UNIDADE 0 Introdución Que é a Ciencia? Ciencia, Tecnoloxía e sociedade
1.- Ciencia e filosofía. CIENCIAS EMPÍRICAS FORMALES Se basan en la experiencia No se refeieren a hechos de la experiencia; Argumentaciones y razonamientos NATURALES: su objetivo es estudiar la naturaleza SOCIALES: Se dedican al estudio del ser humano
2.- O método científico PASOS DO MÉTODO CIENTÍFICO: 1. Proposta dunha hipótese a partir da observación da realidade. 2. Realización de predicións que demostren, mediante experimentación, se a hipótese proposta é correcta ou non. PREDICIÓN CORRECTA Confírmase a hipótese PREDICIÓN INCORRECTA Modificación da hipótese
EXEMPLO: 1. Proposta dunha hipótese en función da observación: Todos os paxaros voan. 2. Experimentación: 1. Búscanse todos os seres vivos que coincidan coas características das aves. 2. Descóbrense pingüinos, avestruces que tamén son aves pero non voan. 3. Modificación da hipótese: Case todos os paxaros voan.
4.-HIPÓTESE, LEIS E TEORÍAS. HIPÓTESE: explicacións ou solucións ás observacións que se fan na realidade. LEI CIENTÍFICA: hipótese que se ten confirmado reiteradamente e dá unha explicación a un feito/conxunto de feitos e ademais explica por que acontecen. TEORÍA CIENTÍFICA: explicacións a un conxunto de feitos que están interconectados e que foron explicados individualmente mediante leis.
Un estudiante de bioloxía mariña pasou meses estudiando os animais mariños. Tras moito observar e comparar os animais, pregúntase: Por que os mamíferos acuáticos teñen que saír á superficie a respirar?
PROPÓN UNHA HIPÓTESE: O ancestro máis cercano dos mamíferos acuáticos non son os peixes, senón os mamíferos terrestres, que están adaptados a respirar O2 aéreo.
EXPERIMENTACIÓN: O noso amigo comeza a realizar probas ós grandes mamíferos acuáticos: radiografías, diseccións e toma de mostras e descobre que:
Dentro da aleta, os grandes mamíferos acuáticos teñen CINCO dedos, unha característica exclusiva de animais terrestres, pois serve para desprazarse por terra pero non pola agua.
Os grandes mamíferos acuáticos non teñen branquias, senón pulmóns, que son órganos adaptados á respiración aérea, pero que non lles permiten respirar baixo a auga.
O seu ADN é moito máis semellante ó dos mamíferos terrestres que ó dos peixes.
O seu desenvolvemento ontoxénico (os pasos que segue o embrión no seu desenvolvemento dentro do útero antes de nacer) segue todos os pasos que seguen os mamíferos
HIPÓTESE: Os ancestros máis cercanos dos mamíferos acuáticos non son os peixes, senón os mamíferos terrestres, que están adaptados a respirar O2 aéreo. Hipótese reiteradamente confirmada LEI CIENTÍFICA Ten que explicar por que pasa Obsérvase unha crise alimentaria fai millóns de anos: a escasez de alimentos na terra e a súa abundancia no mar fixo máis fácil a alimentación na auga, co que se viron favorecidos aqueles mamíferos capaces de vivir na agua.
O ADN do ser humano é prácticamente idéntico ó do chimpancé LEI CIENTÍFICA: Os mamíferos acuáticos evolucionaron a partir dos mamíferos terrestres. Os seres humanos temos órganos e pezas atrofiadas que foron moi benificiosas para dixerir alimentos sen cociñar e vexetais Poblacións de Volvoretas que aumentaron a cor negra das súas ás para camuflarse mellor nas codias das árbores contaminadas Dúas especies que viven en zonas xeográficamente illadas na actualidade, pero que previamente permaneceron xuntas, son moi similares Os animais que máis se camuflan co seu entorno sobreviven máis TEORÍA DA EVOLUCIÓN Existen animais moi pouco abundantes que presentan características comúns entre as aves e os mamíferos
6.-O proceso de investigación científica 1. Documentación: É fundamental recoller todos os datos dos que se dispón. 2. Investigación: Obsérvase a realidade, proponse a hipótese e investígase. 3. Presentación dos resultados.
O CASO DO Dr. HWANG WOOSUCK O fraude científico, por sorte para todos, non está moi extendido. Pero sempre hai excepcións que confirman a regra, como o caso do Dr. Hwang Woo-Suck
O CASO DO Dr. HWANG WOOSUCK Era un investigador da Universidade de Corea do Sur, que no 2004 publicou un artículo na revista Science no que presentaba unhas líneas celulares humanas conseguidas, segundo el, por clonación terapéutica, algo que nunca antes se conseguira e que abría todo un mundo de novas posibilidades terapéuticas.
O CASO DO Dr. HWANG WOOSUCK En decembro de 2005, foi acusado de fraude pola comunidade científica: A TÉCNICA NON ERA REPRODUCIBLE. Evidentemente, perdeu o seu posto na Universidade e o seu prestixio.
Coidado coas pseudociencias! Usan unha linguaxe aparentemente científica. Evitan a xustificación, expoñendo conclusións e resultados que non poden nin reproducirse nin avaliar empiricamente.
Coidado coas pseudociencias! Pretenden facer pasar por científico un coñecemento ordinario. Adoitan mencionar a especialistas recoñecidos na materia, aínda que en realidade esas persoas nunca contrastaron as súas teorías. Refírense a culturas ancestrais e milenarias, poseedoras de saberes ocultos ós que só uns elixidos poden acceder.