IES CARLOS CASARES. VIANA DO BOLO. A SENDA DA CONVIVENCIA: PASADO, PRESENTE E FUTURO DA MEDIACIÖN Santiago de Compostela. CAFI, 13 de novembro de 2015.
Contexto xeral do centro Situación rural moi illada (Ponferrada: 90 Km, Ourense: 120 Km) Alumnado procedente de 4 concellos: Viana do Bolo, Vilariño de Conso, A Veiga e A Gudiña. 140 alumnos e alumnas. 27 profesores. Carencia casi absoluta de infraestructuras e actividades culturais. ESO, Bacharelato, Ciclo Formativo de Atención a Persoas en Situación de Dependencia, That s English e CUALE.
En que proxectos traballamos ou temos traballado? - Abalar. - Centro piloto en libros dixitais. - Plambe Bibliotecas Escolares. - Clube de Lectura O Gato Samuel. - Meteoescolas, Salvavidas, Xermolón. - 365 días de respecto e igualdade. - Xogade (Deporte Escolar). - Consumópolis (Consumo responsable). - Rede Galega de Centros Escolares Solidarios. - Cooperación Galega: o mundo que queremos. - AGARESO (Asociación Galega de Reporteiros Solidarios) - AECID. Fundación Tus Ojos. Ano Europeo para o Desenvolvemento 2015. - Escola de Mediación Xesús R. Jares.
O valor da convivencia Niveis da convivencia: No instituto: Mediación No entorno: Voluntariado No mundo: Cooperación con Bolivia, Colaboración coa AECID, Escola de Mediación Xesús R.Jares.
Boas prácticas de convivencia. MEDIACIÓN ESCOLAR. Fomentar a autoestima. Impulsar a relación coas familias. Darlle valor ó RRI. Potenciar espazos de convivencia. Impulsar a resolución non violenta dos conflitos (Mediación escolar). 5
Jesús R. Jares Catedrático na Universidade da Coruña. Figura central na historia da pedagoxía e pioneiro nos movimentos de renovación Viana do Bolo 1955 pedagóxica. Vigo 2008 6
Formas alternativas de enfrontamento ó conflicto XUIZO ARBITRAXE CONCILIACIÓN NEGOCIACIÓN MEDIACIÓN 7
Principios da mediación É un acto cooperativo e non competitivo, no que hai dous posibles gañadores. Parte dunha concepción positiva do conflito. Está orientado cara o Os mediadores deben ser neutrais e imparciais. Deben garanti-la confidencialidade do proceso. Non é ameazante nin punitivo. futuro. 8
Vantaxes da mediación Voluntariedade. Participación de tódolos membros da comunidade educativa. Procura a satisfacción das necesidades das partes, sen vencedores nin É un procedemento formalizado. Conleva a mellora dos procesos de comunicación, que, precisamente, pode evitar a escalada de conflitos. Fomenta a responsabilidade. vencidos. 9
Pasos para a introducción da mediación no centro educativo Creación dun grupo de traballo. Implicación do equipo directivo e o departamento de familias. orientación. Implicación do claustro de profesores. Presentación do proxecto as Presentación do proxecto ao alumnado. Desenvolvemento dun curso de formación de mediadores. Inclusión na documentación oficial do centro: PEC, RRI 10
Caderno de mediación Teoría do conflito A mediación segundo o modelo Torrego A comunicación na mediación O conflito no cine É posible mediar sempre?
Proceso de mediación (modelo Torrego) Solicitude no departamento de orientación. Premediación. Mediación. 12
Premediación A premediación crea condicións que propician a mediación: -manténse por separado o encontro dos mediadores/as con cada unha das partes en conflito. -explícanselle as normas e reglas de actuación: respeto, confidencialidade e compromiso de aceptar a mediación. - cóntame : detecta a fase do conflito e permite descarga emocional.
Proceso de mediación I Presentación e regras do xogo. Contádenos. Aclarar o problema. Propoñer solucións. Chegar a un acordo. 14
Proceso de mediación II Estratexias empregadas: escoita activa (parafrasear, clarificar, reformular, resumir o dito, reflectir sentimentos, amosar interés...), asertividade, empatía (porse no lugar do outro), paciencia, creatividade, intelixencia emocional, habilidades non verbais (proximidade, tono de voz, mirada, xestos, posición do corpo, mans...). Mensaxes eu: situación que me afecta-sentimento que produceporque me afecta-que necesito.
A MEDIACIÓN NO INSTITUTO Favorece a adquisición de varias das sete competencias clave da ESO: Competencias sociais e cívicas. Sentido de iniciativa e espíritu emprendedor. É facilmente integrable no Plan de convivencia do centro.
A MEDIACIÓN Non é difícil de introducir no centro. É ben acollida por alumnos e familias. Non o resolve todo pero é eficaz en moitos casos. Ensina modelos de comportamento útiles para a vida contribuíndo á aprendizaxe dos valores de diálogo, participación, empatía, respecto e responsabilidade na toma de decisións. 22
A CONVIVENCIA N0 ENTORNO: voluntariado Mediación Escolar. Biblioteca. TIC. Eventos deportivos. Cooperación Internacional.
Equipo de Mediación Escolar Participación na resolución de conflitos. Formación de mediadores/as. Difusión do proxecto.
Voluntariado de Biblioteca Catalogación. Xestión do préstamo. Apertura da Biblioteca en recreos.
Voluntariado TIC Xestión de fichas de incidencias. Manter acesos ou apagar os equipos. Entrega/recollida equipos ABALAR. Comunicación co Coordinador TIC e ABALAR.
Voluntariado para eventos deportivos Colaboración na organización de actividades deportivas, como ping-pong, futbiño, xogo da ra, etc. Cobertura e seguimento.
A CONVIVENCIA NO MUNDO: Cooperación internacional Irmanamento coa unidade educativa Timoteo Rondales de Bermejo, Sta. Cruz de la Sierra (Bolivia).
A cooperación Viana-Bermejo www.proyectobermejoviana.spaces.live.com
A CONVIVENCIA NO MUNDO: Cooperación para o Desenvolvemento Ano Europeo para el Desarrollo 2015. Fundación Tus Ojos. AECID. Cooperación Española..
A CONVIVENCIA NO MUNDO: A difusión da Mediación en América Latina. Difusión en Colombia, México, Costa Rica ou Perú das nosas prácticas de Mediación en Conflictos. Colaboración coa Cooperación Española, (AECID en Cartagena de Indias), Universidad Católica de Colombia, Universidad de Cartagena de Indias, Fundación Área Andina, Fundación Amiguitos Royal, UNESCO.
GRAZAS carlosfg@ edu.xunta.es / susana.fernandez@edu.xunta.es