Tema D.- O escenario físico das actividades humanas.

Transcripción

1

2 Tema D.- O escenario físico das actividades humanas.

3

4

5 As formas de relevo

6 montaña cordilleira macizo meseta ou altiplano chaira depresión val cabo golfo illa península ría plataforma continental noiro continental chaira abisal dorsal oceánica fosa mariña elevación natural do terreo; as montañas poden aparecer illadas ou agrupadas formando serras Conxunto de serras encadeadas entre si, que presentan unha aliñación determinada Cordilleira moi antiga, orixinada pola oroxenia herciniana (era primaria), que está moi erosionada, polo que presenta formas arredondeadas e pouca altitude elevación do terreo que se caracteriza por unha superficie máis ou menos plana situada a determinada altitude respecto do nivel do mar superficie plana ou moi pouco ondulada, de considerables dimensións e escasa altura zona máis ou menos extensa cunha altitude inferior ás formacións do relevo que a rodean depresión do relevo que adoita ter forma alongada. Pode ser un val fluvial (creado pola erosión dun río, ten forma de V ) ou un val glaciar (creado pola ersión dun glaciar, ten forma de U ) parte do relevo da costa que penetra no mar entrada do mar na terra, de forma ampla e arredondada porción de terra rodeada de auga. Un conxunto de illas máis ou menos próximas e relacionadas entre si forma un arquipélago anaco de terra que se atopa rodeada de auga por todas partes menos por unha (istmo) pola que está unida ao resto do territorio val fluvial inundado polo mar, debido á erosión ou ao afundimento da liña de costa continuación submarina dun continente, máis ou menos extensa, que descende con suave pendente ata o noiro continental chanzo de gran pendente que une a plataforma continental coa chaira abisal extensión de chaira submarina, que constitúe o fondo oceánico e se atopa aproximadamente entre os e m de profundidade cordilleira submarina de gran extensión e considerable altura, que percorre o centro dos océanos depresión submarina alongada e estreita, de gran profundidade

7 1.- Ría

8 2.- Cabo 3.- Península / 4.- illa

9 5.- Golfo

10 6 a 10.- Formas de relevo submarino

11

12 11.- Formas de relevo continental

13

14

15

16

17

18

19

20 Montes Atlas Montes Drakensberg Macizo de Ahaggar Macizo de Tibesti Macizo de Darfur

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39 Act. 3 a Relevos antigos Relevos novos Cordilleira Escandinava Montes Grampianos e Montes Peninos Macizo Central francés Meseta Ibérica montañas Vosgos (Francia) Ardenas (Bélxica) Pireneos Alpes Apeninos Cárpatos (Eslovaquia-Rumanía-Ucrania) Balcáns (Serbia-Bulgaria) Cáucaso Sudetes (Rep. Checa-Polonia) Montes Urais (Rusia) chairas ríos Gran chaira europea Ríos da Meseta ibérica: Douro, Texo, Guadiana Francia: Sena, Loira Rin, Elba Óder, Vístula Dvina Occidental, Dvina setentrional Volga, Don, Dniéper Depresións do Ebro e do Guadalquivir Chaira do Po Chaira de Hungría Ebro e Guadalquivir Ródano Po Danubio Dniéster

40 Act. 3 b Costas atlánticas Costas mediterráneas mares Mar Báltico Mar do Norte Mar Cantábrico Mar Mediterráneo Mar Tirreno Mar Adriático Mar Xónico Mar Exeo illas penínsulas ríos que desembocan Islandia Illas Británicas Península Escandinava Península de Xutlandia Península Ibérica España: Miño, Douro, Texo, Guadiana, Guadalquivir... Francia: Garona, Loira, Sena... Europa central: Rin, Elba Polonia: Óder, Vístula Europa oriental: Dvina Occidental Baleares Córsega Sardeña Sicilia Malta Creta, illas do Exeo, Chipre... Península Ibérica Península Itálica Península Balcánica Ebro Ródano Italia: Po Ríos que van desembocar no mar Negro: Danubio, Dniéster, Dniéper e Don (no mar de Azov)

41

42 1.- A Meseta

43 2.- Rebordes da Meseta: NO: Macizo Galaico e Montes de León N: Cordilleira Cantábrica

44 2.- Rebordes da Meseta: L: Sistema Ibérico

45 2.- Rebordes da Meseta: S: Serra Morena

46 3.- Cordilleiras exteriores á Meseta: N: Pirineos e Montes Vascos / L: Cordilleiras Costeiras Catalás.

47 3.- Cordilleiras exteriores á Meseta: S: Cordilleiras Béticas

48 4.- Depresións exteriores á Meseta: Depresión do Ebro Depresión do Guadalquivir

49

50

51

52 costa Esténdese desde... ata... Trazos básicos cantábrica galega ría de Ribadeo fronteira francesa ría de Ribadeo desembocadura do Miño predominan as formas acantiladas e rectilíneas escasas chairas e praias rías curtas e estreitas costa moi recortada, con profundas rías: rías altas: curtas e estreitas rías baixas: profundas e anchas

53 costa Esténdese desde... ata... Trazos básicos atlántica andaluza illas Canarias fronteira portuguesa rocha de Xibraltar costa baixa, formada polos sedimentos que depositan os numerosos ríos que desembocan no golfo de Cádiz esteiros e marismas costas altas, de acantilados escarpados e verticais, pola erosión mariña costas baixas, con praias de pedra ou area, nas que se forman dunas

54 costa Esténdese desde... ata... Trazos básicos bética golfo de Valencia Xibraltar cabo da Nao cabo da Nao delta do Ebro costa abrupta pola cercanía das Cordilleiras Béticas ao mar sectores de costas baixas, nos que se forman albufeiras (lagoa litoral de auga salgada, separada do mar por unha lingua ou cordón de area, pero comunicada co mar por varios puntos) amplo arco, no que se forman albufeiras (Valencia) e marismas

55 costa Esténdese desde... ata... Trazos básicos illas Baleares catalá delta do Ebro fronteira francesa en xeral altas e recortadas, pola cercanía das montañas ao mar algunhas zonas de chairas con costas baixas e areosas costa moi contrastada: deltas: Ebro, Llobregat... pequenas chairas litorais costas acantiladas: Costa Brava

56 costa Esténdese desde... ata... Trazos básicos cantábrica galega atlántica andaluza illas Canarias bética golfo de Valencia illas Baleares catalá ría de Ribadeo fronteira francesa ría de Ribadeo desembocadura do Miño fronteira portuguesa rocha de Xibraltar Xibraltar cabo da Nao cabo da Nao delta do Ebro delta do Ebro fronteira francesa predominan as formas acantiladas e rectilíneas escasas chairas e praias rías curtas e estreitas costa moi recortada, con profundas rías: rías altas: curtas e estreitas rías baixas: profundas e anchas costa baixa, formada polos sedimentos que depositan os numerosos ríos que desembocan no golfo de Cádiz esteiros e marismas costas altas, de acantilados escarpados e verticais, pola erosión mariña costas baixas, con praias de pedra ou area, nas que se forman dunas costa abrupta pola cercanía das Cordilleiras Béticas ao mar sectores de costas baixas, nos que se forman albufeiras (lagoa litoral de auga salgada, separada do mar por unha lingua ou cordón de area, pero comunicada co mar por varios puntos) amplo arco, no que se forman albufeiras (Valencia) e marismas en xeral altas e recortadas, pola cercanía das montañas ao mar algunhas zonas de chairas con costas baixas e areosas costa moi contrastada: deltas: Ebro, Llobregat... pequenas chairas litorais costas acantiladas: Costa Brava

57

58 Vertente Caracteres Ríos principais Ríos curtos e de forte corrente pola proximidade das Bidasoa / Nervión montañas ao mar Cantábrico. Pas / Deva Cantábrica Ríos caudalosos polas abundantes precipitacións Sella / Nalón / Narcea características do clima oceánico. Navia / Eo Atlántica Mediterránea Ríos longos, porque nacen lonxe do océano Atlántico. Reciben numerosos afluentes ao longo do seu curso. Polo xeral son ríos caudalosos, aínda que sofren notables estiaxes no verán Agás o Ebro, son ríos curtos e de escaso caudal Son ríos moi irregulares: teñen grandes crecidas en primavera e outono, polas chuvias torrenciais, que poden provocar inundacións sofren fortes estiaxes durante o verán, e algúns ríos mesmo poden chegar a secar Tambre / Ulla / Miño Douro / Texo / Guadiana Guadalquivir Tinto / Odiel / Guadalete Ter / Llobregat Ebro Mijares / Turia / Xúcar Segura Almanzora / Guadalhorce