CEIP ISAAC PERAL PROGRAMACIÓN EDUCACIÓN PLÁSTICA. 5º E. Primaria

Transcripción

1 CEIP ISAAC PERAL PROGRAMACIÓN EDUCACIÓN PLÁSTICA 5º E. Primaria 1

2 Esta programación foi elaborada segundo as directrices fixadas pola Comisión de Coordinación Pedagóxica do CEIP Isaac Peral e aplicando a lexislación vixente da LOMCE DECRETO 105/2014, do 4 de setembro, polo que se establece o currículo da educación primaria na Comunidade Autónoma de Galicia 2

3 INDICE 1. Introdución e contextualización 2. Obxectivos da Educación Primaria 3. Competencias clave 4. Obxectivos, contidos, criterios de avaliaciñon e estándares de aprendizaxe 5. Ensinanzas trasversais 6. Procedimentos e instrumentos de avaliación y Criterios de cualificación 7. Metodoloxía 8. Organización de espazos 9. Materiais e recursos didácticos 10. Atención á diversidade 11. Incorporación das TIC 12. Accións de contribución ao proxecto lector do centro 13. Accións de contribución ao proxecto lingüístico do centro 14. Accións de contribución ao plan de convivencia do centro. 15. Actividades complementarias e extraescolares 16. Avaliación da programación. 17. Modificaciones propostas na memoria do curso anterior 3

4 1. INTRODUCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN A educación plástica forma parte, xunto coa educación musical, da área de expresión artística, unha das disciplinas específicas establecidas na LOMCE. Esta área é de gran importancia para o alumnado xa que estimula o pensamento crítico desenvolvendo a creatividade, imaxinación, autonomía, a capacidade comunicativa e a socialización xa que as diferentes manifestacións artísticas teñen unha presenza constante no contorno do alumnado formando parte de múltiples aspectos da súa socialización e comunicación. A área de expresión plástica de primeiro dividirémola en dous bloques que serán traballados de forma integrada, non ailladamente: Bloque 1. Educación audiovisual Bloque 2. Expresión artística Bloque 3: Debuxo xeométrico. A área impartirase nun contexto sociocultural medio, no que, en xeral, podemos contar co apoio e cooperación das familias. A área impartirase en lingua castelá nun ambiente sociolingüístico familiar tamén castelá. 2. OBXECTIVOS DA EDUCACIÓN PRIMARIA A educación primaria contribuirá a desenvolver nos nenos e nas nenas as capacidades que lles permitan: a) Coñecer e apreciar os valores e as normas de convivencia, aprender a obrar de acordo con elas, prepararse para o exercicio activo da cidadanía e respectar os dereitos humanos, así como o pluralismo propio dunha sociedade democrática. b) Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como actitudes de confianza en si mesmo/a, sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe, e espírito emprendedor. c) Adquirir habilidades para a prevención e para a resolución pacífica de conflitos que lles permitan desenvolverse con autonomía no ámbito familiar e doméstico, así como nos grupos sociais cos que se relacionan. d) Coñecer, comprender e respectar as diferentes culturas e as diferenzas entre as persoas, a igualdade de dereitos e oportunidades de homes e mulleres e a non discriminación de persoas con discapacidade nin por outros motivos. e) Coñecer e utilizar de xeito apropiado a lingua galega e a lingua castelá, e desenvolver hábitos de lectura en ambas as linguas. 4

5 f) Adquirir en, polo menos, unha lingua estranxeira a competencia comunicativa básica que lles permita expresar e comprender mensaxes sinxelas e desenvolverse en situacións cotiás. g) Desenvolver as competencias matemáticas básicas e iniciarse na resolución de problemas que requiran a realización de operacións elementais de cálculo, coñecementos xeométricos e estimacións, así como ser quen de aplicalos ás situacións da súa vida cotiá. h) Coñecer os aspectos fundamentais das ciencias da natureza, as ciencias sociais, a xeografía, a historia e a cultura, con especial atención aos relacionados e vinculados con Galicia. i) Iniciarse na utilización, para a aprendizaxe, das tecnoloxías da información e da comunicación, desenvolvendo un espírito crítico ante as mensaxes que reciben e elaboran. j) Utilizar diferentes representacións e expresións artísticas e iniciarse na construción de propostas visuais e audiovisuais. k) Valorar a hixiene e a saúde, aceptar o propio corpo e o das demais persoas, respectar as diferenzas e utilizar a educación física e o deporte como medios para favorecer o desenvolvemento persoal e social. l) Coñecer e valorar os animais máis próximos ao ser humano e adoptar modos de comportamento que favorezan o seu coidado. m) Desenvolver as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións coas demais persoas, así como unha actitude contraria á violencia, aos prexuízos de calquera tipo e aos estereotipos sexistas e de discriminación por cuestións de diversidade afectivo-sexual. n) Fomentar a educación viaria e actitudes de respecto que incidan na prevención dos accidentes de tráfico. o) Coñecer, apreciar e valorar as singularidades culturais, lingüísticas, físicas e sociais de Galicia, poñendo de relevancia as mulleres e homes que realizaron achegas importantes á cultura e á sociedade galegas. 3. COMPETENCIAS CLAVE As competencias clave do currículo serán as seguintes: a) Comunicación lingüística (CCL). b) Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCT). c) Competencia dixital (CD). d) Aprender a aprender (CAA). e) Competencias sociais e cívicas (CSC). 5

6 f) Sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE). g) Conciencia e expresións culturais (CCEC). 6

7 4. OBXECTIVOS, CONTIDOS, CRITERIOS DE AVALIACIÑON E ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE BLOQUE 1. EDUCACIÓN AUDIOVISUAL OBXECTIVOS CONTIDOS CRITERIOS DE AVALIACIÓN ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE COMPETENCIAS CLAVE e B1.1. Indagación sobre as posibilidades plásticas dos elementos naturais e o seu uso con fins expresivos. B1.1. Distinguir as diferenzas fundamentais entre as imaxes fixas e en movemento, clasificándoas seguindo patróns aprendidos. EPB Recoñece as imaxes fixas e en movemento e clasifícaas EPB Debuxa aspectos da vida cotiá. CSIEE e B1.2. Exploración das posibilidades de materiais, texturas, formas, cores etc. sobre diferentes soportes. B1.3. Análise da interrelación dos códigos e a intencionalidade comunicativa. B1.4. Interese por aplicar ás representacións plásticas os descubrimentos obtidos na exploración de materiais. B1.2. Identificar e describir os materiais, utensilios e soportes, texturas, formas e colores; comprobando as posibilidades que achegan para a creación artística. EPB Identifica os recursos e os materiais utilizados para elaborar unha obra. EPB Analiza as posibilidades de materiais, texturas, formas e cores aplicadas sobre diferentes soportes. CCL B1.5. Exploración das posibilidades expresivas da liña segundo a forma, a dirección, a situación espacial e a sensación de movemento e de repouso. e B1.6. Documentación, rexistro e valoración de formas artísticas e artesanais representativas da expresión cultural. B1.7. Realización de fotografías (enfoque e planos) para enriquecer un informe, para recoller actividades de centro, para ilustrar unha noticia, B1.3. Aproximarse á lectura, análise e interpretación da arte e as imaxes fixas e en movemento nos seus contextos culturais e históricos, comprendendo, de maneira crítica, o significado e función social, sendo capaz de elaborar imaxes novas a partir dos coñecementos adquiridos. 7 EPB Coñece a evolución da fotografía desde o branco/negro á cor, do formato papel ao dixital, e valora as posibilidades que proporciona a tecnoloxía. EPB Realiza fotografías utilizando medios tecnolóxicos, analizando, a posteriori, se o encadre é o máis axeitado para o propósito inicial. CCL CCL EPB Recoñece os diferentes

8 BLOQUE 2. EXPRESIÓN ARTÍSTICA temas da fotografía. OBXECTIVOS CONTIDOS CRITERIOS DE AVALIACIÓN ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE COMPETENCIAS CLAVE e B2.1. Uso de texturas para caracterizar imaxes e obxectos, e para o tratamento de imaxes dixitalizadas. B2.2. Preparación de documentos propios da comunicación artística: carteis, programas e guías. B2.1. Experimentar coas imaxes como unha ferramenta para deseñar documentos de información e comunicación (carteis, guías, folletos etc.) EPB Realiza composicións que transmitan emocións e sensacións básicas, utilizando distintos elementos e recursos para os axustar ás necesidades. CSIEE CCL B2.3. Disposición á orixinalidade e á espontaneidade á hora de plasmar ideas. EPB Busca un cartel e confecciona o seu propio anuncio. CSIEE e a B2.4. Comparación entre as formas que a representación do espazo adopta en diferentes áreas ou ámbitos, como mapas de estradas, guías, pintura de paisaxes e planos. B2.5. Construción de estruturas e transformación de espazos usando nocións métricas e de perspectiva. B2.2. Realizar planos, mapas e carteis, individualmente e en grupo; manexando as ferramentas básicas do debuxo xeométrico. EPB Confecciona planos, e mapas simples coa axuda das ferramentas básicas, individualmente e en grupo. EPB Utiliza e manexa os elementos que estruturan o espazo gráfico (cuadrícula). CMCCT CSC CMCT B2.6. Establecemento de revisións e reflexión sobre o traballo. EPB Participa nas actividades propostas e amosa interese por elas, colaborando sempre que se trate dun traballo en grupo CSC e B2.7. Análise das formas de representación de volumes no plano segundo o punto de vista ou a situación no espazo. B2.8. Representación con B2.3. Imaxinar, debuxar e elaborar obras tridimensionais con diferentes materiais. EPB Representa con claroscuro a sensación espacial de composicións volumétricas. EPB Experimenta coa superposición de planos para crear CCL 8

9 distinta intencionalidade de formas abertas e pechadas, e dos límites e contornos e superficies. volume. CMCT EPB Utiliza a liña horizontal como elemento expresivo para proporcionar sensación de profundidade. CMCT EPB Combina e analiza as cores para as utilizar correctamente na composición. EPB Aproveita a diferenza das texturas achegadas polos lapis de cores e as ceras. EPB Constrúe obxectos tridimensionais. CSIEE h B2.9. Uso de texturas para caracterizar obxectos e imaxes. B2.10. Aplicación da posibilidade expresiva da liña, segundo a forma, a dirección, a situación no espazo e a sensación de movemento ou repouso. B2.11. Recreación de espazos imaxinados aplicando conceptos básicos de composición, equilibrio e proporción. B2.4. Representa, de forma persoal, ideas, accións e situacións valéndose dos elementos que configuran a linguaxe visual. EPB Debuxa formas, figuras e elementos do contexto con dimensións, proporcións, cores e tamaños axeitados. EPB Organiza os espazos das súas producións bidimensionais, utilizando conceptos básicos de composición, equilibrio e proporción. EPB Analiza e compara as texturas naturais e artificiais, así como as texturas visuais e táctiles, sendo capaz de realizar traballos artísticos utilizando estes coñecementos. CAA CMCT CMCT 9

10 EPB Distingue o tema ou xénero de obras plásticas. CMCT EPB Realiza imaxes humanas, animais e casas, partindo dun bosquexo. CSIEE a b c B2.12. Constancia e esixencia progresiva no proceso de realización de tarefas plásticas aplicando estratexias creativas e respectando as normas previamente establecidas. B2.13. Seguimento das normas e d as instrucións de manexo e conservación de instrumentos, materiais e espazos. B2.5. Participar con interese, coidando e respectando o material, os utensilios e os espazos, desenvolvendo a iniciativa e a creatividade, respectando as normas e as regras previamente establecidas. EPB Valora os elementos e os recursos empregados para conseguir o efecto que máis se axuste ao resultado final. EPB Coida e respecta os materiais, os utensilios e os espazos utilizados. CSC CSC B2.14. Asunción de responsabilidades no traballo individual e colectivo. EPB Participa e amosa interese polas actividades propostas, colaborando na recollida e na organización do material. CSC h b B2.15. Elaboración de deseños previos á realización dunha obra para chegar ao resultado final con orde e limpeza. B2.16. Establecemento de protocolos de organización, orde, limpeza e presentación. B2.6. Amosar interese polo traballo, apreciando e valorando a correcta realización de actividades e a presentación. EPB Completa e realiza os debuxos utilizando os coñecementos aprendidos. EPB Presenta as tarefas con orde e limpeza respectando as normas e indicacións establecidas. CSC CSC EPB Amosa interese polo traballo e a aplicación, apreciando a correcta realización dos exercicios e actividades. CSC 10

11 i B2.17. Documentación sobre producións artísticas nos medios audiovisuais e nas tecnoloxías da información e da comunicación para un sinxelo tratamento das imaxes, o deseño, a animación e a difusión dos traballos elaborados. B2.7. Utilizar e manexar as tecnoloxías da información e da comunicación como medio de información, investigación e deseño. EPB Emprega as novas tecnoloxías para se iniciar no deseño dixital, no tratamento de imaxes ou na animación. CD BLOQUE 3. DEBUXO XEOMÉTRICO OBXECTIVOS CONTIDOS CRITERIOS DE AVALIACIÓN ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE COMPETENCIAS CLAVE h B3.1. Exploración das posibilidades da liña recta para iniciar os traballos de xeometría. B3.2. Seguimento de normas e das instrucións de manexo das ferramentas básicas do debuxo técnico. B3.1. Coñecer e utilizar as ferramentas básicas do debuxo xeométrico. EPB3.1.1 Coñece e usa as principais ferramentas básicas do debuxo xeométrico (regra, escuadro, cartabón, semicírculo etc.) EPB Utiliza o trazado de rectas paralelas. CMCCT CMCCT EPB Traza ángulos rectos, de 30 e de 60 graos utilizando as ferramentas básicas. CMCCT EPB Manexa os efectos visuais da perspectiva para debuxar triángulos e cuadriláteros. EPB Representa e aplica adecuadamente o eixe de simetría. EPB Representa formas xeométricas con precisión e coa axuda da cuadrícula e as ferramentas básicas. CMCCT CMCCT CMCCT 11

12 5. ENSINANZAS TRANSVERSAIS- EDUCACIÓN EN VALORES - Respecto polo medio, natural ou humanizado. - Respecto ás opinións contrarias. - Respecto e admiración polas producións dos compañeiros. - Valoración da creatividade e a orde. - Potenciación da colaboración e o traballo en equipo. - Inculcación da gratitude cara a todas aquelas persoas que contribuíron, co seu legado artístico, a que poidamos gozar e aprender diso. - Admiración ante os elementos culturais propios e doutros pobos. - Interese por ampliar o coñecemento. - Agradecemento polos legados do Patrimonio Cultural e Artístico. - Adquirir a capacidade de valorar, entender e xulgar unha obra. 6. PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN E CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN Os criterios de cualificación serán fundamentais para valorar o grao de adquisición das competencias básicas e os obxectivos fixados. Ao longo do curso realizaranse tres avaliacións, informando por escrito ao alumno e aos pais das cualificacións obtidas. Os procedementos serán variados e descritivos para facilitar a información do progreso nesta área e as competencias básicas, utilizando os seguintes instrumentos: Valorarase: Observación sistemática. Revisión de traballos realizados polos alumnos/as. Rexistro e control por parte do profesorado A realización dos traballos realizados na clase. O seu interese O esforzo Cada traballo será cualificado individualmente de xeito numérico de 1 ao 10, facendo a nota media de todos os traballos que foron realizados e presentados ao longo do trimestre. Por debaixo de 5, consideraranse non superados os obxectivos. Adoptaranse os seguintes CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN: Calidade e perfección nos traballos realizados 50%. Interese, esforzo persoal e presentación de traballos na data fixada 50% METODOLOXÍA 12

13 Proceso de ensinanza e aprendizaxe: Na área de plástica se buscará que o alumno sexa capaz de entender que existen moitas formas de expresión e que a plástica é unha delas. Que busquen a orixinalidade das súas creacións como forma de expresión da súa personalidade. - Exposición do traballo do alumnado. 7. ORGANIZACIÓN DE ESPAZOS Aula: - Adaptable segundo as actividades (orais, escritas, proxectos, con encerado dixital, canón...). - A disposición permitirá desprazarse con facilidade polos distintos espazos e os materiais estarán ao alcance dos nenos para que traballen de forma autónoma Espazos comúns: - Patio, corredores, ximnasio, comedor, biblioteca do centro... Espazos exteriores (casa, biblioteca, visitas ): - Proxectos cooperativos, exercicios de aplicación, consolidación e estudio autónomo. 8. MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS Recursos educativos (Internet). Ordenador. Encerado dixital. Material debuxo Todo tipo de materiais para la realización de creacións plásticas. 9. ATENCIÓN Á DIVERSIDADE Terase en conta a atención á diversidade de niveis, estilos e ritmos de aprendizaxe, de intereses e capacidades do alumnado. 10. INCORPORACIÓN DAS TIC NA AULA O noso centro está integrado no proxecto experiemental de implantación de libros dixitais E-DIXGAL no que a incorporación das TIC na aula é o seu obxectivo fundamental. Utilizaremos: Entorno Virtual de Aprendizaxe (EVA) O EVA forma parte do Proxecto E-DIXGAL Libro Dixital Interactivo Actividades TIC Libro proxectable que incorpora elementos de interactividade: actividades, ligazóns, animacións Actividades integradas nas secuencias de aprendizaxe. Recursos interactivos da nosa web Ligazóns de actividades interactivas existentes na nosa web 13

14 Ligazóns á Internet Aproveitamento de recursos educativos en Internet: procura de imaxes, información ou curiosidades e selección e organización para transformar estes elementos en coñecemento. 11. ACCIÓNS DE CONTRIBUCCIÓN AO PLAN LECTOR - Realizar lecturas relacionadas cos artistas que se traballan en cada trimestre para familiarizarse coa súa obra, o seu movemento, a época na que viviu, feitos máis importantes e outros artistas e movementos contemporáneos. - Lectura de folletos divulgativos de arte e achega deles á aula. - Animar a ilustrar poemas, contos, novelas lidas en outras materias. - Cómics. Lectura e comentario da secuenciación de viñetas e doutras características propias do xénero. - Busca de textos en prosa e verso que falen sobre os ollos, a mirada... Posterior declamación e debuxo colectivo. - Levar á aula contos ilustrados, libros, folletos explicativos de exposicións ou museos, materiais que poidan ter nas súas casas sobre viaxes xa realizadas, tarxetas postais, fotografías,... Con todo iso, poñer en común as súas experiencias, pensamentos e emocións respecto ao lido en todo tipo de formatos. - Calquera material relacionado coa arte e a natureza pode ser útil e válido para enfocar algunhas actividades relacionadas coa figura humana, as paisaxes, os bodegóns, etc. 12. ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LINGÜÍSTICO DO CENTRO Neste curso coa modificación do proxecto lingüístico, adaptándose ao Decreto para o plurilingüismo, esta materia impartirase en galego. 14

15 13. ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓNS AO PLAN DE CONVIVENCIA DO CENTRO Seguiremos tres eixos fundamentais: 1. O COIDADO DA PERSOA: - Traballaranse os valores e habilidades sociais fixados no apartado anterior que lles aporten a capacidade de gozar da beleza do arte. - Atenderase á diversidade con traballos específicos adaptados as necesidades. - Fomentarase a orde e limpeza persoal e dos seus traballos. - Intentar un benestar emocional. 2. O COIDADO DO ENTORNO: - Procurarase un entorno agradable coa creación de ilustracións de autores ou propias, murais que decorarán as aulas e corredores. - Cumpriranse coas normas do Centro e da aula para obter un ambiente cordial e relaxado. - Coidado de todas as dependencias do Centro e do seu material. - Fomentarase o respecto polo Patrimonio. 3. O COIDADO DAS RELACIÓNS - As familias serán informadas en todo momento das actividades creativas dos seus fillo, contando en moitos casos coa súa colaboración e participación na elaboración das mesmas. - Todo o profesorado participará na realización de actividades en datas sinaladas para fomentar as boas relacións entre eles e o alumnado, creando un clima de coordinación entre todos. - O grupo de alumnos aprenderán e gozarán do traballo en equipo, valorando as capacidades que cada un tella e poida aportar ao traballo en equipo. Sentindo o pracer dun labor ben feita. 14. ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES - Decoración da aula con actividades referentes a festas sinaladas (Nadal, Entroido, Día do Libro ) - Ilustración de postais de Nadal. - Busca e achega de láminas de pintores e des distintas temáticas (florais, escenas, animais ) - Visita a museos pictóricos. - Realización de murais en papel continuo que se expoñerán na aula no que participarán, por grupos ou de modo individual, todos os escolares («Día da Paz», «Entroido»...). - Achega de materiais á aula, extraídos da prensa escrita, internet..., e recompilados persoalmente. - Comparación de obras de diferentes pintores - Realización de caricaturas 15

16 15. AVALIACIÓN DA PROGRAMACIÓN Preparación da clase e dos materiais didácticos Utilización dunha metodoloxía adecuada Regulación da práctica docente Avaliación das aprendizaxes e información que deles se lles dá aos alumnos e ás familias ADECUACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA Hai coherencia entre a programación e o desenvolvemento das clases. Existe unha distribución temporal equilibrada. O desenvolvemento da clase adecúase ás características do grupo. Tivéronse en conta aprendizaxes significativas. Considérase a interdisciplinariedade (en actividades, tratamento dos contidos etc.). A metodoloxía fomenta a motivación e o desenvolvemento das capacidades do alumno/a. Grao de seguimento dos alumnos. Validez dos recursos utilizados na clase para as aprendizaxes. Os criterios de promoción están acordados entre os profesores. Os criterios para unha avaliación positiva atópanse vinculados aos obxectivos e aos contidos. Os instrumentos de avaliación permiten rexistrar numerosas variables da aprendizaxe. Os criterios de cualificación están axustados á tipoloxía de actividades planificadas. Os criterios de avaliación e os criterios de cualificación déronse a coñecer: Aos alumnos. Ás familias. Adóptanse medidas con antelación para coñecer as dificultades de aprendizaxe. RESULTADOS ACADÉMICOS PROPOSTAS DE MELLORA Utilización de medidas para a atención á diversidade Ofreceuse resposta ás diferentes capacidades e ritmos de aprendizaxe. As medidas e os recursos ofrecidos foron suficientes. Aplica medidas extraordinarias recomendadas polo equipo docente atendendo aos informes psicopedagóxicos. 16. MODIFICACIÓNS DE MELLORA DA PROGRAMACIÓN ANTERIOR Esta programación está adaptada á nova lexislación. No seguinte curso realizaranse as modificacións oportunas tendo en conta os resultados da avaliación recollidos no cadro anterior. 16