3. Contidos. 1. METODOLOXÍA

Transcripción

1 EPAPU Eduardo Pondal Curso Dpto. de Latín. Profesor Martín Bouza Álvarez. Guía breve da materia de Latín de 2º curso de Bacharelato Semipresencial (Esta guía é orientativa. Aconséllase falar co profesor polos posibles cambios que poda ter na dinámica do curso) 1. METODOLOXÍA A materia de Latín II forma parte das materias propias da modalidade do bacharelato de humanidades. O estudo da lingua latina constitúe a base fundamental para a comprensión das nosas linguas románicas (galego e castelán), así como das outras linguas de orixe romance. O coñecemento do latín como lingua raíz do galego axúdanos a coñecer mellor o seu léxico, a súa sintaxe, a súa ortografía. A materia de Latín II, como calquera outra do currículo do bacharelato semipresencial, conta cunha sesión semanal de asistencia obrigatoria, que recibe o nome de titoría colectiva, xa que é aquela na que se abordan as explicacións teóricas da unidade que corresponda en cada momento do curso. Estas sesións semanais compleméntanse cunha titoría de orientación (2) de asistencia non obrigatoria, de periodicidade semanal, para que nela o alumnado poida resolver as dúbidas que lle puidesen xurdir no seu labor individual de estudo e preparación da materia e realización das actividades. 2. MATERIAIS E RECURSOS Apuntes proporcionados polo profesor. Dicionario Latino-Español. Dicionario bilingüe Vox. Materiais de apoio que se entreguen ou aconselle a profesora nas titorías colectivas. Poderase empregar a Aula Virtual para compartir ditos materiais. Recursos bibliográficos. O centro dispón de biblioteca, na que ademais da consulta e préstamos de libros, revistas, etc., disponse de conexión a internet que o alumnado pode utilizar como apoio didáctico. 3. Contidos. O contido da materia de Latín II está organizado nunha serie de bloques que abranguen tanto aspectos lingüísticos como culturais, tendo en conta que ambos aspectos constitúen dúas facetas inseparables e complementarias para

2 o estudo da civilización romana, sen as cales non é posible apreciar a importancia do legado latino na súa verdadeira dimensión. O segundo curso de bacharelato supón o coñecemento das leccións impartidas no primeiro curso e aprendizaxe de novas unidades da lingua e cultura latina. O primeiro destes bloques céntrase en analizar o papel que desempeñou a lingua latina na formación do galego e do castelán e das demais linguas romances que se falan na actualidade na Europa romanizada e noutros países do mundo. Os bloques adicados a morfoloxía e a sintaxe pretenden achegar ao alumno dúas realidades inseparables que conforman e integran xuntas o aspecto gramatical. Existe un bloque adicado ao estudo da civilización latina, con obxecto de identificar non só os fitos máis importantes da súa historia, senón tamén os aspectos propios da súa organización política e social e da súa identidade cultural. Un bloque adicado aos propios textos pretende facer fincapé na necesidade de estudar desde o primeir momento a lingua no seu contexto real, como mecanismo de expresión intelectual e estética no que se exemplifican os contidos lingüísticos estudados. Por último, dedícase un bloque ao estudo do léxico, entendendo que este resulta imprescindible para avanzar no coñecemento de calquera lingua. Bloque 1. O latín, orixe das linguas romances Pervivencia de elementos lingüísticos latinos nas linguas modernas: termos patrimoniais, cultismos e neoloxismos. Identificación de lexemas, sufixos e prefixos latinos usados na propia lingua. Análise dos procesos de evolución dende o latín ás linguas romances. Bloque 2. Morfoloxía. Nominal: Formas menos usuais e irregulares. Verbal: Verbos irregulares e defectivos. Formas nominais do verbo: supino, xerundio e xerundivo. A conxugación perifrástica. Bloque 3. Sintaxe Estudo pormenorizado da sintaxe nominal e pronominal. A oración composta. Tipos de oracións e construcións sintácticas. Construcións de xerundio, xerundivo e supino. Bloque 4. Literatura romana Os xéneros literarios. A épica.

3 A historiografía. A lírica. A oratoria. A comedia latina. A fábula. Bloque 5. Textos Tradución e interpretación de textos clásicos. Comentario e análise histórica, lingüística e literaria de textos clásicos originais. Coñecemento do contexto social, cultural e histórico dos textos traducidos. Identificación das características formais dos textos. Bloque 6. Léxico Ampliación de vocabulario básico latino: léxico literario e filosófico. Evolución fonética, morfolóxica e semántica do latín ás linguas romances. Palabras patrimoniais e cultismos. Expresións latinas incorporadas á lingua coloquial e á literaria. Etimoloxía e orixe das palabras da propia lingua. 4.TEMPORALIZACIÓN POR AVALIACIÓNS Contidos por avaliacións: 1ª avaliación: a. Lingua: - Repaso dos contidos morfosintácticos vistos en 1º de Bachillerato e profundización en: - Valores do acusativo, genitivo, dativo, ablativo e locativo. - As cinco declinaciones coas súas particularidades. - Os adjetivos da 1ª e 2ª clase. - Os grados do adxectivo e do adverbio: comparativos e superlativos (incluídos os irregulares). - Os numerales. - Oracións con SUM. SUM máis dativo posesivo, máis dobre dativo e máis genitivo. - As preposiciones. - Pronombres persoais, posesivos, demostrativos, anafórico, enfático, de identidade, interrogativos e indefinidos. - As cinco conjugaciones en activa e pasiva. A oración pasiva. - Tipos de temas de perfecto. - O pronombre-adxectivo relativo. A oración de relativo. - Os infinitivos. A oración de infinitivo (infinitivos concertados e non concertados).

4 - Os participios concertados e absolutos. - Valores de UT, NE, CUM e QUOD. b. Literatura: - Estudo dos seguintes temas: historiografía, comedia, oratoria e apéndice I. c. Léxico: - Regras de evolución do latín ao castelán (I). - Términos patrimoniales e cultismos (I). - Frases e expresións latinas (I). d. Tradución: - Análise sintáctico e tradución de textos en prosa (especialmente César). 2ª avaliación: a. Lingua: ademais de todo o visto na 1ª avaliación, estudaranse: - A perifrástica activa e pasiva. - Verbos deponentes e semideponentes. - Verbos defectivos e impersonales. - Os gerundios, gerundivos e supinos. - Infinitivos en construción persoal e non persoal. - A oración composta: coordinación e subordinación. b. Literatura: - Estudo dos seguintes temas: épica, lírica-elixía, fábula e apéndice II. c. Léxico: - Regras de evolución do latín ao castelán (I e II). - Términos patrimoniales e cultismos (II). - Frases e expresións latinas (II). d. Tradución: - Análise sintáctico e tradución de textos en verso (especialmente Virgilio). 3ª avaliación: a. Lingua: ademais do visto na 1ª e 2ª avaliación, estudaranse: - As oracións interrogativas directas e indirectas. - O infinitivo histórico, exclamativo e do estilo indirecto. - Verbos irregulares. - Oracións subordinadas circunstanciales ou adverbiales. b. Literatura: - Repaso dos temas estudados nas dúas avaliacións precedentes. b. Léxico: - Regras de evolución do latín ao castelán (I, II e III). - Términos patrimoniales e cultismos (I e II). - Frases e expresións latinas (I e II). c. Tradución: - Análise sintáctico e tradución de textos en prosa (César) e en verso (Virgilio). Exame: 1ª avaliación: o alumno terá que realizar unha análise sintáctico (tipo de oracións e elementos que as compoñen) dun texto en prosa e traducilo.

5 Deberá tamén responder a un cuestionario de preguntas curtas sobre os temas de literatura e de léxico desta primeira avaliación. 2ª avaliación: unha análise sintáctico dun texto en verso (tipo de oracións e elementos que as compoñen) e tradución do mesmo. Deberase tamén responder a un cuestionario de preguntas curtas sobre os temas de literatura e de léxico desta segunda avaliación. 3ª avaliación: análise sintáctico (tipo de oracións e elementos que as compoñen) e tradución dun texto en prosa e/ou outro en verso. Haberá que responder tamén a un cuestionario de preguntas curtas sobre os temas de literatura da 1ª e 2ª avaliación e de léxico das tres avaliacións. Recuperación: En latín II, igual que ocorre en Latín I, hai avaliación continua: unha avaliación non superada apróbase coa seguinte aprobada e só a 3ª avaliación terá unha recuperación, que será o exame final. O exame final será semellante ao da 3ª avaliación. O exame de setembro será semellante ao exame final do curso. 5. CRITERIOS DE AVALIACIÓN - Ser capaz de identificar e analizar nos textos latinos orixinais os elementos da morfosintaxe e de comparalos cos das linguas coñecidas. - Traducir á lingua galega e castelá textos latinos pertencentes a distintos xéneros literarios. - Resumir, oralmente ou por escrito, textos latinos orixinais de distintos xéneros literarios. - Recoñecer a orixe latina e a evolución fonética, morfolóxica e semántica no léxico das linguas galega e castelá e deducir regras básicas de derivación e composición. - Identificar os aspectos fundamentais da Historia de Roma e da presenza desta na Península Ibérica e constatar a súa pervivencia no mundo actual. - Realizar traballos sinxelos sobre as pegadas da romanización a partir do manexo de fontes diversas.

6 6. PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN Realizarase un exame de avaliación que incluirá preguntas de gramática etimoloxía, toponimia literatura e tradución. A avaliación será continua, baseada fundamentalmente na observación das actividades do alumno e nas probas teóricas. Non se prevén segmentacións da materia por períodos de avaliación nin probas específicas de recuperación. O alumno que supere unha avaliación tamén terá superadas tódalas anteriores. Polas condicións propias desta disciplina a cualificación da terceira avaliación constituirá a cualificación global do curso. Por outra banda, aqueles alumnos que por algunha razón xustificada non se puideran presentar a algún exame poderán realizalo dentro dos prazos previstos. Os alumnos que non superen a derradeira avaliación ou ben aqueles que perdan o dereito a avaliación continua debido ao número de faltas de asistencia sen xustificar terán a opción de presentarse a un exame final en xuño que incluirá todos os contidos vistos ao longo do curso. Aqueles alumnos que non superasen a materia, realizarán no mes de setembro unha proba extraordinaria, na que se seguirán os criterios e cuestións plantexadas para a proba de xuño. 7. MÍNIMOS ESIXIBLES - Repaso dos contidos do curso anterior. - Verbos irregulares: volo, nolo, malo, fero, eo e fio. - Formas nominais do verbo (infinitivo, participio, xerundio, xerundivo e supino). Valores e tradución. - Proposicións subordinadas de relativo e substantivas. - O participio concertado e absoluto. - Proposicións subordinadas adverbiais.

7 - As orixes da literatura latina. - Xéneros literarios: teatro, poesía, historiografía, oratoria, fábula, novela, comedia, épica. - Locucións latinas de uso actual. Toponimia A Coruña, 30 de setembro de 2017