DISFAGIA EN ADULTOS. Lena Elizabeth Trujillo J

Tamaño: px
Comenzar la demostración a partir de la página:

Download "DISFAGIA EN ADULTOS. Lena Elizabeth Trujillo J"

Transcripción

1 DISFAGIA EN ADULTOS Lena Elizabeth Trujillo J

2 DISFAGIA La disfagia es la dificultad para tragar o deglutir los elementos líquidos y/o sólidos por afectación de una o más fases de la deglución Tratado de Geriatría para Residentes.Concepción Jiménez Rojas Ana Isabel Corregidor Sánchez Carmen Gutiérrez Bezón. Cap 53 Sociedad Española de Geriatría y gerontología

3 Tratado de Geriatría para Residentes.Concepción Jiménez Rojas Ana Isabel Corregidor Sánchez Carmen Gutiérrez Bezón. Cap 53 Sociedad Española de Geriatría y gerontología

4 Tratado de Geriatría para Residentes.Concepción Jiménez Rojas Ana Isabel Corregidor Sánchez Carmen Gutiérrez Bezón. Cap 53 Sociedad Española de Geriatría y gerontología

5 El grado de compromiso de las disfagias puede ser clasificado en leve, moderado y severo: Grado leve: Se caracteriza por trastornos en la movilidad lingual, en la transformación del bolo alimenticio, retraso en la deglución, pérdida del contenido oral, etc. No se observa la presencia de tos ni cambios en la calidad vocal después de las degluciones. Sin riesgos de aspiraciones Grado moderado: Alteraciones en la motilidad y coordinación de labios y lengua, presencia de escape de alimentos vía nasal, lentitud en el transporte del bolo alimenticio, reflejo de deglución lento o ausente, puede darse presencia de tos (antes, durante o después de las degluciones). Alteraciones de la calidad vocal con riesgo de penetraciones y aspiraciones. Grado severo: Además de las señales anteriormente descritas, puede encontrarse reducción en la elevación del hioides y laringe, alteración respiratoria y aspiraciones frecuentes EL MANTENIMIENTO DE LAS ORIENTACIONES LOGOPÉDICAS EN EL PACIENTE CON DISFAGIA OROFARINGEA DE ORIGEN NEUROGÉNICO (MAINTAINING SPEECH THERAPY ORIENTATIONS WITH PATIENTS SUFFERING FROM OROPHARYNGEAL DISPHAGIA OF NEUROGENIC ORIGIN) CONFERENCES TOPIC: NEUROPSYCHOLOGY OF LANGUAGE

6 Los síntomas producidos por los desórdenes de la deglución incluyen Aumento de la saliva Molestias en la garganta o el pecho, especialmente cuando está presente el reflujo gastro esofágico Una sensación de cuerpo extraño o un bulto en la garganta Pérdida de peso o inadecuada nutrición debidas a problemas de deglución más importantes Tos o ahogos causados por la comida, líquidos o saliva que al no pasar fácilmente durante la deglución, pequeñas porciones de ellos, se introducen a veces en los pulmones.

7 La historia clínica permite en un elevado porcentaje de casos un enfoque diagnóstico correcto; sin embargo, en algunos pacientes se requieren diferentes exploraciones complementarias para una correcta valoración.

8 Tumores oro faríngeos Estenosis inflamatoria (faringitis, absceso tonsilar ) Membrana crico faríngea Divertículo de Zenker Membranas esofágicas cervicales (síndrome de Plummer-Vinson ) Cáusticos Radiación Patología tiroidea (hipertrofia, neoplasia) Compresión vertebral (osteofitos y alteraciones esqueléticas) Masas cervicales Cicatrices postquirúrgicas (traqueostomía ) Cuerpo extraño

9 Rol del fonoaudiólogo en disfagia Evaluación de la disfagia U.V.A Prueba de azul de metileno Motricidad Oral Fases de la deglución Cine deglución

10 Tratado de Geriatría para Residentes.Concepción Jiménez Rojas Ana Isabel Corregidor Sánchez Carmen Gutiérrez Bezón. Cap 53 Sociedad Española de Geriatría y gerontología

11 Cuando NO se debe realizar deglución o ingesta por vía oral Edemas marcados Gran aumento de secreciones Disnea Cirugías recientes Fístulas Dehiscencia de suturas No uso de vías aéreas superiores Estenosis Severa estrechez esofágica E.P.O.C.

12 VIDOFLUOROSCOPIA

13 Disfagia en el paciente neurológico Disfunciones del SNC Acción de fármacos PRINCIPALES COMPLICACIONES Neumonías espirativas Desnutrición Deshidratación Disfagia en el paciente neurológico Rafael González V., Jorge A. Bevilacqua

14 ACV TCE Encefalitis CAUSAS DE DISFAGIA NEUROGENICA Enfermedades Degenerativas Parkinson, Alzheimer, esclerosis lateral amiotrófica Disfagia en el paciente neurológico Rafael González V., Jorge A. Bevilacqua

15 Trastornos que afectan la fase oral preparatoria de la deglución: Reducido cierre labial Dificultad en el movimiento de la lengua para formar el bolo Disminución en el rango o coordinación de los movimientos de la lengua para controlar el bolo. Falta de sensibilidad oral Reducido rango de los movimientos laterales y verticales de la mandíbula y falta de tensión bucal. Disfagia en el paciente neurológico Rafael González V., Jorge A. Bevilacqua

16 Trastornos que afectan la fase oral de la deglución: La lengua empuja los alimentos fuera de la cavidad oral. Movimiento de anterior-posterior de la lengua reducido y desorganizado y tensión Apertura bucal disminuida. Disfagia en el paciente neurológico Rafael González V., Jorge A. Bevilacqua

17 Trastornos que afectan la fase faríngea de la deglución: Retardo y/o ausencia del reflejo dela deglución: Inadecuado cierre velo faringeo. Disminución de la peristalsis faríngea, Parálisis unilateral de la faringe. Disfunción crico faringea, Reducida elevación y cierre laríngeo Disfagia en el paciente neurológico Rafael González V., Jorge A. Bevilacqua

18 Trastornos que afectan la fase esofágica de la deglución: Reducida peristalsis esofágica Disfagia en el paciente neurológico Rafael González V., Jorge A. Bevilacqua Revista Hospital Clínico Universidad de Chile

19 ASPIRACION La aspiración, en cambio, se define como el ingreso a la vía aérea de cualquier material que sobrepase el nivel de las cuerdas vocales Disfagia en el paciente neurológico Rafael González V., Jorge A. Bevilacqua

20 Penetración La entrada de material al vestíbulo laríngeo, es decir, sobre el nivel de las cuerdas vocales. Disfagia en el paciente neurológico Rafael González V., Jorge A. Bevilacqua Revista Hospital Clínico Universidad de Chile

21 DISFAGIA Y ESCLEROSIS MÚLTIPLE (EM) Control lingual reducido. Retardo en el inicio del reflejo faríngeo. Reducción en la contracción faríngea. Falta de cierre laríngeo. Disfagia en el paciente neurológico Rafael González V., Jorge A. Bevilacqua Revista Hospital Clínico Universidad de Chile

22 DIS FAGIA Y ENFERMEDAD DE PARKINSON Movimiento repetitivo del bolo de anterior a posterior (rolling). Retardo en el inicio del reflejo faríngeo de 2 a 3 seg. Contracción faríngea reducida. Elevación y cierre laríngeo reducidos Disfagia en el paciente neurológico Rafael González V., Jorge A. Bevilacqua Revista Hospital Clínico Universidad de Chile

23 Disfagia en el paciente neurológico Rafael González V., Jorge A. Bevilacqua Revista Hospital Clínico Universidad de Chile DISFAGIA Y ENFERMEDAD DE AL ZHEIMER Apraxia de la deglución. Reducción en los movimientos de la lengua. Retardo en el inicio del reflejo faríngeo. Debilidad faríngea bilateral. Reducida elevación laríngea. Reducido movimiento de la base de la lengua.

24 DIS FAGIA Y ESCLEROSIS LATERAL AMIOTRÓ FICA (ELA ) Reducido control lingual. Falta de contracción faríngea. Retardo en el inicio del reflejo faríngeo. Reducida elevación laríngea. Disfunción crico faríngea Disfagia en el paciente neurológico Rafael González V., Jorge A. Bevilacqua Revista Hospital Clínico Universidad de Chile

25

26 DISFAGIA EN PACIENTES ONCOLOGICOS CAUSAS TUMORALES RADIOTERAPIA QUIMIOTERAPIA POR CIRUGIAS EXTENSAS DE CABEZA Y CUELLO INFECCIONES SEROSTOMIA

27 DISFAGIA POR TRAUMAS Lesiones en cara Quemaduras Cerclajes Disfunciones ATM

28

29

MANEJO DEL ANCIANO CON DISFAGIA

MANEJO DEL ANCIANO CON DISFAGIA MANEJO DEL ANCIANO CON DISFAGIA Marisa Ramírez Quintanilla 31 Congreso de la Sociedad Andaluza de Geriatría y Gerontología Centro de Mayores Suite Jerez La Marquesa ÍNDICE Definición Proceso de deglución

Más detalles

Una oportunidad para aprender de la mano de tu entrenador. Actualizado noviembre 2014 Edición 2

Una oportunidad para aprender de la mano de tu entrenador. Actualizado noviembre 2014 Edición 2 Una oportunidad para aprender de la mano de tu entrenador CUIDADOS A LOS PACIENTES CON DETERIORO DE LA DEGLUCIÓN DEFINICIÓN Alteración o dificultad para tragar semisólidos, sólidos y/o líquidos e incluso

Más detalles

TRASTORNOS EN LA DEGLUCIÓN N EN PACIENTES CABEZA Y CUELLO DRA. GLORIA GABRIELA CASTELLANO TORO ESPEC. I GRADO LOGOPEDIA Y FONIATRÍA INOR.

TRASTORNOS EN LA DEGLUCIÓN N EN PACIENTES CABEZA Y CUELLO DRA. GLORIA GABRIELA CASTELLANO TORO ESPEC. I GRADO LOGOPEDIA Y FONIATRÍA INOR. TRASTORNOS EN LA DEGLUCIÓN N EN PACIENTES CON CÁNCER C EN CABEZA Y CUELLO DRA. GLORIA GABRIELA CASTELLANO TORO ESPEC. I GRADO LOGOPEDIA Y FONIATRÍA INOR. INTRODUCCIÓN LA ACTUACIÓN N DE LA LOGOPEDIA Y FONIATRÍA

Más detalles

VIDEOFLUOROSCOPIA y NEURORREHABILITACIÓN. Dr Miguel Mínguez Servicio de Gastroenterolgía Hospital Clínico Universitario Valencia

VIDEOFLUOROSCOPIA y NEURORREHABILITACIÓN. Dr Miguel Mínguez Servicio de Gastroenterolgía Hospital Clínico Universitario Valencia VIDEOFLUOROSCOPIA y NEURORREHABILITACIÓN Dr Miguel Mínguez Servicio de Gastroenterolgía Hospital Clínico Universitario Valencia VIDEOFLUOROSCOPIA DE LA DEGLUCIÓN Exploración dinámica Objetivos: Evaluar

Más detalles

DISFAGIA DEFINICIÓN. Misceláneas. Manifestaciónes Clínicas CLASIFICACIÓN. Disfagia Esofágica. Clasificación Etiológica. Disfagia Orofaríngea

DISFAGIA DEFINICIÓN. Misceláneas. Manifestaciónes Clínicas CLASIFICACIÓN. Disfagia Esofágica. Clasificación Etiológica. Disfagia Orofaríngea DISFAGIA DEFINICIÓN Misceláneas Sensación subjetiva de dificultad en el pasaje del material deglutido Sjorgreen, Radiación, Medicación, Depresión, Demencias, Úlceras orales. Refiriéndose a la dificultad

Más detalles

Por qué se atraganta?

Por qué se atraganta? II Jornadas Formativas para Familiares y Cuidadores/as de Personas con Demencia 20 Abril de 2010 Por qué se atraganta? María Llorente Logopeda Objetivos Conocer a grandes rasgos la fisiología de la deglución

Más detalles

LA DISFAGIA EN EL DAÑO CEREBRAL SUSANA PAJARES GARCÍA MÉDICO REHABILITADOR

LA DISFAGIA EN EL DAÑO CEREBRAL SUSANA PAJARES GARCÍA MÉDICO REHABILITADOR LA DISFAGIA EN EL DAÑO CEREBRAL SUSANA PAJARES GARCÍA MÉDICO REHABILITADOR DEGLUCIÓN Es el proceso por el que los alimentos y líquidos viajan desde la boca hasta el estómago Requiere la integridad física

Más detalles

TRASTORNOS DE LA DEGLUCIÓN EN EL ADULTO MAYOR

TRASTORNOS DE LA DEGLUCIÓN EN EL ADULTO MAYOR TRASTORNOS DE LA DEGLUCIÓN EN EL ADULTO MAYOR FA. Fernando Leiva Solari fernando.leiva.solari@gmail.com PROGRAMA NACIONAL ADULTO MAYOR (Fonoaudiología / Deglución / Comunicación) RECIEN NACIDOS: Respiración

Más detalles

LA DISFAGIA EN LAS ENFERMEDADES NEUROLÓGICAS

LA DISFAGIA EN LAS ENFERMEDADES NEUROLÓGICAS I Jornadas Gallegas de Fisioterapia en Enfermedades Raras 13 y 14 de diciembre de 2013, A Coruña LA DISFAGIA EN LAS ENFERMEDADES NEUROLÓGICAS Mª Jesús Gómez Vecino, Logopeda en FEGEREC (2) La deglución

Más detalles

MECANISMOS DE ALIMENTACIÓN NORMALIDAD Y TRASTORNOS

MECANISMOS DE ALIMENTACIÓN NORMALIDAD Y TRASTORNOS MECANISMOS DE ALIMENTACIÓN NORMALIDAD Y TRASTORNOS Dra. Teresa Alarcón O. Universidad de Chile. Facultad de Medicina Unidad de Gastroenterología Infantil Hospital San Juan de Dios Necesidades viscerales

Más detalles

PROBLEMAS DE HABLA Y DEGLUCIÓN

PROBLEMAS DE HABLA Y DEGLUCIÓN TODO SOBRE LOS PROBLEMAS DE HABLA Y DEGLUCIÓN www.almirall.com Soluciones pensando en ti QUÉ SON? Los problemas de habla se definen como la dificultad o impedimento para articular palabras y por tanto,

Más detalles

Módulo 5: TRATAMIENTO

Módulo 5: TRATAMIENTO -Tratamiento Módulo 5: TRATAMIENTO -Tratamiento dietético -Tratamiento rehabilitador -Tratamiento quirúrgico -Tratamientos complementarios -Equipo multidisciplinar -Seguimiento TRATAMIENTO Objetivo: Reducir

Más detalles

International Congress of Health Communication Congreso Internacional de Comunicación en Salud Madrid, Spain, October 2017

International Congress of Health Communication Congreso Internacional de Comunicación en Salud Madrid, Spain, October 2017 International Congress of Health Communication Congreso Internacional de Comunicación en Salud Madrid, Spain, 19-20 October 2017 3er Congreso Internacional de Comunicación en Salud 19-20 de octubre de

Más detalles

PATOLOGÍA OTORRINOLARINGOLÓGICA EN ATENCIÓN PRIMARIA

PATOLOGÍA OTORRINOLARINGOLÓGICA EN ATENCIÓN PRIMARIA PATOLOGÍA OTORRINOLARINGOLÓGICA EN ATENCIÓN PRIMARIA DR. JORGE CARO LETELIER UNIVERSIDAD CATOLICA DE CHILE ABRIL 2008 1 2 Síntomas Nasales y de Cavidades Paranasales Obstrucción Rinorrea Prurito Nasal

Más detalles

ACTUALIZACION EN DISFAGIA OROFARINGEA Y SU RELEVANCIA CLINICA 2 REHABILITACION DE LA DEGLUCIÓN

ACTUALIZACION EN DISFAGIA OROFARINGEA Y SU RELEVANCIA CLINICA 2 REHABILITACION DE LA DEGLUCIÓN ACTUALIZACION EN DISFAGIA OROFARINGEA Y SU RELEVANCIA CLINICA 2 REHABILITACION DE LA DEGLUCIÓN DRA. OLGA COVACI COVACI MÉDICO ADJUNTO MEDICINA FISICA Y REHABILITACION HOSPITAL GENERAL VILLALBA FEBRERO

Más detalles

Taller de metodología enfermera

Taller de metodología enfermera Taller de metodología enfermera VALIDACIÓN DE LOS DIAGNÓSTICOS ENFERMEROS Diagnósticos del patrón "Nutricional-Metabólico III" Deterioro de la integridad tisular Deterioro de la mucosa oral Deterioro de

Más detalles

1. Introducción y fundamentos de la técnica.

1. Introducción y fundamentos de la técnica. 1. Introducción y fundamentos de la técnica. El esófago es un órgano hueco, de forma tubular, que une la faringe con el estómago. Anatómica y funcionalmente está constituido por 3 áreas: el esfínter esofágico

Más detalles

DISFAGIA Lic. Liliana Arjona

DISFAGIA Lic. Liliana Arjona Hospital General de Agudos E. Tornú Servicio de ORL Jefe del Servicio: Roberto Mazzarella DISFAGIA Lic. Liliana Arjona Deglución Coordinación neuromuscular rápida de los componentes de las cavidades: bucal,

Más detalles

Diagnòstic i tractament de la disfàgia orofaríngia

Diagnòstic i tractament de la disfàgia orofaríngia S7 Exploracions complementàries: fibrolaringoscòpia. Mercedes Velasco, Hospital de la Vall d Hebron. Diagnòstic i tractament de la disfàgia orofaríngia Divendres 9 d'octubre de 2009 Fibroendoscopia de

Más detalles

Unidad de Disfagia

Unidad de Disfagia Equipo multidisciplinar La Unidad de Disfagía de la Fundación es un grupo multidisciplinar de especialistas de diversos servicios que se coordinan desde el Servicio de Otorrinolaringología por el Dr. Raimundo

Más detalles

Fga. Adriana Griselda Pérez

Fga. Adriana Griselda Pérez 1º Congreso Argentino de Neonatología 7º Jornadas Interdisciplinarias de Seguimiento del Recién Nacido de Alto Riesgo 1º Jornada Nacional de Perinatología 1º Jornadas Argentinas de Enfermería Neonatal

Más detalles

OBSTRUCCIÓN LARINGEA EN EL ADULTO

OBSTRUCCIÓN LARINGEA EN EL ADULTO OBSTRUCCIÓN LARINGEA EN EL ADULTO SERVICIO DE OTORRINOLARINGOLOGÍA HOSPITAL ESPAÑOL LA PLATA OBJETIVOS DIAGNOSTICAR = MAGNITUD Y ALTURA DE LA OBSTRUCCIÓN. SOLUCION = EXPEDITIVA SI ES PROGRESIVA. REALIZARLO

Más detalles

PROTOCOLO NUTRICIONAL PARA PACIENTES CON DISFAGIA

PROTOCOLO NUTRICIONAL PARA PACIENTES CON DISFAGIA PROTOCOLO NUTRICIONAL PARA PACIENTES CON DISFAGIA 1. Definición de disfagia. La disfagia es la dificultad para el paso del alimento a través de la boca faringe o esófago, producida por la alteración anatómica

Más detalles

Esofagografía en el estudio del paciente con disfagia: una herramienta que aún sigue vigente.

Esofagografía en el estudio del paciente con disfagia: una herramienta que aún sigue vigente. Esofagografía en el estudio del paciente con disfagia: una herramienta que aún sigue vigente. Hospital General de Agudos "Dr. Cosme Argerich" CABA, Argentina Romualdo Jesica; Matzke Gabriela; Larrañaga

Más detalles

TRASTORNOS DE MOTILIDAD FARINGO ESOFAGICA

TRASTORNOS DE MOTILIDAD FARINGO ESOFAGICA TRASTORNOS DE MOTILIDAD FARINGO ESOFAGICA Deglución Normal Deglución Supone la acción coordinada de un grupo de estructuras situadas en cabeza, cuello y tórax, e implica una secuencia de acontecimientos

Más detalles

VII Congreso Argentino de Emergencias y Cuidados Críticos en Pediatría

VII Congreso Argentino de Emergencias y Cuidados Críticos en Pediatría VII Congreso Argentino de Emergencias y Cuidados Críticos en Pediatría VI Jornadas de Enfermería en Emergencias y Cuidados Críticos en Pediatría V Jornadas de Kinesiología en Emergencias y Cuidados Críticos

Más detalles

Dificultad para hacer llevar el alimento desde la faringe hasta la cavidad gástrica, incluyendo trastornos orgánicos o motores del cuerpo esofágico y

Dificultad para hacer llevar el alimento desde la faringe hasta la cavidad gástrica, incluyendo trastornos orgánicos o motores del cuerpo esofágico y Manejo de disfagia Disfagia definición QUÉ ES LA DISFAGIA? Es la dificultad para tragar alimentossólidos, líquidoso inclusola prop ia saliva. Es un problema que puede dar lugar a neumonías y a cuadros

Más detalles

Módulo 1: DISFAGIA. Introducción Etiología Epidemiología Fisiología de la deglución

Módulo 1: DISFAGIA. Introducción Etiología Epidemiología Fisiología de la deglución Módulo 1: DISFAGIA Introducción Etiología Epidemiología Fisiología de la deglución Disfagia del griego dys dificultad y phagia- comer La DISFAGIA, alteración en la deglución, es un síntoma caracterizado

Más detalles

DISFAGIA OROFARINGEA COMO PODEMOS AYUDAR? Pilar García Figueiras Enfermera N.A. CHUAC

DISFAGIA OROFARINGEA COMO PODEMOS AYUDAR? Pilar García Figueiras Enfermera N.A. CHUAC DISFAGIA OROFARINGEA COMO PODEMOS AYUDAR? Pilar García Figueiras Enfermera N.A. CHUAC DISFAGIA Es un síntoma que hace referencia a la dificultad para la deglución Asociado a: ACV, enf. neurológicas,tce,

Más detalles

Tratamiento de la disfagia neurógena

Tratamiento de la disfagia neurógena 16 neurorrehabilitación Tratamiento de la disfagia neurógena Rosa Terré Doctora en Medicina y Cirugía. Especialista en Medicina Física y Rehabilitación Fundació Institut Guttmann La disfagia o alteración

Más detalles

DOCUMENTO DE INFORMACIÓN Y AUTORIZACIÓN PARA LA REALIZACIÓN DE LARINGOSCOPIA DIRECTA/MICROCIRUGÍA LARÍNGEA

DOCUMENTO DE INFORMACIÓN Y AUTORIZACIÓN PARA LA REALIZACIÓN DE LARINGOSCOPIA DIRECTA/MICROCIRUGÍA LARÍNGEA Este documento informativo pretende explicar, de forma sencilla, la intervención quirúrgica denominada LARINGOSCOPIA DIRECTA/MICROCIRUGÍA LARÍNGEA, así como los aspectos más importantes del período postoperatorio

Más detalles

EMERGENCIAS EN LA VIA AÉREA. Identificación de la vía aérea difícil y fallida

EMERGENCIAS EN LA VIA AÉREA. Identificación de la vía aérea difícil y fallida EMERGENCIAS EN LA VIA AÉREA Identificación de la vía aérea difícil y fallida DIFICULTAD DE VÍA AÉREA Incapacidad para suministrar oxígeno a los pulmones El 98% puede predecirse tras una valoración adecuada.

Más detalles

INFORMACIÓN PARA EL PACIENTE MANOMETRÍA ESOFÁGICA

INFORMACIÓN PARA EL PACIENTE MANOMETRÍA ESOFÁGICA INFORMACIÓN PARA EL PACIENTE MANOMETRÍA ESOFÁGICA MANOMETRÍA ESOFÁGICA En este documento encontrará la información necesaria para conocer en que consiste la mano metría Esofágica, por qué se realiza, los

Más detalles

INFORMACIÓN PARA EL PACIENTE COLOCACIÓN DE STENTS EN EL TRACTO DIGESTIVO SUPERIOR

INFORMACIÓN PARA EL PACIENTE COLOCACIÓN DE STENTS EN EL TRACTO DIGESTIVO SUPERIOR INFORMACIÓN PARA EL PACIENTE COLOCACIÓN DE STENTS EN EL TRACTO DIGESTIVO SUPERIOR COLOCACIÓN DE STENTS EN EL TRACTO DIGESTIVO SUPERIOR En este documento encontrará la información necesaria para conocer

Más detalles

Síndrome de Obstrucción Laríngea

Síndrome de Obstrucción Laríngea 12 Síndrome de Obstrucción Laríngea Dra. Rosa Ampuero Cáceres 1. OBJETIVOS El objetivo de revisar el tema es dar a conocer al estudiante de medicina las causas más frecuentes de dificultad respiratoria

Más detalles

INSTITUTO NACIONAL DE REHABILITACIÓN

INSTITUTO NACIONAL DE REHABILITACIÓN José Clemente Ibarra Ponce De León Dirección General del. INR Daniel David Chávez Arias Director Médico DIRECTORIO INSTITUTO NACIONAL DE REHABILITACIÓN CLÍNICA DE DISFAGIA Dra. L. Elizabeth Chamlati Aguirre

Más detalles

Manejo de Paciente Pediatrico con Estenosis Subglotica

Manejo de Paciente Pediatrico con Estenosis Subglotica Manejo de Paciente Pediatrico con Estenosis Subglotica Ruben Diaz MA. CCC-SLP II Miami Valley Hospital-Premier Health Dayton OH Universidad Católica de Manizales University of Cincinnati 1 2 3 4 Estenosis

Más detalles

TRATAMIENTO DEL PACIENTE CON OBSTRUCCIÓN VENTILATORIA BAJA

TRATAMIENTO DEL PACIENTE CON OBSTRUCCIÓN VENTILATORIA BAJA TRATAMIENTO DEL PACIENTE CON OBSTRUCCIÓN VENTILATORIA BAJA Autor: Dr. Gustavo Córdova Ramos Profesor Auxiliar. Hospital Hermanos Ameijeiras Ciudad Habana. Cuba Formas clínicas de presentación. Aguda Subaguda

Más detalles

Para una mejor calidad de vida

Para una mejor calidad de vida Para una mejor calidad de vida Pregunta en esta farmacia QUÉ ES LA XEROSTOMÍA? La xerostomía es la sensación subjetiva de sequedad bucal, que normalmente se debe a la disminución o ausencia de saliva provocada

Más detalles

Sesión clínica 2 de Noviembre Dr. Alberto Muela Molinero Servicio de Medicina Interna Complejo Asistencial Universitario de León

Sesión clínica 2 de Noviembre Dr. Alberto Muela Molinero Servicio de Medicina Interna Complejo Asistencial Universitario de León Sesión clínica 2 de Noviembre 2011 Dr. Alberto Muela Molinero Servicio de Medicina Interna Complejo Asistencial Universitario de León Resumen del caso Ingresos reiterados por procesos respiratorios en

Más detalles

VI JORNADAS DE ACTUALIZACIÓN MÉDICA: IMPACTO DE LOS TRASTORNOS DEGLUTORIOS Y LA DESNUTRICION ASOCIADA, EN REHABILITACIÓN NEUROLÓGICA"

VI JORNADAS DE ACTUALIZACIÓN MÉDICA: IMPACTO DE LOS TRASTORNOS DEGLUTORIOS Y LA DESNUTRICION ASOCIADA, EN REHABILITACIÓN NEUROLÓGICA VI JORNADAS DE ACTUALIZACIÓN MÉDICA: IMPACTO DE LOS TRASTORNOS DEGLUTORIOS Y LA DESNUTRICION ASOCIADA, EN REHABILITACIÓN NEUROLÓGICA" LIC. CELIA IACHINI JEFA DE DEPARTAMENTO CIR APREPA- SAN JERONIMO FISIOPATOLOGIA

Más detalles

TAPING PARA LOGOPEDAS

TAPING PARA LOGOPEDAS TAPING PARA LOGOPEDAS Vendaje neuromuscular en los tratamientos orofaciales cervicales Niveles II y III DOCENTE MARIANA FERREIRO Fonoaudióloga, Especialista en Motricidad Orofacial, Magister y Doctoranda

Más detalles

GUÍA PARA EL MANEJO DE LA DISFAGIA

GUÍA PARA EL MANEJO DE LA DISFAGIA GUÍA PARA EL MANEJO DE LA DISFAGIA Fundación Asilo San José DISFAGIA La disfagia es la alteración o dificultad en el proceso de la deglución. Es un síntoma que aparece con frecuencia en personas que han

Más detalles

Imágenes en el estudio de las alteraciones respiratorias en niños con limitaciones neurológicas. Dra Karla Moënne Bühlmann

Imágenes en el estudio de las alteraciones respiratorias en niños con limitaciones neurológicas. Dra Karla Moënne Bühlmann Imágenes en el estudio de las alteraciones respiratorias en niños con limitaciones neurológicas LOGO Dra Karla Moënne Bühlmann Generalidades d Alta incidencia de problemas respiratorios Importante rol

Más detalles

Síndrome vena cava superior. Dra. Karina Peña Oncología Medica

Síndrome vena cava superior. Dra. Karina Peña Oncología Medica Síndrome vena cava superior Dra. Karina Peña Oncología Medica Síndrome Vena Cava Superior Manifestación clínica resulta de la obstrucción total o parcial de la vena cava superior Introducción Un paciente

Más detalles

NUTRICIÓN EN EL ANCIANO PERSONA MAYOR

NUTRICIÓN EN EL ANCIANO PERSONA MAYOR NUTRICIÓN EN EL ANCIANO PERSONA MAYOR QUE ES EL ENVEJECIMIENTO? PERSONA MAYOR Difícil definirlo en función de la edad En el año 2060 habrá un 29.9% mayores de 65 años La nutrición es un papel determinante

Más detalles

Kinesiólogo Nestor Rosendo Especialista en Kinesiología Pediátrica y Neonatal-UBA Hospital de Niños Sor María Ludovica La Plata Bs As

Kinesiólogo Nestor Rosendo Especialista en Kinesiología Pediátrica y Neonatal-UBA Hospital de Niños Sor María Ludovica La Plata Bs As 1 Congreso Argentino de Medicina Interna Pediátrica 2 Jornadas de Kinesiología en Medicina Interna Pediátrica Medicina Interna Pediátrica: la atención centrada en el paciente 2 y 3 de Noviembre de 2016

Más detalles

aspectos nutricionales del paciente con DISFAGIA

aspectos nutricionales del paciente con DISFAGIA aspectos nutricionales del paciente con DISFAGIA Edición 02 Natalia Fernández Blanco Continuidad Asistencial Beatriz Cañete Tortajada - Rehabilitación Olga Covaci Anda - Rehabilitación Gonzalo Díaz Tapia

Más detalles

EVALUACIÓN VOCAL INFANTIL. - Nombre : - Fecha de Nacimiento : Edad : - Dirección : - Teléfono : Ciudad : - Establecimiento : Curso :

EVALUACIÓN VOCAL INFANTIL. - Nombre : - Fecha de Nacimiento : Edad : - Dirección : - Teléfono : Ciudad : - Establecimiento : Curso : Fecha: / / Carola Rivera Maldonado EVALUACIÓN VOCAL INFANTIL I. HISTORIA CLÍNICA a. INFORMACIÓN GENERAL - Nombre : - Fecha de Nacimiento : Edad : - Dirección : - Teléfono : Ciudad : - Establecimiento :

Más detalles

ÍNDICE ÍNDICE... 3 AUTORES PRÓLOGO. Nidia Zambrana... 11

ÍNDICE ÍNDICE... 3 AUTORES PRÓLOGO. Nidia Zambrana... 11 ÍNDICE ÍNDICE... 3 AUTORES... 7 PRÓLOGO. Nidia Zambrana... 11 Capítulo 1. EVALUACIÓN E INTERVENCIÓN LOGOPÉDICA EN LOS NEONATOS. ENFOQUE HOSPITALARIO... 13 Cláudia Xavier 1. Introducción... 15 2. Estímulos

Más detalles

GUÍA DE EXAMEN DE CERTIFICACIÓN 2018 DEL CONSEJO MEXICANO DE OTORRINOLARINGOLOGÍA Y CIRUGÍA DE CABEZA Y CUELLO

GUÍA DE EXAMEN DE CERTIFICACIÓN 2018 DEL CONSEJO MEXICANO DE OTORRINOLARINGOLOGÍA Y CIRUGÍA DE CABEZA Y CUELLO GUÍA DE EXAMEN DE CERTIFICACIÓN 2018 DEL CONSEJO MEXICANO DE OTORRINOLARINGOLOGÍA Y CIRUGÍA DE CABEZA Y CUELLO No. TEMA CAPÍTULO SUBTEMAS ÁREA RESULTADO DE APRENDIZAJE 1. CAVIDAD ORAL. 1 88 Fisiología

Más detalles

Esclerosis lateral amiotrófica i maneig multidisciplinar

Esclerosis lateral amiotrófica i maneig multidisciplinar Esclerosis lateral amiotrófica i maneig multidisciplinar M.A. Rubio Servicio de Neurología. Hospital del Mar. Parc de Salut Mar Mayo 2017 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Lou Gehrig's Runs diagnosis

Más detalles

Se deben considerar una urgencia médica/quirúrgica

Se deben considerar una urgencia médica/quirúrgica Se deben considerar una urgencia médica/quirúrgica RM es el estudio de elección para la valoración de lesiones ocupantes de espacio en el conducto raquídeo Protocolos de estudio Radiografía simple: aproximación

Más detalles

VALORACION CLINICA DE LAS VIAS RESPIRATORIAS

VALORACION CLINICA DE LAS VIAS RESPIRATORIAS VALORACION CLINICA DE LAS VIAS RESPIRATORIAS IMPORTANCIA DEL PROBLEMA Responsabilidad primordial del médico es mantener y proporcionar un manejo seguro y efectivo de la vía aérea. IMPORTANCIA DEL PROBLEMA

Más detalles

DOBLE TITULACIÓN MÁSTER EXPERTO EN NEUROLOGÍA + MÁSTER EXPERTO EN NEUROPSICOLOGÍA MEDI006

DOBLE TITULACIÓN MÁSTER EXPERTO EN NEUROLOGÍA + MÁSTER EXPERTO EN NEUROPSICOLOGÍA MEDI006 DOBLE TITULACIÓN MÁSTER EXPERTO EN NEUROLOGÍA + MÁSTER EXPERTO EN NEUROPSICOLOGÍA MEDI006 DESTINATARIOS La doble titulación máster experto en neurología + máster experto en neuropsicología está dirigido

Más detalles

OSTOMIAS RESPIRATORIAS Y DE NUTRICION TIPOS, CUIDADOS Y COMPLICACIONES

OSTOMIAS RESPIRATORIAS Y DE NUTRICION TIPOS, CUIDADOS Y COMPLICACIONES OSTOMIAS RESPIRATORIAS Y DE NUTRICION TIPOS, CUIDADOS Y COMPLICACIONES Esther Bru Helena Vivancos Maribel Iborra Estomas Respiratorios Introducción. La realización de un estoma respiratorio, supone para

Más detalles

Estenosis Laríngeas y traqueales Su manejo. Dr. Hugo Botto Hospital de Pediatría J.P. Garrahan Buenos Aires-Argentina

Estenosis Laríngeas y traqueales Su manejo. Dr. Hugo Botto Hospital de Pediatría J.P. Garrahan Buenos Aires-Argentina Estenosis Laríngeas y traqueales Su manejo Dr. Hugo Botto Hospital de Pediatría J.P. Garrahan Buenos Aires-Argentina hbotto@hotmail.com Estenosis traqueal Congénita Adquirida ESTENOSIS DE LA VÍA AÉREA

Más detalles

TITULO: ESTUDIO Y TRATAMIENTO DE LA PARÁLISIS RECURRENCIAL

TITULO: ESTUDIO Y TRATAMIENTO DE LA PARÁLISIS RECURRENCIAL PROTOCOLO DE ACTUACION ASISTENCIAL TITULO: ESTUDIO Y TRATAMIENTO DE LA PARÁLISIS RECURRENCIAL SERVICIO: LOGOPEDIA Y FONIATRÍA AUTOR: Dr. Luis Alvarez Lami COLABORADORES: Dra. Ana Cecilia Bermúdez Mendoza

Más detalles

Manifestaciones respiratorias por RGE Dr Villagra Guillermo Neumonologo Pediatra. Salta, Noviembre 2018

Manifestaciones respiratorias por RGE Dr Villagra Guillermo Neumonologo Pediatra. Salta, Noviembre 2018 Manifestaciones respiratorias por RGE Dr Villagra Guillermo Neumonologo Pediatra Salta, Noviembre 2018 LACTANTES El 75% de los lactantes a los 4 meses El 15% de los lactantes a los 7 meses Manifestaciones

Más detalles

Cualquier neoplasia puede producir compresión medular ; los más frecuentes: mama, pulmón, próstata y mieloma múltiple

Cualquier neoplasia puede producir compresión medular ; los más frecuentes: mama, pulmón, próstata y mieloma múltiple Cualquier neoplasia puede producir compresión medular ; los más frecuentes: mama, pulmón, próstata y mieloma múltiple El sindrome de compresion medular es una urgencia oncologica y neurologica de mal pronostico;

Más detalles

REHABILITACIÓN FONOAUDIOLÓGICA

REHABILITACIÓN FONOAUDIOLÓGICA CONTEXTO REHABILITACIÓN FONOAUDIOLÓGICA RODRIGO TOBAR FREDES Fonoaudiólogo, Servicio de Otorrinolaringología, Hospital del Trabajador. Coordinador Académico, Unidad de Comunicación y Deglución en el Adulto,

Más detalles

ESTRATEGIA NUTRICIONAL EN EL PACIENTE ONCOLÓG NUTRICIÓN N ENTERAL O PARENTERAL?

ESTRATEGIA NUTRICIONAL EN EL PACIENTE ONCOLÓG NUTRICIÓN N ENTERAL O PARENTERAL? ESTRATEGIA NUTRICIONAL EN EL PACIENTE ONCOLÓG ÓGICO NUTRICIÓN N ENTERAL O PARENTERAL? Foro de Nutrición y Cáncer Barcelona, Octubre 2003 A.I. de Cos Hospital La Paz. Madrid NUTRICIÓN ARTIFICIAL? NUTRICIÓN

Más detalles

ATELECTASIA L.E.F EDUARDO JUAREZ TAPIA

ATELECTASIA L.E.F EDUARDO JUAREZ TAPIA ATELECTASIA L.E.F EDUARDO JUAREZ TAPIA DEFINICION ES LA DISMINUCIÓN DEL VOLUMEN PULMONAR. ES CAUSADA POR UNA OBSTRUCCIÓN DE LAS VÍAS AÉREAS (BRONQUIOS O BRONQUIOLOS) O POR PRESIÓN EN LA PARTE EXTERNA DEL

Más detalles

Disfagia Post Ictus de Circulación Posterior: evaluación y tratamiento. A propósito de un caso. Sonia Nieto Cadalso

Disfagia Post Ictus de Circulación Posterior: evaluación y tratamiento. A propósito de un caso. Sonia Nieto Cadalso Disfagia Post Ictus de Circulación Posterior: evaluación y tratamiento. A propósito de un caso. Sonia Nieto Cadalso Logopeda especializada en neurologopedia y disfagia en el Hospital de la Esperanza, Barcelona.

Más detalles

DOCUMENTO DE INFORMACIÓN Y AUTORIZACIÓN PARA EL TRATAMIENTO DE UNA ESTENOSIS LARÍNGEA MEDIANTE LARINGOSCOPIA DIRECTA Y MICROCIRUGÍA LARÍNGEA

DOCUMENTO DE INFORMACIÓN Y AUTORIZACIÓN PARA EL TRATAMIENTO DE UNA ESTENOSIS LARÍNGEA MEDIANTE LARINGOSCOPIA DIRECTA Y MICROCIRUGÍA LARÍNGEA Este documento informativo pretende explicar, de forma sencilla, la intervención quirúrgica denominada TRATAMIENTO DE UNA ESTENOSIS LARÍNGEA MEDIANTE LARINGOSCOPIA DIRECTA Y, así como los aspectos más

Más detalles

1.- Qué es la faringe? 2.- La faringe se divide en 3 porciones Cuál es el nombre de cada una de ellas? 3.- Dónde se encuentra situada la faringe? 4.

1.- Qué es la faringe? 2.- La faringe se divide en 3 porciones Cuál es el nombre de cada una de ellas? 3.- Dónde se encuentra situada la faringe? 4. FARINGE Universidad autónoma del estado de Morelos Escuela de técnicos laboratoristas. Anatomía y Fisiología Cuevas Botello Alondra Guadalupe Merino Ocampo Alexa Fernanda 1.- Qué es la faringe? 2.- La

Más detalles

Casos clínicos: Mielopatía cervical.

Casos clínicos: Mielopatía cervical. Casos clínicos: Mielopatía cervical. Ana M. Jorques Infante. UGC Neurocirugía. C. H. Virgen de las Nieves. Objetivos: Reconocer los datos clínicos y exploratorios así como la de pruebas complementarias

Más detalles

Beneficios de la logopedia en la Enfermedad del Parkinson. Logopeda: Juanita Bonilla Lozano

Beneficios de la logopedia en la Enfermedad del Parkinson. Logopeda: Juanita Bonilla Lozano Beneficios de la logopedia en la Enfermedad del Parkinson Logopeda: Juanita Bonilla Lozano ÍNDICE 1. INTRODUCCIÓN 1.1. Qué es la logopedia? 1.2. Qué es la Enfermedad de Parkinson? 2. ENFERMEDAD DE PARKINSON:

Más detalles

Especialista en Neuropsicología. Sanidad, Dietética y Nutrición

Especialista en Neuropsicología. Sanidad, Dietética y Nutrición Especialista en Neuropsicología Sanidad, Dietética y Nutrición Ficha Técnica Categoría Sanidad, Dietética y Nutrición Referencia 157334-1602 Precio 39.16 Euros Sinopsis Si quiere conocer los aspectos fundamentales

Más detalles

Qué es la otorrinolaringología?

Qué es la otorrinolaringología? D E P A R T A M E N T O D E O T O R R I N O L A R I N G O L O G Í A Qué es la otorrinolaringología? Otorrinolaringología: Todo lo que debes saber La otorrinolaringología es una especialidad que debemos

Más detalles

El mentol mejora la respuesta motora orofaríngea en pacientes con disfagia orofaríngea asociada a enfermedades neurológicas y al envejecimiento

El mentol mejora la respuesta motora orofaríngea en pacientes con disfagia orofaríngea asociada a enfermedades neurológicas y al envejecimiento El mentol mejora la respuesta motora orofaríngea en pacientes con disfagia orofaríngea asociada a enfermedades neurológicas y al envejecimiento Lorena Molina; Laia Rofes; Viridiana Arreola; Alberto Martín;

Más detalles

PROTOCOLO DE INVESTIGACIÓN PREDICTORES DE DISFAGIA EN PACIENTES CON ENFERMEDAD CEREBROVASCULAR AGUDA

PROTOCOLO DE INVESTIGACIÓN PREDICTORES DE DISFAGIA EN PACIENTES CON ENFERMEDAD CEREBROVASCULAR AGUDA 1 PROTOCOLO DE INVESTIGACIÓN PREDICTORES DE DISFAGIA EN PACIENTES CON ENFERMEDAD CEREBROVASCULAR AGUDA TRABAJO DE GRADO PARA ASPIRAR AL TÍTULO DE MAESTRÍA EN MEDICINA FÍSICA Y REHABILITACIÓN CHÍA, CUNDINAMARCA

Más detalles

Trabajo Practico. El sentido del Gusto. Escuela República de Chile Curso: 6to "A" Turno mañana. Profesora: Liliana Abasto

Trabajo Practico. El sentido del Gusto. Escuela República de Chile Curso: 6to A Turno mañana. Profesora: Liliana Abasto Trabajo Practico El sentido del Gusto Escuela República de Chile Curso: 6to "A" Turno mañana Profesora: Liliana Abasto Alumnos: Xavier Yusyp Marcelo Ravera miércoles, 02 de julio de 2003 EL SENTIDO DEL

Más detalles

PROPUESTA TEMARIO OPE NOVIEMBRE 2016 SOCIEDAD VALENCIANA DE CIRUGÍA

PROPUESTA TEMARIO OPE NOVIEMBRE 2016 SOCIEDAD VALENCIANA DE CIRUGÍA PROPUESTA TEMARIO OPE NOVIEMBRE 2016 SOCIEDAD VALENCIANA DE CIRUGÍA GENERALIDADES 1. Soporte nutricional en el paciente quirúrgico. 2. Preoperatorio en cirugía programada y valoración del riesgo quirúrgico.

Más detalles

V CURSO DE ALIMENTACIÓN Y NUTRICIÓN BORTZIRIAK DISFAGIA INFANTIL

V CURSO DE ALIMENTACIÓN Y NUTRICIÓN BORTZIRIAK DISFAGIA INFANTIL V CURSO DE ALIMENTACIÓN Y NUTRICIÓN BORTZIRIAK Los objetivos que me planteo con esta charla son: - Incidir en la enorme importancia de administrar bien la comida. Una técnica de alimentación adecuada puede

Más detalles

MANEJO DE LA VÍA AÉREA

MANEJO DE LA VÍA AÉREA MANEJO DE LA VÍA AÉREA SUPERIOR Constituida por estructuras rígidas no colapsables: Fosas nasales y cavidad bucal. Naso, oro e hipofaringe. Laringe INFERIOR Menos rígidas con posibilidad de colapso: Traquea

Más detalles

7 Congreso Argentino de Neumonología Pediátrica

7 Congreso Argentino de Neumonología Pediátrica 7 Congreso Argentino de Neumonología Pediátrica Ciudad de Mar del Plata Buenos Aires Del 18 al 20 de noviembre de 2015 NH Gran Hotel Provincial Insuficiencia Respiratoria de causa Neuromuscular Fisiopatologíai

Más detalles

DOCUMENTO DE INFORMACIÓN Y AUTORIZACIÓN PARA LA REALIZACIÓN DE PAROTIDECTOMÍA

DOCUMENTO DE INFORMACIÓN Y AUTORIZACIÓN PARA LA REALIZACIÓN DE PAROTIDECTOMÍA DOCUMENTO DE INFORMACIÓN Y AUTORIZACIÓN PARA LA REALIZACIÓN DE PAROTIDECTOMÍA Nombre y Apellidos... Edad... D.N.I... Diagnóstico del proceso... Fecha... Este documento informativo pretende explicar, de

Más detalles

PROTOCOLO INTERNO DE DERIVACIÓN DESDE EL SERVICIO DE URGENCIAS AL SERVICIO DE OTORRINOLARINGOLOGIA

PROTOCOLO INTERNO DE DERIVACIÓN DESDE EL SERVICIO DE URGENCIAS AL SERVICIO DE OTORRINOLARINGOLOGIA PROTOCOLO INTERNO DE DERIVACIÓN DESDE EL SERVICIO DE URGENCIAS AL SERVICIO DE OTORRINOLARINGOLOGIA Protocolo avalado por la AMORL Versión 1.0 de 9 de Marzo de 2017 ÍNDICE DEL DOCUMENTO 1.OBJETO... 3 2.ALCANCE...

Más detalles

Síndrome de píloro cerrado, Características, Síntomas, Causas, Diagnóstico, Tratamiento

Síndrome de píloro cerrado, Características, Síntomas, Causas, Diagnóstico, Tratamiento Síndrome de píloro cerrado, Características, Síntomas, Causas, Diagnóstico, Tratamiento El síndrome de píloro cerrado, también denominado estenosis pilórica, es un trastorno en el que el canal pilórico

Más detalles

Perito Judicial en Técnico en Neurología

Perito Judicial en Técnico en Neurología Perito Judicial en Técnico en Neurología Modalidad Online Horario Flexible Descuento Alumnos Duración 300 horas Nivel Superior Subvención Empresas Descripción Detallada Si le interesa la función del perito

Más detalles

INFORMACIÓN PARA EL PACIENTE ENDOSONOGRAFÍA DEL TRACTO DIGESTIVO SUPERIOR

INFORMACIÓN PARA EL PACIENTE ENDOSONOGRAFÍA DEL TRACTO DIGESTIVO SUPERIOR INFORMACIÓN PARA EL PACIENTE ENDOSONOGRAFÍA DEL TRACTO DIGESTIVO SUPERIOR ENDOSONOGRAFÍA DEL TRACTO DIGESTIVO SUPERIOR En este documento encontrará la información necesaria para conocer en que consiste

Más detalles

Presencia de la disfagia en los trastornos neurológicos de la comunicación

Presencia de la disfagia en los trastornos neurológicos de la comunicación Artículo original Presencia de la disfagia en los trastornos neurológicos de la comunicación López Hernández MN, 1 Padín Hernández MC, 2 Bennett Rodríguez E 3 RESUMEN Se aborda la disfagia como un síntoma

Más detalles

TRASTORNOS DE LA VOZ

TRASTORNOS DE LA VOZ TRASTORNOS DE LA VOZ Nódulos y pólipos de las cuerdas vocales Qué son los nódulos y pólipos de las cuerdas vocales? Los nódulos de las cuerdas vocales son crecimientos benignos (no cancerosos) en ambas

Más detalles

Cuidados para el control de síntomas y tratamiento de soporte oncológico Curso de 80 h de duración, acreditado con 14,2 Créditos CFC

Cuidados para el control de síntomas y tratamiento de soporte oncológico Curso de 80 h de duración, acreditado con 14,2 Créditos CFC Cuidados para el control de síntomas y tratamiento de soporte oncológico Curso de 80 h de duración, acreditado con 14,2 Créditos CFC Programa 1. SÍNTOMAS EN EL APARATO GASTROINTESTINAL DEL PACIENTE CON

Más detalles

27 CAPÍTULO 2. Otorrinolaringología Médicos por la seguridad vial

27 CAPÍTULO 2. Otorrinolaringología Médicos por la seguridad vial 27 9. ENFERMEDADES DE LA CAVIDAD BUCAL, FARINGE, LARINGE Y TRÁQUEA Y SUS CONSEJOS AL VOLANTE Son dolencias que cursan con una florida sintomatología de cabeza y cuello, y gran afectación general del estado

Más detalles

Esófago Intra-abdominalabdominal

Esófago Intra-abdominalabdominal Reflujo Gastroesofágico en Niños Reflujo Gastroesofágico Definición: Ascenso del contenido gástrico desde el estómago al esófago ERGE Enfermedad de Reflujo Gastroesofágico (ERGE) - Aumenta la frecuencia

Más detalles

II FORO DE NUTRICIÓN Y CÁNCER

II FORO DE NUTRICIÓN Y CÁNCER II FORO DE NUTRICIÓN Y CÁNCER Intervención nutricional en el paciente oncológico Barcelona, 2 y 3 de junio MUCOSITIS DISFAGIA ENTERITIS RÁDICA Dra. Ana Mañas Servicio de Oncología Radioterápica Hospital

Más detalles

Nuevos Horizontes en el manejo del paciente con disfagia. Estamos preparados? Patricia Bravo José Servicio de Farmacia RPMD Burriana

Nuevos Horizontes en el manejo del paciente con disfagia. Estamos preparados? Patricia Bravo José Servicio de Farmacia RPMD Burriana Nuevos Horizontes en el manejo del paciente con disfagia. Estamos preparados? Patricia Bravo José Servicio de Farmacia RPMD Burriana Definición Dificultad o incapacidad del paso de alimentos o líquidos

Más detalles

MALFORMACIONES CRANIOFACIALES

MALFORMACIONES CRANIOFACIALES MALFORMACIONES CRANIOFACIALES ANA I. ROMANCE C. MAXILOFACIAL UNIDAD DE C. CRANEOFACIAL MALFORMACIONES CRANIOFACIALES DEFINICIÓN Anomalía congénita en la forma y configuración de las estructuras anatómicas

Más detalles

Guía del Curso Especialista en Alteraciones Neurológicas

Guía del Curso Especialista en Alteraciones Neurológicas Guía del Curso Especialista en Alteraciones Neurológicas Modalidad de realización del curso: Titulación: A distancia y Online Diploma acreditativo con las horas del curso OBJETIVOS Hoy en día, la incidencia

Más detalles

Tratamiento logopédico Tratamiento quirúrgico

Tratamiento logopédico Tratamiento quirúrgico disfonía P R O C E S O S Definición funcional Proceso de asistencia a pacientes afectos de trastornos cualitativos de la voz a los que, en cualquier nivel asistencial del Sistema Sanitario Público de Andalucía,

Más detalles

Estenosis traqueal benigna

Estenosis traqueal benigna Estenosis traqueal benigna ANATOMÍA ETIOLOGÍA Múltiples etiologías. La causa mas importante es la iatrogénica. Intubación traumática. Intubación prolongada Traqueostomía. FISIOPATOLOGIA Isquémia mucosa.

Más detalles

MANEJO DE LA COMUNICACIÓN Y LA DEGLUCIÓN EN ESCLEROSIS LATERAL AMIOTRÓFICA.

MANEJO DE LA COMUNICACIÓN Y LA DEGLUCIÓN EN ESCLEROSIS LATERAL AMIOTRÓFICA. MANEJO DE LA COMUNICACIÓN Y LA DEGLUCIÓN EN ESCLEROSIS LATERAL AMIOTRÓFICA. CARTILLA PARA PACIENTES Y CUIDADORES Diana Paola Moscoso Castañeda Fonoaudióloga Luisa Fernanda Ángel Gordillo Profesor asesor

Más detalles