AUDITORIA DE CUENTAS I TEORIA

Tamaño: px
Comenzar la demostración a partir de la página:

Download "AUDITORIA DE CUENTAS I TEORIA"

Transcripción

1 AUDITORIA DE CUENTAS I TEORIA Profesora: Itziar Azkue Curso: 2007/08 INDICE 1.INTRODUCCIÓN. CONCEPTO DE AUDITORIA Y MARCO LEGAL 2.REGULACIÓN DE LA PROFESIÓN 3.ASPECTOS TÉCNICOS DE LA AUDITORIA 1.NORMAS TÉCNICAS DE CARÁCTER GENERAL 2.NORMAS TÉCNICAS SOBRE EL TRABAJO DEL AUDITOR 3.NORMAS TÉCNICAS SOBRE EL INFORME 4.EL INFORME DE AUDITORÍA DE LAS CUENTAS ANUALES 5.AUDITORIA DEL INMOVILIZADO MATERIAL 6.AUDITORIA DEL INMOVILIZADO INTANGIBLE 7.AUDITORIA DE LAS INVERSIONES FINANCIERA 8.AUDITORIA DE OTROS ACTIVOS FIJOS 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 2

2 1.INTRODUCCION. CONCEPTO DE AUDITORIA Y MARCO LEGAL 1.1 CUESTIONES GENERALES DEFINICION DE AUDITORIA OBJETIVOS DE AUDITORIA NECESIDAD DE AUDITORIA * Lecturas recomendadas 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 3 1.INTRODUCCION. CONCEPTO DE AUDITORIA Y MARCO LEGAL 1.1 CUESTIONES GENERALES ANTECEDENTES: Revolución Industrial: desarrollo empresarial Gran Bretaña y Estados Unidos España: 1986 Unión Europea 1988 Ley de Auditoría 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 4

3 1.INTRODUCCION. CONCEPTO DE AUDITORIA Y MARCO LEGAL DEFINICIÓN DE AUDITORIA Ley 19/1988 de Auditoría de Cuentas, art. 1: Actividad consistente en la revisión y verificación de documentos contables, siempre que aquella tenga por objeto la emisión de un informe que pueda tener efectos frente a terceros. La auditoría de las cuentas anuales consistirá en verificar y dictaminar si dichas cuentas expresan la imagen fiel del patrimonio y de al situación financiera de la empresa o entidad auditada, así como el resultado de sus operaciones y los recursos obtenidos y aplicados en le periodo examinado, de acuerdo con el Código de Comercio y demás legislación que le sea aplicable. También comprenderá la verificación de la concordancia del informe de gestión con dichas cuentas. Real Decreto 1636/1990 (Reglamento) 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 5 1.INTRODUCCION. CONCEPTO DE AUDITORIA Y MARCO LEGAL DEFINICIÓN DE AUDITORIA Real Decreto1636/1990 (Reglamento) Art.1. Concepto: 1. Se entenderá por Auditoría de Cuentas la actividad realizada por una persona cualificada e independiente, consistente en analizar mediante la utilización de técnicas de verificación idóneas, la información económica y financiera deducida de los documentos contables examinados, y que tiene como misión la elaboración de un informe dirigido a poner de manifiesto su opinión responsable sobre la fiabilidad de la citada información, a fin de que se pueda conocer y evaluar esa información por terceros. 2. La actividad de Auditoría de Cuentas debe realizarse por un auditor de cuentas, emitiendo el informe correspondiente. 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 6

4 1.INTRODUCCION. CONCEPTO DE AUDITORIA Y MARCO LEGAL DEFINICIÓN DE AUDITORIA CONSECUENCIAS: En qué consiste la auditoria de cuentas? Quién lo realiza? Cómo se lleva a cabo el trabajo de auditoría? Para qué sirve la auditoría? 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 7 1.INTRODUCCION. CONCEPTO DE AUDITORIA Y MARCO LEGAL OBJETIVOS DE AUDITORIA Objetivo principal: expresar una opinión sobre si las CCAA presentan la imagen fiel (cumplimiento de PCGA y guardan uniformidad con los aplicados en el ejercicio anterior). Cuando concurren circunstancias que afectan a la opinión el auditor las detallará en el informe de auditoría. Para qué: toma de decisiones 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 8

5 1.INTRODUCCION. CONCEPTO DE AUDITORIA Y MARCO LEGAL OBJETIVOS DE AUDITORIA Diferencias/ brecha de expectativas (EXPECTATIONS GAP) EMPRESA AUDITOR ENRON ARTHUR ANDERSEN AVA (1999) ERNST&YOUNG PSV (1994) ERNST&YOUNG HUARTE (1997) KPMG BANESTO PRICE WATERHOUSE EBRO PRICE WATERHOUSE TORRAS (1994) COOPERS AND LYBRANCE Informe Cadbury: fraude, gestión continuada, 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 9 1.INTRODUCCION. CONCEPTO DE AUDITORIA Y MARCO LEGAL NECESIDAD DE AUDITORIA Qué empresas se auditan? Función social y económica Usuarios del informe de auditoría Agentes internos Agentes externos 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 10

6 2. REGULACIÓN DE LA PROFESIÓN DE AUDITOR 2.1 MARCO LEGAL DE LA AUDITORÍA 2.2 INSTITUTO DE CONTABILIDAD Y AUDITORÍA DE CUENTAS (ICAC) 2.3 CORPORACIONES PROFESIONALES 2.4 NOMBRAMIENTO DE AUDITORES * Lecturas recomendadas 2007/08 itziar.azkue@ehu.es REGULACIÓN DE LA PROFESIÓN DE AUDITOR 2.1 MARCO LEGAL DE LA AUDITORÍA En España la actividad de auditoría está regulada. Nivel europeo: VIII Directiva (8 de marzo de 2006) Nivel español: Ley 19/1988 de Auditoría de Cuentas Real Decreto1636/1990 (Reglamento) Resoluciones del ICAC: Normas Técnicas de Auditoría (NTA) 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 12

7 2. REGULACIÓN DE LA PROFESIÓN DE AUDITOR 2.1 MARCO LEGAL DE LA AUDITORÍA DERECHO CONTABLE: Nivel europeo: IV. y VII. Directivas relativas a CCAA Reglamentos 1606/2002 y 1725/2003 Nivel español: Código de Comercio y TRLSA Modificadas por la Ley 16/2007, de 4 de julio, de reforma y adaptación de la legislación mercantil en materia contable para su armonización internacional con base en la normativa de la Unión Europea PGC (borrador de 4 de julio) y adaptaciones sectoriales Resoluciones del ICAC Normativa especial 2007/08 itziar.azkue@ehu.es REGULACIÓN DE LA PROFESIÓN DE AUDITOR 2.2 INSTITUTO DE CONTABILIDAD Y AUDITORÍA DE CUENTAS (ICAC) Organismo autónomo de carácter administrativo adscrito al Ministerio de Economía y Hacienda. Funciones: Desarrollar normativa contable: resoluciones Homologación y publicación de las normas técnicas de auditoría Ejercicio de control de la actividad de auditoría: Control Técnico Gestión del ROAC /08 itziar.azkue@ehu.es 14

8 2. REGULACIÓN DE LA PROFESIÓN DE AUDITOR 2.2. INSTITUTO DE CONTABILIDAD Y AUDITORÍA DE CUENTAS (ICAC) Gestión del Registro Oficial de Auditores de Cuentas (ROAC) Consta de dos secciones: Referida a personas físicas, Referida a personas jurídicas, es decir, sociedades de auditoría. 2007/08 itziar.azkue@ehu.es REGULACIÓN DE LA PROFESIÓN DE AUDITOR 2.3 CORPORACIONES PROFESIONALES Son entidades de derecho público de las que forman parte los auditores de cuentas y las sociedades de auditoría Funciones Corporaciones relevantes en España /08 itziar.azkue@ehu.es 16

9 2. REGULACIÓN DE LA PROFESIÓN DE AUDITOR 2.4 NOMBRAMIENTO DE AUDITORES. ACCESO A LA PROFESIÓN. INSCRIPCIÓN EN EL ROAC PERSONAS FÍSICAS. REQUISITOS: a) Ser mayor de edad b) Nacionalidad española o CE c) Carecer de antecedentes penales por delitos dolosos d) Autorización del ICAC e) Fianza 2007/08 itziar.azkue@ehu.es REGULACIÓN DE LA PROFESIÓN DE AUDITOR 2.4 NOMBRAMIENTO DE AUDITORES. ACCESO A LA PROFESIÓN. Autorización del ICAC a) Haber obtenido una titulación universitaria b) Haber seguido programas de enseñanza teórica y adquirido una formación práctica Práctica: mínimo 3 años en trabajado realizados en el ámbito financiero y contable *Excepción: quienes hayan cursado estudios u obtenido los títulos que faculten para el ingreso en la Universidad y adquirido la formación práctica con un periodo mínimo de 8 años en el ámbito financiero y contable, de los cuales 5 hayan sido realizados con persona habilitada para la auditoría de cuentas y en el ejercicio de esta actividad c) Haber superado un examen de aptitud profesional organizado y reconocido por el Estado 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 18

10 2. REGULACIÓN DE LA PROFESIÓN DE AUDITOR 2.4 NOMBRAMIENTO DE AUDITORES. ACCESO A LA PROFESIÓN. INSCRIPCIÓN EN EL ROAC PERSONAS JURÍDICAS. REQUISITOS: : a) Que todos los socios sean personas físicas b) Que como mínimo la mayoría de sus socios sean auditores de cuentas y, a la vez, les corresponda la mayoría de capital social y de los derechos de voto c) Que la mayoría de los administradores y directores de la sociedad sean socios auditores de cuentas, debiendo serlo, en todo caso, el administrador único en sociedades de este tipo d) Fianza 2007/08 itziar.azkue@ehu.es ASPECTOS TÉCNICOS DE LA AUDITORÍA 3.1 NORMAS TÉCNICAS DE CARÁCTER GENERAL Regulan las condiciones que debe reunir el auditor y su comportamiento en el desarrollo de la actividad 3.2 NORMAS TÉCNICAS SOBRE EL TRABAJO DEL AUDITOR Tienen como objetivo la determinación de los medios y actuaciones que han de ser utilizados y aplicados en la realización de la auditoria 3.3 NORMAS TÉCNICAS SOBRE EL INFORME Normas para la preparación del informe de auditoria 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 20

11 3.1 NORMAS TÉCNICAS DE CARÁCTER GENERAL 1 FORMACIÓN TÉCNICA Y CAPACIDAD PROFESIONAL: La auditoría debe llevarse a cabo por una persona que tenga formación técnica y capacidad profesional como auditor de cuentas y la autorización exigida legalmente Autorización del ICAC: inscripción en el ROAC Titulación oficial universitaria Enseñanza teórica Formación práctica Haber superado un examen de aptitud profesional Fianza 2007/08 itziar.azkue@ehu.es NORMAS TÉCNICAS DE CARÁCTER GENERAL 1 FORMACIÓN TÉCNICA Y CAPACIDAD PROFESIONAL: La auditoría debe llevarse a cabo por una persona que tenga formación técnica y capacidad profesional como auditor de cuentas y la autorización exigida legalmente Enseñanzas teóricas homologadas por el ICAC Ámbito de la auditoría: nacional e internacional Experto contable: nacional e internacional Otros: derecho de sociedades, civil, mercantil, fiscal, sistemas informáticos, economía, matemáticas y estadística, gestión financiera Exención: BOICAC 5- art.9 VIII directiva Actualización permanente: Formación continua obligatoria 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 22

12 3.1 NORMAS TÉCNICAS DE CARÁCTER GENERAL 1 FORMACIÓN TÉCNICA Y CAPACIDAD PROFESIONAL: La auditoría debe llevarse a cabo por una persona que tenga formación técnica y capacidad profesional como auditor de cuentas y la autorización exigida legalmente Experiencia práctica Mínimo 3 años en trabajos en el ámbito financiero y contable, de los cuales 2 en auditoría Trabajos supervisados por un auditor de cuentas ejerciente Los que no dispongan de titulación universitaria, deben tener los cursos de acceso a la Universidad, además de 8 años de experiencia en el ámbito financiero y contable, de los cuales 5 en auditoría Porqué? Para formarse la opinión profesional 2007/08 itziar.azkue@ehu.es NORMAS TÉCNICAS DE CARÁCTER GENERAL 1 FORMACIÓN TÉCNICA Y CAPACIDAD PROFESIONAL: La auditoría debe llevarse a cabo por una persona que tenga formación técnica y capacidad profesional como auditor de cuentas y la autorización exigida legalmente CAPACIDAD PROFESIONAL Superación del examen de aptitud profesional. 2 fases. Convocatoria única Formación continua obligatoria Apoyo de las Corporaciones Profesionales en temas de actualización y formación, organizando cursos, seminarios, 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 24

13 3.1 NORMAS TÉCNICAS DE CARÁCTER GENERAL 2. INDEPENDENCIA: El auditor está obligado a mantener una posición de independencia en su trabajo profesional con objeto de lograr una integridad y objetividad en sus juicios Integridad: Conducta recta Honesto y sincero Honradez profesional intachable Objetividad Imparcial Justo y sin influencias o prejuicios INDEPENDENCIA ACTITUD MENTAL para actuar con libertad a su juicio profesional Ser y parecer independiente No debe tener intereses ajenos a los profesionales No debe aceptar trabajos que incurran en incompatibilidades 2007/08 itziar.azkue@ehu.es NORMAS TÉCNICAS DE CARÁCTER GENERAL 2. INDEPENDENCIA: CONTROL DISCIPLINARIO El auditor está obligado a mantener una posición de independencia en su trabajo profesional con objeto de lograr una integridad y objetividad en sus juicios Las Corporaciones profesionales a través de los Comités de Disciplina profesional vigilará el cumplimiento de las normas de independencia. El Régimen sancionador aplicable a los auditores de cuentas y sociedades de auditoria corresponde al ICAC que debe vigilar el CUMPLIMIENTO DE LA INDEPENDENCIA 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 26

14 3.1 NORMAS TÉCNICAS DE CARÁCTER GENERAL 2. INDEPENDENCIA: ÉTICA El auditor está obligado a mantener una posición de independencia en su trabajo profesional con objeto de lograr una integridad y objetividad en sus juicios ÉTICA E INDEPENDENCIA Dilemas éticos *Lecturas recomendadas 2007/08 itziar.azkue@ehu.es NORMAS TÉCNICAS DE CARÁCTER GENERAL 2. INDEPENDENCIA: NOMBRAMIENTO Y ROTACIÓN El auditor está obligado a mantener una posición de independencia en su trabajo profesional con objeto de lograr una integridad y objetividad en sus juicios NOMBRAMIENTO DE AUDITORES Y ROTACIÓN Nombramiento: caso de SA, se realizará por la Junta General de Accionistas, antes de que finalice el ejercicio a auditar. Periodo de contratación: Primera contratación: entre 3 y 9 años. Contrataciones posteriores: períodos máximos de tres años (Ley 16/2007) o realizar una nueva contratación con un periodo inicial entre 3 y 9 años. 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 28

15 3.1 NORMAS TÉCNICAS DE CARÁCTER GENERAL 2. INDEPENDENCIA: ROTACIÓN El auditor está obligado a mantener una posición de independencia en su trabajo profesional con objeto de lograr una integridad y objetividad en sus juicios Rotación Obligatoria: ART VIII Directiva: Los Estados miembros se asegurarán de que el o los principales socios auditores responsables de realizar una auditoría legal tengan una rotación del contrato de auditoría legal en el plazo de un periodo máximo de siete años a partir de la fecha de designación y solo sean autorizados a volver a participar en la auditoria de la entidad auditada una vez transcurrido un periodo de al menos dos años. 2007/08 itziar.azkue@ehu.es NORMAS TÉCNICAS DE CARÁCTER GENERAL 2. INDEPENDENCIA: INCOMPATIBLIDADES INCOMPATIBILIDADES: Ostentación de cargos directivos, adm. empleo o supervisión interna en la entidad auditada Intereses financieros significativos Vínculos de consanguinidad o afinidad 2º grado Llevanza de la contabilidad Ofrecer otros servicios: diseño sistemas, valoración, auditoría interna, abogacía,, salvo Percepción de honorarios indebidamente elevados, 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 30

16 3.1 NORMAS TÉCNICAS DE CARÁCTER GENERAL 3.DILIGENCIA PROFESIONAL El auditor en la ejecución de su trabajo y en la emisión de su informe acturá con la debida diligencia profesional Cumplimiento del equipo de trabajo; supervisión No podrá aceptar trabajos que superen su capacidad anual medida en horas: máx h/año de supervisión con un equipo adecuado. Podrá obtener asesoramiento de otros profesionales en materias especializadas. Papeles de trabajo, con contenido suficiente que soporte la opinión. Garantizar el control de calidad del trabajo: Interno a la firma; de Corporaciones profesionales; control técnico del ICAC; (Recomendación del 2000 de la UE) 2007/08 itziar.azkue@ehu.es NORMAS TÉCNICAS DE CARÁCTER GENERAL 4. RESPONSABILIDAD: El auditor es responsable del cumplimiento de las normas de auditoria y a su vez responsable del cumplimiento de las mismas por los profesionales del equipo de auditoria Responsabilidad civil (ilimitada-fianza) Daños y perjuicios por incumplimiento de obligaciones (vía judicial) Cuando la auditoría se realice por un auditor que pertenece a una sociedad de auditoria responderán solidariamente tanto el auditor firmante como la sociedad. Responsabilidad administrativa Ante el ICAC Calificación de infracciones: muy graves, graves y leves Sanciones: Multas Baja temporal ROAC Baja definitiva ROAC 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 32

17 3.1 NORMAS TÉCNICAS DE CARÁCTER GENERAL 4. RESPONSABILIDAD: El auditor es responsable del cumplimiento de las normas de auditoria y a su vez responsable del cumplimiento de las mismas por los profesionales del equipo de auditoria Responsabilidad del auditor en la detección del fraude? Lecturas recomendadas: Picazo Gonzalez, Pablo: La responsabilidad del auditor en la detección del fraude y los problemas de gestión continuada de la empresa. Partida Doble nº57, junio 1995, pp Villarroya Lequericaonandia, M.B. Los auditores frente al fraude. Responsabilidad derivada del incumplimiento de sus obligaciones. IV JORNADA DE AUDITORIA DE ASEPUC, /08 itziar.azkue@ehu.es NORMAS TÉCNICAS DE CARÁCTER GENERAL 5. SECRETO PROFESIONAL: El auditor debe mantenr la confidencialidad de la informaicón obtenida en el curso de sus actuaciones La información obtenida no podrá ser utilizada en su provecho ni en el de terceros Debe garantizar el secreto en las actuaciones de sus ayudantes y colaboradores Conservar y custodiar durante 5 años los papeles de trabajo Podrán acceder, quedando sujetos al secreto profesional: el ICAC (funciones de control); quienes resulten designados por resolución judicial; quienes estén autorizados por ley; Banco de España, CNMV, DGS (competencias de supervisión y control); corporaciones (control de calidad) 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 34

18 3.1 NORMAS TÉCNICAS DE CARÁCTER GENERAL 6. HONORARIOS Y COMISIONES: Los honorarios profesionales han de ser un justo precio del trabajo realizado para el cliente Justo precio de los honorarios Basados en tarifas horarias, teniendo en cuenta los conocimientos y las habilidades y el nivel de formación Se recogerán por escrito en la Carta Encargo (contrato) Transparencia en la remuneración: deber de comunicar al ICAC anualmente las horas y los honorarios facturados a cada cliente y se informará a su vez en la memoria de las cuentas anuales. No se permite el pago de comisiones a terceros para obtener trabajos 2007/08 itziar.azkue@ehu.es NORMAS TÉCNICAS DE CARÁCTER GENERAL 7. PUBLICIDAD: El auditor no podrá hacer publicidad que tenga por objeto la captación de clientes No se permite la publicidad directa para captar clientes Se puede mencionar el nombre del auditor en conferencias, coloquios y artículos de prensa profesionales Se pude suministrar información, previamente solicitados, a efectos informativos Hay que salvaguardar la reputación, el prestigio y la imagen de la profesión Salvaguarda de imagen y reputación 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 36

19 3.2 NORMAS TÉCNICAS sb EJECUCIÓN DEL TRABAJO 1 PLANIFICACIÓN: El Trabajo de auditoría debe planificar y ejecutarse adecuamente ALCANCE: Tamaño, complejidad, experiencia, Calidad de la organización, 1. Comprensión del negocio 2. Procedimientos y principios contables; uniformidad, 3. Eficacia y fiabilidad del control interno 2007/08 itziar.azkue@ehu.es NORMAS TÉCNICAS sb EJECUCIÓN DEL TRABAJO 1 PLANIFICACIÓN: El Trabajo de auditoría debe planificar y ejecutarse adecuamente PLAN GLOBAL (CUENTAS ANUALES) OBJETIVOS METODOS SUPERVISIÓN PROGRAMAS (POR ÁREA) 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 38

20 3.2 NORMAS TÉCNICAS sb EJECUCIÓN DEL TRABAJO 1 PLANIFICACIÓN: El Trabajo de auditoría debe planificar y ejecutarse adecuamente PLAN GLOBAL + PROGRAMAS Dónde? Cúando? Quién? POR ESCRITO- SON PAPELES DE TRABAJO Distribución de tareas entre miembros del equipo Mayor control: detalle de procedimientos y recogida de resultados de las pruebas aplicadas Identificación de problemas 2007/08 itziar.azkue@ehu.es NORMAS TÉCNICAS sb EJECUCIÓN DEL TRABAJO 2. ESTUDIO Y EVALUACIÓN DEL SISTEMA DE CONTROL INTERNO : Deberá efectuarse un estudio y evaluación adecuada del control interno como base fiable para la determinación del alcance, naturaleza y momento de realización de las pruebas a las que deberán concretarse los procedimientos de auditoría QUE ES EL CONTROL INTERNO? El control interno comprende el plan de organización y el conjunto de métodos y procedimientos que aseguren que los activos están debidamente protegidos, que los registros contables son fidedignos y que la actividad de la entidad se desarrolla eficazmente y se cumplen según las directrices marcadas por la Dirección 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 40

21 3.2 NORMAS TÉCNICAS sb EJECUCIÓN DEL TRABAJO QUE ES EL CONTROL INTERNO? Incluye dos tipos de controles: a) CONTROLES CONTABLES: plan de organización y todos los métodos y procedimientos que aseguren la salvaguarda de los activos y la fiabilidad de los registros. b) CONTROLES ADMINISTRATIVOS: relacionados con la normativa y los procedimientos vinculados e a la eficiencia operativa y acatamiento de las políticas de la Dirección. 2007/08 itziar.azkue@ehu.es NORMAS TÉCNICAS sb EJECUCIÓN DEL TRABAJO QUE ES EL CONTROL INTERNO? OBJETIVOS CONTROLES CONTABLES SEGREGACIÓN DE FUNCIONES: Etapas de una transacción AUTORIZACIÓN EJECUCIÓN REGISTRO CUSTODIA 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 42

22 3.2 NORMAS TÉCNICAS sb EJECUCIÓN DEL TRABAJO CUAL ES LA FUNCIÓN DEL C-I? Una función de control interno, desde el punto de vista del auditor independiente, es la de suministrar seguridad de que los errores o irregularidades se pueden descubrir con prontitud razonable, asegurando así la fiabilidad e integridad de los registros contables 2007/08 itziar.azkue@ehu.es NORMAS TÉCNICAS sb EJECUCIÓN DEL TRABAJO CUAL ES LA FUNCIÓN DEL C-I? Por definición, el CI confiere una seguridad razonable, pero no absoluta de que los objetivos se cumplirán Todo sistema de CI tiene unas limitaciones El riesgo final del auditor es una combinación de tres riesgos diferentes: R. Inherente x R. de CI x R. de Detección 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 44

23 3.2 NORMAS TÉCNICAS sb EJECUCIÓN DEL TRABAJO CUAL ES LA FUNCIÓN DEL C-I? La implantación y mantenimiento de un sistema de control interno es responsabilidad de la dirección, que debe someterlo a una continua supervisión. 2007/08 itziar.azkue@ehu.es NORMAS TÉCNICAS sb EJECUCIÓN DEL TRABAJO El estudio y evaluación del control interno incluye DOS FASES A) La revisión preliminar del sistema PARECE UN SISTEMA ADECUADO? SI NO ez B) PRUEBAS DE CUMPLIMIENTO EVALUACIÓN DEL CONTROL INTERNO 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 46

24 3.2 NORMAS TÉCNICAS sb EJECUCIÓN DEL TRABAJO CÓMO SE REALIZA LA EVALUACIÓN? Aplicar a cada tipo significativo de transacción y a los activos involucrados: a) Errores o irregularidades que puedan ocurrir. b) Determinar los procedimientos de CI contable que pueden prevenir o detectar esos errores o irregularidades. c) Determinar si los procedimientos están establecidos y se han seguido satisfactoriamente. d) Evaluar cualquier deficiencia. 2007/08 itziar.azkue@ehu.es NORMAS TÉCNICAS sb EJECUCIÓN DEL TRABAJO QUE LE APORTA AL AUDITOR EL C-I? para determinar: 1.La naturaleza, momento de ejecución o extensión de los procedimientos de auditoría a aplicar, y 2.las sugerencias a hacer al cliente CARTA DE COMUNICACIÓN DEBILIDADES DE CI 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 48

25 3.2 NORMAS TÉCNICAS sb EJECUCIÓN DEL TRABAJO 3 EVIDENCIA: Debe obtenerse evidencia suficiente y adecuada mediante la realización y evaluación de las pruebas de auditoría al objeto de obtener una base de juicio razonable sobre los datos de las CCAA y poder expresar una opinión PRUEBAS DE AUDITORÍA: PRUEBAS DE CUMPLIMIENTO Y PRUEBAS SUSTANTIVAS NATURALEZA DE LA EVIDENCIA: todos aquellos hechos y aspectos susceptibles de ser verificados por el auditor, y que tienen que ver con las CCAA que se examinan 2007/08 itziar.azkue@ehu.es NORMAS TÉCNICAS sb EJECUCIÓN DEL TRABAJO 3 EVIDENCIA: Debe obtenerse evidencia suficiente y adecuada mediante la realización y evaluación de las pruebas de auditoría al objeto de obtener una base de juicio razonable sobre los datos de las CCAA y poder expresar una opinión Evidencia suficiente: aquel nivel que el auditor debe obtener a través de las pruebas de auditoría para llegar a conclusiones razonables sobre las cuentas anuales que se someten a su examen. Evidencia adecuada: cuando sea pertinente para que el auditor emita su juicio profesional. 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 50

26 3.2 NORMAS TÉCNICAS sb EJECUCIÓN DEL TRABAJO 3. EVIDENCIA: Importancia relativa- Riesgo de auditoria Pruebas de auditoria: Pruebas de cumplimiento: evidencia sb C-I: Existencia, efectividad y continuidad. Pruebas sustantivas: evidencia sb información CCAA auditada: Integridad, exactitud, validez, medición, 2007/08 itziar.azkue@ehu.es NORMAS TÉCNICAS sb EJECUCIÓN DEL TRABAJO 3 METODOS DE OBTENER EVIDENCIA: INSPECCIÓN OBSERVACIÓN: arqueo, inventario físico, PREGUNTAS CONFIRMACIÓN: circularización, conciliación bancaria, carta de manifestaciones de la dirección, CALCULOS TECNICAS DE EXAMEN ANALITICAS 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 52

27 3.3 NORMAS TÉCNICAS sb PREPARACIÓN DEL INFORME 1 El auditor debe manifestar en el informe si las cuentas anuales contienen la información necesaria y suficiente para su interpretación y comprensión adecuada y han sido formuladas de conformidad con PNCGA. 2 El informe expresara si los principios y normas contables guardan uniformidad con los aplicados en el ejercicio anterior. 3 El auditor debe manifestar si las cuentas anuales expresan, en todos los aspectos significativos, la imagen fiel del patrimonio y de la situación financiera de la entidad y de los resultados de sus operaciones y de los recursos obtenidos y aplicados. 2007/08 itziar.azkue@ehu.es NORMAS TÉCNICAS sb PREPARACIÓN DEL INFORME 4 El auditor expresara en el informe su opinión en relación a las cuentas anuales tomadas en su conjunto, o una afirmación de que no se puede expresar opinión, y en este caso, las causas que lo impiden. Cuando se exprese una opinión con salvedades sobre las Cuentas Anuales, se deberán exponer las razones que existan para ello. 5 El auditor indicara en su informe si la información contable que contiene el informe de gestión concuerda con las cuentas anuales auditadas. 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 54

28 4. EL INFORME DE AUDITORÍA DE LAS CUENTAS ANUALES 4. EL INFORME DE AUDITORÍA DE CUENTAS ANUALES Ikuskapen-txostena auditoreak egindako ikuskapen-lanaren emaitza da. Urteko Kontuen ikuskapenaren helburua auditorearen iritzi teknikoa ezagutzea da, UKek irudi fidela ematen dutenari buruzkoa. Ikuskapen-txostenaren edukia Kontabilitate eta Kontuen Ikuskaritza Institutuak (ICAC) erabaki du. 2007/08 56

29 6. IKUSKAPEN TXOSTENAREN EREDUA Ekitaldi bakar bateko ikuskatutako urteko kontuen salbuespen gabeko txostena, parekatzeko xedeaz, aurreko ekitaldian ikuskatzera behartuta egon diren datuekin batera aurkeztua. (Kontuen Ikuskaritza Elkartearen Goiburukoa) Urteko kontuen Ikuskapen Txostena XYZ, E.A. Elkarteko Akziodunei,...k aginduta[1]. XYZ, E.A. Elkartearen urteko kontuak ikuskatu ditugu. Urteko kontu hauek 2XXXko abenduaren 31ko egoera-balantzeak, eta aipatutako datan bukatutako ekitaldiari dagozkion galdu-irabazien kontuak eta memoriak osatzen dituzte, eta berauek burutzea Elkarteko administratzaileen erantzukizuna da. Gure erantzukizuna, orokorki onartutako ikuskapen-arauekin bat etorriz burututako lanean oinarrituz, osorik hartutako urteko kontu hauei buruzko iritzia ematea da. Lan honek aukeraketa-proben bidez, urteko kontuak frogatzen dituen nabaritasuna eta haien aurkezpenaren ebaluazioa, erabilitako kontabilitate-oinarria eta egindako balioespena aztertzea eskatzen du. Merkataritza Legearekin bat etorriz, administratzaileek parekatzeko xedeaz, balantzeko, galdu-irabazien kontuko eta finantzaketa-taulako partida bakoitzarekin, 2XXX. urteko ekitaldiko kopuruez gain aurreko ekitaldikoak ere aurkeztu dituzte. Gure iritzia, 2XXX. urteko ekitaldiko kontuei baino ez dagokie.... datarekin, 2XXX-1. urteko ekitaldiko kontuei buruzko txostena igorri genuen (igorri zuten), eta bertan adierazitako iritzia... izan zen. (Hala balegokio, kopuruen parekatzea aipatu). Gure iritziz, txostenarekin batera aurkeztutako 2XXXko urteko kontuek, aurreko ekitaldian erabilitakoekiko uniformeki erabili diren Orokorki Onartutako Kontabilitate Oinarri eta Arauekin bat etorriz, arlo esanguratsu guztietan, 2XXXko abenduaren 31n XYZ, E.A. Elkartearen ondare eta egoera finantzarioaren, eragiketen emaitzen eta data horretan bukatu den ekitaldian lortu eta erabilitako baliabideen irudi fidela erakusten dute. Halaber, kontuak egoki ulertzeko behar adina informazio biltzen dute. Txostenarekin batera aurkezten den 2XXXko Kudeaketa Txostenak, enpresaren egoera, bere negozioen bilakaera eta beste zenbait arlori buruz administratzaileen ustez egokiak diren azalpenak barne hartzen ditu, eta ez da urteko kontuetako bat. Aipatutako txostenak barne hartzen duen Kontabilitate-informazioa, 2XXX. urteko ekitaldiko kontuen agiriarekin bat datorrela egiaztatu dugu. Gure lana, auditore gisa, kudeaketa-txostenaren azterketaren egiaztatzera mugatzen da. Paragrafo honetan aipatutako eramuarekin egin da, eta ez du Elkartearen kontabilitate-erregistroetatik lortutakoarekiko ezberdina den informazioaren berrikusterik barne hartzen. Auditorearen edo Ikuskapen Elkartearen izena. Auditorearen edo txosten honen Bazkide Erantzulearen sinadura. Data. [1] Aipamen hau ezaba daiteke auditorea Elkarteko Akziodunen Batzar Orokorrak izendatu duenean. 2007/ IKUSKAPEN TXOSTENAREN EREDUA URTEKO KONTUEN AUDITORETZA TXOSTENA Eusko Trenbideak - Ferrocarriles Vascos, S.A. Sozietate Publikoaren, Pertsona Bakarreko Sozietatearen Akziodun bakarrari. 1. Eusko Trenbideak - Ferrocarriles Vascos, S.A. Sozietate Publikoaren, Pertsona Bakarreko Sozietatearen, kontuen audi-toria egin dugu 2004ko abenduaren 31ko egoera balantzea, galeren eta irabazien kontua eta egun horretan amaitutako urteko ekitaldiari dagozkion txostena biltzen dituena. Horren formulazioaren ardura Sozietatearen administratzaileena da. Gure erantzukizuna aipatutako urteko kontuei buruzko iritzi orokorra ematea da, egindako lanean oinarritutako iri-tzia, alegia. 4. eta 5. lerroaldeetan adierazitako salbuespenak salbu, lana, orokorrean onetsitako auditoretzako arauei jarraituz egin da, aukeraketa probak eginez, urteko kontuen justifikazio ebidentzia eta haien aurkezpena, aplikatutako kontabilitateko printzipioak eta iritzira egindako kalkuluak kontuan izanik. 2. Merkataritzako legeriaren arabera, administratzaileek, konparaketetarako, urteari dagozkion balantzearen parti-da bakoitzarekin, galeren eta irabazien kontuarekin eta finantziazio koadroarekin batera, aurreko ekitaldikoak ere aur-keztu zituzten. Gure iritzian urteko kontuei buruzkoak dira soil soilik. 2004ko martxoaren 14an urteko eki-taldiko urteko kontuei buruzko auditoria txostena eman genuen, eta bertan gure iritzia adierazi genuen, salbuespenak salbuespen. 3. Txostenaren 1. atalean adierazten denez, Red Ferroviaria Vasca Euskal Trenbidea Sarea (ETS) Erakunde Publikoa eratu duen eta helburu gisa trenbide azpiegituren administrazioa duen 2004ko maiatzaren 21eko Legea aplikatzearen ondorioz, Sozietateak 2005eko ekitaldian aipatutako azpiegitura horiekin lotutako aktiboak erakunde berrira transferi-tzea du aurreikusita. Hori dela eta, kapital soziala 194 milioi eurotan murriztea dago aurreikusita, hau da, Euskadiko Autonomia Erkidegoari itzultzen zaizkion aktiboen balioaren baliokidea, ondoren hark aipatutako Erakundeari eman diezazkion. 4. Eusko Jaurlaritzak abenduaren 27an emandako 483/1994 Dekretuaren arabera, Sozietateak 1995ean, Bilbo-Areeta-Plentzia arteko trenbide linearen, Elorrieta eta Plentzia artean, ondare elementuak eta beste motatakoak Metro Bilbao, S.A.-ri eman zizkion, linea horren ustiatzaile zen heinean. Emandako elementuen kontabilitateko balio garbia eurokoa da. Elementu horiek Sozietatearen Ibilgetu materialaren barruan jarraitzen dute 2003ko abenduaren 31n, eta ez dira amortizatzen. Halaber, ondare elementu horiei lotutako diru laguntzak daude, eta haien zenbatekoa, eki-taldiaren amaieran, eurokoa da. 1996ko ekainaren 25ean Euskadiko Autonomia Erkidegoari ondasun horiek transmisioa eskatu bazitzaion ere, une honetan aktibo horiek ez baititu Sozietateak kudeatzen, Eusko Jaurlaritzak ez du oraindik horri buruzko ebazpena eman, eta, ondorioz, Sozietateak ezin izan die elementu horiei baxa eman bere ibilgetu materialetik. Beraz, ondasun horiek ondorengoko sozietateari transmititzeko baldintzak ezagutzen ez direnez, ezinezkoa da jakitea zein eragin izango duen idatzi honekin batera doazen urteko kontuetan. 5. Txostenaren 2 d) atalean adierazten denez, Eusko Jaurlaritzak hainbat ondasun Sozietatearen esku jarri zituen, modu inplizituan, sorreraren eta zerbitzu publiko gisa duen izaeraren ondorioz, haien titulartasun juridikoa Eusko Jaurlari-tzarena bada ere, tren jarduera aurrera eraman ahal izateko, eta ez dago horren erabileraren ondoriozko inolako kon- ERNST &YOUNG Ernst & Young, S.L. Domicilio Social: Plaza Pablo Ruíz Picasso, s/n Madrid. Inscrita en el Registro Mercantil de Madrid al Tomo 12749, Libro 0, Folio 215, Sección 8ª, Hoja M 23123, Inscripción 116, en el REA y en el Registro Oficial de Auditores de Cuentas (ROAC) con n.º S0530. C.I.F. B Assurance & Advisory Business Services (AABS) Ibañez de Bilbao, Bilbao Tel: Fax: /08 itziar.azkue@ehu.es 58

30 IV. ATALA IKUSKAPENAREN LAN ARLOAK 7. IBILGETU MATERIALAREN KONTUAK IKUSKATZEA 8. IBILGETU EZ-MATERIAL KONTUAK IKUSKATZEA 9. EZARPEN GASTU ETA HAINBAT EKITALDITAN BANATZEKO GASTU 10. FINANTZA INBERTSIO KONTUAK IKUSKATZEA 2007/ IBILGETU MATERIALAREN Sarrera eta legeria Ezaugarriak eta balorazio-irizpideak Ikuskapenaren helburuak Barne-kontrola Ikuskapen-prozedurak Ariketak Bibliografia 2007/08 60

31 7. IBILGETU MATERIALAREN Sarrera eta legeria 2007/ IBILGETU MATERIALAREN Ezaugarriak eta balorazio-irizpideak KPO Sailkapena, 22. ibilgetze materialak: 220. Lurrak eta ondasun naturalak 221. Eraikuntzak 222. Instalazio teknikoak 223. Makineria 224. Tresneria 225. Beste zenbait instalazio 226. Altzariak 227. Informazio prozesuetarako ekipamenduak 228. Garraio elementuak 229. Bestelako ibilgetu materiala 23. bideango ibilgetze materialak 2007/08 62

32 7. IBILGETU MATERIALAREN Ezaugarriak eta balorazio-irizpideak KPOBan Sailkapena: a) Ustiapenari lotutako I.Mat b) Higiezinetan Inbertsioak c) Salmentarako dauden aktibo finkoak (ez-korrienteak) 2007/ IBILGETU MATERIALAREN Ezaugarriak eta balorazio-irizpideak KPO Hasierako Balorazioa: 2. BA: Ibilgetu materiala: Eskuratzeprezioa edo ekoizpen-kostua 3. BA: Ibilgetu materialari buruzko arau bereziak 2007/08 64

33 7. IBILGETU MATERIALAREN Ezaugarriak eta balorazio-irizpideak KPOBan Hasierako Balorazioa: a) Eskuratze-prezioa edo ekoizpenkostua b) Arrazoizko balioa (dohainik jasotako ondasunen kasuan) 2007/ IBILGETU MATERIALAREN Ezaugarriak eta balorazio-irizpideak KPO Ondorengo Balorazioa: a) Amortizazioak: bizitza erabilgarria b) Baliogalera hornidurak 2007/08 66

34 7. IBILGETU MATERIALAREN Ezaugarriak eta balorazio-irizpideak KPOBan Ondorengo Balorazioa: a) Kostu Historiokoa - Amort.Met - Hondatutako zatiagatik balorazio zuzenketa (por deterioro) 2007/08 itziar.azkue@ehu.es IBILGETU MATERIALAREN Ezaugarriak eta balorazio-irizpideak KPO (TRUKEA) PERMUTA Emandako ibilgetu materialaren kostua eta dagokion amort. Metatua bajan emango da Jasotako ibilgetu materiala altan emango da emandako ondasunaren kontabilitate balio garbia edo jasotako ondasunaren merkatu baliogatik, txikiena. 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 68

35 7. IBILGETU MATERIALAREN Ezaugarriak eta balorazio-irizpideak KPOB an (TRUKEA) PERMUTA A) Komertziala: Emandako aktiboaren AB + moneta diferentzia Jasotako ondasunaren AB 2007/08 itziar.azkue@ehu.es IBILGETU MATERIALAREN Ezaugarriak eta balorazio-irizpideak (TRUKEA) PERMUTA A) Ez-Komertziala: Emandako aktiboaren kontabilitatebalioa 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 70

36 7. IBILGETU MATERIALAREN Ezaugarriak eta balorazio-irizpideak KPO an ERRENTAMENDU FINANTZARIOA (LEASING) Aktiboa: IBILGETU EZ-MATERIALA Balorazioa: Aktiboa:ondasunaren eskurako balioa Pasiboa: kuotengatik zor osoa + erosketa-aukera Diferentzia: Interesak, hainbat ekitalditan banatzeko 2007/08 itziar.azkue@ehu.es IBILGETU MATERIALAREN Ezaugarriak eta balorazio-irizpideak KPOBan ERRENTAMENDU FINANTZARIOA (LEASING) Aktiboa: IBILGETU MATERIALA Balorazioa: AB edo ordainketen balio eguneratua, txikiena Interesak sortzapenaren arabera 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 72

37 7. IBILGETU MATERIALAREN Ikuskapenaren helburuak LEGEZKOTASUNA: Existitzea Eskubide eta eginbeharrak Gertaerak Zintzotasuna BALORAZIOA: Balorazioa Neurketa AURKEZPENA: Aurkezpena eta banaketa edo aldizkapena 2007/ IBILGETU MATERIALAREN Barne-kontrola 2007/08 74

38 7. IBILGETU MATERIALAREN Ikuskapen-prozedurak BARNE-KONTROLAREN EBALUAKETA Saldoen gaineko probak: agirien ikuskapena, egiaztapena Inbentario fisikoaren behaketa Ibilgetu materialaren ekitaldiko mugimenduak: altak, bajak, hobekuntzak, Ekitaldi itxieran aktiboen egoera eta balorazioa: zaharkitua, amortizatuak, Jabetza erregistroko informazioa 2007/ IBILGETU MATERIALAREN Ariketak 2007/08 76

39 8. IBILGETU EZ MATERIALAREN Sarrera eta legeria Ezaugarriak eta balorazio-irizpideak Ikuskapenaren helburuak Barne-kontrola Ikuskapen-prozedurak Ariketak Bibliografia 2007/ IBILGETU EZ MATERIALAREN Sarrera eta legeria 2007/08 78

40 8. IBILGETU EZ MATERIALAREN KPO Ezaugarriak eta balorazioirizpideak Aktibo hauen izaera ukiezina da Transakzio ekonomikoa egon behar du Iraupena urtebete baino luzeagoa Amortizagarriak dira. 4. eta 5. Balorazio Arauak erabiliko dira 2007/ IBILGETU EZ MATERIALAREN KPO Ezaugarriak eta balorazio-irizpideak 210. Ikerketa eta garapen gastuak 211. Emakida adminsitratiboak 212. Jabetza industriala 213. Merkataritza fondoa 214. Akura lagapenagatiko eskubideak 215. Aplikazio informatikoak 217. Finantza errentamendu erregimeneko ondasunen gaineko eskubideak 219. ibilgetze inmaterialentzako aurrerakinak 2007/08 80

41 8. IBILGETU EZ MATERIALAREN KPOBan Ezaugarriak eta balorazioirizpideak Zehaztu daieke, ez-monetazkoa da eta ez du irudi fisikorik Enpresak kontrolatzen du eta etorkizunean irabaziak emango ditu Enpresatik bereiz daiteke: saldu, errentan eman edo trukatu daiteke 2007/ IBILGETU EZ MATERIALAREN KPOBan Ezaugarriak eta balorazioirizpideak Hasirako Balorazioa: a) Eskuratze-prezioa edo ekoizpen-kostua Ondorengo Balorazioa: a) Kostu Historiokoa - Amort.Met - Hondatutako zaitan balorazio zuzenketa 2007/08 itziar.azkue@ehu.es 82

42 8. IBILGETU EZ MATERIALAREN KPOBan Ezaugarriak eta balorazioirizpideak ERRENTAMENDU FINANTZARIOA (LEASING): Aktiboa: IBILGETU MATERIALA 2007/ IBILGETU EZ MATERIALAREN KPOBan Ezaugarriak eta balorazioirizpideak MERKATARITZAKO FONDOA: Ordainketa batengatik sortu denean Ez da amortizatuko. Ekitaldiro hondatu den jakiteko test-a MF negatiboa: Galdu-irabazietara 2007/08 84

43 8. IBILGETU EZ MATERIALAREN Ikuskapenaren helburuak LEGEZKOTASUNA Egiazkoa eta arrazoizkoa BALORAZIOA Gastuak zuzen barneratuta Balorazio irizpide zuzena Balorazio zuzenketak AURKEZPENA Behar den bezala sailkatua Dagokion ekitaldian kontabilizatua 2007/ IBILGETU EZ MATERIALAREN Barne-kontrola 2007/08 86

44 8. IBILGETU EZ MATERIALAREN Ikuskapen-prozedurak BARNE-KONTROLAREN EBALUAKETA Aktiboen mugimendua aztertu eta egiaztatu Balorazio irizpideak aztertu Baliogaleren jarraipena 2007/ IBILGETU EZ MATERIALAREN Ariketak 2007/08 88

45 9. EZARPEN GASTU ETA HAINBAT EKITALDITAN BANATZEKO GASTU Sarrera eta legeria 2007/ EZARPEN GASTU ETA HAINBAT EKITALDITAN BANATZEKO GASTU KPO Ezaugarriak eta balorazio-irizpideak 20. EZARPEN GASTUAK 200. Eraketa gastuak 201. lehen ezarpen gastuak 202. Kapital zabaltzearen gastuak 27. HAINBAT EKITALDINTAN BANATZEKO GASTUAK 270. Zorren formalizazio gastuak 271. Balore negoziagarrien interes geraratuengatik gastuak 272. Interes geroratuengatik gastuak KPOko 6. eta 7. BALORAZIO ARAUAK bete behar dira 2007/08 90

46 9. EZARPEN GASTU ETA HAINBAT EKITALDITAN BANATZEKO GASTU KPOBan Ezaugarriak eta balorazioirizpideak Aktibotik desagertuko diren partidak: a) Ezarpen-gastuak eta kostituziogastuak b) Hainbat ekitalditan banatzeko gastuak (geroratutako interesak) 2007/ EZARPEN GASTU ETA HAINBAT EKITALDITAN BANATZEKO GASTU KPOBan Ezaugarriak eta balorazioirizpideak Pasibotik desagertuko diren partidak: a) Hainbat ekitalditan banatzeko sarrerak (geroratutako interesak, diferentzia psotiboak atzerri-monetan) b) Pasiboko hainbat hornidura c) Subentzioak 2007/08 92

47 9. EZARPEN GASTU ETA HAINBAT EKITALDITAN BANATZEKO GASTU Ikuskapenaren helburuak 2007/ EZARPEN GASTU ETA HAINBAT EKITALDITAN BANATZEKO GASTU Barne-kontrola 2007/08 94

48 9. EZARPEN GASTU ETA HAINBAT EKITALDITAN BANATZEKO GASTU Ikuskapen-prozedurak 2007/ EZARPEN GASTU ETA HAINBAT EKITALDITAN BANATZEKO GASTU Ariketak 2007/08 96

49 10. FINANTZA INBERTSIOEN Sarrera eta legeria Ezaugarriak eta balorazio-irizpideak Ikuskapenaren helburuak Barne-kontrola Ikuskapen-prozedurak Ariketak Bibliografia 2007/ FINANTZA INBERTSIOEN Sarrera eta legeria 2007/08 98

50 10. FINANTZA INBERTSIOEN KPO Ezaugarriak eta balorazio-irizpideak 25. BESTE ZENBAIT FINANTZA INBERTSIO IRAUNKOR 250. Finantza inbertsio iraunkorrak kapitalean 251. Errenta finkoko baloreak 252. Epe luzerako kredituak 253. Ibilgetu inorenganatzeagatiko epe luzerako kredituak 254. Pertsonalari emandako epe luzerako kredituak 256. Errenta finkoko baloreen epe luzerako interesak 257. Kredituen epe luzerako interesak 258. Epe luzerako ezarpenak 259. Akzioei buruz egiteko dauden despoltsapenak KPOko 8. BALORAZIO ARAUA bete behar da 2007/ FINANTZA INBERTSIOEN Ikuskapenaren helburuak 2007/08 100

51 10. FINANTZA INBERTSIOEN Barne-kontrola 2007/ FINANTZA INBERTSIOEN Ikuskapen-prozedurak 2007/08 102

52 10. FINANTZA INBERTSIOEN Ariketak 2007/ BIBLIOGRAFIA 2007/08 104

Ley Auditoría de Cuentas. Presentación informativa elaborada por: Navarro y Llima. Economistas, Auditores y Asesores Fiscales

Ley Auditoría de Cuentas. Presentación informativa elaborada por: Navarro y Llima. Economistas, Auditores y Asesores Fiscales Presentación informativa elaborada por: Navarro y Llima Economistas, Auditores y Asesores Fiscales Real Decreto Legislativo 1/2011, de 1 de julio, por el que se aprueba el texto refundido de la Ley de

Más detalles

IAP 1005 - CONSIDERACIONES PARTICULARES SOBRE LA AUDITORÍA DE LAS EMPRESAS DE REDUCIDA DIMENSIÓN

IAP 1005 - CONSIDERACIONES PARTICULARES SOBRE LA AUDITORÍA DE LAS EMPRESAS DE REDUCIDA DIMENSIÓN IAP 1005 - CONSIDERACIONES PARTICULARES SOBRE LA AUDITORÍA DE LAS EMPRESAS DE REDUCIDA DIMENSIÓN Introducción 1. Las Normas Internacionales de Auditoría (NIA) se aplican a la auditoría de la información

Más detalles

AUDITORIA DE CUENTAS II TEORÍA

AUDITORIA DE CUENTAS II TEORÍA AUDITORIA DE II TEORÍA 2007/08 INDICE I. PARTE: INTRODUCCIÓN. EL PROCESO DE AUDITORIA 1. EL PROCESO DE AUDITORIA DE II. PARTE: EL INFORME DE AUDITORIA DE 2. EL INFORME DE AUDITORIA DE III. PARTE: AREAS

Más detalles

LA AUDITORÍA DE CUENTAS

LA AUDITORÍA DE CUENTAS Paseo de Ronda, 26-1º 15011 A Coruña T: 981 145 333 F: 981 279 333 e-mail at@atconsultores.com www.atconsultores.com LA AUDITORÍA DE CUENTAS 0 La Auditoría de Cuentas 1 La información económico-financiera

Más detalles

EMPRESAS PÚBLICAS DE MEDELLÍN E.S.P. DIRECCIÓN CONTROL INTERNO PROYECTO NORMALIZACIÓN ACTIVIDAD DE AUDITORÍA INTERNA

EMPRESAS PÚBLICAS DE MEDELLÍN E.S.P. DIRECCIÓN CONTROL INTERNO PROYECTO NORMALIZACIÓN ACTIVIDAD DE AUDITORÍA INTERNA DCI-PN-EA-01 VERSIÓN 02 Página 2 de 12 TABLA DE CONTENIDO 1. INTRODUCCIÓN... 3 2. ROL... 3 3. PROFESIONALIDAD... 3 4. AUTORIDAD... 4 5. ORGANIZACIÓN... 4 6. INDEPENDENCIA Y OBJETIVIDAD... 5 7. ALCANCE...

Más detalles

Estatuto de Auditoría Interna

Estatuto de Auditoría Interna Febrero de 2008 Introducción Mediante el presente Estatuto, se pone en conocimiento de toda la Organización la decisión del Consejo de Administración de Grupo Prosegur de implantar a nivel corporativo

Más detalles

INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA 2013

INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA 2013 INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA 2013 presentación PRESENTACIÓN Las circunstancias de los últimos años han hecho que en la actualidad los requerimientos de información y transparencia sean muy elevados,

Más detalles

GLOSARIO DE TÉRMINOS

GLOSARIO DE TÉRMINOS GLOSARIO DE TÉRMINOS A Alcance de la auditoría. El marco o límite de la auditoría y las materias, temas, segmentos o actividades que son objeto de la misma. Auditores externos. Profesionales facultados

Más detalles

REGLAMENTO COMITÉ DE AUDITORÍA COMPAÑÍA MUNDIAL DE SEGUROS S.A

REGLAMENTO COMITÉ DE AUDITORÍA COMPAÑÍA MUNDIAL DE SEGUROS S.A REGLAMENTO COMITÉ DE AUDITORÍA COMPAÑÍA MUNDIAL DE SEGUROS S.A Bogotá D.C. 2011 CONTENIDO I. Aspectos Generales 1.1 Objetivo del Comité de Auditoría 1.2 Normatividad Vigente para el Comité de Auditoría

Más detalles

U. T. 2. LAS NORMAS TÉCNICAS DE AUDITORÍA

U. T. 2. LAS NORMAS TÉCNICAS DE AUDITORÍA U. T. 2. LAS NORMAS TÉCNICAS DE Estructura de Contenidos 2.1. Necesidad de las normas técnicas de auditoría. 2.1.1. Objetivo de la auditoría de Cuentas Anuales. 2.1.2. Naturaleza y contenido de las normas

Más detalles

COLEGIO DE CONTADORES PUBLICOS DE COSTA RICA TOMAS EVANS SALAZAR MAYO DEL 2014

COLEGIO DE CONTADORES PUBLICOS DE COSTA RICA TOMAS EVANS SALAZAR MAYO DEL 2014 COLEGIO DE CONTADORES PUBLICOS DE COSTA RICA TOMAS EVANS SALAZAR MAYO DEL 2014 Alcance La Norma Internacional de Auditoría (NIA) 220, Control de calidad para auditorías de información financiera histórica

Más detalles

PROGRAMA 493O REGULACIÓN CONTABLE Y DE AUDITORÍAS

PROGRAMA 493O REGULACIÓN CONTABLE Y DE AUDITORÍAS PROGRAMA 493O REGULACIÓN CONTABLE Y DE AUDITORÍAS 1. DESCRIPCIÓN El programa responde a la necesidad de dotar de la máxima transparencia a la información económico-contable de la empresa y de desarrollar

Más detalles

Anexo al Informe Anual de Gobierno Corporativo (2010)

Anexo al Informe Anual de Gobierno Corporativo (2010) Anexo al Informe Anual de Gobierno Corporativo Informe de funciones y actividades de la Comisión de Auditoria y Control (2010) 22 de febrero de 2011 74 Informe de la Comisión de Auditoria y Control El

Más detalles

INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA 2014

INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA 2014 2014 INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA 2014 EUGENIO PRIETO PÉREZ INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA DEL AUDITOR DE CUENTAS EUGENIO PRIETO PÉREZ, RELATIVO AL EJERCICIO ANUAL TERMINADO EL 31 DE DICIEMBRE DE 2014

Más detalles

García-Moreno & ASOCIADOS AUDITORES, S.L.

García-Moreno & ASOCIADOS AUDITORES, S.L. García-Moreno & ASOCIADOS AUDITORES, S.L. García-Moreno & ASOCIADOS AUDITORES, S.L. Sociedad creada por un equipo de auditores en el año 2.000 con más de 20 años de actividad profesional y dedicada a la

Más detalles

Luján Auditores LUJAN AUDITORES, S.L. INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA EJERCICIO ANUAL TERMINADO EL 30 DE SEPTIEMBRE DE 2010

Luján Auditores LUJAN AUDITORES, S.L. INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA EJERCICIO ANUAL TERMINADO EL 30 DE SEPTIEMBRE DE 2010 LUJAN AUDITORES, S.L. INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA EJERCICIO ANUAL TERMINADO EL 30 DE SEPTIEMBRE DE 2010 PRESENTACIÓN En cumplimiento de lo establecido en la Ley 12/2010 de 30 de Junio, que modifica

Más detalles

CURSOS DE FORMACIÓN TEÓRICA HOMOLOGADOS POR EL I.C.A.C.

CURSOS DE FORMACIÓN TEÓRICA HOMOLOGADOS POR EL I.C.A.C. CURSOS DE FORMACIÓN TEÓRICA HOMOLOGADOS POR EL I.C.A.C. CURSOS DE FORMACIÓN TEÓRICA HOMOLOGADOS POR EL INSTITUTO DE CONTABILIDAD Y AUDITORIA DE CUENTAS (I.C.A.C.) Y ACTUALMENTE VIGENTES (hasta 31 de diciembre

Más detalles

Curso Práctico de Auditoría del REA-CGCEE Mayo 2011

Curso Práctico de Auditoría del REA-CGCEE Mayo 2011 Circular Informativa Curso Práctico de Auditoría del REA-CGCEE Mayo 2011 Preparación de la 2ª Fase Práctica del Examen de Aptitud Profesional de Acceso al ROAC. Presentación: La convocatoria del examen

Más detalles

29/12/2008 LA REGULACION LEGAL DE LA AUDITORIA 1. LA AUDITORIA CONTABLE EN EE.UU

29/12/2008 LA REGULACION LEGAL DE LA AUDITORIA 1. LA AUDITORIA CONTABLE EN EE.UU LA REGULACION LEGAL DE LA AUDITORIA: NORMATIVA APLICABLE Mª ANGELA JIMENEZ MONTAÑES PROFESORA TITULAR DE ECONOMIA FINANCIERA Y CONTABILIDAD-UCLM AUDITORA DE CUENTAS DEL ROAC Angela.Jimenez@uclm.es Mª ANGELA

Más detalles

Tema 1: Naturaleza de la auditoría: La auditoría de cuentas

Tema 1: Naturaleza de la auditoría: La auditoría de cuentas Auditoría de cuentas 4º LADE Tema 1: Naturaleza de la auditoría: La auditoría de cuentas Francisco Javier Martínez García Ana Fernández Laviada Javier Montoya del Corte Facultad de Ciencias Económicas

Más detalles

Contabilidad. BASE DE DATOS NORMACEF FISCAL Y CONTABLE Referencia: NFC051331 ICAC: 01-06-2014 Consulta 2 BOICAC, núm. 98 SUMARIO:

Contabilidad. BASE DE DATOS NORMACEF FISCAL Y CONTABLE Referencia: NFC051331 ICAC: 01-06-2014 Consulta 2 BOICAC, núm. 98 SUMARIO: BASE DE DATOS NORMACEF FISCAL Y CONTABLE Referencia: NFC051331 ICAC: 01-06-2014 Consulta 2 BOICAC, núm. 98 SUMARIO: PRECEPTOS: Auditoría de cuentas. Contratación y rotación el auditor. Sobre determinados

Más detalles

NORMA TÉCNICA DE AUDITORÍA SOBRE CONSIDERACIONES RELATIVAS A LA AUDITORÍA DE ENTIDADES QUE EXTERIORIZAN PROCESOS DE ADMINISTRACIÓN

NORMA TÉCNICA DE AUDITORÍA SOBRE CONSIDERACIONES RELATIVAS A LA AUDITORÍA DE ENTIDADES QUE EXTERIORIZAN PROCESOS DE ADMINISTRACIÓN Resolución de 26 de marzo de 2004, del Instituto de Contabilidad y Auditoría de Cuentas, por la que se publica la Norma Técnica de Auditoría sobre consideraciones relativas a la auditoría de entidades

Más detalles

LINEAMIENTOS DE LA FUNCIÓN DEL AUDITOR GUBERNAMENTAL"

LINEAMIENTOS DE LA FUNCIÓN DEL AUDITOR GUBERNAMENTAL LINEAMIENTOS DE LA FUNCIÓN DEL AUDITOR GUBERNAMENTAL" Introducción El propósito de los Lineamientos de la Función del Auditor Gubernamental es el de promover una cultura ética en la profesión global de

Más detalles

Cuáles son los mecanismos de supervisión de un fondo de pensiones?

Cuáles son los mecanismos de supervisión de un fondo de pensiones? 9 Cuáles son los mecanismos de supervisión de un fondo de pensiones? 9.1. Por qué es importante el control? 9.2. Qué es la comisión de control del plan? 9.3. Qué es la comisión del control del fondo? 9.4.

Más detalles

Sistema de Gestión de Prevención de Riesgos Laborales. Auditorías de Prevención

Sistema de Gestión de Prevención de Riesgos Laborales. Auditorías de Prevención Sistema de Gestión de Prevención de Riesgos Laborales. Auditorías de Prevención Autor: autoindustria.com Índice 0. Introducción 1. Auditorías del Sistema de Prevención de Riesgos Laborales 1.1. Planificación

Más detalles

MINISTERIO DE HACIENDA

MINISTERIO DE HACIENDA SECRETARIA DE ESTADO DE NORMA TECNICA PARA LA EVALUACION DE LA CALIDAD EN LAS AUDITORÍAS Y ACTUACIONES DE CONTROL FINANCIERO SECRETARIA DE ESTADO DE INDICE Página 1. Objeto de la norma 3 2. Organo competente

Más detalles

PLAN DE AUDITORIAS 2015

PLAN DE AUDITORIAS 2015 PLAN DE AUDITORIAS 2015 JEFE OFICINA DE CONTROL INTERNO: MARGARITA DEL CASTILLO YANCES ASESOR DE CONTROL INTERNO: ENRIQUE C. ARAUJO GALÉ PROFESIONAL DE APOYO: LOURDES TRIVIÑOS FUENTES ARIEL MARTINEZ GUIDO

Más detalles

Reglamento de la Comisión de Auditoría y Control de Banco de Sabadell, S.A.

Reglamento de la Comisión de Auditoría y Control de Banco de Sabadell, S.A. Reglamento de la Comisión de Auditoría y Control de Banco de Sabadell, S.A. Í N D I C E Capítulo I. Artículo 1. Artículo 2. Artículo 3. Preliminar Objeto Interpretación Modificación Capítulo II. Artículo

Más detalles

INFORME SOBRE LA AUTOEVALUACIÓN DE CALIDAD DE LA ACTIVIDAD DE AUDITORÍA INTERNA 2011

INFORME SOBRE LA AUTOEVALUACIÓN DE CALIDAD DE LA ACTIVIDAD DE AUDITORÍA INTERNA 2011 INFORME SOBRE LA AUTOEVALUACIÓN DE CALIDAD DE LA ACTIVIDAD DE AUDITORÍA INTERNA 2011 CONTENIDO RESUMEN EJECUTIVO... 01 OBJETIVOS Y ALCANCE... 03 1. Objetivos de la auto-evaluación. 03 2. Alcance 03 RESULTADOS...

Más detalles

RP-CSG-027.00. Fecha de aprobación 2012-03-08

RP-CSG-027.00. Fecha de aprobación 2012-03-08 Reglamento Particular para la Auditoría Reglamentaria de Prevención de Riesgos Laborales según el Reglamento de los Servicios de Prevención (R.D. 39/1997) RP-CSG-027.00 Fecha de aprobación 2012-03-08 ÍNDICE

Más detalles

DOSSIER DE PRESENTACIÓN DE AUDITORÍA FINANCIERA

DOSSIER DE PRESENTACIÓN DE AUDITORÍA FINANCIERA DOSSIER DE PRESENTACIÓN DE AUDITORÍA FINANCIERA AT CONSULTORES & AUDITORES, S.L. Paseo de Ronda, 26-1º 15011 A Coruña T: 981 148 188 F: 981 272 621 audit@atconsultores.com QUIÉNES SOMOS? AT CONSULTORES

Más detalles

PROGRAMA 931P CONTROL INTERNO Y CONTABILIDAD PÚBLICA

PROGRAMA 931P CONTROL INTERNO Y CONTABILIDAD PÚBLICA PROGRAMA 931P CONTROL INTERNO Y CONTABILIDAD PÚBLICA 1. DESCRIPCIÓN El programa abarca tres grandes áreas de actuación de la Intervención General de la Defensa en el ámbito del control interno: función

Más detalles

II NORMAS DE AUDITORIA GENERALMENTE ACEPTADAS

II NORMAS DE AUDITORIA GENERALMENTE ACEPTADAS NORMAS DE AUDITORIA Fernando Poblete. I INTRODUCCIÓN En los países americanos en general los estados financieros se rigen por las normas de auditoría contenida en los SAS (Statement on Auditing Standers).

Más detalles

INFORME DE AUDITORÍA DE LAS CUENTAS ANUALES (Gestión del Patrimonio de la Seguridad Social)

INFORME DE AUDITORÍA DE LAS CUENTAS ANUALES (Gestión del Patrimonio de la Seguridad Social) INFORME DE AUDITORÍA DE LAS CUENTAS ANUALES (Gestión del Patrimonio de la Seguridad Social) INFORME DEFINITIVO 20 14 SECRETARÍA DE ESTADO DE LA SEGURIDAD SOCIAL GOBIERNO DE ESPAÑA MINISTERIO DE DE EMPLEO

Más detalles

INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA CORRESPONDIENTE AL EJERCICIO CERRADO EL 31/12/2013

INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA CORRESPONDIENTE AL EJERCICIO CERRADO EL 31/12/2013 INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA CORRESPONDIENTE AL EJERCICIO CERRADO EL 31/12/2013 1.- ESTRUCTURA LEGAL es una sociedad de responsabilidad limitada, inscrita en el Registro Mercantil de Madrid. Como sociedad

Más detalles

INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA

INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA SAFONT AUDITORS ASSOCIATS, S.L.P. INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA EJERCICIO CERRADO EL 31 DE DICIEMBRE DE 2014 INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA EJERCICIO CERRADO EL 31 DE DICIEMBRE DE 2014 1. ESTRUCTURA LEGAL

Más detalles

Aviso Legal. Entorno Digital, S.A.

Aviso Legal. Entorno Digital, S.A. Aviso Legal En relación al cumplimiento de la Ley de Protección de Datos, le informamos que los datos personales facilitados por Ud. en cualquiera de los formularios incluidos en este sitio web son incluidos

Más detalles

Norma Básica de Auditoría Interna

Norma Básica de Auditoría Interna Norma Básica de Auditoría Interna DE IBERDROLA, S.A. Y SU GRUPO (aprobada por el Consejo de Administración el 21 de julio de 2015, a propuesta de la Comisión de Auditoría y Supervisión del Riesgo de 16

Más detalles

4.4.1 Servicio de Prevención Propio.

4.4.1 Servicio de Prevención Propio. 1 Si se trata de una empresa entre 250 y 500 trabajadores que desarrolla actividades incluidas en el Anexo I del Reglamento de los Servicios de Prevención, o de una empresa de más de 500 trabajadores con

Más detalles

PROCEDIMIENTO AUDITORÍA INTERNA

PROCEDIMIENTO AUDITORÍA INTERNA PROCEDIMIENTO AUDITORÍA INTERNA CONTENIDO 1. OBJETO... 2 2. ALCANCE... 2 3. DEFINICIONES... 2 5. PROCEDIMIENTO... 4 5.1 Planificación de la Auditoría... 4 5.2 Calificación de Auditores... 4 5.3 Preparación

Más detalles

IAP 1009 - TÉCNICAS DE AUDITORÍA APOYADAS EN ORDENADOR (TAAO)

IAP 1009 - TÉCNICAS DE AUDITORÍA APOYADAS EN ORDENADOR (TAAO) IAP 1009 - TÉCNICAS DE AUDITORÍA APOYADAS EN ORDENADOR (TAAO) Introducción 1. Como se indica en la Norma Internacional de Auditoría 401, "Auditoría en un contexto informatizado", los objetivos globales

Más detalles

NORMA INTERNACIONAL DE AUDITORÍA 600

NORMA INTERNACIONAL DE AUDITORÍA 600 NORMA INTERNACIONAL DE AUDITORÍA 600 CONSIDERACIONES ESPECIALES-AUDITORÍAS DE ESTADOS FINANCIEROS DE GRUPOS (INCLUIDO EL TRABAJO DE LOS AUDITORES DE LOS COMPONENTES) (NIA-ES 600) (adaptada para su aplicación

Más detalles

Control interno y control de gestión

Control interno y control de gestión Unidad 2 Control interno y control de gestión 2.1. Estudio y evaluación del sistema de control interno 2.1.1. Definiciones y conceptos básicos En su significado más amplio, control interno comprende la

Más detalles

Circular N 6 de 05.11.98; Circular N 9 de 09.09.05, y, Circular N 10 de 16.10.06.

Circular N 6 de 05.11.98; Circular N 9 de 09.09.05, y, Circular N 10 de 16.10.06. SUPERINTENDENCIA DE BANCOS E INSTITUCIONES FINANCIERAS C H I L E TEXTO ACTUALIZADO Disposición: CIRCULAR N 2 (de 29.01.90) Para: AUDITORES EXTERNOS Materia: Normas sobre el desempeño de las auditorías

Más detalles

TEMA 6: AUDITORIA INTERNA

TEMA 6: AUDITORIA INTERNA TEMA 6: AUDITORIA INTERNA Pág. 1. OBJETIVOS DE LA AUDITORIA INTERNA. 94 2. COMPETENCIAS, FUNCIONES Y RESPONSABILIDADES DE LOS INTERVINIENTES EN AUDITORIAS DE I+D+i 96 3. EVALUACIÓN DEL AUDITOR. 100 4.

Más detalles

PREVENCIÓN BLANQUEO DE CAPITALES CAJA RURAL DE CASTILLA- LA MANCHA 4.-BILLETES DE CIRCULACIÓN LEGAL

PREVENCIÓN BLANQUEO DE CAPITALES CAJA RURAL DE CASTILLA- LA MANCHA 4.-BILLETES DE CIRCULACIÓN LEGAL PREVENCIÓN BLANQUEO DE CAPITALES CAJA RURAL DE CASTILLA- LA MANCHA 1.- PRESENTACIÓN 2. NORMATIVA LEGAL 3.- ORGANIZACIÓN INTERNA 4.-BILLETES DE CIRCULACIÓN LEGAL 5.- INFORME ANUAL 2010 1.- PRESENTACIÓN:

Más detalles

PROGRAMA 931P CONTROL INTERNO Y CONTABILIDAD PÚBLICA

PROGRAMA 931P CONTROL INTERNO Y CONTABILIDAD PÚBLICA PROGRAMA 931P CONTROL INTERNO Y CONTABILIDAD PÚBLICA 1. DESCRIPCIÓN El programa abarca dos grandes áreas de actuación de la Intervención General de la Defensa en el ámbito del control interno: función

Más detalles

NORMA INTERNACIONAL DE AUDITORÍA 220 CONTROL DE CALIDAD DE LA AUDITORÍA DE ESTADOS FINANCIEROS (NIA-ES 220)

NORMA INTERNACIONAL DE AUDITORÍA 220 CONTROL DE CALIDAD DE LA AUDITORÍA DE ESTADOS FINANCIEROS (NIA-ES 220) NORMA INTERNACIONAL DE AUDITORÍA 220 CONTROL DE CALIDAD DE LA AUDITORÍA DE ESTADOS FINANCIEROS (NIA-ES 220) (adaptada para su aplicación en España mediante Resolución del Instituto de Contabilidad y Auditoría

Más detalles

NORMA INTERNACIONAL DE AUDITORÍA 805

NORMA INTERNACIONAL DE AUDITORÍA 805 NORMA INTERNACIONAL DE AUDITORÍA 805 CONSIDERACIONES ESPECIALES- AUDITORÍAS DE UN SOLO ESTADO FINANCIERO O DE UN ELEMENTO, CUENTA O PARTIDA ESPECÍFICOS DE UN ESTADO FINANCIERO. (Aplicable a las auditorías

Más detalles

2.11.1 CONTRATAS Y SUBCONTRATAS NOTAS

2.11.1 CONTRATAS Y SUBCONTRATAS NOTAS NOTAS 1 Cuando en un mismo centro de trabajo desarrollen actividades trabajadores de dos o más empresas, éstas deberán cooperar en la aplicación de la normativa sobre prevención de riesgos laborales. A

Más detalles

DATA SECURITY SERVICIOS INTEGRALES, S.L.

DATA SECURITY SERVICIOS INTEGRALES, S.L. DATA SECURITY SERVICIOS INTEGRALES, S.L. Oferta de Prestación de Servicios para la adecuación a la normativa de protección de datos de carácter personal y de servicios de la Sociedad de la Información

Más detalles

PE06. RESPONSABILIDAD SOCIAL

PE06. RESPONSABILIDAD SOCIAL Índice 1. Objeto 2. Alcance 3. Referencias/Normativa 4. Definiciones 5. Desarrollo de los procesos 6. Seguimiento y Medición 7. Archivo 8. Responsabilidades 9. Flujograma ANEXOS: No proceden Edición Fecha

Más detalles

NORMA TÉCNICA DE AUDITORÍA SOBRE LA AUDITORÍA DE CUENTAS EN ENTORNOS INFORMATIZADOS INTRODUCCIÓN

NORMA TÉCNICA DE AUDITORÍA SOBRE LA AUDITORÍA DE CUENTAS EN ENTORNOS INFORMATIZADOS INTRODUCCIÓN Resolución de 23 de junio de 2003, del Instituto de Contabilidad y Auditoría de Cuentas, por la que se publica la Norma Técnica de Auditoría sobre la auditoría de cuentas en entornos informatizados (BOICAC

Más detalles

CONFEDERACIÓN HIDROGRÁFICA DEL GUADIANA. Intervención Delegada

CONFEDERACIÓN HIDROGRÁFICA DEL GUADIANA. Intervención Delegada MINISTERIO DE HACIENDA Y ADMINISTRACIONES PÚBLICAS INTERVENCIÓN GENERAL DE LA ADMINISTRACIÓN DEL ESTADO CONFEDERACIÓN HIDROGRÁFICA DEL GUADIANA Informe de auditoría de las cuentas anuales Ejercicio 2013

Más detalles

Tema 3 (parte II): Regulación legal y profesional de la auditoría

Tema 3 (parte II): Regulación legal y profesional de la auditoría Auditoría de cuentas 4º LADE Tema 3 (parte II): Regulación legal y profesional de la auditoría Francisco Javier Martínez García Ana Fernández Laviada Javier Montoya del Corte Facultad de Ciencias Económicas

Más detalles

Obligación de Formación Continuada. En relación con la formación continuada, os indicamos los siguientes aspectos:

Obligación de Formación Continuada. En relación con la formación continuada, os indicamos los siguientes aspectos: Circular Informativa FORMACIÓN CONTINUADA Nº 358 Abril 2012 Obligación de Formación Continuada. Estimados compañeros, En relación con la formación continuada, os indicamos los siguientes aspectos: A- LEY

Más detalles

INFORME INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA 2013 2. VINCULACIONES DE Mª BEGOÑA ESPIÑO CONDON CONFORME A LOS ARTÍCULOS 17 Y 18 DEL TRLAC.

INFORME INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA 2013 2. VINCULACIONES DE Mª BEGOÑA ESPIÑO CONDON CONFORME A LOS ARTÍCULOS 17 Y 18 DEL TRLAC. INFORME INFORME ANUAL DE TRANSPARENCIA 2013 1. IDENTIFICACIÓN Mª BEGOÑA ESPIÑO CONDON ejerce como auditor individual y está inscrito en el Registro Oficial de Auditores de Cuentas (ROAC) con el nº 18.122.

Más detalles

Instituto de Mediación Del Ilustre Colegio de Abogados de Jerez de la Frontera.

Instituto de Mediación Del Ilustre Colegio de Abogados de Jerez de la Frontera. Instituto de Mediación Del Ilustre Colegio de Abogados de Jerez de la Frontera. ESTATUTOS DEL INSTITUTO DE MEDIACIÓN DEL ILUSTRE COLEGIO DE ABOGADOS DE JEREZ DE LA FRONTERA DE LA FRONTERA TÍTULO PRIMERO.

Más detalles

Política General de Control y Gestión de Riesgos

Política General de Control y Gestión de Riesgos Empresas Inarco Política General de Control y Gestión de Riesgos Auditoría Interna 2014 POLITICA GENERAL DE CONTROL Y GESTION DE RIESGOS EMPRESAS INARCO La Política General de Control y Gestión de Riesgos,

Más detalles

LISTA DE CHEQUEO NORMA NTC ISO 9001:2000 No. REQUISITOS EXISTE ESTADO OBSERVACIONES D: Documentado I: Implementado M: Mejorar SI NO D I M

LISTA DE CHEQUEO NORMA NTC ISO 9001:2000 No. REQUISITOS EXISTE ESTADO OBSERVACIONES D: Documentado I: Implementado M: Mejorar SI NO D I M No. REQUISITOS EXISTE ESTADO OBSERVACIONES 4. SISTEMA DE GESTION DE LA CALIDAD 4.1 Requisitos Generales La organización debe establecer, documentar, implementar y mantener un S.G.C y mejorar continuamente

Más detalles

1. ESQUEMA BASICO DE LA METODOLOGIA DE TRABAJO A) FASE PRELIMINAR:

1. ESQUEMA BASICO DE LA METODOLOGIA DE TRABAJO A) FASE PRELIMINAR: METODOLOGIA DE II: PROCESO DE TRABAJO Mª ANGELA JIMENEZ MONTAÑES PROFESORA TITULAR DE ECONOMIA FINANCIERA Y CONTABILIDAD-UCLM AUDITORA DE CUENTAS DEL ROAC Angela.Jimenez@uclm.es Mª ANGELA JIMENEZ 1 METODOLOGIA

Más detalles

OHSAS 18001: 2007. Sistema de Gestión de la Seguridad y Salud en el trabajo

OHSAS 18001: 2007. Sistema de Gestión de la Seguridad y Salud en el trabajo OHSAS 18001: 2007 Sistema de Gestión de la Seguridad y Salud en el trabajo El presente documento es la versión impresa de la página www.grupoacms.com Si desea más información sobre OHSAS 18001 u otras

Más detalles

Gestión de la Prevención de Riesgos Laborales. 1

Gestión de la Prevención de Riesgos Laborales. 1 UNIDAD Gestión de la Prevención de Riesgos Laborales. 1 FICHA 1. LA GESTIÓN DE LA PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALES. FICHA 2. EL SISTEMA DE GESTIÓN DE LA PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALES. FICHA 3. MODALIDAD

Más detalles

Se adjunta a continuación un detalle de los servicios de esta clase prestados correspondientes al ejercicio 2014:

Se adjunta a continuación un detalle de los servicios de esta clase prestados correspondientes al ejercicio 2014: INFORME DE LA COMISIÓN DE AUDITORÍA Y CUMPLIMIENTO SOBRE LA INDEPENDENCIA DE LOS AUDITORES DE CUENTAS DE DISTRIBUIDORA INTERNACIONAL DE ALIMENTACIÓN, S.A. EN EL EJERCICIO 2014 I. Introducción y antecedentes

Más detalles

INFORME DE AUDITORÍA DE LAS CUENTAS ANUALES (Gestión del Patrimonio Histórico)

INFORME DE AUDITORÍA DE LAS CUENTAS ANUALES (Gestión del Patrimonio Histórico) INFORME DE AUDITORÍA DE LAS CUENTAS ANUALES (Gestión del Patrimonio Histórico) INFORME DEFINITIVO 20 13 SECRETARÍADE DE ESTADO GOBIERNO DE ESPAÑA MINISTERIO DE EMPLEO TRABAJO Y SEGURIDAD ASUNTOS SOCIALES

Más detalles

BOLETIN 3020, CONTROL DE CALIDAD PARA TRABAJOS DE AUDITORÍA, DE LAS NORMAS DE AUDITORÍA. VIGENTE A PARTIR DEL 1 DE ENERO DE 2010.

BOLETIN 3020, CONTROL DE CALIDAD PARA TRABAJOS DE AUDITORÍA, DE LAS NORMAS DE AUDITORÍA. VIGENTE A PARTIR DEL 1 DE ENERO DE 2010. CONTROL DE CALIDAD APLICABLE A LAS FIRMAS DE CONTADORES PÚBLICOS QUE DESEMPEÑAN AUDITORÍAS Y REVISIONES DE INFORMACION FINANCIERA, TRABAJOS PARA ATESTIGUAR Y OTROS SERVICIOS RELACIONADOS I. NORMA DE CONTROL

Más detalles

PROCEDIMIENTO DE AUDITORIAS INTERNAS. CALIDAD INSTITUCIONAL Versión: 02

PROCEDIMIENTO DE AUDITORIAS INTERNAS. CALIDAD INSTITUCIONAL Versión: 02 1. OBJETIVO Realizar la planificación, estructuración y ejecución de las auditorías internas, con el objeto de garantizar el cumplimiento de los requisitos de la Norma ISO 9001:2008 y los fijados por la

Más detalles

AUDITORIA EN EL ENTORNO DE LAS NIA

AUDITORIA EN EL ENTORNO DE LAS NIA AUDITORIA EN EL ENTORNO DE LAS NIA Enrique Rubio Herrera Subdirección General de Normas Técnicas de Auditoría 25 de octubre de 2013 Huertas 26, 28014 Madrid Tel. 913895600 www.icac.meh.es 1 SUMARIO Resolución

Más detalles

TIPO DE PROCESO EVALUACION VERSIÓN 1 PROCEDIMIENTO AUDITORIAS INTERNAS PÁGINA: 1 de 7

TIPO DE PROCESO EVALUACION VERSIÓN 1 PROCEDIMIENTO AUDITORIAS INTERNAS PÁGINA: 1 de 7 PROCESO CONTROL INTERNO CÓDIGO SUBPROCESO CONTROL INTERNO 1.1.2-CI-001 TIPO DE PROCESO EVALUACION VERSIÓN 1 PROCEDIMIENTO PÁGINA: 1 de 7 1.OBJETIVO Proporcionar metodología para realizar las s internas

Más detalles

Norma ISO 14001: 2004

Norma ISO 14001: 2004 Norma ISO 14001: 2004 Sistema de Gestión Ambiental El presente documento es la versión impresa de la página www.grupoacms.com Si desea más información sobre la Norma ISO 14001 u otras normas relacionadas

Más detalles

NORMA TÉCNICA DE AUDITORÍA SOBRE RELACIÓN ENTRE AUDITORES

NORMA TÉCNICA DE AUDITORÍA SOBRE RELACIÓN ENTRE AUDITORES Resolución de 27 de junio de 2011 del Instituto de Contabilidad y Auditoría de Cuentas, por la que se publica la Norma Técnica de Auditoría sobre relación entre auditores. En el desarrollo de un trabajo

Más detalles

Código de ética y Buen Gobierno

Código de ética y Buen Gobierno Grupo Correduría de Seguros Gerencia de Riesgos Código de ética y Buen Gobierno Principio Básico Que guía Nuestra actividad Asegurando la diferencia S4 conocerá y entenderá, de la forma mas completa y

Más detalles

ANEXO 23: TÉRMINOS DE REFERENCIA PARA LA AUDITORÍA DEL PROYECTO

ANEXO 23: TÉRMINOS DE REFERENCIA PARA LA AUDITORÍA DEL PROYECTO ANEXO 23: TÉRMINOS DE REFERENCIA PARA LA AUDITORÍA DEL PROYECTO EJECUTADO POR LA UNIDAD EJECUTORA CENTRAL DURANTE EL PERÍODO DEL [Fecha] AL [Fecha] 1- Consideraciones básicas Estos Términos de Referencia

Más detalles

TEMA 4: EL INFORME DE AUDITORÍA

TEMA 4: EL INFORME DE AUDITORÍA TEMA 4: EL INFORME DE AUDITORÍA 1. INTRODUCCIÓN El ICAC considera que el objetivo de la auditoría de cuentas anuales de una entidad es la emisión de un informe en el que se ponga de manifiesto una opinión

Más detalles

AUDITORÍAS INTERNAS DE CALIDAD

AUDITORÍAS INTERNAS DE CALIDAD AUDITORÍAS INTERNAS DE CALIDAD PR-SGC-02 Hoja: 1 de 10 AUDITORÍAS INTERNAS DE CALIDAD Elaboró: Revisó: Autorizó: Puesto Directora de Administración Directora de Administración Representante de la Dirección

Más detalles

Introducción. El sistema de control interno abarca las mismas cuestiones a las que se refieren las funciones del sistema contable y comprende:

Introducción. El sistema de control interno abarca las mismas cuestiones a las que se refieren las funciones del sistema contable y comprende: Introducción 1. El propósito de esta Norma Internacional de Contabilidad (NIA) es establecer reglas y suministrar criterios en la obtención del necesario conocimiento de los sistemas contable y de control

Más detalles

ISSAI-ES 1700: Formación de la opinión y emisión del Informe de auditoría sobre los estados financieros

ISSAI-ES 1700: Formación de la opinión y emisión del Informe de auditoría sobre los estados financieros ISSAI-ES 1700: Formación de la opinión y emisión del Informe de auditoría sobre los estados financieros GUÍA PRÁCTICA PARA LA NIA-ES 700 Fundamentos Esta Guía Práctica proporciona orientaciones adicionales

Más detalles

Directrices. sobre. el examen de las quejas por las. empresas de seguros

Directrices. sobre. el examen de las quejas por las. empresas de seguros EIOPA-BoS-12/069 ES Directrices sobre el examen de las quejas por las empresas de seguros 1/8 1. Directrices Introducción 1. De conformidad con el artículo 16 del Reglamento EIOPA 1 (Autoridad Europea

Más detalles

REGLAMENTO DE LA COMISIÓN MIXTA DE AUDITORÍA Y RIESGOS

REGLAMENTO DE LA COMISIÓN MIXTA DE AUDITORÍA Y RIESGOS REGLAMENTO DE LA COMISIÓN MIXTA DE AUDITORÍA Y RIESGOS 2 PRELIMINAR: REGLAMENTO DE LA COMISIÓN MIXTA DE AUDITORÍA Y RIESGOS Al amparo de lo dispuesto en el artículo 38.3 de la Ley 10/2014, de 26 de junio,

Más detalles

ÍNDICE 1. INTRODUCCIÓN. 2. FORMA JURÍDICA Y PROPIETARIOS. 3. VINCULACIONES. 4. ÓRGANOS DE GOBIERNO. 5. SISTEMA DE CONTROL DE CALIDAD. 6. 7. 8. 9. 10.

ÍNDICE 1. INTRODUCCIÓN. 2. FORMA JURÍDICA Y PROPIETARIOS. 3. VINCULACIONES. 4. ÓRGANOS DE GOBIERNO. 5. SISTEMA DE CONTROL DE CALIDAD. 6. 7. 8. 9. 10. ÍNDICE 1. INTRODUCCIÓN. 2. FORMA JURÍDICA Y PROPIETARIOS. 3. VINCULACIONES. 4. ÓRGANOS DE GOBIERNO. 5. SISTEMA DE CONTROL DE CALIDAD. 6. DECLARACIÓN DEL ÓRGANO DE ADMINISTRACIÓN SOBRE LA EFICACIA DEL FUNCIONAMIENTO

Más detalles

NORMA INTERNACIONAL DE AUDITORÍA 706 PÁRRAFOS DE ÉNFASIS Y PÁRRAFOS SOBRE OTRAS CUESTIONES EN EL INFORME EMITIDO POR UN AUDITOR INDEPENDIENTE

NORMA INTERNACIONAL DE AUDITORÍA 706 PÁRRAFOS DE ÉNFASIS Y PÁRRAFOS SOBRE OTRAS CUESTIONES EN EL INFORME EMITIDO POR UN AUDITOR INDEPENDIENTE NORMA INTERNACIONAL DE AUDITORÍA 706 PÁRRAFOS DE ÉNFASIS Y PÁRRAFOS SOBRE OTRAS CUESTIONES EN EL INFORME EMITIDO POR UN AUDITOR INDEPENDIENTE (NIA-ES 706) (adaptada para su aplicación en España mediante

Más detalles

NORMA INTERNACIONAL DE AUDITORÍA 520 PROCEDIMIENTOS ANALÍTICOS

NORMA INTERNACIONAL DE AUDITORÍA 520 PROCEDIMIENTOS ANALÍTICOS NORMA INTERNACIONAL DE AUDITORÍA 520 PROCEDIMIENTOS ANALÍTICOS (NIA-ES 520) (adaptada para su aplicación en España mediante Resolución del Instituto de Contabilidad y Auditoría de Cuentas, de 15 de octubre

Más detalles

LIBRO I.- NORMAS GENERALES PARA LA APLICACIÓN DE LA LEY GENERAL DE INSTITUCIONES DEL SISTEMA FINANCIERO

LIBRO I.- NORMAS GENERALES PARA LA APLICACIÓN DE LA LEY GENERAL DE INSTITUCIONES DEL SISTEMA FINANCIERO LIBRO I.- NORMAS GENERALES PARA LA APLICACIÓN DE LA LEY GENERAL DE INSTITUCIONES DEL SISTEMA FINANCIERO TITULO XIV.- CÓDIGO DE TRANSPARENCIA Y DE DERECHOS DEL USUARIO (reformado con resolución No. JB-2013-2393

Más detalles

FUNDACIÓN TRIPARTITA PARA LA FORMACIÓN EN EL EMPLEO

FUNDACIÓN TRIPARTITA PARA LA FORMACIÓN EN EL EMPLEO MINISTERIO DE HACIENDA Y ADMINISTRACIONES PÚBLICAS INTERVENCIÓN GENERAL DE LA ADMINISTRACIÓN DEL ESTADO FUNDACIÓN TRIPARTITA PARA LA FORMACIÓN EN EL EMPLEO Informe de auditoría de las cuentas anuales Ejercicio

Más detalles

RESUMEN DEL MANUAL DE PROCEDIMIENTOS DE PREVENCIÓN DEL BLANQUEO DE CAPITALES Y LA FINANCIACIÓN DEL TERRORISMO. Febrero, 2014

RESUMEN DEL MANUAL DE PROCEDIMIENTOS DE PREVENCIÓN DEL BLANQUEO DE CAPITALES Y LA FINANCIACIÓN DEL TERRORISMO. Febrero, 2014 RESUMEN DEL MANUAL DE PROCEDIMIENTOS DE PREVENCIÓN DEL BLANQUEO DE CAPITALES Y LA FINANCIACIÓN DEL TERRORISMO Febrero, 2014 ÍNDICE 1. ANTECEDENTES 2. NORMATIVA 3. ORGANIZACIÓN INTERNA 3.1. Comité de PBC&FT

Más detalles

Equipos a Presión. Condiciones de Seguridad Industrial y Laboral. Marco Normativo. Calderas. Lugo, 25 de octubre de 2011 1 CAMPAÑA EUROPEA SOBRE MANTENIMIENTO SEGURO Principales Objetivos: Sensibilizar

Más detalles

SERVICIOS 1. AREA DE AUDITORIA Y REVISIÓN

SERVICIOS 1. AREA DE AUDITORIA Y REVISIÓN SERVICIOS 1. AREA DE AUDITORIA Y REVISIÓN 1.1.- Auditorías de Cuentas Anuales. 1.2.- Informes para la Justificación de Subvenciones y Ayudas Económicas. 1.3.- Revisiones Limitadas 1.4.- Revisión de Cumplimiento

Más detalles

En el Artículo 1 de este proyecto de RD se recogen las modificaciones del RD 1245/1995.

En el Artículo 1 de este proyecto de RD se recogen las modificaciones del RD 1245/1995. Guidelines on the assessment of the suitability of members of the management body and key function holders de la EBA y el proyecto de Real Decreto, por el que se modifican los requisitos de honorabilidad,

Más detalles

DICTAMEN DEL REVISOR FISCAL

DICTAMEN DEL REVISOR FISCAL A los señores Accionistas de TRANSCARIBE S.A. DICTAMEN DEL REVISOR FISCAL 148 1. He auditado el Balance General de Transcaribe S.A. por el año terminado al 31 de Diciembre de 2013 y el correspondiente

Más detalles

Cuestionario de honorabilidad y buen gobierno

Cuestionario de honorabilidad y buen gobierno Cuestionario de honorabilidad y buen gobierno 1. Observaciones El presente cuestionario tiene por finalidad recoger datos en relación con los requisitos de honorabilidad comercial y profesional y de buen

Más detalles

Convocatoria 2008 Programa Intersectorial para la Difusión de la Cultura Preventiva

Convocatoria 2008 Programa Intersectorial para la Difusión de la Cultura Preventiva 3.4 Comunicación y Actitud del Auditor 3.4.2 Cualidades del Auditor Definición Es aquella persona profesional, que se dedica a trabajos de auditoria habitualmente con libre ejercicio de una ocupación técnica.

Más detalles

A propuesta del consejero de Empresa y Empleo y de la consejera de Gobernación y Relaciones Institucionales, el Gobierno

A propuesta del consejero de Empresa y Empleo y de la consejera de Gobernación y Relaciones Institucionales, el Gobierno 1/5 Diari Oficial de la Generalitat de Catalunya DISPOSICIONES DEPARTAMENTO DE LA PRESIDENCIA ACUERDO GOV/125/2015, de 28 de julio, por el que se aprueban los criterios y el procedimiento general para

Más detalles

0. Introducción. 0.1. Antecedentes

0. Introducción. 0.1. Antecedentes ISO 14001:2015 0. Introducción 0.1. Antecedentes Conseguir el equilibrio entre el medio ambiente, la sociedad y la economía está considerado como algo esencial para satisfacer las necesidades del presente

Más detalles

ELIMINACIÓN DE DOCUMENTOS EN LA UNIVERSIDAD DE ALMERÍA

ELIMINACIÓN DE DOCUMENTOS EN LA UNIVERSIDAD DE ALMERÍA ELIMINACIÓN DE DOCUMENTOS EN LA UNIVERSIDAD DE ALMERÍA La eliminación de la documentación, aun tratándose de copias, deberá realizarse asegurándose la destrucción física que imposibilite su reconstrucción.

Más detalles

FUNDACIÓN SEPI. Informe de auditoría de las cuentas anuales Ejercicio 2013. Oficina Nacional de Auditoría

FUNDACIÓN SEPI. Informe de auditoría de las cuentas anuales Ejercicio 2013. Oficina Nacional de Auditoría MINISTERIO DE HACIENDA Y ADMINISTRACIONES PÚBLICAS INTERVENCIÓN GENERAL DE LA ADMINISTRACIÓN DEL ESTADO La autenticidad de este documento puede ser comprobada mediante el código electrónico: 3MOT9T67JP2D11DS

Más detalles

Cuáles son los objetivos que se espera del auditor en sus actividades?

Cuáles son los objetivos que se espera del auditor en sus actividades? El control en las responsabilidades del auditor. El rol del auditor en las compañías es de vital importancia en las empresas ya que es el encargado de informarle a los dueños de la empresa, al estado y

Más detalles

Informe Anual de Actividades 2010. Comité de Auditoría y Cumplimiento de Vocento, S.A.

Informe Anual de Actividades 2010. Comité de Auditoría y Cumplimiento de Vocento, S.A. Informe Anual de Actividades 2010 Comité de Auditoría y Cumplimiento de Vocento, S.A. 23 de Febrero de 2011 ÍNDICE 1. DESCRIPCIÓN, MOTIVOS Y OBJETIVOS DEL INFORME ANUAL DE ACTIVIDADES 2. ANTECEDENTES DEL

Más detalles

AUD 008-2014. Estudio de Auditoría 008-2014 Verificación del Licenciamiento del Software equipo de MIDEPLAN Decreto Ejecutivo Nº 37549-JP

AUD 008-2014. Estudio de Auditoría 008-2014 Verificación del Licenciamiento del Software equipo de MIDEPLAN Decreto Ejecutivo Nº 37549-JP AUD 008-2014 Estudio de Auditoría 008-2014 Verificación del Licenciamiento del Software equipo de MIDEPLAN Decreto Ejecutivo Nº 37549-JP JUNIO 2014 0 I.- INFORMACIÓN GENERAL 1.1 Nombre del Estudio Verificación

Más detalles