TECIDOS ANIMAIS. Tecidos con células pouco diferenciadas: Tecidos con células moi diferenciadas:

Tamaño: px
Comenzar la demostración a partir de la página:

Download "TECIDOS ANIMAIS. Tecidos con células pouco diferenciadas: Tecidos con células moi diferenciadas:"

Transcripción

1 TECIDOS ANIMAIS. Tecidos con células pouco diferenciadas: 1.- Tecido EPITELIAL a) DE REVESTIMENTO b) GLANDULAR 2.- Tecido CONECTIVO a) CONXUNTIVO b) ADIPOSO c) CARTILAXINOSO d) ÓSEO e) SANGUÍNEO Tecidos con células moi diferenciadas: 3.- Tecido MUSCULAR a) LISO b) ESTRIADO c) CARDÍACO 4.- Tecido NERVIOSO 1.- TECIDO EPITELIAL O tecido epitelial é un tecido composto por células estreitamente unidas entre si e con pouca ou nula substancia intercelular entre elas. O tecido epitelial non está vascularizado. Recobre todas as superficies do organismo tanto externas como internas e forma as glándulas. a) EPITELIO DE REVESTIMENTO. Recobre o exterior e o interior do corpo e as vías que comunican co exterior. Non posúe vasos sanguíneos, nútrese do tecido conectivo moi vascularizado sobre o que se apoia. Carece practicamente de substancia intercelular xa que as células están fortemente unidas entre si. Segundo o número de capas de células que os forman poden ser: Simples, formados por unha soa capa de células, dos que hai varios tipos segundo a forma das súas células. Epitelio simple plano: as súas células son planas con núcleo aplanado, chamase tamén epitelio escamoso. Recobre os vasos sanguíneos (endotelio), os alvéolos pulmonares e as cavidades corporais. A súa función e a filtración e difusión. Epitelio simple cúbico: as súas células presentan núcleo redondo. Recobre túbulos con función secretora como riles, glándulas salivares, páncreas, ovarios. Epitelio simple prismático ou cilíndrico (epitelio columnar): as células do que recobre o intestino delgado presentan unhas modificacións cara a luz do tubo, as micropilosidades, para aumentar a superficie de absorción, e entre elas hai células produtoras de mucus, células caliciformes. O que recobre os bronquíolos ou as trompas de falopio presenta cilios. Estratificados, están formados por dúas ou máis capas de células. Diferéncianse varios tipos segundo a forma das células, entre eles o epitelio estratificado pavimentoso que pode ser: A) queratinizado, as células da capa externa conteñen queratina que as fai impermeables; estas células van morrendo e despréndense, forma a epiderme que recobre o exterior do corpo dos vertebrados. B) Non queratinizado coñecese xeralmente como mucosa; recobre a boca, esófago, cavidade nasal, vaxina, etc.

2 Pseudoestratificado, as células deste epitelio forman unha única capa, aínda que alcanzan diferentes alturas, os núcleos das células están a diferentes niveis, dando o falso aspecto de ter varias capas. Algúns destes tecidos presentan especializacións como por exemplo o que recobre os condutos respiratorios que presentan gran número de cilios na súa superficie libre entre as células deste tecido intercálanse células caliciformes produtoras de mucus. b) EPITELIO GLANDULAR. É unha variedade do tecido epitelial cuxas células se especializaron na secreción de substancias de distinta natureza e con distintas finalidades. Estas células secretoras poden intercalarse entre outras células epiteliais, ou agruparse formando glándulas. As glándulas son órganos efectores cuxa función específica é a secreción. A través dos produtos que liberan participan en diversas funcións: dixestivas, excretoras, homeostáticas, de comunicación e integración. Pódense clasificar desde diferentes puntos de vista, segundo o lugar onde verten os produtos de secreción: Glándulas de secreción externa ou glándulas exócrinas: as substancias que elaboran son variadas por exemplo, suor, saliva, leite, bagoas, encimas dixestivos, etc. Verten a súa secreción ao exterior do corpo ou a unha cavidade visceral que mantén contacto co exterior. Glándulas salivais, glándulas lacrimais, glándulas sudoríparas, glándulas gástricas, etc... Glándulas de secreción interna ou glándulas endócrinas: as substancias que producen son as hormonas compostos orgánicos formados por proteínas, lípidos, derivados de aminoácidos, etc.. que regulan moitas funcións corporais. As hormonas son vertidas en pequenas cantidades á circulación sanguínea e son transportadas polo aparato circulatorio a todo o corpo, efectuando a súa acción a distancia de onde se produciron, sobre células ou órganos, moi concretos, denominados órganos diana. O sistema

3 endócrino dos vertebrados está constituído por unha serie de glándulas endócrinas ben diferenciadas: Hipófise, hipotálamo, ovarios, testículos, tiroide, paratiroide, páncreas e glándulas suprarrenais. Glándulas de secreción mixta: son glándulas con dobre función, tanto exócrina coma endócrina. O páncreas é unha glándula mixta cuxa parte exócrina segrega zume pancreático ao duodeno, e unha parte endócrina que segrega insulina e glicagón ao sangre. 2.- TECIDO CONECTIVO Os tecidos conectivos son os máis abundantes nos animais. Unen, dan soporte, nutren, protexen e enchen os ocos entre outros tecidos e entre órganos. Están constituídos por: Varios tipos de células xeralmente pouco especializadas e separadas entre si. Se denominan ca terminación - blasto cando teñen capacidade de división e fabrican a matriz intercelular e ca terminación cito cando perden a capacidade de división. E a substancia ou matriz intercelular constituída a súa vez por: Fibras proteicas de tres clases: coláxenas, agrupadas en feixes, constituídas por unha proteína fibrosa chamada coláxeno xerador de cola, non son elásticas pero si flexibles e resistentes ás traccións; elásticas, formadas por outra proteína estrutural, a elastina, son delgadas e moi elásticas e as fibras reticulares, dispostas en rede formando unha masa esponxosa con función esquelética. Substancia fundamental, formada por auga, sales minerais, polisacáridos complexos e polipéptidos que enche os espazos entre as células e as fibras. a) TECIDO CONXUNTIVO. O tecido conxuntivo une e relaciona os demais tecidos entre si. Está moi vascularizado e ten numerosas terminacións nerviosas. A súa matriz é de consistencia xelatinosa e as súas células son xeralmente grandes e de varios tipos: Fibroblastos; de forma irregular e con numerosas prolongacións, producen as fibras e a matriz extracelular. Ao maduraren, perden actividade e chámanse fibrocitos. Histiocitos ou macrófagos; teñen movemento ameboide. Fagocitan partículas e substancias estrañas. Mastocitos ou células cebadas; células redondeadas con citoplasma granular xa que posúen moitos gránulos de heparina ou histamina. Segundo o tipo e densidade de fibras podemos distinguir: o Tecido conxuntivo Laxo: predominan as fibras de elastina. É o tecido sobre o que se asentan os epitelios, e rodea os vasos sanguíneos. o Tecido conxuntivo Fibroso ou Denso: rico en fibras de coláxeno o que lle proporciona gran resistencia mecánica. Forma as cordas vocais, os tendóns e os ligamentos. b) TECIDO ADIPOSO. Atopase na parte profunda da pel formando o panículo adiposo, que modela o contorno corporal. Depositase tamén ao redor de algúns órganos como os riles e forma a medula amarela que ocupa a diáfise dos ósos longos.

4 As súas células son os adipocitos, células esféricas con unha gran gota de graxa no citoplasma que o ocupa case todo. Ten función de reserva enerxética e proporciona illamento térmico e mecánico (almofadas na planta dos pés e na palma das mans). Ademais os depósitos de graxa son un carácter sexual secundario. c) TECIDO CARTILAXINOSO. Constitúe as cartilaxes, que forman as partes duras do embrión e do esqueleto dos vertebrados en período de crecemento. Tamén se atopa revestindo articulacións e no pavillón da orella, na larinxe, nos discos intervertebrais entre outras zonas. É un tecido de sostén e aínda que resistente é tamén elástico. Os fibroblastos poden diferenciarse en condroblastos, que agora segregan unha substancia (condrina) máis sólida, na que non se encontran nin vasos sanguíneos nin terminacións nerviosas. Os condrocitos atopasen illados uns dos outros nunhas cavidades na substancia intercelular chamadas lagoas. Como a cartilaxe carece de vasos sanguíneos e nervios está rodeado por tecido conxuntivo denominado pericondrio de onde obteñen as substancias nutritivas e o osíxeno. Distínguense tres tipos de tecidos cartilaxinosos: o hialino, o elástico e o fibroso. Cartilaxe hialina: é a máis común, ten moita matriz e poucas fibras coláxenas. Encóntrase nas cartilaxes nasais, costais, traqueais, bronquiais e no esqueleto do embrión. Cartilaxe fibrosa: a súa matriz é moi rica en fibras de coláxeno. Forma os discos intervertebrais e os meniscos. Cartilaxe elástica: ten unha matriz rica en fibras elásticas.forma o pavillón da orella e a epiglote. d) TECIDO ÓSEO. Forma estruturas de soporte e de locomoción e proporciónalles protección aos tecidos e aos órganos brandos como o encéfalo que está protexido polo cranio. Ademais intervén na regulación do calcio e do fósforo no organismo, contén as células nai (medula vermella) formadoras das células sanguíneas. Os ósos tamén poden almacenar metais pesados e outros elementos externos do corpo, sacándoos do sangue e reducindo os seus efectos noutros tecidos; e despois poden ser liberados pouco a pouco para a súa excreción. Interveñen ase mesmo na transdución do son, son importantes no aspecto mecánico da audición no oído medio. E por último son un almacén de factores de crecemento: a matriz ósea mineralizada contén importantes factores de crecemento. A maioría dos ósos desenvólvense a partir da cartilaxe do embrión ó que substitúen para formar o esqueleto adulto. A matriz extracelular do óso ten unha disposición concéntrica formando capas ou laminiñas, as lamelas. As lamelas están unidas por unha substancia aglutinante que conten os sales minerais. Está formada por unha matriz enchoupada en fosfato cálcico e carbonato cálcico que lle proporciona rixidez, pero ten fibras de coláxeno que evitan que sexa demasiado quebradiza.

5 Fibras de coláxeno: proporcionan elasticidade e diminúen ca idade. Substancia Intercelular Sales de calcio: proporcionan dureza ó óso. Aumentan a súa idade, polo tanto os ósos vólvense máis quebradizos. proporción ca A substancia intercelular non é permeable, por esta razón, o óso esta percorrido por uns condutos, denominados canles de Havers (dispostos paralelos ó eixe do óso), polos que circulan os vasos sanguíneos e os nervios. Os condutos de Havers comunícanse entre si e coa superficie mediante outros condutos oblicuos, os condutos de Volkman, polos que penetran os vasos sanguíneos e os nervios. As células, denominadas xa osteocitos, de aspecto estrelado, aloxanse nunhas pequenas cavidades ou lagoas óseas comunicadas por finos condutos chamados condutos calcóforos. Estes permitelles aos osteocitos relacionárense cos vasos sanguíneos para recibir os nutrientes necesarios. Ademais os condutos calcóforos permiten comunicar con outras lagoas e aloxar as prolongacións celulares. Os ósos están rodeados por unha capa de tecido conxuntivo fibroso o Periósteo onde se inxiren os tendóns e máis os ligamentos e que ten función de reparar as fracturas óseas. Hai dous tipos de tecido óseo: Tecido óseo esponxoso: forma o interior dos ósos curtos e planos (carpo, tarso, pelve, costelas, esterno, vertebras, omoplata) así como no interior dos extremos ou epífise dos ósos longos. As lamelas forman unha rede tridimensional que deixa abundantes ocos. En moitos ósos como no esterno, os espazos están cheos de medula ósea vermella, onde se forman as células sanguíneas. Tecido óseo compacto: forma a parte central ou diáfise dos ósos longos (úmero, tibia, fémur, radio) que están cheos de medula ósea amarela ou miolo e forma tamén a parte externa dos ósos planos. É un tecido duro, denso e fráxil.

6 e) TECIDO SANGUÍNEO. O sangue é un tecido conectivo cuxa matriz é líquida e está moi especializado en funcións de transporte. O sangue transporta o osíxeno e os nutrientes que as células necesitan e os produtos de refugallo que estas orixinan no metabolismo. Tamén leva as hormonas desde a súa orixe ata o órgano diana. Transporta así mesmo anticorpos e conten células especializadas na defensa do organismo fronte as infeccións. Ao distribuír a calor por todo o corpo, regula a temperatura corporal. A substancia intercelular do sangue denomínase plasma sanguíneo e é unha solución acuosa e amarelenta formada por auga, sales minerais ionizados, proteínas, lípidos, glicosa, aminoácidos, enzimas, hormonas, anticorpos e produtos de refugallo como urea, ou ácido úrico. Neste medio líquido están suspendidas as células: Glóbulos vermellos, eritrocitos ou hemacias, nos mamíferos teñen forma oval, bicóncava, aplanada, cunha depresión no centro e son flexibles. Ademais non posúen núcleo e o seu citoplasma está cargado dun pigmento, a hemoglobina, que lles dá a súa característica cor vermella. Son producidos continuamente na medula ósea vermella dos óso longos aínda que no embrión é o fígado o principal produtor de eritrocitos. Glóbulos brancos ou leucocitos, son máis grandes e menos numerosos que os eritrocitos. Son células móbiles que se atopan no sangue de forma transitoria xa que circulan polo sangue sendo transportados a lugares específicos onde desenvolven o seu mecanismo de acción. Poden ser: Granulocitos teñen núcleo polilobulado e o seu citoplasma está cheo de gránulos de secreción e lisosomas que teñen a posibilidade de tinguirse de forma diferenciada dando como resultado tres tipos de granulocitos: neutrófilos, eosinófilos e basófilos. Monocitos son os leucocitos máis grandes, teñen o núcleo excéntrico e o citoplasma con granulacións finas. Nos tecidos convértense en macrófagos, fagocitando activamente microorganismos, corpos estraños ou residuos celulares. Linfocitos carecen de granulacións no citoplasma, posúen o núcleo en posición central e están implicados na resposta inmunitaria específica. Distínguense os linfocitos T implicados na resposta inmune celular e os linfocitos B responsables da resposta inmune humoral. Plaquetas son fragmentos celulares sen núcleo orixinados na medula ósea a partir dos megacariocitos. A súa función consiste en contribuír á hemostasia e o mantemento do endotelio. Nos demais vertebrados son verdadeiras células os trombocitos. 3.- TECIDO MUSCULAR Forma os músculos, órganos responsables do movemento, e se caracterizan por estar constituídos por células moi especializadas para contraerse baixo o control do sistema nervioso.

7 As células son longuísimas e chámanse fibras musculares. Presentan importantes modificacións, de feito os seus orgánulos teñen nomes diferentes como por exemplo o citoplasma, sarcoplasma, a membrana, sarcolema e o retículo endoplásmico liso chamase retículo sarcoplásmico liso entre outros. No seu citoplasma diferéncianse unhas estruturas filamentosas contráctiles, denominadas miofibrillas, son filamentos paralelos constituídos por dúas proteínas, a actina e a miosina. Hai tres tipos de tecidos musculares: Tecido muscular liso: As súas células son fusiformes e alongadas cun só núcleo alongado en forma de bastón en posición central. No citoplasma presenta numerosas miofibrillas dispostas paralelamente ao eixe maior de maneira homoxénea, sen estriación transversal. A súa contracción é lenta e involuntaria, o seu control non depende da vontade, está inervado polo sistema nervioso autónomo. Nos animais vertebrados forma os músculos de moitos órganos internos como vasos sanguíneos, condutos respiratorios, vexiga dos ouriños, útero, músculo ciliar do ollo, etc. Produce os movementos peristálticos, os movementos da pupila, etc. Tecido muscular estriado esquelético: é o tecido que forma os músculos que se insiren nos ósos. Funcionan baixo o control de nosa vontade, así os músculos faciais que movemos ó falar ou rir, os que permiten mover os brazos e pernas entre outros son músculos esqueléticos. Forma nos vertebrados a musculatura do corpo que coñecemos vulgarmente co nome de carne. Estes músculos están formados por feixes de fibras musculares (fascículos), unidos por tres envolturas de tecido conxuntivo, a través das cales chegan vasos sanguíneos e terminacións nerviosas: o endomisio, que envolve cada fibra muscular, o perimisio cada fascículo e o epimisio o músculo completo.

8 As fibras esqueléticas son cilíndricas de enorme lonxitude, chegan a medir centímetros. Presentan numerosos núcleos dispostos na súa periferia. As miofibrillas mostran unha estriación transversal por presentar de forma alternativa unha serie de bandas claras e escuras. Cada miofibrilla está formada por dous tipos de filamentos de distinto grosor: uns delgados de actina e outros máis grosos de miosina. Ambos os dous tipos de filamentos dispóñense paralelos e intercalados formando unidades chamadas sarcómeras. A contracción acurta a lonxitude da sarcómera e prodúcese polo esvaramento dos filamentos de actina entre os de miosina. Este proceso require moita enerxía que se obtén da respiración celular. Este tecido está inervado polo sistema nervioso central. A súa contracción é rápida e voluntaria. Produce os movementos do esqueleto, mantén a postura e os xestos da cara. Tecido muscular estriado cardíaco: forma as paredes do corazón. Está formado por células alongadas cun só núcleo en posición central, ramificadas e entrelazadas, o que permite que a contracción comece nun punto e se transmita en todas as direccións.

9 A súa contracción é rápida e involuntaria e non experimenta fatiga. A contracción xérase no propio miocardio no nodo sino auricular. Pero o ritmo de contracción esta controlado polo sistema nervioso autónomo. 4.- TECIDO NERVIOSO O tecido nervioso é o principal constituínte do sistema nervioso. As súas funcións son: transformar os estímulos externos e internos en sinais electroquímicos, chamados impulsos nerviosos; conducilos e procesalos para elaborar unha resposta axeitada e coordinada, e levar a devandita resposta ata os órganos efectores, que se encargan de executala. O tecido nervioso está formado polas neuronas e as células gliais ou neuroglía. Neuronas: son as células principais e encárganse da transmisión dos impulsos nerviosos. Teñen un alto grao de diferenciación e unha estrutura moi especial que consta de: Corpo celular ou soma: ten forma variable. Contén un núcleo grande, esférico e central. Os seus orgánulos son os habituais destacando as abundantes mitocondrias, os neurofilamentos e os gránulos de Nissl que son vesículas do retículo endoplásmico rugoso. Prolongacións do corpo celular que poden de dúas clases: as dendritas cortas de contorno rugoso que aparecen en número variable e moi ramificadas. Reciben o impulso doutras neuronas e condúceno cara ao corpo neuronal. E o axón que é unha prolongación longa e única que pode alcanzar ata 1 metro cos bordes lisos e que se ramifica no extremo. Conduce o impulso nervioso desde o corpo neuronal ata a seguinte neurona. Santiago Ramón y Cajal demostrou que as neuronas non están unidas entre si, senón que son unidades independentes. Entre elas establécense conexións funcionais, chamadas sinapses, a través das cales pasa o impulso dunha neurona a outra. Nas sinapses hai un pequeno espazo, chamado fenda sináptica, que separa ambas as dúas neuronas. As sinapses adóitanse establecer entre o axón dunha neurona e o corpo neuronal, unha dendrita e mesmo o axón doutra. Células gliais: Son unha serie de células máis pequenas e máis numerosas (representan máis da metade do volume total do tecido nervioso) que as neuronas. Son células non nerviosas que protexen, sosteñen e nutren ás neuronas. Poden ser: Astrocitos: células de forma estrelada con moitas ramificacións, nos seus extremos ensánchanse para apoiarse nos capilares. Oligodendrocitos: máis pequenas que os astrocitos e con menos ramificacións. Forman a vaiña de mielina dos axons das neuronas do SNC. As funcións de astrocitos e oligodendrocitos entre outras son: estrutural, como soporte de unión entre neuronas; reparadora, xa que manteñen a súa capacidade de división e cando unha neurona morre ocupan o espazo baleiro; e de nutrición.

10 Células de microglía: pouco numerosas e de moi pequeno tamaño, é o macrófago do SNC. Ten función defensiva e de limpeza xa que teñen capacidade fagocítica e ocúpanse de fagocitar microorganismos e refugallos celulares. Células de Schwann: sintetizan mielina (substancia branca de orixe lipídica) no sistema nervioso periférico. Funcionan como illante eléctrico. Este illante, que envolve o axón, provoca que o sinal eléctrico o recorra sen perder intensidade, facilitando a condución saltatoria. Fibras, nervios, ganglios e centros nerviosos. Os axóns e as súas vaíñas envolventes constitúen as fibras nerviosas que poden ser de dous tipos: Mielínicas un só axón e varias células de Schawnn que o rodean en capas concéntricas o que forma a vaíña de mielina. Entre dúas células de Schawnn consecutivas existen estrangulamentos sen mielina os nódulos de Ranvier. Amielínicas constitúenas varios axóns de pequeno diámetro recubertos por evaxinacións das células de Schawnn, sen formar capas concéntricas. Xeralmente, unha célula de Schawnn rodea varios axóns. Nestas fibras non hai nódulos de Ranvier.

11 As fibras nerviosas pódense agrupar constituíndo os nervios, que quedan protexidos por varias capas de tecido conxuntivo, que se denominan perineuro e epineuro. Os corpos das neuronas poden quedar, a súa vez, agrupados en estruturas que se denominan ganglios, que xunto cos nervios forman o chamado sistema nervioso periférico (SNP). Cando os corpos neuronais se asocian no sistema nervioso central (SNC) de vertebrados orixinan os centros nerviosos. Os corpos celulares, a maior parte das dendritas e a arborización terminal dunha alta proporción dos axóns atópanse nas substancia gris do SNC e nos ganglios do SNP. Os axóns forman parte funcional das fibras nerviosas e concéntranse nos feixes ou fascículos da substancia branca do SNC e nos nervios do SNP. SNC: constituído polo encéfalo e medula espiñal. O encéfalo é onde se localizan os centros de coordinación e integración. Nel, a substancia gris localízase na periferia, mentres que a branca se sitúa no interior. A medula espiñal é un tubo nervioso que discorre desde a base do encéfalo ata asegunda vértebra lumbar, polo interior da columna vertebral. A substancia gris sitúase no interior ao redor da cal se dispón a substancia branca SNP: está formado polos nervios que saen do SNC (encéfalo e medula) ou entran nel e se reparten por todo o organismo e polos ganglios, situados fóra do eixe que forma o encéfalo e a medula. Transmisión do impulso nervioso O impulso nervioso é unha mensaxe, de natureza electroquímica, que se transmite polas neuronas. Pode orixinarse no propio sistema nervioso ou nos órganos receptores, estruturas encargadas de recibir os estímulos, é dicir, de obter a información das condicións do seu medio e das condicións internas do animal, manténdoo informado do seu estado. Os estímulos captados polos receptores transfórmanse en impulsos nerviosos que son transmitidos polos nervios ata un centro de coordinación que dita as respostas e as envía aos órganos efectores encargados de levar a cabo a resposta. Esta resposta pode ser de dous tipos: motriz, o que implica un movemento ou secretora, o que implica a secreción dalgunha substancia

12 O mecanismo polo que se propaga é o seguinte: a) A membrana plasmática das neuronas, ao igual que acontece en todas as células, está polarizada (no exterior abundan os ións con carga positiva, e no interior, os ións con carga negativa). Esta diferenza de carga xera un potencial denominado potencial de repouso (-70mV) que se mantén grazas á bomba de sodio-potasio. b) Cando un estímulo con certa intensidade chega á membrana, produce un aumento da permeabilidade para os ións de sodio, que entran na célula, co que a polaridade se inverte nese punto. Este proceso chámase despolarización e a diferenza de potencial existente denomínase potencial de acción (+40mV). c) A despolarización nun punto concreto induce á redistribución de ións e a conseguinte despolarización da zona contigua, é está, a súa vez, a da zona que lle segue, como un efecto dominó. Este desprazamento da despolarización ao longo da membrana é o impulso nervioso. Unha vez que o impulso nervioso percorreu a totalidade da fibra, en milésimas de segundo, prodúcese a repolarización ou restablecemento nas concentracións de ións propias do estado de repouso. A sinapse nerviosa Os impulsos nerviosos non só se transmiten ao longo dunha fibra nerviosa, senón que pasan dunha neurona a outra (tamén se producen entre unha neurona e outro tipo de células como fibras musculares ou células glandulares). O punto de comunicación entre neuronas chámase sinapse nerviosa, e non implica un contacto físico membrana con membrana, senón unha zona de influencia química dunha neurona con outra. Os axóns na súa parte terminal divídense nunhas prolongacións pequenas, cada unha das cales termina nun botón terminal. A chegada do impulso nervioso ao botón sináptico provoca unha entrada de Ca +2 desde o exterior. Isto fai que as numerosas vesículas (calciodependentes) que hai nos botóns teminais liberen por exocitose neurotransmisores a fenda sináptica. Os neurotransmisores liberados únense a receptores específicos da membrana do elemento postsináptico o que provoca un potencial de acción, que fai que o impulso nervioso continúe na neurona seguinte. Na sinapse, a neurotransmisión é unidireccional desde a célula presináptica cara á postsináptica.

13 Os neurotransmisores (biomoléculas sintetizadas xeralmente polas neuronas) poden ser: Excitadores: únense aos seus receptores postsinápticos provocando a despolarización da membrana da neurona postsináptica e a propagación da mensaxe nerviosa. Inhibidores: a unión aos seus receptores provoca que o interior da membrana se faga aínda máis negativo (hiperpolarización). Isto volve a neurona postsináptica menos excitable e dificulta que a mensaxe nerviosa continúe o seu camiño. Entre os neurotransmisores máis coñecidos destaca a acetilcolina, adrenalina, serotonina,... Cando realizaron a súa misión, os neurotransmisores sepáranse dos seus receptores e quedan libres podendo seguir dous camiños: ser destruídos por encimas específicos ou ser captados pola neurona presináptica para ser reutilizados.

HISTOLOXÍA. Hystos=tecido. Logos=tratado

HISTOLOXÍA. Hystos=tecido. Logos=tratado Un tecido é un conxunto organizado de células que adoitan ter unha mesma orixe embrionaria e que se asocian para desenvolver actividades especializadas. A ciencia que estuda os tecidos é a Histoloxía.

Más detalles

4. TEJIDOS ANIMALES. Se pueden diferenciar dos grandes grupos: Tejidos conectivos. Tejido epitelial Tejido muscular Tejido nervioso.

4. TEJIDOS ANIMALES. Se pueden diferenciar dos grandes grupos: Tejidos conectivos. Tejido epitelial Tejido muscular Tejido nervioso. 4. TEJIDOS ANIMALES Se pueden diferenciar dos grandes grupos: Tejidos poco especializados Tejidos muy especializados Tejidos conectivos Tejido epitelial Tejido muscular Tejido nervioso Conjuntivo Adiposo

Más detalles

Tejido Epitelial: células unidas, sin sustancia intercelular

Tejido Epitelial: células unidas, sin sustancia intercelular Tejido Epitelial: células unidas, sin sustancia intercelular revestimiento de las superficies corporales intercambio de sustancias Epitelio monoestratificado en microvellosidades intestinales Epitelio

Más detalles

Los tejidos animales

Los tejidos animales Los tejidos animales Tejidos animales Casi todos los animales excepto aquellos que tienen sólo organizacion celular (p. ej. los poríferos o esponjas) presentan tejidos. Los tipos básicos de tejidos son:

Más detalles

Los tejidos animales

Los tejidos animales Los tejidos animales Tejidos animales Los tipos básicos de tejidos son: epitelial, conectivo, muscular, nervioso. Tejidos epiteliales o epitelios Tejidos epiteliales Según su función se clasifican en:

Más detalles

HISTOLOGÍA ANIMAL BIOLOGÍA 1º DE BACHILLERATO

HISTOLOGÍA ANIMAL BIOLOGÍA 1º DE BACHILLERATO HISTOLOGÍA ANIMAL BIOLOGÍA 1º DE BACHILLERATO TEJIDO EPITELIAL Sólo está constituido por células que están muy próximas unas a otras. Entre las células existen mecanismos de unión que son especializaciones

Más detalles

TEJIDOS ANIMALES EPITELIAL MUSCULAR CONECTIVOS NERVIOSO. GLANDULAR REVESTIMIENTO Cardíaco Conjuntivo. Exocrino Simple Estriado Adiposo

TEJIDOS ANIMALES EPITELIAL MUSCULAR CONECTIVOS NERVIOSO. GLANDULAR REVESTIMIENTO Cardíaco Conjuntivo. Exocrino Simple Estriado Adiposo HISTOLOGÍA ANIMAL TEJIDOS ANIMALES EPITELIAL MUSCULAR CONECTIVOS NERVIOSO GLANDULAR REVESTIMIENTO Cardíaco Conjuntivo Exocrino Simple Estriado Adiposo Endocrino Compuesto Liso Óseo Cartilaginoso Hematopoyético

Más detalles

TEJIDOS ANIMALES por Jorge Alegría y Zoé Álvarez

TEJIDOS ANIMALES por Jorge Alegría y Zoé Álvarez TEJIDOS ANIMALES por Jorge Alegría y Zoé Álvarez ÍNDICE INTRODUCCIÓN EPITELIAL. TIPOS CONECTIVO. TIPOS ÓSEO.TIPOS MUSCULAR.TIPOS NERVIOSO.NEURONAS.CÉLULAS GLIALES. CÉLULAS DE SCHWANN INTRODUCCIÓN Células

Más detalles

HISTOLOGÍA. Rama de las ciencias que se ocupa del estudio de los tejidos.

HISTOLOGÍA. Rama de las ciencias que se ocupa del estudio de los tejidos. HISTOLOGÍA Rama de las ciencias que se ocupa del estudio de los tejidos. Tejido: agregado o conjunto de células que tienen igual función e igual origen embriológico. Composición de los tejidos a) Células:

Más detalles

En un organismo unicelular, como una bacteria o un protista, la célula única debe realizar todas las funciones necesarias para la vida.

En un organismo unicelular, como una bacteria o un protista, la célula única debe realizar todas las funciones necesarias para la vida. HISTOLOGIA ANIMAL En un organismo unicelular, como una bacteria o un protista, la célula única debe realizar todas las funciones necesarias para la vida. Tejidos Los animales pueden alcanzar grandes tallas

Más detalles

Histología. Definición Tejidos: concepto Clasificación n de los tejidos a animales fundamentales: criterios morfológicos y funcionales

Histología. Definición Tejidos: concepto Clasificación n de los tejidos a animales fundamentales: criterios morfológicos y funcionales Histología Definición Tejidos: concepto Clasificación n de los tejidos a animales fundamentales: criterios morfológicos y funcionales Tejido Epitelial Todos los epitelios se originan de las tres hojas

Más detalles

HISTOLOGÍA. Marcello Malpighi Microscopio de Hook ( )

HISTOLOGÍA. Marcello Malpighi Microscopio de Hook ( ) HISTOLOGÍA Marcello Malpighi 1628 1694 Microscopio de Hook (1635-1703) HISTOLOGÍA 1- Parte de la biología que estudia la composición, estructura y características de los tejidos orgánicos de los seres

Más detalles

TEJIDO ANIMAL. Los tejidos animales se clasifica en cuatro grupos: Epitelial, Conectivo, Muscular Y Nervioso

TEJIDO ANIMAL. Los tejidos animales se clasifica en cuatro grupos: Epitelial, Conectivo, Muscular Y Nervioso TEJIDO ANIMAL Los tejidos animales se clasifica en cuatro grupos: Epitelial, Conectivo, Muscular Y Nervioso 1. TEJIDO EPITELIAL: Incluye la piel y todas las superficies internas que cubren los órganos

Más detalles

En un organismo unicelular, como una bacteria o un protista, la célula única debe realizar todas las funciones necesarias para la vida.

En un organismo unicelular, como una bacteria o un protista, la célula única debe realizar todas las funciones necesarias para la vida. HISTOLOGIA HUMANA OBJETIVOS: Conocer los diferentes tipos de tejido que posee el cuerpo humano. Aprender a diferenciar los 4 tipos de tejidos fundamentales y conocer sus funciones. Conocer superficialmente

Más detalles

TEJIDOS 2. Tejidos conectivos. Tejido conjuntivo Tejido adiposo Tejido cartilaginoso Tejido óseo Tejido hematopoyético. Tipos

TEJIDOS 2. Tejidos conectivos. Tejido conjuntivo Tejido adiposo Tejido cartilaginoso Tejido óseo Tejido hematopoyético. Tipos Cajal II TEJIDOS 2 Tejidos conectivos Tipos Tejido conjuntivo Tejido adiposo Tejido cartilaginoso Tejido óseo Tejido hematopoyético TEJIDOS CONECTIVOS Se encargan de la nutrición, unión de otros tejidos,

Más detalles

SISTEMA NERVIOSO: MORFOFISIOLOGÍA

SISTEMA NERVIOSO: MORFOFISIOLOGÍA SISTEMA NERVIOSO: MORFOFISIOLOGÍA SISTEMA NERVIOSO El sistema nervioso permite que el organismo responda a los cambios del medio externo e interno. Este controla e integra las actividades funcionales de

Más detalles

Fisiología y Envejecimiento Sistema muscular

Fisiología y Envejecimiento Sistema muscular Tema 7 * Clasificación. * Funciones. * Anatomofisiología del músculo esquelético. * Mecanismo general de la contracción muscular. 1 Clasificación Los músculos se pueden clasificar según 3 criterios: 1.

Más detalles

Células Animales Especializadas PROFESORA LUCÍA MUÑOZ ROJAS

Células Animales Especializadas PROFESORA LUCÍA MUÑOZ ROJAS Células Animales Especializadas PROFESORA LUCÍA MUÑOZ ROJAS Célula Muscular 1. Los miocitos se han especializado en la contracción que permite el movimiento del tejido. 2. Están fusionados lateralmente

Más detalles

Bienvenidos al Laboratorio de Biología General II!

Bienvenidos al Laboratorio de Biología General II! Bienvenidos al Laboratorio de Biología General II! Dra. Omayra Hernández Vale omayra.hernandez1@upr.edu Ofic. R-116 Horas de Oficina: Lunes: 9:00-10:00 am; 12:00-2:30pm Miércoles: 12:00-1:00pm; 4:00-5:00

Más detalles

viernes, 26 de abril de 13 TEJIDOS ANIMALES

viernes, 26 de abril de 13 TEJIDOS ANIMALES TEJIDOS ANIMALES Se dividen en: TEJIDO EPITELIAL TEJIDOS CONECTIVOS TEJIDO SANGUÍNEO TEJIDOS MUSCULARES TEJIDO NERVIOSO TEJIDO EPITELIAL Es el tejido formado por una o varias capas de células, con la función

Más detalles

Tejidos animales. Presentación montada por Jose Antonio Pascual I Atlas Interactivo de Histología

Tejidos animales. Presentación montada por Jose Antonio Pascual I Atlas Interactivo de Histología Tejidos animales Presentación montada por Jose Antonio Pascual I Atlas Interactivo de Histología EPITELIOS DE REVESTIMIENTO SIMPLES APLANADOS POLIÉDRICOS ESTRATIFICADOS GLANDULARES glandulares Epitelios:

Más detalles

Tejido óseo. Tejido óseo compacto

Tejido óseo. Tejido óseo compacto Tejido óseo Tejido óseo compacto Tejido óseo esponjoso 4. Los tejidos animales: Tejido Muscular (estríado) Esquelético Tejido muscular estriado esquelético Tejido muscular estriado esquelético La célula

Más detalles

LOS NIVELES DE ORGANIZACIÓN DE LA MATERIA VIVA

LOS NIVELES DE ORGANIZACIÓN DE LA MATERIA VIVA Cajal I LOS NIVELES DE ORGANIZACIÓN DE LA MATERIA VIVA Niveles abióticos Niveles bióticos LOS NIVELES DE ORGANIZACIÓN DE LA MATERIA VIVA Niveles abióticos Niveles bióticos Partículas subatómicas Átomo

Más detalles

INSTITUCIÓN EDUCATIVA INEM JORGE ISAACS BIOLOGÍA GRADO DÉCIMO TEJIDOS ANIMALES

INSTITUCIÓN EDUCATIVA INEM JORGE ISAACS BIOLOGÍA GRADO DÉCIMO TEJIDOS ANIMALES INSTITUCIÓN EDUCATIVA INEM JORGE ISAACS BIOLOGÍA GRADO DÉCIMO TEJIDOS ANIMALES Los tejidos animales se clasifica en cuatro grupos: Epitelial, Conectivo, Muscular Y Nervioso 1. TEJIDO EPITELIAL: Incluye

Más detalles

Tejidos Animales. Tejido conectivo: se distribuye ampliamente por

Tejidos Animales. Tejido conectivo: se distribuye ampliamente por Tejidos Animales Los tejidos de los animales se dividen en cuatro tipos: epitelial, conectivo, muscular y nervioso. Los dos primeros son poco especializados, a diferencia de los segundos que se caracterizan

Más detalles

La Célula Animal

La Célula Animal Los Animales Niveles de Organización La Célula Animal Tejidos Animales La estructura animal tiene una jerarquía Tipos de Tejidos Tejido Epitelial Escamoso Cuboidal Columnar Glándulas Tejido Muscular Esquelético

Más detalles

Tejido Nervioso Las neuronas Las células gliales

Tejido Nervioso Las neuronas Las células gliales Tejido Nervioso Está formado por células y escasa sustancia extracelular. El material interpuesto entre las células no es un material predominante extracelular fibroso o amorfo como en el tejido conectivo,

Más detalles

ADIVINA QUÉ ES MERISTEMO PRIMARIO O APICAL!!

ADIVINA QUÉ ES MERISTEMO PRIMARIO O APICAL!! REPASO HISTOLOGÍA Tejido vegetal. Formado por células totipotentes. - Da lugar al cuerpo primario de la planta. - En ápices de raíces y tallos de la planta. - Responsable del crecimiento en longitud de

Más detalles

Biología y geología. Tramo III

Biología y geología. Tramo III Unidad 1: La organización del cuerpo humano Introducción: El ser humano, como ser vivo que es, está constituido por un cuerpo en el que podemos distinguir varios niveles de organización estructural y funcional.

Más detalles

Tema 10 (II). Los tejidos animales.

Tema 10 (II). Los tejidos animales. Tema 10 (II). Los tejidos animales. 1. Introducción. Cuando el volumen de una célula es excesivo la superficie de intercambio con el exterior no permite suministrar oxígeno y nutrientes a todas las regiones

Más detalles

BIOLOGÍA Y GEOLOGÍA. IES LAS VIÑAS. Manilva, Málaga SUSANA SERRADILLA

BIOLOGÍA Y GEOLOGÍA. IES LAS VIÑAS. Manilva, Málaga SUSANA SERRADILLA BIOLOGÍA Y GEOLOGÍA. IES LAS VIÑAS. Manilva, Málaga SUSANA SERRADILLA TIPOS DE TEJIDOS Conjunto de células similares que tienen generalmente el mismo origen embrionario y que funcionan conjuntamente para

Más detalles

Histología (estudio de los tejidos)

Histología (estudio de los tejidos) Histología (estudio de los tejidos) I. Introducción Un tejido es un conjunto de células de características semejantes que desempeñan una función parecida y se encuentra en una sustancia intercelular más

Más detalles

El sistema nervioso detecta y recibe los estímulos que llegan desde el interior y exterior del organismo, analiza su información para dar responder

El sistema nervioso detecta y recibe los estímulos que llegan desde el interior y exterior del organismo, analiza su información para dar responder El sistema nervioso detecta y recibe los estímulos que llegan desde el interior y exterior del organismo, analiza su información para dar responder en forma adecuada. Las funciones reguladoras e integradoras

Más detalles

TEMA 1. ORGANIZACIÓN DEL CUERPO HUMANO

TEMA 1. ORGANIZACIÓN DEL CUERPO HUMANO TEMA 1. ORGANIZACIÓN DEL CUERPO HUMANO I.- NIVELES DE ORGANIZACIÓN DE LOS SERES HUMANOS. Elementos o átomos C H O N P S Moléculas sencillas H 2 O O 2 Aminoácido Monosacárido Moléculas complejas Células

Más detalles

Tejido Muscular. La célula o fibra muscular es la unidad estructural y funcional del tejido muscular

Tejido Muscular. La célula o fibra muscular es la unidad estructural y funcional del tejido muscular Tejido Muscular La célula o fibra muscular es la unidad estructural y funcional del tejido muscular Cuando decimos fibra muscular no nos estamos refiriendo a un tipo de fibra extracelular, como es el caso

Más detalles

TEMA 1: El ser humano como organismo pluricelular LA CÉLULA

TEMA 1: El ser humano como organismo pluricelular LA CÉLULA TEMA 1: El ser humano como organismo pluricelular Qué es? Qué forma? LA CÉLULA Qué partes tiene? Para qué sirve? Epitelial Conjuntivo Cartilaginoso Tejidos Óseo Muscular nervioso Órganos Aparatos Unidad

Más detalles

3.- Identifique os epitelios que aparecen nos seguintes esquemas:

3.- Identifique os epitelios que aparecen nos seguintes esquemas: HISTOLOXÍA HUMANA 1.- Diga se as seguintes frases son verdadeiras (V) ou falsas (F): Un tecido é un conxunto de células semellantes que desempeñan análoga función. A parte da Bioloxía que estuda aos tecidos

Más detalles

3. La organización pluricelular

3. La organización pluricelular TEJIDOS VEGETALES Tejidos vegetales: tejidos meristemáticos Son los responsables del crecimiento del vegetal. Son pequeñas, tienen forma poliédrica, con paredes finas y vacuolas pequeñas y abundantes.

Más detalles

PROTEÍNAS. (Do grego proteios, de primordial importancia).

PROTEÍNAS. (Do grego proteios, de primordial importancia). PROTEÍNAS (Do grego proteios, de primordial importancia). Moléculas constituídas por C, H, O e N. As unidades que as forman son os aminoácidos (moléculas cun grupo amino (-NH2),e un grupo carboxilo (-COOH).

Más detalles

Tejido Conectivo. Kinesiologia. Professor: Verónica Pantoja. Lic. MSP. Objetivo de la clase :Describir, Identificar y clasificar el Tejido conectivo

Tejido Conectivo. Kinesiologia. Professor: Verónica Pantoja. Lic. MSP. Objetivo de la clase :Describir, Identificar y clasificar el Tejido conectivo Tejido Conectivo Professor: Verónica Pantoja. Lic. MSP. Kinesiologia Objetivo de la clase :Describir, Identificar y clasificar el Tejido conectivo IPCHILE - DOCENTE: Veronica Pantoja S. 2013 Tejido que

Más detalles

UNIVERSIDAD NACIONAL DE LA PATAGONIA SAN JUAN BOSCO FACULTAD DE HUMANIDADES Y CIENCIAS SOCIALES

UNIVERSIDAD NACIONAL DE LA PATAGONIA SAN JUAN BOSCO FACULTAD DE HUMANIDADES Y CIENCIAS SOCIALES UNIVERSIDAD NACIONAL DE LA PATAGONIA SAN JUAN BOSCO FACULTAD DE HUMANIDADES Y CIENCIAS SOCIALES CATEDRA: INTRODUCCIÓN A LA BIOLOGÍA (L.I.G.A.) TRABAJO PRACTICO Nº 3 (TEJIDOS) ALUMNO: FECHA: TEJIDO VEGETAL

Más detalles

1 Los niveles de organización

1 Los niveles de organización 1 La organización del ser humano 1 Los niveles de organización LOS NIVELES DE ORGANIZACIÓN DE LOS SERES VIVOS de menor a mayor complejidad, son Nivel atómico y molecular Los bioelementos, como el carbono,

Más detalles

Este tejido carece de vasos sanguíneo, sólo presentan terminaciones nerviosas.

Este tejido carece de vasos sanguíneo, sólo presentan terminaciones nerviosas. TEJIDOS ANIMALES. TEJIDO EPITELIAL. El tejido epitelial puede ser; tejido epitelial de revestimiento y tejido epitelial glandular. Pavimentoso monoestratificado Cubico cilindrico epitelial de revestimiento

Más detalles

SISTEMA NERVIOSO Y ENDOCRINO. martes, 19 de marzo de 13

SISTEMA NERVIOSO Y ENDOCRINO. martes, 19 de marzo de 13 SISTEMA NERVIOSO Y ENDOCRINO El SISTEMA NERVIOSO se encarga de recibir la información y elaborar las respuestas adecuadas. E s e l procesador de información: coordina y relaciona todas las funciones corporales.

Más detalles

FISIOLOGÍA DEL CUERPO HUMANO

FISIOLOGÍA DEL CUERPO HUMANO FISIOLOGÍA DEL CUERPO HUMANO FUNCIONES VITALES NUTRICIÓN RELACIÓN REPRODUCCIÓN LA FUNCIÓN DE RELACIÓN La función de relación permite a los seres vivos captar los cambios (estímulos) que se producen fuera

Más detalles

En cualquier caso las células han de tener superficies en contacto con el medio interno para alimentarse y relacionarse.

En cualquier caso las células han de tener superficies en contacto con el medio interno para alimentarse y relacionarse. 2 - Tejidos Las células de nuestro organismo se organizan en tejidos En este tema se estudiarán los tejidos humanos prestando especial atención a los tejidos implicados en los órganos locomotores; conjuntivo,

Más detalles

LÍPIDOS A P A L A B R A L Í P I D O P R O C E D E D O G R E G O L Y P O S, Q U E S I G N I F I C A G R A X A.

LÍPIDOS A P A L A B R A L Í P I D O P R O C E D E D O G R E G O L Y P O S, Q U E S I G N I F I C A G R A X A. LÍPIDOS A P A L A B R A L Í P I D O P R O C E D E D O G R E G O L Y P O S, Q U E S I G N I F I C A G R A X A. LÍPIDOS Constitúen un grupo moi heteroxéneo de moléculas orgánicas que realizan funcións moi

Más detalles

Alfonso Blanco Rodríguez Aniceto Méndez Sánchez José Pérez Arévalo Mª José Bautista Pérez Juana Martín de las Mulas González-Albo

Alfonso Blanco Rodríguez Aniceto Méndez Sánchez José Pérez Arévalo Mª José Bautista Pérez Juana Martín de las Mulas González-Albo Prácticas de Histología a Veterinaria (Tejidos) Alfonso Blanco Rodríguez Aniceto Méndez Sánchez José Pérez Arévalo Mª José Bautista Pérez Juana Martín de las Mulas González-Albo Autores Alfonso Blanco

Más detalles

GLÍCIDOS. Carmen Cid Manzano. I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense. Departamento Bioloxía e Xeoloxía.

GLÍCIDOS. Carmen Cid Manzano. I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense. Departamento Bioloxía e Xeoloxía. GLÍCIDOS Carmen Cid Manzano I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense. Departamento Bioloxía e Xeoloxía. CONCEPTO DE GLÍCIDOS Antigamente chamóuselle Hidratos de Carbono, xa que a súa fórmula empírica: C n ( H 2 O

Más detalles

Cátedra Fisiología Animal Laboratorio Biotecnología Animal

Cátedra Fisiología Animal Laboratorio Biotecnología Animal Bases Biológicas de la Producción Animal Cátedra Fisiología Animal Laboratorio Biotecnología Animal Rafael Fernández y Martín Federico Pereira Bonnet Isabel La Rosa Pablo de Paz Sierra Dr. Daniel Salamone

Más detalles

2.5 - Tejido nervioso

2.5 - Tejido nervioso 2.5 - Tejido nervioso Tejido especializado en la transmisión de información Se basa en una células llamadas Células nerviosas o Neuronas Estas células necesitan la ayuda de células auxiliares: células

Más detalles

LA REGULACIÓN Y COORDINACIÓN DEL ORGANISMO permite elaborar. se realiza mediante RESPUESTAS SISTEMA NERVIOSO SISTEMA HORMONAL. ante.

LA REGULACIÓN Y COORDINACIÓN DEL ORGANISMO permite elaborar. se realiza mediante RESPUESTAS SISTEMA NERVIOSO SISTEMA HORMONAL. ante. Control nervioso y hormonal se realiza mediante LA REGULACIÓN Y COORDINACIÓN DEL ORGANISMO permite elaborar SISTEMA NERVIOSO utilizando IMPULSOS NERVIOSOS SISTEMA HORMONAL utilizando HORMONAS RESPUESTAS

Más detalles

Nutrición: Aparato circulatorio

Nutrición: Aparato circulatorio Nutrición: Aparato circulatorio Transporte de sustancias Nutrientes O 2 Productos de desecho del metabolismo CO 2 APARATO CIRCULATORIO. Sistema de transporte que mueve el medio interno para hacer llegar

Más detalles

CURSO 3º E.S.O. I.E.S. ENRIQUE DIEZ PUEBLA DE LA CALZADA

CURSO 3º E.S.O. I.E.S. ENRIQUE DIEZ PUEBLA DE LA CALZADA FUNCIÓN DE RELACIÓN CURSO 3º E.S.O. I.E.S. ENRIQUE DIEZ CANEDO PUEBLA DE LA CALZADA Índice Introducción Función de relación y Función de coordinación El Sistema Nervioso Células del stma nervioso Impulso

Más detalles

Tejido Nervioso. Kinesiologia. Professor: Verónica Pantoja. Lic. MSP.

Tejido Nervioso. Kinesiologia. Professor: Verónica Pantoja. Lic. MSP. Tejido Nervioso Professor: Verónica Pantoja. Lic. MSP. Kinesiologia Objetivo: Identificar las principales estructuras y características histológicas del tejido nervioso IPCHILE DOCENTE:Veronica Pantoja

Más detalles

Característica principal:

Característica principal: TEJIDOS CONECTIVOS TEJIDOS CONECTIVOS Son un grupo de tejidos que se encargan del sostén y protección del resto de las estructuras del cuerpo del animal. Característica principal: Sus células están rodeadas

Más detalles

Biología 3º E.S.O. 2015/16

Biología 3º E.S.O. 2015/16 Biología 3º E.S.O. 01/16 TEMA 1: La organización del cuerpo humano Ficha número 1 1.- A qué tipo de función vital corresponden las siguientes situaciones? a) Retirar la mano cuando nos quemamos. b) Formar

Más detalles

TEJIDOS ANIMALES. (POCO MODIFICADOS)

TEJIDOS ANIMALES. (POCO MODIFICADOS) 4. Los animales. Los primeros animales aparecieron hace 750 millones de años, cuando un tipo de protozoo inició un proceso evolutivo que le llevó a alcanzar la pluricelularidad. 4.1.- Características generales.

Más detalles

FISIOLOGÍA DEL CUERPO HUMANO

FISIOLOGÍA DEL CUERPO HUMANO FISIOLOGÍA DEL CUERPO HUMANO FUNCIONES VITALES NUTRICIÓN RELACIÓN REPRODUCCIÓN LA FUNCIÓN DE RELACIÓN La función de relación permite a los seres vivos captar los cambios (estímulos) que se producen fuera

Más detalles

SISTEMAS DE CONTROL Y MOVIMIENTO HUMANO TEJIDOS CORPORALES DR OSCAR MELENDEZ

SISTEMAS DE CONTROL Y MOVIMIENTO HUMANO TEJIDOS CORPORALES DR OSCAR MELENDEZ SISTEMAS DE CONTROL Y MOVIMIENTO HUMANO TEJIDOS CORPORALES DR OSCAR MELENDEZ TEJIDO: INTRODUCCION CONCEPTOS GENERALES ESTRUCTURA FORMADA POR EL MISMO TIPO DE CELULAS Y QUE REALIZAN UNA FUNCION ESPECÍFICAS.

Más detalles

CAMBIOS. Receptor. Centro integrador. Efector. Impulso Nervioso. Neuronas. Sistemas de control y coordinación. Por medio de.

CAMBIOS. Receptor. Centro integrador. Efector. Impulso Nervioso. Neuronas. Sistemas de control y coordinación. Por medio de. Sistema Nervioso CAMBIOS Sistemas de control y coordinación SIST. NERVIOSO SIST. ENDOCRINO ESTÍMULO RESPUESTA Receptor Efector Centro integrador Por medio de Impulso Nervioso Vías nerviosas Compues-tas

Más detalles

Unidad 2. Neurona y Transmisión Sináptica. Estudio Anatomo-Funcional del Sistema Nervioso

Unidad 2. Neurona y Transmisión Sináptica. Estudio Anatomo-Funcional del Sistema Nervioso Unidad 2. Neurona y Transmisión Sináptica Estudio Anatomo-Funcional del Sistema Nervioso Objetivos Conocer los principales tipos de células nerviosas. Conocer la estructura externa e interna de la neurona.

Más detalles

Universidad Nacional del Nordeste Facultad de Medicina Cátedra II de Histología y Embriología

Universidad Nacional del Nordeste Facultad de Medicina Cátedra II de Histología y Embriología Universidad Nacional del Nordeste Facultad de Medicina Cátedra II de Histología y Embriología ACTIVIDAD N 4 Tejido cartilaginoso. Tejido óseo. CARTÍLAGO HIALINO TRÁQUEA TRÁQUEA La tráquea es un tubo flexible

Más detalles

Los tejidos animales y vegetales

Los tejidos animales y vegetales Los tejidos animales y vegetales Imagen de tejidos animales de monitor bajo licencia Creative Commons, Fuente: Wikipedia 1. Concepto de tejido En biología se llama tejido a una estructura constituida por

Más detalles

Tejido conjuntivo adulto ( conectivo)

Tejido conjuntivo adulto ( conectivo) Clasificación: Tejido conjuntivo adulto ( conectivo) Tejido conjuntivo propiamente dicho Laxo Denso modelado (regular) no modelado (irregular) Tejido conjuntivo de propiedades especiales Adiposo Reticular

Más detalles

b) Se pueden realizar cortes de especímenes congelados con un criostato. a) Ramón y Cajal hizo observó las neuronas al microscopio electrónico.

b) Se pueden realizar cortes de especímenes congelados con un criostato. a) Ramón y Cajal hizo observó las neuronas al microscopio electrónico. 1.- Señale la respuesta correcta: a) La fijación se puede hacer con formol. Se pueden realizar cortes de especímenes congelados con un criostato. La fijación se puede hacer con formol y glutaraldehído.

Más detalles

2. A codia oceánica e a codia continental A plataforma continental galega

2. A codia oceánica e a codia continental A plataforma continental galega O INTERIOR DA TERRA 1. Aproximación descriptiva ao modelo en capas e dinámico do interior da terra. As capas: Codia. Manto. Núcleo. A Dinámica da terra. As Placas tectónicas. 2. A codia oceánica e a codia

Más detalles

Constitución del Sistema Nervioso

Constitución del Sistema Nervioso LA NEURONA Constitución del Sistema Nervioso El Sistema Nervioso nos permite reaccionar y adaptarnos al entorno en el que estamos, así como regular las actividades internas. Capta información del exterior

Más detalles

ACTIVIDADES DE PENDIENTES: BIOLOGÍA Y GEOLOGÍA DE 3º DE E.S.O.

ACTIVIDADES DE PENDIENTES: BIOLOGÍA Y GEOLOGÍA DE 3º DE E.S.O. Actividades de Recuperación para Septiembre BIOLOGÍA Y GEOLOGÍA 3º E.S.O.. CURSO 2016/2017 ACTIVIDADES DE PENDIENTES: BIOLOGÍA Y GEOLOGÍA DE 3º DE E.S.O. El alumno con la materia de Biología y Geología

Más detalles

EL SISTEMA NERVIOSO 1. La comunicación nerviosa neuronas células de neuroglia. receptores circuitos neuronales efectores

EL SISTEMA NERVIOSO 1. La comunicación nerviosa neuronas células de neuroglia. receptores circuitos neuronales efectores EL SISTEMA NERVIOSO 1. La comunicación nerviosa El sistema nervioso es el encargado de recibir señales, transformarlas en impulsos y transmitirlas a través del cuerpo de los organismos. Esta formado por

Más detalles

Fundación H.A. Barceló Facultad de Medicina

Fundación H.A. Barceló Facultad de Medicina Fundación H.A. Barceló Facultad de Medicina LICENCIATURA EN NUTRICION PRIMER AÑO FISIOLOGIA MODULO 9 1 MODULO 9: COMUNICACIÓN, CONTROL E INTEGRACIÓN Células del Sistema Nervioso OBJETIVOS - Reconocer las

Más detalles

Bases Estructurales del Comportamiento Elemental I. 1a Sesión

Bases Estructurales del Comportamiento Elemental I. 1a Sesión Bases Estructurales del Comportamiento Elemental I 1a Sesión BASES ESTRUCTURALES DEL COMPORTAMIENTO NEURONAL 1.Células y propiedades fisiológicas del citoplasma 2.Especialización de las células y tejidos

Más detalles

CONECTIVO. El tejido conectivo es el principal constituyente del organismo. Se le considera

CONECTIVO. El tejido conectivo es el principal constituyente del organismo. Se le considera CONECTIVO El tejido conectivo es el principal constituyente del organismo. Se le considera como un tejido de sostén puesto que sostiene y cohesiona a otros tejidos dentro de los órganos, sirve de soporte

Más detalles

CELULAS DEL SISTEMA NERVIOSO CENTRAL. Universidad Intercontinental UIC

CELULAS DEL SISTEMA NERVIOSO CENTRAL. Universidad Intercontinental UIC CELULAS DEL SISTEMA NERVIOSO CENTRAL Universidad Intercontinental UIC Área de la Salud Facultad de Psicología Mtro. Gabriel Perea UNIDAD ELEMENTAL DEL SISTEMA NERVIOSO 2 Neuronas y neuroglia EL TEJIDO

Más detalles

TEJIDO NERVIOSO. Dr. Vittorio Zaffiri M. Marzo 2007

TEJIDO NERVIOSO. Dr. Vittorio Zaffiri M. Marzo 2007 TEJIDO NERVIOSO Dr. Vittorio Zaffiri M. Marzo 2007 Características y funciones básicas del tejido nervioso -Se origina en el ectoderma. -Principales componentes: -Células -Escaso material intercelular.

Más detalles

Sangre. Como parte del tejido conectivo esta formada por células y substancia intercelular llamada plasma

Sangre. Como parte del tejido conectivo esta formada por células y substancia intercelular llamada plasma Sangre Sangre Como parte del tejido conectivo esta formada por células y substancia intercelular llamada plasma Las células sanguíneas se dividen en: 1. Glóbulos rojos 2. Glóbulos blancos 3. Plaquetas

Más detalles

SINAPSIS. TEORÍA NEURONAL

SINAPSIS. TEORÍA NEURONAL 33 SINAPSIS. TEORÍA NEURONAL ESTRUCTURA DEL TEMA: 33.1. Generalidades. 33.2. Microscopía óptica. 33.3. Microscopía electrónica. 33.1. GENERALIDADES Además de generar el impulso nervioso, las neuronas han

Más detalles

PRESENTACIÓN SOBRE TEJIDOS ANIMALES. Imágenes tomadas de la Universidad de Vigo, UPM, Universidad Nacional de México, Universidad de Pamamá

PRESENTACIÓN SOBRE TEJIDOS ANIMALES. Imágenes tomadas de la Universidad de Vigo, UPM, Universidad Nacional de México, Universidad de Pamamá PRESENTACIÓN SOBRE TEJIDOS ANIMALES Imágenes tomadas de la Universidad de Vigo, UPM, Universidad Nacional de México, Universidad de Pamamá Dr. Ciniglio, Durán y Jaramillo, U. Panamá EPITELIAL De revestimiento

Más detalles

Par organizar correctamente la vida, primero organicemos lo no vivo: Átomos- moléculas- macromoléculas-organelos-

Par organizar correctamente la vida, primero organicemos lo no vivo: Átomos- moléculas- macromoléculas-organelos- En los organismos vegetales y animales, sus células están organizadas en tejidos, órganos y sistemas. La célula es el nivel de organizacióin mínimo de la vida. Par organizar correctamente la vida, primero

Más detalles

SESIÓN 10 UNIDAD: TEJIDO NERVIOSO..

SESIÓN 10 UNIDAD: TEJIDO NERVIOSO.. SESIÓN 10 UNIDAD: TEJIDO NERVIOSO.. I.- OBJETIVOS DE LA SESIÓN: Al término de la sesión, los alumnos deberán ser capaces de: Definir el concepto de tejido nervioso, como un tejido altamente especializado,

Más detalles

Tejido epitelial. Tejido epitelial. Características generales de los epitelios. La cohesión intercelular. Combinaciones de unión.

Tejido epitelial. Tejido epitelial. Características generales de los epitelios. La cohesión intercelular. Combinaciones de unión. Tejido epitelial. Tejido epitelial Epitelios de revestimiento. Epitelio glandular. Tejido epitelial. 1 Tejido epitelial. 2 Características generales de los epitelios. La cohesión entre sus células. La

Más detalles

TEJIDO CONJUNTIVO. Generalidades. Composición Células Matriz extracelular

TEJIDO CONJUNTIVO. Generalidades. Composición Células Matriz extracelular Clase I TEJIDO CONJUNTIVO TEJIDO CONJUNTIVO Generalidades Composición Células Matriz extracelular Células del tejido conjuntivo Residentes (fijas): fibroblastos células reticulares células mesenquimáticas

Más detalles

TEMA 4: OS ANIMAIS. CARACTERÍSTICAS XERAIS

TEMA 4: OS ANIMAIS. CARACTERÍSTICAS XERAIS TEMA 4: OS ANIMAIS. CARACTERÍSTICAS XERAIS Os animais son os seres vivos máis diversos e realizan as tres funcións vitais de forma diferente e condicionada á súa diversidade (hábitat, tipo de alimentación,

Más detalles

LAS PERSONAS Y LA SALUD (III)

LAS PERSONAS Y LA SALUD (III) LAS PERSONAS Y LA SALUD (III) 1 Estímulo: Variaciones del medio que son capaces de producir una respuesta. Receptor sensitivo (órganos de los sentidos): Células o estructuras especializadas que reconocen

Más detalles

Células especializadas

Células especializadas Células especializadas Célula muscular Has aprendido en años anteriores que el tejido muscular permite el movimiento del cuerpo. Las células que componen este tejido reciben el nombre de miocitos y se

Más detalles

Tejido muscular. Kinesiologia. Professor: Verónica Pantoja. Lic. MSP.

Tejido muscular. Kinesiologia. Professor: Verónica Pantoja. Lic. MSP. Tejido muscular Professor: Verónica Pantoja. Lic. MSP. Kinesiologia Objetivo: Identificar la estructura histológicas especializadas de los tejidos musculares. IPCHILE DOCENTE:Veronica Pantoja S. 2013 Generalidades

Más detalles

MUSCULO CARDIACO Y VASOS SANGUINEOS

MUSCULO CARDIACO Y VASOS SANGUINEOS MUSCULO CARDIACO Y VASOS SANGUINEOS I. MUSCULO CARDIACO. Existen tres clases de tejido muscular, compuestos por fibras musculares que se distinguen por su estructura microscópica, distribución, inervación

Más detalles

TEMA 6. RELACIÓN Y COORDINACIÓN HUMANAS I

TEMA 6. RELACIÓN Y COORDINACIÓN HUMANAS I TEMA 6. RELACIÓN Y COORDINACIÓN HUMANAS I LOS SISTEMAS DE RELACIÓN Y COORDINACIÓN La función de relación consiste en la capacidad de un ser vivo para captar estímulos del medio y elaborar respuestas adecuadas

Más detalles

Generalidades de Sistema Nervioso

Generalidades de Sistema Nervioso Generalidades de Sistema Nervioso Ximena Rojas Universidad de Chile Sistema Nervioso El sistema nervioso incluye todo el tejido nervioso del cuerpo. Sus funciones son: Proveer información acerca de los

Más detalles

TEJIDOS ANIMALES: HISTOLOGÍA

TEJIDOS ANIMALES: HISTOLOGÍA TEJIDOS ANIMALES: HISTOLOGÍA TEJIDO- Es un conjunto de células especializadas en realizar una determinada actividad. Por ejemplo, el tejido epitelial está formado por células que recubren superficies;

Más detalles

TRABAJO PRÁCTICO Nº9 Forma y función de los animales

TRABAJO PRÁCTICO Nº9 Forma y función de los animales TRABAJO PRÁCTICO Nº9 Forma y función de los animales 1) Cómo se originan las estructuras que están adaptadas a funciones específicas en los animales? A) La selección natural favorece a las estructuras

Más detalles

Existen mas de 600 músculos en el cuerpo Musculo cardiaco, musculo Liso y Musculo Esqueletal El 40 al 50% del peso corporal corresponde al músculo

Existen mas de 600 músculos en el cuerpo Musculo cardiaco, musculo Liso y Musculo Esqueletal El 40 al 50% del peso corporal corresponde al músculo Existen mas de 600 músculos en el cuerpo Musculo cardiaco, musculo Liso y Musculo Esqueletal El 40 al 50% del peso corporal corresponde al músculo esquelético Junto con el esqueleto, los músculos determinan

Más detalles

La Contracción Muscular

La Contracción Muscular La Contracción Muscular El 40 % del cuerpo está formado por músculo esquelético y el 10 % por músculo liso y cardiaco. El músculo esquelético está formado por fibras musculares, cada una contiene cientos

Más detalles

INTRODUCCIÓN A LOS SISTEMAS Y TEGUMENTOS. Dr. Julio Cárdenas V. Fac. Cs. Químicas y Farmacéuticas

INTRODUCCIÓN A LOS SISTEMAS Y TEGUMENTOS. Dr. Julio Cárdenas V. Fac. Cs. Químicas y Farmacéuticas INTRODUCCIÓN A LOS SISTEMAS Y TEGUMENTOS Dr. Julio Cárdenas V. Fac. Cs. Químicas y Farmacéuticas Organización General Cuerpo Humano Células Tejidos Órganos Sistemas CUERPO HUMANO Rango de visibilidad Tipos

Más detalles

Trabajo Final: Curso de Neurobiología y Plasticidad Neuronal

Trabajo Final: Curso de Neurobiología y Plasticidad Neuronal Trabajo Final: Curso de Neurobiología y Plasticidad Neuronal Alumno: Horacio Hernández www.asociacioneducar.com Mail: informacion@asociacioneducar.com Facebook: www.facebook.com/neurocienciasasociacioneducar

Más detalles

TEJIDO MUSCULAR ESTRIADO ESQUELÉTICO

TEJIDO MUSCULAR ESTRIADO ESQUELÉTICO 19 TEJIDO MUSCULAR ESTRIADO ESQUELÉTICO ESTRUCTURA DEL TEMA: 19.1. Generalidades. 19.2. célula muscular estriada esquelética. 19.3. Células satélites. 19.4. Heterogeneidad de las fibras musculares estriadas

Más detalles

Tejido Conjuntivo TEJIDO CONJUNTIVO. Constituyentes y variedades. Curso Biología Celular y Tisular, Componentes:

Tejido Conjuntivo TEJIDO CONJUNTIVO. Constituyentes y variedades. Curso Biología Celular y Tisular, Componentes: Universidad de la República Facultad de Medicina Escuelas de Tecnología Médica Tejido Conjuntivo Constituyentes y variedades Componentes: Células del tejido conjuntivo. Matriz extracelular (Sustancia fundamental

Más detalles

SUSANA SERRADILLA IES LAS VIÑAS. MANILVA. ORGANIZACIÓN BÁSICA DEL CUERPO HUMANO III

SUSANA SERRADILLA IES LAS VIÑAS. MANILVA. ORGANIZACIÓN BÁSICA DEL CUERPO HUMANO III SUSANA SERRADILLA IES LAS VIÑAS. MANILVA. ORGANIZACIÓN BÁSICA DEL CUERPO HUMANO III TIPOS DE TEJIDOS Conjunto de células similares que tienen generalmente el mismo origen embrionario y que funcionan conjuntamente

Más detalles

LA FUNCIÓN DE RELACIÓN

LA FUNCIÓN DE RELACIÓN LA FUNCIÓN DE RELACIÓN LA FUNCIÓN DE RELACIÓN cambios en el medio ambiente los ÓRGANOS DE LOS SENTIDOS reciben la información la información recibida se procesa en el SISTEMA NERVIOSO el sistema nervioso

Más detalles

ATLAS de HISTOLOGÍA VEGETAL y ANIMAL HISTOLOGÍA ANIMAL 3. TEJIDO CONJUNTIVO SANGRE

ATLAS de HISTOLOGÍA VEGETAL y ANIMAL HISTOLOGÍA ANIMAL 3. TEJIDO CONJUNTIVO SANGRE ATLAS de HISTOLOGÍA VEGETAL y ANIMAL HISTOLOGÍA ANIMAL 3. TEJIDO CONJUNTIVO SANGRE Pilar Molist Manuel A. Pombal Manuel Megías Depto. de Biología Funcional y Ciencias de la Salud Facultad de Biología Universidad

Más detalles