Universidad de Cuenca, Cuenca, Ecuador. Resumen. reservorios naturales tales como las lagunas y los humedales. El área del Parque

Tamaño: px
Comenzar la demostración a partir de la página:

Download "Universidad de Cuenca, Cuenca, Ecuador. Resumen. reservorios naturales tales como las lagunas y los humedales. El área del Parque"

Transcripción

1 Identificación de las áreas de influencia de los humedales en el Parque Nacional Cajas en base al análisis de imágenes satelitales D. Mora 1 & F. Cisneros 1 1 Programa para el Manejo del Agua y del Suelo, PROMAS, Universidad de Cuenca, Cuenca, Ecuador Resumen En el presente trabajo se han identificado los rasgos de los humedales presentes en el ecosistema de páramo del Parque Nacional Cajas, mediante el análisis de la información cartográfica en la escala 1: previo a su debida georeferenciación y ortorectificación, información cartográfica en escala 1:10.000, la interpretación de imágenes satelitales e información secundaria disponible. Los criterios utilizados para la identificación de los humedales considera el levantamiento de diferentes tipos de cobertura de suelos, la clasificación de los tipos de cobertura mediante el uso de sistemas de información geográficos y sensores remotos con técnicas de clasificación suaves y duras, y la verificación de los mismos mediante los índices de correspondencia respectivos. Adicionalmente se consideró la morfología del terreno, de manera especial la pendiente del terreno, para delimitar de mejor manera los emplazamientos correspondientes a humedales. Como resultado se ha permitido apreciar los atributos de los mismos y definir su ubicación espacial de los diferentes tipos de cobertura con un índice de correspondencia y eficiencia aceptables. 1. Introducción En la actualidad no existe una clara idea del proceso hidrológico existente en el Parque Nacional el Cajas, de vital importancia para el abastecimiento de agua de consumo para la ciudad de Cuenca, para lo cual es necesario establecer la cantidad de reservorios naturales tales como las lagunas y los humedales. El área del Parque Nacional el Cajas estuvo ocupado por glaciares durante la época del Pleistoceno Medio y Superior (Coltori y Ollier, 2000), formando una serie de valles glaciares en forma de U, un gran número de lagunas y varios humedales de agua dulce. Los humedales de agua dulce corresponden a zonas de tierras planas en las que la superficie se encuentra anegada, permanente o intermitentemente, al cubrirse regularmente de agua. En el terreno típico de la región (páramo), los humedales son entendidos como la cobertura de terreno con gran cantidad de agua, los mismos que se deben a formas transicionales entre las lagunas y el páramo. En este estudio se pretende la determinación de los 1

2 humedales existentes en el Parque Nacional el Cajas mediante el análisis de una imagen satelital Landsat de la zona. 1.1 Area de Estudio El Parque Nacional El Cajas está situado en el páramo Andino Ecuatoriano; este ecosistema está ubicado sobre la cordillera Occidental de los Andes y se extiende en dirección Sur hasta el nudo del Portete, entre las coordenadas: N; E y N; E, con una extensión de 29,390 ha. 1.2 Base de Geodatos Fig. 1. Ubicación del área de estudio Se dispone con imágenes que presenten la menor nubosidad posible. Las imágenes utilizadas corresponden a LANDSAT ETM+ para las fechas 03/11/2001 y 12/04/2002 correspondientes a los períodos estacionales secos y húmedos para la zona. Las imágenes cuentan con una resolución de 30 x 30 m cada pixel. Se dispone adicionalmente de la cartografía regional a escala 1: (I.G.M.) y cartografía del P.N.C. a escala 1: (Parque Nacional Cajas - ETAPA). 2. Análisis Preliminar 2.1 Preparación de la imagen satelital 2

3 Las imágenes pueden ser georeferenciadas y ortorectificadas en base a la cartografía mencionada. Se han considerado una serie de puntos de control para el efecto de la georeferenciación distribuídos en la extensión de la imágen y el Modelo de Elevación Digital (D.E.M.) a escala 1: (fuente I.G.M.) para la ortorectificación. El ajuste de la imagen brindó como resultado un RMSE (Root Mean Square Error) inferior a 0.5 pixel. La imagen satelital presenta en sus valores de reflectancia, efectos atmosféricos, para lo cual se utilizó el modelo COST (Idrisi Kilimanjaro), Chavez P.S., 1996, el mismo que minimiza las irregularidades en los valores de reflectancia producidos por la atmósfera. 2.2 Análisis preliminar de cobertura Las clases espectrales encontradas en la imagen pueden ser clasificadas sin un previo conocimiento de la zona, Chuvieco 1990, mediante una clasificación no supervisada, para esto se ha considerado las siete bandas espectrales que presentan la imagen satelital ETM+Landsat y se realizó la conversión de la banda Tasseled Cap la misma que identifica los principales rasgos de humedad, suelo y vegetación. Adicionalmente con esta clasificación preliminar, se pudo excluir el área de nubosidad. Con los resultados de la clasificación no supersivada, ver Tabla 1, la implementación de una base de datos de sitios de entrenamiento y sitios de verificación fue realizada. Los sitios de entrenamiento son utilizados para la calibración de la clasificación supervisada, mientras que los sitios de verificación son utilizados para la validación. Tabla. 1. Clases espectrales resultado de la clasificación no supervisada Código Cobertura 1 Lagunas 2 Páramo Húmedo 3 Bosque 4 Páramo Seco 5 A. Sin vegetación 3

4 La cobertura de Páramo Húmedo corresponde a zonas de humedales. Debido a la resolución de la imagen (30x30 m por pixel), el área de los sitios de entrenamiento y de los sitios de verificación debe ser significativo (>100 pixels) para cada cobertura. 3. Clasificación Supervisada de Coberturas 3.1 Determinación de firmas espectrales La combinación de las diferentes bandas espectrales y las bandas transformadas, crean firman espectrales. Las firmas espectrales están definidas en base a la separabilidad de las coberturas que se quieren clasificar. En este aspecto, se puede considerar que la definición de las firmas espectrales para cada una de las coberturas obtenidas mediante el levantamiento de los sitios de entrenamiento, es una manera de calibración hacia la clasificación supervisada. Para definir de una manera óptima la combinación de las bandas espectrales hacia la determinación de las firmas espectrales, se utilizó el índice de Divergencia Transformada, Lillesand TM, et.al., 2000, el mismo que considera pares de clases y determina la separabilidad entre ambos. En este estudio se cuenta con cinco clases de cobertura, lo cual resulta en diez pares a ser evaluados en su separabilidad. Se ha considerado como aceptable al valor de separabilidad mayor a Clasificación Dura Este tipo de clasificación supervisada (Hard Classifiers), toma una decisión binaria sobre la pertenencia de un pixel a una determinada clase de cobertura. Existen diferentes técnicas de clasificación dura, la utilizada en este estudio es la de Máxima Semejanza (MaxLike), la misma que determina la similitud de le reflectancia hacia una firma espectral establecida. Posteriormente se procede a la validación de la clasificación obtenida, para una posterior calibración, optimizando de esta manera que los errores tenga los menores valores posibles. 4

5 La validación, o llamadas también Pruebas de Confianza, Congalton RG, 2001; Muchoney D, et. Al. 2002, compara la cobertura resultante de la clasificación supervisada con la cobertura correspondiente a los sitios de validación. Se construye una matriz de errores, la misma que diferencia los errores de comisión (inclusión) y los errores de omisión (exclusión) de una clase en otra. 4. Clasificación de cobertura considerando el terreno 4.1 Modelo Digital de Terreno (DEM) El resultado de la clasificación supervisada puede ser optimizado si se consideran otros parámetros. El DEM es una manera de afinar la clasificación supervisada considerando que los humedales visitando en campo fueron encontrados en superficies relativamente planas. Se ha considerado que la pendiente de un humedal no sobrepasa el 20%, de esta manera se utilizó la información del DEM para realizar un mapa de pendientes en el área de estudio. Una reclasificación de pendientes menores a 20% y una de coberturas, de acuerdo a la clasificación supervisada, correspondiente a pàramo húmedo fue realizada para la obtención de los potenciales lugares en donde se encuentren humedales. 5. Validación de los resultados En el proceso de validación, se evaluó los resultados de la clasificación supervisada MaxLike y corregido con el factor de pendientes mediante el uso del DEM, con respecto a los sitios de verificación levantados in si tu. De acuerdo a las combinaciones de bandas, en la Tabla 2 se muestran los valores de separabilidad y los diferentes tipos de error (comisión y omisión) en el par de clases espectrales de menor separabilidad. 5

6 Combinación de Bandas Tabla. 2. Clases espectrales resultado de la clasificación no supervisada Error entre Páramo Húmedo y Páramo Seco Índice de Índice de Error por Error por Error Separabilidad Separabilidad Error Global Comisión Omisión (en promedio Global Mínimo (en fracción) (en fracción) fracción) (en fracción) (SepSig)/2000 (SepSig) 1245M M M M M M M M * 1-7: número de banda; B ( bright ), G ( green ), M ( moist ), Y ( yellow ): transformaciones Tasseled Cap El índice de separabilidad global resulta ser bueno para las combinaciones de bandas. La separabilidad mínima se presenta en el par espectral páramo húmedo vs. páramo seco, sin embargo la divergencia transformada muestra valores superiores a El error global de la clasificación supervisada de máxima semejansa (MaxLike) se encuentra en el orden del 11% y la combinación de las bandas 1357M brinda el menor valor global (0.094). El menor error en la cobertura de interés (páramo húmedo) se produce en la combinación de bandas 1345M (error promedio = 5.9%). La clasificación supervisada, utilizando la combinación de bandas mencionada, resulta ser eficiente al momento de determinar la presencia de humedales en el ecosistema páramo. Como resultado de la clasificación supervisada y de la corrección por pendientes, en la Tabla 3. se tiene muestra la clasificación de coberturas del P.N.C. Tabla. 3. Area de cobertura del P.N.C. Código Descripción Area (Ha.) 1 Laguna Páramo Húmedo Bosque Páramo Seco Sin Vegetación Humedal Total

7 La imagen correspondiente a la clasificación efectuada se muestra en la Figura Conclusiones y Discusión Fig. 2. Mapa de Cobertura Humedales del P.N.C. Uno de los objetivos principales del uso de combinaciones de bandas, es la creación de firmas multiespectrales que se ajusten a la cobertura deseada a determinar. Cabe destacar que no todas las coberturas existentes en la realidad están mencionadas en este estudio. Se han englobado en las clases más representativas y aquellas que mantenga relación con la cobertura que se quiere determinar. La cobertura que menor separabilidad tuvo con el humedal fue la de páramo. Esto es obvio debido a que el humedal se encuentra dentro del páramo en su mayor parte, con la única diferencia de que en el humedal existe una mayor retención de agua; sin embargo el valor del indicador de separabilidad (Transformed Divergence) nos muestran valores superiores a 1600, suficiente para reconocerlo como una cobertura diferente. Como consecuencia tenemos que la clasificación dura determina áreas correspondientes a páramo diferenciando zonas con humedad y zonas sin humedad. 7

8 Dentro de las zonas con humedad están incluidos los humedales que se quieren determinar. Para realizar una diferenciación entre zonas de páramo húmedas de los humedales se utilizó la pendiente del terreno, asumiendo que los humedales en la mayoría de los casos se presentan en zonas con pendientes bajas, ya que corresponden a zonas de transición entre laguna y páramo. Referencias bibliográficas 1. Wijffels A. Investigación de la aplicabilidad de técnicas de clasificación de imágenes satelitales a nivel sub-pixel para el desarrollo de un mapa actual de usos del suelo en el Austro Ecuatoriano. Informe final proyecto de investigación DIUC, Universidad de Cuenca. 2. Chavez P.S. "Image-Based Atmospheric Corrections Revisited and Improved", Photogrammetric Engineering and Remote Sensing, 1996; 62, 9: Bosque, J., Escobar, E., García, E. y María J. Salado Sistemas de Información Geográfica, Prácticas con PC arc/info e Idrisi. RA-MA Editorial. España. 4. Lillesand TM, Kiefer RW. Remote sensing and image interpretation, 4th Ed, New Cork: John Wiley & Sons, Inc., PROMAS. Actual land cover of the Chanchán river basin, based on Landsat 7 ETM+ imagery. Informe de avance para el proyecto Evidence-based policy for integrated control of forested river catchments in extreme rainfall and snowmelt. PROMAS, Universidad de Cuenca. 6. Chuvieco E. Fundamentos de teledetección espacial. Ediciones RIALP, España, Congalton RG. Accuracy assesment and validation of remotely sensed and other spatial information. International Journal of Wildland Fire, 2001; 10: Muchoney D, Strahler A. Pixel and site based calibration and validation methods for evaluating supervised classification of remotely sensed data. Remote Sensing of Environment, 2002; 81: Aronoff S. Classification accuracy: a user approach. Photogrammetric Engineering and Remote Sensing. 2002; 48,8: Priesley S, Smith J. Using classification error matrices to improve the accuracy of weighted land cover models. Photogrammetric Engineering and Remote Sensing. 1987; 53,9:

Titulación(es) Titulación Centro Curso Periodo Grado de Geografía y Medio Ambiente FACULTAD DE GEOGRAFÍA E HISTORIA

Titulación(es) Titulación Centro Curso Periodo Grado de Geografía y Medio Ambiente FACULTAD DE GEOGRAFÍA E HISTORIA FICHA IDENTIFICATIVA Datos de la Asignatura Código 33806 Nombre Teledetección aérea y especial Ciclo Grado Créditos ECTS 6.0 Curso académico 2015-2016 Titulación(es) Titulación Centro Curso Periodo 1318

Más detalles

E n c u e n t r o C i e n t í f i c o I n t e r n a c i o n a l

E n c u e n t r o C i e n t í f i c o I n t e r n a c i o n a l ECI E n c u e n t r o C i e n t í f i c o I n t e r n a c i o n a l Identificación de humedales alto andinos integrando imágenes Landsat y Aster GDEM con árbol de decisión sobre la cabecera de las cuencas

Más detalles

Mapa de Cobertura Forestal para la República de Guatemala 2010 y Dinámica de Cobertura Forestal Periodo

Mapa de Cobertura Forestal para la República de Guatemala 2010 y Dinámica de Cobertura Forestal Periodo Mapa de Cobertura Forestal para la República de Guatemala 2010 y Dinámica de Cobertura Forestal Periodo 2006-2010 Alejandro Suarez A Para la elaboración del mapa nacional de cobertura forestal 2010 toma

Más detalles

PLAN DE ESTUDIOS 1996

PLAN DE ESTUDIOS 1996 Ríos Rosas, 21 28003 MADRID. UNIVERSIDAD POLITÉCNICA DE MADRID ESCUELA TÉCNICA SUPERIOR DE INGENIEROS DE MINAS ------- DEPARTAMENTO DE EXPLOTACIÓN DE RECURSOS MINERALES Y OBRAS SUBTERRÁNEAS PROGRAMA DE

Más detalles

Comisión Nacional para el Conocimiento y Uso de la Biodiversidad

Comisión Nacional para el Conocimiento y Uso de la Biodiversidad Comisión Nacional para el Conocimiento y Uso de la Biodiversidad Lineamientos para la entrega de datos y productos de percepción remota Enero 2012 Introducción Este documento tiene el propósito de brindar

Más detalles

UNIVERSIDAD NACIONAL DE RÍO CUARTO FACULTAD DE CIENCIAS EXACTAS, FÍSICO-QUÍMICAS Y NATURALES DEPARTAMENTO DE GEOLOGÍA

UNIVERSIDAD NACIONAL DE RÍO CUARTO FACULTAD DE CIENCIAS EXACTAS, FÍSICO-QUÍMICAS Y NATURALES DEPARTAMENTO DE GEOLOGÍA UNIVERSIDAD NACIONAL DE RÍO CUARTO FACULTAD DE CIENCIAS EXACTAS, FÍSICO-QUÍMICAS Y NATURALES CARRERA/S: Licenciatura en Geología DEPARTAMENTO DE GEOLOGÍA PLAN DE ESTUDIOS: 2007 (Consignar Orientación si

Más detalles

Preparación de la imagen. Preparación de la imagen. Características de la imagen utilizada. PADVA, Diego y WILSON, Carlos

Preparación de la imagen. Preparación de la imagen. Características de la imagen utilizada. PADVA, Diego y WILSON, Carlos TRABAJO FINAL DE SENSORES REMOTOS 2008 2do CUATRIMESTRE Utilización de Imágenes ETM en el estudio geomorfológico de detalle de la localidad del Puente del Inca. Objetivos PADVA, Diego y WILSON, Carlos

Más detalles

UNIVERSIDAD TECNOLÓGICA DE PANAMÁ SECRETARÍA GENERAL FACULTAD DE INGENIERÍA CIVIL

UNIVERSIDAD TECNOLÓGICA DE PANAMÁ SECRETARÍA GENERAL FACULTAD DE INGENIERÍA CIVIL UNIVERSIDAD TECNOLÓGICA DE PANAMÁ SECRETARÍA GENERAL FACULTAD DE INGENIERÍA CIVIL DESCRIPCIÓN DE CURSO DE MAESTRÍA Y POSTGRADO EN SISTEMAS DE INFORMACIÓN GEOGRÁFICA 2013 APROBADO POR EL CONSEJO DE INVESTIGACIÓN,

Más detalles

Actualización Cartográfica Con Imágenes Satelitales

Actualización Cartográfica Con Imágenes Satelitales Desde que el ser humano logra entender el concepto de Ubicación, fue ahí donde se comienzan a generar los primeros bosquejos, croquis y dibujos del territorio en que habitaban, los que a lo largo de los

Más detalles

UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS LICENCIATURA EN GEOGRAFÍA PERCEPCIÓN REMOTA OPTATIVA

UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS LICENCIATURA EN GEOGRAFÍA PERCEPCIÓN REMOTA OPTATIVA UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS LICENCIATURA EN GEOGRAFÍA PERCEPCIÓN REMOTA OPTATIVA CLAVE HORAS/SEMANA/SEMESTRE TEÓRICAS TOTAL DE HORAS CRÉDITOS 3/48 48 6 Carácter:

Más detalles

Cambio de cobertura de suelo JICOSUR IIEG

Cambio de cobertura de suelo JICOSUR IIEG Cambio de cobertura de suelo JICOSUR 1994-2015 IIEG 2 Objetivos Identificar zonas con deforestación y degradación forestal Insumo básico para el Programa de Manejo para Revertir la Deforestación y Degradación

Más detalles

PROFESOR RESPONSABLE: Mag. Mauro Novara (Profesor Adjunto).

PROFESOR RESPONSABLE: Mag. Mauro Novara (Profesor Adjunto). PROGRAMA DE: Teledeteccion II. Cursado Días de clase: Horarios: Aula 2 do cuatrimestre Jueves (teóricas) Teóricas: a convenir Gab. Informática FHCS Jueves (prácticas) Prácticas: a convenir Gab. Informática

Más detalles

EVALUACION DE BOFEDALES EN LA CABECERA DE CUENCA DEL RIO SANTA

EVALUACION DE BOFEDALES EN LA CABECERA DE CUENCA DEL RIO SANTA EVALUACION DE BOFEDALES EN LA CABECERA DE CUENCA DEL RIO SANTA Erick García 1 y Marco Otto 2 1 Autoridad nacional del Agua 2 Universidad Técnica de Berlín INTRODUCCION Los Humedales Alto Andinos (HAA),

Más detalles

Sensores remotos (Remote Sensing)

Sensores remotos (Remote Sensing) Sensores remotos (Remote Sensing) joan.jorge@upc.edu A Regional Enterprise Network Decision-Support System for Environmental Risk and Disaster Management of Large-Scale Industrial Spills (EVG1-2002-0068)

Más detalles

USO ÓPTIMO DE IMÁGENES SAC-C: TRANSFORMACIÓN EN REFLECTANCIA (SENSOR MMRS) R. Rivas 1, P. Vázquez 2, I. Entraigas 1, E. Usunoff 1 y M.

USO ÓPTIMO DE IMÁGENES SAC-C: TRANSFORMACIÓN EN REFLECTANCIA (SENSOR MMRS) R. Rivas 1, P. Vázquez 2, I. Entraigas 1, E. Usunoff 1 y M. USO ÓPTIMO DE IMÁGENES SAC-C: TRANSFORMACIÓN EN REFLECTANCIA (SENSOR MMRS) R. Rivas 1, P. Vázquez 2, I. Entraigas 1, E. Usunoff 1 y M. Gandini 3 1 Instituto de Hidrología de Llanuras, CC 44, 7300, Azul,

Más detalles

Identificación del Área Ocupada con Cultivos de Invierno Utilizando Imágenes del Satélite Landsat

Identificación del Área Ocupada con Cultivos de Invierno Utilizando Imágenes del Satélite Landsat Identificación del Área Ocupada con Cultivos de Invierno Utilizando Imágenes del Satélite Landsat Ing. Agr. José Pedro Castaño (jcastano@inia.org.uy), INIA - Unidad GRAS Ing. Agr. Agustín Giménez (agimenez@inia.org.uy),

Más detalles

Memorias. La Geoinformación al Servicio de la Sociedad

Memorias. La Geoinformación al Servicio de la Sociedad La Geoinformación al Servicio de la Sociedad Memorias Sociedad Latinoamericana en Percepción Remota y Sistemas de Información Espacial Capítulo Colombia Medellín, Colombia 29 de Septiembre al 3 de Octubre

Más detalles

CONCLUSIONES PRELIMINARES

CONCLUSIONES PRELIMINARES 6ta Reunión científica del Servicio de Observación HYBAM Desarrollo de una metodología basada en el empleo de imágenes de satélite para el estudio de humedales altoandinos, y su influencia sobre el balance

Más detalles

MAPA DE COBERTURA Y USO DE LA TIERRA DEL ECUADOR CONTINENTAL, ESCALA 1: , TEMPORALIDAD: MAGAP - MAE

MAPA DE COBERTURA Y USO DE LA TIERRA DEL ECUADOR CONTINENTAL, ESCALA 1: , TEMPORALIDAD: MAGAP - MAE MAPA DE COBERTURA Y USO DE LA TIERRA DEL ECUADOR CONTINENTAL, ESCALA :., PROYECTO MAPA DE COBERTURA Y USO DE LA TIERRA, ESCALA :. TEMPORALIDAD: 3- MAGAP - MAE Conceptos Cobertura y Uso COBERTURA DE LA

Más detalles

Validación de L.U.S., Unidades de mapeo y Metodología WOCAT

Validación de L.U.S., Unidades de mapeo y Metodología WOCAT Validación de L.U.S., Unidades de mapeo y Metodología WOCAT Monitoreo Puna Objetivo de la presentación Exponer la experiencia de la región Puna, LADA Argentina en la validación de los L.U.S., las unidades

Más detalles

UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS LICENCIATURA EN GEOGRAFÍA LABORATORIO DE FOTOGEOGRAFÍA 4 SEMESTRE

UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS LICENCIATURA EN GEOGRAFÍA LABORATORIO DE FOTOGEOGRAFÍA 4 SEMESTRE UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS LICENCIATURA EN GEOGRAFÍA LABORATORIO DE FOTOGEOGRAFÍA 4 SEMESTRE CLAVE HORAS/SEMANA/SEMESTRE TEÓRICAS TOTAL DE HORAS CRÉDITOS 3/48

Más detalles

NUEVAS HERRAMIENTAS GEOMÁTICAS PARA

NUEVAS HERRAMIENTAS GEOMÁTICAS PARA NUEVAS HERRAMIENTAS GEOMÁTICAS PARA LA EVALUACIÓN DE LA VULNERABILIDAD, POR SISMO Y TSUNAMI PhD. Ing. Miguel Estrada Centro Peruano Japonés de Investigaciones Sísmicas y Mitigación de Desastres (CISMID)

Más detalles

Vázquez-Ortiz, Deborah. Universidad de Puerto Rico, Recinto de Mayagüez. Resumen

Vázquez-Ortiz, Deborah. Universidad de Puerto Rico, Recinto de Mayagüez. Resumen Análisis de Cobertura de Terrenos en el Área de Ponce, Puerto Rico Utilizando Clasificación Multiespectral con Imagen de Enhance Thematic Mapper Plus (ETM+) Vázquez-Ortiz, Deborah Universidad de Puerto

Más detalles

Upsala con Imágenes Landsat

Upsala con Imágenes Landsat Curso Introducción a los Sensores Remoto y su aplicación en Geología Universidad de Buenos Aires OBJETIVO DEL PROYECTO Analizar el retroceso sufrido por el frente del glaciar Upsala en el periodo 1979

Más detalles

InForesT Sistema de Gestión e Inventario Forestal: Aplicación de Imágenes de Satélite de Muy Alta Resolución

InForesT Sistema de Gestión e Inventario Forestal: Aplicación de Imágenes de Satélite de Muy Alta Resolución Jornada Presentación InForest InForesT Sistema de Gestión e Inventario Forestal: Aplicación de Imágenes de Satélite de Muy Alta Resolución Jornada Presentación InForest Sistemas de Información y Gestión

Más detalles

Sistema de Monitoreo de cambios del uso del suelo y vegetación basado en el Catastro del Bosque Nativo

Sistema de Monitoreo de cambios del uso del suelo y vegetación basado en el Catastro del Bosque Nativo GERENCIA FORESTAL DEPARTAMENTO DE MONITOREO DE ECOSISTEMAS FORESTALES Sistema de Monitoreo de cambios del uso del suelo y vegetación basado en el Catastro del Bosque Nativo María Verónica Oyarzún Acosta

Más detalles

Vegetación del Parque Nacional Iguazú: mapa base

Vegetación del Parque Nacional Iguazú: mapa base Introducción Vegetación del Parque Nacional Iguazú: mapa base Lía Montti, Verónica Simoy y Julieta Filloy * La selva Paranaense en las regiónes del NE Argentino, Sur de Brasil y Sur de Paraguay, es uno

Más detalles

BANCO DE PREGUNTAS EN SENSORES REMOTOS E INTERPRETACIÓN DE IMÁGENES. Profesor Rodolfo Franco

BANCO DE PREGUNTAS EN SENSORES REMOTOS E INTERPRETACIÓN DE IMÁGENES. Profesor Rodolfo Franco BANCO DE PREGUNTAS EN SENSORES REMOTOS E INTERPRETACIÓN DE IMÁGENES Profesor Rodolfo Franco 1. Organice en orden de longitud de onda de menor a mayor: Microondas, ultravioleta, Rayos Gamma, Verde, Infrarrojo,

Más detalles

APLICACIÓN DE TÉCNICAS DE CLASIFICACIÓN BASADAS EN UN SISTEMA DE APRENDIZAJE PARA LA GENERACIÓN DE UN MAPA DE USOS DE SUELO

APLICACIÓN DE TÉCNICAS DE CLASIFICACIÓN BASADAS EN UN SISTEMA DE APRENDIZAJE PARA LA GENERACIÓN DE UN MAPA DE USOS DE SUELO APLICACIÓN DE TÉCNICAS DE CLASIFICACIÓN BASADAS EN UN SISTEMA DE APRENDIZAJE PARA LA GENERACIÓN DE UN MAPA DE USOS DE SUELO GONZÁLEZ ROJAS, J. C.; PÉREZ CUTILLAS, P; PALAZÓN FERRANDO, J. A. Instituto Universitario

Más detalles

Análisis de Cobertura de Tierras para Mayagüez P.R., Utilizando Imágenes de Landsat (MSS, TM y ETM+)

Análisis de Cobertura de Tierras para Mayagüez P.R., Utilizando Imágenes de Landsat (MSS, TM y ETM+) Análisis de Cobertura de Tierras para Mayagüez P.R., Utilizando Imágenes de Landsat (MSS, TM y ETM+) Adail A. Rivera Nieves 1 1 Estudiante Sub-Graduado Departamento de Ingeniería Civil y Agrimensura Universidad

Más detalles

Comparación de Técnicas para el Mapeo de Cobertura Glaciar con Imágenes LANDSAT y ASTER en la Cordillera Blanca, Ancash, Perú

Comparación de Técnicas para el Mapeo de Cobertura Glaciar con Imágenes LANDSAT y ASTER en la Cordillera Blanca, Ancash, Perú Comparación de Técnicas para el Mapeo de Cobertura Glaciar con Imágenes LANDSAT y ASTER en la Cordillera Blanca, Ancash, Perú Christian Vargas Gonzáles, Carmen Villon Reinoso, José Pasapera Gonzales Comisión

Más detalles

Islas de Calor Urbano ICU. Miguel Andrés Idrobo, Francisco Luis Hernández

Islas de Calor Urbano ICU. Miguel Andrés Idrobo, Francisco Luis Hernández Islas de Calor Urbano ICU Miguel Andrés Idrobo, Francisco Luis Hernández CONTENIDO Introducción Problemática Justificación Métodos Y Resultados Bibliografía Page 2 INTRODUCCION La Isla de Calor Urbano

Más detalles

DISEÑO METODOLÓGICO PARA LA ELABORACIÓN DE MAPAS DE PAISAJES CON EL USO DEL SIG ARCGIS 9.3 APLICACIÓN AL MACIZO MONTAÑOSO DE LA SIERRA MAESTRA. CUBA.

DISEÑO METODOLÓGICO PARA LA ELABORACIÓN DE MAPAS DE PAISAJES CON EL USO DEL SIG ARCGIS 9.3 APLICACIÓN AL MACIZO MONTAÑOSO DE LA SIERRA MAESTRA. CUBA. DISEÑO METODOLÓGICO PARA LA ELABORACIÓN DE MAPAS DE PAISAJES CON EL USO DEL SIG ARCGIS 9.3 APLICACIÓN AL MACIZO MONTAÑOSO DE LA SIERRA MAESTRA. CUBA. MC. Adonis M. Ramón Puebla. Supervisada por: Dr. Eduardo

Más detalles

INFOREST. Jornada Presentación InForest. Sistema de Gestión e Inventario Forestal: Aplicación de Imágenes de Satélite de Muy Alta Resolución

INFOREST. Jornada Presentación InForest. Sistema de Gestión e Inventario Forestal: Aplicación de Imágenes de Satélite de Muy Alta Resolución Jornada Presentación InForest INFOREST Sistema de Gestión e Inventario Forestal: Aplicación de Imágenes de Satélite de Muy Alta Resolución Jornada Presentación InForest Sistemas de Información y Gestión

Más detalles

CARACTERIZACIÓN DE ECOSISTEMAS FORESTALES DE LA SIERRA DEL TELENO (LEÓN) EN UNIDADES DE VEGETACIÓN, EMPLEANDO IMÁGENES LANDSAT 7 ETM+ Y MDE

CARACTERIZACIÓN DE ECOSISTEMAS FORESTALES DE LA SIERRA DEL TELENO (LEÓN) EN UNIDADES DE VEGETACIÓN, EMPLEANDO IMÁGENES LANDSAT 7 ETM+ Y MDE Cuad. Soc. Esp. Cienc. For. 19: 21-25 (2005) CARACTERIZACIÓN DE ECOSISTEMAS FORESTALES DE LA SIERRA DEL TELENO (LEÓN) EN UNIDADES DE VEGETACIÓN, EMPLEANDO IMÁGENES LANDSAT 7 ETM+ Y MDE L. Álvarez de Prado

Más detalles

Curso Avanzado de Procesamiento Digital de Imágenes con ENVI. TELEMATICA S.A. -

Curso Avanzado de Procesamiento Digital de Imágenes con ENVI. TELEMATICA S.A. - Curso Avanzado de Procesamiento Digital de Imágenes con ENVI L E C T U R A S TELEDETECCIÓN INTRODUCCIÓN TELEMATICA S.A. 2014 www.telematica.com.pe Introducción a la Teledetección y Procesamiento Digital

Más detalles

ESCUELA SUPERIOR POLITECNICA DEL LITORAL PROGRAMA DE ESTUDIOS

ESCUELA SUPERIOR POLITECNICA DEL LITORAL PROGRAMA DE ESTUDIOS SISTEMAS DE INFORMACIÓN GEOGRAFICA UNIDAD ACADÉMICA: CARRERA: ESPECIALIZACIÓN: FIMCM Licenciatura Turismo TIPO DE MATERIA: TEÓRICA PRÁCTICA 1. NOMBRE DE LA ASIGNATURA CÓDIGO MATERIA FMAR05066 SISTEMAS

Más detalles

NOMBRE DE LA ASIGNATURA Sistemas de Información Geográfica. RESPONSABLE(S) DE LA ASIGNATURA M. C. Patricia González Zamorano

NOMBRE DE LA ASIGNATURA Sistemas de Información Geográfica. RESPONSABLE(S) DE LA ASIGNATURA M. C. Patricia González Zamorano NOMBRE DE LA ASIGNATURA Sistemas de Información Geográfica RESPONSABLE(S) DE LA ASIGNATURA M. C. Patricia González Zamorano CLAVE DE LA ASIGNATURA: 9436 CRÉDITOS: Horas de Teoría: 24 Horas de laboratorio:

Más detalles

SISTEMAS DE INFORMACIÓN GEOGRÁFICA (SIG): TEORÍA Y PRÁCTICA

SISTEMAS DE INFORMACIÓN GEOGRÁFICA (SIG): TEORÍA Y PRÁCTICA CURSO DE POSTGRADO SISTEMAS DE INFORMACIÓN GEOGRÁFICA (SIG): TEORÍA Y PRÁCTICA DOCENTE A CARGO: Dra. Sandra Torrusio Este curso cuenta con el Apoyo de la Comisión Nacional de Actividades Espaciales (CONAE)

Más detalles

TECNICAS DE REPRESENTACION CARTOGRAFICA II

TECNICAS DE REPRESENTACION CARTOGRAFICA II FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS DEPARTAMENTO DE GEOGRAFÍA U.N.T. PROGRAMA DE TECNICAS DE REPRESENTACION CARTOGRAFICA II 2010 Profesor encargado: LUIS DARDO JAIME Jefe de Trabajos Prácticos: CLAUDIA MARGARITA

Más detalles

SIMCI SISTEMA INTEGRADO DE MONITOREO DE CULTIVOS ILÍCITOS

SIMCI SISTEMA INTEGRADO DE MONITOREO DE CULTIVOS ILÍCITOS SIMCI SISTEMA INTEGRADO DE MONITOREO DE CULTIVOS ILÍCITOS RODOLFO LLINÁS RIVERA Ingeniero Civil. Coordinador técnico Proyecto SIMCI, Naciones Unidas; Miembro de Número de la Sociedad Geográfica de Colombia.

Más detalles

MAPA TEMÁTICO DE LA ZONA DEL GLACIAR PERITO MORENO UTILIZANDO INFORMACIÓN DE SENSORES ÓPTICOS Y DE RADAR

MAPA TEMÁTICO DE LA ZONA DEL GLACIAR PERITO MORENO UTILIZANDO INFORMACIÓN DE SENSORES ÓPTICOS Y DE RADAR MAPA TEMÁTICO DE LA ZONA DEL GLACIAR PERITO MORENO UTILIZANDO INFORMACIÓN DE SENSORES ÓPTICOS Y DE RADAR Gari, Jorge Cuello, Alfredo Sedeño, Alicia Ortone, Ailín Gari, Adriana RESUMEN El objetivo de este

Más detalles

Centro Universitario de Tonalá Maestría en Ingeniería del Agua y la Energía

Centro Universitario de Tonalá Maestría en Ingeniería del Agua y la Energía . Centro Universitario de Tonalá Maestría en Ingeniería del Agua y la Energía Presentación El objetivo principal de la materia es iniciar al alumno en el conocimiento de los Sistemas de Teledetección,

Más detalles

I JORNADA SOBRE EL SOFTWARE ECOGNITION Madrid, 21 de Mayo de ecognition y sus aplicaciones en el sector agroambiental( )

I JORNADA SOBRE EL SOFTWARE ECOGNITION Madrid, 21 de Mayo de ecognition y sus aplicaciones en el sector agroambiental( ) I JORNADA SOBRE EL SOFTWARE ECOGNITION Madrid, 21 de Mayo de 2013 ecognition y sus aplicaciones en el sector agroambiental(2004-2013) Flor Álvarez Taboada Universidad de León flor.alvarez@unileon.es SUMARIO

Más detalles

Bosque ISSN: Universidad Austral de Chile Chile

Bosque ISSN: Universidad Austral de Chile Chile Bosque ISSN: 0304-8799 revistabosque@uach.cl Universidad Austral de Chile Chile SEGURA M., REINALDO; TRINCADO V., GUILLERMO Cartografía digital de la Reserva Nacional Valdivia a partir de imágenes satelitales

Más detalles

USO DE LA TELEDETECCIÓN EN HIDROLOGÍA

USO DE LA TELEDETECCIÓN EN HIDROLOGÍA Aspectos ambientales de la Hidrología, FCH, noviembre 2014, UNCPBA USO DE LA TELEDETECCIÓN EN HIDROLOGÍA Instituto de Hidrología de Llanuras www.ihlla.org.ar Dr. Raúl Rivas Investigador de la Comisión

Más detalles

La visión de monitoreo de la CONABIO

La visión de monitoreo de la CONABIO La visión de monitoreo de la CONABIO Hacia la integración de monitoreos ecológicos en diversas escalas y propuesta de evaluación de la situación ecológica de la región del Corredor Biológico Mesoamericano

Más detalles

CURSO: PROCESAMIENTO DIGITAL DE IMÁGENES NIVEL INTERMEDIO CON SOFTWARE SPRING

CURSO: PROCESAMIENTO DIGITAL DE IMÁGENES NIVEL INTERMEDIO CON SOFTWARE SPRING CURSO: PROCESAMIENTO DIGITAL DE IMÁGENES NIVEL INTERMEDIO CON SOFTWARE SPRING 1. DATOS GENERALES: 1.1 Nivel de Estudios : Post Grado 1.2 Año : 2012 1.3 Mes : Octubre 1.4 Total horas académicas : 40 Hrs.

Más detalles

El objetivo de este trabajo es obtener la superficie sembrada con Maíz mediante la clasificación supervisada de imágenes satelitales.

El objetivo de este trabajo es obtener la superficie sembrada con Maíz mediante la clasificación supervisada de imágenes satelitales. Determinación de superficie sembrada con Maíz y otras coberturas en los Departamentos que abarca la muestra de la Provincia de Santiago del Estero Campaña 2013/2014. El objetivo de este trabajo es obtener

Más detalles

Introducción. Objetivos

Introducción. Objetivos Mapeo mensual de las inundaciones ocurridas en el evento extremo del año 2014, en base a imágenes satelitales Landsat 8 y a datos hidrologicos hidrologicos,, mediante el uso de herramientas de teledetección

Más detalles

Análisis de mezclas espectrales

Análisis de mezclas espectrales Análisis de mezclas espectrales Apellidos, nombre Ruiz Fernández, Luis Ángel (laruiz@cgf.upv.es) Departamento Centro Ingeniería Cartográfica, Geodesia y Fotogrametría ETSI. Geodésica, Cartográfica y Topográfica

Más detalles

Teledetección December 15, 2003

Teledetección December 15, 2003 Teledetección December 15, 2003 2 Introducción El término teledetección indica la adquisición de información sobre un objeto a distancia, sin un contacto material entre el objeto observado y el observador.

Más detalles

Introducción al Procesamiento de Imágenes Satelitales con Software Libre. Módulo 03

Introducción al Procesamiento de Imágenes Satelitales con Software Libre. Módulo 03 Introducción al Procesamiento de Imágenes Satelitales con Software Libre Módulo 03 Dirección de Formación de Capital Humano Especializado en el Campo Espacial Agencia Espacial Mexicana www.gob.mx/aem Plan

Más detalles

UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS LICENCIATURA EN GEOGRAFÍA FOTOINTERPRETACIÓN 1 OPTATIVAS

UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS LICENCIATURA EN GEOGRAFÍA FOTOINTERPRETACIÓN 1 OPTATIVAS UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS LICENCIATURA EN GEOGRAFÍA FOTOINTERPRETACIÓN 1 OPTATIVAS CLAVE HORAS/SEMANA/SEMESTRE TEÓRICAS TOTAL DE HORAS CRÉDITOS 3/48 48 6 Carácter:

Más detalles

IMAGENES DE SATELITE EN LA EXPLORACION GEOLOGICA - MINERA

IMAGENES DE SATELITE EN LA EXPLORACION GEOLOGICA - MINERA IMAGENES DE SATELITE EN LA EXPLORACION GEOLOGICA - MINERA RS-GEOIMAGE PROCESAMIENTO DE IMAGENES DE SATELITE RS-GEOIMAGE IMAGENES DE SATELITE EN LA EXPLORACION GEOLOGICA MINERA 1. RS-GEOIMAGE. 2. IMAGENES

Más detalles

TELEDETECCIÓN AÉREA Y ESPACIAL GRAU DE GEOGRAFIA I MEDI AMBIENT UNIVERSITAT DE VALÈNCIA

TELEDETECCIÓN AÉREA Y ESPACIAL GRAU DE GEOGRAFIA I MEDI AMBIENT UNIVERSITAT DE VALÈNCIA TELEDETECCIÓN AÉREA Y ESPACIAL GRAU DE GEOGRAFIA I MEDI AMBIENT UNIVERSITAT DE VALÈNCIA 1.- FITXA IDENTIFICATIVA Dades de l assignatura Coordinació 2.- RESUM Codi: 33806 Nom: Teledetección aérea y espacial

Más detalles

Lic. en Geografía Lázaro Mejía Arriaga, Subdirector de Cartografía. P. Ing. Víctor García Martínez, Jefe del Departamento de Cartografía Automatizada

Lic. en Geografía Lázaro Mejía Arriaga, Subdirector de Cartografía. P. Ing. Víctor García Martínez, Jefe del Departamento de Cartografía Automatizada FUNDAMENTOS DE CARTOGRAFÍA DIGITAL, GPS, PERCEPCIÓN REMOTA Y SISTEMAS DE INFORMACIÓN GEOGRÁFICA APLICADOS A LAS CIENCIAS AMBIENTALES Especificaciones del curso Dirigido a: Personal técnico de las dependencias

Más detalles

ANEXO II: Propuesta del Departamento (fase 2) Teledetección Dirección de correo electrónico para notificar la resolución de asignación de docencia

ANEXO II: Propuesta del Departamento (fase 2) Teledetección Dirección de correo electrónico para notificar la resolución de asignación de docencia ANEXO II: Propuesta del Departamento (fase 2) 1.1 Título Título de Grado de Ingeniero en Geomática y Topografía 1.2 Módulo Tecnológicas Básicas 1.3 Materia Fotogrametría y Teledetección 1.3 Asignatura

Más detalles

DINÁMICA DE CCUS Y SU SIMULACIÓN EN EL NOROESTE DEL ESTADO DE CHIAPAS, MÉXICO.

DINÁMICA DE CCUS Y SU SIMULACIÓN EN EL NOROESTE DEL ESTADO DE CHIAPAS, MÉXICO. DINÁMICA DE CCUS Y SU SIMULACIÓN EN EL NOROESTE DEL ESTADO DE CHIAPAS, MÉXICO. Discusión de metodologías para el establecimiento de un protocolo de monitoreo de la deforestación a través de percepción

Más detalles

Universidad Nacional del Sur Departamento de Geografía y Turismo

Universidad Nacional del Sur Departamento de Geografía y Turismo CURSO DE POSTGRADO Técnicas de procesamiento digital de imágenes aplicadas a la realización de estudios geográfico-ambientales y relevamiento de recursos naturales GUIA DE TRABAJOS PRACTICOS Trabajo práctico

Más detalles

FICHA METODOLÓGICA FÓRMULA DE CÁLCULO. PTCC= Proporción de territorio continental bajo conservación omanejo ambiental.

FICHA METODOLÓGICA FÓRMULA DE CÁLCULO. PTCC= Proporción de territorio continental bajo conservación omanejo ambiental. FICHA METODOLÓGICA NOMBRE DEL INDICADOR DEFINICIÓN Proporción y Superficie de Territorio Continental bajo Conservación o Manejo Ambiental Muestra el porcentaje de hectáreas del territorio continental que

Más detalles

Cartografía de la cobertura y uso de la tierra en la cuenca alta del río Santo Domingo, estado Mérida, Venezuela

Cartografía de la cobertura y uso de la tierra en la cuenca alta del río Santo Domingo, estado Mérida, Venezuela , pp. 183-190 183 Cartografía de la cobertura y uso de la tierra en la cuenca alta del río Santo Domingo, estado Mérida, Venezuela Mapping land use and land cover in upper watershed of Santo Domingo river,

Más detalles

UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS LICENCIATURA EN GEOGRAFÍA CARTOGRAFÍA AUTOMATIZADA 1 OPTATIVAS

UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS LICENCIATURA EN GEOGRAFÍA CARTOGRAFÍA AUTOMATIZADA 1 OPTATIVAS UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS LICENCIATURA EN GEOGRAFÍA CARTOGRAFÍA AUTOMATIZADA 1 OPTATIVAS CLAVE HORAS/SEMANA/SEMESTRE TEÓRICAS TOTAL DE HORAS CRÉDITOS 3/48 48

Más detalles

Aplicaciones GPS en el Monitoreo de los Ecosistemas y el Cambio Climático

Aplicaciones GPS en el Monitoreo de los Ecosistemas y el Cambio Climático APLICACIONES DEL SISTEMA DE POSICIONAMIENTO GLOBAL (GPS) EN EL MONITOREO DE LOS ECOSISTEMAS Y EL CAMBIO CLIMÁTICO Seminario Internacional de Sistemas de Navegación Satelital Comisión Colombiana del Espacio

Más detalles

Anexo 1. Cartografía utilizada en la investigación

Anexo 1. Cartografía utilizada en la investigación Anexo 1. Cartografía utilizada en la investigación CARTOGRAFÍA ESCALA AÑO SISTEMA DE PROYECCIÓN FUENTE Mapa físico - político del Departamento del Cesar 1:500.000 2003 Carta General del Municipio de El

Más detalles

MEMORIA DE LAS ACCIONES DESARROLLADAS PROYECTOS DE MEJORA DE LA CALIDAD DOCENTE VICERRECTORADO DE PLANIFICACIÓN Y CALIDAD IX CONVOCATORIA ( )

MEMORIA DE LAS ACCIONES DESARROLLADAS PROYECTOS DE MEJORA DE LA CALIDAD DOCENTE VICERRECTORADO DE PLANIFICACIÓN Y CALIDAD IX CONVOCATORIA ( ) MEMORIA DE LAS ACCIONES DESARROLLADAS PROYECTOS DE MEJORA DE LA CALIDAD DOCENTE VICERRECTORADO DE PLANIFICACIÓN Y CALIDAD IX CONVOCATORIA (2007-2008) DATOS IDENTIFICATIVOS: Título del Proyecto ELABORACIÓN

Más detalles

TRABAJO PRÁCTICO N 19 FOTOS AÉREAS IMÁGENES SATELITALES

TRABAJO PRÁCTICO N 19 FOTOS AÉREAS IMÁGENES SATELITALES TRABAJO PRÁCTICO N 19 FOTOS AÉREAS IMÁGENES SATELITALES FOTOGRAFÍAS AÉREAS Fotogramas: se emplean rollos de películas indeformables y cámaras especiales. Cada fotograma recubre la fotografía siguiente

Más detalles

SEGUIMIENTO REMOTO DE ACTIVIDADES MINERAS DE SUPERFICIE

SEGUIMIENTO REMOTO DE ACTIVIDADES MINERAS DE SUPERFICIE 81 II Simposio Latino sobre Geología, Medio ambiente y Sociedad Cubells (Lleida), marzo del 2000, 7, pp, 81-90 SEGUIMIENTO REMOTO DE ACTIVIDADES MINERAS DE SUPERFICIE N. Pineda 1 y J. Jorge 2 1 Instituto

Más detalles

ÍNDICE. Resumen Summary I. Introducción 1-3 II. Objetivos. 2.1 Objetivos Generales Objetivos Específicos 3 III. Revisión bibliográfica

ÍNDICE. Resumen Summary I. Introducción 1-3 II. Objetivos. 2.1 Objetivos Generales Objetivos Específicos 3 III. Revisión bibliográfica ÍNDICE Resumen Summary I. Introducción 1-3 II. Objetivos. 2.1 Objetivos Generales 4 2.2 Objetivos Específicos 3 III. Revisión bibliográfica Pág. 3.1 Introducción a la Teledetección y su aplicación al estudio

Más detalles

UNIVERSIDAD DE CIENCIAS EMPRESARIALES Y SOCIALES FACULTAD DE CIENCIAS EMPRESARIALES

UNIVERSIDAD DE CIENCIAS EMPRESARIALES Y SOCIALES FACULTAD DE CIENCIAS EMPRESARIALES UNIVERSIDAD DE CIENCIAS EMPRESARIALES Y SOCIALES FACULTAD DE CIENCIAS EMPRESARIALES Carrera: Licenciatura en Gerenciamiento Ambiental Asignatura: Sistemas de Información Satelital Curso: 2º año Año lectivo:

Más detalles

Carlos Javier Broncano Mateos

Carlos Javier Broncano Mateos La teledetección es la técnica que permite obtener información de un objeto, en este caso el terreno, sin tener contacto físico con él. Se basa en el hecho de que cada objeto, según su naturaleza y la

Más detalles

(15) - ACTUALIZACIÓN DE CARTOGRAFÍAS DE USOS DEL SUELO MEDIANTE FOTOINTERPRETACIÓN DE IMÁGENES.

(15) - ACTUALIZACIÓN DE CARTOGRAFÍAS DE USOS DEL SUELO MEDIANTE FOTOINTERPRETACIÓN DE IMÁGENES. (15) - ACTUALIZACIÓN DE CARTOGRAFÍAS DE USOS DEL SUELO MEDIANTE FOTOINTERPRETACIÓN DE IMÁGENES. Una planificación del medio ambiente, que conduzca a una explotación más racional de los recursos naturales,

Más detalles

Plan Especial Alto Guadiana 1

Plan Especial Alto Guadiana 1 1.- ANTECEDENTES...2 2.- OBJETIVOS...2 3.- METODOLOGÍA...2 3.1.- ADQUISICIÓN Y PREPARACIÓN DE IMÁGENES DE SATÉLITE...2 3.2.- DISEÑO, CAPTURA Y ANÁLISIS DE LA MUESTRA DE CAMPO...5 3.3.- OBTENCIÓN DE LA

Más detalles

EXPERIENCIAS EN LA EVALUACIÓN Y EMPLEO DE LAS IMÁGENES RAPIDEYE

EXPERIENCIAS EN LA EVALUACIÓN Y EMPLEO DE LAS IMÁGENES RAPIDEYE EXPERIENCIAS EN LA EVALUACIÓN Y EMPLEO DE LAS IMÁGENES RAPIDEYE DR. JUAN ARTURO GARCÍA MASÓ OFICINA NACIONAL DE HIDROGRAFÍA Y GEODESIA REPÚBLICA DE CUBA Objetivos. 1. Realizar la evaluación de la exactitud

Más detalles

INFORME: ESTUDIO DE LAS TASAS DE TRANSFORMACIÓN DE LOS ECOSISTEMAS EN EL PARQUE NACIONAL CAÑÓN DEL SUMIDERO

INFORME: ESTUDIO DE LAS TASAS DE TRANSFORMACIÓN DE LOS ECOSISTEMAS EN EL PARQUE NACIONAL CAÑÓN DEL SUMIDERO COMISIÓN NACIONAL DE ÁREAS NATURALES PROTEGIDAS REGION FRONTERA SUR, ISTMO Y PACIFICO SUR CONSULTORÍAS INTEGRALES PARA EL DESARROLLO RURAL SUSTENTABLE S. C. INFORME: ESTUDIO DE LAS TASAS DE TRANSFORMACIÓN

Más detalles

Principios de teledetección aplicados a la agricultura

Principios de teledetección aplicados a la agricultura Principios de teledetección aplicados a la agricultura Fernando Luis Sánchez Casado Geólogo y técnico en teledetección. Es una cortesía de: Bits Online, S.L. Travesía de Torrecaballeros, 1, 40196 La Lastrilla

Más detalles

El Laboratorio de Geomática: Actividades y Perspectivas

El Laboratorio de Geomática: Actividades y Perspectivas El Laboratorio de Geomática: Actividades y Perspectivas Facultad de Ingeniería Civil Universidad de Colima M. C. Ramón Solano Barajas rsolano@ucol.mx Geomática La geomática es el conjunto multidisciplinario

Más detalles

Imágenes Satelitales. Consultora IGeo S.A. Consultores principales. PERCEPCIÓN REMOTA Elvio Pérez. MANAGEMENT Emilio Clair. INFORMÁTICA Julio Amarilla

Imágenes Satelitales. Consultora IGeo S.A. Consultores principales. PERCEPCIÓN REMOTA Elvio Pérez. MANAGEMENT Emilio Clair. INFORMÁTICA Julio Amarilla Imágenes Satelitales Cobertura global y periódica de la superficie terrestre Visión panorámica Información sobre regiones no visibles del espectro Formato digital Aplicaciones en el manejo y conservación

Más detalles

FICHA METODOLÓGICA FÓRMULA DE CÁLCULO

FICHA METODOLÓGICA FÓRMULA DE CÁLCULO FICHA METODOLÓGICA NOMBRE DEL INDICADOR DEFINICIÓN Superficie de territorio marino costero continental bajo conservación o manejo ambiental Se define a la superficie (hectáreas) de territorio marino costero

Más detalles

Curso online Experto en Teledetección y LiDAR con QGIS

Curso online Experto en Teledetección y LiDAR con QGIS Teledetección y LiDAR con QGIS El curso online de va dirigido a todos aquellos que deseen aprender a trabajar con imágenes satélite en el entorno de QGIS. Inscripción formacion@mappinggis.com Lugar de

Más detalles

Qué nos puede aportar la captura remota de información sobre el territorio. Cartografía, imágenes de satélite, derivados LIDAR,

Qué nos puede aportar la captura remota de información sobre el territorio. Cartografía, imágenes de satélite, derivados LIDAR, Qué nos puede aportar la captura remota de información sobre el territorio Cartografía, imágenes de satélite, derivados LIDAR, xgaritano@hazi.eus 1 00 índice Ejemplos 2 01 850 km 700 km 20 km 1 km - 8

Más detalles

Juan Castellón. Procesamiento Digital de Imágenes Avanzado

Juan Castellón. Procesamiento Digital de Imágenes Avanzado Análisis comparativo del método de clasificación de máquina de soporte vectorial (SVM) en imágenes de alta resolución usando los software ENVI y Orfeo Toolbox. Resumen: Juan Castellón Procesamiento Digital

Más detalles

XII CONGRESO NACIONAL DE METEOROLOGÍA ORGANIZACIÓN MEXICANA DE METEORÓLOGOS

XII CONGRESO NACIONAL DE METEOROLOGÍA ORGANIZACIÓN MEXICANA DE METEORÓLOGOS XII CONGRESO NACIONAL DE METEOROLOGÍA ORGANIZACIÓN MEXICANA DE METEORÓLOGOS CALIBRACIÓN E IMPLEMENTACIÓNDE LA IMÁGENES INFRARROJAS DEL SATÉLITE GOES-8 PARA LA DETECCIÓN DE INCENDIOS FORESTALES Y ACTIVIDAD

Más detalles

ESTUDIO DE DEFORESTACION POR CULTIVOS ILICITOS EN EL DEPARTAMENTO DEL META DEFORESTATION STUDY FOR ILLICIT CROPS IN THE DEPARTMENT OF META

ESTUDIO DE DEFORESTACION POR CULTIVOS ILICITOS EN EL DEPARTAMENTO DEL META DEFORESTATION STUDY FOR ILLICIT CROPS IN THE DEPARTMENT OF META ESTUDIO DE DEFORESTACION POR CULTIVOS ILICITOS EN EL DEPARTAMENTO DEL META DEFORESTATION STUDY FOR ILLICIT CROPS IN THE DEPARTMENT OF META Edna Hurtado Díaz Ing. Catastral y Geodesta., Profesional Universitario

Más detalles

El subsistema VNIR obtiene imágenes en tres bandas del rango de luz

El subsistema VNIR obtiene imágenes en tres bandas del rango de luz II ANALISIS DE IMÁGENES MULTI-ESPECTRALES a) Imágenes ASTER* Las imágenes satelitales ASTER son capturadas por el satélite TERRA, puesto en órbita en diciembre de 1999 por los gobiernos de Estados Unidos

Más detalles

María Isabel Cruz López Subdirectora de Percepción Remota CONABIO

María Isabel Cruz López Subdirectora de Percepción Remota CONABIO María Isabel Cruz López Subdirectora de Percepción Remota CONABIO TIC y Desarrollo sostenible en América Latina: experiencias e iniciativas de política 23 octubre de 2012 Santiago de Chile OBJETIVO Mostrar

Más detalles

VISUALIZACIÓN DE VÍAS PECUARIAS Y OBTENCIÓN DE INFORMACIÓN DE CAMPO MEDIANTE TELEDETECCIÓN

VISUALIZACIÓN DE VÍAS PECUARIAS Y OBTENCIÓN DE INFORMACIÓN DE CAMPO MEDIANTE TELEDETECCIÓN VISUALIZACIÓN DE VÍAS PECUARIAS Y OBTENCIÓN DE INFORMACIÓN DE CAMPO MEDIANTE TELEDETECCIÓN E. GONZÁLEZ; E. MORENO (1) (2) (1),(2) Departamento de Agroforestales. Escuela Politécnica Superior. Universidad

Más detalles

Información de: Uso del Suelo y Vegetación y Erosión escala 1:250 00

Información de: Uso del Suelo y Vegetación y Erosión escala 1:250 00 Taller Monitoreo de la degradación de los ecosistemas: Un paso más allá de los enfoques actuales Información de: Uso del Suelo y Vegetación y Erosión escala 1:250 00 José Luis Ornelas de Anda Director

Más detalles

INTEGRACIÓN DE IMAGENES SAC-C, LANDSAT Y SPOT PANCROMATICO PARA LA DETERMINACIÓN DE SUSCEPTIBILIDAD HIDRICA. Cartografía de riesgo - Inundaciones

INTEGRACIÓN DE IMAGENES SAC-C, LANDSAT Y SPOT PANCROMATICO PARA LA DETERMINACIÓN DE SUSCEPTIBILIDAD HIDRICA. Cartografía de riesgo - Inundaciones INTEGRACIÓN DE IMAGENES SAC-C, LANDSAT Y SPOT PANCROMATICO PARA LA DETERMINACIÓN DE SUSCEPTIBILIDAD HIDRICA. (*) M. Giraut * P. Minotti ** S. Ludueña * Subsecretaría de Recursos Hídricos Sistema Nacional

Más detalles

Máscaras binarias o Máscaras de bits

Máscaras binarias o Máscaras de bits Apuntes de Teledetección: Máscaras binarias o Máscaras de bits Autor: Pedro Muñoz Aguayo Geógrafo pmunoz@ciren.cl Centro de Información de Recursos Naturales Abril 2013 Máscaras binarias o máscaras de

Más detalles

UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS LICENCIATURA EN GEOGRAFÍA CARTOGRAFÍA AUTOMATIZADA 2 OPTATIVA

UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS LICENCIATURA EN GEOGRAFÍA CARTOGRAFÍA AUTOMATIZADA 2 OPTATIVA UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS LICENCIATURA EN GEOGRAFÍA CARTOGRAFÍA AUTOMATIZADA 2 OPTATIVA CLAVE HORAS/SEMANA/SEMESTRE TEÓRICAS TOTAL DE HORAS CRÉDITOS 3/48 48

Más detalles

Universidad de Alcalá de Henares

Universidad de Alcalá de Henares Universidad de Alcalá de Henares Programa de Doctorado de Cartografía, SIG y Teledetección 2005 Cartografía de Incendios Forestales Cartografía de áreas Quemadas a Escala Local Oswaldo Padilla Almeida

Más detalles

Ing. Mauricio Castillo Núñez

Ing. Mauricio Castillo Núñez Ing. Mauricio Castillo Núñez Etapas Inventario Forestal Características principales Elaborado a partir de imágenes satelitales del año 2012 (Satélite RapidEye). 5 metros de resolución espacial 5 bandas

Más detalles

ESPACIO ACADÉMICO: SISTEMAS DE RADAR CÓDIGO:

ESPACIO ACADÉMICO: SISTEMAS DE RADAR CÓDIGO: UNIVERSIDAD DISTRITAL FRANCISCO JOSÉ DE CALDAS FACULTAD DE INGENIERÍA MAESTRÍA EN CIENCIAS DE LA INFORMACIÓN CON ÉNFASIS EN GEOMÁTICA S Y L L A B U S NOMBRE DEL DOCENTE: JOSÉ LUIS HERRERA ESCORCIA ESPACIO

Más detalles

JUAN FRANCISCO COLOMA MIRO

JUAN FRANCISCO COLOMA MIRO ESCUELA INGENIEROS TÉCNICOS DE OBRAS PUBLICAS CURSO INTERNACIONAL DE VERANO La Gestión del Agua y las Infraestructuras Hidráulicas TECNICAS DE GIS Y TELEDETECCION PARA LA DETERMINACION DE HUMEDAD DE LOS

Más detalles

ESTIMACIÓN DE SUPERFICIE CULTIVADA CON TRIGO UTILIZANDO DATOS DEL SATELITE LANDSAT EN LA PROVINCIA DE TUCUMÁN Y ÁREAS DE INFLUENCIA CAMPAÑA 2002

ESTIMACIÓN DE SUPERFICIE CULTIVADA CON TRIGO UTILIZANDO DATOS DEL SATELITE LANDSAT EN LA PROVINCIA DE TUCUMÁN Y ÁREAS DE INFLUENCIA CAMPAÑA 2002 PROVINCIA DE TUCUMÁN CONSEJO FEDERAL DE INVERSIONES ESTACIÓN EXPERIMENTAL AGROINDUSTRIAL OBISPO COLOMBRES ESTIMACIÓN DE SUPERFICIE CULTIVADA CON TRIGO UTILIZANDO DATOS DEL SATELITE LANDSAT EN LA PROVINCIA

Más detalles

ANÁLISIS Y COMPARACIÓN DE IMÁGENES DE DIFERENTES SENSORES PARA VERIFICAR SU EFICIENCIA Y UTILIDAD EN ESTUDIOS MULTITEMPORALES.

ANÁLISIS Y COMPARACIÓN DE IMÁGENES DE DIFERENTES SENSORES PARA VERIFICAR SU EFICIENCIA Y UTILIDAD EN ESTUDIOS MULTITEMPORALES. ANÁLISIS Y COMPARACIÓN DE IMÁGENES DE DIFERENTES SENSORES PARA VERIFICAR SU EFICIENCIA Y UTILIDAD EN ESTUDIOS MULTITEMPORALES. ANDREA ELIZABETH SUÁREZ MORILLO, ING. OSWALDO PADILLA E ING. PABLO PÉREZ UNIVERSIDAD

Más detalles

Proyecto Distribución n espacial y caracterización. Ecuador. Silvia Salgado P. 2009

Proyecto Distribución n espacial y caracterización. Ecuador. Silvia Salgado P. 2009 Proyecto Distribución n espacial y caracterización florística de los ecosistemas de páramo p ramo en el Ecuador Composición n y diversidad florística de 10 sitios de páramo p ramo para la actualización

Más detalles

Un método para combinar datos espectrales e información auxiliar en una red artificial neuronal. Jean-François Mas

Un método para combinar datos espectrales e información auxiliar en una red artificial neuronal. Jean-François Mas Un método para combinar datos espectrales e información auxiliar en una red artificial neuronal Jean-François Mas Instituto de Geografía Universidad Nacional Autónoma de México Unidad Académica Morelia

Más detalles

Aplicación de métodos de corrección atmosférica de datos Landsat 5 para análisis multitemporal

Aplicación de métodos de corrección atmosférica de datos Landsat 5 para análisis multitemporal TELEDETECCIÓN - Hacia un mejor entendimiento de la dinámica global y regional Ed. Martin, 2007, ISBN: 978-987-543-126-3 Aplicación de métodos de corrección atmosférica de datos Landsat 5 para análisis

Más detalles