Desarrollo y validación técnica de una herramienta informática de reconocimiento automatizado de lesiones maculares de retina (OCT).

Tamaño: px
Comenzar la demostración a partir de la página:

Download "Desarrollo y validación técnica de una herramienta informática de reconocimiento automatizado de lesiones maculares de retina (OCT)."

Transcripción

1 Desarrollo y validación técnica de una herramienta informática de reconocimiento automatizado de lesiones maculares de retina (OCT). Serrano-Aguilar P, Abreu R, Antón L, Ramallo Y, Artal C, Gómez-Ulla F, Nadal J pserrano@gobiernodecanarias.org Servicio de Evaluación y Planificación Dirección del Servicio Canario de Salud

2 Contenidos de la presentación Investigación traslacional: de la necesidad a la investigación y a la acción Antecedentes : Magnitud de la P.Macular y Degeneración Macular Asociada a la Edad Avances Diagnósticos y Terapéuticos Sistemas Computarizados de Ayuda al Diagnóstico Objetivos del proyecto Desarrollo del Sistema Computarizado de Ayuda al Diagnóstico (SCAD) Validación Técnica del SCAD Resultados Conclusiones y próximas tareas

3 Proyecto financiado por ISCIII-FIS: PS09/01308

4 Antecedentes: Patología de la Mácula Retiniana (DMAE) La patología de la mácula (PM) es la causa más común de ceguera legal Prevalencia DMAE aumentan con la edad: 0.5% a los 60 años 10% tras los 80 años personas en España Más del 50% de pacientes con DMAE no han sido diagnosticados La OMS prevé que se triplique su incidencia La percepción se retrasa por la progresión insidiosa y asimétrica Coste sanitario de DMAE es euros por paciente / año

5 Antecedentes: Avances diagnósticos y terapéuticos Diagnóstico: Tomografía de coherencia óptica (OCT) y examen clínico Tratamiento: Inhibidores del factor de crecimiento del endotelio vascular (anti-vegf) en la DMAE húmeda. LISTAS DE ESPERA

6 Antecedentes: Sistemas Computarizados de Ayuda al Diagnóstico SCAD OCT es una tecnología diagnóstica por imágenes que permite estudiar las diferentes capas de la retina en cortes similares a TAC (automatización) SCAD en CRIBADO: reconocimiento y clasificación de imágenes reducen la carga profesional en cribado de cáncer de mama y de retinopatía diabética Validez de los SCAD : Sensibilidad 90% Especificidad de 78% VPP de 46% VPN de 98%

7 Objetivos del proyecto de I+D+I 1.- Desarrollar y validar técnicamente un SCAD para el cribado automatizado de la PM a partir de imágenes captadas por OCT. 2.- Determinar la validez diagnóstica (sensibilidad, especificidad y valores predictivos) del SCAD para el cribado de imágenes OCTcon PM, frente al diagnóstico convencional (agudeza visual + retinografía) y OCT por retinólogos 3.- Evaluar el coste-efectividad del SCAD frente al diagnóstico oftalmológico convencional (agudeza visual + retinografía + OCT), interpretado por retinólogos para el cribado de PM.

8 Desarrollo de SCAD para reconocer imágenes OCT en PM Detección sobre las imágenes OCT: Procesos de normalización con T. de filtrado para homogeneizar las imágenes OCT Análisis de las zonas de tejido por visión por computador: Límite del tejido vítreo, Epitelio pigmentario retiniano, Localización de la depresión foveal Simetría de la DF Diseño y parametrización del SCAD con técnicas de entrenamiento (imágenes + / -) Definición de rangos de valores normales/anormales de los siguientes parámetros de PM: 1) Estructura de los diferentes estratos retina 2) Varianza del tejido coroideo 3) Posición horizontal de la fóvea 4) Profundidad de la depresión foveal 5) Simetría de depresión foveal

9 Desarrollo de SCAD para reconocer imágenes OCT en PM Normalización de las imágenes: - Cálculo de la reflectividad: Transformar información cromática a grises HSV: H (color); V (iluminación) - Corrección de la curva: Ajuste a curva Bezier

10 Desarrollo de SCAD para reconocer imágenes OCT en PM Análisis para detección y medida de estructuras: - Zona de tejido - Complejo fotorreceptores EPR - Huecos - Foveola

11 Desarrollo de SCAD para reconocer imágenes OCT en PM Análisis para detección y medida de estructuras: - Zona de tejido - Complejo fotorreceptores EPR - Huecos - Foveola

12 Desarrollo de SCAD para reconocer imágenes OCT en PM Análisis para detección y medida de estructuras: - Zona de tejido - Complejo fotorreceptores EPR - Huecos - Foveola

13 Desarrollo de SCAD para reconocer imágenes OCT en PM Análisis para detección y medida de estructuras: - Zona de tejido - Complejo fotorreceptores EPR - Huecos - Foveola

14 Validación de la capacidad diagnóstica del SCAD Estudio transversal retrospectivo Imágenes de OCT desde Rochester, Coruña, Barcelona y Tenerife - Equipo Stratus OCT y Cirrus OCT (Carl Zeiss Meditec) - Protocolo: radial lines de 6 b-scans / macular cube - Imágenes exportadas a disco - Imágenes de 260 personas (124 sanas/ 136 patológicas)

15 Validación de la capacidad diagnóstica del SCAD Proceso de clasificación: - Imágenes aleatorizadas y evaluadas por SCAD y retinólogo (simple ciego) - Las imágenes fueron clasificadas en sanas o sospechosas

16 Resultados Sensibilidad: 96% (IC 95% ) Especificidad: 92% (IC 95% 87-97) Valor predictivo positivo: 92% (IC 95% 87-97) Valor predictivo negativo: 96% (IC 95% ) Coeficiente de probabilidad positivo: 12 (IC 95% 6,17-23) Coeficiente de probabilidad negativo: 0,04 (CI 95% 0,02-0,11)

17

18 Conclusiones Desarrollo y validación técnica exitosa de un SCAD innovador para el cribado de patología macular : Optical coherence tomography automatic labeller (OCTAL) Válido para cualquier tipo de OCT en el mercado

19 Próximas tareas Evaluación de la validez y de la utilidad clínica 431 pacientes (388 con PM y 43 sanos): OCT vs. Retinólogos Evaluación de la REPRODUCIBILIDAD inter e intraobservador Evaluación económica: Coste-efectividad del cribado individual Coste-efectividad para cribado poblacional

20 Gracias Serrano-Aguilar P, Abreu R, Antón L, Ramallo Y, Artal C, Gómez-Ulla F, Nadal J pserrano@gobiernodecanarias.org Servicio de Evaluación del Servicio Canario de Salud

UTILIDAD DEL ANÁLISIS DE LA CAPA DE CÉLULAS GANGLIONARES DE LA RETINA EN PACIENTES SOSPECHOSOS DE GLAUCOMA

UTILIDAD DEL ANÁLISIS DE LA CAPA DE CÉLULAS GANGLIONARES DE LA RETINA EN PACIENTES SOSPECHOSOS DE GLAUCOMA UTILIDAD DEL ANÁLISIS DE LA CAPA DE CÉLULAS GANGLIONARES DE LA RETINA EN PACIENTES SOSPECHOSOS DE GLAUCOMA BERROZPE VILLABONA C, MARTINEZ DE LA CASA JM, BAÑEROS ROJAS P, ARRIBAS PARDO P, GARCÍA SÁENZ S,

Más detalles

prevención prevención primaria cribado prevención secundaria criterios enfermedad prueba programa

prevención prevención primaria cribado prevención secundaria criterios enfermedad prueba programa Se entiende por prevención cualquier medida que permita reducir la probabilidad de aparición de una enfermedad, o bien de interrumpir o enlentecer su progresión. La prevención primaria tiene como objetivo

Más detalles

Desarrollo de un software de cribado automático de retinopatía diabética Proyecto CRETA

Desarrollo de un software de cribado automático de retinopatía diabética Proyecto CRETA Desarrollo de un software de cribado automático de retinopatía diabética Proyecto CRETA Marisa Merino Health 2.0 Basque-Congreso de Salud Digital Donostia, 14 septiembre 2018 Prevalencia de diabetes mellitus

Más detalles

CRIBADO DE RETINOPATÍA DIABÉTICA EN EL C.S. DE BINEFAR

CRIBADO DE RETINOPATÍA DIABÉTICA EN EL C.S. DE BINEFAR CRIBADO DE RETINOPATÍA DIABÉTICA EN EL C.S. DE BINEFAR Lueza Lampurlanes Cristina Torres Clemente Elisa Buil Vidalller Jose Angel Puyol Rami Esmeralda Altemir Campo Lourdes Chaverri Alaman Carmen Fundamentos

Más detalles

EFECTO FOTOPROTECTOR DE LAS LIOS AMARILLAS

EFECTO FOTOPROTECTOR DE LAS LIOS AMARILLAS EFECTO FOTOPROTECTOR DE LAS LIOS AMARILLAS PRIMEROS RESULTADOS EN HUMANOS VALORACIÓN CON OCT Eva Chamorro Gutiérrez El espectro visible El espectro visible Las bandas de luz de longitud de onda corta provocan

Más detalles

TOMOGRAFÍA DE COHERENCIA ÓPTICA (OCT-3D) OCULAR SEGMENTO POSTERIOR INFORME

TOMOGRAFÍA DE COHERENCIA ÓPTICA (OCT-3D) OCULAR SEGMENTO POSTERIOR INFORME TOMOGRAFÍA DE COHERENCIA ÓPTICA (OCT-3D) OCULAR SEGMENTO POSTERIOR INFORME Paciente: Fecha de Examen: 16/08/2017 Diagnóstico: No esp. Médico Tratante: Dr. Ríos Montenegro Tomografista: TÉCNICA Dr. Villalobos

Más detalles

Organización de un sistema basado en citotécnicos y sus controles de calidad. Dra.Belén Lloveras

Organización de un sistema basado en citotécnicos y sus controles de calidad. Dra.Belén Lloveras Organización de un sistema basado en citotécnicos y sus controles de calidad Dra.Belén Lloveras Panorama actual Sistema actual basado en CITOLOGÍA necesidad de citotécnicos (screening): - conocimiento

Más detalles

ESTUDIO DE RENTABILIDAD DIAGNÓSTICA DE PRUEBAS ESTRUCTURALES DE GLAUCOMA EN PACIENTES CON HIPERTENSIÓN OCULAR

ESTUDIO DE RENTABILIDAD DIAGNÓSTICA DE PRUEBAS ESTRUCTURALES DE GLAUCOMA EN PACIENTES CON HIPERTENSIÓN OCULAR ESTUDIO DE RENTABILIDAD DIAGNÓSTICA DE PRUEBAS ESTRUCTURALES DE GLAUCOMA EN PACIENTES CON HIPERTENSIÓN OCULAR BERROZPE VILLABONA C, MARTINEZ DE LA CASA JM, ARRIBAS PARDO P, BAÑEROS ROJAS P, SÁENZ-FRANCÉS

Más detalles

Claves ante un paciente con DMAE

Claves ante un paciente con DMAE Claves ante un paciente con DMAE PROFESORADO: Teyma Valero Pérez Diplomada en Óptica y Optometría por la Universidad de Murcia Máster en Optometría Clínica por el Centro Boston de Optometría Bachelor y

Más detalles

Hablemos sobre Maculopatía. Dr. Rodrigo Santos.

Hablemos sobre Maculopatía. Dr. Rodrigo Santos. Hablemos sobre Maculopatía. Dr. Rodrigo Santos. Uno de los temas mas problemáticos con que debemos lidiar los médicos es el exceso de información a la que tienen acceso los pacientes en la actualidad.

Más detalles

Congreso Nacional Laboratorio Clínico 2018

Congreso Nacional Laboratorio Clínico 2018 Validación del Índice de Salud Prostática en un modelo predictivo de Cáncer de Próstata ANGELES SANCHÍS BONET IMPORTANCIA del Cáncer de Próstata Tasa estandarizada de INCIDENCIA TASAS ESTANDARIZADAS DE

Más detalles

Caracterización epidemiológica y tomográfica de las membranas epirretinianas en nuestra área

Caracterización epidemiológica y tomográfica de las membranas epirretinianas en nuestra área ARCH. SOC. CANAR. OFTAL., 2013; 24: 31-36 ARTÍCULO ORIGINAL Caracterización epidemiológica y tomográfica de las membranas epirretinianas en nuestra área Epidemiological and tomographic characterization

Más detalles

Retinopatía diabética. Enfermería

Retinopatía diabética. Enfermería DIABETES Retinopatía diabética. Enfermería Dr. Joan Barrot de la Puente Centro de Salud Jordi Nadal. Salt (Girona) La retinopatía diabética (RD) es una complicación microvascular de la diabetes mellitus

Más detalles

MEDICINA BASADA EN EVIDENCIA. Dr. med. José Gerardo González Gonz.

MEDICINA BASADA EN EVIDENCIA. Dr. med. José Gerardo González Gonz. MEDICINA BASADA EN EVIDENCIA Dr. med. José Gerardo González Gonz. Facultad de Medicina, UANL. CONTENIDO 7: MBE: Lectura crítica. Estudios sobre diagnóstico. Poder de una Prueba Diagnóstica. Decisión por:

Más detalles

Receptores: El globo ocular

Receptores: El globo ocular Receptores: El globo ocular Concepto de receptor Es una célula, tejido u órgano especializado que responde a una modalidad sensorial especifica (estímulos) ya sea de externa o interna. El receptor convierte

Más detalles

b) Tomografía tridimensional mediante, al menos 500 barridos sobre 6X6 mm de área (mínimo).

b) Tomografía tridimensional mediante, al menos 500 barridos sobre 6X6 mm de área (mínimo). PLIEGO PRESCRIPCIONES TECNICAS QUE HA DE REGIR EN EL CONTRATO DE SUMINISTRO DE: SUMINISTRO, INSTALACIÓIN Y PUESTA EN FUNCIONAMIENTO DE UN EQUIPO DE TOMOGRAFÍA DE COHERENCIA ÓPTICA CON DESTINO AL SERVICIO

Más detalles

Análisis de células ganglionares: Macular Cube 512x128

Análisis de células ganglionares: Macular Cube 512x128 Fecha de examen: 07/12/2016 07/12/2016 I Hora del examen: 12:01 12:02 Número de serie: 5000-6983 5000-6983 Intensidad señal: Análisis de células ganglionares: Macular Cube 512x128 Mapa de grosor Mapa de

Más detalles

Por qué un curso sobre Baja Visión?

Por qué un curso sobre Baja Visión? Porque hay más opciones además de las gafa convencionales AYUDAS ESPECIALES PARA BAJA VISIÓN ENTRENAMIENTO DEL RESTO DE VISIÓN ÚTIL HABILIDADES DE LA VIDA DIARIA, TÉCNICAS DE GUÍA Y ACONDICIONAMIENTO DEL

Más detalles

procesos de eoftalmlología en AE

procesos de eoftalmlología en AE procesos de eoftalmlología en AE 154 16. PROCESOS DE EOFTALMLOLOGÍA EN AE Siguiendo la metodología de la gestión por procesos, que modela la operativa asistencial, los procesos1 de atención especializada

Más detalles

La epidemia de la ROP. Detección precoz y Telemedicina. Dr Alejandro P. Muñuzuri Adjunto UCI Neonatal Hospital Clínico Universitario Santiago

La epidemia de la ROP. Detección precoz y Telemedicina. Dr Alejandro P. Muñuzuri Adjunto UCI Neonatal Hospital Clínico Universitario Santiago La epidemia de la ROP Detección precoz y Telemedicina Dr Alejandro P. Muñuzuri Adjunto UCI Neonatal Hospital Clínico Universitario Santiago La ROP en un país como Polonia: 1. Su incidencia es similar a

Más detalles

Encuesta para detectar patrones de práctica clínica real en el manejo del paciente con edema macular diabético

Encuesta para detectar patrones de práctica clínica real en el manejo del paciente con edema macular diabético ARCH. SOC. CANAR. OFTAL., 2015; 26: 25-31 ARTÍCULO ORIGINAL Encuesta para detectar patrones de práctica clínica real en el manejo del paciente con edema macular diabético A survey to detect real life practice

Más detalles

Se recomienda haber cursado Optometría I y II, Laboratorio de Optometría, Óptica Visual II y Optometría Clínica.

Se recomienda haber cursado Optometría I y II, Laboratorio de Optometría, Óptica Visual II y Optometría Clínica. Grado en Optica y Optometría 26826 - Ampliación de optometría geriátrica Guía docente para el curso 2015-2016 Curso: 3-4, Semestre: 1, Créditos: 6.0 Información básica Profesores - Enrique Mínguez Muro

Más detalles

PROGRAMA DE ESTÍMULOS A LA INNOVACIÓN

PROGRAMA DE ESTÍMULOS A LA INNOVACIÓN TÍTULO DEL PROYECTO: TRIAMCINOLONA ACETÓNIDO CONTENIDO EN UNA FORMULACIÓN INNOVADORA QUE PERMITE LLEGAR AL SEGMENTO POSTERIOR DEL OJO. EMPRESA BENEFICIADA: PHARMACOS EXAKTA, S.A. DE C.V. MODALIDAD: INNOVAPYME

Más detalles

MÓDULO 4. Manejo clínico, diagnóstico y terapéutico de las complicaciones macroangiopáticas y microangiopáticas Retinopatía

MÓDULO 4. Manejo clínico, diagnóstico y terapéutico de las complicaciones macroangiopáticas y microangiopáticas Retinopatía MÓDULO 4 ONLINE Manejo clínico, diagnóstico y terapéutico de las complicaciones macroangiopáticas y microangiopáticas Retinopatía >> Contenido Científico. Caso Clínico RETINOPATÍA DIABÉTICA Presentación

Más detalles

DIRECCIÓN GENERAL DE PROGRAMAS ASISTENCIALES

DIRECCIÓN GENERAL DE PROGRAMAS ASISTENCIALES DIRECCIÓN GENERAL DE PROGRAMAS ASISTENCIALES RETISALUD PROGRAMA DE DETECCIÓN Y SEGUIMIENTO DE LA RETINOPATÍA DIABÉTICA A través de Telemedicina proporciona cuidados oftalmológicos a distancia OBJETIVO

Más detalles

Dra. Jaysi Pastrana Arias Oftalmología Especialista en Retina y Vítreo

Dra. Jaysi Pastrana Arias Oftalmología Especialista en Retina y Vítreo Dra. Jaysi Pastrana Arias Oftalmología Especialista en Retina y Vítreo Medicina Oftalmología Retina y Vítreo Universidad de Cartagena Universidad de Panamá Caja del Seguro Social Universidad Autónoma de

Más detalles

INYECCIÓN SUBRRETINIANA DE r TPA EN EL ABORDAJE QUIRÚRGICO DE LA HEMORRAGIA SUBMACULAR

INYECCIÓN SUBRRETINIANA DE r TPA EN EL ABORDAJE QUIRÚRGICO DE LA HEMORRAGIA SUBMACULAR INYECCIÓN SUBRRETINIANA DE r TPA EN EL ABORDAJE QUIRÚRGICO DE LA HEMORRAGIA SUBMACULAR DEPARTAMENT DE RETINA. INSTITUT CATALÀ DE RETINA HOSPITAL UNIVERSITARI SAGRAT COR Dr. Màrius Passarell, Dr. Ignasi

Más detalles

RETINA QUÉ ES LA RETINA? DEGENERACIÓN MACULAR ASOCIADA A LA EDAD (DMAE)

RETINA QUÉ ES LA RETINA? DEGENERACIÓN MACULAR ASOCIADA A LA EDAD (DMAE) QUÉ ES LA? La retina es la capa más interna del ojo. Está formada por un conjunto de neuronas cuya misión es transformar la información que recibe el ojo en forma de luz en impulsos nerviosos que viajarán

Más detalles

El Proyecto LITE sitúa al Institut en la élite de la investigación europea

El Proyecto LITE sitúa al Institut en la élite de la investigación europea El Proyecto LITE sitúa al Institut en la élite de la investigación europea Development of Advanced Laser Imaging Techniques for the anterior and posterior Eye (LITE) es un innovador y exclusivo Proyecto

Más detalles

TECIMG - Técnicas de Imagen en Salud Visual

TECIMG - Técnicas de Imagen en Salud Visual Unidad responsable: Unidad que imparte: Curso: Titulación: Créditos ECTS: 2017 370 - FOOT - Facultad de Óptica y Optometría de Terrassa 731 - OO - Departamento de Óptica y Optometría MÁSTER UNIVERSITARIO

Más detalles

PROTOCOLO CONSENSO DE TRATAMIENTO DEL EDEMA MACULAR SECUNDARIO A OCLUSIÓN DE LA VENA DE LA RETINA. COMUNIDAD VALENCIANA Noviembre 2012

PROTOCOLO CONSENSO DE TRATAMIENTO DEL EDEMA MACULAR SECUNDARIO A OCLUSIÓN DE LA VENA DE LA RETINA. COMUNIDAD VALENCIANA Noviembre 2012 PROTOCOLO CONSENSO DE TRATAMIENTO DEL EDEMA MACULAR SECUNDARIO A OCLUSIÓN DE LA VENA DE LA RETINA COMUNIDAD VALENCIANA Noviembre 2012 PROTOCOLO CONSENSO DE TRATAMIENTO DEL EDEMA MACULAR SECUNDARIO A OCLUSIÓN

Más detalles

METASTASIS COROIDEA DE CANCER DE MAMA. *Prof. Adjunta, Curso de Oftalmología, Área Medicina Interna. Facultad de

METASTASIS COROIDEA DE CANCER DE MAMA. *Prof. Adjunta, Curso de Oftalmología, Área Medicina Interna. Facultad de METASTASIS COROIDEA DE CANCER DE MAMA Ceballos M*, De Merolis F**, Paredes G***. *Prof. Adjunta, Curso de Oftalmología, Área Medicina Interna. Facultad de Ciencias Médicas. Universidad Nacional de Cuyo.

Más detalles

Apelidos, nome /Apellidos, nombre: Lizancos Vidal, Plácido Francisco Título: 614G01V01 Graduado en Enxeñaría Informática

Apelidos, nome /Apellidos, nombre: Lizancos Vidal, Plácido Francisco Título: 614G01V01 Graduado en Enxeñaría Informática Apelidos, nome /Apellidos, nombre: Lizancos Vidal, Plácido Francisco Título: 614G01V01 Graduado en Enxeñaría Informática DNI: e-mail: Teléfono de contacto: Mención cursada: 614G01V01 03 Resumo / Resumen:

Más detalles

CRIBADO DE RETINOPATÍA DIABÉTICA EN ATENCIÓN PRIMARIA: EVALUACIÓN A LOS 5 AÑOS

CRIBADO DE RETINOPATÍA DIABÉTICA EN ATENCIÓN PRIMARIA: EVALUACIÓN A LOS 5 AÑOS CRIBADO DE RETINOPATÍA DIABÉTICA EN ATENCIÓN PRIMARIA: EVALUACIÓN A LOS 5 AÑOS Clemente-Roldán E, Vallés-Gállego V, DomínguezSanz F, Calderón-Grau P, Yuste-Ara A. año 2010 108631 habitantes 15 Zonas de

Más detalles

VALORES CONVENIO - ALUMNOS UNIVERSIDAD ANDRES BELLO - PACIENTE ISAPRE

VALORES CONVENIO - ALUMNOS UNIVERSIDAD ANDRES BELLO - PACIENTE ISAPRE VALORES CONVENIO - ALUMNOS UNIVERSIDAD ANDRES BELLO - PACIENTE ISAPRE BENEFICIARIOS CON SISTEMA PREVISIONAL ISAPRE, REEMBOLSO CONTRA BOLETA SEGÚN VALOR CONVENIO. PRESTACIONES: CONSULTA OFTALMOLOGICA: Valores

Más detalles

ARCHIVOS DE LA SOCIEDAD ESPAÑOLA DE OFTALMOLOGÍA

ARCHIVOS DE LA SOCIEDAD ESPAÑOLA DE OFTALMOLOGÍA ARCH SOC ESP OFTALMOL. 2012;87(7):220 224 ARCHIVOS DE LA SOCIEDAD ESPAÑOLA DE OFTALMOLOGÍA www.elsevier.es/oftalmologia Comunicación corta Agujero macular y síndrome de Alport R. Rodríguez-Gil, M.A. Gil-Hernández

Más detalles

DF) en el tratamiento de la. neovascularización coroid

DF) en el tratamiento de la. neovascularización coroid BECA SCO 2010 cción activa del factor derivado del epitelio pigmenta DF) en el tratamiento de la neovascularización coroid modelo animal de degeneración macular asociada a edad J. Badal M.A. Zapata A.

Más detalles

Grants4Apps Bogotá 2017 Ficha Técnica Reto B

Grants4Apps Bogotá 2017 Ficha Técnica Reto B Grants4Apps Bogotá 2017 Ficha Técnica Reto B Identificar una solución que movilice a los actores que están involucrados en el tratamiento del Edema macular diabético (EMD) 1. Relevancia de la problemática

Más detalles

MÉTODOS DE CRIBADO DE CÁNCER DE CÉRVIX: LA CITOLOGÍA. Dra.Belén Lloveras Departamento de Patologia Hospital del Mar Barcelona

MÉTODOS DE CRIBADO DE CÁNCER DE CÉRVIX: LA CITOLOGÍA. Dra.Belén Lloveras Departamento de Patologia Hospital del Mar Barcelona MÉTODOS DE CRIBADO DE CÁNCER DE CÉRVIX: LA CITOLOGÍA Dra.Belén Lloveras Departamento de Patologia Hospital del Mar Barcelona CANCER INVASOR 1 2.000 0.01% HSIL 3 16.000 0.1% 3.2 % ASCUS/LSIL 3 497.000

Más detalles

DIABETES. Retinopatía diabética

DIABETES. Retinopatía diabética DIABETES Retinopatía diabética DIABETES Retinopatía diabética Dr. Joan Barrot de la Puente Médico de familia. Centro de Salud Jordi Nadal. Salt (Girona) La prevalencia de la diabetes mellitus (DM) crece

Más detalles

La gama completa del diagnóstico

La gama completa del diagnóstico La gama completa del diagnóstico Tomografía con láser de seguimiento - dos tecnologías reunidas en un solo equipo Adquisición de imagen sin Eye Tracking Activo: El ojo se mueve el haz láser no sigue el

Más detalles

MODELOS PREDICTIVOS DE RESULTADO ANATÓMICO A LARGO PLAZO EN DEGENERACIÓN MACULAR ASOCIADA A LA EDAD (DMAE) EXUDATIVA TRATADA CON RANIBIZUMAB

MODELOS PREDICTIVOS DE RESULTADO ANATÓMICO A LARGO PLAZO EN DEGENERACIÓN MACULAR ASOCIADA A LA EDAD (DMAE) EXUDATIVA TRATADA CON RANIBIZUMAB MÁSTER EN SUBESPECIALIDADES OFTALMOLÓGICAS SUBESPECIALIDAD VÍTREO-RETINA TRABAJO DE FIN DE MÁSTER MODELOS PREDICTIVOS DE RESULTADO ANATÓMICO A LARGO PLAZO EN DEGENERACIÓN MACULAR ASOCIADA A LA EDAD (DMAE)

Más detalles

PROGRAMA FELLOWSHIP EN RETINA

PROGRAMA FELLOWSHIP EN RETINA Accredited by PROGRAMA FELLOWSHIP EN RETINA Clinica Oftalmológica del Caribe. Fundación Oftalmlógica del Caribe. Barranquilla-Colombia www.cofca.com INTRODUCCIÓN La práctica de la profesión médica ha evolucionado

Más detalles

Suplementación dietética con ácido docosahexaenoico (DHA) en la retinopatía diabética no proliferativa

Suplementación dietética con ácido docosahexaenoico (DHA) en la retinopatía diabética no proliferativa Suplementación dietética con ácido docosahexaenoico (DHA) en la retinopatía diabética no proliferativa Estudio prospectivo controlado de la función macular mediante microperimetría Comunicación presentada

Más detalles

Obras que trascienden son fruto de la unión. de muchas voluntades.

Obras que trascienden son fruto de la unión. de muchas voluntades. Obras que trascienden son fruto de la unión de muchas voluntades. Misión, Visión y Valores Visión 2020 Seguir siendo una Asociación de Beneficencia Privada líder en la prevención de la ceguera y apoyo

Más detalles

Sensibilidad de un software para la identificación de pacientes diabéticos

Sensibilidad de un software para la identificación de pacientes diabéticos Sensibilidad de un software para la identificación de pacientes diabéticos Perman, G; Baum, A; Musri, C; Montenegro, S; Figar, S; Gomez, A; Martinez, M; Luna, D; Soriano, ER; González B de Quirós, F. Programa

Más detalles

ESPECIFICIDAD Y SENSIBILIDAD DE UNA PRUEBA

ESPECIFICIDAD Y SENSIBILIDAD DE UNA PRUEBA UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE PSICOLOGÍA ESPECIFICIDAD Y SENSIBILIDAD DE UNA PRUEBA Elaboran Dra. Corina Cuevas Renaud Psic. Amalia Alejo Martínez MARCO CONCEPTUAL Validez de una

Más detalles

preservar la visión fomentando la excelencia

preservar la visión fomentando la excelencia preservar la visión fomentando la excelencia PRESENTACIÓN La Organización Mundial de la Salud (OMS) alerta de que en el mundo conviven en torno a 246 millones de personas con discapacidad visual de grado

Más detalles

DR. HARVY ALBERTO HONORIO MORALES COORDDINADOR NACIONAL MAYO 2017

DR. HARVY ALBERTO HONORIO MORALES COORDDINADOR NACIONAL MAYO 2017 DR. HARVY ALBERTO HORIO MORALES COORDDINADOR NACIONAL MAYO 2017 2.5 Prevalencia de Ceguera en personas de 50 años a más Fuente: INEI ENEDIS 2012 Fuente: RAAB Perú, 2011 Fuente : ESNSOPC 2016 DIGNÓSTICO

Más detalles

INVESTIGACIÓN APLICADA EN PATOLOGÍAS RETINIANAS

INVESTIGACIÓN APLICADA EN PATOLOGÍAS RETINIANAS INVESTIGACIÓN APLICADA EN PATOLOGÍAS RETINIANAS FECHA: 1 3 DE ABRIL DE 2014 Objetivos: Presentar al estudiante ejemplos de investigación traslacional en el campo de la patología retiniana en los que participa

Más detalles

Concepto, epidemiología, etiología clínica, diagnóstico y tratamiento de las enfermedades del aparato de la visión, globo ocular y anejos.

Concepto, epidemiología, etiología clínica, diagnóstico y tratamiento de las enfermedades del aparato de la visión, globo ocular y anejos. GUIA DOCENTE DE LA ASIGNATURA Oftalmología Guía Docente aprobada el Consejo del Departamento de Cirugía y sus Especialidades con fecha 31 de mayo de 2016 para el curso académico 2016/17 MÓDULO MATERIA

Más detalles

NUESTRA EMPRESA. Medicina y Cirugía de Ojos. Clínicas y Ópticas Candray Fundada en 1945

NUESTRA EMPRESA. Medicina y Cirugía de Ojos. Clínicas y Ópticas Candray Fundada en 1945 NUESTRA EMPRESA Clínicas Candray S.A. De C.V. es una empresa familiar fundada en 1945 por el Dr. Carlos Humberto Candray, con el propósito de ser líder en el servicio medico oftalmológico en el área de

Más detalles

Validación del Protocolo de Detección de Deterioro Cognitivo en Atención Primaria de la Salud: Estudio Piloto

Validación del Protocolo de Detección de Deterioro Cognitivo en Atención Primaria de la Salud: Estudio Piloto Validación del Protocolo de Detección de Deterioro Cognitivo en Atención Primaria de la Salud: Estudio Piloto ACUMAR Dirección General de Salud Ambiental Página 2 de 6 Objetivos General Evaluar la validez

Más detalles

Medicina Basada en Evidencias: Screening Antenatal de Enfermedades Infecciosas

Medicina Basada en Evidencias: Screening Antenatal de Enfermedades Infecciosas Medicina Basada en Evidencias: Screening Antenatal de Enfermedades Infecciosas Dr. Jorge A. Carvajal C. PhD. Jefe de Unidad de Medicina Materno Fetal Departamento de Obstetricia y Ginecología Pontificia

Más detalles

Evaluación de la proadrenomedulina como biomarcador diagnóstico y/o pronóstico de apendicitis aguda en niños con dolor abdominal agudo

Evaluación de la proadrenomedulina como biomarcador diagnóstico y/o pronóstico de apendicitis aguda en niños con dolor abdominal agudo Evaluación de la proadrenomedulina como biomarcador diagnóstico y/o pronóstico de apendicitis aguda en niños con dolor abdominal agudo N. Oikonomopoulou, C. Míguez, A. Rivas, R. López, B. Riaño, T. Farfan,

Más detalles

Miopía nocturna por retinosis pigmentaria

Miopía nocturna por retinosis pigmentaria Miopía nocturna por retinosis pigmentaria Tamara Maestro Pérez. Patricia Priego Sanz. Grado en óptica y optometría. Universidad Complutense de Madrid tmaestro@estumail.ucm.es Isabel Sánchez Pérez Facultad

Más detalles

Bioestadística: Cálculo de Probabilidades

Bioestadística: Cálculo de Probabilidades Bioestadística: Cálculo de Probabilidades M. González Departamento de Matemáticas. Universidad de Extremadura Cálculo de Probabilidades: Conceptos Básicos 1. Considera una familia con una madre, un padre,

Más detalles

Guía docente de la asignatura

Guía docente de la asignatura Guía docente de la asignatura Asignatura Materia Módulo Titulación Detección de las anomalías del sistema visual Patología del Sistema Visual Patología del Sistema Visual Grado en Óptica y Optometría Plan

Más detalles

DIÁLISIS PERITONEAL Y DISCAPACIDAD VISUAL. Roberto FERNÁNDEZ LÓPEZ Técnico Rehabilitación ONCE DELEGACIÓN TERRITORIAL ASTURIAS

DIÁLISIS PERITONEAL Y DISCAPACIDAD VISUAL. Roberto FERNÁNDEZ LÓPEZ Técnico Rehabilitación ONCE DELEGACIÓN TERRITORIAL ASTURIAS DIÁLISIS PERITONEAL Y DISCAPACIDAD VISUAL Roberto FERNÁNDEZ LÓPEZ Técnico Rehabilitación ONCE DELEGACIÓN TERRITORIAL ASTURIAS Qué es la autonomía personal? El paciente o usuario tiene derecho a decidir

Más detalles

Resultados en salud en diabetes en Andalucía

Resultados en salud en diabetes en Andalucía Resultados en salud en diabetes en Andalucía María Asunción Martínez Brocca Directora del Plan Integral de Diabetes de Andalucía Abril 2016 Evaluación del PIDMA IMPACTO DE LA DIABETES 6º-7º causa de muerte

Más detalles

(263): MÁSTER UNIVERSITARIO EN ANATOMÍA APLICADA A LA CLÍNICA.PLAN

(263): MÁSTER UNIVERSITARIO EN ANATOMÍA APLICADA A LA CLÍNICA.PLAN Titulo (263): MÁSTER UNIVERSITARIO EN ANATOMÍA APLICADA A LA CLÍNICA.PLAN 2010 CURSO PRIMERO (42 Obligatorias, 6 Optativas, 0 Prácticas, 12 Trabajo Fin de Máster) 5146 ANATOMÍA APLICADA DE CABEZA, CUELLO

Más detalles

PROYECTO DOCENTE ASIGNATURA: "Oftalmología" Grupo: Grupo de Macarena(945029) Titulacion: Grado en Medicina Curso:

PROYECTO DOCENTE ASIGNATURA: Oftalmología Grupo: Grupo de Macarena(945029) Titulacion: Grado en Medicina Curso: PROYECTO DOCENTE ASIGNATURA: "Oftalmología" Grupo: Grupo de Macarena(945029) Titulacion: Grado en Medicina Curso: 2017-2018 DATOS BÁSICOS DE LA ASIGNATURA/GRUPO Titulación: Año del plan de estudio: Centro:

Más detalles

CAPÍTULO 2. Retinopatía diabética

CAPÍTULO 2. Retinopatía diabética CAPÍTULO 2. Retinopatía diabética 2.1. Aspectos preliminares Antes de comenzar a describir el trabajo realizado en este proyecto es conveniente que se haga una breve descripción de la diabetes y cómo afecta

Más detalles

TOMOGRAFÍA ÓPTICA DE COHERENCIA (OCT) EN AGUJERO MACULAR

TOMOGRAFÍA ÓPTICA DE COHERENCIA (OCT) EN AGUJERO MACULAR TOMOGRAFÍA ÓPTICA DE COHERENCIA (OCT) EN AGUJERO MACULAR Dr. José Luis Salinas Gallegos Cirugía del Segmento Anterior, egresado de la Asociación para Evitar la Ceguera en México I. A. P. Clínica de Retina

Más detalles

SEMINARIOS DE INNOVACIÓN EN ATENCIÓN PRIMARIA 2009

SEMINARIOS DE INNOVACIÓN EN ATENCIÓN PRIMARIA 2009 SEMINARIOS DE INNOVACIÓN EN ATENCIÓN PRIMARIA 2009 Innovación en la toma de decisiones diagnósticas en la consulta médica de primaria: desde el punto de vista de la epidemiología Blanca Lumbreras Lacarra

Más detalles

TEMA 1. PRUEBAS DE DIAGNÓSTICO

TEMA 1. PRUEBAS DE DIAGNÓSTICO TEMA 1. PRUEBAS DE DIAGNÓSTICO 1 1. Introducción al diagnóstico clínico Diagnóstico clínico: consiste en decidir qué enfermedad sufre un paciente a partir de una serie de síntomas o a partir de una serie

Más detalles

SECCIÓN IV INDICACIONES Y APLICACIONES DE LA TOMOGRAFÍA DE COHERENCIA ÓPTICA EN NEURO-OFTALMOLOGÍA

SECCIÓN IV INDICACIONES Y APLICACIONES DE LA TOMOGRAFÍA DE COHERENCIA ÓPTICA EN NEURO-OFTALMOLOGÍA SECCIÓN IV INDICACIONES Y APLICACIONES DE LA TOMOGRAFÍA DE COHERENCIA ÓPTICA EN NEURO-OFTALMOLOGÍA SECCIÓN IV. INDICACIONES Y APLICACIONES DE LA TOMOGRAFÍA DE COHERENCIA ÓPTICA EN NEURO-OFTALMOLOGÍA INTRODUCCIÓN

Más detalles

Fundamentos de. Dr Sebastián Genero APS, Epidemiología e Informática II Facultad de Medicina Univ. Nac. Del Nordeste

Fundamentos de. Dr Sebastián Genero APS, Epidemiología e Informática II Facultad de Medicina Univ. Nac. Del Nordeste Fundamentos de Epidemiología Clínica Dr Sebastián Genero APS, Epidemiología e Informática II Facultad de Medicina Univ. Nac. Del Nordeste En que se aplican estos conocimientos? En la interpretación de

Más detalles

NORMAS ESPECÍFICAS DE TRABAJO EN CRIBADO SANITARIO MAMOGRÁFICO SECCIÓN DE FÍSICA MÉDICA

NORMAS ESPECÍFICAS DE TRABAJO EN CRIBADO SANITARIO MAMOGRÁFICO SECCIÓN DE FÍSICA MÉDICA NORMAS ESPECÍFICAS DE TRABAJO EN CRIBADO SANITARIO MAMOGRÁFICO SECCIÓN DE FÍSICA MÉDICA ÍNDICE El mamógrafo i) introducción (diseño y propiedades) ii) principales componentes del sistema de imagen mamográfico

Más detalles

LA EVALUACIÓN DEL PSA EN EL DIAGNÓSTICO DEL CÁNCER DE PRÓSTATA

LA EVALUACIÓN DEL PSA EN EL DIAGNÓSTICO DEL CÁNCER DE PRÓSTATA LA EVALUACIÓN DEL PSA EN EL DIAGNÓSTICO DEL CÁNCER DE PRÓSTATA Diana Predescu Isabel Martínez Sáez Centro de Salud de Onda I Unitad Docente MFYC Castellon INTRODUCCIÒN El CaP en España y Europa es el tercer

Más detalles

Adxunta lles remitimos unha proposta para o temario correspondente á. especialidade de Oftalmoloxía na OPE 2006, na categoría de facultativos

Adxunta lles remitimos unha proposta para o temario correspondente á. especialidade de Oftalmoloxía na OPE 2006, na categoría de facultativos 19 de decembro de 2006 SERVICIO GALEGO DE SAÚDE Adxunta lles remitimos unha proposta para o temario correspondente á especialidade de Oftalmoloxía na OPE 2006, na categoría de facultativos especialistas

Más detalles

Valoración de la Validez

Valoración de la Validez Validez Ensayos Clínicos: La población de estudio, La intervención El resultado de interés. Aleatorización adecuada (ocultación de la secuencia) Control de sesgos (enmascaramiento). Seguimiento completo

Más detalles

Estructura y función macular en glaucoma primario de ángulo abierto con amenaza de la fijación

Estructura y función macular en glaucoma primario de ángulo abierto con amenaza de la fijación Estructura y función macular en glaucoma primario de ángulo abierto con amenaza de la fijación Marta Beatriz Rodríguez Cavas Amalia Amores Iniesta José Javier García Medina Paloma Sobrado Calvo Jaime Miralles

Más detalles

JORNADAS MULTIDISCIPLINARES PROYECTO RETINA - VALENCIA 2014

JORNADAS MULTIDISCIPLINARES PROYECTO RETINA - VALENCIA 2014 JORNADAS MULTIDISCIPLINARES PROYECTO RETINA - VALENCIA 2014 Durante los días 17 y 18 de octubre de 2014 se han desarrollado las primeras Jornadas MULTIDISCIPLINARES organizadas por las asociaciones ABRE

Más detalles

Proceso de revisión de vigencia de recomendaciones

Proceso de revisión de vigencia de recomendaciones SUBSECRETARÍA DE SALUD PÚBLICA DIVISIÓN DE PREVENCIÓN Y CONTROL DE ENFERMEDADES DEPARTAMENTO DE SALUD BASADA EN EVIDENCIA Y GARANTÍAS SANITARIAS Proceso de revisión de vigencia de recomendaciones Guías

Más detalles

PROYECTO DE TELEOFTALMOLOGÍA ÁREA SANITARIA I (ASTURIAS) 4 años de experiencia

PROYECTO DE TELEOFTALMOLOGÍA ÁREA SANITARIA I (ASTURIAS) 4 años de experiencia PROYECTO DE TELEOFTALMOLOGÍA ÁREA SANITARIA I (ASTURIAS) 4 años de experiencia D. Crisanto Alonso Álvarez. Director de Atención Sanitaria y SP Área I DESARROLLO HISTÓRICO 1998: Primera reunión en Área

Más detalles

Retisalud.- Programa de detección y seguimiento de la Retinopatía diabética

Retisalud.- Programa de detección y seguimiento de la Retinopatía diabética Retisalud.- Programa de detección y seguimiento de la Retinopatía diabética Manual para Medicina de Familia El médico de familia para solicitar cita a un paciente con diabetes para la realización del fondo

Más detalles

24/02/2018. taller ASCARICA Que debo conocer y que debo saber de las RETINOGRAFIAS"- Que nos aporta las Retinografías?

24/02/2018. taller ASCARICA Que debo conocer y que debo saber de las RETINOGRAFIAS- Que nos aporta las Retinografías? taller ASCARICA Que debo conocer y que XII- ASCARICA 23-24 febrero 2018 Que debo conocer y que debo saber de las Retinografias. M Pilar Pérez Hernández Enfermera / Educadora Diabetes AP Que nos aporta

Más detalles

Máster Universitario en Investigación en Ciencias de la Visión

Máster Universitario en Investigación en Ciencias de la Visión UNIVERSIDAD DE ALCALÁ. PATRIMONIO DE LA HUMANIDAD Máster Universitario en Investigación en Ciencias de la Visión Especialidad en Técnicas en Investigación y Diagnóstico en Ciencias de la Visión Especialidad

Más detalles

PROYECTOS PRESENTADOS

PROYECTOS PRESENTADOS Área Calidad, Formación, Investigación y Desarrollo Enfermería PREMIO NACIONAL DE INVESTIGACIÓN EN ENFERMERÍA 15ª EDICIÓN año 2013 PROYECTOS PRESENTADOS TRABAJO Nº 1 Título: EFECTOS Y CONSECUENCIAS DE

Más detalles

PROGRAMA DE CRIBATGE EN EL PAÍS BASC

PROGRAMA DE CRIBATGE EN EL PAÍS BASC Programa de la I Jornada Autonómica sobre la prevenció del cáncer de colon I recte Illes Balears 15-04-2016 PROGRAMA DE CRIBATGE EN EL PAÍS BASC KOLON ETA ONDESTEKO MINBIZIA GOIZ DETEKTATZEKO PROGRAMA

Más detalles

Medición clínica Diagnóstico Sensibilidad y especificidad

Medición clínica Diagnóstico Sensibilidad y especificidad Medición clínica Diagnóstico Sensibilidad y especificidad La práctica de la medicina necesita evidencias sobre tres tipos básicos de conocimiento profesional Diagnóstico : Probabilidad El diagnóstico perfecto

Más detalles

Cómo leer un artículo de diagnóstico?

Cómo leer un artículo de diagnóstico? Cómo leer un artículo de diagnóstico? Carrera de Medicina Rotación Clínica Quirúrgica HMALL 1 Objetivo Reconocer las preguntas básicas para poder leer un artículo sobre diagnóstico. Ejes Temáticos Introducción

Más detalles

CAPITULO V DISCUSIÓN Y COMENTARIOS

CAPITULO V DISCUSIÓN Y COMENTARIOS CAPITULO V DISCUSIÓN Y COMENTARIOS Los factores de riesgo de trombosis venosa profunda pueden clasificarse por su naturaleza en congénitos y adquiridos, y por su fisiopatología en predisponentes y desencadenantes.

Más detalles

Desarrollo de un Sistema Experto Simbólico Conexionista de Ayuda al Diagnóstico del Glaucoma

Desarrollo de un Sistema Experto Simbólico Conexionista de Ayuda al Diagnóstico del Glaucoma Universidad de Valladolid E. T. S. I. Informática Departamento de Informática Desarrollo de un Sistema Experto Simbólico Conexionista de Ayuda al Diagnóstico del Glaucoma Tesis doctoral María Aránzazu

Más detalles

BIÓMETRO ÓPTICO AVANZADO

BIÓMETRO ÓPTICO AVANZADO BIÓMETRO ÓPTICO AVANZADO ALTAMENTE EXITOSO Incluso en cataratas densas RÁPIDO Menos de 1 segundo por medida PRECISO 20 Imágenes OCT para eliminar los errores en los resultados El Biómetro Óptico ARGOS

Más detalles

Formación. Máster Universitario en subespecialidades oftalmológicas

Formación. Máster Universitario en subespecialidades oftalmológicas Denominación de la asignatura: (Codificación o numeración y nombre) EsVR_A2 Terapia física y rehabilitación visual 1 Créditos ECTS: Carácter: FB: Formación Básica; OB: Obligatoria; OP: Optativa; TF: Trabajo

Más detalles

FILTROS. Una empresa de: S.A.

FILTROS.  Una empresa de: S.A. Filtros LUZ AZUL Esta longitud de onda, comprendida entre los 45 y 495 nm, es una verdadera amenaza para la retina humana. En la retina se produce la MELATONINA, uno de los antioxidantes naturales más

Más detalles

Exámenes Oftalmológicos

Exámenes Oftalmológicos En esta sección usted encontrará todos aquellos exámenes y/o procedimientos que requieren de una preparación o indicación previa para su realización. Es importante que lea cuidadosamente estas instrucciones,

Más detalles

GUIAS DE MANEJO CONSULTA ESPECIALIZADA OPTOMETRIA

GUIAS DE MANEJO CONSULTA ESPECIALIZADA OPTOMETRIA GUIAS DE MANEJO CONSULTA ESPECIALIZADA OPTOMETRIA DE BAJA VISION Y REHABILITACIÓN VISUAL EN ADULTOS NOVIEMBRE 00 e Coordinación Médica Dirección La baja visión describe un nivel de alteración en la cual

Más detalles

GUIAS DE MANEJO CONSULTA ESPECIALIZADA OFTALMOLOGIA

GUIAS DE MANEJO CONSULTA ESPECIALIZADA OFTALMOLOGIA GUIAS DE MANEJO CONSULTA ESPECIALIZADA OFTALMOLOGIA DE DEGENERACIÓN MACULAR RELACIONADA CON LA EDAD NOVIEMBRE 2010 Definición: Desorden macular caracterizado por la presencia de drusas y uno o mas de los

Más detalles

Tema 1: VISIÓN NORMAL Y BAJA VISIÓN

Tema 1: VISIÓN NORMAL Y BAJA VISIÓN Tema 1: VISIÓN NORMAL Y BAJA VISIÓN EL CONTINUO DE LA VISIÓN VISIÓN PERFECTA AUSENCIA TOTAL DE VISIÓN EL CONTINUO DE LA VISIÓN Dónde situamos los límites? Deficiencia Visual Visión Normal 1/10 1/3 Ceguera

Más detalles

Anexo 2. Lectura de retinografía: papilas sospechosas

Anexo 2. Lectura de retinografía: papilas sospechosas Anexo 2. Lectura de retinografía: papilas sospechosas El diagnóstico de glaucoma se realiza al observar una afectación papilar característica congruente con la afectación funcional. A pesar de disponer

Más detalles

PROGRAMA DE LECCIONES TEÓRICAS: OFTALMOLOGIA (4º) curso BASES ANATOMOFISIOLOGICAS DEL SISTEMA VISUAL

PROGRAMA DE LECCIONES TEÓRICAS: OFTALMOLOGIA (4º) curso BASES ANATOMOFISIOLOGICAS DEL SISTEMA VISUAL PROGRAMA DE LECCIONES TEÓRICAS: OFTALMOLOGIA (4º) curso 2017-18 Las clases se impartirán en el AULA 6. BASES ANATOMOFISIOLOGICAS DEL SISTEMA VISUAL 1. PRESENTACION DEL CURSO El globo ocular. (I) Lunes,

Más detalles

Facultad de Medicina Título: Utilidad clínica de la tabla 2x2

Facultad de Medicina Título: Utilidad clínica de la tabla 2x2 1 UNIVERSIDAD AUTÓNOMA DEL ESTADO DE MÉXICO Facultad de Medicina Título: Utilidad clínica de la tabla 2x2 Unidad de Aprendizaje: Bioestadística Programa educativo: Médico Cirujano Espacio académico: Faculta

Más detalles

Realizado por:

Realizado por: Este artículo médico salió de la página web de Médicos de El Salvador. http://www.medicosdeelsalvador.com Realizado por: Clínica de Especialidades Ramírez Amaya http://www.medicosdeelsalvador.com/clinica/ramirezamaya

Más detalles

Adaptarse para seguir activos. ONCE. Valladolid

Adaptarse para seguir activos. ONCE. Valladolid Adaptarse para seguir activos. ONCE. Valladolid Un programa para facilitar la adaptación a la deficiencia visual Algunas cifras sobre deficiencia visual en personas mayores El 16% de los mayores de 80

Más detalles

POR QUÉ HACEMOS SPECT CARDIACO?

POR QUÉ HACEMOS SPECT CARDIACO? Usted está aquí POR QUÉ HACEMOS SPECT CARDIACO? SVMN DEBATES 30-Noviembre-2012 Cristina Ruiz Llorca Facultativo Especialista Medicina Nuclear Hospital Universitario y Politécnico La Fe 2 UN POCO DE HISTORIA

Más detalles