Boletín No.2 diciembre de 2012. Bichos en el menú. Bichos que brillan en la oscuridad LOS ANIMALES TAMBIÉN HACEN FOTOSÍNTESIS. Galanes a toda prueba

Documentos relacionados
NOASDTODODESFLO DSQUECACIÓNDFFPARECERAD

WONDERPONDEREO NAVIDENO Propuestas para pensar sobre la Navidad

PROBLEMAS RESUELTOS DE TRABAJO Y ENERGÍA

126 l lg l g g b b t p p ñ ñ ñ l l l.. - p t p r l cl clí í í l L fc c u c i l y b ft i i cr cró ó ó l p b g,, i d,, p pm i l g i l ft i i g d r f i m

! Magalie Latorre Rodríguez Clausula Legal WEB-LSSI

n o ó i Mi nombre: Mi numero de orden: Cuadernillo 1 periodo II MOMENTO DE LA MOVILIZACIÓN NACIONAL POR LA MEJORA DE LOS APRENDIZAJES

El Sistema Comunitario de Gestión y Auditoría Medioambientales. Mejorando el comportamiento medioambiental y los resultados comerciales

Nada es imposible LECCIÓN. Sábado. Domingo. Haz. Realiza la actividad de esta semana en la página 66.

SALIDA VIERNES 22 DE MAYO. 10,00 HORAS PLAZA DEL CONDE DE CASAL AUTOBUS 1

CAPÍTULO V MOMENTOS DE INERCIA. El momento de inercia de un área tiene la forma

Apartado I: Disposiciones generales

Filosofía visual para niños wonderponderonline.com

6 REVIST REV IST IST F CU CUIT IT IT I) G R RN N MI ( ). XXX (). PERON ON EV PER 95 pi pi pi l lg g g d d c (97) 7) 7) S G G (9 S v c ll cc lu lui lu

Bajada de paletas de colores negros,azules y rojos. Rimbaud como principal referente artìstico. Canción con su nombre

José Antonio Galindo. CANTIGAS DE SANTA MARÍA de Alfonso X "el Sabio" 4 Cantigas Armonizadas para Coro mixto "a capella" SATB

CONCEPTO DE CLIMA: CLIMA CONFORT HIGROTÉRMICO MATERIALIDAD II TALLER DI BERNARDO CLIMA Y CONFORT HIGROTÉRMICO SINTESIS DE MATERIALIDAD I

Pagina inicial de Solicitud de Registro de Marcas, A la cual podrá acceder desde

CORREDOR SAN JUAN DE LURIGANCHO - BRASIL. TRONCALES. Servicio 401

SANTIAGUEÑAZ. políticos CUTRALCAZO! 7 MESES 250 CO. dos trabajadore

CLASIFICACION FINAL CAMPEONATO GALEGO DE TRIAL 2000

N-632_4 33_N632_4 N-632 (P.K P.K ) MINUTA EP4-E-219 Nº DE PÁGINA PLANO GUÍA ASTURIAS. Asturias

SUBSECRETARIA DEL EGRESOS HACIENDA UNIDAD DE SERVICIO CIVIL RELACION ESCALAFONARIA Y/O CADENA DE MANDO

Bosque Ironwood. Monumento Nacional. E n el año 2000, el Presidente Bill Clinton designó esta área de. Visítanos pronto!

viaja Unas vacaciones perfectas dependen también de que nuestra salud no se resienta. El

El vino que no entiende de prisas

v,, E v lc d h 44 pr p pr xcl x c cl uiv u ivm iv m m m xi i i t í, í, x v gú ú l v b bl b l l g r r t d glá gl áu á,, g gú ú l mm gú ú l cc ó,, g m d

PROYECTO DE INVESTIGACION RECONOCIMIENTO DE LA RESTITUCION DE DERECHOS A LAS VICTIMAS DE TRATA DE PERSONAS EN LA MODALIDAD DE EXPLOTACION SEXUAL

Conmutador: Ext Conmutador: Ext Sr. Jorge Iván Ospina, Alcalde de Cali (Colombia)

- Con peatones - Con ciclistas - Extraescolares - Concurso

2 tu u d td gu d t; bd zá b. t tád, tbj Fí t t M u t, bdv v xt tuz N f t, t, tdd, uv, ét é, t Td dd. gd gú t, t t, t A fí. t b tt bg, Rdd, t. t v A dv

E S T A D O A C T U A L PROPUESTA PLAZA FACULTAD DE ARQUITECTURA A VESTÍBULO F A

í vé vt P bv! vut M gu tz t, bu u. vut t u U ué. át tá A t t gá fg b. t; t utót á futu: tuó t vtá ú f t t, t, g f xx. g t A á útt íf ut v t qut. f bv

2 ÓO MOR R B W) ( mt. tvé v g, t t G t bm, m mt ñ vvm é. m t má. óg P t m í m g H f má mv má g hm v hbí m mé. fmó g m h h m t ht t th, í v b hbí mt, m

Listo para explorar un mundo lleno de sabor y diversión? PRUEBA Comidas Nuevas con la Magia de una Vida Saludable de Disney!

Valora la madurez y destrezas básicas:

Testamento de Ryan Ray

A-8_2 A-8_2 A-8_2 A-8_2 33_A8_2 A-8 (P.K P.K ) MINUTA EP4-E-219 Nº DE PÁGINA PLANO GUÍA ASTURIAS. Asturias

CONSOLIDADO COMPARATIVO DE ESQUELAS POR FALTAS DEL 01 DE ENERO AL 01 DE MAYO 2016/2017 DESCRIPCION

HUMANIDADES Y CIENCIAS DE LA EDUCACIÓN

vas generaciones de adolescentes están más expuestas a la influencia de las acciones de la nueva

FISIOTERAPIA BILITACIÓN NEUROLOGÍA ESPECIALIZACIÓN PACIEN DO LABORAL EXIGENCIA GARANTÍA FORMACIÓN FU

Trabajo de Diploma. : El amor y respeto por los oficios y. profesiones de mi comunidad. Curso: Año 55 de la Revolución

CUARTO GRADO. EXPERIMENTO 23 Sal. LA LENGUA SE ORGANIZA Azúcar. Café soluble. Vinagre. Cómo se hace? Agua.

1 '.11, Sr. .-rd. -d. 2,. cmg C 15;$1),0. rt) ,,,, ó rd o. 1 (1) b $:, P. > ci) a, - 2 a - O 11 (D (1) Pi CD, Cil O 5. (r, 5 (13.

METAS. Aumentar a 50% la cobertura Neta en educación preescolar

PROFESIOGRAMA CLAVE DENOMINACION DEL PUESTO NIVEL SALARIAL TRAMO DE CONTROL CLAVE REPORTA A NIVEL SALARIAL FUNCIONES

ISSUE # 2/ >ARTICLE #8/ 2013

ETAP LA NAVA. DEPOSITOS AGUA TRATADA Volumen: m3 Cota: ,5 metros RED VIARIA (OE)

A-8_2 A-8_2 A-8_2 A-8_2 33_A8_2 A-8 (P.K P.K ) MINUTA EP4-E-219 Nº DE PÁGINA PLANO GUÍA ASTURIAS. Asturias

Prueba: Volkswagen Passat

La reproducción, aunque sea parcial, está prohibido. El fabricante se reserva el derecho de hacer cualquier cambios sin previo aviso Juditta B12

P.1. SELLOS RECTANGULARES/CUADRADOS Sello Manual. Sello Automático R-2 R-3 R-4 R-5 R-6 R-7 CASA DE OFICIOS ESCUELA TALLER R-8 R-10

BLOQUE I TÉCNICA Y TECNOLOGÍA

CH1 Mi Plan 150 CH2 Mi Plan 250 CH3 Mi Plan 350 CH4 Mi Plan 500 CH6 Mi Plan 800 CH9 Mi Plan Plus 165 CI1 Mi Plan Plus 385 CI5 Mi Plan Plus 1100 CI6

Servicios de Salud Para Las Escuelas de el Departamento de Educacion del Condado de Monroe

necesito? Qué yodo metanol Cómo se hace?

Actividad de control del muflón mediante la caza mayor 2015

CICLISMOSB nº 2. temporada Resumen de la temporada en datos. Bonita ruta por Navarra PASATIEMPOS TUS FOTOS RESULTADOS NOV.

ta n. Cano Juan Angola. Laguna del Cabrero. CERRO LA POPA Laguna de Chambacu. se Laguna de San Làzaro. Hospital Naval. ez S e Caño Bazurto

MODELO DE DESARROLLO ACADÉMICO DE LA ESCUELA ACADÉMICO PROFESIONAL DE INGENIERÍA ELECTRÓNICA Y TELECOMUNICACIONES

EXCMO. AYUNTAMIENTO DE SANTA CRUZ DE TENERIFE ORGANISMO AUTÓNOMO DE FIESTAS Y ACTIVIDADES RECREATIVAS

B A L O N E S BALON VOLIBOL JAGUAR BALON BASQUETBOL JAGUAR MULTICOLOR No MULTICOLOER No MULTICOLOR No

R U R C N A A R U A N T N E A MA Q ÁREA DE SE

La mujer y el tiempo: canon estético y desvíos en tres artistas del Renacimiento Garcilaso, Fray Luis y Giorgione. Dietris Aguilar

REFERENCIAS TENDIDOS AEREOS: Planta de Lacteos

$ 234 $ 55 MODERNA ATR ACTIVA. Higiene es Salud Línea Regular Consulta la Hoja Anexa

COLEGIO WILLIAM JAMES

n A r de E n e r g d

ese tránsito desde la pequeña a la gran ciudad, que la situó demográficamente urbano se encauzó a partir de la

smart BRABUS tailor made >> De original a pieza única.

El curry no son los polvos amarillos

PROFESIOGRAMA CLAVE DENOMINACIÓN DEL PUESTO NIVEL SALARIAL TRAMO DE CONTROL CLAVE REPORTA A NIVEL SALARIAL RECTOR FUNCIONES

RESPONSABILIDAD CIVIL

DEPENDE NCIA SOLICITAN TE. No. CONTRATO CLASE DE CONTRATO CONTRATISTA SUPERVISOR OBJETO C.D.P. R.P. PLAZO IN-FIN IDENTIFICACION VALOR

COLEGIO WILLIAM JAMES

SGN-C048-F23 GENERALIDADES EN ODONTOLOGÍA

Cuaderno de actividades de preparación para desastres

DOSSIER INFORMATIVO. advanced

PROFESIOGRAMA CLAVE DENOMINACION DEL PUESTO NIVEL SALARIAL TRAMO DE CONTROL CLAVE REPORTA A NIVEL SALARIAL FUNCIONES

Controladores de temperatura - EKC 201 y EKC 301

Hola, chicas y chicos! Os presentamos a. Él y sus amigos son los ganadores del concurso de ciencias de este año. . En Brasil, la selva está en

Qué necesito? Un día soleado. Un árbol alto. Cinta para medir. Barra de un metro de longitud. EXPERIMENTO 30 CUÁNTO MIDES, GIGANTE? Lápiz y papel.

- S o b r e los m o d e l o s de ge s t i ó n y pri v a t i z a c i o n e s.

SECRETARÍA GENERAL DE GOBIERNO DIRECCIÓN DE TRANSPORTE RUTAS AUXILIARES CD. CHIHUAHUA

COLEGIO WILLIAM JAMES

Organismos Nacionales de Normalización en Países en Desarrollo

OD.7.1 PUERTOLLANO ESQUEMA DE TRAZADO DE LA RED DE GAS RED GAS PROYECTADA. RED VIARIA (OE) Red interurbana primer orden RED GAS EXISTENTE

3 de diciembre Otoño de diciembre 16 de diciembre UVC International 6 de enero de 2013 Del 22 de diciembre al 6 de enero

vé g b h Uv,. íqu H v Eu I b ú Uv v. x g V. fb N v fu vzó, éx uv b F u V ñ. v z ñó í, A íf Ió ó. Uv f, u, gú g íg, ó í, vgz ó:, gé, u, b Eñó hu. bí b

Corporación Eco Industrial y Comercial S.A. de C.V.

COLEGIO WILLIAM JAMES

Derechos de la naturaleza y buen vivir

LECCIÓN. Domingo. Sábado. Lee La entrada triunfal de Jesús.

Boletín NUESTRO PUEBLO SE TRANSFORMA Nº 1 ENTREVISTA MUNICIPAL. Febrero Grupo Municipal Ahora Ciempozuelos

mh t í m tá tbmt, S, b í tt Mt mb. qt tá h t hh tá Tó S bj, t S tóg. ó tí ém t tá mt hv tt g m vb zó t, tt vv v, hm ú t í óg. í t bm t v át Y! g h át

Historial de Salud del Pasciente

Proyecto de recuperación psicosocial de niñas y niños afectados por desastres naturales El retorno a la alegría

5.1. LA DERIVADA, DERIVADAS LATERALES. Observación: df sí existe y es finito lim x a

Transcripción:

Bltí N.2 dicimb d 2012 Bich l mú Bich qu bill l cuidd LOS ANIMALES TAMBIÉN HACEN FOTOSÍNTESIS Gl td pub

Bltí N. 2 Dicimb d 2012 EDITOR Gd Gzlz Núñz ASISTENTE EDITORIAL Si J. Rgl JEFE DE REDACCIÓN Gd Gzlz Núz COORDINADOR CIENTÍFICO Migul Aljd Riv St ESCRITORES Citiá Riv St Jú Slgd Vázquz Ki Cuv Yáz Hug Álvz Gcí Ili Fut Lópz Migul Aljd Riv St Pl Gcí Vc Si J. Rgl DISEÑADORA Gbil H. Gutiéz S CONTENIDO EDITORIAL BICHOTECA DATOS PARA EL CAFÉ ARTÍCULOS BICHOS EN EL MENÚ BICHOS QUE BRILLAN EN LA OSCURIDAD LOS ANIMALES TAMBIÉN HACEN FOTOSÍNTESIS GALANES A TODA PRUEBA PÁGINA WEB Migul Aljd Riv St www.utdlbichlg.g ctct@utdlbichlg.g CHASCAGRILLO

EDITORIAL Etimd lct y guid d L ut dl bichólg: Et fi d ñ tm muy ctt d v qu t pyct, cid l ul d l Dicció Gl d Divulgció d l Cici d l UNAM, h id iqucid dí dí p l tbj y fuz d td u clbd, p b td gci ut lct. E t fch ll d flxi y bu d, chm u mid tpctiv ut tbj p qu l ñ póxim igm llgd u ptll c ctid d clidd, pdm mpd uv pyct qu iquzc ut lb cm divulgd y umm uv itgt y lct L ut dl bichólg. Sbm qu qud much c p hc, y í qu t ditil l hcm d u ccimit qu guim tbjd y mpzm l 2013 c much tuim y utcític. Si much má qu dci, pm l gut t gud dició d ut bltí bimtl, l dm u fliz fi d ñ cmpñí d u quid y l dcim implmt: Gci. Att.: L ut dl bichólg

3 z. Et cu ud p pl p l pducció. L mch d clció mill c mch g, mit qu l hmb, má pquñ, ti tlidd m. Et u d l pci d cbj má gd l mud y pud t fut cm p lvt 850 vc u ppi p, d hí qu cmpd c l midi gig Hécul. cul é H j b c cul E : h ú m c t Nmb tífic: Dy ci Nmb F D t: M t ig mi ul Ri ció v : S Ci t t il P é z Aut: Liu, 1758 Od: Clpt Fmili: Scbid Ditibució: Bqu tpicl d Améic ctl y u. Cctític: Exit i ubpci d t cbj. D t, d hbit titi mxic: l ubpci Dyt hcul pttili y l Dyt hcul tuxtli (M, 1993). Et últim pumiblmt cpd l jmpl d l ftgfí. L cáctític má pculi d t cbj u cu pt úicmt l mch, p d d g lgitud (iclu my l lgitud dl cup), u qu c dl tóx y t d l cb-

Dt p l cfé... u t p m C g i d m z p c L h i d d f d u p t. xpl m l c l L pulg pud lt u ditci d 1 mt i t j h b vivi L d ñ pu 30 4

h Bich l mú Cultulmt cim l ict c lg uci, plig iclu f p igm qu u fut ic ptí qu p hbív má limpi qu l ccl, mjill, ti cm qu icluim i vcil ut dit. Etudi lizd p l Uividd Ncil Autóm d Méxic (UNAM) y p l Ogizció d l Nci Uid p l Alimtció y l Agicultu (FAO) dmut qu dmá d t ic ptí cm l c, l ict P: Gbil Gutiéz Rcud qu pximdmt 20 ñ tá cud muy iñ, difutb l fi d m u pqu cc mi c. E mmt fmili y l qu lgu vc czábm chpuli (cm llmm l ltmt Méxic) p qu mi bul l cci, u dlici mj c chil y limó. Actulmt pqu y xit, l cmplj hbitcil h tmd u lug. Supg qu lgu citdi cd dí vm má lj ctumb culii hdd d ut tpd, p z ul d Méxic y d t pí cm Fci, Jpó, Chi, Tildi y dl ctit fic ú muy cmú l llv ict l m p dgut. Ict utitiv U m d l ttmlgí, cuy bjt d tudi l lci fucil t l hum y l ict, l tmfgi, qu tudi l cum d l ict p l hmb u t iml. Gci t dicipli h llvd cb tudi b l u y ctumb dift timp y dift gi lcid l cum d ict cm limt, í cm dl vl uticil d l mim. Auqu l limt d ict ú cmú lgu pí, t páctic h id pdid. L z pud vi, dd l dpció d hábit limtici xtj, l pcpció gtiv hci l ict l cmbi l citm; p gl pdm hbl d ticci d tip cultul. Fti: Di Lpz-Mill cmtibl fc lt di d vitmi, b td vitmi B; mil cm di, pti, zic, fóf y clci; g, ácid g cm l mg 6 y miácid, pcilmt lii, vli, luci, ti iluci cil p l vid. E l mud ti gitd pximd- Ft: FAO

mt 1.700 ict cmtibl, cumid piciplmt z tpicl y dt d cul l má imptt dl d d l Clópt (cbj), Lpidópt (mip y plill), Himópt (bj, vip y hmig), Otópt (ltmt y gill), Iópt (tmit), Hmípt (chich), y Hmópt (cig) (FAO, 2012). Su igt ví gú l td d dll d cd ict, y qu d lgu pci ól cum l huvcill, d t l lv, d t l pup y t ól l dult, uqu tmbié hy pci qu cum culqui tp d u dll. P jmpl, l ltmt cum tp dult, l ccid gu d mguy cpd l tp lvi d l mip, l cml lv d hmig y l xyáctl cvi mxic huvcill d táb. Algu d l ict qu pdm dtc p u ivl uticil : l ltmt d l gé Sphium y Mlplu mxicu c u 77,63% d ptí, 6,52% g y 2,41% l, l dl gé Tipd c u 70,92% d ptí, 6,06% g y 3,95% d l; l chich cuátic d l fmili d l Bltmtid y dl gé Abdu vtu c u 67,69% d ptí; l mip d l fmili Stuiid y dl gé Ltbi mphipyiid c u 58,82% d ptí, 6,8% d g y 6,09% d l y l mip ctu d l fmili Nctuid y dl gé Aclph dt c u 56,02% d ptí, 14,84% d g y 3,95% d l (Rm-Elduy, J., 1989), p p lgu jmpl. Ft: Kiv_Muill L bu imp l c L bt imp ml y l c imp bu. Admá d l lt vl uticil d l ict hy much t z p l cul dbím cidl imt cm pt d ut igt dii. U d t z u lvd digtibilidd, dci, hy u lt pctj d pvchmit dl limt. L digtibilidd d much d l ict pud i dl 33% l 95,94%, t db u lt ctidd d miácid y u bj ctidd d fib (mti qu bb cm utit y ól cumpl fuci mtbólic l gim). Ot zó u budci pí tpicl y ubtpicl. Auqu hy fct biótic (fiilgí, pducció, limtció d l pci, tc.) y biótic (tmptu, humdd, lumiidd, ul, PH, tc.) qu dtmi u pci l t p tmpd dl ñ, l ict ltivmt budt. E much pí ól clct p tmpd, i qu xit l cultiv d ict gj qu pmit mtl td l ñ i qui much cu i ivi. L ict tmbié mbitlit, p dcil d lgu m. P vl u cu limti ól ci b u ppidd uticil, i tmbié u gd d cvió limti, l qu ti implicci cómic y clógic. L cvió limti fi l ficici c l qu l iml cvit u limt u ppi p y p l tt utit, t c lgu ict qui much m limt y cu gl p pdu-

ci l mim ctidd d ptí qu t iml. Auqu l dvtj í l ctidd d ict qu tdím qu cm p upli l ptí d u pdz d c, cmbi ut dit pdí igific l duci l lt mii d CO2, l gt d gd ctidd d gu p l ig y l lt dftció pduct d l gdí. Admá, b. Auqu pdm dicimil p f, hy much pci d ict cidd vdd mj y qu ci vd tut gumt pci btt lvd, cm l cml, l xyáctl l gu d mguy y mcid. P gl, d pci btt ccibl dpdid l lug dd viv y ti dift b gú l tip d ict y u ppció. it u g d l S cm. tquil Ft: l A l m Dpué d td l vtj mcid b l ict cm limt Ep qu i ú l h hch y ti l pibilidd t d l ptuidd d itgl tu m. L ppció d l ict ci td l c muy cill, pu cm c, hvid, fit, d, mlid cm cdimt, c l, l c t pci. N dud d qu l ict p td u vtj á l limt dl futu, pu pt cm u lttiv cómic y uttbl, dmá d qu l umt u cmcilizció pdí bfici tblmt cmuidd d bj cu.. p 0 2 i l: 10 ció: 10 m Cm pp : 30 mi. d. p Tim cció, licud c d t Timp : Rcipi ili Ut lv ( l t l i i guy f l p c10 chi it d m ci Act p 50 gu d l ip d m pii) h m d j z cit 2 cb d d h t l m 10 cuc t d gu lig Sl l ció: S d gu hivi it Pp mj, l gu j, iulv chil l c l d t u y m l. Film c l. cit

BICHOS QUE BRILLAN EN LA OSCURIDAD P Ili Fut Auqu l 80% d l citu bilumiict hbit l m, lgu ict y gu tmbié xhib t hbilidd, fució d cgui pj, t u p dfd d u mig. Img d l plícul L tumb d l luciég d I Tkht d l Studi Ghibli L tdc vig d Jpó l ig XVII, lí u mmt d mb p iñ y dult qu lí d u hg p pci u pctácul lumi b l í y y: l vlt d l htu luciég (Lmpyi ctiluc). S dic qu l hmb d épc y gió tíd p l luz d l ict ctumbb czl, gudl fc y ul cm lit. Actulmt, l ttmit d t pci t, pu ti my ccici b u ppl l mbit y vz d tpl, giz ftividd h ll. Al igul qu t tdició, xit much t qu h ipid l tudi d l pducció d luz l bich; l igm picipl l cóm y p qué l pduc. Excluividd Bilumiict N td l iml ti l hbilidd d miti luz, y qu xit cctític fíic, fiilógic y clógic qu pmit dlll. Al fóm bilógic qu pduc u pld lumi l llm bilumiicci, xit d tip: l itclul y l xtclul. El c d l ict cpd l gud, qu cctiz p u cció químic t vi lmt: L ptí lucifi y lucif, xíg y ATP, l mlécul gétic p xclci. Td cmpt itctú dt d óg pcil, qu p t cubit p u cutícul mitpt, pmit p l luz mitid hci l xti. Tt hmb cm mch pud p t óg y uqu dpd d l pci, ubic l cbz, tóx l bdm d l citu. L vici d bich bilumiict budt, dpd d u t y cctític químic. L mch dl cbj billt (Pyphu lumiu), p jmpl, gz d d p d óg d luz, mit qu l hmb ti ól u. Ot ict pd p u lt cpcidd lumi, cm l llmd gu fvii (Phixthix phgdid), qui ti 24 óg d luz ttl: 11 p l ld ltl dl tóx y bdm, qu xp luz vd-j, y t p l cbz, qu mit luz j. L dividd d t tópd tmbié dic l t y ttgi d u hbilidd. Dtz dit Bich cm l luciég, utiliz u bilumiicci p cutiv l x put;

lgu pci, l hmb l t l, g luz p t l tció d l mch vld. Dut l ctj lumi, dplig pt d dtll, lgu p cic gud p dpué miti u úic chip ct y t, cu l quidd tmpl: p u gud d timp p tc pldc dut t gud cmplt. L ict tpicl tbj mj quip, cgg gd ctidd y ctll l uí cul i d luc d Nvidd. El gu lumi (Achcmp lumi) ctd xcluivmt Nuv Zld, l úic qu utiliz u bilumiicci cm ttgi p t u p. Elb dlgd filmt vticl d d c u muc pgj, dpué p pcitmt l lt d Ft: Achcmp lumi u tmp mtl y filmt, cud u btí tíd p l bill d u tct, qud tpd t l hil y tc l gu, cm u pcd qu v ubid l hil d l cñ d pc, ub l filmt c u p p dpué d igil. U últim ttgi l plicd p l gu fvii, qui pldc imultámt p lj itimid pibl dpdd mit dliz p culqui upfici. L cici ilumi L plicci d l bilumiicci bvd ict h id xpltd l tudi dl pci xti, l bitclgí, ivtigció médic y dtcció d plg d ict. E mii pcil, utiliz p idtific vid t plt. S it ptícul lumi u dipitiv pcil qu cg mut d plt mtit, i l bill pc dpué d u timp, ifi l dtcció d vid miccópic. El mim métd utiliz l ivtigció médic, ól qu idtific uv tip d vid xttt, i célul ccíg. P t ld, ivtigd d l Uividd d Sicu, Etd Uid, cui l tclgí p imit l hbilidd pldcit d l luciég, l it l ptí bilumiict u b d mtl. C t, pud fbic pquñ luc d cl i cidd d u l lcticidd, p l qu u futu p plic técic l vid dii. Dbid qu l cultiv d imb d div pí uf d plg d ict cit tmpd dl ñ, citífic tduid 2011, mdific l g d u gu d cmp p pvc l miió d luz u cup. D tl fm, l gu l bill p l ch, pmitió l gj idtific u lug d ig y pd í, vit u plg miv. L ict bilumiict h fmtd l ctividd dl hum tt p cgui u vl clógic, cm p l dll d tclgí. Aí qu i dcid tp luciég, cmid tm cut l ugci d vi tmólg: gudl u cipit mpli y ll d hib p qu l ict pud gui gd luz mdit l xíg libd p l plt. Ot fmili d pci bilumiict: Cllmbl, Dípt, Clpt y Hmpt.

LOS ANIMALES TAMBIÉN HACEN FOTOSÍNTESIS P Migul Riv St U cit dcubimit d ivtigd fc plt qu l ict pud liz l íti d gí pti d pigmt d l mim fm qu plt, lg y bcti liz l ftíti. L ftíti u d l pc fudmtl d l vid, bj l cuál utt l xitci d l myí d l viv b l plt. Pmit tfm l gí lumíic gí químic lmcd mlécul gáic llmd lípid, ptí, cbhidt y ácid uclic. Td t gí itcmbi t l célul pti d u mlécul llmd tifft d di implmt ATP. El pc d l ftíti lizd p plt, lg y bcti ftitétic, qu l pd fu l cut d l ctidd d xíg tmféic qu hy pmit pi y bt gí d l limt, cm ATP. P qu hy c pct l iml? Glmt tdm qu l ftíti u ctividd xcluyt dl i iml put qu p l ftpigmt ci p lizl. N btt t fu dmtid l 2010 u tícul publicd p l ivtigd Ncy Má y Tyl Jvik l vit Scic, y qu dmtó qu l pducció d pigmt ctid(pigmt cid l cl j y jd) u xcluividd d plt, mcigim, iclu lgu hg, i qu u ict llmd pulg áfid dl guit - Acythiph pium (Ict: Aphid) - tmbié p g qu cdific múltipl zim ci p l biíti d ctid. Et pigmt tá pt l vidd j, put qu t pulg plimófic (ti dift fm) y l hy cl blc, jd y vd, y h btid p tfci ltl d g dd l hg. L ti l u vidci d qu l iml i pud ittiz ftpigmt y l dquiid pduct d u dit vgti, cm l c l iml. E ll l ctid ti cm fució l ctl d l xidció l dtcció d l luz lgu iml má pimitiv. Si mbg td t pdigm h id vlucid c u cit tícul publicd p J Chitph Vlmltt y clbd d l Uividd du Sud Tul d Fci, qui h dcubit qu l pulg pud ittiz u my ctidd d ATP fució l ctidd d ctid, ppi d u pigmtció, l dift v- phtgph Alx Wild 2003

idd (blc, j vd). P t btuvi cl pti d u úic jmpl pgit jd, y qu t iml pud pduci d m ptgétic (implic l u cg gétic plid l huv, p l cul cl) l qu fu xput cdici tt dl mdi bjádl l tmptu ht 8ªC l qu igió pulg úicmt dl cl vd. L d tlidd blc btuvi cud cdici d lt didd pblcil y p d c d l cu, fu utilizd p bt l cl. Filmt l pblci d cl jd btuvi cdici ptim d ccimit y didd pblcil 22ªC C t dift ftip (blc, j y vd) l ivtigd xtj l ctid y pb qu l pulg d cl vd tí u my ctidd d pigmt. Y l. Tmbié ct qu l pblci d l dift ftip, l xput cuidd y l luz, tí u difci l ctidd d ATP ittizd gci l cctció d pigmt. Spdtmt l ivtigd cmpb qu qull pulg vd (qu btuvi p cdici mbitl tt d 8C) ittizb u my ctidd d ATP cud xput l luz. Et fu pbd midid l ctidd d NAD+/NADH mlécul qu pticip l pc d ftíti tvé d l gci d lct qu pmit l íti d gí l cul fu my pulg j (c ftpigmt) qu pulg blc (i ftpigmt). P b má: Lj d plt ctz b l ccimit bilógic, t ivtigci plt gd pgut y vluci p cmplt l ccpt dl i iml. Cb pgut P qu cit l pulg liz íti d ATP pti d u ftpigmt? Qué t imil t pc l ftíti lizd tdicilmt p plt, lg y bcti? Sgú l ivtigd l dit d l pulg tá bd zúc qu ucci dl flm d l plt, uficit p bt g ctidd d ATP y xplic pqué t ict tdí t fm lttiv d g gí. L ut pp qu t itm ftitétic pdí fuci cm u itm d v cud l cmbutibl gt, d l mim fm cm fuci l utmóvil híbid cmbutió/lcticidd, y í utilizd p l ict cud l cdici dl mdi muy dfvbl p l btció tdicil d gí. Et uv igm d l tulz hc d cut qu l ctz blut cici xit, y qu much l p qu dp t fbul iml. Ojlá much c uv pud vluci l bilgí, l químic y t dicipli, pti d t dcubimit. Ft: http://www.glgic./ http://plvid.g/2012/08/21/pim-pub-d-ftiti--ict/ http://www.cicmg.g/ctt/328/5978/624.full http://www.tu.cm/p/2012/120816/p00579/full/p00579. html

Gl td pub P Citiá Riv Si cí qu ól l hum l igiábm p t l mj técic d ducció p t l x put, pu quivc, y qu l bich tmbié l ti. L itul d ctj p l pmit l ict t fiticd cm l d l hum, y qu pud llv cb dd t y bil xtdii ht d gl l hmb d u pci p lg p c ll. Et l g ctidd d mldí, pducid p l mch d div pci, p tt d cutiv u hmb d l mim pci qu té diput p dtc. L chich cuátic (Micct chltzi), qu u ict qu pduc cmpció u tmñ- l id má uid dl i iml. Auqu l mb l fm qu t ict, d t l d milímt d tmñ, pduc t mldí. P pd llv cb u uid t ft u p qu mid 50 micómt quivlt l g d u cbll hum c l bdm, u pc ccid cm tidulció, y t fóm pmit qu l M. chltzi lcc l 99.2 dcibli c u t, imil l uid d u pid. E dci, i u p p cmid p l ill dl lug dd t ict pduc u uid l fd dl í, pud cuchl ct p d qu l 99% dl id pid l tv l ft t l gu y l upfici. Ot g ct l ámbit d l t l mc d l fut (Dphil p.). El mch d t pci hc vib u l c itm u ptó d pul. Su cció l pmit l hmb b qu l mch d l mim pci y qu tá lit y diput p l pmit. Amb, mdid qu cc l mmt d l cópul, v jutd l fcuci d u cci d m imultá y í fm u dú móic btt mátic. P t ld, bm qu l gill (fmili Gyllid) u xtdii ctt, p p l ctj utiliz u cció ditit l qu pdm cuch cud l tm cc. Iclu, l mch ól ct u mj cció cud l hmb y tá m d d mt d ditci, t ól itpt u llmd p tl. D ccdm t piz d bil? A l myí d l muj l ct bil, y l i iml tmbié cu. L ñ d l fmili Slticid dmid ñ ltd fm p u hbilidd l pit d bil. Ét, p ctj u pj liz ditit tip d dz. Exit u tip d bil dd u dplzmit lil, tmbié dt d u pti ti u dz zig-zg, iclu u pci d c-c qu llv cb c u pt dlt. Rgl cmbi d x Rliz gl t itligt ttgi mpld p lgu ict mch u búqud d u pj, tl cm

cu l hum. At d buc cmpñ, lgu ict tp u p p ptimt t u hmb c u ñl químic, y lug fcl l limt btid. L hmb xmi u pltill, y i l cmid d u gd, p. Si l gl l pc iuficit, ig qu l lció ig vzd. L ti l c d u tip d mc, llmd Bll fly (Dipt: Empidid), qu ól liz l pc y mcid, i qu dmá vulv u p glb d d t d tgl. L hmb, p lgi l mch dcud, vul u jmb d pmit d l mch y lig qui l pt l mj pqut d d. E p ll qu l mch h pdid gñ l hmb y ci hy lgu qu fc u muy lid glb, p c u iti vcí, qu ól dcubit lug dl ct d pmit. Tmbié xit gl xul. E l c d u tip d gill (Abu implx), llmd gill mm, qu pduc u pqut ic ptí, llmd pmtfilx, qu dhid l gitl d l hmb, y qu dvd p ét dut l ct xul. Et gl u dlicd gt d pt dl mch, y qu p pd pducil pud llg cific u 30% dl ttl d u p cpl. P l qu y b, i qui pd u pj, tdá qu cmz má igi dd h. Y má i u vi lg v t tícul, pqu bá qu iclu l ict liz c mj qu l hum. Ft: Tj/b

Chcgill...y h, i pudi c u t 650 j y l l lí ifi... Dcg ut póxim bltí Fb d 2013 Ecíb: ctct@utdlbichlg.g