Lingua, literatura e cultura galegas 1

Transcripción

1 FACULTADE DE FILOLOXÍA DEPARTAMENTO DE FILOLOXÍA GALEGA Lingua, literatura e cultura galegas 1 María Álvarez de la Granja Ana Isabel Boullón Agrelo Francisco Cidrás Escáneo Francisco Dubert García Carme Hermida Gulías Vítor Míguez Rego Xavier Varela Barreiro GUÍA DOCENTE E MATERIAL DIDÁCTICO 2018/2019

2 FACULTADE DE FILOLOXÍA. DEPARTAMENTO DE FILOLOXÍA GALEGA AUTORES: María Álvarez de la Granja, Ana Isabel Boullón Agrelo, Francisco Cidrás Escáneo, Francisco Dubert García, Vítor Míguez Rego, Xavier Varela Barreiro. Edición electrónica ADVERTENCIA LEGAL: Reservados todos os dereitos. Queda prohibida a duplicación total ou parcial desta obra, en calquera forma ou por calquera medio (electrónico, mecánico, gravación, fotocopia ou outros) sen consentimento expreso por escrito dos autores.

3 DATOS DESCRITIVOS DA MATERIA Denominación: Lingua, literatura e cultura galegas I Tipo de materia: Optativa Código: G A e G B Titulacións: Grao en Lingua e Literatura Galegas Semestre: A mesma materia impártese tanto no 1º semestre (código G A) como no 2º (código G B) Horario de clases: Materia do 1º semestre Expositivas (aula D14) Luns de 16:00 a 17:30 Interactivas Martes de 16:00 a 17:30 (A-L) (aula D14) Martes de 16:00 a 17:30 (M-Z) (aula D15) Materia do 2º semestre Expositivas (aula D11) Xoves de 16:00 a 17:30 Interactivas (aula D14) Luns de 16:00 a 17:30 (A-K) Martes de 16:00 a 17:30 (L-V) Mércores de 16:00 a 17:30 (W-Z) Créditos: 6 créditos ECTS Lingua da docencia: Galego 2

4 PROFESORADO Primeiro semestre (materia G A) Profesores responsables María Álvarez de la Granja (despacho 110) Ana Isabel Boullón Agrelo (despacho 220) Francisco Dubert García (despacho 111) Segundo semestre (materia G B) Profesores responsables Francisco Cidrás Escáneo (despacho 222) Carme Hermida Gulías (despacho 303 da Facultade de Ciencias da Educación) Vítor Míguez Rego Xavier Varela Barreiro (despacho 216) SENTIDO DA MATERIA A materia Lingua, literatura e cultura galegas 1 é unha materia optativa concibida especificamente para fornecer unha visión panorámica moi elemental da lingua, da literatura e da cultura de Galicia aos estudantes de intercambio. Pode cursarse tanto no primeiro coma no segundo semestre e non require ter coñecementos previos de lingua ou de literatura galegas. No segundo semestre ofrécese ademais a materia Lingua, literatura e cultura galegas 2, tamén de carácter optativo, que se concibe como unha continuación da anterior. OBXECTIVOS Conseguir que a/o estudante adquira un coñecemento básico inicial acerca da lingua, a literatura e a cultura galegas, tanto na súa dimensión histórica coma no tocante á súa situación actual. 3

5 Conseguir que a/o estudante atinxa un nivel de comprensión oral e escrita que lle permita enfrontarse con desenvoltura a necesidades concretas da vida ordinaria, de acordo co establecido no nivel A1 do Marco común europeo de referencia para as linguas. Conseguir que a/o estudante sexa capaz de producir oralmente e por escrito enunciados básicos ou elementais en situacións estruturadas e previsibles da vida diaria, de acordo co nivel A1 do Marco común europeo de referencia para as linguas. 4

6 CONTIDOS E BIBLIOGRAFÍA RECOMENDADA CONTIDOS CONTIDOS SOCIOCULTURAIS 1. A Galicia actual 1.1 Organización do territorio. As sete cidades galegas 1.2 A xeografía de Galicia 1.3 Clima, flora e fauna de Galicia 1.4 As principais celebracións en Galicia e a súa gastronomía 1.5 A música galega 1.6 Outras manifestacións artísticas 2. O galego moderno e contemporáneo 2.1 Características do galego actual 2.2 Uso e coñecemento do galego 2.3 O galego no mundo 3. Historia do galego e de Galicia. 3.1 Os primeiros poboadores 3.2 Dos romanos á Idade Media 3.3 A Idade Moderna e o século XIX en Galicia 3.4 Os comezos do século XX 3.5 Do franquismo á actualidade 4. A literatura galega 4.1 As pegadas dos primeiros poboadores na literatura galega 4.2 A lírica medieval 4.3 A literatura do XIX 4.4 A literatura de comezos do século XX 4.5 A literatura do franquismo á actualidade CONTIDOS LINGÜÍSTICOS 5. Funcións comunicativas 5.1 Saudar e responder a un saúdo 5.2 Presentarse e presentar a outra persoa 5.3 Rematar un contacto e despedirse 5.4 Agradecer e desculparse 5.5 Identificar persoas, lugares e obxectos 5.6 Identificar e designar as partes do corpo humano 5.7 Localizar no espazo un obxecto, persoa ou lugar 5.8 Describir persoas 5.9 Pedir e ofrecer información sobre a forma de chegar a un sitio 5.10 Expresar e preguntar por gustos 5.11 Relatar algo en presente e en pasado 5.12 Expresar propósitos ou intencións 5

7 5.13 Pedir algo nunha tenda 6. Contidos léxicos 6.1 Países e xentilicios 6.2 Características físicas das persoas 6.3 Estados de ánimo, sentimentos e carácter 6.4 O tempo cronolóxico 6.5 Parentesco 6.6 Partes do corpo humano 6.7 Pezas de vestir 6.8 A localización no espazo 6.9 Agrupamentos poboacionais 6.10 Medio físico e relevo 6.11 Flora e fauna 6.12 Tempo meteorolóxico 6.13 Alimentación 7. Contidos gramaticais 7.1 Xénero e número dos substantivos e adxectivos 7.2 Artigos e as súas contraccións 7.3 Pronomes persoais tónicos e átonos. A colocación do pronome 7.4 Demostrativos e posesivos 7.5 Numerais 7.6 Pronomes e adverbios interrogativos 7.7 Presente, pretérito, copretérito e futuro dos verbos. Verbos regulares e os irregulares máis frecuentes. 7.8 Algunhas perífrases: ter que + inf., ir + inf., deber (de) + inf. 7.9 Adverbios de tempo e lugar 7.10 Os indefinidos / adverbios de cantidade máis frecuentes 7.11 Preposicións máis frecuentes 7.12 Contrución de frases de estrutura simple 7.13 Construción de oracións afirmativas, negativas e interrogativas de estrutura simple 8. Contidos fónicos e ortográficos 8.1 Correspondencia entre grafías e fonemas do galego 8.2 Regras básicas de acentuación BIBLIOGRAFÍA BÁSICA E COMPLEMENTARIA Chamorro, Margarita / Ivonete da Silva / Xaquín Núñez (2008): Aula de galego 1. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia. 6

8 Dubert García, Francisco et al. (2012): Novo dicionario da lingua galega. A Coruña: Obradoiro-Santillana. Freixanes, Víctor F. et al. (2001): Galicia, unha luz no Atlántico. Vigo: Xerais. Instituto da Lingua Galega / Real Academia Galega (2004): Vocabulario ortográfico da lingua galega. [Santiago de Compostela]: Instituto da Lingua Galega / [A Coruña]: Real Academia Galega Instituto da Lingua Galega / Real Academia Galega (2012): Normas ortográficas e morfolóxicas do idioma galego. [Santiago de Compostela]: Instituto da Lingua Galega / [A Coruña]: Real Academia Galega, 23ª ed. morfol%c3%b3xicas+do+idioma+galego.pdf Loia. Guía aberta á lingua galega. Real Academia Galega (2012): Dicionario da Real Academia Galega. Hai máis recursos para a aprendizaxe do galego dispoñibles en 7

9 METODOLOXÍA DO ENSINO Algúns dos contidos do programa serán introducidos, de maneira elemental e cunha linguaxe comprensible, mediante unha exposición a cargo do profesor ou profesora. Estas exposicións poderán ir acompañadas ou ilustradas con materiais audiovisuais de apoio, así como con textos de corte divulgativo. Ao tempo, procurarase que as/os estudantes, coa orientación e guía do profesor ou profesora, establezan conexións ou contrastes coa realidade propia dos seus países de procedencia. Por outra banda, realizaranse exercicios prácticos de comprensión e expresión oral e escrita, así como visionados ou audicións de materiais. Tamén se procederá á lectura e comentario de textos de distinto tipo de carácter breve. Algúns dos materiais de traballo atoparanse dispoñibles nas aulas virtuais. AVALIACIÓN DA APRENDIZAXE A avaliación da consecución das competencias realizarase, tanto na oportunidade ordinaria como na extraordinaria, a partir dos seguintes ítems: o Asistencia ás clases (10% da cualificación global): farase unha valoración cuantitativa e cualitativa da asistencia e da participación e intervencións dos alumnos e alumnas nas clases (comentarios, dúbidas, preguntas, respostas...). Para optar a obter puntuación neste apartado, o número de faltas sen xustificar non pode ser superior a catro. o Realización das actividades programadas (50% da cualificación global): ao longo do curso, o profesor ou profesora cualificará diversos exercicios, tanto de elaboración presencial como non-presencial e ben individuais, ben feitos en grupo. o Exame final (40% da cualificación global): terá por obxecto comprobar a adquisición por parte do estudante das competencias atribuídas á materia. 8

10 DISTRIBUCIÓN DO TEMPO DE ESTUDO E TRABALLO PERSOAL HORAS PRESENCIAIS Sesións expositivas: 28 Sesións interactivas: 28 Titorías programadas: 1 Sesións de avaliación: 3 TOTAL HORAS PRESENCIAIS: 60 HORAS NON PRESENCIAIS Lecturas: 10 Preparación directa de contidos: 20 Preparación de traballos, exposicións e exercicios: 60 TOTAL HORAS NON PRESENCIAIS: 90 TOTAL HORAS: 150 9