1. TEXTO NARRATIVO acontecementos personaxes espazo tempo historia argumento relato trama discurso tema

Transcripción

1 1. TEXTO NARRATIVO Narrar é contar uns acontecementos, reais ou ficticios, que lles suceden a uns personaxes nun espazo e nun tempo. Son textos narrativos un conto, unha novela, unha biografía... Os acontecementos ordenados cronoloxicamente constitúen a historia. De facermos unha síntese deles teremos o argumento. O relato é a disposición temporal dos acontecementos no texto. A trama é a síntese dos feitos seguindo a orde textual. A historia e o relato aparecen fundidos no discurso narrativo. O tema é a síntese do contido. Debe expresarse nunha palabra ou frase: o amor, o primeiro amor, o esclarecemento dun asasinato, a perda da inocencia... Atendendo aos temas podemos facer unha clasificación dos subxéneros narrativos: relatos románticos, de aprendizaxe, de aventuras, psicolóxicas, policiais...

2 2.A VOZ NARRADORA E O PUNTO DE VISTA O autor é unha persoa real e o narrador un ente ficticio. A voz narradora é quen conta historia. O habitual é en 1ª ou en 3ª persoa. Tamén pode ser en 2ª. O punto de vista é a posición dende a que se sitúa a voz narradora para contar a historia. Se participa nos feitos (interno) ou se os observa desde fóra (externo). En 1ª persoa a voz que narra pode ser protagonista ou testemuña dos feitos. O punto de vista é interno e a visión subxectiva. En 3ª persoa a voz que narra non intervén na historia. Pode ter un punto vista externo que o sabe todo sobre a acción o os personaxes (omnisciente) ou dar conta do que ve como unha cámara cinematográfica (obxectivo). Tamén pode ter un punto de vista interno se fala dende a perspectiva dun dos personaxes. En 2ª persoa a voz narradora pode dirixirse a alguén implicado nos feitos ou pode desdobrase dirixíndose a si mesmo.

3 3. O ESPAZO É o lugar onde ocorren os feitos e, polo xeral, contribúe á caracterización dos personaxes. Pode corresponder a un lugar real ou a espazo de ficción. Pode ter valor simbólico e anticipar o desenlace da acción. Un espazo pechado pode ter connotación opresiva e un espazo aberto pode simbolizar a liberdade. Ás veces pode converterse en verdadeiro protagonista, como sucede nas novelas itinerantes ou nas novelas de cárcere. Case sempre nos referimos ao espazo físico, pero tamén pode haber un espazo psicolóxico (normas éticas) ou un espazo social (grupos sociais) que inflúen nos personaxes. Na novela tradicional adoitábase dar a información sobre o lugar ao principio. Na novela moderna é frecuente ir achegando notas fragmentarias sobre os lugares e é o lector que deber ir recompoñendo o espazo.

4 3. O TEMPO Tempo histórico. Os relatos están situados nunha época concreta: no presente, no tempo imprecisos do conto popular (Había unha vez...), no pasado das novelas históricas e de aventuras ou no futuro das de ciencia-ficción. Para situarnos, a voz narradora indica ás veces as datas, outras veces fai referencia a acontecementos históricos ou a elementos ambientais (vestiario, mobiliario...) que sitúan a época. Tempo do discurso. É a disposición dos acontecementos na narración. O autor selecciona e ordena os tempos mediante técnicas narrativas: Segundo a orde, os acontecementos poden presentar: Desenvolvemento lineal: a orde do discurso coincide coa da historia. Anacronías que alteran a orde da historia: analepse ou retrospección (saltos cara atrás) e prolepse (saltos cara ao futuro). Segundo o ritmo sexa máis rápido ou máis lento podemos atopar a escena (mediante diálogos, coincide o tempo da historia e do discurso), o resumo (condensa un período longo en poucas liñas), a descrición (suspendese o tempo da historia e segue o do discurso) e a elipse (suprímese anacos da historia por carecer de interese).

5 4. OS PERSONAXES Son os entes de ficción encargados de executar as accións e fan que a historia progrese. Pode ser unha persoa, un animal, un obxecto Segundo a importancia do seu papel poden ser: Principais: teñen moito peso na acción (protagonistas e antagonistas). Secundarios: teñen unha participación menor nos feitos. Segundo a súa natureza poden ser reais, imaxinarios (fadas, trasnos...) ou simbólicos (a Morte, a Xustiza). Segundo a súa complexidade psicolóxica poden ser: Planos: esquemáticos, que non evolucionan ao longo do relato Redondos: van deseñando os seus perfís ao longo da narración. Os procedementos para caracterización os personaxes son: Descrición presentando os seus trazos físicos e psicolóxicos Accións e as palabras que propio personaxe di ou pensa. Comentarios do narrador ou outros personaxes.

6 A ESTRUTURA É a organización interna do que se conta. Poden diferenciarse tres partes: Introdución: preséntanse os personaxes e a situación inicial que nos sinala o espazo e o tempo. Nó ou desenvolvemento: aquí teñen lugar as accións que conforman a trama da historia Desenlace: as accións e conflitos da trama acadan unha resolución. Pode ser pechado ou aberto. Nunha narración, ademais dos anacos narrativos propiamente ditos, podemos atopar descricións e diálogos.