1. A poboación mundial e a súa distribución A densidade de poboación (hab./km2) é un indicador demográfico que serve para comparar o volume de poboación entre territorios. A poboación mundial distribúese dunha forma moi irregular sobre a superficie terrestre. Na súa distribución interveñen factores físicos e factores humanos. Os factores físicos que atraen poboación son: os lugares onde os relevos teñen pouca altitude, os climas son temperados e abundan os chans fértiles. Os factores humanos que condicionan a poboación son: Económicos: lugares onde hai máis recursos. Históricos: por circunstancias do pasado. Políticos: por decisións de gobernos ou organismos (cambios de fronteiras, chegada de refuxiados...). no reconto de habitantes recóllese no censo de poboación, elaborado cada dez anos, e no padrón municipal, que se actualiza informaticamente cada ano. CPR. PLURILINGÜE NOSA SRA. DO PILAR (FOZ). Xeografía 2º ESO. Curso 2016-2017 1
2. A dinámica da poboación As variacións do número de habitantes dun país dependen do movemento natural ou vexetativo (nacementos e defuncións) e os movementos migratorios (saída e chegada de poboación). A natalidade indica o número de nacementos, para coñecela téñense en conta: A taxa de natalidade relaciona o número de nacementos coa poboación. A taxa de fecundidade indica o número de nacementos coa poboación feminina en idade fértil (entre 15 e 49 anos). O número medio de fillos por muller. O valor 2,1 fillos asegura o cambio xeracional. A mortalidade expresa o número de defuncións. Analízase a través de: A taxa de mortalidade indica o número de persoas falecidas. A taxa de mortalidade infantil indica o número de nenos e nenas falecidos antes de cumprir un ano. A esperanza de vida expresa a media de idade que se espera que viva unha persoa ao nacer. CPR. PLURILINGÜE NOSA SRA. DO PILAR (FOZ). Xeografía 2º ESO. Curso 2016-2017 2
3. A evolución da poboación mundial A poboación mundial creceu con lentitude ata o século XVIII e de modo acelerado a partir do século XX. Na evolución da poboación dos países desenvolvidos obsérvanse tres fases: Réxime demográfico antigo (ata mediados do século XVII): a natalidade e a mortalida de eran altas, e a esperanza de vida e o crecemento, baixos. Réxime de transición demográfica (séculos XVIII-XIX): reduciuse a mortalidade e dispa-rouse o crecemento. Fase de descenso da natalidade (século XX): iguálanse a natalidade e a mortalidade e diminúe o crecemento. Nos países pobres distínguense dúas fases: Réxime demográfico antigo (ata ben entrado o século XX): a natalidade e a mortalida de eran altas, e o crecemento e a esperanza de vida, baixos. Réxime de transición demográfica (finais s. XX): descende moito a mortalidade e a poboación crece. CPR. PLURILINGÜE NOSA SRA. DO PILAR (FOZ). Xeografía 2º ESO. Curso 2016-2017 3
4. Os desequilibrios demográficos O crecemento da poboación mundial freouse respecto ao do s. XX por unha desaceleración da natalidade e unha diminución da taxa de fecundidade. A poboación dos países desenvolvidos caracterízase polo seu envellecemento, que se produce ao descender a natalidade e aumentar a esperanza de vida. A poboación dos países pobres ten un gran crecemento polas altas taxas de natalidade. A poboación nos países pobres é nova e moitas persoas están en idade de ter fillos. O aumento desta poboación fai necesario dispoñer de máis alimentos, hospitais, escolas, traballos... Nos países pobres non hai pensións de vellez nin servizos sociais de sanidade e a escolaridade non é obrigatoria. Por iso, os fillos representan unha riqueza para a familia, unha fonte de ingresos, xa que traballan desde moi nenos. CPR. PLURILINGÜE NOSA SRA. DO PILAR (FOZ). Xeografía 2º ESO. Curso 2016-2017 4
5. Os movementos migratorios As migracións son a saída ou chegada de poboación a un territorio. Os que deixan o seu lugar de orixe son emigrantes. Os que chegan a un lugar son inmigrantes. As causas das migracións poden ser: económicas (falta de traballo, melloras salariais...); sociais (persecucións relixiosas, políticas, bélicas...); e naturais (secas, inundacións, terremotos, etc.). As consecuencias das migracións son: Para os países emisores supón perda de poboación, entran divisas, diminúe a presión social... Para os países receptores significa incremento da poboación, aumento da natalidade, máis man de obra, diversidade cultural... Os tipos de migracións poden ser segundo a duración (temporais ou definitivas), o destino (interiores ou exteriores) e o carácter (forzadas ou voluntarias). Na actualidade as migracións están formadas por dous grupos de persoas: traballadores capacitados e traballadores non capacitados. As principais zonas emisoras de emigrantes son o Sueste de Asia, países de África, Leste de Europa e América Latina. CPR. PLURILINGÜE NOSA SRA. DO PILAR (FOZ). Xeografía 2º ESO. Curso 2016-2017 5
6. A estrutura demográfica da poboación A estrutura demográfica dunha poboación é a súa distribución por idade e sexo. Coñecer a estrutura por idade dunha poboación significa saber como esta se distribúe por grandes grupos: mozos (de 0 a 14 anos), adultos (de 15 a 64 anos) e anciáns (maiores de 65 anos). Segundo o grupo de idade que predomine nun país as características demográficas serán distintas: Un país con moita poboación nova conta cunha natalidade elevada. Un país con moita poboación adulta indica unha baixa natalidade ou a chegada im-portante de inmigración. Un país con moita poboación de anciáns mostra unha redución da natalidade e da mortalidade e unha elevada esperanza de vida. A estrutura por sexo dunha poboación supón saber cantos homes e mulleres forman a poboación dun país. A pirámide de poboación ou pirámide de idades é a representación gráfica da poboación por idade e sexo. CPR. PLURILINGÜE NOSA SRA. DO PILAR (FOZ). Xeografía 2º ESO. Curso 2016-2017 6
7. A estrutura económica da poboación A estrutura económica móstranos a actividade da poboación e a súa distribución por sectores económicos. A actividade da poboación significa coñecer: A poboación activa, formada polas persoas que traballan ou buscan emprego: po boación ocupada, poboación en paro e a que busca o seu primeiro emprego. A poboación inactiva, é a que non pode traballar e a que non realiza un traballo re munerado. Os sectores de actividade económica son: sector primario (agricultura, gandaría, pesca e explotación forestal), sector secundario (minaría e produción de enerxía, industria e construción) e sector terciario (turismo, transportes, comercio, educación, sanidade...). Nos países desenvolvidos, a maioría da poboación traballa no sector terciario. Nos países pobres, máis da metade da poboación traballa no sector primario. CPR. PLURILINGÜE NOSA SRA. DO PILAR (FOZ). Xeografía 2º ESO. Curso 2016-2017 7