Flexibilidad: concepto. Legislación. Situación en Europa

Tamaño: px
Comenzar la demostración a partir de la página:

Download "Flexibilidad: concepto. Legislación. Situación en Europa"

Transcripción

1 Flexibilidad: concepto. Legislación. Situación en Europa Joan Alfons Albó Vitoria, 14 de octubre de 2008

2 La Agencia Catalana de Seguridad Alimentaria Organismo autónomo de la Generalidad de Cataluña adscrito al Departamento de Salud (año 2002). En su presupuesto participan el DAR, DMAH, la ACC y el DS Alcanza sus objetivos a través de la coordinación y colaboración de las administraciones públicas y de los sectores implicados en toda la cadena alimentaria. Nuestros valores son la transparencia, la independencia, la excelencia científica y la participación.

3 Contexto Las actividades de las empresas alimentarias y sus dimensiones son muy diversas. Reglamento CE nº 852/2004, de 29 de abril de 2004 relativo a la higiene de los productos alimenticios -Considerando 15: suficientemente flexibles para poderse aplicar en todas las situaciones. -Considerando 16: mantener objetivos de higiene, transparencia - Art. 5 (1): se han de basar en los principios del APPCC. - Art. 5 (2): documentación y registros en función de la naturaleza y dimensiones de la empresa alimentaria.

4 Contexto Guía sobre la aplicación de procedimientos basados en los principios del APPCC; Dirección General de Salud y Protección del Consumidor de la Comisión Europea; 16 de noviembre de Identificar los establecimientos donde la flexibilidad sería apropiada. 1. Situar el APPCC en el contexto de los requisitos de higiene alimentaria y prerequisitos. 1. Identificar la extensión de la flexibilidad.

5 Qué es un procedimiento basado en los principios del APPCC? Es un sistema de gestión de peligros proactivo. Los siete principios del APPCC son un modelo práctico para identificar y controlar peligros significativos sobre una base permanente. Ello implica que cuando este objetivo se puede conseguir por medio equivalentes que substituyan de una manera simplificada pero eficaz los siete principios, se ha de considerar que se cumple la obligación establecida en el Art. 5 del Reglamento 852/2004. Los operadores de establecimientos alimentarios han de tener un sistema preparado para identificar y controlar los peligros significativos de forma permanente y adaptar este sistema cuando sea necesario.

6 Requisitos de APPCC y prerequisitos Los sistemas de APPCC no son un substituto de otros requisitos de higiene alimentaria, forman parte de un paquete de medidas de higiene alimentaria. También consideramos prerequisitos la trazabilidad, la retirada de alimentos y la obligación de informar a las autoridades competentes. Los prerequisitos proporcionan la base para la aplicación eficaz del Sistema APPCC

7 Prerequisitos y el control de peligros alimentarios Cuando los prerequisitos consiguen el objetivo de controlar los peligros en el alimento, de acuerdo con el principio de proporcionalidad, debemos considerar que se han cumplido las obligaciones establecidas en las normas, y no hay necesidad de continuar con la obligación de crear, aplicar y mantener un procedimiento APPCC. Hemos realizado el primer paso del procedimiento APPCC (análisis de peligros), y no hay necesidad de desarrollar otros principios de APPCC.

8 GPCH y de aplicación de los principios del APPCC (1) Las GPCH pueden ser aplicadas en cualquier sector alimentario, y de manera particular cuando la manipulación de alimentos se hace de acuerdo con procedimientos bien establecidos, y suelen formar parte de la formación profesional de los operadores. Las GPCH son una combinación de buenas practicas higiénicas y elementos basados en el APPCC.

9 GPCH y de aplicación de los principios del APPCC (2) Un tipo especial de GPCH es la guía genérica de APPCC: en sectores donde hay mucha similitud entre establecimientos, donde el proceso de fabricación es lineal. Son una ayuda para el equipo de APPCC. No pueden pronosticar todos los peligros. Es necesario un examen adicional de la posible presencia de peligros, así como de los métodos para controlarlos.

10 Flexibilidad en relación a los principios del APPCC Análisis de peligros y desarrollo de procedimientos basados en el APPCC. Límites críticos. Procedimientos de control: procesos simples y procesos estandarizados. Los documentos y registros han de ser proporcionales a la naturaleza y dimensiones del establecimiento alimentario (Art. 5, Regl. 852/2004). Formación del personal.

11 CRITERIOS S DE FLEXIBILIDAD Documento guía a de d APPCC de la DG SANCO BASADO EN EL RIESGO APPCC (forma simplificada) Prerequisitos GPCH naturaleza y dimensiones de la empresa alimentaria

12 Evaluación de las autoridades El establecimiento del sistema de APPCC es responsabilidad del operador. Evaluar de acuerdo con los medios que el establecimiento alimentario ha escogido para garantizar la conformidad con el requisito del APPCC. Un establecimiento aplica una GPCH, inspecionar o auditar contra esta guia.

13 Objectivos de Salud en Catalunya ESTRATÈGIES DE SALUT PER A L ANY 2010 Plade salut de Catalunya Pla de seguretat alimentària de Catalunya Versió per a la participació Abril 2006 Generalitat de Catalunya Departament de Sanitat i Seguretat Social /sanitat/html/ca/plasalut/ Agència Catalana de Seguretat Alimentària /html/ca/dir1299/dd11123/psa_3.pdf

14 Objectivos de salud en Catalunya Prevenir y reducir a niveles aceptables la exposición de las personas a los agentes causantes de enfermedades por vía alimentaria Reducir el numero total de toxiinfeccions alimentarias en general y especialmente en los ámbitos siguientes: a) familiar o doméstico; b) hostelería; c) restauración colectiva relacionada con grupos de población más sensibles. Mantener el número de brotes producidos por sustancias químicas Contribuir a minimizar la exposición de las personas sensibles a los componentes de los alimentos que les puedan provocar algun tipo de reacción adversa facilitándoles una elección adequada. Fuente: Pla de seguretat alimentària de Catalunya

15 Pla de seguretat alimentària de Catalunya Mantenir les activitats de la cadena alimentaria en condicions que facilitin la prevenció, l eliminació i/o la reducció de riscos a nivells acceptables pel que fa a: a) Instal lacions, equips, processos, etc.; b) Autocontrol; c) Traçabilitat; i d) Formació dels treballadors i compliment d instruccions. Objectius específics Indicador Criteri Els titulars de les empreses de la cadena alimentària han de garantir que els processos sota la seva responsabilitat estan subjectes a sistemes d autocontrol que permetin controlar els perills alimentaris per prevenir-los, eliminar-los i/o reduir-los a nivells acceptables. Proporció d empreses amb autocontrols implementats. > 95 % Horitz ó 8 anys: Minimitzar la prevalença de perills biològics, químics i físics en totes les etapes de la cadena alimentaria. Minimitzar la presència de perills biològics en totes les fases de la cadena alimentària. Taxes de conformitat amb la normativa vigent i/o els referents reconeguts internacionalment 95%

16 Actuaciones Administración Sanitaria Antecedents Aplicació dels Plans APPCC Plans APPCC documentats Aplicació Prerequisits Guia per a l aplicació de l autocontrol basat en l APPCC Prerequisits documentats Programa de verificació de determinats aspectes dels sistemes d autocontol de les indústries d aliments d origen animal. Programa de classificació dels establiments alimentaris en base a les seves condicions sanitàries. Circulars sobre gestió de la documentació sanitària. Circular 1/95 sobre criteris d aplicació del sistema APPCC en els establiments de productes d origen animal.

17 Actuaciones de la Administración sanitària L AUTOCONTROL ALS ESTABLIMENTS ALIMENTARIS guia per a l aplicació de l autocontrol basat en el sistema d anàlisi de perills i punts de control crític Generalitat de Catalunya Departament de Sanitat i Seguretat Social PRESENTACIÓ GUIA PER AL DISSENY I L APLICACIÓ D UN SISTEMA APPCC 1. Creació de l equip de treball APPCC 2. Descripció de les activitats i dels productes 3. Elaboració del diagrama de flux 4. Comprovació del diagrama de flux 5. Anàlisi de perills i determinació de les mesures preventives 6. Determinació dels punts de control crític (PCC) 7. Establiment de límits crítics per a cada PCC 8. Establiment d un sistema de vigilància per a cada PCC 9. Adopció de mesures correctores 10. Comprovació del Sistema 11. Establiment d un sistema de documentació i registre ANNEX: Exemples de documents i registres del pla APPCC GUIA PER AL DISSENY I L APLICACIÓ DE PLANS DE PREREQUISITS I. Pla de control de l aigua II. Pla de neteja i desinfecció III. Pla de control de plagues i altres animals indesitjables IV. Pla de formació i capacitació del personal en seguretat alimentària V. Pla de control de proveïdors VI. Pla de traçabilitat GLOSSARI BIBLIOGRAFIA

18 Procedimiento elaboración GPCH en Cat. Las guías nacionales de prácticas correctas serán elaboradas y difundidas por las empresas alimentarias. El sector agroalimentario en Cataluña es muy amplio y diverso: constituye el primer cluster agroalimentario europeo (Observatorio de Clusters Europeo de la Escuela Económica de Estocolmo). Vendas netas año 2006: millones de euros (21,8% del global de España); emplea a personas. El 74,2% de los establecimientos tienen menos de 20 trabajadores

19 Objetivos en relación a las GPCH Impulsar la implantación y supervisión de los sistemas de autocontrol en las empresas alimentarias. Promover la elaboración de GPCH entre los diferentes sectores, como instrumento facilitador del autocontrol. Conseguir documentos prácticos y coherentes con la normativa y el Codex. Disponer de documentos de referencia en Cataluña aceptados por las empresas alimentarias y los responsables del control oficial.

20 Metodología de trabajo, elaboración del procedimiento Elaboración por parte del sector. Valoración del borrador en el seno del Grupo de trabajo sobre el autocontrol en la cadena alimentaria. Aprobación expresa al máximo nivel, Comisión Interadministrativa. Publicación del procedimiento;

21 GPCH reconocidas oficialmente Introducción: fija los objetivos, proceso de cohesión, vertebración y concienciación. Principios del proceso: excelencia científica, encomia procesal, audiencia, transparencia y gratuidad. Garantizar la consulta de las partes que puedan ser afectadas. Contenido aplicable y adecuado.

22 Estrategia impulso elaboración GPCH Determinar el sector (prioridad, oportunidad ) Identificar la organización del sector que coordinará el grupo de trabajo, soporte económico por parte del ACSA. Facilitar al máximo la participación. Invitación del ACSA a todas las organizaciones a la participación, también grupos técnicos. Contactos ACSA grupo de trabajo sectorial. Discusión Grupo de trabajo sobre el autocontrol en la cadena alimentaria.

23 GPCH

24 Objetivos y ámbito (ejemplo) Impulsar la implantación de los sistemas de autocontrol. Garantizar los atributos de los productos de la lonja. Disponer de un documento de referencia para el control oficial. Las operaciones de primera venta de los productos de la pesca frescos, incluyendo la descarga del pescado y su llegada hasta la lonja. Actividades conexas: fabricación de hielo, centros de expedición de moluscos bivalvos vivos y puntos de venda al detalle.

25 Principales dificultades Disparidad de organizaciones en un mismo sector, competencia. Grupos de trabajo reales, que consigan dar valor añadido y excelencia a las GPCH, sentido práctico, simples. Requieren revisiones completas, implicación alta por parte del ACSA y de las demás autoridades competentes. Proceso lento. Diseñar correctamente la difusión e implantación.

26 GPCH Hi ha activitats que no es poden delegar Les activitats que es deleguin s han de descriure amb precisió. L organisme de control en el qual es delegui ha d estar acreditat d acord amb la norma europea EN 45004, Criteris generals per al funcionament dels diversos tipus d organismes que realitzen inspecció, o amb una altra norma més pertinent.

27 Delegació de tasques relacionades amb els controls oficials Els laboratoris per realitzar controls oficials han d estar acreditats conforme les normes: -EN iso/iec EN EN Els organismes de control informaran a l autoritat competents amb regularitat. Les autoritats competents han de realitzar auditories o inspeccions dels organismes de control.

28 Personal encarregat de realitzar els controls oficials Les autoritats competents garantiran que el seu personal: Tingui la formació adequada i pugui realitzar els controls oficials de manera coherent. El Reglament especifica els àmbits de la formació. Que estigui al dia en el seu àmbit de competència. Tingui aptituds per a la cooperació multidisciplinar.

29 Grupo de referencia en autocontroles de Catalunya ALT PIRINEU-ARAN LLEIDA CENTRAL GIRONA Asociación Catalana de Municipios y Comarcas (ACMC) Federación de Municipios de Catalunya (FMC) Diputación de Barcelona TARRAGONA BARCELONA Agencia de Salud Pública de Barcelona TERRES DE L EBRE REGIONES APS Servicios territoriales Barcelona Servicios territoriales Girona Servicios territoriales Lerida Servicios territoriales Tarragona Servicios territorials Terres de l Ebre Dirección General de Salud Pública

30 rmación y pacitación, y grupos referencia Creación Grupos de Referencia en autocontroles Regionales (GraReg) GRACAT 7 GraReg Formación inspectors Plan d acción

31 specciones y aluaciones APPCC Evaluaciones constantes lan de acción Inspecciones de la APS Datos referidos al 2006 > establecimientos industriales > estableci. eci. restauración social y comercial >8.000 Estableci. Comercio minorista Más de inspecciones s anuales - Control permanente en mataderos de Catalunya - Control periódico a el resto de establecimientosecimientos alimentarios

32 Criterios de flexibilidad GRECAT Utiliza el catálogo de claves, categorías y actividades DS Si existe una GPCH reconocida codificación no válida. 1 2 PR-GPCH PR-GG Prerequisitos y Guía de prácticas correctas de higiene Prerequisitos y Guía genérica por sectores 3 4 PR-APPCCf PR-APPCC Prerequisitos y APPCC con flexibilidad de acuerdo documento SANCO/1995/2005 Prerequisistos y APPCC

33 Criterios de flexibilidad GRECAT Clave 15: leche y derivados Fabricación PR-APPCCf PR-APPCC Envasado PR-APPCCf PR-APPCC Distribución PR Almacen. PR-GPCH Microempresas Otros Microempresas, excepto leche cruda Otros Proveedores, trazabilidad, plan de limpieza, temperatura (si procede) Importación PR (Proveedores y trazabilidad) Otros PR-APPCCf

34 Criterios de flexibilidad GRECAT Clave 26: platos preparados, precocinados; preparados con fórmulas específicas y para régimenes dietéticos. Fabricación Envasado Distribución Almacen. Importación PR-APPCCf PR-APPCC PR-APPCCf PR-APPCC PR PR-GPCH PR Menos 100 menús/día y microempresas Productos deshidratados Otros Productos deshidratados Otros Proveedores, trazabilidad, plan de limpieza, temperatura (si procede) (Proveedores y trazabilidad) Otros PR-APPCCf

35 Concretar la flexibilidad Física: el desplazamiento en un punto dado producido por una carga unitaria ya sea en el mismo punto o en otro punto cualquiera; f=1/k. La flexibilidad es el inverso de la rigidez. En el ámbito laboral: flexiseguridad. Para poder simplificar hemos de tener un conocimiento profundo del tema a tratar, en muchas ocasiones nuestro desconocimiento nos hace pedir de más por si acaso...

36 Los límites de la flexibilidad Análisis de peligros, valorar si con la aplicación de prerequisitos puedo evitar que se incorpore un peligro a un proceso. Diagrama de flujo. No vale lo aparente, solo sirve el compromiso. Seny

37 Los límites de la flexibilidad RD 640/2006, regula condiciones de aplicación de las disposiciones comunitarias en materia de higiene, de la producción y comercialización de los productos alimenticios. Decreto 20/2007, por el qual se dictan normas específicas en materia de seguridad y calidad agroalimentaria para los micro establecimientos agroalimentarios en un entorno rural. Nuestra capacidad de innovar.

38

INFORME RESUMIDO SOBRE TRAZABILIDAD ALIMENTARIA

INFORME RESUMIDO SOBRE TRAZABILIDAD ALIMENTARIA INFORME RESUMIDO SOBRE TRAZABILIDAD ALIMENTARIA Texto de la Agencia Española de Seguridad Alimentaria. Ministerio de Sanidad y Consumo. Reglamento 178/2002 del Parlamento Europeo. Especial mención al punto

Más detalles

Sistema de Análisis de Peligros y Puntos de Control Crítico APPCC

Sistema de Análisis de Peligros y Puntos de Control Crítico APPCC Sistema de Análisis de Peligros y Puntos de Control Crítico APPCC La seguridad de los alimentos se ha convertido en una de las máximas prioridades para el consumidor. El Sistema de Autocontrol es una herramienta

Más detalles

LA AUDITORÍA SANITARIA, UN PASO PREVIO A LA REDACCIÓN E INSTAURACIÓN DE UNA GUÍA DE PRÁCTICAS CORRECTAS DE HIGIENE. Anna Jacas 1 i Laura Valls 2

LA AUDITORÍA SANITARIA, UN PASO PREVIO A LA REDACCIÓN E INSTAURACIÓN DE UNA GUÍA DE PRÁCTICAS CORRECTAS DE HIGIENE. Anna Jacas 1 i Laura Valls 2 LA AUDITORÍA SANITARIA, UN PASO PREVIO A LA REDACCIÓN E INSTAURACIÓN DE UNA GUÍA DE PRÁCTICAS CORRECTAS DE HIGIENE Anna Jacas 1 i Laura Valls 2 1 Avena Assessoria s.l., calle Figaró, 5, 08530 La Garriga

Más detalles

HIGIENE DE LA PRODUCCIÓN PRIMARIA, OPERACIONES CONEXAS Y FASES POSTERIORES DE LA CADENA ALIMENTARIA

HIGIENE DE LA PRODUCCIÓN PRIMARIA, OPERACIONES CONEXAS Y FASES POSTERIORES DE LA CADENA ALIMENTARIA HIGIENE DE LA PRODUCCIÓN PRIMARIA, OPERACIONES CONEXAS Y FASES POSTERIORES DE LA CADENA ALIMENTARIA Rev. 0 HIGIENE DE LA PRODUCCIÓN PRIMARIA, OPERACIONES CONEXAS Y FASES POSTERIORES DE LA CADENA ALIMENTARIA

Más detalles

Las guías de prácticas correctas de higiene en el sector de la pesca de Catalunya: Implantación y resultados

Las guías de prácticas correctas de higiene en el sector de la pesca de Catalunya: Implantación y resultados Las guías de prácticas correctas de higiene en el sector de la pesca de Catalunya: Implantación y resultados Anna Jacas Benages 1, Roser Figueras Díaz 2, Pilar Todó Vila 3, Glòria Cugat Pujol 4 y Joan

Más detalles

ANALISIS DE PELIGROS Y PUNTOS CRITICOS DE CONTROL (HACCP)

ANALISIS DE PELIGROS Y PUNTOS CRITICOS DE CONTROL (HACCP) ANALISIS DE PELIGROS Y PUNTOS CRITICOS DE CONTROL (HACCP) HACCP (Hazard Analysis Critical Control Point) está enfocado en aquellos aspectos de la preparación de los alimentos que es el área de más importancia

Más detalles

03Glosario y bibliografía. Glosario y bibliografía ÍNDICE

03Glosario y bibliografía. Glosario y bibliografía ÍNDICE 03Glosario y bibliografía 03 Glosario y bibliografía Glosario Este glosario recoge las disposiciones establecidas en el documento de referencia del Codex Alimentarius Sistema de Análisis de Peligros y

Más detalles

Programa 12. Control de anisakis

Programa 12. Control de anisakis Programa 12 Control de anisakis PROGRAMA 12: CONTROL DE ANISAKIS 1. INTRODUCCIÓN El Anisakis spp. es un parásito que se encuentra en el pescado y cuyas larvas pasan activas al aparato digestivo humano

Más detalles

Sol licitud d autorització sanitària d establiments de MENJARS PREPARATS Solicitud de autorización sanitaria de establecimientos de COMIDAS PREPARADAS

Sol licitud d autorització sanitària d establiments de MENJARS PREPARATS Solicitud de autorización sanitaria de establecimientos de COMIDAS PREPARADAS Sol licitud d autorització sanitària d establiments de MENJARS Solicitud de autorización sanitaria de establecimientos de COMIDAS Dades del titular / Datos del titular Nom i cognoms o Raó social / Nombre

Más detalles

Programa 16. Control de materiales en contacto con alimento

Programa 16. Control de materiales en contacto con alimento Programa 16 Control de materiales en contacto con alimento PROGRAMA 16: CONTROL DE MATERIALES EN CONTACTO CON ALIMENTOS 1. INTRODUCCIÓN Los materiales en contacto con alimentos están regulados en toda

Más detalles

FORMACIÓN EN ALERGIAS Y MANIPULACIÓN DE ALIMENTOS

FORMACIÓN EN ALERGIAS Y MANIPULACIÓN DE ALIMENTOS FORMACIÓN EN ALERGIAS Y MANIPULACIÓN DE ALIMENTOS Objetivos: - Cumplir con la normativa. - Anticiparnos a la normativa. - Romper inercias (malos hábitos) - Crear nuevos hábitos (virtudes). - Crear valor

Más detalles

SERVICIOS DE FORMACION DE MANIPULADORES DE ALIMENTOS Y DE SEGURIDAD ALIMENTARIA

SERVICIOS DE FORMACION DE MANIPULADORES DE ALIMENTOS Y DE SEGURIDAD ALIMENTARIA SERVICIOS DE FORMACION DE MANIPULADORES DE ALIMENTOS Y DE SEGURIDAD ALIMENTARIA La ASOCIACIÓN ofrece, a través de la empresa GEPEAC, S.L., una consultoría especializada en el asesoramiento a empresas del

Más detalles

Reglamento de Higiene de piensos. Situación n en España

Reglamento de Higiene de piensos. Situación n en España Reglamento de Higiene de piensos. Situación n en España Leonor Algarra Solís Jefe de Área Alimentacion Animal Dirección n General de Ganadería M.A.P.A. Nueva Legislación n Alimentaría : Nuevo enfoque Legislación

Más detalles

SEGURIDAD ALIMENTARIA EN LA EXPLOTACION:

SEGURIDAD ALIMENTARIA EN LA EXPLOTACION: SEGURIDAD ALIMENTARIA EN LA EXPLOTACION: Programa de higiene y código de buenas practicas en la producción primaria Jornada de higiene y seguridad alimentaria en el sector ganadero 15 noviembre 2007. Vitoria

Más detalles

Es la herramienta metodológica más eficiente que nos permite alcanzar "SEGURIDAD ALIMENTARIA"

Es la herramienta metodológica más eficiente que nos permite alcanzar SEGURIDAD ALIMENTARIA Es la herramienta metodológica más eficiente que nos permite alcanzar "SEGURIDAD ALIMENTARIA" Con la aplicación de los "Planes del A.P.P.C.C." se pretende implantar en las industrias alimentarias el "Control

Más detalles

SEGURIDAD ALIMENTARIA

SEGURIDAD ALIMENTARIA SEGURIDAD ALIMENTARIA INDICE APPCC APLICADO A LA RESTAURACIÓN APPCC EN EL SECTOR DE LA ALIMENTACIÓN APPCC PARA PRODUCTOS CÁRNICOS APPCC PARA PRODUCTOS PESQUEROS APPCC APLICADO A LA RESTAURACIÓN DURACIÓN

Más detalles

GESTION DE LA INOCUIDAD ALIMENTARIA

GESTION DE LA INOCUIDAD ALIMENTARIA GESTION DE LA INOCUIDAD ALIMENTARIA Ing. Belissa Cochachin Carrera DIRECCION DE HIGIENE DE ALIMENTOS Y ZOONOSIS - DHAZ DIRECCIÓN GENERAL DE SALUD AMBIENTAL -MINSA INOCUIDAD ALIMENTARIA Es la condición

Más detalles

Manipulador de Alimentos. Almacén y Distribución (Online)

Manipulador de Alimentos. Almacén y Distribución (Online) Manipulador de Alimentos. Almacén y Distribución (Online) titulación de formación continua bonificada expedida por el instituto europeo de estudios empresariales Manipulador de Alimentos. Almacén y Distribución

Más detalles

Seguridad y protección para sus productos

Seguridad y protección para sus productos CANARIAS LABTEC Seguridad y protección para sus productos área de análisis Tomando como punto de partida la legislación alimentaria vigente se han implantado los métodos analíticos adecuados para poder

Más detalles

SISTEMA DE GESTION DE INOCUIDAD ANALISIS DE PELIGROS Y CONTROL DE PUNTOS CRITICOS (SISTEMA HACCP)

SISTEMA DE GESTION DE INOCUIDAD ANALISIS DE PELIGROS Y CONTROL DE PUNTOS CRITICOS (SISTEMA HACCP) SISTEMA DE GESTION DE INOCUIDAD ANALISIS DE PELIGROS Y CONTROL DE PUNTOS CRITICOS (SISTEMA HACCP) El Sistema de Gestión de Inocuidad de los Alimentos a través del HACCP tienen como objetivo brindar a los

Más detalles

Campaña Cáncer Cero en el Trabajo

Campaña Cáncer Cero en el Trabajo Campaña Cáncer Cero en el Trabajo Las Palmas de Gran Canaria 7 de Junio de 2012 pmoran@istas.ccoo.es Objetivo Identificar y sustituir o eliminar el uso de cancerígenos en los centros de trabajo RD.665/1997

Más detalles

Documento de orientación para la supervisión de los controles oficiales

Documento de orientación para la supervisión de los controles oficiales Documento de orientación para la supervisión de los controles oficiales Aprobado en Comisión Institucional 27 de Mayo de 2015 AECOSAN INDICE DE CONTENIDOS Página 1. CONCEPTO Y OBJETIVO DE LA SUPERVISIÓN..

Más detalles

Prevención de Riesgos Laborales

Prevención de Riesgos Laborales Unidad responsable: Unidad que imparte: Curso: Titulación: Créditos ECTS: 2016 205 - ESEIAAT - Escuela Superior de Ingenierías Industriales, Aeroespacial y Audiovisual de Terrassa 732 - OE - Departamento

Más detalles

RED ESPAÑOLA DE QUESERÍAS DE CAMPO Y ARTESANAS

RED ESPAÑOLA DE QUESERÍAS DE CAMPO Y ARTESANAS RED ESPAÑOLA DE QUESERÍAS DE CAMPO Y ARTESANAS Angel Valeriano, quesero y socio fundador Vic, 9 de abril de 2014 Qué vamos a ver esta tarde? Conocer por qué y cómo nace la Red Española y Europea de Queserías

Más detalles

Curso de Pescadería. La mejor formación al mejor precio! Más información en: agorastur.es

Curso de Pescadería. La mejor formación al mejor precio! Más información en: agorastur.es Curso de Pescadería La mejor formación al mejor precio! Más información en: agorastur.es QUIÉNES SOMOS? ágorastur Formación es un centro de formación que nació en el año 2013 con plena convicción de que

Más detalles

Dossier electrònic (Si/No): Si Professor coordinador: Mª José Motilva e-mail: motilva@tecal.udl.es

Dossier electrònic (Si/No): Si Professor coordinador: Mª José Motilva e-mail: motilva@tecal.udl.es 2.1. DADES INICIALS D IDENTIFICACIÓ Nom de l assignatura: INDUSTRIES ALIMENTARIES Nombre de crèdits Pla 2001: 6 Nombre de crèdits ECTS: 5 Caràcter (troncal T, obligatòria Ob, optativa Op): T Titulació:

Más detalles

Servicio de Coordinación Subdirección General Salud Pública

Servicio de Coordinación Subdirección General Salud Pública Subdirección General Salud Pública Consulta Informe: Número: Inf14052 Criterios técnicos relativos al troceado de frutas y elaboración de zumos y macedonias en establecimientos del comercio minorista de

Más detalles

PRINCIPIOS GENERALES PARA LA ADICION DE NUTRIENTES ESENCIALES A LOS ALIMENTOS CAC/GL Adoptado en Enmiendas: 1989 y Revisión: 2015.

PRINCIPIOS GENERALES PARA LA ADICION DE NUTRIENTES ESENCIALES A LOS ALIMENTOS CAC/GL Adoptado en Enmiendas: 1989 y Revisión: 2015. PRINCIPIOS GENERALES PARA LA ADICION DE NUTRIENTES ESENCIALES A LOS ALIMENTOS CAC/GL 9-1987 Adoptado en 1987. Enmiendas: 1989 y 1991. Revisión: 2015. CAC/GL 9-1987 2 INTRODUCCIÓN Los Principios para la

Más detalles

En función del tipo de producto elaborado pueden ser aplicables, de forma adicional, otras normas.

En función del tipo de producto elaborado pueden ser aplicables, de forma adicional, otras normas. 1/5 Y MEDIO AMBIENTE DIRECCIÓN GENERAL DE PRODUCCIONES Y MERCADOS AGRARIOS COMISION NACIONAL DE COORDINACIÓN EN MATERIA DE ALIMENTACIÓN ANIMAL ACUERDO DE LA COMISIÓN NACIONAL EN MATERIA DE ALIMENTACIÓN

Más detalles

PLAN PARA LA SUPERVISIÓN DE LOS SISTEMAS DE AUTOCONTROL EN LAS EMPRESAS ALIMENTARIAS DE ANDALUCÍA

PLAN PARA LA SUPERVISIÓN DE LOS SISTEMAS DE AUTOCONTROL EN LAS EMPRESAS ALIMENTARIAS DE ANDALUCÍA CONSEJERIA DE SALUD PLAN PARA LA SUPERVISIÓN DE LOS SISTEMAS DE AUTOCONTROL EN LAS EMPRESAS ALIMENTARIAS DE ANDALUCÍA - 2012 - Secretaría General de Salud Pública y Participación. Sevilla, enero 2012 Plan

Más detalles

NOMBRE DEL CURSO: Prácticas correctas de higiene y manipulación de alimentos

NOMBRE DEL CURSO: Prácticas correctas de higiene y manipulación de alimentos Empresa ABENZOAR Dirección C/Rosalía de Castro Nº27 Bajo (Parque Nueva Granada) Situada en Granada, España Teléfono 958 22 10 48 Web http://www.abenzoar.com NOMBRE DEL CURSO: Prácticas correctas de higiene

Más detalles

Edición: 1 Fecha: 18/06/2012 Página 1 de 11

Edición: 1 Fecha: 18/06/2012 Página 1 de 11 Página 1 de 11 EVALUACIÓN DEL PROGRAMA DE TOMA DE MUESTRAS DE ALIMENTOS Y PRODUCTOS ALIMENTARIOS 2011. RESUMEN Página 2 de 11 INTRODUCCIÓN La toma de muestras programada de productos alimenticios, y su

Más detalles

Protección de la Salud

Protección de la Salud MÁSTER INTERUNIVERSITARIO EN SALUD PÚBLICA Guía docente de la asignatura: Departamento de Ciencias Experimentales y de la Salud UNIVERSITAT POMPEU FABRA - UNIVERSITAT AUTÒNOMA DE BARCELONA DATOS DESCRIPTIVOS

Más detalles

1. NORMATIVA APLICABLE

1. NORMATIVA APLICABLE SECRETARIA DE ESTADO DE MEDIO AMBIENTE MINISTERIO DE AGRICULTURA, ALIMENTACIÓN Y MEDIO AMBIENTE DIRECCION GENERAL DE CALIDAD Y EVALUACION AMBIENTAL Y MEDIO NATURAL NOTA SOBRE LA APLICACIÓN DE LA NORMATIVA

Más detalles

TECNOLOGIA Y LINEAS DE ACTIVIDAD Parte 1: Que es Catering? Por Juan Manuel Álvarez Díaz

TECNOLOGIA Y LINEAS DE ACTIVIDAD Parte 1: Que es Catering? Por Juan Manuel Álvarez Díaz TECNOLOGIA Y LINEAS DE ACTIVIDAD Parte 1: Que es Catering? Por Juan Manuel Álvarez Díaz Definiciones Publicaciones y Trabajos técnicos Restauración social y colectiva Ministerio de Sanidad Según el real

Más detalles

GUÍA SOBRE VIGILANCIA SANITARIA BASADA EN RIESGO VIGILANCIA SANITARIA BASADA EN RIESGO

GUÍA SOBRE VIGILANCIA SANITARIA BASADA EN RIESGO VIGILANCIA SANITARIA BASADA EN RIESGO VIGILANCIA SANITARIA BASADA EN RIESGO. CAMPO DE APLICACIÓN El campo de aplicación de esta guía abarca a todos los establecimientos dedicados a la producción primaria como al procesamiento primario de alimentos

Más detalles

Informe general de actividades

Informe general de actividades INFORME GENERAL DE PRESENTACIÓN LABORATORIO DE DIAGNOSTICO GENERAL-LDG Año 2009 LABORATORIO DE DIAGNOSTICO GENERAL C/ Comte Borrell, 111. Bajos 08015-BARCELONA T: 932173840 F: 934151044 ldg@ldggrup.net

Más detalles

Este documento es un instrumento de documentación y no compromete la responsabilidad de las instituciones

Este documento es un instrumento de documentación y no compromete la responsabilidad de las instituciones 2009R0041 ES 10.02.2009 000.001 1 Este documento es un instrumento de documentación y no compromete la responsabilidad de las instituciones B REGLAMENTO (CE) N o 41/2009 DE LA COMISIÓN de 20 de enero de

Más detalles

LEGAL FLASH I PÚBLICO

LEGAL FLASH I PÚBLICO LEGAL FLASH I PÚBLICO Octubre de 2015 LEY 28/2015, DE 30 DE JULIO, PARA LA DEFENSA DE LA CALIDAD ALIMENTARIA (BOE 31 DE JULIO) Esta Ley, que entró en vigor el día siguiente al de su publicación (1 de agosto)

Más detalles

APLICACIÓN DE PLAGUICIDAS (NIVEL CUALIFICADO) Duración en horas: 60

APLICACIÓN DE PLAGUICIDAS (NIVEL CUALIFICADO) Duración en horas: 60 APLICACIÓN DE PLAGUICIDAS (NIVEL CUALIFICADO) Duración en horas: 60 OBJETIVOS DEL CURSO Este curso responde a la gran demanda de formación específica y adaptada a las necesidades concretas de los agricultores

Más detalles

CONVENCIÓN SOBRE EL COMERCIO INTERNACIONAL DE ESPECIES AMENAZADAS DE FAUNA Y FLORA SILVESTRES

CONVENCIÓN SOBRE EL COMERCIO INTERNACIONAL DE ESPECIES AMENAZADAS DE FAUNA Y FLORA SILVESTRES CONVENCIÓN SOBRE EL COMERCIO INTERNACIONAL DE ESPECIES AMENAZADAS DE FAUNA Y FLORA SILVESTRES INDICADORES PARA LOS OBJETIVOS ENUNCIADOS EN LA VISIÓN ESTRATÉGICA DE LA CITES: 2008-2013 LAS METAS ESTRATÉGICAS

Más detalles

MODIFICACIÓN DEL PROCEDIMIENTO GENERAL DE EXPORTACIÓN DE CARNES Y/O PRODUCTOS CÁRNICOS A LOS ESTADOS UNIDOS DE AMÉRICA (2012)

MODIFICACIÓN DEL PROCEDIMIENTO GENERAL DE EXPORTACIÓN DE CARNES Y/O PRODUCTOS CÁRNICOS A LOS ESTADOS UNIDOS DE AMÉRICA (2012) DE, SERVICIOS SOCIALES MODIFICACIÓN DEL PROCEDIMIENTO GENERAL DE EXPORTACIÓN DE CARNES Y/O PRODUCTOS CÁRNICOS A LOS ESTADOS UNIDOS DE AMÉRICA (202) El PROCEDIMIENTO GENERAL DE EXPORTACIÓN DE CARNES Y/O

Más detalles

(BOE núm. 134, de 5 de junio de 2003)

(BOE núm. 134, de 5 de junio de 2003) Real Decreto 605/2003, de 23 de mayo, por el que se establecen medidas para el tratamiento homogéneo de la información sobre las listas de espera en el Sistema Nacional de Salud. Última actualización:

Más detalles

Aprobado por : Elaborado y revisado por : Comité de Seguridad y Salud OFICINA DE PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALES. Fecha: 14 de diciembre de 2011

Aprobado por : Elaborado y revisado por : Comité de Seguridad y Salud OFICINA DE PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALES. Fecha: 14 de diciembre de 2011 Edición 1 Fecha: 12 de noviembre de 2012 Página 1 de 10 (PPRL) Elaborado y revisado por : OFICINA DE PREVENCIÓN DE Fecha: 14 de diciembre de 2011 Aprobado por : Comité de Seguridad y Salud Fecha: 12 de

Más detalles

LA SEGURIDAD ALIMENTARIA DESDE LA VIÑA HASTA EL CONSUMIDOR. APLICACIÓN INTEGRAL DEL APPCC (REGLAMENTO (CE) nº 852/2004).

LA SEGURIDAD ALIMENTARIA DESDE LA VIÑA HASTA EL CONSUMIDOR. APLICACIÓN INTEGRAL DEL APPCC (REGLAMENTO (CE) nº 852/2004). LA SEGURIDAD ALIMENTARIA DESDE LA VIÑA HASTA EL CONSUMIDOR. APLICACIÓN INTEGRAL DEL APPCC (REGLAMENTO (CE) nº 852/2004). Qué es un Punto de Control Crítico (PCC)? Un punto, etapa o proceso en el que se

Más detalles

CÓMO MEJORAR LA APLICACIÓN DEL SISTEMA DE ANÁLISIS DE PELIGROS Y PUNTOS DE CONTROL CRÍTICOS (APPCC) EN UNA FÁBRICA DE PIENSOS

CÓMO MEJORAR LA APLICACIÓN DEL SISTEMA DE ANÁLISIS DE PELIGROS Y PUNTOS DE CONTROL CRÍTICOS (APPCC) EN UNA FÁBRICA DE PIENSOS CÓMO MEJORAR LA APLICACIÓN DEL SISTEMA DE ANÁLISIS DE PELIGROS Y PUNTOS DE CONTROL CRÍTICOS (APPCC) EN UNA FÁBRICA DE PIENSOS En alimentación animal se exige la aplicación de los procedimientos basados

Más detalles

SERVICIO DE PREVENCIÓN AJENO

SERVICIO DE PREVENCIÓN AJENO REACH Y CLP: VISIÓN DESDE UN SERVICIO DE PREVENCIÓN AJENO Eva Mª Hoyas Pablos Jefe de Área emhoyas@inercoprevencion.es 0 NORMATIVA EN HIGIENE INDUSTRIAL A LA QUE LA INDUSTRIA QUÍMICA VIENE DANDO RESPUESTA:

Más detalles

PROGRAMA FORMATIVO EXPERTO EN SEGURIDAD ALIMENTARIA

PROGRAMA FORMATIVO EXPERTO EN SEGURIDAD ALIMENTARIA PROGRAMA FORMATIVO EXPERTO EN SEGURIDAD ALIMENTARIA www.bmformacion.es info@bmformacion.es Objetivos 1. Seguridad Alimentaria. Sistema APPCC Con este material se pretende obtener una idea general del proceso

Más detalles

Importancia del control sanitario de la caza: de la dehesa a la mesa

Importancia del control sanitario de la caza: de la dehesa a la mesa XIX FORO INIA-COLEGIO OFICIAL DE VETERINARIOS DE CÓRDOBA PARA LA INNOVACIÓN DE LA ACTIVIDAD CINEGÉTICA Importancia del control sanitario de la caza: de la dehesa a la mesa Prof. Dr. Manuel Ángel Amaro

Más detalles

NORMA UNE Servicios Sanitarios Gestión de Riesgos para la Seguridad del Paciente

NORMA UNE Servicios Sanitarios Gestión de Riesgos para la Seguridad del Paciente Bureau Veritas Certification NORMA UNE 179003. Servicios Sanitarios Gestión de Riesgos para la Seguridad del Paciente Alicante, 22 de enero de 2015 Roberto Becerra del Cosso Director Regional Levante SEGURIDAD

Más detalles

CURSO DE MANIPULADOR DE ALIMENTOS

CURSO DE MANIPULADOR DE ALIMENTOS CURSO DE MANIPULADOR DE ALIMENTOS LAURA BILBAO CERCÓS DIETISTA-NUTRICIONISTA Nº Col.00288 ANA BILBAO CERCÓS DIETISTA-NUTRICIONISTA Nº Col.00287 Av. Barón de Cárcer, 34, 4º, 8ª 46001-Valencia 666.972.125

Más detalles

DECIDE: CAPITULO I PROGRAMA DE DIFUSION ESTADISTICA DE LA COMUNIDAD ANDINA

DECIDE: CAPITULO I PROGRAMA DE DIFUSION ESTADISTICA DE LA COMUNIDAD ANDINA Decisión 690 Programa de Difusión Estadística de la Comunidad Andina LA COMISIÓN DE LA COMUNIDAD ANDINA, VISTOS: El Artículo 54 del Acuerdo de Cartagena, los artículos 36 y 37 de la Decisión 471, la Decisión

Más detalles

PLAN DE MUESTREO PARA EL MONITOREO DE RESIDUOS DE MEDICAMENTOS VETERINARIOS Y CONTAMINANTES QUÍMICOS EN AVES

PLAN DE MUESTREO PARA EL MONITOREO DE RESIDUOS DE MEDICAMENTOS VETERINARIOS Y CONTAMINANTES QUÍMICOS EN AVES PLAN DE MUESTREO PARA EL MONITOREO DE RESIDUOS DE MEDICAMENTOS VETERINARIOS Y CONTAMINANTES QUÍMICOS EN AVES Grupo del Sistema de Análisis de Riesgos Químicos en Alimentos y Bebidas Dirección de Alimentos

Más detalles

Política de Responsabilidad Social Corporativa

Política de Responsabilidad Social Corporativa Aprobada por el Consejo de Administración de Vocento, S.A. celebrado el 23 de febrero de 2016 1. FINALIDAD Y OBJETO 2. ÁMBITO DE APLICACIÓN 3. PRINCIPIOS BÁSICOS Y OBJETIVOS 4. COMITÉ DE RESPONSABILIDAD

Más detalles

PROGRAMA 131P DERECHO DE ASILO Y APÁTRIDAS

PROGRAMA 131P DERECHO DE ASILO Y APÁTRIDAS PROGRAMA 131P DERECHO DE ASILO Y APÁTRIDAS 1. DESCRIPCIÓN Entre las funciones que a la Dirección General de Política Interior, dependiente de la Subsecretaría del Interior, encomienda el Real Decreto 991/2006,

Más detalles

RESOLUCIÓN AG 1/2005

RESOLUCIÓN AG 1/2005 PLAN ESTRATÉGICO DE LA OIV La Asamblea General, Considerando el artículo 3.3 del Acuerdo del 3 de abril de 2001 que dispone que «la actividad científica de la O.I.V se lleva a cabo en los Grupos de Expertos,

Más detalles

Visto el Tratado de Funcionamiento de la Unión Europea,

Visto el Tratado de Funcionamiento de la Unión Europea, L 337/46 REGLAMENTO DELEGADO (UE) N o 1255/2014 DE LA COMISIÓN de 17 de julio de 2014 que complementa el Reglamento (UE) n o 223/2014 del Parlamento Europeo y del Consejo relativo al Fondo de Ayuda Europea

Más detalles

Prevención de Riesgos Laborales (General)

Prevención de Riesgos Laborales (General) Prevención de Riesgos Laborales (General) Duración: 35.00 horas Páginas del manual: 376 páginas Descripción El presente curso tiene por objeto formar a los trabajadores españoles para desempeñar las funciones

Más detalles

EXPERTO EN SEGURIDAD ALIMENTARIA

EXPERTO EN SEGURIDAD ALIMENTARIA EXPERTO EN SEGURIDAD ALIMENTARIA Modalidad: Distancia Duración: 80 Horas Objetivos: Seguridad Alimentaria. Sistema APPCC Código: 3946 Con este material se pretende obtener una idea general del proceso

Más detalles

ESTUDIO DEL CONTROL DE LAS TORRES DE REFRIGERACIÓN Y CONDENSADORES EVAPORATIVOS EN EL MUNICIPIO DE L HOSPITALET DE LLOBREGAT.

ESTUDIO DEL CONTROL DE LAS TORRES DE REFRIGERACIÓN Y CONDENSADORES EVAPORATIVOS EN EL MUNICIPIO DE L HOSPITALET DE LLOBREGAT. ESTUDIO DEL CONTROL DE LAS TORRES DE REFRIGERACIÓN Y CONDENSADORES EVAPORATIVOS EN EL MUNICIPIO DE L HOSPITALET DE LLOBREGAT. Autores: Rafael del Hoyo & Neus Manero Negociat de Salut Pública Ajuntament

Más detalles

Plan de Seminarios y Talleres de Actualización para el profesional de los sistemas de gestión normalizados

Plan de Seminarios y Talleres de Actualización para el profesional de los sistemas de gestión normalizados Plan de Seminarios y Talleres de Actualización para el profesional de los sistemas de gestión normalizados Te formaste o tienes experiencia como profesional de los sistemas de gestión normalizados (ISO

Más detalles

LA GESTIÓN DE DOCUMENTOS ELECTRÓNICOS EN LA ADMINISTRACIÓN ESPAÑOLA

LA GESTIÓN DE DOCUMENTOS ELECTRÓNICOS EN LA ADMINISTRACIÓN ESPAÑOLA SANTIAGO DE CHILE 29 DE NOVIEMBRE DE 2012 85º ANIVERSARIO DEL ARCHIVO NACIONAL DE CHILE LA GESTIÓN DE DOCUMENTOS ELECTRÓNICOS EN LA ADMINISTRACIÓN ESPAÑOLA JAVIER REQUEJO SUBDIRECCIÓN GENERAL DE ARCHIVOS

Más detalles

Control y homologación de proveedores (basado en un sistema APPCC)

Control y homologación de proveedores (basado en un sistema APPCC) Control y homologación de proveedores (basado en un sistema APPCC) Gonzalo Fuentes González Miguel Ángel Pico Pena Veterinarios Lactalis Compras y Suministros PLAN DE CONTROL DE PROVEEDORES 1. OBJETIVOS

Más detalles

REFERENCIAL DE LECHE DE VACA CERTIFICADA DE COOPERATIVA. Susana Rivera Pantoja Técnico Calidad Cooperativas Agro- alimentarias

REFERENCIAL DE LECHE DE VACA CERTIFICADA DE COOPERATIVA. Susana Rivera Pantoja Técnico Calidad Cooperativas Agro- alimentarias REFERENCIAL DE LECHE DE VACA CERTIFICADA DE COOPERATIVA Susana Rivera Pantoja Técnico Calidad Cooperativas Agro- alimentarias Evolución del documento >2002 PROPUESTA CONSEJO SECTORIAL INICIO DE REDACCIÓN

Más detalles

SEGURIDAD INDUSTRIAL. 09/06/2011 Sociedad Nuclear Española

SEGURIDAD INDUSTRIAL. 09/06/2011 Sociedad Nuclear Española 1 2 POR DEFINICIÓN IMPEDIR QUE LAS EXPLOTACIONES INDUSTRIALES PRODUZCAN EFECTOS INACEPTABLES EN LAS PERSONAS, LOS BIENES O EL MEDIO AMBIENTE RESULTADO CONJUNTO DE LA ACTIVIDAD DE LAS PERSONAS, LAS EMPRESAS

Más detalles

LA DIRECTIVA DE SERVICIOS Y LAS ENTIDADES LOCALES

LA DIRECTIVA DE SERVICIOS Y LAS ENTIDADES LOCALES LA DIRECTIVA DE SERVICIOS Y LAS ENTIDADES LOCALES PROGRAMA DE TRABAJO REUNIÓN DE IMPULSO MADRID, 16 DE JULIO DE 2009 ESTRATEGIA DE ACTUACIÓN ESPECÍFICA PARA LAS ENTIDADES LOCALES MARCO DE REFERENCIA LA

Más detalles

DIPLOMADO SISTEMAS INTEGRADOS DE GESTIÓN HSEQ ISO 9001: ISO 14001: OHSAS 18001:2007

DIPLOMADO SISTEMAS INTEGRADOS DE GESTIÓN HSEQ ISO 9001: ISO 14001: OHSAS 18001:2007 PROGRAMA DE FORMACIÓN DIPLOMADO EN SIS INTEGRADOS DE GESTIÓN DIPLOMADO SIS INTEGRADOS DE GESTIÓN HSEQ ISO 9001:2015 - ISO 14001:2015 - OHSAS 18001:2007 Dada la globalización y con el fin de promover la

Más detalles

Evaluación de Riesgos Ergonómicos y Psicosociales

Evaluación de Riesgos Ergonómicos y Psicosociales Página 1 de 10 ÍNDICE: 1. INTRODUCCIÓN 2. OBJETO 3. CAMPO DE APLICACIÓN 4. DEFINICIONES 5. LEGISLACIÓN Y NORMAS DE CONSULTA 6. DESARROLLO 6.1. Personas y herramientas 6.2. Hoja de registro 7. RESPONSABILIDADES

Más detalles

JornadaFlexibilidadesy Derogacionesen sectorescárnicoy lacteo

JornadaFlexibilidadesy Derogacionesen sectorescárnicoy lacteo Bilbao 29 Octubre JornadaFlexibilidadesy Derogacionesen sectorescárnicoy lacteo Asier Pagazaurtundua& Javier Tellechea DG SANTE: Oficina Alimentaria Veterinaria Indice Objetivos estratégicos: Agenda Juncker

Más detalles

PROPUESTA DE PLAN DE MARKETING REBIUN

PROPUESTA DE PLAN DE MARKETING REBIUN PROPUESTA DE PLAN DE MARKETING REBIUN 2007-2010 Propuesta de Plan de Marketing REBIUN 2 2 1. Dar publicidad a la Comunidad Universitaria de los objetivos y actividades de REBIUN. 1.1. Editar anualmente

Más detalles

Curso Superior de Gestión de Seguridad Alimentaria en la Empresa. Sistema APPCC (Doble Titulación + 4 Créditos ECTS)

Curso Superior de Gestión de Seguridad Alimentaria en la Empresa. Sistema APPCC (Doble Titulación + 4 Créditos ECTS) Curso Superior de Gestión de Seguridad Alimentaria en la Empresa. Sistema APPCC (Doble Titulación certificada por EUROINNOVA BUSINESS SCHOOL Curso Superior de Gestión de Seguridad Alimentaria en la Empresa.

Más detalles

Programa 17. Control de residuos de plaguicidas en alimentos

Programa 17. Control de residuos de plaguicidas en alimentos Programa 17 Control de residuos de plaguicidas en alimentos PROGRAMA 17: CONTROL DE RESIDUOS DE PLAGUICIDAS EN ALIMENTOS 1. INTRODUCCIÓN El empleo de plaguicidas puede implicar un peligro para los consumidores,

Más detalles

POLITICA DE CALIDAD MP ASCENSORES

POLITICA DE CALIDAD MP ASCENSORES POLITICA DE CALIDAD MP ASCENSORES MP tiene como principal valor de su cultura la búsqueda continua de la Gestión en Excelencia. A la Gestión en Excelencia debemos llegar a través de la CALIDAD TOTAL, de

Más detalles

EL SISTEMA APPCC EN LA COMUNIDAD DE MADRID

EL SISTEMA APPCC EN LA COMUNIDAD DE MADRID 30 CELAYA C., MARTÍN J., REDONDO R. Comisión del programa de implantación de sistemas de autocontrol Subdirección General de Higiene y Seguridad Alimentaria de la Comunidad de Madrid Situación actual EL

Más detalles

GUÍA DOCENTE. Curso 2011-2012

GUÍA DOCENTE. Curso 2011-2012 1. DESCRIPCIÓN DE LA ASIGNATURA Grado: Nutrición Humana y Dietética Doble Grado: Asignatura: Higiene y Seguridad Alimentaria Módulo: Higiene, Seguridad Alimentaria y Gestión de Calidad Departamento: Biología

Más detalles

UF0053 Aplicación de normas y condiciones higiénico-sanitarias en restauración

UF0053 Aplicación de normas y condiciones higiénico-sanitarias en restauración Hostelería y turismo UF0053 Aplicación de normas y condiciones higiénico-sanitarias en restauración Contenidos adaptados al Certificado de Profesionalidad Transversal Descripción: Esta unidad formativa

Más detalles

Poden obrir sense limitació d horari i tots els dies. Poden obrir sense limitació d horari (mínim: 18 h el dia) i tots els dies excepte els dies de tancament obligatori (1 de gener i 25 de desembre) i

Más detalles

M Producto Certificado

M Producto Certificado M Producto Certificado Qué es M Producto Certificado? M Producto Certificado es una marca de garantía creada por la Comunidad de Madrid para certificar y distinguir en el mercado a los Alimentos de Madrid,

Más detalles

PROGRAMA FORMATIVO. Seguridad y manipulación en la alimentación - Obra completa - 3 volúmenes

PROGRAMA FORMATIVO. Seguridad y manipulación en la alimentación - Obra completa - 3 volúmenes PROGRAMA FORMATIVO Seguridad y manipulación en la alimentación - Obra completa - 3 volúmenes Sector: Industrias Alimentarias Modalidad: Distancia Duración: : Código: 3615 Adquirir conocimientos sobre la

Más detalles

SISTEMAS DE CONTROL EN SEGURIDAD ALIMENTARIA HACCP

SISTEMAS DE CONTROL EN SEGURIDAD ALIMENTARIA HACCP SISTEMAS DE CONTROL EN SEGURIDAD ALIMENTARIA HACCP 1. Presentación El HACCP, constituye un Plan de Aseguramiento de la Calidad de los Alimentos, cuyo enfoque sistemático permite: identificar, evaluar y

Más detalles

UNIDAD DIDACTICA 1. LA ORGANIZACIÓN DE LA SEGURIDAD ALIMENTARIA. LECCION 4. ESPAÑA.

UNIDAD DIDACTICA 1. LA ORGANIZACIÓN DE LA SEGURIDAD ALIMENTARIA. LECCION 4. ESPAÑA. UNIDAD DIDACTICA 1. LA ORGANIZACIÓN DE LA SEGURIDAD ALIMENTARIA. LECCION 4. ESPAÑA. La ley 11/2001, de 5 de julio, por la que se crea la Agencia Española de seguridad Alimentaria, instituye dicho organismo

Más detalles

PRINCIPALES DISPOSICIONES APLICABLES EN EL SECTOR VITIVINÍCOLA

PRINCIPALES DISPOSICIONES APLICABLES EN EL SECTOR VITIVINÍCOLA Página 1 de 19 PRINCIPALES DISPOSICIONES APLICABLES EN EL SECTOR INDICE GENERAL I. LEY DE LA VIÑA Y DEL VINO. II. ORGANIZACIÓN COMÚN DEL MERCADO. III. DISPOSICIONES QUE DESARROLLAN LA ORGANIZACIÓN COMÚN

Más detalles

ASPECTOS ACTIVIDADES INSPECTORAS CONTROL ANALÍTICO SIGNIFICATIVOS PROGRAMACIÓN REALIZADO PROGRAMACIÓN REALIZADO

ASPECTOS ACTIVIDADES INSPECTORAS CONTROL ANALÍTICO SIGNIFICATIVOS PROGRAMACIÓN REALIZADO PROGRAMACIÓN REALIZADO CAMPAÑAS NACIONALES AÑO: 2013 OBJETIVO: Verificar el cumplimiento de la normativa vigente DENOMINACIÓN: Pinturas y barnices: etiquetado y composición ASPECTOS SIGNIFICATIVOS CC.AA Participantes ACTIVIDADES

Más detalles

POLÍTICA DE CALIDAD de la BUZ

POLÍTICA DE CALIDAD de la BUZ POLÍTICA DE CALIDAD de la BUZ (Presentada en Comisión Técnica de la BUZ de 10 de junio de 2010) 1 I. INTRODUCCIÓN Concepto de la Política de Calidad La ISO 9000:2000 define Política de Calidad como el

Más detalles

Decreto 43/2004, de 29 de abril, por el que se crea el Museo Etnográfico de Castilla y León.

Decreto 43/2004, de 29 de abril, por el que se crea el Museo Etnográfico de Castilla y León. Decreto 43/2004, de 29 de abril, por el que se crea el Museo Etnográfico de Castilla y BO. Castilla y León 30 abril 2004, núm. 81/2004 [pág. 5841] El significado del patrimonio etnográfico para comprender

Más detalles

TRATAMIENTO DE PEQUEÑAS CANTIDADES Jornada SANDACH 2012 Madrid, 26 de Abril de 2012

TRATAMIENTO DE PEQUEÑAS CANTIDADES Jornada SANDACH 2012 Madrid, 26 de Abril de 2012 TRATAMIENTO DE PEQUEÑAS CANTIDADES Jornada SANDACH 2012 Madrid, 26 de Abril de 2012 QUÉ ES FEDEPESCA? FEDEPESCA es la Federación Nacional de Asociaciones Provinciales de Empresarios Detallistas de Pescados

Más detalles

RECOMENDACIONES PARA LAS TRABAJADORAS EMBARAZADAS O EN PERIODO DE LACTANCIA. SITUACIONES DE RIESGO LABORAL DURANTE EL EMBARAZO

RECOMENDACIONES PARA LAS TRABAJADORAS EMBARAZADAS O EN PERIODO DE LACTANCIA. SITUACIONES DE RIESGO LABORAL DURANTE EL EMBARAZO RECOMENDACIONES PARA LAS TRABAJADORAS EMBARAZADAS O EN PERIODO DE LACTANCIA. SITUACIONES DE RIESGO LABORAL DURANTE EL EMBARAZO 1.- INFORMACIÓN EN CASO DE TRABAJADORA EMBARAZADA O EN PERIODO DE LACTANCIA

Más detalles

PROGRAMA 222.G COORDINACIÓN EN MATERIA DE EXTRANJERÍA E INMIGRACIÓN

PROGRAMA 222.G COORDINACIÓN EN MATERIA DE EXTRANJERÍA E INMIGRACIÓN PROGRAMA 222.G COORDINACIÓN EN MATERIA DE EXTRANJERÍA E INMIGRACIÓN 1. DESCRIPCIÓN La Delegación del Gobierno para la Extranjería y la Inmigración, cuyo titular tiene rango de Secretario de Estado, creada

Más detalles

TURISME GARRO GARR T O XA, UNA EXPERIENCIA

TURISME GARRO GARR T O XA, UNA EXPERIENCIA TURISME GARROTXA UNA EXPERIENCIA DE DESARROLLO TURISME GARROTXA, UNA EXPERIENCIA DE DESARROLLO TURÍSTICO SOSTENIBLE Qué es Turisme Garrotxa? Una asociación privada sin animo de lucro Integrada por representantes

Más detalles

Gestión de la Calidad y Sistemas Integrados

Gestión de la Calidad y Sistemas Integrados ESPECIALISTA UNIT EN LOGÍSTICA EMPRESARIAL E INTERNACIONAL OBJETIVOS Y CONTENIDO TEMÁTICOS Gestión de la Calidad y Sistemas Integrados Presentar la gestión de la calidad como parte de los sistemas integrados

Más detalles

Sistema de Gestión Ambiental ISO Luis Antonio González Mendoza Luis E. Rodríguez Gómez

Sistema de Gestión Ambiental ISO Luis Antonio González Mendoza Luis E. Rodríguez Gómez Sistema de Gestión Ambiental ISO 14001 Luis Antonio González Mendoza Luis E. Rodríguez Gómez Beneficios para la 0rganización Ahorro de costes Incremento de la eficacia Maores oportunidades de mercado Maor

Más detalles

SISTEMA DE CONTROL INTERNO GENERALIDADES.

SISTEMA DE CONTROL INTERNO GENERALIDADES. PÁGINA: 1 de 6 INTRODUCCION El Sistema de Control Interno se incorpora al Sistema Integral de Gestión de la Cámara de Comercio de Duitama y comprende el conjunto de las normas legales, planes, métodos,

Más detalles

LA SEGURIDAD ALIMENTARIA EN LA MICROEMPRESA 20 de abril de 2010

LA SEGURIDAD ALIMENTARIA EN LA MICROEMPRESA 20 de abril de 2010 LA SEGURIDAD ALIMENTARIA EN LA MICROEMPRESA 20 de abril de 2010 Javier Labarga Vaca AVD. MADRID S/N (LA YUTERA)* PALENCIA * TLF 979 165 327* www.cetece.org FUNDACIÓN SIN ÁNIMO DE LUCRO CAPITAL 100 % PRIVADO

Más detalles

II.5 PROGRAMA NACIONAL DE CONTROL OFICIAL DEL BIENESTAR ANIMAL EN LAS EXPLOTACIONES GANADERAS Y TRANSPORTE DE ANIMALES

II.5 PROGRAMA NACIONAL DE CONTROL OFICIAL DEL BIENESTAR ANIMAL EN LAS EXPLOTACIONES GANADERAS Y TRANSPORTE DE ANIMALES II.5 PROGRAMA NACIONAL DE CONTROL OFICIAL DEL BIENESTAR ANIMAL EN LAS EXPLOTACIONES GANADERAS Y TRANSPORTE DE ANIMALES UNIDAD RESPONSABLE DEL MAGRAMA: DIRECCIÓN GENERAL DE PRODUCCIONES Y MERCADOS AGRARIOS

Más detalles

O K. Unidad 5 Autocontrol y APPCC 1 CÓMO SE CONTROLA LA SEGURIDAD ALIMENTARIA?

O K. Unidad 5 Autocontrol y APPCC 1 CÓMO SE CONTROLA LA SEGURIDAD ALIMENTARIA? UNIDAD 5. Autocontrol y APPCC Unidad 5 Autocontrol y APPCC 1 CÓMO SE CONTROLA LA SEGURIDAD ALIMENTARIA? Tradicionalmente, los métodos utilizados para el control de los alimentos se apoyaban en la formación

Más detalles

DANDO VIDA A LA POLÍTICA DE INOCUIDAD: UN DESAFÍO PARA UN SISTEMA DE CONTROL DE INOCUIDAD INTEGRADO

DANDO VIDA A LA POLÍTICA DE INOCUIDAD: UN DESAFÍO PARA UN SISTEMA DE CONTROL DE INOCUIDAD INTEGRADO DANDO VIDA A LA POLÍTICA DE INOCUIDAD: UN DESAFÍO PARA UN SISTEMA DE CONTROL DE INOCUIDAD INTEGRADO PREPARADO PARA INOFOOD 2010 PUERTO VARAS, 12 DE NOVIEMBRE DE 2010 POR QUÉ TANTA ATENCIÓN A LA INOCUIDAD

Más detalles

REPÚBLICA DE PANAMÁ AUTORIDAD PANAMEÑA DE SEGURIDAD DE ALIMENTOS RESUELTO AUPSA - DINAN (Del 22 de diciembre de 2006)

REPÚBLICA DE PANAMÁ AUTORIDAD PANAMEÑA DE SEGURIDAD DE ALIMENTOS RESUELTO AUPSA - DINAN (Del 22 de diciembre de 2006) 1 REPÚBLICA DE PANAMÁ AUTORIDAD PANAMEÑA DE SEGURIDAD DE ALIMENTOS RESUELTO AUPSA - DINAN - 005-2006 (Del 22 de diciembre de 2006) Por medio del cual se emite el Requisito Sanitario de inocuidad y calidad

Más detalles

XIII. Las demás que determinen otras disposiciones jurídicas aplicables o le delegue el Secretario.

XIII. Las demás que determinen otras disposiciones jurídicas aplicables o le delegue el Secretario. SUBSECRETARÍA DE FOMENTO EMPRESARIAL de acuerdo al reglamento interior I. Implementar y dirigir la política en materia de atracción, fomento y promoción de proyectos de inversión, en los términos de la

Más detalles

LEY No SOBRE COMERCIO ELECTRONICO, DOCUMENTOS Y FIRMAS DIGITALES AGENDA REGULATORIA DEL INDOTEL

LEY No SOBRE COMERCIO ELECTRONICO, DOCUMENTOS Y FIRMAS DIGITALES AGENDA REGULATORIA DEL INDOTEL LEY No.126-02 SOBRE COMERCIO ELECTRONICO, DOCUMENTOS Y FIRMAS DIGITALES AGENDA REGULATORIA DEL INDOTEL Para lograr la correcta implementación de la Infraestructura de Clave Pública de la República Dominicana

Más detalles

Memoria de la Carta de Servicios de la Policía Local del 1 de febrero de 2015 al 31 de enero de 2016

Memoria de la Carta de Servicios de la Policía Local del 1 de febrero de 2015 al 31 de enero de 2016 Memoria de la Carta de Servicios de la Policía Local del 1 de febrero de 2015 al 31 de enero de 2016 1/13 RESULTADOS DE LA CARTA DE SERVICIOS DE LA POLICÍA LOCAL DE GUADALAJARA EN EL PERIODO COMPRENDIDO

Más detalles