ÉTICA I GUÍA DOCENTE GRAO EN FILOSOFÍA 2º CURSO 1. INFORMACIÓN BÁSICA DESCRICIÓN PRERREQUISITOS IMPARTICIÓN

Transcripción

1 GRAO EN FILOSOFÍA 2º CURSO GUÍA DOCENTE ÉTICA I 1. INFORMACIÓN BÁSICA DESCRICIÓN Ética I, código G , é unha materia obrigatoria de 2º curso do Grao en Filosofía, impartida durante o primeiro semestre. Ten 6 créditos ECTS, 45 horas. Depende do Departamento de Lóxica e Filosofía Moral. PRERREQUISITOS É conveniente ter superada a materia Introdución á Ética (formación básica, 1º curso) e/ou posuír coñecementos xerais sobre filosofía moral. IMPARTICIÓN Profesor: Luís García Soto, profesor titular de Filosofía Moral. Idioma: Galego. Pode seguirse e realizárense as probas en castelán. 1

2 Horario: o previsto para o curso é luns de 9:30 a 11:00 (docencia interactiva) e martes de 11:00 a 12:30 (docencia expositiva). De todas as maneiras, o horario definitivo e oficial consta en: TUTORÍAS O meu gabinete é nº327, no 3º andar. O teléfono e o enderezo electrónico: luisg.soto@usc.es. Estes dados, teléfono e enderezo electrónico figuran na páxina da USC. O horario previsto é: luns (9-9,30 e 11-13,40), martes (9-11 e 12,30-13,40), xoves (11-11,40), durante o primeiro semestre; e luns (9-13) e martes (9-11), durante o segundo semestre. O definitivo e oficial, desde o inicio de curso, consta na secretaría do decanato e na porta do gabinete. 2. SITUACIÓN DA MATERIA NA TITULACIÓN BLOCO FORMATIVO EN QUE SE INTEGRA A MATERIA Ética I fai parte do conxunto de materias da área de Filosofía Moral, que comprende dous módulos formativos, Ética e Filosofía Política. Pertence ao módulo de Ética. As outras materias deste módulo son: Introdución á Ética (formación básica), Ética II (obrigatoria), Filosofía Moral e Política Contemporánea (optativa). As restantes materias da área son: Introdución á Filosofía Política (formación básica), Filosofía Política I (obrigatoria) e Filosofía Política II (obrigatoria). PAPEL DA MATERIA DENTRO DO BLOCO Achegar as principais concepcións éticas clásicas e modernas, até ao século XX. 3. OBXECTIVOS DA MATERIA Dun modo xeral, os obxectivos pretendidos son: 2

3 1.- Transmitir os contidos fundamentais, mediante a explicación dos temas do programa. 2.- Ensinar a traballar, mediante a leitura e o comentario de textos filosóficos. 3.- Alentar o diálogo, promover o debate, animar á reflexión, mediante a participación nas explicacións e os comentarios. COMPETENCIAS - Comprensión crítica das concepcións éticas desde as orixes grecolatinas até o século XX. Saber explicar eses coñecementos e estar en condicións de aprender a ensinalos. Saber aplicalos dentro e fóra do ámbito filosófico. - Capacidade para analizar e sintetizar, argumentar loxicamente, reflexionar e deliberar en termos éticos. - Fomentar os principios do respecto e a promoción dos dereitos fundamentais das persoas, a igualdade entre as persoas, os principios de accesibilidade universal e desenvolvemento para todos, e os valores democráticos e dunha cultura de paz. 4. CONTIDOS RESUMO A materia está centrada en dous modelos éticos paradigmáticos, Aristóteles e Kant, con vixencia e proxección na filosofía moral contemporánea. Complementariamente, trataranse as formulacións de Mill e de Nietzsche. TEMARIO I.- A ética de Aristóteles 1.- Ética e Política 2.- Ética, Dereito e Política 3.- O ben do individuo 4.- A felicidade do ser humano 3

4 5.- A felicidade, os bens e a virtude 6.- Virtude e acción 7.- Acción: voluntariedade e involuntariedade 8.- Virtudes éticas e dianoéticas 9.- Prudencia e sabedoría 10.- Felicidade, sabedoría, xustiza 11.- Xustiza: virtude e canons 12.- A amizade II. A ética de Kant 1.- Formalismo e apriorismo 2.- A boa vontade 3.- O deber 4.- Os imperativos 5.- O imperativo categórico I (da universalidade da lei) 6.- O imperativo categórico II (da dignidade da persoa) 7.- Autonomía e heteronomía 8.- Liberdade e necesidade 9.- Os postulados da razón práctica 10.- A razón práctica III. Outras referencias paradigmáticas: Mill, Nietzsche 5. METODOLOXÍA DA DOCENCIA 4

5 TRABALLO PRESENCIAL NAS AULAS 1.- Docencia expositiva: explicación dos contidos do programa polo profesor, aberta á participación, o confronto e o debate. 2.- Docencia interactiva: realización de prácticas consistentes en comentarios de temas/textos relacionados cos contidos do programa, orientados polo profesor. Habitualmente terán lugar na aula no horario fixado. Cada comentario deberá ser realizado por dous/dúas alunos/as, incluíndo necesariamente intervención oral, debate público e redacción escrita. TRABALLO AUTÓNOMO DO/A ESTUDANTE 1.- Estudo: preparación da materia polo/a aluno/a, podendo usárense os materiais recomendados polo profesor ou, previa consulta a este, outros que respondan aos contidos da materia. 2.- Tutorías: consulta e seguimento singularizados ao dispor do/a aluno/a. 6. AVALIACIÓN A avaliación é continua, realízase durante o semestre e abarca a docencia expositiva (dous exames parciais) e a docencia interactiva (prácticas). Comprende: 1.- Primeiro Parcial: A ética de Aristóteles. Proba obxectiva, tipo test (duración: 1 hora). Data: outubro. Puntuación: de 0 a 10. Haberá un exame de recuperación (data: decembro). A nota definitiva será a do último exame realizado. 2.- Segundo Parcial: A ética de Kant. Proba obxectiva, tipo test (duración: 1 hora). Data: novembro. Puntuación: de 0 a 10. Haberá un exame de recuperación (data: decembro). A nota definitiva será a do último exame realizado. 3.- Prácticas: pola realización de 10 comentarios, estando todos ben, poderá obterse +1; e pola de 15 comentarios ben +2. Cada comentario realizado poderá receber a cualificación global de ben (+0,1), regular (+0,05) ou mal (+0). 5

6 DIMENSIÓNS DA AVALIACIÓN A cualificación final será a suma da media obtida nos exames parciais de teoría (de 0 a 10) máis a nota das prácticas (de 0 a +2). Os/as alunos/as suspensos/as, aqueles/as que na avaliación continua realizada durante o semestre non obteñan un total de 5 puntos (sumadas a teoría e as prácticas), poderán concorrer aos exames finais de xaneiro e/ou xullo. Á nota obtida nestes (de 0 a 10) será agregada a das prácticas realizadas durante o semestre (de 0 a +2) para establecer a cualificación final. ESIXENCIA DE ORIXINALIDADE Se alguén copiar, en calquer momento, suspenderá o curso. Por copiar enténdese: (a) o plaxio, tentar facer pasar por texto escrito por un/ha algún texto escrito por outro (prácticas); (b) responder a cuestións no exame non de memoria, senón mediante o emprego de apuntamentos, bibliografía ou informacións, cuxo uso non está autorizado no exame, ou mediante substitucións sexa da persoa sexa do exercicio. TEMPO DE ESTUDO E TRABALLO PERSOAL Tempo de traballo: 150 horas (6 créditos ECTS). Estas horas repártense da seguinte maneira: 1) Horas presenciais semanais: 3 horas (docencia expositiva e interactiva). Aproximadamente, 48 horas no semestre. Incluíndo 3 horas de tutorías, 51 horas no semestre. 2) Horas non presenciais semanais: 2 horas, recomendadas para a leitura dos temas/textos. Aproximadamente, 30 horas no semestre (traballo do/a aluno/a). 3) Tempo de estudo semestral: aproximadamente, 69 horas (traballo do/a aluno/a). 6

7 RECOMENDACIÓNS PARA SUPERAR A MATERIA 1) Leitura previa ás aulas, e releitura posterior, dos textos. 2) Asistencia e participación nas aulas, imprescindibelmente nas clases prácticas. 3) Preparación dos temas marcados seguindo as pautas indicadas. 4) Consulta de dúbidas nas aulas ou en tutorías. 7. BIBLIOGRAFÍA 1. BÁSICA Aristóteles: Ética a Nicómaco. Madrid, ed. Centro de Estudios Constitucionales, 1985 (1949). Aristóteles: Ética a Nicômacos. Brasília, ed. Universidade de Brasília, Kant, I.: Fundamentación de la metafísica de las costumbres. Barcelona, Ariel, Kant, I.: Fundamentação da Metafísica dos Costumes. Lisboa, Edições 70, Mill, J.S.; El utilitarismo. Madrid, Alianza, Mill, J.S.: O utilitarismo. Porto, Porto Editora, Nietzsche, F.: La genealogia de la moral. Madrid, Tecnos, Nietzsche, F.: A Genealogia da Moral. Lisboa, Guimarães Editores, COMPLEMENTARIA Camps, V. (ed.): Historia de la ética. 1, De los griegos al Renacimiento. Barcelona, Crítica, Camps, V. (ed.): Historia de la ética. 2, La ética moderna. Barcelona, Crítica, Camps, V. (ed.): Historia de la ética. 3, La ética contemporánea. Barcelona, Crítica, Cortina, A, y E. Martínez Navarro: Ética. Madrid, Akal, 1998 (2ª ed). 7

8 Gómez, C. y J. Muguerza (eds.): La aventura de la moralidad: Paradigmas, fronteras y problemas de la ética. Madrid, Alianza, Gómez-Heras, J. M.: Teorías de la moralidad: introducción a la ética comparada. Madrid, Síntesis, Hare, R. M.: Ordenando la ética: una clasificación de las teorías éticas. Barcelona, Ariel, Höffe, O.: Diccionario de ética. Barcelona, Crítica, Singer, P.: Compendio de Ética. Madrid, Alianza, Soto, Luís G.: Teoría de la justicia e idea del derecho en Aristóteles. Madrid-Barcelona- Buenos Aires, Marcial Pons, Tugendhat, E.: Lecciones de ética. Barcelona. Gedisa, Ademais, ao longo do curso, facilitarase bibliografía específica para temas e/ou cuestións concretos. 8