MALLORCA ARQUEOLÓGICA. INVENTARIO DE YACIMIENTOS. ANEXO 2. Javier Aramburu-Zabala. 1º versión: marzo 2015 2ª versión: marzo 2015 Continuando con la publicación de nuevos yacimientos y complementos a los ya conocidos que iniciamos hace unos meses (Aramburu-Zabala, 2014) incluimos en esta entrega los términos municipales de Banyalbufar, Bunyola, Calvià, Campanet y Capdepera. Desde que publicamos un catálogo general de yacimientos de Mallorca (Aramburu- Zabala, 2005) los municipios que estudiamos en este trabajo han sido objeto de algunas publicaciones de tipo inventario: rastreando por internet hemos localizado los catálogos de patrimonio de Banyalbufar (Ajuntament de Banyalbufar, 2014) y Campanet (GAAT, 2011) No es el objeto de este trabajo hacer un análisis pormenorizado de estas publicaciones, pero si queremos señalar que algunos, como es el caso de Campanet contemplan todos los yacimientos conocidos o incluso añaden nuevos, aunque algún yacimiento del que dimos noticia no pudieran localizarlo (resultaría aconsejable que si no se localiza un yacimiento del que hay croquis, fotografía y/o cerámica, se pusieran en contacto con el descubridor antes de excluirlo de un catálogo oficial) Otros, en cambio, como ya vimos en el caso de Artà, sólo recogen los del catálogo del Consell de Mallorca, sin prestar atención a otro tipo de publicaciones, aplicando la regla de que no hay más realidad que la que aparece en el Boletín Oficial. En cuanto a los yacimientos que ahora relacionamos, la mayoría son plataformas escalonadas, un tipo de monumentos habitualmente escondidos en los recodos de las peñas y las cimas de las montañas y que presentan un importante déficit de investigación (Aramburu-Zabala, 1998) Frente a la común opinión de que servían como atalayas defensivas, su localización y las que han sido excavadas (Aramburu-Zabala 2013) parecen mostrar que servían como marcadores de los territorios de los poblados talayóticos, realizándose tareas como la fabricación de cerámica, quizás con fines rituales funerarios. Además, todavía siguen apareciendo talayots y túmulos escalonados, cuya distribución es coherente con la interpretación general que hicimos sobre este tipo de monumentos. Como en el anterior anexo, la mayoría de los yacimientos son inéditos, pero incluimos alguno que hasta ahora no habíamos visitado o completamos alguna carencia de la ficha publicada.
TÉRMINO MUNICIPAL DE BANYALBUFAR CÓDIGO: 6-25 NOMBRE: CLOT DE S AIGUA X: 461540 Y: 4392300 Z: 320 DEFINICIÓN: plataforma escalonada MATERIALES: 2 fragmentos a mano, pasta 1 PERÍODO: talayótico BIBLIOGRAFÍA: inédito. Descubierto por José Antonio Martínez
6-25 CÓDIGO: 6-26 NOMBRE: SES MOSQUERES. SES TALAIETA X: 461700 Y: 4392300 Z: 460 DEFINICIÓN: plataforma escalonada MATERIALES: borde ebusitano PERÍODO: talayótico (el fragmento ebusitano debe ser un uso esporádico) BIBLIOGRAFÍA: inédito
6-26 CÓDIGO: 6-27 NOMBRE: SES MOSQUERES. SA TALAIETA X: 461600 Y: 4392280 Z: 460 DEFINICIÓN: asentamiento defensivo? MATERIAL: fragmentos de cerámica árabe PERÍODO: árabe BIBLIOGRAFÍA: http://www.toponimiamallorca.net/index.php?option=com_content&view=article&id=3 80:sa-talaieta&catid=52:uncategorised&Itemid=190
6-27. Zona de cabañas
CÓDIGO: 6-28 NOMBRE: SES MOSQUERES X: 461720 Y: 4392150 Z: 380 DEFINICIÓN: talayot circular PERÍODO: talayótico BIBLIOGRAFÍA: inédito 6-28
CÓDIGO: 6-29 NOMBRE: COLL DES BOUS X: 461900 Y: 4391650 Z: 436 DEFINICIÓN: túmulo escalonado PERÍODO: talayótico BIBLIOGRAFÍA: Descubierto por J.A. Martínez
6-29
CÓDIGO: 6-30 NOMBRE: PUIG DE SA BARCA X: 460900 Y: 4392300 Z: 580 DEFINICIÓN: plataforma escalonada PERÍODO: talayótico BIBLIOGRAFÍA: inédito 6-30 6-30. Vista superior
TÉRMINO MUNICIPAL DE BUNYOLA CÓDIGO: 9-4 NOMBRE: SON CREUS X: 475050 Y: 4395250 Z: 250 DEFINICIÓN: asentamiento seguramente relacionado con la mina de plomo, una de cuyas bocas está muy próxima. MATERIALES: fragmentos de ánforas romanas PERÍODO: romano BIBLIOGRAFÍA: IC (Inventari de Jaciments Arqueològics de Mallorca, del Consell Insular de Mallorca) CÓDIGO: 9-17 NOMBRE: TALAIA DE CALS REIS X: 479950 Y: 4397880 Z: 769 DEFINICIÓN: plataforma escalonada PERÍODO: talayótico BIBLIOGRAFÍA: Mascaró (1967)
9-17
CÓDIGO: 9-79 NOMBRE: HONOR X: 476650 Y: 4397375 Z: 520 DEFINICIÓN: edificio no turriforme PERÍODO: talayótico o baleárico BIBLIOGRAFÍA: inédito 9-17
9-79
CÓDIGO: 9-80 NOMBRE: COTA 601 X: 476870 Y: 4398100 Z: 601 DEFINICIÓN: plataforma escalonada MATERIALES: base a mano. Pasta 1 PERÍODO: talayótico BIBLIOGRAFÍA: inédito
9-80
TÉRMINO MUNICIPAL DE CALVIÀ CÓDIGO: 10-136 NOMBRE: PUIG FALCÓ X: 458150 Y: 4382750 Z: 400 DEFINICIÓN: plataforma escalonada MATERIALES: borde a mano. Pasta 1 PERÍODO: talayótico BIBLIOGRAFÍA: inédito
CÓDIGO: 10-137 NOMBRE: GALATZÓ. SES PLANES X: 454850 Y: 4386140 Z: 444 DEFINICIÓN: sin estructuras. Función desconocida. PERÍODO: tardorromano BIBLIOGRAFÍA: inédito 10-137 1.- Hayes 99 (450-620 dc) 2.- Hayes 91 (450-550 dc) 3.- fragmento de jarra ebusitana con decoración incisa EN bandas CÓDIGO: 10-138 NOMBRE: SON PELLISSER X: 459400 Y: 4377800 Z: 300 DEFINICIÓN: cueva natural de enterramiento/ habitación PERÍODO: calcolítico, naviforme, talayótico, baleárico BIBLIOGRAFÍA: yacimiento: inédito.
CÓDIGO: 10-139 NOMBRE: BENÀTIGA NOU X: 460700 Y: 4380700 Z: 150 DEFINICIÓN: establecimiento rural SUPERFICIE: 1.000 m 2 MATERIALES: fragmentos de ánforas y cerámicas comunes tardorromanas PERÍODO: tardorromano BIBLIOGRAFÍA: inédito CÓDIGO: 10-140 NOMBRE: COLL DES VENT X: 462580 Y: 4381900 Z: 420 DEFINICIÓN: plataforma escalonada PERÍODO: talayótico BIBLIOGRAFÍA: inédito 10-140
TÉRMINO MUNICIPAL DE CAMPANET CÓDIGO: 11-10 NOMBRE: SANTIANI X: 496050 Y: 4405050 Z: 140 DEFINICIÓN: naviforme PERÍODO: naviforme BIBLIOGRAFÍA: IC
11-10
CÓDIGO: 11-20 NOMBRE: SA ROCA REDONA. COLL DES COCONS X: 495800 Y: 4405750 Z: 379 DEFINICIÓN: PERÍODO: árabe? BIBLIOGRAFÍA: Mascaró, 1967. IJAM (Inventari de Jaciments arqueològics de Mallorca, 2005) NOTA: se añaden fotografías que no se publicaron en IJAM
CÓDIGO: 11-41 NOMBRE: GABELLÍ. ROCA CORBA 1 X: 496750 Y: 4406400 Z: 110 DEFINICIÓN: santuarios? PERÍODO: baleárico BIBLIOGRAFÍA: inédito 11-20
CÓDIGO: 11-42 NOMBRE: GABELLÍ. ROCA CORBA 2 X: 496775 Y: 4406525 Z: 180 DEFINICIÓN: plataforma escalonada PERÍODO: talayótico BIBLIOGRAFÍA: inédito 11-41
CÓDIGO: 11-44 NOMBRE: MINER PETIT X: 497350 Y: 4408700 Z: 400 DEFINICIÓN: naviforme PERÍODO: naviforme BIBLIOGRAFÍA: inédito 11-42
11-44
CÓDIGO: 11-45 NOMBRE: CUCULLA DE MASSANA X: 498800 Y: 440860 Z: 324 DEFINICIÓN: plataforma escalonada PERÍODO: talayótico BIBLIOGRAFÍA: inédito
: 11-45
TÉRMINO MUNICIPAL DE CAPDEPERA CÓDIGO: 13-63 NOMBRE: PUIG DE SON VADÓ X: 536300 Y: 4393500 Z: 156 DEFINICIÓN: túmulo escalonado PERÍODO: talayótico BIBLIOGRAFÍA: inédito
CÓDIGO: 13-64 NOMBRE: PUIG DE SON TALENS X: 535700 Y: 4392900 Z: 65 DEFINICIÓN: naviformes PERÍODO: naviforme BIBLIOGRAFÍA: inédito
CÓDIGO: 13-65 NOMBRE: SES TALAIOES X: 535680 Y: 4397800 Z: 102 DEFINICIÓN: túmulo escalonado PERÍODO: talayótico BIBLIOGRAFÍA: inédito
CÓDIGO: 13-66 NOMBRE: PUIG REVELL X: 537720 Y: 4391900 Z: 143 DEFINICIÓN: plataforma escalonada MATERIALES: cerámica a mano. Pasta 1 PERÍODO: talayótico BIBLIOGRAFÍA: inédito
13-66
CÓDIGO: 13-67 NOMBRE: COVA DES DEPÓSIT X: 537400 Y: 4391450 Z: 110 DEFINICIÓN: cueva natural PERÍODO: baleárico BIBLIOGRAFÍA: inédito 13-67 CÓDIGO: 13-68 NOMBRE: CA NA MAIANS X: 533500 Y: 4393500 Z: 90 DEFINICIÓN: asentamiento rural PERÍODO: romano BIBLIOGRAFÍA: inédito
1.-borde PE-25 2.- borde Dressel 2/4 3.-borde Dressel 2/4 4.- borde PE-17 5.-borde plato/tapadora 6.- borde plato/tapadora 7.- borde plato/tapadora 8.- borde cuenco común 9.-borde 10.- borde cuenco de borde almendrado -fragmento a mano. Pasta 5
CÓDIGO: 13-69 NOMBRE: PUIG SOS SASTRES X: 534200 Y: 4395050 Z: 172 DEFINICIÓN: plataforma escalonada PERÍODO: talayótico BIBLIOGRAFÍA: inédito
13-69 CÓDIGO: 13-70 NOMBRE: PUIG CUTRÍ X: 534200 Y: 4395700 Z: 276 DEFINICIÓN: centro ceremonial asociado a plataforma escalonada MATERIALES: fragmentos cerámica a mano. Pasta 1 PERÍODO: talayótico BIBLIOGRAFÍA: inédito
13-70 13-70
13-70 13-70
CÓDIGO: 13-71 NOMBRE: PUIG CUTRÍ 1 X: 534350 Y: 4395700 Z: 180 DEFINICIÓN: poblado de naviformes PERÍODO: naviforme BIBLIOGRAFÍA: inédito
13-71 13-71
BIBLIOGRAFÍA AJUNTAMENT DE BANYALBUFAR (2014) Catàleg de béns patrimonials del terme municipal de Banyalbufar. Fitxes d elements protegits. http://www.ajbanyalbufar.net/documents/cataleg.htm ALBERO SANTACREU, D.; CALDERÓN DÍAZ, M.; CALVO TRÍAS, M.; GLOAGUEN MURÍAS,E. (2011) Patrimonio cultural del municipio de Calvià. En Calvo, M. Aguareles, A. (Coord.) Calvià Patrimonio cultural. Mallorca. Ajuntament de Calvià. 257-405. ARAMBURU-ZABALA, J. (1998) El patrón de asentamiento de la Cultura talayótica de Mallorca. El Tall. Palma. ARAMBURU-ZABALA, J. (2005) Mallorca arqueológica. Inventario de yacimientos arqueológicos de Mallorca. Cd-Rom. Consell Insular de Mallorca. ARAMBURU, 2013. Can Sec (Alaró, Mallorca) La plataforma escalonada http://www.arqueobalear.es/articulos/can SEC1.pdf ARAMBURU, 2014. Mallorca arqueológica. Inventario de yacimientos arqueológicos. Anexo 1. http://www.arqueobalear.es/articulos/anexo1.pdf GAAT (2011) Catàleg d elements d interès artistic i patrimoni arquitectònic del terme municipal de Campanet. Sól Rústic (Vol. 2) http://www.ajcampanet.net/libre/www.ajcampanet.net/cataleg_campanet/campanet_fit xes_cataleg/rustic2.pdf MASCARÓ PASARIUS, J. (1967) Inventario de los monumentos megalíticos y restos prehistóricos y protohistóricos de Mallorca. En A.A.V.V "Monumentos Prehistóricos y Protohistóricos de la Isla de Mallorca". Madrid