Introducción al GPS. 2. Principio de funcionamiento

Tamaño: px
Comenzar la demostración a partir de la página:

Download "Introducción al GPS. 2. Principio de funcionamiento"

Transcripción

1 Introducción al GPS. El Sistema de Posicionamiento Global (GPS por sus siglas en inglés) es un sistema de navegación basado en satélites que es capaz de proveer información de la localización y la hora en cualquier condición climatológica, en cualquier lugar sobre o cerca de la Tierra donde haya una línea de vista sin obstáculos de 4 o más satélites. Contenido: 1. Introducción 2. Principio de funcionamiento. 3. Alcances y limitaciones. 4. Protocolo de comunicación. 5. Aplicaciones 6. Herramientas disponibles. 6.1 El GPS shield. 6.2 El GPS Logger shield. 6.3 Librería de Arduino para uso con nuestros Shields GPS. 2. Principio de funcionamiento El GPS funciona basado en el principio de trilateración y multilateración, que son métodos matemáticos para determinar las posiciones relativas de objetos usando trigonometría de forma análoga a la triangulación. A diferencia de ésta que usa medidas de ángulos junto con alguna distancia conocida para calcular la localización del objeto, la trilateración utiliza las localizaciones conocidas de 2 o más puntos de referencia, y la distancia medida entre el sujeto y cada uno de ellos. Para determinar de forma única y precisa la localización de un punto en un plano, se necesitan al menos 3 puntos de referencia, siendo necesarios al menos 4 puntos de referencia para determinar la posición de un objeto en el espacio (Como es el caso del GPS). 1 / 8

2 3. Alcances y limitaciones La precisión aproximada de los dispositivos GPS actuales ronda entre 3 y 15m para aplicaciones civiles, y los 3 pies (1m) para aplicaciones militares. Hay que recordar que cualquier instrumento de medición tiene un cierto grado de imprecisión, por lo que si bien teóricamente serían necesarios sólo 4 satélites para determinar nuestra ubicación espacial, ésta necesariamente conllevará un cierto margen de error. Esto se conoce como dilución de la precisión geométrica (GDOP). 2 / 8

3 Podemos apreciar esto con un ejemplo sencillo. En el caso A alguien ha medido la distancia a 2 marcas fijas (puntos rojo y azul), y marcado su punto como la intersección de los 2 círculos de los radios medidos. En B la medida tiene unos márgenes de error, y la localización real debe encontrarse en algún punto dentro del área verde. En C el margen de error es el mismo, pero el error de posición creció considerablemente debido al posicionamiento de las marcas fijas. Otro tema importante a considerar al utilizar dispositivos con GPS es que deben encontrar los satélites en línea de vista, es decir que no debe haber ningún objeto entre el satélite y el receptor GPS por lo que su funcionamiento se ve mermado en interiores y zonas con edificios altos o montañas muy cercanas. 4. Protocolo de comunicación Existe un protocolo al cual se apegan todos los fabricantes de receptores GPS, el cuál indica cuales son las posibles sentencias transmitidas de manera serial y escuchadas por el receptor, cada una de las cuales contiene información diferente. A continuación se muestran todas las posibles sentencias utilizadas para filtrar información de un GPS: AAM - Waypoint Arrival Alarm ALM - Almanac data APA - Auto Pilot A sentence APB - Auto Pilot B sentence BOD - Bearing Origin to Destination BWC - Bearing using Great Circle route DTM - Datum being used. GGA - Fix information GLL - Lat/Lon data GRS - GPS Range Residuals GSA - Overall Satellite data GST - GPS Pseudorange Noise Statistics GSV - Detailed Satellite data MSK - send control for a beacon receiver MSS - Beacon receiver status information. RMA - recommended Loran data RMB - recommended navigation data for gps RMC - recommended minimum data for gps RTE - route message TRF - Transit Fix Data STN - Multiple Data ID 3 / 8

4 VBW - dual Ground / Water Spped VTG - Vector track an Speed over the Ground WCV - Waypoint closure velocity (Velocity Made Good) WPL - Waypoint Location information XTC - cross track error XTE - measured cross track error ZTG - Zulu (UTC) time and time to go (to destination) ZDA - Date and Time Todas estas sentencias van precedidas de las siglas GP (ejemplo: GPAAM) y las más utilizadas son las siguientes: GGA, GSA, GSV, RMC y VTG, siendo la mínima requerida la RMC para obtener los datos de posición del dispositivo. La sentencia RMC consta de la siguiente información: Hora Fecha Posición Dirección Velocidad Por lo cual es más que suficiente para tener datos significativos sobre nuestro dispositivo. A continuación se muestra un ejemplo de sentencia GPRMC real y su significado: $GPRMC, ,A, ,N, ,E,0.03,165.48,260406,3.05,W,A*2C NOMBRE EJEMPLO UNIDADES DESCRIPCIÓN ID del mensaje $GPRMC Encabezado del protocolo RMC Tiempo UTC Fecha en formato hhmmss.sss Estado A A=info válida o V=info no válida Latitud ddmm.mmmm Indicador N/S N N=Norte o S=Sur Longitud ddmm.mmmm Indicador E/O E E=Este o W=Oeste Velocidad sobre el suelo 0.03 Nudos(no Km/h!) Velocidad horizontal desde la última medición Inclinación sobre el Grados Inclinación con respecto al suelo suelo Fecha ddmmyy Variación magnética 3.05, W Grados E=Este o W=Oeste Modo A A=Autónomo D=Diferencial 4 / 8

5 E=Estimado Checksum *2C Suma de verificación Fin de mensaje 5.Aplicaciones Existen una gran variedad de aplicaciones para los dispositivos GPS, entre las cuales se encuentran: Localización de vehículos de flotillas Verificación de rutas de vehículos Navegación y orientación de vehículos autónomos no tripulados (UAV) Telefonía Celular Cartografía Robótica Sincronización de relojes etc. 5 / 8

6 6. Herramientas disponibles En 5Hz tenemos disponibles una variedad de herramientas que pueden facilitar la utilización de la tecnología GPS, entre las cuáles se encuentran: 6.1 El GPS Shield 6 / 8

7 Éste es un Shield que te brindará acceso al módulo GPS MTK3339 de manera sencilla utilizando un Arduino UNO. Éste módulo tiene muchas ventajas, pues pueden leerse de manera serial las sentencias NMEA con el puerto UART o un puerto UART emulado por software, por lo que requiere pocos pines para su funcionamiento y tiene una gran área de prototipado para añadir sensores adicionales. 6.2 El GPS Logger Shield Incluye todas las ventajas del GPS Shield, añadiendo un slot para tarjetas usd, por lo que facilita el desarrollo de proyectos de Data logging (Pudiendo almacenar en un archivo de texto la información de nuestros sensores junto con su información de tiempo y geoposición). 7 / 8

8 Powered by TCPDF ( Tutoriales 6.3 Librería de Arduino para uso con nuestros Shields GPS También contamos con una librería que facilitará el uso de estos módulos, que incluye funciones para verificar si ya se detectaron los satélites suficientes, para obtener una lectura del módulo, la información de latitud/longitud o incluso un link a Google maps con la ubicación actual leída!. Disponible aqui: GPS Shield GPS logger Shield Ir al inicio 8 / 8

CAPÍTULO II SISTEMA DE POSICIONAMIENTO GLOBAL. de satélites, radio bases terrestres y receptores GPS que permiten casi todas las

CAPÍTULO II SISTEMA DE POSICIONAMIENTO GLOBAL. de satélites, radio bases terrestres y receptores GPS que permiten casi todas las CAPÍTULO II SISTEMA DE POSICIONAMIENTO GLOBAL 2.1 Qué es el Sistema de Posicionamiento Global? El Sistema de Posicionamiento Global (GPS) es un sistema compuesto por una red de satélites, radio bases terrestres

Más detalles

COTILLÓMETRO. Entender el lenguaje de la instrumentación

COTILLÓMETRO. Entender el lenguaje de la instrumentación COTILLÓMETRO Entender el lenguaje de la instrumentación Curso básico del lenguaje que utilizan los instrumentos de un barco para comunicarse y transferirse datos. Autor:José Mará Dávalos de Haro Versión

Más detalles

SIG. Toma de Datos. Percepción remota. Necesidad de Información. Análisis Interpretación. Mapas e Informes. El ciclo de la información.

SIG. Toma de Datos. Percepción remota. Necesidad de Información. Análisis Interpretación. Mapas e Informes. El ciclo de la información. El ciclo de la información Actualización Toma de Datos Necesidad de Información Percepción remota Acciones Actualización SIG Mundo Real GPS Topografía Encuestas Terrestre Aérea (Fotogrametría) Espacial

Más detalles

ORGANIZACIÓN DE AVIACIÓN CIVIL INTERNACIONAL Agencia Especializada de las Naciones Unidas. Oficina Regional NACC de la OACI Página 1

ORGANIZACIÓN DE AVIACIÓN CIVIL INTERNACIONAL Agencia Especializada de las Naciones Unidas. Oficina Regional NACC de la OACI Página 1 ORGANIZACIÓN DE AVIACIÓN CIVIL INTERNACIONAL Agencia Especializada de las Naciones Unidas Oficina Regional NACC de la OACI Página 1 Oficina Regional NACC de la OACI Página 2 AYUDAS VISUALES PARA LA NAVEGACIÓN

Más detalles

Divisores de voltaje. 2. Divisor de voltaje ideal. 1.1 Puntos a tratar

Divisores de voltaje. 2. Divisor de voltaje ideal. 1.1 Puntos a tratar Divisores de voltaje Un divisor de voltaje es un circuito simple que reparte la tensión de una fuente entre una o más impedancias conectadas. Con sólo dos resistencias en serie y un voltaje de entrada,

Más detalles

MANUAL DE USUARIO Arduino 4-20 ma + RTC Shield REV. 1.1

MANUAL DE USUARIO Arduino 4-20 ma + RTC Shield REV. 1.1 MANUAL DE USUARIO Arduino 4-20 ma + RTC Shield REV. 1.1 Ingeniería MCI Ltda. Luis Thayer Ojeda 0115 of. 1105, Providencia, Santiago, Chile. +56 2 23339579 www.olimex.cl cursos.olimex.cl info@olimex.cl

Más detalles

Sistema de Monitoreo Remoto

Sistema de Monitoreo Remoto 1 Sistema de Monitoreo Remoto 2 Sistema de Monitoreo Remoto 3 Por qué monitorear? Evaluación de Activos Cumplir con la Regulación Eficiencia Bajar Costos Aumentar Confiabilidad 4 El servicio que ofrece

Más detalles

Información acerca de los satélites utilizada para calcular su posición en el espacio, elevación y acimut.

Información acerca de los satélites utilizada para calcular su posición en el espacio, elevación y acimut. ANEXO TEMA 14 GPS. GLOSARIO DE TERMINOS GPS Almanaque Información acerca de los satélites utilizada para calcular su posición en el espacio, elevación y acimut. Altura sobre el elipsoide Distancia vertical

Más detalles

Unidad V. 5.1 Recta tangente y recta normal a una curva en un punto. Curvas ortogonales.

Unidad V. 5.1 Recta tangente y recta normal a una curva en un punto. Curvas ortogonales. Unidad V Aplicaciones de la derivada 5.1 Recta tangente y recta normal a una curva en un punto. Curvas ortogonales. Una tangente a una curva es una recta que toca la curva en un solo punto y tiene la misma

Más detalles

ESPECIFICACIONES TÉCNICAS PARA EL DISEÑO DE LA ETIQUETA DE EFICIENCIA ENERGÉTICA PARA SECADORA DE ROPA.

ESPECIFICACIONES TÉCNICAS PARA EL DISEÑO DE LA ETIQUETA DE EFICIENCIA ENERGÉTICA PARA SECADORA DE ROPA. ESPECIFICACIONES TÉCNICAS PARA EL DISEÑO DE LA ETIQUETA DE EFICIENCIA ENERGÉTICA PARA SECADORA DE ROPA. Versión Consulta Pública Introducción La etiqueta de eficiencia energética tiene por objetivo informar

Más detalles

GN70. Manual de usuario e instalación ESPAÑOL

GN70. Manual de usuario e instalación ESPAÑOL GN70 Manual de usuario e instalación ESPAÑOL Prólogo Exención de responsabilidad Dado que Navico mejora continuamente este producto, nos reservamos el derecho de realizar cambios al producto en cualquier

Más detalles

Recuperación de los datos de navegación

Recuperación de los datos de navegación Chapter 4 Recuperación de los datos de navegación 4.1 Búsqueda de las transiciones de los bits Lo primero que hay que hacer es localizar los puntos donde el signo de la señal de navegación codificada cambia,

Más detalles

Guía para maestro. Área y volumen de paralelepípedos. Compartir Saberes

Guía para maestro. Área y volumen de paralelepípedos.  Compartir Saberes Guía para maestro Guía realizada por Bella Peralta C. Magister en educación matemática Master en Educación bellaperaltamath@gmail.com En los objetos tridimensionales el cálculo del área nos permite determinar

Más detalles

ANEJO 1.- NIVELACIÓN DE PUNTOS EN EL ENTORNO DEL RÍO GUADALIMAR

ANEJO 1.- NIVELACIÓN DE PUNTOS EN EL ENTORNO DEL RÍO GUADALIMAR ANEJO 1.- NIVELACIÓN DE PUNTOS EN EL ENTORNO DEL RÍO GUADALIMAR Julio de 2006 INDICE 1.- OBJETO DEL TRABAJO. 2.- EQUIPO UTILIZADO. 3.- PROCESO DE ELABORACIÓN DEL TRABAJO. Coordenadas adoptadas para base

Más detalles

CUTCSA INFO Manual del Usuario

CUTCSA INFO Manual del Usuario Aplicación Móvil CUTCSA INFO Manual del Usuario Pág. 1 de 10 Historial de Revisiones Fecha Versión Descripción Autor 20/06/2014 1.0 Creación del documento Jhollman Chacón 28/07/2014 1.1 Horarios y Personalización

Más detalles

2.1.1. Introducción. 2.1. Subsistema GPS - 1. Representación del sistema de satélites

2.1.1. Introducción. 2.1. Subsistema GPS - 1. Representación del sistema de satélites 2.1. Subsistema GPS. 2.1.1. Introducción 2.1.2. Descripción del Sistema 2.1.3. Fundamentos para el cálculo de la Posición 2.1.4. RGM-3000. 2.1.5. Protocolo de Comunicaciones y Configuración 2.1.6. Comandos

Más detalles

Sistema de Registro, Derivación y Monitoreo Chile Crece Contigo

Sistema de Registro, Derivación y Monitoreo Chile Crece Contigo Sistema de Registro, Derivación y Monitoreo Chile Crece Contigo MANUAL DE USO CHCC MÓDULO ESTADÍSTICO NOVIEMBRE 2011 TABLA DE CONTENIDO 1 INTRODUCCIÓN... 3 2 ACCESO AL SISTEMA... 4 3 FUNCIONALIDADES MÓDULO

Más detalles

Consultoría y Tecnología CONDUCE TU NEGOCIO A OTRO NIVEL

Consultoría y Tecnología CONDUCE TU NEGOCIO A OTRO NIVEL Consultoría y Tecnología CONDUCE TU NEGOCIO A OTRO NIVEL Descripción BNX Gestión de Flotilla es un sistema de rastreo y localización que le permite tomar control de su flotilla de una manera simple y eficiente,

Más detalles

SISTEMA GPS CON KRONOS

SISTEMA GPS CON KRONOS SISTEMA GPS CON KRONOS "La evolución elimina las complicaciones que son compatibles con la eficiencia" Además del monitoreo de cualquier tipo de alarma usando cualquier medio de comunicación, Kronos tiene

Más detalles

Estamos certificados! Por la policía nacional de Colombia

Estamos certificados! Por la policía nacional de Colombia Estamos certificados! Por la policía nacional de Colombia La normatividad DECRETO 723 del 10 de Abril de 2014 Por el cual se establecen medidas para regular, registrar y controlar la importación y movilización

Más detalles

TFC: GeoTools - Android

TFC: GeoTools - Android Herramientas geográcas para Android Consultora: Anna Muñoz Bollas Profesor responsable: Antoni Pérez-Navarro Universitat Obreta de Catalunya Ingeniería Técnica de Sistemas Informáticos 05.032-TFC-SIG Curso

Más detalles

Calibración de Equipos de Rastreo Satelital GNSS

Calibración de Equipos de Rastreo Satelital GNSS Calibración de Equipos de Rastreo Satelital GNSS José Samuel Ramirez Herrera Laboratorio de Longitud y Ángulo 19 de mayo de 2016 01. Y... Qué es GNSS? Sistema Global de Navegación por Satélite Un Sistema

Más detalles

7.6. ANEXO 6. MORFOMETRIA Y BATIMETRÍA DE LAS LAGUNAS

7.6. ANEXO 6. MORFOMETRIA Y BATIMETRÍA DE LAS LAGUNAS 7.6. ANEXO 6. MORFOMETRIA Y BATIMETRÍA DE LAS LAGUNAS 7.6.1. Descripción de los métodos y equipos utilizados Para la descripción de la batimetría de las lagunas se combinaron 3 equipos. Dos de ellos para

Más detalles

Cómo obtener georreferencias? Y Cómo verificar que estén capturadas correctamente?

Cómo obtener georreferencias? Y Cómo verificar que estén capturadas correctamente? Cómo obtener georreferencias? Y Cómo verificar que estén capturadas correctamente? 26 de abril de 2016 Desarrollado por Ing. Oscar Hayashi Ubicación del Inmueble en un avalúo inmobiliario En el momento

Más detalles

Jeeperos.com. Taller Básico de GPS y Mapas. Junio 2004

Jeeperos.com. Taller Básico de GPS y Mapas. Junio 2004 Taller Básico de GPS y Mapas Junio 2004 TEMARIO 1.. Descripción General del Sistema GPS 2.. Uso del GPS con Mapas 2.1.. Información sobre Mapas 2.2.. Definición del Sistema de Proyección (Grid) 2.3.. Definición

Más detalles

El Espectro Electromagnético Radiación Ionizante y NO Ionizante

El Espectro Electromagnético Radiación Ionizante y NO Ionizante 27-03-2015 El Espectro Electromagnético Radiación Ionizante y NO Ionizante 01-04-2015 El Espectro Electromagnético Radiación Ionizante y NO Ionizante Las radiaciones, atendiendo a su energía, se clasifican

Más detalles

Cómo leer la curva característica de una bomba?

Cómo leer la curva característica de una bomba? Cómo leer la curva característica de una bomba? Este boletín trata sobre la lectura y la comprensión de las curvas de funcionamiento de una bomba centrífuga. Se consideran tres tipos de curvas: bomba autocebante

Más detalles

CONGRESO SOBRE LOS DRONES APLICADOS A LA INGENIERÍA CIVIL APLICACIONES CARTOGRAFICAS. UAV BLACKBIRD S.L.

CONGRESO SOBRE LOS DRONES APLICADOS A LA INGENIERÍA CIVIL APLICACIONES CARTOGRAFICAS. UAV BLACKBIRD S.L. CONGRESO SOBRE LOS DRONES APLICADOS A LA INGENIERÍA CIVIL APLICACIONES CARTOGRAFICAS ESQUEMA DE LA PRESENTACION 1. Introducción a la Fotogrametría Moderna, principios básicos. 2. Tipos de RPAS que se utilizan

Más detalles

Georreferenciaciónn Con GIS y los complementos GeoCoding y OpenLayers Plugin

Georreferenciaciónn Con GIS y los complementos GeoCoding y OpenLayers Plugin Georreferenciaciónn Con Quantum GIS y los complementos GeoCoding y OpenLayers Plugin Título: Georreferenciación con Quantum GIS (QGIS) y los plugins GeoCoding y OpenLayers Plugin Versión: 1.0 Fecha: 7

Más detalles

Servicios para posicionamiento en tiempo real de la red RAP

Servicios para posicionamiento en tiempo real de la red RAP TOMA DE DATOS CON GPS. VALIDACIÓN Y CORRECCIÓN DIFERENCIAL Servicios para posicionamiento en tiempo real de la red RAP LABORATORIO DE ASTRONOMÍA, GEODESIA Y CARTOGRAFÍA Raúl Páez Jiménez Dpto. de Matemáticas.

Más detalles

Todo esto llevó a algunas marcas a desarrollar sus propios sistemas de comunicación.

Todo esto llevó a algunas marcas a desarrollar sus propios sistemas de comunicación. ESTÁNDAR NMEA INTRODUCCIÓN Lejos quedan ya los días en que los instrumentos de navegación funcionaban individualmente y sin interconexión alguna entre ellos. Afortunadamente, la tecnología avanza a pasos

Más detalles

TARJETA M95 L80 ARDUINO

TARJETA M95 L80 ARDUINO TARJETA M95 L80 ARDUINO TABLA DE CONTENIDO INTRODUCCIÓN... 3 DESCRIPCIÓN... 4 Características Hardware... 4 ETAPAS Y CARACTERISTICAS ESPECÍFICAS... 5 1. Entrada de voltaje... 5 2. Reset... 5 3. Pines utilizador

Más detalles

Servei de Sistemes d Informació Geogràfica i Teledetecció Universitat de Girona

Servei de Sistemes d Informació Geogràfica i Teledetecció Universitat de Girona d-ruta, un sistema móvil m de información n turística Servei de Sistemes d Informació Geogràfica i Teledetecció Universitat de Girona Contenidos Situación: La Vall de Ribes El proyecto d-ruta Encargo de

Más detalles

PROTOTIPO DE COMUNICACIÓN ENTRE TAXIS-POLICÍA PARA LA SEGURIDAD CIUDADANA JHON JAIRO ZAMBRANO TERMAL

PROTOTIPO DE COMUNICACIÓN ENTRE TAXIS-POLICÍA PARA LA SEGURIDAD CIUDADANA JHON JAIRO ZAMBRANO TERMAL PROTOTIPO DE COMUNICACIÓN ENTRE TAXIS-POLICÍA PARA LA SEGURIDAD CIUDADANA JHON JAIRO ZAMBRANO TERMAL UNIVERSIDAD DE SAN BUENAVENTURA FACULTAD DE INGENIERÍA PROGRAMA DE INGENIERÍA ELECTRÓNICA SANTIAGO DE

Más detalles

Visión artificial y Robótica Sensores en robótica. Funcionamiento de cámaras. Depto. de Ciencia de la Computación e Inteligencia Artificial

Visión artificial y Robótica Sensores en robótica. Funcionamiento de cámaras. Depto. de Ciencia de la Computación e Inteligencia Artificial Visión artificial y Robótica Sensores en robótica. Funcionamiento de cámaras. Depto. de Ciencia de la Computación e Inteligencia Artificial Contenidos Introducción Sensores de toque Sensores de posición

Más detalles

Pasarelas TCP/IP de IPAS

Pasarelas TCP/IP de IPAS Pasarelas TCP/IP de IPAS Contenido Introducción... 2 Principio de funcionamiento... 2 Comparativa de pasarelas... 3 ComBridge Studio Suite... 5 Software adicional... 10 Licencias ComBridge Studio Suite...

Más detalles

UNIDAD 1 Estadimetría

UNIDAD 1 Estadimetría UNIDAD 1 Estadimetría La estadimetría es un método que sirve para medir distancias y diferencias de elevación indirectamente, es rápido pero su precisión no es muy alta. Este procedimiento se emplea cuando

Más detalles

ESTAMOS CERTIFICADOS! INFORMACIÓN IMPORTANTE ACERCA DEL DECRETO 723 DEL 2014 PARA LA MAQUINARIA AMARILLA EXISTENTE EN EL PAÍS

ESTAMOS CERTIFICADOS! INFORMACIÓN IMPORTANTE ACERCA DEL DECRETO 723 DEL 2014 PARA LA MAQUINARIA AMARILLA EXISTENTE EN EL PAÍS ESTAMOS CERTIFICADOS! INFORMACIÓN IMPORTANTE ACERCA DEL DECRETO 723 DEL 2014 PARA LA MAQUINARIA AMARILLA EXISTENTE EN EL PAÍS DECRETO 723 del 10 de Abril de 2014 Por el cual se establecen medidas para

Más detalles

DATA LOGGER HUMEDAD Y TEMPERATURA H Manual del usuario

DATA LOGGER HUMEDAD Y TEMPERATURA H Manual del usuario Fecha edición 03/2014 N Versión 01 DATA LOGGER HUMEDAD Y TEMPERATURA H4037027 Manual del usuario CARACTERÍSTICAS Incluye registro de datos de humedad y temperatura con capacidad WiFi y display integrado.

Más detalles

MÓDULO HOJAS DE CÁLCULO

MÓDULO HOJAS DE CÁLCULO 8 6 4 2 2 21 22 23 24 Pareciera que Hojas de cálculo es una de las aplicaciones menos conocidas y, por lo tanto, menos utilizadas a nivel escolar. Por qué será? Seguramente porque la asociamos con complicados

Más detalles

-www.gtbi.net. Georeferenciación. Cálculo de Orientaciones y Necesidad de puntos de fotocontrol

-www.gtbi.net. Georeferenciación. Cálculo de Orientaciones y Necesidad de puntos de fotocontrol -1 Georeferenciación. Cálculo de Orientaciones y Necesidad de puntos de fotocontrol -2 Introducción. La Aerotriangulación es el proceso fotogramétrico mediante el cual determinamos en cada centro de proyección

Más detalles

USO DE SMARTPHONE CON ANDROID COMO MEDIDOR DE COBERTURA CELULAR PARA USO DE UNA HERRAMIENTA DE OPTIMIZACIÓN EN REDES MÓVILES

USO DE SMARTPHONE CON ANDROID COMO MEDIDOR DE COBERTURA CELULAR PARA USO DE UNA HERRAMIENTA DE OPTIMIZACIÓN EN REDES MÓVILES 1 USO DE SMARTPHONE CON ANDROID COMO MEDIDOR DE COBERTURA CELULAR PARA USO DE UNA HERRAMIENTA DE OPTIMIZACIÓN EN REDES MÓVILES Rosa Laime Ore María Guisado Apaza Maydeli Capcha Campian A1410256@iberotec.edu.pe

Más detalles

Bienvenido. al mundo de la localización

Bienvenido. al mundo de la localización Bienvenido al mundo de la localización Dossier Impreso - DR 2012. Protos Comunicaciones S.A. Todos los derechos reservados. Queda prohibida la reproducción, total o parcial de este documento, por cualquier

Más detalles

Escuela de Ingeniería Civil-UTPL TOPOGRAFÍA APLICADA Autora: Nadia Chacón Mejía UNIDAD 4 Sistema de Posicionamiento Global

Escuela de Ingeniería Civil-UTPL TOPOGRAFÍA APLICADA Autora: Nadia Chacón Mejía UNIDAD 4 Sistema de Posicionamiento Global UNIDAD 4 Sistema de Posicionamiento Global El Sistema de Posicionamiento Global es un sistema de posicionamiento terrestre diseñado por el Departamento de Defensa de los Estados Unidos, consta de 24 satélites

Más detalles

Distrito Escolar de Pasco Informe de Progreso Estudiantil Año Escolar: Nombre del Estudiante: Grado 4 Nombre del Maestro:

Distrito Escolar de Pasco Informe de Progreso Estudiantil Año Escolar: Nombre del Estudiante: Grado 4 Nombre del Maestro: Distrito Escolar de Pasco Informe de Progreso Estudiantil Año Escolar: Nombre del Estudiante: Grado 4 Nombre del Maestro: Clave de Evaluación Y = Sí N = Aún no C = Preocupación Asistencia 1 2 3 Total Días

Más detalles

Manual de usuario de Chart Navigator

Manual de usuario de Chart Navigator Manual de usuario de Chart Navigator www.imray.com support@imray.com Resumen Chart Navigator es una app de cartas náuticas para el iphone/ipad, pensada como un complemento para planificar travesías. El

Más detalles

GPS OBSERVER ULTRA COD: 16-113

GPS OBSERVER ULTRA COD: 16-113 GPS OBSERVER ULTRA COD: 16-113 Equipo encubierto de rastreo GPS en tiempo real diseñado para realizar seguimientos con exactitud a vehículos y personas. Las baterías recargables ofrecen hasta 30 días de

Más detalles

Curso de Redes Computadores 1 Tema 6_5 Métricas de desempeño en redes de computadores

Curso de Redes Computadores 1 Tema 6_5 Métricas de desempeño en redes de computadores Curso de Redes Computadores 1 Tema 6_5 Métricas de desempeño en redes de computadores Prof. Ricardo Gonzalez Redes de Computadores Tema 6_5 1 Qué medir en una Red Antes de tomar cualquier medición se debe

Más detalles

MPI. Índice. Tecnologías de Control. TEMA MPI 1. Subred MPI. 2. Comunicación de Datos Globales. 3. Funciones Básicas S7. 4.

MPI. Índice. Tecnologías de Control. TEMA MPI 1. Subred MPI. 2. Comunicación de Datos Globales. 3. Funciones Básicas S7. 4. MPI Tecnologías de Control Índice TEMA MPI 1. Subred MPI 1.1 La Red MPI 1.2 Datos Técnicos 1.3 Condiciones Referentes al Hardware 1.4 Comparación PROFIBUS-MPI 1.5 Tipos de Comunicaciones 2. Comunicación

Más detalles

Sistema de Información Geográfica de Oferta Agropecuaria Municipal EVA-SIG

Sistema de Información Geográfica de Oferta Agropecuaria Municipal EVA-SIG Sistema de Información Geográfica de Oferta Agropecuaria Municipal EVA-SIG MANUAL DE MANEJO DE INSTRUMENTOS DE MEDICIÓN 1. Manejo del Sistema de Posicionamiento Global (GPS) 1.1. Generalidades El navegador

Más detalles

Taller Introducción a la Ingeniería Eléctrica Robot y comunicaciones basados en Microcontrolador Arduino

Taller Introducción a la Ingeniería Eléctrica Robot y comunicaciones basados en Microcontrolador Arduino Taller Introducción a la Ingeniería Eléctrica Robot y comunicaciones basados en Microcontrolador Arduino Instituto de Ingeniería Eléctrica Taller 7: Comunicación Inalámbrica. 13 de mayo de 2016 IIE (TallerIne)

Más detalles

Manual de usuario Sistema Operativo Smart-OS.

Manual de usuario Sistema Operativo Smart-OS. 1 Derechos de autor. Copyright 2007-2013 North. 2007 North Group LTD. Todos los derechos reservados. North es una marca de North Group LTD. Todas las otras marcas son propiedad de sus respectivos dueños,

Más detalles

Uso de GPS en Sistemas Embebidos

Uso de GPS en Sistemas Embebidos Uso de GPS en Sistemas Embebidos Agenda Introducción a los sistemas GNSS Sistemas GNSS Arquitectura del sistema Como funciona Errores Mejoras Protocolos Sistemas Embebidos Características de los módulos

Más detalles

2 Sistemas de Posicionamiento Global (GPS).

2 Sistemas de Posicionamiento Global (GPS). CAPÍTULO 2 2 Sistemas de Posicionamiento Global (GPS). 2.1 Introducción Quién no se ha sentido perdido en algún lugar desconocido y desea encontrar un camino lo más pronto posible?, O haber encontrado

Más detalles

MICROSOFT EXCEL 2016 Avanzado

MICROSOFT EXCEL 2016 Avanzado MICROSOFT EXCEL 2016 Avanzado METODOLOGÍA DE LOS CURSOS Cursos interactivos sobre materias especializadas en los que el alumno avanza de forma guiada bajo una concepción learning by doing (aprender haciendo).

Más detalles

Cap. 3: relaciones en un triángulo

Cap. 3: relaciones en un triángulo PROBLEMAS DE TRIGONOMETRÍA (Traducido del libro de Israel M. Gelfand & Mark Saul, Trigonometry ) Cap. 3: relaciones en un triángulo Notas: 1. Los ejercicios marcados con * están resueltos en el libro.

Más detalles

EQUIPO T2000 GPRS/SMS

EQUIPO T2000 GPRS/SMS EQUIPO T2000 GPRS/SMS Descripción El T2000 GPRS/SMS es un equipo destinado al seguimiento y control de todo tipo de vehículos. Cuenta con un motor de reglas configurables por el usuario lo que le brinda

Más detalles

Universidad de Carabobo Facultad Experimental de Ciencias y Tecnología Departamento de Computación Informe final de pasantía

Universidad de Carabobo Facultad Experimental de Ciencias y Tecnología Departamento de Computación Informe final de pasantía Universidad de Carabobo Facultad Experimental de Ciencias y Tecnología Departamento de Computación Informe final de pasantía Desarrollo de Componentes de software para el procesamiento de servicios web

Más detalles

Gestion ClassicGes 5.0 Mobile

Gestion ClassicGes 5.0 Mobile Gestion ClassicGes 5.0 Mobile Un complemento idoneo para su programa ClassicGes 5.0 Pedidos, albaranes, facturas,. Introduzca nuevos clientes, vea las condiciones comerciales de los mismos, acceda al historial

Más detalles

Serie de Estándares GLI-28: Sistemas del Interfaz del Jugador - Usuario. Versión de febrero de 2011

Serie de Estándares GLI-28: Sistemas del Interfaz del Jugador - Usuario. Versión de febrero de 2011 Serie de Estándares GLI-28: Sistemas del Interfaz del Jugador - Usuario Versión 1.0 14 de febrero de 2011 Propiedad Literaria 2011 Gaming Laboratories International, LLC Todos los Derechos Reservados.

Más detalles

TERMINOS Y CONDICIONES DE USO

TERMINOS Y CONDICIONES DE USO TERMINOS Y CONDICIONES DE USO Todos los usuarios del Sistema Antirrobo Satelital SAS_GPS aceptan expresamente, por el solo hecho de hacer uso de dicho sistema, a someterse y ajustarse a los términos y

Más detalles

MICROSOFT EXCEL 2016 Intermedio

MICROSOFT EXCEL 2016 Intermedio MICROSOFT EXCEL 2016 Intermedio METODOLOGÍA DE LOS CURSOS Cursos interactivos sobre materias especializadas en los que el alumno avanza de forma guiada bajo una concepción learning by doing (aprender haciendo).

Más detalles

TomTom WEBFLEET Contenido. Let's drive business TM. Nota de la versión de noviembre de 2013

TomTom WEBFLEET Contenido. Let's drive business TM. Nota de la versión de noviembre de 2013 TomTom WEBFLEET 2.18 Nota de la versión de noviembre de 2013 Contenido Mejoras en las áreas 2 Formas de áreas avanzadas 2 Notificaciones de entrada y salida de las áreas 3 Programación de áreas mejorada

Más detalles

SESIÓN 10 DERIVACIÓN DE FUNCIONES TRIGONOMÉTRICAS DIRECTAS

SESIÓN 10 DERIVACIÓN DE FUNCIONES TRIGONOMÉTRICAS DIRECTAS SESIÓN 0 DERIVACIÓN DE FUNCIONES TRIGONOMÉTRICAS DIRECTAS I. CONTENIDOS:. Derivadas de funciones trigonométricas directas. Ejercicios resueltos. Estrategias Centradas en el Aprendizaje: Ejercicios propuestos

Más detalles

Proyecto. Tema 6 sesión 2: Generación de Rectas, Circunferencias y Curvas. Geometría Analítica. Isidro Huesca Zavaleta

Proyecto. Tema 6 sesión 2: Generación de Rectas, Circunferencias y Curvas. Geometría Analítica. Isidro Huesca Zavaleta Geometría Analítica Tema 6 sesión 2: Generación de Rectas, Circunferencias y Curvas Isidro Huesca Zavaleta La Integración de dos Ciencias La Geometría Analítica nació de la integración de dos ciencias

Más detalles

PLANIFICACIÓN UNIDAD 4 MATEMÁTICA IV MEDIO BICENTENARIO. CMO Aprendizajes esperados Indicador Habilidad Contenido Clases

PLANIFICACIÓN UNIDAD 4 MATEMÁTICA IV MEDIO BICENTENARIO. CMO Aprendizajes esperados Indicador Habilidad Contenido Clases PLANIFICACIÓN UNIDAD 4 MATEMÁTICA IV MEDIO BICENTENARIO CMO Aprendizajes esperados Indicador Habilidad Contenido Clases 7 Formular y verificar conjeturas respecto de los cuerpos generados a partir de rotaciones

Más detalles

Programa de parametrización, control y monitorización de sistema operador de puertas automáticas peatonales

Programa de parametrización, control y monitorización de sistema operador de puertas automáticas peatonales Programa de parametrización, control y monitorización de sistema operador de puertas automáticas peatonales "La posibilidad de utilizar librerías propias en aplicaciones LabVIEW ha permitido reutilizar

Más detalles

UNIDAD 12.- Estadística. Tablas y gráficos (tema12 del libro)

UNIDAD 12.- Estadística. Tablas y gráficos (tema12 del libro) UNIDAD 12.- Estadística. Tablas y gráficos (tema12 del libro) 1. ESTADÍSTICA: CLASES Y CONCEPTOS BÁSICOS En sus orígenes históricos, la Estadística estuvo ligada a cuestiones de Estado (recuentos, censos,

Más detalles

CONFIGURACIÓN DE FIRMA DIGITAL EN WORD 2013

CONFIGURACIÓN DE FIRMA DIGITAL EN WORD 2013 PÚBLICO Página Página 1 de 13 1 OBJETIVO El presente tiene como objeto guiar al usuario en el proceso de firmado a través de Microsoft Word 2013 utilizando la firma digital de Certicámara. 2 ALCANCE Este

Más detalles

Guía de funcionamiento de E-iSERV

Guía de funcionamiento de E-iSERV Guía de funcionamiento de E-iSERV CD/USB Multi-Source Receiver with Bluetooth wireless technology Agradecemos su adquisición de este receptor CD. Por favor lea por completo este manual para una correcta

Más detalles

Informe de Evaluación según el Modelo de Accesibilidad turística de Euskadi. Por un turismo accesible en Euskadi.

Informe de Evaluación según el Modelo de Accesibilidad turística de Euskadi. Por un turismo accesible en Euskadi. Informe de Evaluación según el Modelo de Accesibilidad turística de Euskadi Por un turismo accesible en Euskadi. Introducción El sector turístico debe garantizar el derecho de todas las personas a acceder

Más detalles

Proyecto de Desarrollo de Herramienta para seguimiento de Ejercicios Tácticos y Estrategias de Guerra

Proyecto de Desarrollo de Herramienta para seguimiento de Ejercicios Tácticos y Estrategias de Guerra Proyecto de Desarrollo de Herramienta para seguimiento de Ejercicios Tácticos y Estrategias de Guerra H. Nelson Acosta & Nicolás A. Mosca {nacosta,nmosca}@exa.uncen.edu.ar INTIA INCA, Fac. Ciencias Exactas,

Más detalles

A continuación se presenta la información de la altura promedio para el año de 1998 en Holanda de hombres y mujeres jóvenes.

A continuación se presenta la información de la altura promedio para el año de 1998 en Holanda de hombres y mujeres jóvenes. M150: Creciendo A) Presentación del problema LOS JOVENES CRECEN MAS ALTO A continuación se presenta la altura promedio para el año de 1998 en Holanda de hombres y mujeres jóvenes. B) Preguntas del problema

Más detalles

Medios de Transmisiòn

Medios de Transmisiòn Redes Informáticas Medios de Transmisiòn Un Canal de comunicación es la instalación mediante la cual se transmiten las señales electrónicas entre localidades distintas en una red de computación. Los Datos,

Más detalles

CENTRO UNIVERSITARIO MONTEJO A.C. SECUNDARIA Temario Matemáticas 1

CENTRO UNIVERSITARIO MONTEJO A.C. SECUNDARIA Temario Matemáticas 1 BLOQUE 1 Convierte números fraccionarios a decimales y viceversa. Conoce y utiliza las convenciones para representar números fraccionarios y decimales en la recta numérica. Representa sucesiones de números

Más detalles

Tema 5: Tratamiento de imágenes fijas.

Tema 5: Tratamiento de imágenes fijas. Tema 5: Tratamiento de imágenes fijas. En las últimas décadas se ha generalizado el uso de lo programas de dibujo y retoque fotográfico. Las herramientas que antes solo utilizaban muy pocas personas y

Más detalles

SERVICIOS DE INTERNET

SERVICIOS DE INTERNET SERVICIOS DE INTERNET Internet es una red mundial de ordenadores, descentralizada, que permite que multitud de ordenadores se conecten entre sí mediante una serie de protocolos de comunicación, por medio

Más detalles

MANUAL DE USO DEL SISTEMA DE LOCALIZACION Y MONITOREO SATELITAL

MANUAL DE USO DEL SISTEMA DE LOCALIZACION Y MONITOREO SATELITAL MANUAL DE USO DEL SISTEMA DE LOCALIZACION Y MONITOREO SATELITAL 1. Ingreso al sistema Cada usuario del sistema debe tener una cuenta y clave de acceso, Además cada usuario pertenece a un grupo y perfil

Más detalles

SISTEMA DE APARCAMIENTO ASISTIDO

SISTEMA DE APARCAMIENTO ASISTIDO SISTEMA DE APARCAMIENTO ASISTIDO El sistema principalmente es una ayuda que recibe el conductor para realizar el estacionamiento del vehículo sin grandes problemas. Hay varios sistemas: El sistema localiza

Más detalles

PREGUNTAS FRECUENTES : COMPROBANTES ELECTRÓNICOS

PREGUNTAS FRECUENTES : COMPROBANTES ELECTRÓNICOS PREGUNTAS FRECUENTES : COMPROBANTES ELECTRÓNICOS N PREGUNTA RESPUESTA 1 Cuáles son los beneficios de la facturación electrónica? - Menor costo en el cumplimiento de obligaciones tributarias - Mayor seguridad

Más detalles

SISTEMA DE POSICIONAMIENTO GLOBAL POR SATELITES GPS

SISTEMA DE POSICIONAMIENTO GLOBAL POR SATELITES GPS SISTEMA DE POSICIONAMIENTO GLOBAL POR SATELITES GPS MODULO INTRODUCTORIO ORIGENES DEL GPS La navegación n se define como la ciencia que ayuda a un vehículo o persona a desplazarse de un lugar a otro. Para

Más detalles

Manual de uso de Firma Digital. Intendencia de Transporte ARESEP 07 de octubre de 2016 Versión: 1.0

Manual de uso de Firma Digital. Intendencia de Transporte ARESEP 07 de octubre de 2016 Versión: 1.0 2016 Manual de uso de Firma Digital Intendencia de Transporte ARESEP 07 de octubre de 2016 Versión: 1.0 Contenido 1 Firma Digital... 3 1.1 Instalación del Lector de tarjetas inteligentes.... 3 2 Firmar

Más detalles

Sesión No. 10. Contextualización INFORMÁTICA 1. Nombre: Gestor de Base de Datos (Access)

Sesión No. 10. Contextualización INFORMÁTICA 1. Nombre: Gestor de Base de Datos (Access) INFORMÁTICA INFORMÁTICA 1 Sesión No. 10 Nombre: Gestor de Base de Datos (Access) Contextualización Microsoft Access es un sistema de gestión de bases de datos, creado para uso personal y de pequeñas organizaciones,

Más detalles

Método de Sustitución

Método de Sustitución Método de Sustitución El nombre de este método nos indica qué es lo que vamos a hacer: para resolver el S.E.L. de dos ecuaciones con dos incógnitas vamos a «despejar» una de las incógnitas de una de las

Más detalles

GPS. por José Antonio Navarrete Pacheco 18/08/2010

GPS. por José Antonio Navarrete Pacheco 18/08/2010 GPS por José Antonio Navarrete Pacheco GPS es un acrónimo de Global Positioning System el cual consiste en una red de satélites que están transmitiendo continuamente información codificada, la cual hace

Más detalles

Trekkapp. Manual de usuario Versión

Trekkapp. Manual de usuario Versión Trekkapp Manual de usuario Versión 1.2.10 Tabla de contenidos 1. QUÉ ES TREKKAPP?... 3 2. CONFIGURAR LA PREFERENCIA DE IDIOMAS... 3 3. ACCEDER A LAS RUTAS E ITINERARIOS DISPONIBLES... 4 4. DESCARGAR UNA

Más detalles

CATÁLOGO DE SERVICIOS

CATÁLOGO DE SERVICIOS 1. FINALIDAD DEL CATÁLOGO CLS PERÚ realiza este catálogo de s para establecer los fundamentos técnicos y de calidad de los s contenidos en el mismo. En concreto se establecen en el mismo las características

Más detalles

UNIVERSIDAD AUTONOMA SAN FRANCISCO ESCUELA PROFESIONAL DE INGENIERIA CIVIL TOPOGRAFIA I

UNIVERSIDAD AUTONOMA SAN FRANCISCO ESCUELA PROFESIONAL DE INGENIERIA CIVIL TOPOGRAFIA I UNIVERSIDAD AUTONOMA SAN FRANCISCO ESCUELA PROFESIONAL DE INGENIERIA CIVIL TOPOGRAFIA I TEMA: MEDICION DE DISTANCIAS DOCENTE: ING. JEAN CARLO SALAS CUNO AREQUIPA - 2016 MEDICION DE DISTANCIAS 1. MEDICIÓN

Más detalles

Módem y redes de área local Guía del usuario

Módem y redes de área local Guía del usuario Módem y redes de área local Guía del usuario Copyright 2008 Hewlett-Packard Development Company, L.P. La información contenida en el presente documento está sujeta a cambios sin previo aviso. Las únicas

Más detalles

Big Data para Inteligencia Criminal

Big Data para Inteligencia Criminal Big Data para Inteligencia Criminal Tecnología de datos basadas en geolocalización para mejorar el análisis de la información y potenciar la Inteligencia Criminal Fernando Aliaga Impronta IT S.A. 12 de

Más detalles

Contenido. Por favor, antes de usar el software, lea atentamente las instrucciones y conservelas para su eventual consulta.

Contenido. Por favor, antes de usar el software, lea atentamente las instrucciones y conservelas para su eventual consulta. Contenido Por favor, antes de usar el software, lea atentamente las instrucciones y conservelas para su eventual consulta. 01. MENÚ PRINCIPAL 02. CONFIGURACIÓN Navegación Interfaz Mapa Satélites 03. BUSCAR

Más detalles

Volumen de Sólidos de Revolución

Volumen de Sólidos de Revolución 60 CAPÍTULO 4 Volumen de Sólidos de Revolución 6 Volumen de sólidos de revolución Cuando una región del plano de coordenadas gira alrededor de una recta l, se genera un cuerpo geométrico denominado sólido

Más detalles

Teoría de la Navegación para Patrones de Yate

Teoría de la Navegación para Patrones de Yate Teoría de la Navegación para Patrones de Yate Jordi Vilà www.patrondeyate.net Conocimientos básicos.. Eje Es el eje que atraviesa el mundo del Pn. al Ps. Polos Son los extremos superior en inferior de

Más detalles

CARGA AL VIENTO. Q'v = 9 kg 9.81 N/kg = N

CARGA AL VIENTO. Q'v = 9 kg 9.81 N/kg = N 1 CARGA AL VIENTO. La carga al viento o resistencia al viento nos indica el efecto que tiene el viento sobre la antena. El fabricante la expresa para una velocidad del viento de 120 km/h (130 km/h en la

Más detalles

Fórmula de Superficie de Área: Si dos sólidos son similares con un factor de. escala de entonces las áreas de superficie están en una relación de.

Fórmula de Superficie de Área: Si dos sólidos son similares con un factor de. escala de entonces las áreas de superficie están en una relación de. Materia: Matemática de Séptimo Tema: Cálculo de Volumen Y si te dieran dos cubos similares y te preguntan cuál es el factor de escala de sus caras? Cómo encontrarías sus áreas de superficie y sus volúmenes?

Más detalles

Sistema de Coordenadas

Sistema de Coordenadas Sistemas de Coordenadas Los sistemas de coordenadas son sistemas diseñados para localizar de forma precisa puntos sobre el planeta Tierra. Debido a que los sistemas de coordenadas se utilizan en mapas

Más detalles

quatix 3 DISEÑADO PARA NAVEGANTES

quatix 3 DISEÑADO PARA NAVEGANTES quatix 3 DISEÑADO PARA NAVEGANTES UÉ ES UATIX 3 Es un reloj diseñado para navegantes con importantes aplicaciones de navegación, pesca y vela. Transmite datos de los instrumentos compatibles con Garmin

Más detalles

MANUAL DE USUARIO GPRSBee SMA MCI-WIR REV. 1.2

MANUAL DE USUARIO GPRSBee SMA MCI-WIR REV. 1.2 MANUAL DE USUARIO GPRSBee SMA MCI-WIR-01428 REV. 1.2 Ingeniería MCI Ltda. Luis Thayer Ojeda 0115 of. 1105, Providencia, Santiago, Chile. MANUAL DE USUARIO GPRSBEE SMA Página 2 de 12 Ingeniería MCI Ltda.

Más detalles