E CIENCIAS NATURAIS 1º ESO UNIDADE 1: A Terra no universo 1. Coñece-las características dos modelos xeocéntrico e heliocéntrico. 2. Sabe-las características fundamentais dos compoñentes do sistema solar. 3. Entende-las ideas actuais sobre a posición da Terra no universo. 1. Describi-las principais diferencias entre o sistema xeocéntrico e o heliocéntrico (C1). 2. Identifica-las propiedades fundamentais do Sol e os planetas, así como as súas características orbitais. (C2, C3, C4, C5, C6, C7). 3. Enumerar outros corpos do sistema solar. 4. Comprende-lo modelo actual sobre a posición da Terra no universo e as características fundamentais da Vía Láctea. (C3, C5,C8). UNIDADE 2. Un planeta moi singular: a Terra Coñece-la forma da Terra, os movementos de rotación e translación terrestres e as súas consecuencias. Establece-las consecuencias das posicións relativas do Sol, a Terra e a Lúa. Identificar a estrutura da Terra e as características principais das distintas capas terrestres. 1. Recoñece-la forma da Terra e as probas que a determinaron (C3). 2. Distingui-las características dos movementos de rotación e translación terrestres e interpretar as súas consecuencias fundamentais (C3, 3. Relaciona-las posicións relativas do Sol, a Terra e a Lúa coas fases lunares e as eclipses (C3, C5) 4. Identifica-las distintas capas da Terra e coñecer as súas características principais (C3, C5, C6, C7, C8). UNIDADE 3: Minerais: moitos e moi útiles Diferenciar os minerais das rochas e coñecer as propiedades características dos primeiros. Identificar diferentes minerais polas súas características. Coñecer os procedementos de extracción de minerais e dos seus metais constituíntes. 1. Coñecer e diferenciar os conceptos de mineral e rocha (C1, C3). 2. Aprender as principais propiedades características dos minerais (C3, C7). 3. Identificar diferentes minerais constituíntes das rochas en función das súas propiedades (C3, 4. Identificar minas metálicas en función das súas propiedades (C3, 5. Coñecer os procedementos de extracción de minerais e dos metais que conteñen (C3, UNIDADE 4: Diversidade e utilidade das rochas Coñecer as principais características que permiten diferenciar as rochas. Identificar polas súas características as rochas máis importantes.
Aprender o emprego que se fai das rochas. 1. Coñecer as características texturais das rochas (C3, C7). 2. Recoñecer pola súa textura os principais tipos de rochas (C1, C3, C4, C5, C7). 3. Determinar os principais usos das rochas (C5, C6, C7, C8). 4. Saber que minerais ou rochas se empregan na elaboración de obxectos de uso cotián (C1, C2, C3, C4, C5, C6, C7, C8) UNIDADE 5: A auga na Terra: A hidrosfera Coñece-la singularidade da Terra en canto á presencia de auga, a súa orixe e distribución. Coñece-las características das augas oceánicas e continentais e a dinámica da auga na natureza. Coñece-las principais propiedades da auga, os seus usos, os problemas derivados destes e os tratamentos que se realizan sobre ela. 1. Coñece-las causas da presencia de auga líquida abundante na Terra, a orixe da auga e a súa distribución (C2, C3). 2. Coñece-las principais características das augas oceánicas e continentais (C1, C2, C3, C4). 3. Comprende-los principais procesos que interveñen no ciclo da auga (C1, C3, C4, C5, C7). 4. Coñece-las principais propiedades da auga e os seus usos fundamentais (C1, C2, C3, C4, C5, C7, C8). 5. Entende-los procesos de contaminación da auga así como os procedementos de depuración e potabilización (C3, C5, C8). UNIDADE 6: A atmosfera terrestre Coñece-la composición e estrutura da atmosfera, así como a súa orixe e evolución. Coñece-la importancia do aire para os seres vivos, os principais fenómenos meteorolóxicos e os métodos para predicilos. Coñece-los principais efectos da contaminación atmosférica e os procedementos para evitalos. 1. Coñece-la composición e estrutura da atmosfera (C1, C3, C5, C7). 2. Entende-la orixe e evolución da atmosfera e valorar a súa importancia para a vida (C2, C3, C4, C5, C6). 3. Enumera-los principais fenómenos meteorolóxicos que determinan o tempo e o clima e os métodos para a súa predición(c2, C3, C4, C5, C6). 4. Comprende-los fenómenos de contaminación atmosférica e a necesidade de evitala (C1, C2, C3, C4, C5, C7, C8). UNIDADE 7: A Terra, un planeta habitado Recoñece-las características comúns dos seres vivos. Aprende-los criterios de clasificación, así como cales son os principais taxóns ou niveis de clasificación dos seres vivos. 1. Identifica-las características que diferencian os seres vivos dos non vivos (C1, C2, C3). 2. Coñece-la composición química dos seres vivos (C3). 3. Identifica-los niveis de organización dos seres vivos (C3, C4).
4. Sinala-los requirimentos básicos dos seres vivos para poder vivir (C3, C4, C5, C7). 5. Clasificar empregando criterios válidos e coñecer a clasificación xerárquica dos seres vivos (C2, C3,C5, C6, C7). 6. Coñece-lo concepto de especie e a nomenclatura que se emprega para designalas (C1, C3, C4, C5, C7). UNIDADE 8: As células e os organismos máis sinxelos Coñecer o fundamento do microscopio, así como o seu emprego e aplicación. Asimilar que a célula é a unidade elemental de todos os seres vivos, distinguir os distintos tipos de organización celular e distinguir as funcións vitais da célula. Recoñecer as principais características dos microorganismos e as diferenzas máis importantes entre os distintos grupos, e entender as causas polas que poden ser beneficiosos prexudiciais para a humanidade. Determinar as características dos virus e distinguilos como un grupo moi especial. 1. Valorar e coñecer as técnicas e instrumentos que se empregan para observar células (C3,C4). 2. Explica-la semellanza existente na constitución e no funcionamento dos seres vivos tendo en conta a teoría celular (C1, C3, C4). 3. Identifica-los diferentes tipos de organización celular (C3). 4. Recoñece-la existencia de células en tódolos seres vivos, explicando as súas funcións (C1, C3, C4). 5. Diferenciar entre unha célula eucariota e outra procariota (C3, C7). 6. Sinalar nun debuxo os principais orgánulos celulares, identificando a súa función (C1, C3, C6, C7). 7. Sinala-las diferencias entre unha célula animal e unha vexetal (C1, C3). 8. Caracterizar como as células realizan as funcións vitais de nutrición, relación e reproducción (C1, C3, C7). 9. Identifica-las características máis importantes dos organismos incluídos nos reinos Protoctista e Monera (C1, C4, C5, C7). 10. Indica-la actuación dos microorganismos na natureza, a industria e o poder patóxeno que teñen algúns sobre os seres vivos (C5, C7, C8). 11. Describir a estructura xeral e formas de vida dos virus (C1, C3). UNIDADE 9: As plantas e os fungos Coñece-las características dos organismos que se inclúen no reino vexetal. Determina-las características dos organismos que se inclúen no reino fungos. 1. Identifica-las características que diferencian as plantas dos animais (C1, C2, C3). 2. Coñece-los órganos principais das plantas e as funcións que realizan (C3, C4). 3. Saber como realizan as plantas as súas funcións vitais e as estructuras implicadas en cada proceso (C1, C3). 4. Coñece-la clasificación das plantas e as características principais de cada grupo (C1, C4, C7). 5. Recoñece-las características dos fungos (C3). 6. Identifica-las diferentes formas de vida que presentan os fungos (C3,
UNIDADE 10: Animais. Os vertebrados Coñecer as características que identifican aos animais. Distinguir as características morfolóxicas xerais dos vertebrados. 1. Describi-las diferenzas máis importantes entre animais vertebrados e invertebrados (C1, C2, C3, 2. Distingui-las características morfolóxicas xerais dos vertebrados (C1, C3, C4, 3. Recoñece-las características principais dos animais vertebrados (C1, C3, C4, 4. Domina-la clasificación dos vertebrados e sinalar exemplos de cada grupo (C1, C2, C3, C4, C5, C6). 5. Relacionar distintas formas do corpo e das extremidades coa adaptación ao medio e coa forma de desprazarse (C6, C7, C8). UNIDADE 11: Os invertebrados Recoñece-los animais invertebrados e distinguilos dos vertebrados. Caracteriza-los invertebrados segundo os seus trazos morfolóxicos e funcionais. 1. Describi-las características máis importantes dos animais invertebrados (C1, C2, C3, C4, 2. Coñece-la clasificación dos invertebrados e sinalar exemplos de cada grupo (C1, C2, C3, C4, 3. Describi-las características principais de cada grupo de invertebrados (C1, C2, C3, C4, 4. Relacionar distintas formas do corpo e das extremidades coa adaptación a diferentes medios e coa forma de desprazarse (C6, C7, C8). UNIDADE 12: A materia e as súas propiedades Describi-las propiedades da materia coas magnitudes e unidades que a caracterizan. Saber que a materia está formada por átomos e explicar as distintas formas de organización destes nas substancias, tanto para formar moléculas como cristais. 1. Saber que é materia e determinar algunha das súas características (C1, C3, C7). 2. Coñece-las diferentes magnitudes e unidades que caracterizan a materia (C2, C4). 3. Distingui-los conceptos de átomo e molécula como partes constitutivas da materia (C1, C3, C4, 4. Coñecer algúns datos sobre os elementos químicos máis importantes (C1, C2, C3, C4, C5, C6, C7). UNIDADE 13: A materia e os seus estados Distingui-los tres estados da materia, as características de cada un deles, así como as formas en que poden cambiar de estado. Coñece-las distintas clases de substancias e as técnicas de separación dos compoñentes dunha mestura. 1. Indicalas características de cada un dos tres estados de agregación da materia, así como os cambios de estado, e explicalos tendo en conta a teoría cinética (C1, C2, C3, C4, C7).
2. Sinala-las distintas formas de clasificar a materia en función da súa uniformidade e composición (C1, C3). 3. Coñecer diferentes técnicas de separación de mesturas para obter substancias puras, así como a súa utilidade práctica en diversas aplicacións (C3, C6, C7).