MAPAS, ESCALAS, PAISAXES

Transcripción

1 MAPAS, ESCALAS, PAISAXES A realidade xeográfica e a súa representación (Guía para o profesorado) A paisaxe é unha realidade espazo-temporal concreta, unha expresión formal percibida e integrada por un conxunto de elementos, visibles e invisibles, de orixe natural, biolóxico e antrópico, relacionados entre sí e que están en contínua transformación. A paisaxe ten elementos obxectivos (relevo, clima, edificacións ) pero tamén é unha construcción social froito dunha evolución no tempo e unha vivencia, un xeito de ver e imaxinar o mundo Ángel Liceras, Universidade de Granada.

2 SAÍMOS DE EXCURSIÓN RUTA IES ASOREY- CASTRO DA PASTORA, DISTANCIA 1,1 KMS, DURACIÓN APROX. 90 min.

3 FICHA TÉCNICA DIDÁCTICA DA ACTIVIDADE CONTIDOS: -Os mapas, aplicacións de orientación e localización, tipos de mapas: o mapa topográfico, o compás, como se usa -Identificación dos elementos da paisaxe, interacción entre eles e a acción humana. Contribución ao desenvolvemento da sostenibilidade. -CRITERIOS DE AVALIACIÓN: -Localizar lugares nun mapa e obter información sobre o espazo representado a partir da lenda ou da simboloxía do mapa, comunicando as conclusións de xeito oral ou escrito -Identificar e explicar algúns exemplos dos impactos da acción humana no medio natural, analizando causas e efectos e aportando medidas e conductas para reducilos -COMPETENCIAS: -Social e cidadá, interacción co medio físico, matemática, dixital e lingüistica

4 SAÍDA DE EXPERIMENTACIÓN FASE INICIAL (Actividades na aula) DESENVOLVER (Traballo de Campo) FASE DE SÍNTESE (Actividades na aula) - Definir cuestión de estudo - Detectar Ideas previas - Documentación - Motivar alumnado - Organizar a tarefa - Estabrecer obxectivos - Recoller datos -Identificar - Cartografar - Medir -Debuxar -Fotografar - Preguntar -Tratamento da información - Formular conclusións - Consideración crítica de resultados - Valoración e formulación de alternativas Elaboración propia a partir de: VILARRASA, A. Salir del aula. Reapropiarse del contexto en Rev. Íber de didáctica de CCSS, nº 36, pax. 22, 2003, Barcelona, ed. Graó.

5 MATERIAL QUE LEVA CADA ALUMNO E ALUMNA: CÁMARA DE FOTOS COPIA DA FOLLA DO MAPA TOPOGRÁFICO ESCALA 1: FICHA DE OBSERVACIÓN LÁPIZ, BOLI (AZUL E VERMELLO), SOPORTE DURO EN QUE APOIAR O PAPEL E POR SUPOSTO, CALZADO E ROUPA CÓMODA

6 ANVERSO E REVERSO DA FICHA

7 Situamos a ruta en Google maps Incluímos fotos do punto de partida e chegada. Está accesible publicamente neste enderezo:

8 - DURANTE O PERCORRIDO O ALUMNADO CUBRE A FICHA DE OBSERVACIÓN NO MIRADOIRO DA PASTORA: - COA AXUDA DO COMPÁS LOCALIZAMOS OS PUNTOS CARDINAIS, PINTAMOS CON XIZ NO CHAN -ORIENTAMOS O MAPA - COMPARAMOS MAPA E REALIDADE E LOCALIZAMOS OS PUNTOS MÁIS ALTOS E MÁIS BAIXOS -SACAMOS FOTOS

9 FASE FINAL: TRABALLO NA AULA ACTIVIDADES 1- FACEMOS O NOSO PROPIO MAPA TEMÁTICO DE USOS DO CHAN: -SOBRE UNHA COPIA DA ORTOFOTO 1: QUE OBTEMOS PREVIAMENTE DE SIGPAC (captura de pantalla) SINALAMOS CON DIFERENTES CORES E SUPERPOÑENDO UN PAPEL TRANSPARENTE: - ZONAS URBANAS - ZONAS DE CULTIVOS - VÍAS DE COMUNICACIÓN -ZONAS VERDES -INDUSTRIAS -EDIFICIOS PÚBLICOS DE USO COMUNITARIO (EQUIPAMENTOS) -CREAMOS UNHA LENDA COAS DIFERENTES CORES

10 O QUE NON DEBE FALTAR NUN MAPA: -TÍTULO: De que fala o mapa? -ORIENTACIÓN: Cara onde está o norte? -LENDA: Que representan os símbolos do mapa? - ESCALA: A que equivalen na realidade as distancias do mapa?

11 2- LEVANTAMOS UN PERFIL TOPOGRÁFICO ENTRE A ILLA ARTIFICIAL DAS GORITAS E O RÍO TOMBELO MAPA: captura de pantalla de IBERPIX. Pódese imprimir un PDF Neste enderezo atópase un video titorial sobre como se fai un perfil topográfico:

12 COA AXUDA DO VISOR SIGPAC OU IBERPIX FACEMOS MEDICIÓNS DE DISTANCIAS E SUPERFICIES Nas imaxes aparece a lonxitude da ruta percorrida e a superficie do dominio público do Monte da Pastora, no que se atopan os restos do Castro da Pastora

13 PORCENTAXE 3- FACEMOS GRÁFICOS: HISTOGRAMA DE FRECUENCIAS % DE MENCIÓNS DE USOS DO CHAN casas particulares fábricas fincas agrícolas equipamentos públicos edificios históricos museos ITEMS PORCENTAXE DE USOS AGRÍCOLAS NA RUTA Á PASTORA % DE MENCIÓNS QUE RECOLLEMOS NA SAÍDA (Esq folla de cálculo open office, dta excel)

14 Poñemos en común o que vimos na ruta Apoiámonos nas fotos que sacamos Que é un LIC? RUTA PRÓXIMA A UN ESPAZO NATURAL PROTEXIDO INSTITUCIÓNS QUE CUSTODIAN ESTE ESPAZO E COLABORAN NA SÚA PROTECCIÓN E MELLORA: XUNTA DE GALICIA, UNIÓN EUROPEA, DEPUTACIÓN DE PONTEVEDRA

15 PERIFERIA URBANA. PREDOMINIO DO USO AGRÍCOLA, ESPECIALMENTE VIÑEDOS E INVERNADOIROS: relacionar co clima das Rías Baixas

16 USO RECREATIVO DA PAISAXE. EDUCACIÓN AMBIENTAL: a xente usa pouco as papeleiras AO PE DO MIRADOIRO DA PASTORA, AS CURVAS DE NIVEL DO MAPA TOPOGRÁFICO COINCIDEN COA ESTRADA E CUN DOS TERRAPLÉNS DEFENSIVOS DO CASTRO DA PASTORA

17 ESPAZOS DE ALTO VALOR HISTÓRICO E TURÍSTICO: RUÍNAS DE STA MARIÑA ESPAZOS PÚBLICOS E DE EQUIPAMENTO: COLEXIO DE INFANTIL E ESCOLA-TALLER MUNICIPAL

18 REDACTAR CONCLUSIÓNS - INFORME INDIVIDUAL (power point ou arquivo de texto): No que se describa a paisaxe que vimos, indicando:. LOCALIZACIÓN, onde está, coordenadas aproximadas, parroquia, concello, comunidade autónoma. Dicir se é unha paisaxe predominantemente natural ou humanizada, xustificar.. EXPLICAR as súas características segundo as conclusións realizadas en común na aula, apoiándose nas fotos realizadas por cada alumno ou alumna -ORGANIZADOS EN GRUPOS: -Redactar unha instancia ao Concello denunciando a existencia de elementos negativos na paisaxe (por exem. lixo, verquidos, deterioro de mobiliario urbano ) e propoñendo melloras. Un portavoz por grupo fai unha exposición-resumo apoiándose nun power point

19 MODELO DE INSTANCIA Unha instancia é unha solicitude que se fai a unha institución oficial. Debe levar este formato e presentarse no rexistro xeral da institución: MANUEL GONZÁLEZ GONZÁLEZ con DNI: G, e domicilio en Cambados, rúa Dolores del Valle nº 1, EXPOÑO: Que paseando polo entorno do Monte da Pastora, comprobei que había un número insuficiente de papeleiras. Isto provoca que exista lixo tirado en moitos puntos, co conseguinte deterioro medioambiental; e tendo en conta que é un lugar moi visitado tanto por veciños e veciñas como por turistas que nos visitan SOLICITO: Que se coloquen máis papeleiras na ruta de subida ao miradoiro da Pastora Asinado: ILUSTRÍSIMO ALCALDE DO CONCELLO DE CAMBADOS

20 Dereitos de autor Mapas, escalas, paisaxes. Maribel Iglesias Baldonedo, con licenza: Dentro do curso: O tempo e o espazo con liñas e cores por Maribel Iglesias e Manuel Busto. Baixo licenza Creative Commons Reconocimiento-NoComercial-CompartirIgual 3.0 España. Créditos e autoría: Úsanse imaxes e recursos de produción propia, que se fan públicos con licenza CC-BY-NC-SA, outras de dominio público, con licenza creative commons, GNU... tomados preferentemente de bancos de recursos educativos abertos. Tamén se empregan, acolléndose ao dereito de cita segundo a lexislación vixente, imaxes e recursos diversos de diferentes páxinas Web, e lígase -cando é posible- a súa licenza ao pé dos propios recursos, que manteñen integramente. Outras licenzas: Quedan fora desta licenza as imaxes, recursos... que manteñen a súa propia licenza, sinalada en cada caso.