectoral Las personas que integran la Mesa Directiva de Casilla son ciudadanas y ciudadanos sorteados, designados y capacitados por el Instituto Nacional

Más detalles

Grado en Biología Tema 3 Integración. La regla del trapecio.

Grado en Biología Tema 3 Integración. La regla del trapecio. Grdo en Biologí Tem Integrción Sección.: Aproximción numéric de integrles definids. Hy funciones de ls que no se puede hllr un primitiv en términos de funciones elementles. Esto sucede, por ejemplo, con

Más detalles

Problemas y preguntas de tipo test. Integrales indefinidas. 1. Calcula las siguientes integrales: b) dx = dx

Problemas y preguntas de tipo test. Integrales indefinidas. 1. Calcula las siguientes integrales: b) dx = dx Análisis Mmáio. Ingrls Prolms y prguns d ipo s Ingrls indfinids. Clul ls siguins ingrls: ) d ) d ) S sri l ingrndo omo s indi: d = d ) (sin ) d d os d) = d ln ) d = d 7 / 5 / / 7 / = d ) Ajusndo onsns:

Más detalles

DERIVADAS. La derivada de una función f en el punto de abscisa x = a, se define como el siguiente límite, si existe:

DERIVADAS. La derivada de una función f en el punto de abscisa x = a, se define como el siguiente límite, si existe: DERIVADAS.- BACHILLERATO.- TEORÍA Y EJERCICIOS. Pá. DERIVADAS Dinición d drivd. L drivd d un unción n l punto d bscis, s din como l siuint límit, si ist: lím A l drivd d un unción n un punto s l llm tmbién

Más detalles

ECE Modelo de Ingeniería

ECE Modelo de Ingeniería C Modlo d Ingniría Ba para plicacion lcroagnéica y Mcánica Hor ckard, IS Traducción: Ing. lx Hill, TM, www..n Vrion., 7.7.8 cuacion d Capo C cuacion d capo n u fora norial F ~ F aν aν ε j aν aν Dond F:

Más detalles

Se plantea para el sistema térmico un circuito eléctrico equivalente en donde Tc es la temperatura del calefactor y Th es la temperatura del líquido.

Se plantea para el sistema térmico un circuito eléctrico equivalente en donde Tc es la temperatura del calefactor y Th es la temperatura del líquido. La figura musra n forma squmáica un sisma d calnamino d líquidos conocido como pava lécrica. Un rsisor d masa dsprciabl calfacciona una placa málica cuya capacidad érmica la suponmos concnrada n C1 y su

Más detalles

Ecuaciones Integradas de Velocidad

Ecuaciones Integradas de Velocidad Químic Fíic I Velocidd de Rección Ecucione Inegrd de Velocidd Reccione de Primer Orden e Pr un rección del io P, l ecución diferencil de velocidd d d k k (donde k k ). Inegrndo e oiene d d [ ] d k d k.

Más detalles

r o J e s u s v e n c e l a m u e r t e d e Hombres y Mujeres Ordinarios... Poder Superordinario

r o J e s u s v e n c e l a m u e r t e d e Hombres y Mujeres Ordinarios... Poder Superordinario H r o d f Hombr y Mujr Ordinrio... Podr Suprordinrio 15 J u v n c m u r t C u r r í c u o h r o d F 2 0 1 2 www.miionrington.org Ningun prt d t currícuo podrá r rpubicd in prmio. Siént ibr d rproduciro

Más detalles

Circuitos de 2º Orden

Circuitos de 2º Orden ru d º Ord ru Sr Prll dr l u d l Fg.. () () () () () () Fgur. ru r prll Pld l u d rhff mb ru d ( ) ( τ ) dτ ( ) d ( ) ( τ ) dτ ( ) d ( ) d ( ) d ( ) ( ) d ( ) d ( ) d ( ) Obr qu l u pld qu drb l rr l ó

Más detalles

ECUACIONES EXPONENCIALES

ECUACIONES EXPONENCIALES ECUACIONES EXPONENCIALES. Rsolvr ls siguins cucions ponncils ) Eponncils con igul s, s iguln los ponns. ) Los dos érminos s pudn prsr como ponncils d igul s. c) 0' Los dos érminos s pudn prsr como ponncils

Más detalles