Cultura dos países de fala alemá

Transcripción

1 FACULTADE DE FILOLOXÍA DEPARTAMENTO DE FILOLOXÍA INGLESA E ALEMÁ Cultura dos países de fala alemá Emilio González Miranda GUÍA DOCENTE E MATERIAL DIDÁCTICO 2017/2018

2 FACULTADE DE FILOLOXÍA. DEPARTAMENTO DE FILOLOXÍA INGLESA E ALEMÁ AUTOR: Emilio González Miranda Edición electrónica ADVERTENCIA LEGAL: Reservados todos os dereitos. Queda prohibida a duplicación total ou parcial desta obra, en calquera forma ou por calquera medio (electrónico, mecánico, gravación, fotocopia ou outros) sen consentimento expreso por escrito do autor.

3 1. DATOS DESCRITIVOS DA MATERIA 1.1 DESCRICIÓN DA MATERIA Nome: Cultura dos países de fala alemá Código: G Carácter: Obrigatoria Curso: 2º Cuadrimestre: 2º Créditos: 6 ECTS 1.2 PROFESOR ENCARGADO Dr. Emilio González Miranda 1.3 LUGAR E HORARIO DE TITORÍAS Lugar: Facultade de Filoloxía, Despacho 332 (3º andar). Titorías: Luns, 11:30 13:00 Mércores, 11:30 14:00 Xoves, 11:30 13: SENTIDO DA MATERIA NO PERFIL DA TITULACIÓN A materia pretende introducir ó estudante á historia e á realidade cultural dos diferentes países de fala alemá: Suíza, Austria e Alemaña, sobre todo mediante o estudo dos temas que centran o debate cultural en cada un deses tres países, facendo especial fincapé nos problemas identitarios específicos de cada unha das tres culturas en lingua alemá. Os temas trataranse desde a perspectiva dos estudos culturais. Trátase dunha materia fundamental para entender o contexto político, social e cultural dos países de fala alemá. O estudante acade así unha base de coñecementos importante para poder enfrontar con más garantías as materias de corte literario.

4 3. OBXECTIVOS E COMPETENCIAS Obxectivos - Coñecer os instrumentos necesarios para poder comprender a historia e a realidade nacional e cultural dos países de fala alemá. - Identificar e interpretar de maneira axeitada os distintos fenómenos da cultura actual dos países de de fala alemá. - Entender as razóns dos principais debates que se producen no ámbito cultural dos países de fala alemá. - Buscar, seleccionar e avaliar a información sobre os países de lingua alemá a través de internet e outros medios. 4. CONTIDOS I. Breve introdución á historia moderna e contemporánea dos países de lingua alemá. I.1. Os Estudos Culturais: unha introdución teórica. I.2. A cristalización da cultura alemá moderna: da Reforma ao Clasicismo alemán (séculos. XVI-XVIII). I.3. O século XIX: restauración e revolución. A unificación de Alemaña e a decadencia do Imperio Austrohúngaro. I.4. O século XX: as dúas Guerras Mundiais e a cuestión da identidade alemá. II. A cultura alemá da posguerra aos nosos días. II.1. As institucións políticas e sociais da República Federal de Alemaña. O federalismo alemán. Os medios de comunicación na República Federal. II.2. A historia da R.F.A. de 1945 á "Reunificación". II.3. A pervivencia do Holocausto e do Nacionalsocialismo na cultura alemá actual. II.4. A historia da República Democrática Alemá. II.5. A Reunificación de Alemaña e o problema da identidade alemá entre este e oeste. III. A Segunda República Austríaca. III.1. As institucións políticas e sociais de Austria. III.2. A historia de Austria desde 1945 ata a actualidade. III.3. Cultura e política en Austria: A cultura austríaca entre o tradicionalismo e a revolta. III.4. Breve introdución ao debate identitario na literatura austríaca dende 1945.

5 IV. A Confederación Helvética. IV.1. Acontecementos fundamentais da historia moderna e contemporánea de Suíza. IV.2. As institucións políticas e sociais de Suíza. Os cantóns e o sistema federal. IV.3. A identidade suízo-alemá no seu contexto plurilingüe e multicultural. A lingua e a cultura alemás no contexto da Suíza multilingüe. A diglosia entre o suízo-alemán (Schwyzerdütsch) e o alemán estándar como lingua escrita. 5. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA E COMPLEMENTARIA I. Historia: ARTOLA, Ricardo: La Segunda Guerra Mundial. Madrid: Alianza BELLER, Steven: Historia de Austria. Madrid: Akal DÍEZ ESPINOSA, José Ramón/ MARTIN DE LA GUARDIA, Ricardo Manuel: Historia contemporánea de Alemania. Madrid: Síntesis HAFFNER, Sebastian: La Revolución alemana de Barcelona: Inédita HAFFNER, Sebastian: Los siete pecados capitales del Imperio Alemán en la Primera Guerra Mundial. Barcelona: Destino HOWARD, Michael: La Primera Guerra Mundial. Barcelona: Crítica MÄHLERT, Ulrich: Kleine Geschichte der DDR. München: Beck (3. Aufl.) OZMENT, Steven: Una fortaleza poderosa. Historia del pueblo alemán. Barcelona: Crítica SÁINZ LERCHUNDI, Asunción / SÁNCHEZ HERNÁNDEZ, Julio: Vocabulario de cultura alemana. Sevilla: Kronos SCHULZE, Hagen: Breve historia de Alemania. Madrid: Alianza STÜRMER, Michael: El imperio alemán ( ). Barcelona: Mondadori WEITZ, Eric D.: La Alemania de Weimar. Presagio y tragedia. Madrid: Turner II. Outros textos e lecturas de referencia: ABELLÁN, Joaquín: Nación y nacionalismo en Alemania: la cuestión alemana ( ). Madrid: Tecnos ANÓNIMO: Una mujer en Berlín. Barcelona: Anagrama ARENDT, Hannah: Eichmann en Jerusalén. Un estudio sobre la banalidad del mal. Barcelona: Lumen BUBER-NEUMANN, Margarete: Prisionera de Stalin y Hitler. Barcelona: Galaxia Gutenberg CASALS, Josep: Afinidades vienesas. Sujeto, lenguaje, arte. Barcelona: Anagrama FRIEDRICH, Jörg: El incendio. Alemania bajo los bombardeos Madrid: Taurus GORMAN, Michael: La unificación de Alemania: documentos y comentarios. Tres Cantos: Akal GRASS, Günter: Alemania, una unificación insensata. Madrid: El País GRASS, Günter: Discurso de la pérdida: sobre el declinar de la cultura política en la Alemania unida. Barcelona: Paidós 1999.

6 GRASS, Günter: Mi siglo. Madrid: Santillana HAFFNER, Sebastian: Historia de un alemán. Memorias Barcelona: Destino (Booket) JASPERS, Karl: El problema de la culpa: sobre la responsabilidad política de Alemania. Barcelona: Paidós JOHNSTON, William M.: El genio austrohúngaro. Historia social e intelectual ( ). Oviedo: KRK Ediciones KLÜGER, Ruth: Seguir viviendo. Barcelona: Galaxia Gutenberg LEPENIES, Wolf: La seducción de la cultura en la historia alemana. Madrid: Akal MAGRIS, Claudio: El Danubio. Barcelona: Anagrama VV.AA.: La cultura de la memoria. La memoria histórica en España y Alemania. Madrid: Iberoamericana-Vervuert METODOLOXÍA DO ENSINO A exposición teórica do profesor e o debate en clase sobre as cuestións a tratar (2 horas semanais) combinaranse co traballo práctico (1 hora semanal), na que os estudantes aprenderán a buscar, orientados polo profesor, material de información e discusión sobre a historia e a cultura actual dos países de lingua alemá, co fin de realizar o correspondente traballo autónomo sobre as lecturas de referencia. 7. SISTEMA DE AVALIACIÓN DA APRENDIZAXE 1. Participación activa nas clases expositivas e interactivas e/ou nas titorías (10% da cualificación final) 2. Exame final (90%). - Para a segunda oportunidade de exame o sistema de avaliación será un exame final (100% da nota). - O alumnado con dispensa oficial de asistencia ás clases será avaliado tamén en base a un exame final (100% da nota) Aspecto Criterios Instrumento Peso Participación ac tiva e continuada nas clases Conceptos da materia asistencia e se guimento das cla ses participación nos debates - realización das tareas prácticas - dominio dos coñecementos teóricos e prácticos da materia - control de asis tencia. - observación e notas do profesor 10% - exame final 90%

7 8. PLANIFICACIÓN DAS ACTIVIDADES I. DISTRIBUCIÓN SEGÚN CRÉDITOS ECTS Actividades Horas Factor Horas traballo Total presenciais autónomo Sesións expositivas Sesións interactivas Titorías Exame Total II. CRONOGRAMA febreiro Presentación do programa: temario, bibliografía, obxectivos do materia, sistema de avaliación. Introducción ós estudos culturais febreiro: A cristalización da cultura alemá moderna: da Reforma ao Clasicismo alemán (sgs. XVI-XVIII) febreiro: O século XIX: restauración e revolución. A unificación de Alemaña e a decadencia do Imperio Austrohúngaro febreiro: O século XX: as dúas Guerras Mundiais e a cuestión da identidade alemá marzo: As institucións políticas e sociais da República Federal de Alemaña. O federalismo alemán. Os medios de comunicación na República Federal marzo: A historia da R.F.A. de 1945 á "Reunificación". A pervivencia do Holocausto e do Nacionalsocialismo na cultura alemá actual marzo: A historia da República Democrática Alemá.

8 marzo: A Reunificación de Alemaña e o problema da identidade alemá entre este e oeste abril: As institucións políticas e sociais de Austria abril: A historia de Austria desde 1945 ata a actualidade abril: Cultura e política en Austria: A cultura austríaca entre o tradicionalismo e a revolta. O debate identitario na literatura austríaca dende abril: Acontecementos fundamentais da historia moderna e contemporánea de Suíza mayo: As institucións políticas e sociais de Suíza. Os cantóns e o sistema federal mayo: A identidade suízo-alemá no seu contexto plurilingüe e multicultural. A lingua e a cultura alemás no contexto da Suíza multilingüe. A diglosia entre o suízo-alemán (Schwyzerdütsch) e o alemán estándar como lingua escrita.