HERRI BERRIAN

Transcripción

1 HERRI BERRIAN EUSKARAZKO HERRI HEDABIDEAK Tolosaldeko hedabideetan oinarritutako azterketa Gorka Otaegi Uriya Kazetaritza, LABURPENA Euskarazko hedabideena izan den esparrurik bada, hori herri informazioarena da. Hasierako herri aldizkari eta irratiek, telebista, egunkari edota webguneen sorrerak ezagutu dituzte, sektorea atomizatuz. Horrek hainbat arazo eragin ditu (diru-laguntzak banatu beharra, baliabideak errepikatzea beste askoren faltan, hika-mikak, kazetarien lan baldintza kaskarrak ). Dutenarekin mirariak egiten badituzte ere, ezin lehiatu herri informazio gero eta gehiago eskaintzen duten erdal hedabide handiekin. Gainera, ezin ahaztu krisi ekonomikoaren mamuaz. Bizirauteko, herri hedabideen eskualdekako bateratzeak proposatzen ditu lan honek. Bailara bakoitzak bere ezaugarriak dituenez, Tolosaldea hartuko dugu abiapuntutzat. Kontuan izanik, ideiak, apur bat moldatuz, Euskal Herriko txoko askora estrapolatu ahalko liratekeela. 2. ZERGATIK DIRA GARRANTZITSUAK HERRI HEDABIDEAK EUSKARARENTZAT ARENTZAT? XIX. mende amaieratik, garrantzi handia izan du herrietako informazioak euskarazko prentsan. Horrek urteetako esperientzia, hobekuntzak, tradizioa, sinesgarritasuna eman dizkie. Euskarazko hedabideek, beste inoren aurretik, eta beste inork ez bezala landu izan dituzte herrietako albisteak, urte askoan ez direnak izan erdal prentsaren helburu. Beraz, lasai asko esan dezakegu herri informazioarena euskararen esparru indartsuenetakoa izan dela. 1

2 Urteetako ibilbide horrek ahalmen izugarriak eman dizkie tokiko hedabideei baliabide eskasekin lan oso onak egiteko. Nekez egingo dute hedabide handietako kazetariek herri hedabideetakoek adina lan, hain baldintza ekonomiko, tekniko kaxkarretan. Lanik zailena eginda dago jada. Martxan daude hedabideak, eta lortuak dituzte jada, etorkizunean mantendu beharreko hainbat abilezia. Gertuko informazioa oso erakargarria da hedabideak jarraitzen dituen ororentzat. Alazne Aiestaran kazetaritzan doktoreak eta EHUko irakasleak dioen bezala, Maiz, informazio lokala erabakigarria izan daiteke irakurlearentzat egunkari bat edo beste erosteko eta aukeratzeko, nahiz eta bere ideologiarekin bat ez datorren. Bizirik jarraitzeko baldintza, nola ez, jendeak euskarazko hedabideak kontsumitzea da. Baina, ez militantziagatik, eskaintzen dituzten edukien kalitateagatik baizik. Erronka zaila da, baina, ez hainbeste herri hedabideetan, bidearen erdia eginda baitute jada. 3. HERRI HEDABIDEEN ARAZOAK Arazorik larriena finantziazioarena da. Publizitatearen beherakadak (zenbait hedabidetan ez dago ia iragarkirik) eta erakunde publikoen diru-laguntzekiko gehiegizko menpekotasunak kinka larrian jartzen ditu. Azken honen harira, udalen diru-laguntza politikek ezberdintasunak areagotzen dituzte. Baita tentsioak sortu ere. Diru laguntzarik txikienak jasotzen dituztenak ez daude ados banaketa egiterakoan udalek erabiltzen dituzten irizpideekin. Kazetarien lan baldintza kaskarrak (baliabideak, soldatak ). Edozein enpresatan gertatzen den legez, guztiak hobeto funtzionatuko du langileak gustura badaude eta enpresaren parte sentitzen badira. Horretarako, ezinbestekoa da gutxieneko duintasunez lan egitea. 2

3 Langile askoren profesionaltasun falta. Harrigarria den arren, herri hedabideetan lan egiten duten asko boluntarioak dira. Euskara laguntzeko lan ikaragarria egin dutela ezin uka daiteke. Baina, gaur egun, iritsi garen puntura iritsita, zilegi litzateke kalitatea exijitzea, hedabideen mundu hain lehiakorrean ez itotzeko. Kalitate falta. Alazne Aiestaran komunikazio zientzietan doktoreak (Uztaro aldizkaria 2009) herri hedabideetako langileen unibertsitate prestakuntza falta (ikus-entzunezko karreretan) hedabideon kalitate eskasiarekin lotzen du. Ez naiz edukien aukeraketaz soilik ari. Hauek NOLA aurkezten diren ere oso garrantzitsua baita (errealizazioa, maketazioa, audio eta bideoaren kalitatea ). Baliabide egokiekin emandako albiste batek askoz ere sinesgarritasun handiagoa du. Ikus-entzuleek profesionaltasuna parametro hauen arabera ere neurtzen dute. Zenbait hedabideren langile bakar batekiko gehiegizko dependentzia. Horrek baditu bere ondorioak: Edukiak bere gustukoak izateko arrisku handiegia, profesionala gaixotzen denean saiorik ez egotea Hedabideen arteko tira-birak. Batez ere, arrazoi ekonomiko eta ideologikoen eraginez piztuak (erakundeek batzuei diru-laguntza handiagoa, batzuen helburu ekonomikoa besteen militantziaren aurrean ). Informazio iturri propioak bilatzeko zailtasunak. Kazetarien lan karga eta baldintzek, informazioa eskuratzeko prentsaurrekoez eta beste komunikabideez abusatzeko joera bultzatzen dute. 3

4 Zeregin eta baliabide mugatuen bikoizketa zentzugabea. Komunikabideak adina azpiegitura daude. Horrez gain, gertakari batzuen berri guztiek ematen duten bitartean (hedabide bakoitzak bere kazetariak bidalita) beste batzuen inguruan ez da ezer jakiten. Askotan, ez dira herriko informazioaren erreferente. Maiz, lehenago ematen dute herriko azken orduko baten berri EITBn, egoitza gertakaritik 300m-ra duen komunikabidean baino. Esan beharrik ez dago, arazoek lotura estua dutela elkarren artean. Batzuk besteen arrazoi ere izan daitezke. Kontua da, egungo herri hedabideen egiturak ez duela aukera handiegirik ematen arazo hauei irtenbidea bilatzeko. Are gutxiago, elkarlanean aritu beharrean, zenbait komunikabide elkarri enbarazu egiten aritzen direnean. Elkarlana da gakoa. Baliabideak partekatu eta eraginkortasunez erabiltzea. Indarrak batuz goi mailako talde bat sortzea. Utopikoa dirudi, baina posible da. Eskualdeko hedabide multimedia indartsu batek aurrez aipatutako arazoak konpondu edo arinduko lituzke. Horrez gain, ondorengo atalean, proposamena bultzatzeko beste hainbat arrazoi datoz. 4. ZERGATIK MULTIMEDIA ETA BATERATUA? Informazioaren makro-enpresei gertatzen zaien bezala, ikus-entzule gazteen falta da herri berri een arazorik larrienetakoa. Hori konpontze aldera, ezinbestekoa da gazteei erreparatzea. Beraiek ematen dizkigute gazte ohituren pistak. Nondik informatzen da gaztea? Nola? Zenbat denboran?... Erantzunek sarera garamatzate, internetera. Nerabeak ohituta daude audio bat entzuten duten bitartean testu arinak irakurri, bideoak ikusi eta lagunekin chat etan aritzera. Guztia aldi berean. Bideo, audio edo testu horietako bat herriko kontuei buruz eta euskaraz izatea lorpen handia litzateke. Asko dira etorkizunean 4

5 multimedia marka bihurtzen ez diren komunikabide klasikoak hilzorian izango direla aurreikusten dutenak. Gazteei interesatzen al zaizkie herriko kontuak? Hori da aurreko puntua irakurri ondoren bati baino gehiagori bururatuko zaion galdera. Eman diezaiogun buelta galderari: Lortzen al dugu herriko kontuak gazteentzat interesgarri izatea? Tentuz ibili behar dugu, uneoro kontuan izanik, ezin dugula gazteentzat jubilatuentzat erabiltzen dugun modu berean idatzi. Multimedia izaera eta internet aukera ezin hobea dira gazteen bizitzetan sartzeko. Eskualdeko herritarrak kohesionatzeko lanabes garrantzitsua izan daiteke hedabide bateratua. Honen bidez, herritarrak euskaraz den zerbaitekin identifikatuta senti daitezke. Gutxi izanda zatikatuta egoteak ez dio mesederik egiten ez euskarari ez eta eskualdeari berari ere. Hobe da hedabide bakarra baina benetako zerbitzua eskaintzen duena izatea, komunikabide guztiek diotena kontatzen duten ahul asko baino. Kohesioa sortzeko beste modu bat, herriko kontuen inguruko polemikak edo hausnarketak piztea da. Jendea bultzatu egin behar da herrietako bizitzetan parte hartu eta eragitera, era eraikitzailean. Adibidez, herritarrek hainbat gairen inguruan beren iritzia emateko foroa zabal daiteke. Bateratzeak aukera emango luke eskualdean giza eta finantza kapitaletan parekorik izango ez lukeen komunikazio talde bat eratzeko. Honek guztiak kalitatea ekarriko luke. Jada ez lirateke egongo lau kazetari albiste bera hedabide ezberdinetarako idazten. Bat edo bi baizik. Besteak bestelako gertakariren bati buruz informatzeko, publizitatea biltzeko moduan izango lirateke, espezializatuta eta lan karga jasanezinik gabe. Diru-kontuei dagokienez, berriz, askoz hobeto administratuko litzateke aurrekontua. Lau erredakzio egon beharrean (bakoitza bere azpiegitura eta baliabideekin) ondo hornitutako bakarra egongo 5

6 litzateke, eta baliabide teknikoak partekatzeak, gehiago eta hobeak erosteko aukera ere emango luke. 5. HEDABIDE BERRIAREN OINARRIA: ORAIN ARTE ONDO EGINDAKO LANA Ez da hutsetik abiatzea. Orain arte ondo egindakoan sakontzea baizik. Hedabide bakoitzak ditu bere indar eta ahulguneak. Bakoitzaren onena hartu eta hain ona ez den hori aldatzea izango litzateke gakoa. Tolosaldeko hedabideen indar eta ahulguneetan oinarrituz. Azter ditzagun banan bana. a) TXOLARRE IRRATIA urteko abenduan Tolosaldean martxan jarritako euskarazko irratia da Txolarre. Anoetan (Gipuzkoa) du egoitza, eta FM uhinen bidez emititzeaz gain, internet bidez ere entzun daitezke irratiaren emankizunak webgunean. Irratia sortu zenetik argi izan du helburu nagusia: Beste irratien hutsuneak betetzea, eta ez haiekin lehiatzea. Eredu propioa sortzeko ahalegina egin du beti, nahiz eta gero eredu ideal hori lortzera iritsi ez diren (neurri handi batean, baliabide ekonomikoen urritasunak eraginda). Enpresa antolaketari dagokionez, Txolarre Irratia martxan jarri zuen talde eragilea da irratia sostengatzen duena. Talde eragile horretan parte hartzen dute baita ere, irratian aritzen diren profesional, eragile eta norbanako batzuek. Organo horrek hartzen ditu irratiaren pisuzko erabakiak. 6

7 Hedabide erabat autonomoa da, beraz, Txolarre. Ez dago bere gainetik inolako enpresa egiturarik. Erabakiak hartzeko eta finantzatzeko erabat autonomoa den arren, Arrosa irrati libreen sareko partaide da Txolarre, eta sare horretako beste zenbait irratirekin irratsaio-elkartrukea egiten dute, hots, Txolarrek ekoizten dituen zenbait saio sareko beste irrati batzuek ere emititzen dituzte eta alderantziz. Irratiaren giza kapitalari dagokionez, liberatu bakarra du Txolarrek. Bera da soldata kobratzen duen bakarra. Gainerakoak kolaboratzaileak dira, eta borondatez egiten dute lana irratian. 15 bat kolaboratzaile ditu hedabideak. Batzuek, goizeroko magazinean atalen bat egiten dute. Beste batzuek, berriz, beren irratsaio propioa. Batzuk beren izenean egiten dituzte zereginak, beste batzuk, berriz, gizarte eragileren baten bozeramaile legez pasatzen dira Anoetako estudiotik. Edozein herritarrek har dezake parte bere irratsaioa libre dagoen orduren batean eginez, horretarako, nahikoa da irratira joan eta bertako arduradunarekin hitz egitea. Herritarren parte-hartzea, beraz, zuzena eta erabatekoa da hala nahi duenarentzat. Hori bai, musu-truk. Hedabide bateratuari egin diezazkiokeen ekarpenak (indarguneak): - Hedabide autonomoa izatean, erabakiak libreki hartzeko aukera du, ez baitago bere gainetik inolako enpresa egiturarik. - Borondatezko pertsonez osatua dago gehienbat komunikabidea: 15 kolaboratzaile ditu bere gain. Horrek herritarrekin etengabeko kontaktua ziurtatzen du. - Herritarren parte-hartzea zuzena eta berehalakoa da. Nahi duen orok egin dezake nahi duenari buruzko irratsaio bat. Ahulguneak, hedabide bateraturako aldatu beharrekoak: 7

8 - Hasierako helburua gainontzeko irratien hutsuneak betetzea bazen ere, ez du lortu finkaturikoa betetzea, neurri handi batean arrazoi ekonomikoengatik. - Liberatu bakarra du irratiak. Berak arduratu behar izaten du nagusiki irratiaren martxaz, eguneroko saioa prestatzen duen bitartean. Lan eskerga egiten du, eta logikoa da gauza batzuetara ez iristea (publizitatea, azken ordukoak, webgune aktiboagoa ). - Udalak ematen duen diru laguntzetatik bizi da ia bere osotasunean. Antena, argi-indar, internet gastuek aurrekontuaren zati handiena eramaten dute. Baliabide teknikoak hobetzen joaten diren arren, ez dira behar adina berritzen. - Irratia kazetari bikainen probaleku izateak eskola kutsua ematen dio, hau da, esatariak maila ona lortu duenean, alde egiten du. Liberatua izan ezik gainontzeko guztiak praktikanteak edo kolaboratzaile ez profesionalak izateak emankizunen maila jaisten du zenbaitetan. b) GALTZAUNDI ALDIZKARIA Galtzaundi aldizkaria izen bera daraman Tolosaldeko euskara taldearen altzoan jaiotako aldizkaria da, dohainekoa. Webgunea ere badu: Tolosan du egoitza. Galtzaundi Euskara Taldea, urtean sortu zuten Tolosaldeako hainbat euskaltzalek. Bere lehenengo eginkizuna, eskualdean euskararen normalizazioa bultzatuko zuen plan estrategikoa diseinatzea zen. Horretarako, Galtzaundiko lehenengo langile liberatua hartu zen: euskara teknikari bat. Euskara elkartea sortu eta hilabete gutxiren buruan atera zen Galtzaundi aldizkariaren 0 alea. Hasiera batean, boluntarioek osatzen zuten aldizkari hau. Artikuluak idatzi, maketatu, publizitatea lortu, argazkiak atera Hori dena, Galtzaundi Euskara Taldearen inguruan biltzen ziren gazteek egiten zuten. Gerora, aldizkarirako ere langile liberatuak hartu ziren: bi kazetari. Lan taldea handitzen joan zen oinarriak sendotu ahala: publizista, maketatzailea Lehenengo hamar urtetan edo, Galtzaundi hilabetekaria zen, baina gero, 8

9 hamabostekari izatera igaro zen. Gaur, 314. alean doa. Tolosaldeko 23 herritan kaleratzen da aleko tirada du. Egun, aldizkariak ondoko langileak ditu: Kazetari bat, diseinatzaile bat, eta publizista bat. Kazetaria da aldizkariko gaiak erabaki eta idazten dituena. Baina aldizkaria osatzeko, kolaboratzaile sare txiki bat dauka. Eskualdeko herri txikietako gaiak gertuagotik ezagutzen dituzte hauek. Aldizkariaz arduratzen diren langileez gain, Galtzaundi Euskara Taldeak beste hiru langile ditu: Idazkaria, Euskara Teknikaria eta Kultura dinamizatzailea. Galtzaundi aldizkariak, Eusko Jaurlaritza, Gipuzkoako Foru Aldundia eta Tolosaldeko zenbait Udaletatik jasotzen du diru laguntza. Hauek osatzen dute aldizkariaren finantzaketaren zutoin nagusia. Ondoren datoz publizitatea eta bazkideen kuotak, hurrenez hurren. Ia 500 bazkide ditu Galtzaundi Euskara Taldeak, eta bazkide hauek euren etxean jasotzen dute aldizkaria hamabostero. Kuota 41 euro da urtean. Langabetuek 35 euro ordaindu behar dituzte. Bazkideen ekarpen ekonomikoa ez da Euskara Taldearen aurrekontuaren %10era iristen. Aldizkarian kazetaria da zuzendaria, eta zuzendaria da kazetaria. Langile bakar horrek koordinatzen ditu kolaboratzaileak, iritzi eak, publizistaren lana eta diseinatzailearena. Aldizkariaren edukiak aztertuz gero, argi antzeman dezakegu aldizkari hau ez dela prentsaurrekoetan, prentsa oharretan Oinarritzen. Zenbaitetan islatu izan du jatorri horretako informaziorik, baina, orokorrean, erredakzioan erabakitzen dira gaiak, ez dute erakundeen agenda jarraitzen. Filosofia benetan egokia du Galtzaundik, ondoren egingo dugun proposamenera estrapolatuko duguna. 9

10 Hedabide bateratuari egin diezazkiokeen ekarpenak (indar-guneak): - Gaurkotasuna sortzen du. Ez ditu edukiak Tolosaldeko eta Leitzaldeko Hitza egunkariaren ikuspuntu beretik lantzen. Eguneroko gaiei buruzko erreportajeak dira aldizkariaren berezitasuna. - Publizitate asko du (35-40 iragarki aleko). Besteak beste, aldizkariak publizitate arduraduna duelako eta bere lana bikain betetzen duelako (hedabide berriari ondo etorriko litzaioke). - Iritzi artikulu ugari dituen aldizkaria da. Eskualdeko jendeak idatziak. Bestetik, herriko elkarteak ere aintzat hartzen ditu, euren iritzia aldizkarian islatuz. Ahulguneak, hedabide bateraturako aldatu beharrekoak: - Aldizkaria egiten duten kolaboratzaileen lan baldintza kaskarrak. - Aldizkariaren pisu ia guztia, zuzendariak du, bera baita, informazioa aukeratu, koordinatu eta zuzentzeaz arduratzen dena. Zuzendari aldaketa batek gehiegizko eragina izango luke ziurrenik. c) TOLOSALDEKO ETA LEITZALDEKO HITZA Tolosaldean Egunero izenarekin jaio zen gerora Hitza herri egunkarietan lehena izango zena. Euskaldunon Egunkaria koen proiektuetako baten lehen hazia izan zen Tolosaldeko egunkaria. 2003an Euskaldunon Egunkaria itxi zutenean, Egunero ren mantxeta ipini zieten Tolosan idatzi eta argitaratu zituzten behin-behineko egunkariei. Tolosaldean Egunero k, berriz, Galtzaundi ren egoitzatik jarraitu zuen lanean, herri aldizkariaren mantxeta erabiliz. Urak apur bat baretu zirenean, Tolosaldeko Hitza sortu zen, gerora, Leitzaldera ere zabaldu zena. Wbgunea ere badute, ahalik eta interaktibo eta biziena izan dadin ahalegintzen direna: 10

11 Honako enpresek argitaratzen dute Tolosaldeko eta Leitzaldeko Hitza asteartetik igandera: Euskarazko Komunikazio Taldea k (EKT) eta Tolosa Herria Hedabideak S.L.k. Hedabide bateratuari egin diezazkiokeen ekarpenak (indar-guneak): - Galtzaundi aldizkariarekin gertatzen den bezala, eredu propioa erabiltzen du informazioa motari dagokionez. - Informazio erraza eta ulergarria eskaintzen du. - Eguneroko maiztasunak euskararen normalizazioari bultzada handia eman dio. Ahulguneak, hedabide bateraturako aldatu beharrekoak: - Tolosaldeko hitza, gainontzeko Hitza k bezala, Berria egunkariaren pean dago. Ondorioz, erabakiak eskualdetik at hartzen dira. - Aurrez planifikatutako ekitaldien berri emateko joera handia. d) 28 KANALA Aztertzen ari garen hedabideen artean, gazteena da tolosaldeko telebista. 2005ean jarri zen martxan sorrera prozesua, Tolosaldea Garatzen garapen ekonomikoa eta enplegua sustatzeko eskualdeko agentziak Goierriko Ikuskari S.L. enpresari herri telebista sortzeko proiektua enkargatu zionean. Martxan zegoen Goierri telebistaren eredua erabili zuen enpresak, Tolosaldera egokitua. Aurkeztutako plana onartu eta berehala ekin zioten 28 kanala sortzeari. Langile bat kontratatu zuten eta, hasiera batean, Goierri telebistaren Ordiziako egoitzan hasi zen lehen lanetan (irudia, grabaketak ). Jarraian etorri ziren Tolosako egoitzaren atontzea, langile gehiagoren 11

12 kontratazioa 2006ko ekainean egin zen emisio froga. Irailean jendaurrean aurkeztu, eta urrian programazioa hasi zuen Goierri telebistarekin batera. Gaur egun, Euskarazko Tokiko Telebisten Federazioa ren kide da, Tolosako Komunikabideak S.L. enpresaren pean dago eta LTDan emititzeko lizentzia du. Hedabide bateratuari egin diezazkiokeen ekarpenak (indar-guneak): - Aztertzen ari garen komunikabideen artean, baliabide material eta azpiegitura egokienak dituena da. Tolosako Udalaren diru-laguntza handiei eta enpresako akziodunen diruari esker lortuak. - Telebistaren izena eta logoa zabaltzeko abilezia dute. - Programazioaren barnean, tolosadean gaur izeneko saio nagusia dago, non Tolosaldean gertatzen diren berri guztiak agertzen diren. Gero burutu dugun komunikabideen fusiorako proposamenean, mantendu beharrek saioa iruditzen zaigu (albistegia esan nahi dugu). Herriarentzat interes orokorrekoa da bertan gertatzen denaren berri izatea. Ahulguneak, hedabide bateraturako aldatu beharrekoak: - Oso eztabaidagarria da Tolosaldean gaur albistegiaren gaurkotasuna. Ez da posible lau orduro berrituta errepikatzen den bideo-albistegi batean zenbait albistek bi-hiru egunez jarraitzea. - Askotan, telebistaren anbizioek izaera herrikoia kentzen diote. ETBri garai bateko saio asko erosten dizkio. - Ez du esklusibotasunik - Egunean lau orduko blokeen errepikapena gehiegizkoa da. Zenbait saio gehiegitan errepikatzen dira. 12

13 6. GOIENA KOMUNIKAZIO TALDEAREN ESPERIENTZIA urtean, Debagoiena eskualdeko euskara elkarteen euskarazko hedabideak batu eta lan honetan proposatzen denaren antzeko talde bat sortu zuten: Goiena. Eskualdeko euskarazko komunikabideak sustatu eta garatzeko helburuarekin sortu zen. Multimedia komunikabidea da Goiena, prentsa, telebista, irratia eta internet erabiltzen baititu informazioa zabaltzeko. Aipagarriak dira azken euskarri honetan abiatu zituzten Goiena.net eta Sustatu.com zerbitzuak, weblog formatuan. Eskualdeko udalak bazkide ziren kooperatiban, eta honek sendotasuna ematen zion 50 langileko egitasmoari. Diru-zutabe nagusia, ordea, beste bat da: publizitatea. Iturri honetatik eskuratzen dute aurrekontuaren % 50 inguru. Enpresa egiturari dagokionez, kooperatiba bat da. Egun, ehun langiletik gora ditu Goienak, eta erreferentea da herri informazioan. Baina, arestian aipatu bezala, eskualde bakoitzak bere ezaugarriak ditu. Gauza jakina da Debagoienan kooperatibismoa errotuta dagoela. Baina, Tolosaldean, nekez aurkituko dugu horrelakorik. Dena den, interesgarria izango litzateke han gertatutakoa ikertu eta Tolosaldean aplikatzeko moduko zer edo zer kopiatzea. 7. TOLOSALDEA KOMUNIKAZIO TALDEA (ONDORIOAK) Aurrez aztertutako guztia kontuan izanik, zenbait ondorio atera ditzakegu Tolosaldeko Euskal hedabide bateratuaren izaerari buruz. Tolosaldeko herri komunikabideetako langileek lan gainkarga dute. Hedabide horietako ekonomia baliabide eskasek lan talde txikiak ahalbidetzen dituzte soilik. Gainera, lan guztiak laukoiztuta daude (lau publizitate kudeaketa, lau administrazio ). Hedabide berriak zeregin bakoitzerako sail bakarra izango luke. 13

14 Bateratze prozesuan topatuko genukeen lehen arazoa, gaur egun Tolosaldeko Euskal hedabideek dituzten kolaboratzaileekin zer egin izango litzateke. Gogoratu, Alazne Aiestaran komunikazio zientzietan doktoreak (Uztaro aldizkaria 2009) herri hedabideetako langileen unibertsitate prestakuntza falta (ikus-entzuneko karreretan) hedabideon kalitate eskasiarekin lotzen duela. Ez dut uste hain drastikoak izan behar genukeenik. Izan ere, Tolosaldeko hedabideetan bada bere lana bikain egiten duen jende ez-lizentziatu edo beste karreraren batean lizentziatutakoa (ez dezagun ahaztu badirela kazetaritzako titulua eskuratu ez duten hainbat egunkari zuzendari arrakastatsu). Egokiena, kolaboratzaile hauei probaldi bat egitea izango litzateke. Bakoitzaren profila, gaitasunak aztertuz, eta ezaugarriak betetzen dituztenak hartuz (nahiz eta besteekin arazoak izan daitezkeen). Sortuko litzatekeen enpresa berrian, komunikabide bakoitzak bere lekua izango luke. Guztiek ez lukete gauza bera eskainiko. Beren ezaugarrien eta ahalmenen arabera, ondoen egin dezaketena baizik. Horrela, gaurkotasuna, adibidez, ezberdin ulertuko luke bakoitzak: -Txolarrek unean-unekoa (azken ordukoetan lehena) -Hitzak egunekoa -28 kanalak eguneko bi albistegien artekoa (oraingo albistegien ezaugarriak erabat aldatuz) -Galtzaundik orain arte bezala. Hau da, zenbaitetan, gaurkotasun iraunkorraren harian, eta beste zenbaitetan, berehalako gaurkotasuneko gaiak erreportajeetan mamituz. Albistegiak izango lirateke komunikabide berriaren ikur. Bateratzeak lanak ez errepikatzea eragingo luke. Beraz, zenbait kazetari libre geratuko lirateke kalera atera eta prentsaurrekoetan ematen ez den beste informazioa lantzeko. Oso kontuan izan beharko 14

15 litzateke azken ordukoen berri emateko txandak egiteko aukera ere, eskualdeko informazioaren benetako erreferente bihurtzeko. Hau guztia, KALITATEZKO hedabide bat lortzeko. Kalitatea arlo guztietan: Edukietan, informazioa lantzeko moduan, baliabide teknikoetan Nahiz eta kalitatezko hedabide guztiek ez duten aurrera egiten, kalitaterik gabekoek aurrera ez egiteaz gain, hizkuntza, eskualdea, kazetaritza eta komunikazioa bera desprestigiatu ditzaketelako. 15

16 8. BIBLIOGRAFIA Kazetaritza euskaraz: Oraina eta geroa. Editore taldea EHUren argitalpen zerbitzua. AIESTARAN, ALAZNE. Euskarazko hedabideetako profesionalen lan-baldintzen analisia. Uztaro aldizkaria,