LEGAZPI ETA URDANETA. FILIPINETAKO KONKISTA ETA ITZULERAKO BIDAIA LEGAZPI Y URDANETA. LA CONQUISTA DE FILIPINAS Y EL TORNAVIAJE

Tamaño: px
Comenzar la demostración a partir de la página:

Download "LEGAZPI ETA URDANETA. FILIPINETAKO KONKISTA ETA ITZULERAKO BIDAIA LEGAZPI Y URDANETA. LA CONQUISTA DE FILIPINAS Y EL TORNAVIAJE"

Transcripción

1 LEGAZPI ETA URDANETA. FILIPINETAKO KONKISTA ETA ITZULERAKO BIDAIA Felipe II.aren erregealdiaren hasieran, Ekialdeko Indietara zuzendutako deskubrimendu eta konkista grina hispaniarrak bultzada berria hartu zuen. Sartaldeko Uharteez jabetzea zen kontua, geroago Filipinar Uharteak izango ziren horiexez alegia. Halaz, espedizio bat prestatu zuten, Andres Urdaneta eta Migel Lopez de Legazpi zituela antolatzaile. 1565ean, Legazpik Cebun fundatuko zuen Filipinetako lehen kokaleku espainiarra. Horrela hasi zen 333 urte iraun eta aztarna erlijioso eta kultural nabarmena lagako zuen uhartediaren okupazioa. Legazpirekin, gainera, Txinarekiko tratu komertzialak hasi ziren. Andres Urdanetari emandako eginkizuna, berriz ordurako fraide agustindarra zen, Filipinetatik Amerikako kostaldera itzulerako bidea aurkitzea izan zen, horixe baitzen Magallaesen itsasartetik edo Espainia Berriko kostetatik (Mexiko) Ekialdeko uharteetara iritsitako espedizio guztiguztien ordura arteko oztopo gaindiezina. Urdanetak bere kosmografo eta marinel jakinduria baliatu zuen, aldeko ziren haizeak probestuz Kuro-Shivo korrontera heldu eta, zeharkaldi luze eta latz baten ostean, Acapulcoko portura itzultzeko. Itsasaldi honek Ekialde Urruneko herrialdeak Amerika eta Espainiarekin lotu ahal izatea ekarri zuen. Eta handik aurrera merkataritza-bide bat finkatu zen Manila eta Acapulco artean. Honek 1815 arte iraun zuen. Beraz, Urdanetak erakutsi zuen posible zela Asiatik Amerikara ozeano Barean zehar itzultzea, eta, horrenbestez, osatuta geratu zen itsaso bidezko komunikazio sarea, eskala globalean. LEGAZPI Y URDANETA. LA CONQUISTA DE FILIPINAS Y EL TORNAVIAJE En el inicio del reinado de Felipe II el afán hispano de descubrimiento y conquista dirigido a las Indias Orientales recibió nuevo impulso. Se trataba de tomar posesión de las Islas de Poniente, que pasarían a llamarse Filipinas. Se dispuso así una expedición organizada por los guipuzcoanos Andrés de Urdaneta y Miguel López de Legazpi. En 1565 Legazpi funda en Cebú el primer asentamiento español en Filipinas. Se iniciaba así una ocupación del archipiélago que se prolongó durante 333 años, dejando una apreciable huella religiosa y cultural. Con Legazpi comenzó además el contacto comercial con China. El papel asignado a Andrés de Urdaneta, ya entonces fraile agustino, fue la búsqueda de la ruta de vuelta desde las Filipinas a la costa americana. Éste había sido el escollo insalvable para la totalidad de expediciones que alcanzaron las islas de Oriente desde el estrecho de Magallanes o desde las costas de Nueva España (México). Urdaneta se sirvió de sus conocimientos como cosmógrafo y marino para aprovechar los vientos favorables y la corriente de Kuro-Shivo y retornar, tras una larga y penosa travesía, al puerto de Acapulco. Esta singladura hizo posible la interconexión de los países del Lejano Oriente con América y España. A partir de ella se estableció una ruta comercial entre Manila y Acapulco que perduró hasta Urdaneta supo demostrar que el retorno de Asia a América por el océano Pacífico era posible, completando de este modo la red de comunicaciones marítimas a escala global.

2 Garcia Jofre de Loaysaren armada Coruñan. D. Urrabietaren litografia, c Madrilgo Museo Naval. Victoria ontzia arrakasta itzelaz iritsi ondoren, Karlos V.ak espedizioaren aurkikuntzak baliatu nahi izan zituen, ibilbide berria erabiliz Moluketan kokatzeko eta espezia trafikoaren monopolioa eskuratzeko. Horretarako zazpi ontziko flota bat prestatu zuten, eta Garcia Jofre de Loaysa jarri agintean; pilotu nagusia eta gidaria, berriz, Joan Sebastian Elkano bera izango zen. Ozeano Barearen zeharkaldian hilko ziren biak. Bidaia ezin zorigaiztokoago baten ostean Moluketara heltzea lortu zuten ontzi bakarrean bizirik zirenek, portugaldarren etsaitasunari egin beharko zioten aurre, urte askoan zehar. Gatazka hartan agerian geratuko zen espedizioko kide gazte Andres Urdanetaren nortasun sendoa. La armada de García Jofre de Loaysa en La Coruña. Litografía de D. Urrabieta, c Museo Naval, Madrid. Tras la exitosa arribada de la Victoria, Carlos V quiso aprovechar los hallazgos de la expedición utilizando la nueva ruta para asentarse en las Molucas y hacerse con el monopolio del tráfico especiero. Se preparó para ello una flota de siete naves al mando de García Jofre de Loaysa llevando como piloto mayor y guía a Juan Sebastián Elcano. Ambos morirían en la travesía del Pacífico. Los supervivientes de la única nao que consiguió llegar a las Molucas tras un catastrófico viaje tuvieron que hacer frente a la hostilidad portuguesa durante largos años. En aquel conflicto se puso de manifiesto la fuerte personalidad de Andrés de Urdaneta, joven integrante de la expedición. Urdaneta gaztea. Antonio Valverderen olio-pintura, c Kutxa bilduma. Andres Urdaneta Ordizian jaio zen, leinu argiko familia batean. 1525ean, 17 urte zituela, Loaysak Moluketara egin behar zuen espedizioan sartzea erabaki zuen. Uharte hauetan zortzi urte emango zituen, eta aukera izan zuen gerra ekintzetarako zein eginkizun diplomatikoetarako zituen dohainak agerian uzteko, uhartedian asko eta asko izan ziren eta espainiar, portugaldar eta indigenak tartean zituzten liskar, borrokaldi eta itunetan. 1536an itzuli zen Espainiara, baina bi urte geroago Nueva Españako (Mexiko) erregeorderrira jo zuen, arlo militar eta administratiboko jardueretan aritzeko. El joven Urdaneta. Óleo de Antonio Valverde, c Colección Kutxa. Andrés de Urdaneta nació en Ordizia en el seno de una familia de linaje acomodado. En 1525, con 17 años de edad, decide enrolarse en la expedición de Loaysa a las Molucas. En estas islas permanecerá durante ocho años haciendo valer sus dotes tanto para las acciones bélicas como para las misiones diplomáticas en los sucesivos enfrentamientos y pactos que tuvieron lugar en el archipiélago involucrando a españoles, portugueses e indígenas. Volvió a España en 1536, pero dos años más tarde se traslada al virreinato de Nueva España (México) donde pasa a desempeñar misiones de carácter militar y administrativo. 127

3 Migel Lopez de Legazpi. B. Giraudier-en litografia, 1860an Manilako Udaletxean zegoen mihisea erreproduzitzen duena. Ilustración Filipina, 1860ko ekainak 15. Ekialdeko Museoa, Agustindarren Errege Kolegioa, Valladolid. Migel Lopez de Legazpi, Zumarragan jaioa, Italian eta Nafarroan Kapitain Handiaren agindupean borroka egindako kapare baten semea zen. Nueva Españan (Mexiko) finkatu zelarik, administrazioko hainbat kargutan arituko zen, eta hiriburuko alkate izatera heldu zen. Urdanetak proposaturik erregeordetzaren ordezkariek agintea eman zioten Filipinar uhartedia konkistatzeko. Legazpiren beraren ondasunek finantzatuko zuten, neurri handi batean, espedizioa. 1571n Manila fundatu, eta Ekialdeko nazio katoliko bakarra sorraraziko zuen eta hiru mendetik gorako hispaniar gobernazio koloniala jarri zuen abian. Miguel López de Legazpi. Litografía de B. Giraudier que reproduce el lienzo que existía en 1860 en el Ayuntamiento de Manila. Ilustración Filipina, 15 de junio de Museo Oriental, Real Colegio de los Padres Agustinos, Valladolid. Natural de Zumárraga, Miguel López de Legazpi era hijo de un hidalgo que había combatido en Italia a las órdenes del Gran Capitán. Asentado en Nueva España (México) desempeña diversos cargos administrativos y llega a ser alcalde de la capital. A propuesta de Urdaneta, las autoridades del virreinato le encomiendan el mando de la expedición de conquista de Filipinas. Ésta sería financiada, en buena medida, con la fortuna personal del propio Legazpi. En 1571 fundó Manila y puso en marcha una gobernación colonial hispana que duró más de tres siglos y dio origen a la única nación de mayoría católica de Oriente. Odolezko ituna. Juan de Luna filipinar pintorearen olio-pintura, espainiar gobernuaren enkarguz 1885ean egina. Filipinetako gobernuaren presidentetzaren egoitza den Malacanangeko Jauregiko bilduma. Manila. Lopez de Legazpiren eta Cebuko Tupas erregearen arteko ituna, tradizio aurrehispaniarreko odolezko errito batez zigilatua, Filipinen konkistan nagusi izan zen negoziazio eta diplomazia espirituaren sinbolo bihurtu zen. El pacto de sangre. Óleo del pintor filipino Juan de Luna realizado en 1885 por encargo del gobierno español. Colección del Palacio de Malacanang, sede de la presidencia del gobierno de Filipinas, Manila. El acuerdo entre López de Legazpi y el rey Tupas de Cebú, sellado con un ritual de sangre de tradición prehispánica, se convirtió en símbolo del espíritu negociador y diplomático con el que se intentó llevar a cabo la conquista de Filipinas. 128

4 Andres Urdaneta.Alejandrino Iruretaren olio-pintura, Ordiziako Udala. 1552an Urdaneta San Agustinen ordenan sartu zen. Zazpi urte geroago, Felipe II.ak Sartaldeko uharteetarako espedizio batean parte hartzea proposatu zion. Honen helburua Pazifikoa mendebaldetik ekialderantz zeharkatzeko bidea aurkitzea zen. Filipinetan espainiar presentzia zilegi ote zen zalantzan jarri arren, Urdanetak, azkenean, onartu egingo zuen emandako eginkizuna. 1565ean, kosmografiaren arloan zekiena abiapuntu harturik eta Pazifikoan iritsitako itsas eskarmentua baliatuta, helburu desiratura helduko zen. Andrés de Urdaneta. Óleo de Alejandrino Irureta, Ayuntamiento de Ordizia. En 1552 Urdaneta ingresa en la orden de San Agustín. Siete años más tarde Felipe II le propone participar en una expedición a las islas de Poniente con el objetivo de buscar una ruta que posibilitara la travesía del Pacífico de Occidente a Oriente. Pese a su cuestionamiento de la legitimidad de la presencia española en Filipinas, Urdaneta termina por aceptar la misión encomendada. En 1565, partiendo de sus conocimientos cosmográficos y su experiencia náutica en el Pacífico, alcanza la ansiada meta. Lopez de Legazpi eta Urdanetari Manilan eskaini monumentua. Agustín Querol eskultorearen obra, J. M. Unsainen argazkia, Eskulturaren xehetasuna, 23. orr. Monumento a López de Legazpi y Urdaneta en Manila. Obra del escultor Agustín Querol, Foto: J.M. Unsain, Detalle del monumento en pág. 23. Lopez de Legazpiri Cebun (Filipinak) eskainitako monumentua, 1855ean egina. Irakurgaian honako hau dio: A Miguel López de Lagaspi Primer Gobernador de estas islas y fundador de esta ciudad. J. M. Unsainen argazkia, Monumento a López de Legazpi en Cebú (Filipinas), erigido en En uno de sus frentes puede leerse: A Miguel López de Legaspi Primer Gobernador de estas islas y fundador de esta ciudad. Foto: J. M. Unsain, Joan Salcedori Vigane-n eskainitako monumentua (Luzon ipar-mendebaldea, Filipinak). XIX. mendea. Joan Salcedok, Legazpiren bilobak, eta Martin Goitik, arma-gizonak izaki, oso protagonismo handia izan zuten Filipinen konkistan. J. M. Unsainen argazkia, Monumento a Juan de Salcedo en Vigan, noroeste de Luzón (Filipinas). Siglo XIX. Juan de Salcedo, nieto de Legazpi, y Martín de Goiti, tuvieron, como hombres de armas, especial protagonismo en la conquista de Filipinas. Foto: J. M. Unsain,

5 EUSKALDUNAK PAZIFIKOAN ETA EKIALDE URRUNEAN (KONTAKIZUN GRAFIKOA) PRESENCIA VASCA EN EL PACÍFICO Y EXTREMO ORIENTE (RELATO GRÁFICO) José María Unsain Azpiroz 121

6 EUSKALDUNAK ETA PAZIFIKOA Andres Urdanetaren Omenez LOS VASCOS Y EL PACÍFICO Homenaje a Andrés de Urdaneta JOSÉ MARÍA UNSAIN (ED.)

MAGALLAES - ELKANO. LEHEN MUNDU BIRA MAGALLANES - ELCANO. LA PRIMERA VUELTA AL MUNDO

MAGALLAES - ELKANO. LEHEN MUNDU BIRA MAGALLANES - ELCANO. LA PRIMERA VUELTA AL MUNDO MAGALLAES - ELKANO. LEHEN MUNDU BIRA XVI. mendeak aurrerapen itzelak ekarri zituen, munduaren forma eta neurrien gaineko jakintzaren arloan. Aurrerapauso historiko hauek marinel portugaldarrek eta espainiarrek

Más detalles

Manuel Agoteren egunkarietatik ateratako marrazkiak Dibujos extraídos de los diarios de Manuel de Agote

Manuel Agoteren egunkarietatik ateratako marrazkiak Dibujos extraídos de los diarios de Manuel de Agote Banquilla izeneko kanoa, Manilako eta inguruetako ibai eta zingiretan erabilia. Manuel Agoreren ur-kolorezko pintura, 1787ko bere egunkarian jasoa. Canoa denominada banquilla utilizada en los ríos y esteros

Más detalles

o la ruta de las especias MANILA-Acapulco-Manila,

o la ruta de las especias MANILA-Acapulco-Manila, [ cultura ] Este año se celebra el 200 aniversario del último viaje de la línea regular, estratégica, comercial y de intercambio cultural del Pacífico, que España abrió en 1565 EL galeón Manila o la ruta

Más detalles

UDARAKO ESKAINTZA/ OFERTA DE VERANO

UDARAKO ESKAINTZA/ OFERTA DE VERANO 2016 UDARAKO ESKAINTZA/ OFERTA DE VERANO Informazio gehiagorako eta erreserbak: 943 430051 -untzimuseoa3@gipuzkoa.eus -www.untzimuseoa.eus Para más información y reservas: 943 430051 - untzimusoa3@gipuzkoa.eus

Más detalles

LA EXPLORACIÓN CIENTÍFICA DE LOS

LA EXPLORACIÓN CIENTÍFICA DE LOS UNIVERSIDAD DE CÁDIZ 62ª Edición de los Cursos de Verano Cádiz, 7-9 de julio de 2011 LA EXPLORACIÓN CIENTÍFICA DE LOS OCÉANOS EN EL SIGLO XVIII Francisco José González González Francisco José González

Más detalles

GERNIKAKO BAKEAREN MUSEOAK ATERA BERRI DUEN MUGIKOR ETA TABLETENTZAKO APP BERRIA AURKEZTEN DU

GERNIKAKO BAKEAREN MUSEOAK ATERA BERRI DUEN MUGIKOR ETA TABLETENTZAKO APP BERRIA AURKEZTEN DU PRENTSAURREKOA / RUEDA DE PRENSA GERNIKAKO BAKEAREN MUSEOAK ATERA BERRI DUEN MUGIKOR ETA TABLETENTZAKO APP BERRIA AURKEZTEN DU EL MUSEO DE LA PAZ DE GERNIKA PRESENTA SU NUEVA APP PARA MÓVILES Y TABLETS

Más detalles

Los viajes de exploración. Ciencias Sociales Historia Los descubrimientos

Los viajes de exploración. Ciencias Sociales Historia Los descubrimientos Los viajes de exploración Ciencias Sociales Historia Los descubrimientos Algunos antecedentes tecnológicos que hicieron posible los viajes Durante el siglo XV se generalizó el uso de instrumentos que permitieron

Más detalles

PROGRAMA DEL SEMINARIO HISTORIA DE FILIPINAS Y EL PACÍFICO ESPAÑOL

PROGRAMA DEL SEMINARIO HISTORIA DE FILIPINAS Y EL PACÍFICO ESPAÑOL PROGRAMA DEL SEMINARIO HISTORIA DE FILIPINAS Y EL PACÍFICO ESPAÑOL Lugar y fechas: 7 octubre 2014-5 febrero 2015, todos los martes (17:00 18:30h) en el Aula 18D de la Facultad de Geografía-Historia de

Más detalles

DE TRINTXERPE A DONOSTIA

DE TRINTXERPE A DONOSTIA DE TRINTXERPE A DONOSTIA DE GIPUZKOA SOLIDARIOA A BIZILAGUNAK Combatir los prejuicios existentes hacia las personas de origen extranjero que conviven en los barrios, pueblos y municipios de la CAPV Favorecer

Más detalles

EL OCÉANO PACÍFICO, Lago español Luis Laorden Jiménez. Mapa de Abraham Ortelius, Theatrum Orbis Terrarum, Amberes,

EL OCÉANO PACÍFICO, Lago español Luis Laorden Jiménez. Mapa de Abraham Ortelius, Theatrum Orbis Terrarum, Amberes, EL OCÉANO PACÍFICO, Lago español Luis Laorden Jiménez Mapa de Abraham Ortelius, Theatrum Orbis Terrarum, Amberes, 1595. 1 EL OCÉANO PACÍFICO, Lago español Entre América y Asia hay 170 grados de meridiano

Más detalles

Grimm anaien ipuinak Cuentos de los hermanos Grimm

Grimm anaien ipuinak Cuentos de los hermanos Grimm 51 1 Grimm anaien ipuinak Cuentos de los hermanos Grimm Centro Cultural AIETE Kultur Etxea 2013 MAIATZA 3 MAYO / UZTAILA 14 JULIO 52 2 Grimm anaien ipuinak Maiatzak 1 Uztailak 14 2013 Grimm urtea 2012ko

Más detalles

GUÍA DE LECTURA IRAKURKETA GIDA

GUÍA DE LECTURA IRAKURKETA GIDA Biblioteca Pública de Puente la Reina-Gares Garesko liburutegi publikoa GUÍA DE LECTURA IRAKURKETA GIDA (agosto 2014 ko abuztua) (Foto: ekinklik.org) PALESTINA en la biblioteca liburutegian 1 1947an NBEak

Más detalles

TORRENE ARETOA SALA TORRENE. staff. EDIzioa / edición. inprimatzea/ IMPRESIÓN. Legezko gordailua / DEPÓSITO LEGAL

TORRENE ARETOA SALA TORRENE. staff. EDIzioa / edición. inprimatzea/ IMPRESIÓN. Legezko gordailua / DEPÓSITO LEGAL La pintura es más fuerte que yo Ainhoa Ortells 05>30.04.2017 TORRENE ARETOA SALA TORRENE Torrene, 3 - Algorta, Getxo - BIZKAIA Asteazkenetik Ostiralera Miércoles a Viernes 11.00 > 13.00 h. & 17.00 > 20.00

Más detalles

VIENTOS MUY FUERTES. 13 DE NOVIEMBRE

VIENTOS MUY FUERTES. 13 DE NOVIEMBRE VIENTOS MUY FUERTES. 13 DE NOVIEMBRE Durante el día 13 de noviembre se registran vientos del suroeste muy fuertes, con rachas que en algunos lugares superan los 120 km/h. Las consecuencias fueron trágicas,

Más detalles

0. Aurkezpena 1. Biografiak 2. Tempus,-i 3. Fitxa artistikoa

0. Aurkezpena 1. Biografiak 2. Tempus,-i 3. Fitxa artistikoa 2011ko Dantzan Bilakako proiekturekin batera jaiotzen da. Mugimendua, soinua eta espazioaren uztarketatik sormen lengoai berrien bila. Esperimentazio lanetan murgildurik soinuak gorputzean eta espazioan

Más detalles

EUSKAL HERRIKO GGKE: SERSO San Viator BURKINA FASO GGKE: Les Clercs de Saint Viateur de Burkina Faso

EUSKAL HERRIKO GGKE: SERSO San Viator BURKINA FASO GGKE: Les Clercs de Saint Viateur de Burkina Faso PROIEKTUA: Escolarización de niñas y niños, y adultas y adultos, de Primaria en el sector Dashasgo de Ougadougou (Burkina Faso) URTEA: 2013 HERRIALDEA: Burkina Faso ERAKUNDEAK: EUSKAL HERRIKO GGKE: SERSO

Más detalles

DORRE BARRIAK. San Mames ingurua

DORRE BARRIAK. San Mames ingurua DORRE BARRIAK San Mames ingurua Junto al nuevo San Mamés, el hospital de Basurto y la estación de autobuses. Junto a todo. Junto al hospital de Basurto, para dar a luz a una nueva vida. Junto al nuevo

Más detalles

ORKESTRA-IKASKETEN IKASKETA ARTISTIKOEN MASTERRA (hari instrumentuak)

ORKESTRA-IKASKETEN IKASKETA ARTISTIKOEN MASTERRA (hari instrumentuak) ORKESTRA-IKASKETEN IKASKETA ARTISTIKOEN MASTERRA (hari instrumentuak) MASTER DE ENSEÑANZAS ARTÍSTICAS EN ESTUDIOS ORQUESTALES (instrumentos de cuerda) AULA JORDÁ GELA Musikenek, Euskadiko Orkestra Sinfonikoarekin,

Más detalles

Ikastaro honek ez du balio akademikorik, Federazioak antolatzen duen prestakuntza ikastaroa da, Gipuzkoako Eskubaloi Federazioak antolatua.

Ikastaro honek ez du balio akademikorik, Federazioak antolatzen duen prestakuntza ikastaroa da, Gipuzkoako Eskubaloi Federazioak antolatua. 1. DEIALDIA: Gipuzkoako Eskubaloi Federazioak antolatu du: Donostia, 2010eko urriaren 25a Ikastaro honek ez du balio akademikorik, Federazioak antolatzen duen prestakuntza ikastaroa da, Gipuzkoako Eskubaloi

Más detalles

Urte arteko aldakuntzaren % % de variación interanual

Urte arteko aldakuntzaren % % de variación interanual Kanpo-merkataritza Primer semestre de 2004 Aumentan las exportaciones (16,0%) y las importaciones (14,5%) en el primer semestre de 2004 Las exportaciones de la C.A. de Euskadi ascendieron a 6.936,4 millones

Más detalles

TEMA 11 EL SIGLO XVI.: EL APOGEO DEL IMPERIO ESPAÑOL

TEMA 11 EL SIGLO XVI.: EL APOGEO DEL IMPERIO ESPAÑOL UNIDAD DIDÁCTICA ADAPTADA. CIENCIAS SOCIALES, GEOGRAFÍA E HISTORIA. 2º ESO TEMA 11 EL SIGLO XVI.: EL APOGEO DEL IMPERIO ESPAÑOL ÍNDICE 1.- EL REINADO DE CARLOS V 2.- EL REINADO DE FELIPE II 3.- LA CONQUISTA

Más detalles

10 piezas clave. La carta universal de Juan de la Cosa

10 piezas clave. La carta universal de Juan de la Cosa 10 piezas clave La carta universal de Juan de la Cosa Carta Universal 1500, Puerto de Santa María (Cádiz) Juan de la Cosa 1 carta: pergamino; ms.; col.; 96 x 183 cm. MNM CE257 En 1500, en el Puerto de

Más detalles

Aketza eta Esti. Aurkibidea. Kaixo gu Aketza eta Esti gara. Gaur. zaigu.

Aketza eta Esti. Aurkibidea. Kaixo gu Aketza eta Esti gara. Gaur. zaigu. 2009ko otsailak 27 Kaixo gu Aketza eta Esti gara. Gaur egunkaria argitaratzea egokitu 2008ko apirilak 7 zaigu. Ikastolan ostiralean Inauteriak ospatu genituen eta batzuk oso mozorro orijinalak ekarri zituzten.

Más detalles

KONTRATAZIO MAHAIA. Mahaikideak: Valentín Martínez-Acha López, Irantzu Zabala Errasti, Inmaculada de Miguel Herrán, Ana Barriuso Barriuso.

KONTRATAZIO MAHAIA. Mahaikideak: Valentín Martínez-Acha López, Irantzu Zabala Errasti, Inmaculada de Miguel Herrán, Ana Barriuso Barriuso. KONTRATAZIO MAHAIA 5.. AKTA XEDEA: Ararteko erakundearen argitalpenak diseinatu, maketatu eta formatu digitalean eta paperean editatzea; web orrian sartzea (PDF nabigagarria, datu irekiak eta liburu dinamikoa);

Más detalles

txartela (adierazi T batez) tarjeta (indicar con una T)

txartela (adierazi T batez) tarjeta (indicar con una T) EUSKALTEL, S.A.ren egoitza sozialaren helbia: Parke Teknologikoa 809-48160 DERIO (BIZKAIA). Bizkaiko Merkataritza Erregistroan Inskribatuta, 3271 liburukian, 212. orrian, BI-14727 orrialan IFK: A 48766695.

Más detalles

Additional Europea Principales Exploradores. John Cabot

Additional Europea Principales Exploradores. John Cabot Additional Europea Principales Exploradores John Cabot España y Portugal dominaron los primeros años de exploraciones. Los gobernantes de las naciones rivales querían su propia tajada del comercio y nuevas

Más detalles

El Museo te ayuda a hacer tus PINTOR PEDRO LIRA RENCORET. (20 DE ABRIL DE 1912 MUERE ESTE CONNOTADO PINTOR NACIONAL)

El Museo te ayuda a hacer tus PINTOR PEDRO LIRA RENCORET. (20 DE ABRIL DE 1912 MUERE ESTE CONNOTADO PINTOR NACIONAL) El Museo te ayuda a hacer tus Tareas PINTOR PEDRO LIRA RENCORET. (20 DE ABRIL DE 1912 MUERE ESTE CONNOTADO PINTOR NACIONAL) Pedro Lira. Fotografía en www.memoriachilena.cl. Colección Museo Nacional de

Más detalles

SEVILLA Y LAS FLOTAS DE INDIAS

SEVILLA Y LAS FLOTAS DE INDIAS 32 9 MARÍA DEL CARMEN MENA GARCÍA SEVILLA Y LAS FLOTAS DE INDIAS LA GRAN ARMADA DE CASTILLA DEL ORO (1513-1514) UNIVERSIDAD Fundación de SEVILLA EL MONTE Sevilla, 1998 ÍNDICE INTRODUCCIÓN 11 CAPÍTULO I.

Más detalles

ORDIZIAKO UDALA EL AYUNTAMIENTO SUBVENCIONA LA PARTICIPACIÓN EN EL CURSO DE VERANO SOBRE URDANETA

ORDIZIAKO UDALA EL AYUNTAMIENTO SUBVENCIONA LA PARTICIPACIÓN EN EL CURSO DE VERANO SOBRE URDANETA EL AYUNTAMIENTO SUBVENCIONA LA PARTICIPACIÓN EN EL CURSO DE VERANO SOBRE URDANETA La inscripción se puede realizar a través de la web www.sc.ehu.es./cursosverano y estará abierta hasta que se complete

Más detalles

INFLEXIO PUNTUA / PUNTO DE INFLEXION

INFLEXIO PUNTUA / PUNTO DE INFLEXION INFLEXIO PUNTUA / PUNTO DE INFLEXION ISABEL AZCARATE FLORENTINO AZQUETA JAVIER DIAZ LAURA DIEZ CARLOS DOMINGUEZ CONCHA ELORZA y ROBERTO MOTA RICARDO IRIARTE IÑIGO ROYO SISOUVANH SARAVONG JOSE MARI SASIETA

Más detalles

3.3 HIPERKOLESTEROLEMIA HIPERCOLESTEROLEMIA DEFINICIÓN DEFINIZIOA

3.3 HIPERKOLESTEROLEMIA HIPERCOLESTEROLEMIA DEFINICIÓN DEFINIZIOA 18 3.3 HIPERCOLESTEROLEMIA DEFINIZIOA Hiperkolesterolemia, kolesterola odolean normaltzat hartutako maila baino altuagoan ager tzea da. Kolesterol-maila handia zenbait faktoreren esku dago; eta faktore

Más detalles

CULTURA Y SOCIEDAD. La expansión española en Asia Oriental en el siglo xvi: motivaciones y resultados JOSÉ ANTONIO CERVERA.

CULTURA Y SOCIEDAD. La expansión española en Asia Oriental en el siglo xvi: motivaciones y resultados JOSÉ ANTONIO CERVERA. ESTUDIOS DE ASIA Y ÁFRICA, VOL. 52, NÚM. 1 (162), 2017, PP. 191-202 CULTURA Y SOCIEDAD La expansión española en Asia Oriental en el siglo xvi: motivaciones y resultados JOSÉ ANTONIO CERVERA El Colegio

Más detalles

ORGANIZACIÓN DE LA NUEVA ESPAÑA Y

ORGANIZACIÓN DE LA NUEVA ESPAÑA Y ORGANIZACIÓN DE LA NUEVA ESPAÑA Y SUS INSTITUCIONES DE 1521 A 1810 (O LO QUE SUCEDIÓ AL FINALIZAR LA CONQUISTA DE TENOCHTITLÁN ) REFERENCIA: BLOQUE 6 DEL LIBRO. PÀGS: 138-186 ORGANIZACIÒN POLÌTICA ORGANIZACIÒN

Más detalles

EL ASCENSO DE OCCIDENTE. LA EXPANSIÓN COLONIAL EUROPEA Y EL MERCANTILISMO (siglo xv-1815)

EL ASCENSO DE OCCIDENTE. LA EXPANSIÓN COLONIAL EUROPEA Y EL MERCANTILISMO (siglo xv-1815) EL ASCENSO DE OCCIDENTE LA EXPANSIÓN COLONIAL EUROPEA Y EL MERCANTILISMO (siglo xv-1815) I. Los colonialismos ibéricos: Portugal (ss. xv-xvu) El descubrimiento portugués de la costa occidental de África

Más detalles

Índice. La importancia de las misiones en los primeros jesuitas. Estrategias para el diálogo y la conversión... 21

Índice. La importancia de las misiones en los primeros jesuitas. Estrategias para el diálogo y la conversión... 21 7 Índice Prólogo... 13 Introducción...17 La importancia de las misiones en los primeros jesuitas. Estrategias para el diálogo y la conversión... 21 El período fundacional: San Ignacio de Loyola y San Francisco

Más detalles

DESCUBRIMIENTO DEL ESTRECHO DE MAGALLANES. 21 de Octubre de 1520

DESCUBRIMIENTO DEL ESTRECHO DE MAGALLANES. 21 de Octubre de 1520 El Museo te Ayuda a hacer tus Tareas DESCUBRIMIENTO DEL ESTRECHO DE MAGALLANES. 21 de Octubre de 1520 Descubrimiento del Estrecho de Magallanes, obra de Álvaro Casanova Zenteno, 1925. Óleo sobre tela.

Más detalles

MÁSTER OFICIAL EN INGENIERÍA NÁUTICA Y TRANSPORTE MARÍTIMO INGENIERITZA NAUTIKO ETA ITSAS GARRAIOKO MASTER OFIZIALA

MÁSTER OFICIAL EN INGENIERÍA NÁUTICA Y TRANSPORTE MARÍTIMO INGENIERITZA NAUTIKO ETA ITSAS GARRAIOKO MASTER OFIZIALA MÁSTER OFICIAL EN INGENIERÍA NÁUTICA Y TRANSPORTE MARÍTIMO INGENIERITZA NAUTIKO ETA ITSAS GARRAIOKO MASTER OFIZIALA E.T.S. de Náutica y Máquinas Navales Nautika eta Itsasontzi-makineria goi eskola teknikoa

Más detalles

Xuxen Para Microsoft Office 2000, XP, 2003, 2007, 2010 y 2013.

Xuxen Para Microsoft Office 2000, XP, 2003, 2007, 2010 y 2013. Xuxen Para Microsoft Office 2000, XP, 2003, 2007, 2010 y 2013. 1 Contenidos 1.Requisitos...4 1.1Sistema operativo...4 1.2 Qué software necesita?...4 2.Instalación y desinstalación...5 2.1.Instalación...5

Más detalles

The soundtrack of my life

The soundtrack of my life PROYECTOS ARTÍSTICOS 14 Inauguración: 11 de diciembre, 20:00 Fechas Exposición: 11 de diciembre de 2014 a 11 de enero de 2015 CONTACTO PRENSA +34 945 161 830 e mail: info.montehermoso@vitoria-gasteiz.org

Más detalles

Eibar Argipean. Castrillo Ortuoste Fondoa. Cien años de fotografía. Eibar Argipean

Eibar Argipean. Castrillo Ortuoste Fondoa. Cien años de fotografía. Eibar Argipean Eibar Argipean Cien años de fotografía Eibar Argipean Castrillo Ortuoste Fondoa Eibarko Udala - Ayuntamiento de Eibar Ego Ibarra Batzordea - Comisión Ego Ibarra Udal Artxiboa - Archivo Municipal Eibar

Más detalles

JORNADAS CULTURARES. Las grandes exploraciones y los conquistadores TRABAJO DE AULA- ÁREA DE MATEMÁTICAS

JORNADAS CULTURARES. Las grandes exploraciones y los conquistadores TRABAJO DE AULA- ÁREA DE MATEMÁTICAS JORNADAS CULTURARES Las grandes exploraciones y los conquistadores TRABAJO DE AULA- ÁREA DE MATEMÁTICAS PRIMERA TAREA 1º Lee atentamente el texto que resume el primer viaje que logró dar la vuelta al mundo.

Más detalles

ANEXO WEB, INTRANET, E-Mail, REDES SOCIALES III Edición Premios Osakidetza a la Innovación en Gestión

ANEXO WEB, INTRANET, E-Mail, REDES SOCIALES III Edición Premios Osakidetza a la Innovación en Gestión ANEXO WEB, INTRANET, E-Mail, REDES SOCIALES III Edición Premios Osakidetza a la Innovación en Gestión Unidad de Comunicación del Hospital Universitario Donostia. hdo.ucomunicacion@osakidetza.net Komunikazio

Más detalles

Exploración y colonización europea. Portugal, España, Inglaterra, y Francia

Exploración y colonización europea. Portugal, España, Inglaterra, y Francia Exploración y colonización europea Portugal, España, Inglaterra, y Francia Las tres razones por cual los Europeos empezaron a explorar Oro: nuevas rutas comerciales abrieron oportunidades de riqueza Dios:Los

Más detalles

Antonio Coll y Pi. Biografía. Premios y distinciones. Exposiciones. Antonio Coll y Pi

Antonio Coll y Pi. Biografía. Premios y distinciones. Exposiciones. Antonio Coll y Pi 1 Antonio Coll y Pi Antonio Coll y Pi Biografía Antonio Coll y Pi, pintor y escultor. Nació en Barcelona, España en 1857 y murió en Santiago de Chile en 1943. Inició su actividad artística en Barcelona

Más detalles

MONUMENTO AL GOBERNADOR GENERAL DE LAS INDIAS OCCIDENTALES! CRISTÓBAL COLÓN! Distrito de Ciutat Vella!

MONUMENTO AL GOBERNADOR GENERAL DE LAS INDIAS OCCIDENTALES! CRISTÓBAL COLÓN! Distrito de Ciutat Vella! MONUMENTO AL GOBERNADOR GENERAL DE LAS INDIAS OCCIDENTALES CRISTÓBAL COLÓN Distrito de Ciutat Vella Cristóbal Colón fue nombrado virrey y gobernador general de las Indias después de iniciar el proceso

Más detalles

Sumario... 5 Presentación... 7. Unidad didáctica 1. El mundo américano antes del encuentro... 11. Presentación y objetivos... 12

Sumario... 5 Presentación... 7. Unidad didáctica 1. El mundo américano antes del encuentro... 11. Presentación y objetivos... 12 ÍNDICE SISTEMÁTICO PÁGINA Sumario... 5 Presentación... 7 Unidad didáctica 1. El mundo américano antes del encuentro... 11 Presentación y objetivos... 12 1. Los primeros pobladores... 13 2. Las culturas

Más detalles

Txartel Irakurgailuaren Instalazio Gida Manual de Instalación del Lector de Tarjetas

Txartel Irakurgailuaren Instalazio Gida Manual de Instalación del Lector de Tarjetas Txartel Irakurgailuaren Instalazio Gida Manual de Instalación del Lector de Tarjetas Bizkaiko Foru Diputación Foral Aldundia de Bizkaia Ogasun eta Finantza Saila Departamento de Hacienda y Finanzas Txartel

Más detalles

Índice. El Reino de España en la época del Gótico renacentista

Índice. El Reino de España en la época del Gótico renacentista Índice Prólogo... 15 La razón de España: tiempo, conciencia, realidad... 17 La construcción del mundo histórico de la América Española... 19 El Reino de España en la época del Gótico renacentista 1. España

Más detalles

LOS REINADOS DE CARLOS I Y FELIPE II LA MONARQUÍA HISPÁNICA BAJO LOS AUSTRIAS

LOS REINADOS DE CARLOS I Y FELIPE II LA MONARQUÍA HISPÁNICA BAJO LOS AUSTRIAS LOS REINADOS DE CARLOS I Y FELIPE II LA MONARQUÍA HISPÁNICA BAJO LOS AUSTRIAS La Corona de Aragón en el siglo XV LA UNIÓN DINÁSTICA Isabel I de Castilla y Fernando II de Aragón se casaron en 1469. De

Más detalles

TEMA 6.- EXPANSIÓN ULTRAMARINA Y CREACIÓN DEL IMPERIO COLONIAL (SIGLOS XVI Y XVII)

TEMA 6.- EXPANSIÓN ULTRAMARINA Y CREACIÓN DEL IMPERIO COLONIAL (SIGLOS XVI Y XVII) TEMA 6.- EXPANSIÓN ULTRAMARINA Y CREACIÓN DEL IMPERIO COLONIAL (SIGLOS XVI Y XVII) I.- DESCUBRIMIENTO Y CONQUISTA. LA POLÉMICA DE LOS JUSTOS TÍTULOS. 1.- DESCUBRIMIENTO Y CONQUISTA. 1.1. CAUSAS DE LOS

Más detalles

Mariaren Lagundia Ikastola; Orientazioa

Mariaren Lagundia Ikastola; Orientazioa ORIENTAZIO PROZESUA PROCESO DE ORIENTACIÓN PROZESU FORMATIBOA PROCESO FORMATIVO * AUTOGALDEKETA TESTAK (gaitasunak, nortasuna, errendimendu akademikoa...) TESTS DE AUTOCORRECCIÓN (aptitudes, personalidad,

Más detalles

Lehenengoa. Agindu honetan dagoen baimen-emate honek ez dauka bere baitan, inola ere, hezkuntza-itunen araubidearen bitartezko laguntzak lortzea.

Lehenengoa. Agindu honetan dagoen baimen-emate honek ez dauka bere baitan, inola ere, hezkuntza-itunen araubidearen bitartezko laguntzak lortzea. EHAA - 2005eko urtarrilak 7, ostirala N.º 4 ZK. BOPV - viernes 7 de enero de 2005 199 besteko eraikinek bete beharreko baldintzei buruzkoa (urriaren 4ko 2177/1996 Errege Dekretuak onartua), bai eta indarreko

Más detalles

2013-2014 2014 HHEEOO MATRIKULA LIBREA

2013-2014 2014 HHEEOO MATRIKULA LIBREA 2013-2014 2014 HHEEOO MATRIKULA LIBREA Otsailaren 24ko 10:00etatik martxoaren 20ko 13:00ak arte: matrikula-eskabideak egin eta ordaindu. Martxoren 27ko 13:00ak arte: Dokumentazioa aurkeztu. Martxoaren

Más detalles

Tema 7: Expansión ultramarina y creación del imperio colonial.

Tema 7: Expansión ultramarina y creación del imperio colonial. Tema 7: Expansión ultramarina y creación del imperio colonial. 7.1. El descubrimiento de América A raíz de la caída del Imperio bizantino (1456) en poder de los turcos, los portugueses se habían adelantado

Más detalles

Floppy Disc, Disco flexible, disquete (3½ pulgadas) Floppy Disc, disko malgua, diskete (3½ hazbete)

Floppy Disc, Disco flexible, disquete (3½ pulgadas) Floppy Disc, disko malgua, diskete (3½ hazbete) 41 45 46 49 Floppy Disc, disko malgua, diskete (3½ hazbete) Biltegiratze disko magnetikoak, hainbat tamainatakoak, 8 (49 zenbakiduna), 51/4 (45), eta 3½ hazbete. 1970 urtetik aurrera hasi ziren konputagailuetan

Más detalles

7. Expansión ultramarina y creación del Imperio Colonial

7. Expansión ultramarina y creación del Imperio Colonial 7. Expansión ultramarina y creación del Imperio Colonial 7.1 El descubrimiento de América - Causas: Cond. Técnicas-econ-polit-ideol decisivas para que se produjeran los grandes descubrimientos.necesidad

Más detalles

108/11 DEKRETUA: Larrabetzuko udaletxean, 2011ko bagilaren 9an.

108/11 DEKRETUA: Larrabetzuko udaletxean, 2011ko bagilaren 9an. 108/11 DEKRETUA: Larrabetzuko udaletxean, 2011ko bagilaren 9an. OINARRIA: 2011ko maiatzaren 13an, Alkatetzearen 78/11 Dekretuaren bidez, ontzat emon zan Larrabetzuko herriikastetxean saneamentu-sareak

Más detalles

P R O M E C E JUNTOS, ALCANZANDO UN SUEÑO ACTIVIDADES PARA GRUPOS INTERACTIVOS COLABORATIVOS COLABORAR, INVESTIGAR, APRENDER, COMUNICAR.

P R O M E C E JUNTOS, ALCANZANDO UN SUEÑO ACTIVIDADES PARA GRUPOS INTERACTIVOS COLABORATIVOS COLABORAR, INVESTIGAR, APRENDER, COMUNICAR. P R O M E C E Proyecto de mejora del aprendizaje del alumnado por agrupaciones de colaboración profesional entre centros de diferentes comunidades autónomas. JUNTOS, ALCANZANDO UN SUEÑO ACTIVIDADES PARA

Más detalles

La organización del Imperio en América (SXVI-XVII)

La organización del Imperio en América (SXVI-XVII) La organización del Imperio en América (SXVI-XVII) Los justos títulos y el debate por la conquista-las instituciones-la Iglesia-la República de Indios-la sociedad colonial Los justos títulos o la justificación

Más detalles

ARTE RENACENTISTA EN ESPAÑA

ARTE RENACENTISTA EN ESPAÑA ARTE RENACENTISTA EN ESPAÑA ARQUITECTURA Se inicia en España en el siglo XVI Llega a España por artistas italianos, o por españoles formados en Italia La principal razón de la tardanza fue la fuerte pervivencia

Más detalles

urte berri on Anne eta jon

urte berri on Anne eta jon 2013ko urtarrilak 7 Kaixo irakurle maiteak: URTE BERRI ON!!! Gu Anne eta Jon gara eta urte honetako 2008ko apirilak 7lehenego egunkaria argitaratuko dugu. Zer moduz Gabonetako oporrak? Zer moduz portatu

Más detalles

Zuria / Blanco. Bikoitza / Dobles. 10,4 Gai / Apto-a 11,556 Gai / Apto-a 9,956 Ez gai / No apto-a 15/ ,667

Zuria / Blanco. Bikoitza / Dobles. 10,4 Gai / Apto-a 11,556 Gai / Apto-a 9,956 Ez gai / No apto-a 15/ ,667 Lan Arriskuen PrebentziorakoTeknikarien lanpoltsa Erref.: BT15/004 1 A) ARIKETA - EZAGUTZEN ARIKETA BEHIN BEHINEKO ZERRENDA Bolsa de trabajo de Técnico/a de Prevención de Riesgos Laborales Ref.: BT15/004

Más detalles

EKAINAK 3 JUNIO Turismo kolaboratiboa (Airbnb, BlaBla Car, Couchsurfing )

EKAINAK 3 JUNIO Turismo kolaboratiboa (Airbnb, BlaBla Car, Couchsurfing ) EKAINAK 3 JUNIO Turismo kolaboratiboa (Airbnb, 18 eta 30 urte bitarteko gazteentzat Ekonomia-krisialdia oraindik ere aldean dugula, Interneten bidez joera berri batek indarra hartu du: zerbitzuak erabili

Más detalles

MINISTERIO DE EDUCACIÓN ESCUELA SECUNDARIA ANGEL MARIA HERRERA PATRIA CIENCIA Y FE PROYECTO ENTRE PARES SEGUNDA FASE PROFESORA

MINISTERIO DE EDUCACIÓN ESCUELA SECUNDARIA ANGEL MARIA HERRERA PATRIA CIENCIA Y FE PROYECTO ENTRE PARES SEGUNDA FASE PROFESORA MINISTERIO DE EDUCACIÓN ESCUELA SECUNDARIA ANGEL MARIA HERRERA PATRIA CIENCIA Y FE PROYECTO ENTRE PARES SEGUNDA FASE PROFESORA MARIA ELENA MENDIETA GALLARDO EXPLORACIONES GEOGRÁFICAS ESTUDIANTES DE X B

Más detalles

Aitor, Iker eta Marina. Berri on opa dizuegu. Aurkibidea. Kaixo lagunok!! Gu Iker, Marina eta Aitor gara, egunkaria argitaratzeko gaurko arduradunak.

Aitor, Iker eta Marina. Berri on opa dizuegu. Aurkibidea. Kaixo lagunok!! Gu Iker, Marina eta Aitor gara, egunkaria argitaratzeko gaurko arduradunak. 007ko abenduak 18 16. zenbakia Kaixo lagunok!! Gu Iker, Marina eta Aitor gara, egunkaria argitaratzeko gaurko arduradunak. Espero dugu ale hau zuen gogokoa izatea. Hain zuzen, urte honetako azken zenbakia

Más detalles

2.2.a.1. Metropoliko Interes Bereziko Sarea

2.2.a.1. Metropoliko Interes Bereziko Sarea V.2.2. Trafikoaren eskaera Sare Funtzionalean 2.2.a. Trafiko eskaeraren adierazlea Metropolialdean 2.2.a.1. Metropoliko Interes Bereziko Sarea Metropoliko Interes Bereziko Sareak trafiko intentsitate oso

Más detalles

Nicolás de Soraluce, Eugenio A z c u e y los retratos de Miguel López de L e g a z p i

Nicolás de Soraluce, Eugenio A z c u e y los retratos de Miguel López de L e g a z p i Nicolás de Soraluce, Eugenio A z c u e y los retratos de Miguel López de L e g a z p i (Nicolás de Soraluce, Eugenio Azcue and the portraits of Miguel López de Legazpi) L e rtxundi Galiana, Mikel C a rmelo

Más detalles

Los españoles olvidados del galeón de Manila

Los españoles olvidados del galeón de Manila Los españoles olvidados del galeón de Manila Por José Antonio Crespo-Francés* Dedicamos estas sencillas líneas a los españoles olvidados, ya sean nacidos en la península ibérica o itálica, Nápoles, Sicilia,

Más detalles

Euskal A.E.-ko afiliatuak Turismo sektorean Afiliados en el sector turístico C.A. de Euskadi

Euskal A.E.-ko afiliatuak Turismo sektorean Afiliados en el sector turístico C.A. de Euskadi Gizarte Segurantzaren Afiliazioa Enplegua Afiliación a la Seguridad Social Empleo en el Sector Turismo 2016 2. Hiruhilekoa Trimestre 2 Euskal A.E.-ko afiliatuak Turismo sektorean. 2013-2016 Afiliados en

Más detalles

Loiuko Udala Ayuntamiento de Loiu

Loiuko Udala Ayuntamiento de Loiu ACTA DE LA SESIÓN ORDINARIA DE PLENO CELEBRADA EL DÍA 6 DE MARZO DE 2014. ALCALDE-PRESIDENTE D. Bizente Arteagoitia Aurrekoetxea CONCEJALES ASISTENTES D. Josu Andoni Begoña Fernández Dª. Ana Maria Soto

Más detalles

CONCEJAL/A DELEGADO/A:

CONCEJAL/A DELEGADO/A: Txostena / Informe Kontratazio Zuzendaritza Dirección de Contratación Espedientea / Expediente 111496000039 Agiri zenbakia / Número documento 111496000039_adjudicacion Eguna / Fecha: Propuesta de Resolución

Más detalles

TEMA 8.- LA ÉPOCA DE LOS DESCUBRIMIENTOS

TEMA 8.- LA ÉPOCA DE LOS DESCUBRIMIENTOS UNIDAD DIDÁCTICA ADAPTADA. CIENCIAS SOCIALES, GEOGRAFÍA E HISTORIA. 2º ESO TEMA 8.- LA ÉPOCA DE LOS DESCUBRIMIENTOS Índice 1.- CAUSAS DE LOS DESCUBRIMIENTOS 2.- LAS EXPLORACIONES PORTUGUESAS 3.- LAS EXPLORACIONES

Más detalles

Alazne eta ayra ZORIONAK!!! Aurkibidea. Kaixo!! Gu Alazne eta Ayra gara eta gure aurtengo lehenengo egunkaria sortzea egokitu zaigu.

Alazne eta ayra ZORIONAK!!! Aurkibidea. Kaixo!! Gu Alazne eta Ayra gara eta gure aurtengo lehenengo egunkaria sortzea egokitu zaigu. 2012ko urtarrilak 18 Kaixo!! Gu Alazne eta Ayra gara eta gure aurtengo lehenengo egunkaria sortzea egokitu zaigu. 2008ko apirilak 7 Gaur 2. zikloko Eiderren urtebetetzea da. Berak 9 urte bete ditu. Goizean,

Más detalles

DEMOS 2 Ciencias sociales, geografía e historia Segundo Curso

DEMOS 2 Ciencias sociales, geografía e historia Segundo Curso DEMOS 2 Ciencias sociales, geografía e historia Segundo Curso www.vicensvives.es Los grandes descubrimientos geográficos 1. Los grandes viajes marítimos 2. Castilla encuentra un nuevo continente 3. Los

Más detalles

Bibliografía sobre la colección

Bibliografía sobre la colección Bibliografía sobre la colección General sobre la colección Naval. Imprenta del Vapor, a cargo de D. Vicente Maldonado. Madrid, 1853. Naval. 2ª ed. corregida y aumentada. Imprenta de Luís Beltrán, Madrid,

Más detalles

Difundiendo el Patrimonio Bibliográfico de la Armada

Difundiendo el Patrimonio Bibliográfico de la Armada Difundiendo el Patrimonio Bibliográfico de la Armada GARCÍA DE CÉSPEDES, Andrés REGIMIENTO DE NAVEGACIÓN Madrid: Juan de la Cuesta, 1606 BMN- C.F- 107 Dra. Carmen Torres López Titulada Superior del Órgano

Más detalles

TALLER de FLUJOGRAMAS Prozedurak irudikatzeko tresna Herramienta para la representación gráfica de procesos

TALLER de FLUJOGRAMAS Prozedurak irudikatzeko tresna Herramienta para la representación gráfica de procesos TALLER de FLUJOGRAMAS Prozedurak irudikatzeko tresna Herramienta para la representación gráfica de procesos José Luis Pizarro Facultad de Ciencia y Tecnología joseluis.pizarro@ehu.es Zer da fluxugrama

Más detalles

UNIDAD 8: GUERRA COLONIAL Y CRISIS DE 1898.

UNIDAD 8: GUERRA COLONIAL Y CRISIS DE 1898. UNIDAD 8: GUERRA COLONIAL Y CRISIS DE 1898. (Litoral de la Habana. Segunda mitad del siglo XIX, foto más antigua del litoral habanero) (Burguesía cubana) Imágenes y Textos Tema 8 (Prof. Bernabela Rosa)

Más detalles

El mundo conocido por los europeos

El mundo conocido por los europeos Antecedentes y Causas de los Grandes Descubrimientos en los siglos XV y XVI El mundo conocido por los europeos Hacia 1480, los europeos tenían conocimiento de una porción muy pequeña del mundo. No conocían

Más detalles

EKONOMIA, OGASUN ETA AURREKONTU BATZORDEA COMISIÓN DE ECONOMÍA, HACIENDA Y PRESUPUESTOS

EKONOMIA, OGASUN ETA AURREKONTU BATZORDEA COMISIÓN DE ECONOMÍA, HACIENDA Y PRESUPUESTOS EKONOMIA, OGASUN ETA AURREKONTU BATZORDEA COMISIÓN DE ECONOMÍA, HACIENDA Y PRESUPUESTOS VIII. legegintzaldia / VIII legislatura 2005.11.28 / 28.11.2005 BATZORDEAREN BILKUREN ALDIZKARIA DIARIO DE COMISIONES

Más detalles

vive en el corazón de el Antiguo BIZI ANTIGUOKO BIHOTZEAN www.matia14.es

vive en el corazón de el Antiguo BIZI ANTIGUOKO BIHOTZEAN www.matia14.es vive en el corazón de el Antiguo BIZI ANTIGUOKO BIHOTZEAN www.matia14.es www.matia14.es eraikin BERRI BAT, HISTORIADUN KALE BATEAN damos vida a un proyecto apasionante Un edificio nuevo, en una calle con

Más detalles

Índice general. Geografía. Historia

Índice general. Geografía. Historia Índice general Geografía 1. El gobierno federal... 8 2. Los seres humanos y el ambiente... 20 3. Los ambientes de la provincia de Buenos Aires...34 4. Los recursos naturales y su conservación... 48 5.

Más detalles

Uno de los problemas de los municipios pequeños es el transporte público, p la no existencia de un transporte que se adapte a las características de

Uno de los problemas de los municipios pequeños es el transporte público, p la no existencia de un transporte que se adapte a las características de Herri txikien arazoetariko bat Garraio Zerbitzu Publiko egoki baten beharra da, hau da, herri txikien izaerara egokitu daitekeena. Uno de los problemas de los municipios pequeños es el transporte público,

Más detalles

BACHILLERATO BATXILERGOA

BACHILLERATO BATXILERGOA BACHILLERATO NORMATIVA En 2º de Bachillerato se puede repetir curso sólo con las asignaturas suspendidas. De 1º a 2º se puede pasar con dos asignaturas pendientes como máximo. Si se repite curso deberán

Más detalles

ZORIONAK!!!!!! OIER ETA MAREN. Aurkibidea. Kaixo lagunok!! Urte Berri On denoi!!!! Gu Oier eta Maren gara eta urte

ZORIONAK!!!!!! OIER ETA MAREN. Aurkibidea. Kaixo lagunok!! Urte Berri On denoi!!!! Gu Oier eta Maren gara eta urte 2014ko urtarrilak 8 Kaixo lagunok!! Urte Berri On denoi!!!! Gu Oier eta Maren gara eta urte honetako lehen egunkaria 2008ko apirilak 7 argitaratzea egokitu zaigu; espero dugu zuen gustokoa izatea. Urtarrilaren

Más detalles

Ner group y la pelota vasca Press Clipping

Ner group y la pelota vasca Press Clipping Ner group y la pelota vasca Press Clipping 2015/04/20 SARRERA - INTRODUCCIÓN EUS. 2016ko apirilaren 19an, ner group eta Pelota Federakuntzen akordioaren berri emateko prentsaurrekoa ospatu zen Bilboko

Más detalles

FLUJOGRAMA. Prozedurak irudikatzeko tresna Herramienta para la representación gráfica de procesos

FLUJOGRAMA. Prozedurak irudikatzeko tresna Herramienta para la representación gráfica de procesos FLUJOGRAMA Prozedurak irudikatzeko tresna Herramienta para la representación gráfica de procesos Zer da fluxugrama bat? Prozeduren jardueren diseinu grafikorako tresnarik egokiena da. Qué es un flujograma?

Más detalles

José Luis Z U M E T A

José Luis Z U M E T A 1 José Luis Z U M E T A 2 3 4 5 J. L. ZUMETA enero - febrero 2 0 1 6 g a l e r í a L U I S B U R G O S B I O G R A F Í A 6 7 José Luis Zumeta entró a los catorce años a trabajar en Gráficas Valverde de

Más detalles

TXINTXIRRIN ASOCIACIÓN DE OCIO Y TIEMPO LIBRE Julio Caro Baroja, nº1 (C/Resurrección Mª Azkue) Tlfno: 943 22 81 53 administracion@txintxirrin.

TXINTXIRRIN ASOCIACIÓN DE OCIO Y TIEMPO LIBRE Julio Caro Baroja, nº1 (C/Resurrección Mª Azkue) Tlfno: 943 22 81 53 administracion@txintxirrin. TXINTXIRRIN ASOCIACIÓN DE OCIO Y TIEMPO LIBRE Julio Caro Baroja, nº1 (C/Resurrección Mª Azkue) Tlfno: 943 22 81 53 administracion@txintxirrin.com www.txintxirrin.com CAMPAMENTOS URBANOS Y CAMPAMENTOS CERRADOS

Más detalles

Solidaritatea SOLIDARITATEA SOLIDARITATEA. solidaritatea. Solidaritatea SOLIDARITTEAA. SOLIDARITATEA Natalia eta Nuria Oliveira 4.

Solidaritatea SOLIDARITATEA SOLIDARITATEA. solidaritatea. Solidaritatea SOLIDARITTEAA. SOLIDARITATEA Natalia eta Nuria Oliveira 4. SOLIDARITATEA Solidaritatea SOLIDARITATEA solidaritatea Solidaritatea SOLIDARITTEAA SOLIDARITATEA Natalia eta Nuria Oliveira 4.E 1 AURKIBIDEA GOSEA ETA POBREZIA BIOLENTZIA GAIXOTASUNAK GUDUAK Natalia eta

Más detalles

EL GALEÓN DE MANILA:

EL GALEÓN DE MANILA: EL GALEÓN DE MANILA: (EL PODER DE LA CIUDAD Y COMERCIO ) Juan Hernández Hortigüela Para los españoles que conocen la Historia de España en Filipinas, es el Galeón de Manila, junto con los diferentes aspectos

Más detalles

guztientzako arauen eskuliburua manual de normas universales Enero de 2004ko urtarrila

guztientzako arauen eskuliburua manual de normas universales Enero de 2004ko urtarrila guztientzako arauen eskuliburua manual de normas universales Enero de 2004ko urtarrila Guztientzako arauen eskuliburu hau argitaratu dugu beharrezko den guztietan Bilboko Udalaren marka berria behar bezala

Más detalles

1ª DIVISION 1. MAILA

1ª DIVISION 1. MAILA 1ª DIVISION 1. MAILA 1ª JORNADA 04-10-2015 1. JARDUNALDIA 8ª JORNADA 13-12-2015 8. JARDUNALDIA MARZOLA R.C. RIOJA GARABI ORDIZIA B GETXO ARTEA RT B ESCOR GAZTEDI BRT MENDITARRAK RT ATLETICO SAN SEBASTIAN

Más detalles

HIJOS ILUSTRES. Casa natal de Miguel López de Legazpi, antes de su remodelación

HIJOS ILUSTRES. Casa natal de Miguel López de Legazpi, antes de su remodelación HIJOS ILUSTRES Miguel López de Legazpi Zumarraga, 1500/1501 Manila, 20 de agosto de 1572 Colonizador. Segundo hijo de Juan Martínez de Legazpi y Elvira de Gurruchategui. Fue concejal en Zumarraga en 1526,

Más detalles

Álvaro de Marichalar, sobre su última aventura: Pierdo

Álvaro de Marichalar, sobre su última aventura: Pierdo Álvaro de Marichalar, sobre su última aventura: Pierdo dos o tres kilos al día El explorador ha culminado una exigente prueba de navegación en solitario a través de 28 países del mar Caribe 29 DE MAYO

Más detalles

El brotar del asombro

El brotar del asombro Humanidades Yoga, zen El brotar del asombro Intuiciones, fulgores, pensamientos... Páginas: 148 Ilustraciones: BN Precio sin I.V.A.: 9,62 euros ISBN: 978-84-271-3373-0 9 788427 133730 Con este libro puedes

Más detalles

AKAL, / HISTORIA DEL ARTE ESPAÑOL ' Bajo la dirección de Joan Sureda LOS SIGLOS DEL BARROCO

AKAL, / HISTORIA DEL ARTE ESPAÑOL ' Bajo la dirección de Joan Sureda LOS SIGLOS DEL BARROCO AKAL, / HISTORIA DEL ARTE ESPAÑOL ' Bajo la dirección de Joan Sureda LOS SIGLOS DEL BARROCO Cristóbal Belda Juan José Martín González José Luis Morales Marín Alfonso Rodríguez de Ceballos Santiago Sebastián

Más detalles

G/111/20/1/0990/O621/0000/062014

G/111/20/1/0990/O621/0000/062014 ESPTE. ZK EXPTE Nº G//0//0990/O6/0000/0604 XEDEA OBJETO SUMINISTRO DE IMPLANTES DE COLUMNA VERTEBRAL PARA LA OSI BILBAO BASURTO I.- Osakidetza hasiera eman dio agiri honen goiko partean ageri diren zenbaki

Más detalles

Sujetos del Derecho Internacional Público

Sujetos del Derecho Internacional Público { Sujetos del Derecho Internacional Público { Los sujetos Ø Ø Ø Ø Ø Ø Los Estados Las Organizaciones Internacionales Los individuos Entes vinculados a situaciones de beligerancia Entes vinculados a la

Más detalles

Hurrengo astean topaketak

Hurrengo astean topaketak a m a r a b e r r i f e r. a b e @ g m a i l. c o m w w w. a m a r a b e r r i. c o m BE mara Egileak: Ekain, lex B., Uxue,Paula, lex E eta Zahra a g u r r a Kaixo!!! Gu Uxue, Paula, Ekain eta lex B, lex

Más detalles