INFECCIONES RESPIRATORIAS DE VÍAS ALTAS

Tamaño: px
Comenzar la demostración a partir de la página:

Download "INFECCIONES RESPIRATORIAS DE VÍAS ALTAS"

Transcripción

1 INFECCIONES RESPIRATORIAS DE VÍAS ALTAS SON ADECUADOS TODOS LOS ANTIBIÓTICOS? Dra Mar Rodríguez CAMFIC 19 Junio 2018

2 INFECCIONES DE VÍAS RESPIRATORIAS ALTAS: Faringoamigdalitis Otitis (Externa, OMA, Serosa) Sinusitis

3 INFECCIONES DE VÍAS RESPIRATORIAS ALTAS: Faringoamigdalitis: 4mil consultas 14% procesos infecciosos Otitis (Externa, OMA, Serosa) OMA 24% <2 años Sinusitis P 2-5 episodios/año adultos y 2-10 niños 6-15% población

4

5 Infecciones de vías respiratorias altas. Etiología viral. Sinusitis frontal Sinusitis maxillar Otitis 80% Sinusitis 60% Faringoamigdalitis 70%

6 Factores de prescripción antibiótica en infecciones respiratorias de vías altas

7 Fiebre NO es sinónimo de antibiótico Purulencia NO es sinónimo de antibiótico

8 Importancia de los síntomas y signos en la prescripción antibiótica por los médicos españoles participantes en el estudio Happy Audit, 2008 (n: 309)

9 MALA COMUNICACIÓN???? Infección Duración media de los sinntomas Otitis media aguda Faringoamigdalitis aguda Resfriado común Rinosinusitis aguda Tos aguda/bronquitis aguda 4 días 1 semana 1,5 semanas 2,5 semanas 3 semanas

10 CASO CLÍNICO 1 Varón de 28 años, sin AP de interés, consulta por fiebre y odinofagia importante. La clínica comenzó hace 2 días, no hay presencia de síntomas catarrales, sí adenopatías latero-cervicales bilaterales. No otros síntomas.

11 FARINGOAMIGDALITIS

12 Que nos debemos plantear: Etiología Infecciosa Vírica o bacteriana No infecciosa Como nos ayuda la clínica, anamnesis y EF Descartar vírica de bacteriana Mononucleosis de otras víricas Valorar la gravedad Que otras pruebas podemos hacer Como tratarlo

13 ETIOLOGIA

14 Etiología ETIOLOGÍA: Observaciones Vírica (60-80%) Rhinovirus (20%) Coronavirus (5%) Adenovirus (5%) Herpes simplex 1 y 2 (2-4%) Virus % Virus Cosackie A (< 1%) Streptococcus pyogenes % VIH Otros Algunos casos de adultos 10-15% Streptococcus grupoc y G Streptococcus Beta-hemolítico del grupo A ó pyogenes (5-10%) Mycoplasma pneumoniae Anaerobios Fusobacterium necrophorumcomo Chlamydia pneumoniae, C. trachomatis Virus parainfluenza. Virus Influenza A y B (2%) Virus Epstein-Barr, Citomegalovirus (< 1%) < 3 años: raro 3-5 años: poco frecuente 5-15: alta incidencia (30-55%) 20% de niños de 5-10 años son portadores sanos Adultos: 5-23% de aislamientos adolescentes y adultos jóvenes <1% 10% amigdalitis epidémicas entre años No recurrencias

15 QUE NOS APORTA

16 DATOS QUE NOS PUEDEN AYUDAR FAS adultos 5 15% y niños 20 30%. Época del año: bacteriana: invierno/primavera La convivencia en colectividades cerradas Clínica Bacteriana: dolor faríngeo intenso de aparición brusca, dificultad para tragar fiebre de entre 39 40,5º malestar general y cefalea, inflamación ganglionar Vírica: Coriza, congestión, nasal, ronquera, otalgia, tos, molestias sinusales. La mononucleosis infecciosa (virus Epstein Barr) se asocia a fatiga, esplenomegalia, adenopatías cervicales posteriores, pérdida de peso y hepatitis.

17

18 AMF 2013;9(8): S (55 74%) E (58 76%)

19 Fins a un 30% de les faringitis de causa bacteriana cursen sense exsudat amigdalar En un 65% dels casos d origen viral hi està present l exsudat

20 CRITERIOS CLINICOS

21 Escales clíniques de predicció d infecció per estreptococ β hemolític del grup A Criteris clínics Centor 1 McIsaac 2 FeverPAIN 3 Temperatura >38,5 C en les darreres 24 h +1 Temperatura >38 C en les darreres 24 h Exsudat amigdalí Exsudat amigdalí o inflamació +1 Inspecció amb pus +1 Adenopaties laterocervicals doloroses No tos Edat 3 14 anys +1 Edat >44 anys 1 Visita ràpida al metge ( 3 dies) +1 1 Centor RM et al. Med Decis Making 1981;1: McIsaac WJ et al. CMAJ 2000;163: Little P et al. BMJ 2013;347:f5806.

22 CRITERIOS CLÍNICOS: Cómo orientar la etiología bacteriana? CRITERIOS DE CENTOR Fiebre mayor 38 º Exudado faríngeo Adenopatías cervicales Ausencia de tos CRITERIOS DE MCISAAC Validado para niños y adultos Incluye edad como otro criterio 3-14 a 1 punto a 0 puntos >45 a -1 punto CENTOR 2-3 % 3-7% 8-16% 19-34% 41-61% MCISAAC 1-2,5% 5-10% 11-17% 28-35% 51-53%

23 QUE NOS APORTA

24

25 DIAGNÓSTICO:

26 PRUEBAS DE DIAGNÓSTICO RÁPIDO: Resultados OSOM Strep A. Genzyme. Interpretación de resultados. RESULTADO NEGATIVO: Una línea roja de control del procedimiento sin línea de color azul. Sensibilidad ~ 90% Especificidad ~ 95% Valor predictivo (+) ~ 70% RESULTADO POSITIVO: Una línea roja de control del procedimiento y línea de color azul. Valor predictivo (-) ~ 95% RESULTADO NO VÁLIDO: Si no aparece una línea roja de control a los 5 minutos o si el color de fondo imposibilita la lectura de la línea de control.

27 CRITERIOS CLÍNICOS: Cómo orientar la etiología bacteriana?

28 CRITERIOS CLÍNICOS: Cómo orientar la etiología bacteriana? Fiebre >38º +1 Ausencia de tos +1 Adenopatías cervicales +1 Exudado amigdalar +1 Edad: <15 año años 0 >45 años -1 Probabilidad de S.pyogenes Baja Moderada Alta -1 a 0: baja probabilidad (2%) 1 a 3: moderada probabilidad 4 a 5: alta probabilidad (52%) Otros dx test antigénico Tto ATB +: Tto ATB -: Otros dx

29

30 Cuando no hay que hacer Strep A en la consulta? Menores de 4 años (salvo si hay criterios adicionales de posible infección estreptocócica). Paciente con alta sospecha de infección viral (aquellos con <2 criterios de Centor). Paciente que haya tomado algún antibiótico en las 2 últimas semanas. Paciente inmunodeprimido. Paciente con historia de fiebre reumática. Paciente grave (dolor ótico muy importante, inflamación amigdalina grave). Faringitis crónica. Presencia de un brote comunitario por S. pyogenes.

31 A TENER EN CUENTA Un resultado + en adulto no confirmar con cultivo En niños y adolescentes > P y < S test: si mala evolución o sospecha alta: confirmar con cultivo Cultivo Prueba más S (90 95%) No hacer sistemáticamente No discrimina portadores sanos ( 6 40%): riesgo bajo contagio y de complicaciones: no tto Indicada: recidivantes, alto riesgo, fracaso del tto previo

32 DIAGNÓSTICO: Criterios clínicos Pruebas de diagnóstico rápido Cultivo

33 Hidratación Paracetamol: disminuye dolor de 2 a 5 días No evidencia de opiáceos menores Corticoides pauta corta 24 48h asociados a abt Pueden ser útiles tto tópico faríngeos

34 DECIDIR TRATAMIENTO ABT

35 Beneficios del tratamiento antibiótico a la faringitis causada por estreptococo β hemolítico del grupo A Beneficio Duración sintomas contagio complicaciones supurativas complicaciones no supurativas síndrome shock estreptocócico Observaciones Reducción media de 16 h de los síntomas de infección Se reduce la duración de síntomas aproximadamente 2 dias en adultos con 3 criterios de Centor Un 25% de los miembros de la familia se infectan incidencia de abscesos periamigdalinos en un 85% Se reduce también la incidencia de otitis media incidencia de fiebre reumática en dos terceras partes en países de alta incidencia No está claro su rol en la glomerulonefritis La faringitis estreptocócica no tratada puede ocasionar muerte por un síndrome de shock estreptocócico (muy infrecuente)

36 TRATAMIENTO: Antibióticos en faringitis Evitan la propagación de la enfermedad. Alivio sintomático Reducción complicaciones supurativas Reducción complicaciones no supurativas EVIDENCIA En el 97% a las 24 horas Se reducen los síntomas de la faringitis ( OR 0,68) y fiebre (OR 0,71) al tercer día. En los grupos placebo los síntomas de faringitis y fiebre habían desaparecido en el 40% y 85% respectivamente al tercer día y el 82% de los pacientes estuvieron libres de síntomas a la semana, evolución similar a los tratados Se reduce la Incidencia de otitis media (OR=0,30). En 1975 la tasa de complicación para otitis era un 3% ahora es de un 0,7% por lo que el NNT (número necesario a tratar) ha pasado de 50 a 200. Reduce la Incidencia de sinusitis (OR=0,48) Reduce la Incidencia de abceso periamigdalino (OR=0,15) Reducen la incidencia de fiebre reumática (OR= 0,27). El riesgo de enfermedad en condiciones no epidémicas es de menos de 3-4/1000 en países desarrollados por lo que el efecto del antibiótico es menor, en los países en desarrollo el NNT a tratar será mas bajo con lo que el tratamiento con antibiótico se justifica Glomerulonefritis: no se ha demostrado clara protección.

37 Es útil la penicilina para el tratamiento de la faringoamigdalitis? - 0% resistencias a penicilina - Se administra cada 12 horas TRATAR CON PENICILINA!!

38 Resistències de l S. pyogenes a macròlids i lincosamides Macròlids 14 àtoms 15 àtoms 16 àtoms Lincosamides Eritromicina Claritromicina Azitromicina Midecamicina Josamicina Clindamicina 10 30% <7%

39 Strep A (+) Decisió de tractar amb antibiòtic la faringoamigdalitis No Al lèrgia a la penicil lina? Sí Penicil lina V 1,2 M UI/12 h, 10 d Josamicina 1 g/12 h, 10 d Millora en h? Sí No Finalitzar pauta Amoxicil lina i àcid clavulànic 500/125 mg/8 h, 10 d Clindamicina 300 mg/8 h, 10 d

40 Condició Tractament d elecció Tractaments alternatius Tractament antimicrobià Penicil lina V 1,2 milions UI/12 hores, 10 dies Amoxicil lina 500 mg/12 hores, 10 dies Cefadroxil 500 mg/12 hores, 10 dies Al lèrgics a la penicil lina Clindamicina 300 mg/8 hores, 10 dies Josamicina 500 mg/12 hores, 10 dies Faringitis estreptocòccica de repetició Amoxicil lina i àcid clavulànic 500/125 mg/8 hores, 10 dies

41

42 TRATAMIENTO: - Tratamiento en portadores: Penicilina G benzatina 1,2mill de U/unidosis im Cefalexina 500mg/12h 10 días - Tanto la guía NICE como las recomendaciones de la SEMFyC, con dos criterios de Centor aconsejan diferir tratamiento antibiótico 48-72h e iniciar tratamiento solo en aquellos casos donde no haya mejora clínica. - Los macrólidos presentan un 12% de resistencias si tienen átomos y 8% de 16 átomos (josamicina) - Pensar en amigdalectomía: - faringoamigdalitis de repetición (criterios Paradise) o crónicas - faringoamigdalitis complicadas (hemorrágica) - segundo absceso periamigdalino

43 LITERATURA: Clinical score and rapid antigen detection test to guide antibiotic use for sore throats: randomised controlled trial of PRISM (primary care streptococcal management) Paul Little et al. BMJ 2013;347:f5806 doi: /bmj.f5806 (Published 10 October 2013) Tres estrategias: 1. Prescripción diferida de antibiótico. 2. Uso de puntuación clínica diseñada para identificar infección por estreptococos. 3. Uso de test rápido de detección de antígeno de estreptococos según la puntuación clínica. Características de FeverPAIN: 1. Fiebre durante las previas 24h. 2. Purulencia. 3. Atención médica rápida (antes de tres días desde el inicio de la clínica). 4. Inflamación de las amígdalas. 5. No tos ni estornudos. Conclusiones: La indicación de tto ATB para el dolor de garganta agudo con puntuación clínica mejora los síntoma referidos y reduce el uso de ATB. Los test antigénicos utilizados de acuerdo a una puntuación clínica proporciona beneficios similares pero sin claras ventajas sobre una puntuación clínica por sí sola.

44 LITERATURA:

45 LITERATURA:

46 CASO CLÍNICO 2 Varón de 35 años, con AP de amigdalectomía y polipectomía nasal hace dos años, consulta por clínica de una semana de evolución consistente en rinorrea y obstrucción nasal, que parece ha empeorado. Como síntomas destaca rinorrea y estornudos, febrícula, apareciendo recientemente mucosidad más verdosa, cefalea, tos y dolor facial. A la exploración: - Mucosa nasal hiperémica. - Otoscopia normal. - Secreción purulenta en cavum. - Dolor a la presión de maxilar derecho.

47 SINUSITIS

48 CONCEPTOS RS aguda: < 4 semanas. RS subaguda: 4 12 semanas. RS recurrente: < 4 semanas pero más de 4 episodios/año con una resolución total de la sintomatología entre ellos. RS crónica: > 12 semanas con evidencia de inflamación paranasal en la endoscopia y/o radiología.

49 ETIOLOGIA

50 SINUSITIS AGUDA: Etiología Virus % // 90-98% Inicio cuadro catarral complica 0,5-2% Inicio como bacteriana: 2-10% S. pneumoniae % H. influenzae % Moraxella catharralis %

51 QUE NOS APORTA DX ES CLINICO

52 Anamnesis (FR) Tabaco Contaminación Cambios presión Natación en piscina Asma Infección dental Cuadro catarral AMF 2014

53 AMF 2014 Rinorrea purulenta Transiluminación positiva Pobre respuesta a los descongestionantes Dolor maxilar.

54 ES NECESARIA LA RX??? Los pacientes con catarro común presentan signos radiológicos de sinusitis maxilar aguda (niveles u opacidad del seno) hasta en el 87% de los casos.

55 RSA recurrente RS Crónica Inmunodeprimidos Valorar alteraciones anatómicas Sospecha de tumores Y EL TAC???

56

57

58 SINUSITIS AGUDA: Diagnóstico Síntomas clínicos: CRITERIOS MAYORES 1. Secreción nasal purulenta anterior. 2. Secreción nasal purulenta posterior. 3. Tos CRITERIOS MENORES 1. Cefalea. 2. Dolor facial. 3. Edema periorbitario. 4. Fiebre. 5. Dolor dental. 6. Otalgia. 7. Odinofagia. 8. Halitosis. Rinosinusitis bacteriana (Grado evidencia B): 1. Síntomas de más de 7 días. 2. Rinorrea purulenta persistente. 3. Dolor o hipersensibilidad maxilar, facial o dentario unilateral. 4. Emperoramiento de los síntomas tras mejoría inicial. Es necesaria la radiología?

59 DECIDIR TRATAMIENTO ABT

60 SINUSITIS AGUDA: Tratamiento Tratamiento inicial : Sintomático y analgesia. Control en horas. 1. No se justifica el tratamiento antibiótico si los síntomas duran menos de 7-10 días (AI) 2. No hay ningún síntoma o signo que identifique el proceso como bacteriano 3. Si los síntomas son más severos o la duración era mayor tardan más en curar independientemente del tratamiento ( antibiótico o placebo) Tratamiento antibiótico de inicio: Sinusitis con mala evolución o supuración.

61 Existe poca evidencia de que la solución salina nasal o los descongestionantes nasales ayuden, pero si el paciente quiere puede probarlo. No hay evidencia de la eficacia de descongestionantes orales, antihistamínicos, mucolíticos, inhalación de vapor o compresas faciales tibias. Los antibióticos tienen poco impacto en cuanto a la duración de los síntomas

62

63

64 SINUSITIS AGUDA: Tratamiento SINUSITIS LEVE (valorar corticoides) ALERGIA A PENICILINA SINUSITIS DENTARIA SINUSITIS MODERADA Amoxicilina / 8h 10d (AI) Amoxicilina/clavulánico 875/8h ó Cefuroxima 250/12h Eritromicina 500/6-8 h 10d Claritromicina 250/12 h 10d Azitromicina 500 /d 3d Amoxicilina/clavulánico /8h 10d Clindamicina /d 10d Amoxicilina/clavulánico 875/8h 10d Quinolonas Levofloxacino 500 mg/d 10d Moxifloxacino 400mg/d 7d NO MEJORIA EN 24 48H

65 LITERATURA: Amoxicillin for Acute Rhinosinusitis A Randomized Controlled Trial Jane M. Garbutt, MBChB; Christina Banister, BA; Edward Spitznagel, PhD; Jay F. Piccirillo, MD JAMA, February 15, 2012 Vol 307, No. 7 CONFIGURACIÓN: -Criterios de inclusión: años con diagnóstico de rinosinusitis aguda bacteriana leve (dolor maxilar-cara-dientes, secreción purulenta nasal, síntomas de rinosinusitis 7-28d sin empeoramiento, o síntomas de rinosinusitis de menos de 7 días que empeoran tras mejoría inicial). INTERVENCIÓN: Diez días de tratamiento con amoxicilina (1500 mg/día) o placebo administrados en 3 dosis por día. Todos los pacientes recibieron durante 5-7 días tratamiento sintomático (según fuera necesario) para el dolor, la fiebre, la tos y la congestión nasal. CONCLUSIÓN: Entre los pacientes con rinosinusitis aguda, un curso de 10 días de tto con moxicilina en comparación con el placebo no redujo los síntomas en el día 3º del tratamiento.

66 CASO CLÍNICO 3 Mujer de 35 años, con AP de otitis en la infancia, acude por otalgia intensa en oído derecho y sensación de taponamiento. Como síntomas destacar: Otalgia (no permite descanso nocturno), no rinorrea, no congestión nasal, febrícula, no oye bien.

67 OTITIS

68 OTITIS

69 OTITIS EXTERNA: TIPO ANTECEDENTES CLÍNICA OTOSCOPIA OE CIRCUNSCRITA Manipulación CAE, prótesis auditivas, DM Otalgia paroxística, otorrea purulenta si drena, BEG Forúnculo en CAE OE DIFUSA Manipulación CAE, baño Aumenta con la otorrea, otorrea acuosa, BEG CAE edematoso, hiperémico y estenosado OTOMICOSIS Calor, humedad, uso continuado gotas tópicas Otalgia leve, prurito, BEG Micelios y/o masas en CAE OE MALIGNA Inmunosupresión, DM Otalgia muy intensa, otorrea escasa, fétida, MEG, septicemia Tejido granuloso y ulcerado en el suelo de CAE

70 OTITIS EXTERNA: Otitis externa difusa: - Pseudomona aeruginosa - Staphylococcus aureus - Staphylococcus epidermidis 27% de causa mixta Tratamiento: -antisépticos -gotas antibióticas

71 OTOMICOSIS: Etiología: - Aspergillus niger - Candida albicans Tratamiento: - aspiración por otomicroscopio - antisépticos, clotrimazol 1%, ciclopirox-olamina.

72 OTITIS EXTERNA Y OTOMICOSIS: OELA OEDA OTOMICÓSIS OE MALIGNA Antisépticos (C) Si cuadro leve y Aspiración y limpieza Como prevención Acidificación Antibióticos Aminogluc+polimixina B Clotrimazol 1% tópicos + Ciprofloxacino Nistatina corticoides 7-10g/8h 7-10d Ciclopirox Antibióticos orales Cloxacilina 500/8h 7-10d Amoxicilina clavulánico /8h 10d Ciprofloxacino Itraconazol ( mg/d) (casos refractarios) Antibióticos via IV. HOSPITAL /12h 10d Antisépticos: Ácido acético al 2% en solución acuosa (pseudomona) Alcohol boricado de 70º en saturación (ineficaz para Pseudomona)

73 OTITIS MEDIA

74 ETIOLOGIA

75 OTITIS MEDIA: Etiología Virus % S. pneumoniae % H. influenzae %

76 QUE NOS APORTA DX ES CLINICO

77 Posterior Anterior

78 DATOS A TENER EN CUENTA DD OMS: El dato clínico clave para diferenciarla es que la OMS cursa sin síntomas inflamatorios agudos (grado de recomendación C). El abombamiento de la MT es el principal hallazgo que discrimina entre OMA y OMS (grado de recomendación B) En caso de OMA de más de 1 semana de evolución, la observación de la aurícula y la región periauricular sin signos de inflamación y sin dolor a la palpación permite descartar la complicación de mastoiditis. Los signos de la MT que aportan más valor al diagnóstico de OMA son el enrojecimiento intenso, el abombamiento, la opacidad y la falta de movilidad al otoscopio neumático (valor predictivo positivo 99%) (grado de recomendación A). Sin embargo, una MT de color y movilidad normal disminuye la probabilidad de OMA.

79 OTITIS MEDIA: Diagnóstico CRITERIOS CLíNICOS Fiebre Rinorrea Otalgia Adenopatías Hipoacusia Vómitos Irritabilidad CRITERIOS ÓTICOS Tímpano eritematoso Reflejo lumínico ausente Tímpano abombado/retraído Nivel timpánico Perforación Otorrea Resolución perforación

80 OTITIS MEDIA: Tratamiento Tratamiento inicial:. Sintomático. Analgesia Control en horas PRINCIPIOS - 50% otitis autolimitadas y de curso benigno. - Intento de reducir resistencias bacterianas. - No se evidencia aumento de las complicaciones. - NO evidencia uso corticoides sistémicos - No evidencia del uso de descongestionantes y antihistaminicos

81 OTITIS MEDIA: Tratamiento - ANTIBIÓTICO DE ELECCIÓN: Amoxicilina 500 mgr/8h/5-7días - ALERGIA PENICILINA: Eritromicina 500mgr/6h/8días Claritromicina 500mgr/12h/8días - TRATAMIENTO ALTERNATIVO: Amoxicilina-clavulánico /8h/8días

82

83

84 LITERATURA: A Trial of Treatment for Acute Otorrhea in Children with Tympanostomy Tubes Thijs M.A. van Dongen, M.D., Geert J.M.G. van der Heijden, Ph.D., Roderick P. Venekamp, M.D., Ph.D., Maroeska M. Rovers, Ph.D., and Anne G.M. Schilder, M.D., Ph.D. N engl j med 370;8 nejm.org february 20, 2014 CONFIGURACIÓN: Criterios de inclusión: niños de 1-10 años que presentaban otorrea aguda por tubo de timpanostomía durante los últimos 7 días. INTERVENCIÓN: Tratamiento con hidrocortisona-bacitracina-colistina en gotas para los oídos (76 niños), suspensión de amoxicilina-ácido clavulánico por vía oral (77) o a someterse a observación inicial (77). VARIABLES DE RESULTADO: -PRINCIPAL: presencia de otorrea (por evaluación otoscópica), 2 semanas después de la asignación a un grupo de estudio. -SECUNDARIAS: duración del episodio inicial de otorrea, el número total de días de otorrea y el número de recurrencias durante 6 meses de seguimiento, la calidad de la vida, las complicaciones y los eventos adversos relacionados con el tratamiento. CONCLUSIONES: Las gotas óticas con antibióticos-glucocorticoides fueron más eficaces que los antibióticos orales en niños con tubos de timpanostomía que presentaban otorrea aguda sin complicaciones.

85 GRADOS DE RECOMENDACIÓN FARINGOAMIGDALITIS: La etiología más frecuente de la faringitis aguda es la vírica (60-80%), principalmente los virus respiratorios como rinovirus, adenovirus, coronavirus, parainfluenza, virus respiratorio sincitial, VEB o CMV (C). La presencia de 3 o 4 criterios clínicos de la clasificación de Centor eleva la probabilidad de infección faríngea por EBHGA (C). Las pruebas de detección rápida de antígenos para diagnosticar infección por EBHGA destacan por su alta especificidad, con muy pocos falsos positivos y una sensibilidad aceptable (C). Las pruebas de detección antigénicas rápidas permitirían tratar con antibiótico de forma más específica a los pacientes con infección faríngea por EBHGA (B). El beneficio de la antibioterapia en la infección por EBHGA es modesto en nuestro medio debido a que la incidencia de las complicaciones supurativas y no supurativas es baja (B). En España, entre el 20-35% de las cepas de EBGA son resistentes a macrólidos y no se han descrito resistencias a penicilinas (A).

86 GRADOS DE RECOMENDACIÓN SINUSITIS: La aspiración de los senos maxilares por vía transnasal es el patrón oro para el diagnósico; sin embargo, esta técnica, al ser muy invasiva, no se debe practicar de forma rutinaria (A). Si bien los signos clínicos y síntomas de la sinusitis aguda (SA) difícilmente discriminan entre infección vírica y bacteriana, dicha evaluación sigue siendo el mejor enfoque para el diagnóstico de SA (A). El uso de antibióticos para la SA confiere un pequeño beneficio terapéutico sobre el placebo, con un correspondiente aumento en el riesgo de eventos adversos (A). Los antibióticos no logran un cambio importante en las curaciones clínicas, ni existen diferencias en el número de complicaciones, las tasas de recidivas y en las recurrencias (A). Los antibióticos sólo están recomendados en pacientes con una mayor probabilidad de enfermedad bacteriana que tienen síntomas persistentes (7-10 días) o graves y reúnen al menos dos o más criterios de etiología bacteriana (A). Cuando está indicado, la amoxicilina es el tratamiento de elección en función de su eficacia y eficiencia (A). Las fluorquinolonas de 3ª y 4ª generación no confieren ningún beneficio sobre los betalactámicos, no está indicado su uso como tto de primera línea (A).

87 GRADOS DE RECOMENDACIÓN OTITIS: En la OE, como medida general más importante, se aconseja impedir la entrada de agua en el oído, evitando en lo posible el uso de tapones (B). En la OE circunscrita, se recomienda antibioticoterapia por vía oral con cloxacilina (A). El tratamiento de la OE difusa en los casos no graves, afectación periauricular o factores de riesgo de afectación sistémica o de infección por Pseudomonas será tópico con soluciones antisépticas o de antibióticos (B). En la actualidad, no existe evidencia científica que demuestre que el empleo de tratamiento antimicrobiano disminuya la frecuencia de casos de infecciones recurrentes, la supuración continuada, la pérdida de audición o la falta de resolución clínica (A). En los casos que precisan tratamiento antibiótico para la OMA, la amoxicilina (500mg/8h/8d) ha demostrado ser tan efectiva como otros antibióticos de más amplio espectro y se considera de elección (A). Se recomienda tratamiento antibiótico de los casos de una OMA en bebés de 6 meses y 2 años con diagnóstico cierto de OMA y en las formas graves y prolongadas de cualquier edad (B).

88 Si queremos obtener resultados diferentes... No podemos seguir haciendo lo mismo Julio Mayol

MANEJO DE LAS INFECCIONES RESPIRATORIAS AGUDAS ALTAS

MANEJO DE LAS INFECCIONES RESPIRATORIAS AGUDAS ALTAS MANEJO DE LAS INFECCIONES RESPIRATORIAS AGUDAS ALTAS Dra. Concepción Sánchez Infante 2da parte TRATAMIENTO DE FARINGOAMIGDALITIS ESTREPTOCÓCCICA SITUACIÓN Portador asintomático TRATAMIENTO DE ELECCIÓN

Más detalles

Sinusitis María Teresa Asensi Monzó Junio 2013 AEPap. Copia para uso personal. En caso de reproducción total o parcial, citar siempre la procedencia 1

Sinusitis María Teresa Asensi Monzó Junio 2013 AEPap. Copia para uso personal. En caso de reproducción total o parcial, citar siempre la procedencia 1 Sinusitis María Teresa Asensi Monzó Junio 2013 1 Sinusitis La sinusitis es la inflamación y/o infección de la mucosa que recubre los senos paranasales. La sinusitis puede desarrollarse a cualquier edad,

Más detalles

Tratamiento de las infecciones ORL. Miguel Ángel Fernández-Cuesta Valcarce C.S. Juan de la Cierva. Getafe (Madrid)

Tratamiento de las infecciones ORL. Miguel Ángel Fernández-Cuesta Valcarce C.S. Juan de la Cierva. Getafe (Madrid) Tratamiento de las infecciones ORL Miguel Ángel Fernández-Cuesta Valcarce C.S. Juan de la Cierva. Getafe (Madrid) Catarro de vías v altas Las características del moco pueden ir cambiando a lo largo de

Más detalles

Terapia conservadora expectante o tratamiento antibiótico. Juan Bravo Acuña Pediatra C. S. El Greco Getafe

Terapia conservadora expectante o tratamiento antibiótico. Juan Bravo Acuña Pediatra C. S. El Greco Getafe Terapia conservadora expectante o tratamiento antibiótico en patología de vías respiratorias Juan Bravo Acuña Pediatra C. S. El Greco Getafe De qué estamos hablando? De ofrecer una guía de actuación personalizada

Más detalles

Tratamiento de las infecciones más prevalentes en Atención Primaria. Cristina Calvo

Tratamiento de las infecciones más prevalentes en Atención Primaria. Cristina Calvo Tratamiento de las infecciones más prevalentes en Atención Primaria Cristina Calvo Tratamiento de las infecciones más prevalentes en Atención Primaria No existen conflictos de intereses respecto a la presente

Más detalles

Otitis Media en Pediatría: Cuándo derivar? Dr. Mario Polacov

Otitis Media en Pediatría: Cuándo derivar? Dr. Mario Polacov Otitis Media en Pediatría: Cuándo derivar? Dr. Mario Polacov Interconsultas y derivaciones en Atención primaria o Segunda opinión o Toma de decisión ante una situación compleja o Compartir seguimiento

Más detalles

TABLA 1. Agentes etiológicos de las otitis TABLA 2. Características clínicas de las otitis. Otitis externa Difusa

TABLA 1. Agentes etiológicos de las otitis TABLA 2. Características clínicas de las otitis. Otitis externa Difusa TABLA 1 Agentes etiológicos de las otitis Otitis externa Difusa Pseudomona aeruginosa, S. aureus, Streptococcus, Gramnegativos Circunscrita S. aureus Otomicosis Aspergillus níger, Aspergillus fumigatus,

Más detalles

Caso clínico Mayo Niña con cuadro catarral prolongado

Caso clínico Mayo Niña con cuadro catarral prolongado Caso clínico Mayo 2014 Niña con cuadro catarral prolongado Motivo de consulta y aproximación inicial Niña de 12 años Sin antecedentes. Vacunación según calendario. Cuadro catarral de 10 días de evolución

Más detalles

TIPS OTORRINOLARINGOLOGÍA

TIPS OTORRINOLARINGOLOGÍA TIPS OTORRINOLARINGOLOGÍA Octubre 2011 PROCESO DE ATENCIÒN ESPECIALISTAS A. RINITIS RINITIS ALERGICA 1. EVALUAR: Síntomas Rinoscopia anterior Endoscopia nasal 3. TRATAMIENTO A REALIZAR Evitación del alérgeno

Más detalles

GUIA PARA EL MANEJO DE INFECCIONES AMBULATORIAS: FARINGOAMIGDALITIS, OTITIS Y SINUSITIS DEPARTAMENTO DE INFECTOLOGIA

GUIA PARA EL MANEJO DE INFECCIONES AMBULATORIAS: FARINGOAMIGDALITIS, OTITIS Y SINUSITIS DEPARTAMENTO DE INFECTOLOGIA GUIA PARA EL MANEJO DE INFECCIONES AMBULATORIAS: FARINGOAMIGDALITIS, OTITIS Y SINUSITIS DEPARTAMENTO DE INFECTOLOGIA HOSPITAL INFANTIL DE MEXICO FEDERICO GOMEZ Revisión 2011 Faringoamigdalitis aguda estreptocóccica

Más detalles

Amigdalitis, Otitis y Celulitis. Dra. Mª Isabel Domínguez M. Infectología. Clínica Santa María.

Amigdalitis, Otitis y Celulitis. Dra. Mª Isabel Domínguez M. Infectología. Clínica Santa María. Amigdalitis, Otitis y Celulitis Dra. Mª Isabel Domínguez M. Infectología. Clínica Santa María. Amigdalitis Clínica: odinofagia, exudado amigdalino, adenopatías cervicales, fiebre, CEG. Tos y rinorrea ausentes.

Más detalles

INFECCIONES RECURRENTES DEL TRACTO RESPIRATORIO SUPERIOR DRA EUGENIA TIRAO VIII CONGRESO DE INFECTOLOGÍA PEDIÁTRICO ABRIL BUENOS AIRES 2017

INFECCIONES RECURRENTES DEL TRACTO RESPIRATORIO SUPERIOR DRA EUGENIA TIRAO VIII CONGRESO DE INFECTOLOGÍA PEDIÁTRICO ABRIL BUENOS AIRES 2017 INFECCIONES RECURRENTES DEL TRACTO RESPIRATORIO SUPERIOR DRA EUGENIA TIRAO VIII CONGRESO DE INFECTOLOGÍA PEDIÁTRICO 24-26 ABRIL BUENOS AIRES 2017 Caso clínico 1 Paciente de 6 años consulta por odinofagia

Más detalles

RINOSINUSITIS. Definición. Etiología Microbiológica de la Sinusitis. Cuadro Clínico y Diagnóstico

RINOSINUSITIS. Definición. Etiología Microbiológica de la Sinusitis. Cuadro Clínico y Diagnóstico RINOSINUSITIS Facultad de Medicina Valdivieso J. Josefa, Valenzuela B. Marcela Guías Clínicas UFT Respiratorio Dra. Naretto L. Emiliana Definición Se define como un trastorno inflamatorio sintomatico de

Más detalles

AMIGDALITIS AGUDAS Rosa Babarro Fernández Ana Carracedo García

AMIGDALITIS AGUDAS Rosa Babarro Fernández Ana Carracedo García AMIGDALITIS AGUDAS Rosa Babarro Fernández Ana Carracedo García DEFINICIÓN Inflamación aguda de las amígdalas palatinas, cuyo origen habitualmente es infeccioso. Se trata de procesos muy frecuentes, sobre

Más detalles

FARINGOAMIGDALITIS. Dra. María Pía Martínez Corvalán Servicio de Otorrinolaringología Hospital Italiano de Buenos Aires

FARINGOAMIGDALITIS. Dra. María Pía Martínez Corvalán Servicio de Otorrinolaringología Hospital Italiano de Buenos Aires FARINGOAMIGDALITIS Dra. María Pía Martínez Corvalán Servicio de Otorrinolaringología Hospital Italiano de Buenos Aires FARINGOAMIGDALITIS AGUDA Infección, generalmente autolimitada, de las amígdalas y

Más detalles

Diagnóstico y tratamiento de la faringitis estreptocócica. Profilaxis de la Fiebre Reumática

Diagnóstico y tratamiento de la faringitis estreptocócica. Profilaxis de la Fiebre Reumática Diagnóstico y tratamiento de la faringitis estreptocócica. Profilaxis de la Fiebre Reumática Asistente de Catédra Dra Jimena Prieto Análisis de Paper. 22 agosto 2011 Fiebre Reumática CONCEPTO: Enfermedad

Más detalles

URGENCIAS ORL OTALGIA

URGENCIAS ORL OTALGIA URGENCIAS ORL OTALGIA Bernabe Fernandez Esain, M.D. Servicio de Urgencias Hospital de Navarra. Pamplona, España 50% REFERIDAS OTALGIAS INTRINSECAS PABELLON AURICULAR CONDUCTO AUDITIVO EXTERNO OIDO MEDIO

Más detalles

paladar, aliento fétido, adenopatías submaxilares dolorosas de 2x 1 cm. consulta.

paladar, aliento fétido, adenopatías submaxilares dolorosas de 2x 1 cm. consulta. FARINGITIS AGUDA Niño de 6 años consulta (octubre) por fiebre de 39 º, inicio brusco de 24 hs de evolución y odinofagia. Paciente sin antecedentes relevantes, sano, esquema de vacunas completo. Al examen

Más detalles

GUÍA CLÍNICA OTITIS MEDIA AGUDA

GUÍA CLÍNICA OTITIS MEDIA AGUDA GUÍA CLÍNICA OTITIS MEDIA AGUDA DEFINICIÓN: Se define como otitis media aguda la presentación aguda (< 72h) de síntomas inflamatorios (otalgia) junto con exudado (generalmente mucopurulento) en oído medio.

Más detalles

OMA y Sinusitis como. Manejo Terapéutico. Dra. Rayza Castillo Oviedo Especialista 1er Grado en Pediatría Profesor Asistente Facultad Finlay Albarrán

OMA y Sinusitis como. Manejo Terapéutico. Dra. Rayza Castillo Oviedo Especialista 1er Grado en Pediatría Profesor Asistente Facultad Finlay Albarrán OMA y Sinusitis como complicaciones de las IRAAs. Manejo Terapéutico Dra. Rayza Castillo Oviedo Especialista 1er Grado en Pediatría Profesor Asistente Facultad Finlay Albarrán OMA. Definición Inflamación

Más detalles

Infecciones respiratorias altas. 11 Abril Generalidades. Frecuente en atención primaria. Actualización de éstas patologías

Infecciones respiratorias altas. 11 Abril Generalidades. Frecuente en atención primaria. Actualización de éstas patologías Infecciones respiratorias altas Dr. Rodolfo Nazar Saffie Otorrinolaringólogo Hospital Clínico de la Universidad de Chile 11 Abril 2011 Generalidades Frecuente en atención primaria Principal motivo de consulta

Más detalles

Apuntes de Ciencia. Boletín científico del HGUCR. Guía de práctica clínica sobre diagnóstico y tratamiento de la faringoamigdalitis aguda en pediatría

Apuntes de Ciencia. Boletín científico del HGUCR. Guía de práctica clínica sobre diagnóstico y tratamiento de la faringoamigdalitis aguda en pediatría 1 Apuntes de Ciencia Boletín científico del HGUCR Guía de práctica clínica sobre diagnóstico y tratamiento de la faringoamigdalitis aguda en pediatría Martínez Jiménez MD, García Cabezas MA, Garrote de

Más detalles

Utilidad del Strep A para el manejo de las faringitis agudas. María José Monedero Noviembre 2014

Utilidad del Strep A para el manejo de las faringitis agudas. María José Monedero Noviembre 2014 Utilidad del Strep A para el manejo de las faringitis agudas María José Monedero Noviembre 2014 Conflicto de intereses El ponente declara no tener ningún tipo de conflicto de intereses para la realización

Más detalles

Adenoidectomía, amigdalectomía y drenajes transtimpánicos. Cuándo interviene el otorrino?

Adenoidectomía, amigdalectomía y drenajes transtimpánicos. Cuándo interviene el otorrino? Adenoidectomía, amigdalectomía y drenajes transtimpánicos. Cuándo interviene el otorrino? Gonzalo de los Santos Granados Servicio de Otorrinolaringología. Hospital Universitario Ramón y Cajal INDICACIONES

Más detalles

UPDATE DE INFECIOSSES INFECIONES RESPIRATORIAS DE VIAS ALTAS

UPDATE DE INFECIOSSES INFECIONES RESPIRATORIAS DE VIAS ALTAS UPDATE DE INFECIOSSES INFECIONES RESPIRATORIAS DE VIAS ALTAS Docent : Cándida Espinosa Farrona Clinical score and rapid antigen detection test to guide antibiotic use for sore throats: randomised controlled

Más detalles

Otitis media aguda. Dra. Ileana Alvarez Lam

Otitis media aguda. Dra. Ileana Alvarez Lam Otitis media aguda Dra. Ileana Alvarez Lam Otitis Media Aguda Inflamación del oído medio asociado a signos y síntomas de infección. Factores predisponentes (I) Edad Sexo Prematuridad Malformaciones craneofaciales

Más detalles

Faringoamigdalitis aguda

Faringoamigdalitis aguda Protocolos del GVR (P-GVR-10-gr) Faringoamigdalitis aguda (Guía rápida) Normas de Calidad para el diagnóstico y tratamiento de la Faringoamigdalitis aguda en Pediatría de Atención Primaria (guía rápida)

Más detalles

PATOLOGÍA OTORRINOLARINGOLÓGICA EN ATENCIÓN PRIMARIA

PATOLOGÍA OTORRINOLARINGOLÓGICA EN ATENCIÓN PRIMARIA PATOLOGÍA OTORRINOLARINGOLÓGICA EN ATENCIÓN PRIMARIA DR. JORGE CARO LETELIER UNIVERSIDAD CATOLICA DE CHILE ABRIL 2008 1 2 Síntomas Nasales y de Cavidades Paranasales Obstrucción Rinorrea Prurito Nasal

Más detalles

Tratamiento de la Bronquitis

Tratamiento de la Bronquitis Consenso Intersociedades IRA, bronquitis aguda y EPOC Tratamiento de la Bronquitis Gustavo Lopardo Infectólogo en Hospital Bernardo Houssay y en FUNCEI Profesor enfermedades infecciosas, Universidad de

Más detalles

VERSIÓN: 02 FECHA DE LA ÚLTIMA REVISIÓN:

VERSIÓN: 02 FECHA DE LA ÚLTIMA REVISIÓN: CÓDIGO DE LA GUÍA H 669 ESE HOSPITAL SANTA MARGARITA COPACABANA NOMBRE DE LA GUÍA: APROBADO POR: VERSIÓN: 02 FECHA DE LA ÚLTIMA REVISIÓN: OTITIS MEDIA AGUDA REUNIÓN MEDICA SEPTIEMBRE DE 2010 OTITIS MEDIA

Más detalles

GUIA DE TRATAMIENTO RINTIS

GUIA DE TRATAMIENTO RINTIS GUIA DE TRATAMIENTO RINTIS 2016-2021 DEFINICION La rinitis es definida como la inflamación de la mucosa que recubre la nariz y los senos paranasales, se caracteriza por congestión nasal, rinorrea, estornudos,

Más detalles

4. Crup. 5. Bronquiolitis 6. Neumonía. Tos 89,2 %, fiebre 70,5 %, dificultad respiratoria 57,5 %, rinorrea56,8 %.

4. Crup. 5. Bronquiolitis 6. Neumonía. Tos 89,2 %, fiebre 70,5 %, dificultad respiratoria 57,5 %, rinorrea56,8 %. INTRODUCCIÓN Meses: Marzo-Abril; Septiembre-Diciembre. C de S: 4961. SIVIGILA: Boyacá: 0. País: 15. 5ta causa de muerte 1 a, 1ra causa en 1-4 a. Representa el 60% de las consultas en 2a. 80 s:4mill. muertes

Más detalles

INDICACIONES DE LA AMIGDALECTOMÍA Y ADENOIDECTOMÍA

INDICACIONES DE LA AMIGDALECTOMÍA Y ADENOIDECTOMÍA INDICACIONES DE LA AMIGDALECTOMÍA Y ADENOIDECTOMÍA - DOCUMENTO DE CONSENSO - Sesiones Generales Alcoy, 12 enero 2017 - Cirugía más frecuente de ORL. - Indicaciones controvertidas. - Difícil consenso.

Más detalles

(Boletín Información Microbiológica y Consumo de Antibióticos) Javier Colomina Servicio de Microbiología Hospital Univ. de La Ribera mayo-2015

(Boletín Información Microbiológica y Consumo de Antibióticos) Javier Colomina Servicio de Microbiología Hospital Univ. de La Ribera mayo-2015 (Boletín Información Microbiológica y Consumo de Antibióticos) Javier Colomina Servicio de Microbiología Hospital Univ. de La Ribera mayo-2015 Qué es el BIMCA?: Objetivos - Mostrar datos locales de SENSIBILIDAD

Más detalles

Infección Respiratoria Aguda (IRA) Mortalidad por IRA* en menores de 5 años, por grupo de edad (México ) Año < 1año 1-4 años

Infección Respiratoria Aguda (IRA) Mortalidad por IRA* en menores de 5 años, por grupo de edad (México ) Año < 1año 1-4 años Infección Respiratoria Aguda (IRA) Las infecciones respiratorias agudas (IRA) son padecimientos infecciosos de las vías respiratorias con evolución menor a 15 días y en ocasiones se complican con neumonía.

Más detalles

Servicio Andaluz de Salud Dirección General de Asistencia Sanitaria Subdirección de Programas y Desarrollo Servicio de Protocolos Asistenciales

Servicio Andaluz de Salud Dirección General de Asistencia Sanitaria Subdirección de Programas y Desarrollo Servicio de Protocolos Asistenciales INDICACIONES ACORDADAS CON LAS SOCIEDADES CIENTÍFICAS PARA LOS S MÁS FRECUENTES INCLUIDOS EN EL DECRETO DE GARANTÍA DE PLAZO DE RESPUESTA QUIRÚRGICA EN EL SISTEMA SANITARIO PÚBLICO DE ANDALUCÍA (D 209/2001).

Más detalles

Neumonía adquirida en la comunidad

Neumonía adquirida en la comunidad Neumonía adquirida en la comunidad Uso racional de antibióticos en infecciones habituales en Atención Primaria Estíbaliz Onís Pediatra XXV Jornada de Pediatría de Álava Retos en el tratamiento de la NAC

Más detalles

Guía de Referencia Rápida. Diagnóstico y Tratamiento de Mastoiditis Aguda

Guía de Referencia Rápida. Diagnóstico y Tratamiento de Mastoiditis Aguda Guía de Referencia Rápida Diagnóstico y Tratamiento de Mastoiditis Aguda Guía de Práctica Clínica GPC Catálogo maestro de guías de práctica clínica: IMSS-521-11 Guía de Referencia Rápida H70 Mastoiditis

Más detalles

1.- CRITERIOS DE CALIDAD E INDICADORES FUNDAMENTALES PARA EL MANEJO DEL PROCESO OTITIS MEDIA

1.- CRITERIOS DE CALIDAD E INDICADORES FUNDAMENTALES PARA EL MANEJO DEL PROCESO OTITIS MEDIA 7INDICADORES Han sido seleccionados los criterios e indicadores que se exponen a continuación. Para ninguno de ellos se ha fijado un estándar, ya que éstos deberían basarse en un estudio de la situación

Más detalles

Dr. Guillermo Villar Zamora MIR 4 MFyC CS Sárdoma 9/3/2017

Dr. Guillermo Villar Zamora MIR 4 MFyC CS Sárdoma 9/3/2017 Dr. Guillermo Villar Zamora MIR 4 MFyC CS Sárdoma 9/3/2017 Teepe J. et al. Ann Fam Med 2016;14:534-539. Infección respiratoria de vías bajas (IRVB): tto. empírico basado en aproximación clínica. Bacteriana:

Más detalles

TRATAMIENTO DE LAS INFECCIONES RESPIRATORIAS MÁS FRECUENTES EN ATENCIÓN PRIMARIA

TRATAMIENTO DE LAS INFECCIONES RESPIRATORIAS MÁS FRECUENTES EN ATENCIÓN PRIMARIA TRATAMIENTO DE LAS INFECCIONES RESPIRATORIAS MÁS FRECUENTES EN ATENCIÓN PRIMARIA TRATAMIENTO DE LAS INFECCIONES RESPIRATORIAS MÁS FRECUENTES EN AP Faringoamigdalitis aguda Otitis media aguda Sinusitis

Más detalles

CASO CLÍNICO. Dr. Roi Piñeiro Pérez Servicio de Pediatría Hospital Universitario Puerta de Hierro - Majadahonda

CASO CLÍNICO. Dr. Roi Piñeiro Pérez Servicio de Pediatría Hospital Universitario Puerta de Hierro - Majadahonda CASO CLÍNICO Dr. Roi Piñeiro Pérez Servicio de Pediatría Hospital Universitario Puerta de Hierro - Majadahonda Sesiones interhospitalarias de Infectología Pediátrica de la Comunidad de Madrid http://sesionescarlosiii.wordpress.com/

Más detalles

XLIX CURS DIVULGACIÓ SCP

XLIX CURS DIVULGACIÓ SCP XLIX CURS DIVULGACIÓ SCP Sinusitis. Dr. Joan Martí Línea Pediátrica La Marina. Barcelona SINUSITIS Inflamació / Infecció de les cavitats paranasals amb component mucosa nasal. RINOSINUSITIS Nadó 5 anys

Más detalles

INTERVENCIONES SIN EVIDENCIA CIENTIFICA, NO JUSTIFICADAS EN PEDIATRÍA: INFECCIOSAS

INTERVENCIONES SIN EVIDENCIA CIENTIFICA, NO JUSTIFICADAS EN PEDIATRÍA: INFECCIOSAS INTERVENCIONES SIN EVIDENCIA CIENTIFICA, NO JUSTIFICADAS EN PEDIATRÍA: INFECCIOSAS VI Congreso de la AAPap Oviedo, 28 de abril de 2017 Carlos Pérez Méndez Hospital Universitario de Cabueñes ÍNDICE Uso

Más detalles

Mononucleosis infecciosa

Mononucleosis infecciosa Mononucleosis infecciosa Irene Ruiz Miñano (Rotatorio Pediatría) Tutor: Germán Lloret Ferrándiz (UPED) Servicio de Pediatría, HGUA CASO CLÍNICO Motivo de consulta: Niña de 8 años traída a Urgencias por

Más detalles

Qué no hacer en personas adultas sanas. Blanca de Gispert CAP Trinitat Vella

Qué no hacer en personas adultas sanas. Blanca de Gispert CAP Trinitat Vella Qué no hacer en personas adultas sanas Blanca de Gispert CAP Trinitat Vella Barcelona @Bgispert Caso clínico. 1ª visita Hombre de 42 años Exfumador 15 paq/año, asma bronquial intermitente Trabaja como

Más detalles

PROTOCOLO DE TRATAMIENTO DE LA BRONQUITIS AGUDA

PROTOCOLO DE TRATAMIENTO DE LA BRONQUITIS AGUDA Pàgina 2 de Indice: 1. JUSTIFICACIÓN Y OBJETIVO... 4 2. PATOLOGÍA... 4 3. DIAGNÓSTICO... 4 3.1. Historia clínica... 4 3.2. Pruebas complementarias... 4 3.3. Diagnóstico diferencial... 5 4. TRATAMIENTO...

Más detalles

Infecciones respiratorias altas El ABC para su manejo en el consultorio

Infecciones respiratorias altas El ABC para su manejo en el consultorio Infecciones respiratorias altas El ABC para su manejo en el consultorio María Elena Santolaya de P Jefe Unidad Infectología, Hosp Luis Calvo Mackenna Profesor Titular Pediatría, Fac Medicina, U de Chile

Más detalles

Pepe Murcia García.

Pepe Murcia García. U T D R S P Pepe Murcia García jose.murcia.garcia@gmail.com Pediatra de Atención Primaria - CS Bulevar - Jáen Coordinador Grupo de Vacunas Y Enfermedades Infecciosas www.pediatrasandalucia.org (TRDA) Faringoamigalitis

Más detalles

Signos y síntomas Casi todos los pacientes presentan fiebre, dolor de garganta, odinofagia e hinchazón del cuello, por debajo del hueso hioides.

Signos y síntomas Casi todos los pacientes presentan fiebre, dolor de garganta, odinofagia e hinchazón del cuello, por debajo del hueso hioides. Absceso parafaríngeo El absceso parafaríngeo es un absceso cervical profundo. Los síntomas incuyen fiebre, dolor de garganta, odinofagia e hinchazón del cuello, por debajo del hueso hioides. El diagnóstico

Más detalles

En caso de alergia a los betalactámicos, derivar al paciente al ORL. Nueva valoración a las horas y, si persisten los síntomas, se derivará al O

En caso de alergia a los betalactámicos, derivar al paciente al ORL. Nueva valoración a las horas y, si persisten los síntomas, se derivará al O otitis media P R O C E S O S Definición funcional: Conjunto de actividades por las que, tras la presencia de síntomas y signos de otitis, se lleva a cabo el diagnóstico, el tratamiento y las medidas preventivas

Más detalles

Son responsables de más de la cuarta parte de las hospitalizaciones procedentes de urgencias.

Son responsables de más de la cuarta parte de las hospitalizaciones procedentes de urgencias. En el último apartado de la patología respiratoria recogemos las afecciones infecciosas. Comentábamos en dias anteriores que las infecciones de vías respiratorias superiores (faringitis, otitis media)

Más detalles

Marco Casas del Valle Fundación Oftalmológica Los Andes

Marco Casas del Valle Fundación Oftalmológica Los Andes Marco Casas del Valle Fundación Oftalmológica Los Andes Párpados Blefaritis Orzuelo Conjuntiva Conjuntivitis Cornea Queratitis Aparato lagrimal Dacriocistitis aguda Parpados Blefaritis Orzuelo Blefaritis

Más detalles

Focalidad: - Los s clínicos de focalidad pueden llegar a requerir indicación quirúrgica de amigdalectomía con el objetivo de erradicar el foco estrept

Focalidad: - Los s clínicos de focalidad pueden llegar a requerir indicación quirúrgica de amigdalectomía con el objetivo de erradicar el foco estrept P R O C E S O S amigdalectomía-adenoidectomía Definición Funcional Conjunto de actuaciones que se llevan a cabo en los casos de pacientes que consultan por los síntomas: dolor de garganta, focalidad, insuficiencia

Más detalles

Trombosis séptica de seno lateral secundaria a otomastoiditis

Trombosis séptica de seno lateral secundaria a otomastoiditis Trombosis séptica de seno lateral secundaria a otomastoiditis Sandra Rocamora Salort (Rotatorio Pediatría) Tutor: Pedro Alcalá Minagorre (Escolares) Servicio de Pediatría, HGUA Motivo de consulta: Niño

Más detalles

Lo último publicado en EPOC

Lo último publicado en EPOC Lo último publicado en EPOC Publicaciones y Avances en Antibióticos ticos y Antivíricos en reagudizaciones de EPOC JC Martín Escudero Antibióticos ticos en las agudizaciones de EPOC? 11 ensayos con 917

Más detalles

Patología de la Vía aérea superior

Patología de la Vía aérea superior Patología de la Vía aérea superior Actualizado junio 2015 Introducción: Las patologías de la vía aérea superior son una de las principales causas de consulta ambulatorias y las mismas son, en su gran mayoría,

Más detalles

INFECCIONES GRAVES POR STREPTOCOCCUS PYOGENES

INFECCIONES GRAVES POR STREPTOCOCCUS PYOGENES INFECCIONES GRAVES POR STREPTOCOCCUS PYOGENES Como es de público conocimiento, en los últimos días se han producido cinco muertes relacionadas con la infección por Streptococcus pyogenes: dos niñas, una

Más detalles

RINOSINUSITIS AGUDA EN NIÑOS

RINOSINUSITIS AGUDA EN NIÑOS Revista Médica Sinergia ISSN 2215-4523 Vol.1 Num:5 Mayo 2016 pp:8-13 RINOSINUSITIS AGUDA EN NIÑOS (ACUTE RHINOSINUSITIS IN CHILDREN) * Piero Frugone Roca RESUMEN La rinosinusitis aguda se define como la

Más detalles

Capítulo 4 Enfermedades del oído, nariz y laringe

Capítulo 4 Enfermedades del oído, nariz y laringe Capítulo Enfermedades del oído, nariz y laringe.01 Rinitis alérgica (Fiebre del heno).02 Amigdalitis y faringitis.02.1 Faringitis, viral.02.2 Amigdalitis, bacteriana.03 Otitis externa.0 Otitis media, aguda.05

Más detalles

INFORMACION AL PACIENTE CON OTITIS

INFORMACION AL PACIENTE CON OTITIS INFORMACION AL PACIENTE CON OTITIS Prevención de reinfecciones: Proteger el CA al ducharse. No nadar mientras dure la infección o tras una perforación del tímpano. Seguir el tratamiento antibiótico todo

Más detalles

ESTREPTOCOCO. Patógeno emergente: Ese viejo amigo.

ESTREPTOCOCO. Patógeno emergente: Ese viejo amigo. ESTREPTOCOCO. Patógeno emergente: Ese viejo amigo. Jesús Sánchez Etxaniz S. Urgencias Pediatría http://www.urgenciaspediatria.hospitalcruces.com/ XX Reunión de Pediatría de Alava. Vitoria-Gasteiz, 31 de

Más detalles

Aplicación práctica del tratamiento Antibiótico en las Agudizaciones de la EPOC. Filiación del ponente

Aplicación práctica del tratamiento Antibiótico en las Agudizaciones de la EPOC. Filiación del ponente Aplicación práctica del tratamiento Antibiótico en las Agudizaciones de la EPOC Filiación del ponente Definición de Agudización de la EPOC GUIA GOLD 2017 1 : empeoramiento agudo de los síntomas respiratorios,

Más detalles

4SUBPROCESO OTITIS MEDIA AGUDA. Definición global

4SUBPROCESO OTITIS MEDIA AGUDA. Definición global 4SUBPROCESO OTITIS MEDIA AGUDA Definición global Definición funcional: Conjunto de actividades por las que, tras la aparición de síntomas sugestivos de otitis media aguda, se hace un diagnóstico, se instaura

Más detalles

CASO CLÍNICO. MARZO 2004 comienza clases de foniatría. ABRIL en la actualidad habla mucho mejor. Sigue en foniatría

CASO CLÍNICO. MARZO 2004 comienza clases de foniatría. ABRIL en la actualidad habla mucho mejor. Sigue en foniatría DISFONIAS CASO CLÍNICO OCTUBRE 2003- BRONQUITIS AGUDA. Consulta por disnea, tos y expectoración mucopurulenta AP: roncus en bases pulmonares Tto: acetilcisteina, amoxicilina-clavulánico, paracetamol CASO

Más detalles

Manejo de antibióticos en atención ambulatoria Infección urinaria

Manejo de antibióticos en atención ambulatoria Infección urinaria Manejo de antibióticos en atención ambulatoria Infección urinaria Dra Gabriela L. Gregorio Jefa de Sección Infectología-Servicio de Pediatría Hospital Nacional Posadas La resistencia a los antibióticos

Más detalles

TOS. Miguel Ángel Fernández-Cuesta Valcarce. Septiembre 2008

TOS. Miguel Ángel Fernández-Cuesta Valcarce. Septiembre 2008 TOS Miguel Ángel Fernández-Cuesta Valcarce Septiembre 2008 1 ANAMNESIS TOS (I) Tiempo de evolución Aguda: menos de 4 semanas Crónica: 4 ó más semanas Modo de inicio Brusco: valorar posibilidad de aspiración

Más detalles

Empleo de antibióticos de uso sistémico en la consulta de atención primaria

Empleo de antibióticos de uso sistémico en la consulta de atención primaria Empleo de antibióticos de uso sistémico en la consulta de atención primaria Pastor García E, Fernández Chávez A, Aguilera Roldán D, Zlatanova Georguieva AT Centro de Salud Rondilla I. Valladolid Los antibióticos

Más detalles

Andrea Bailén Vergara R1 HGUA Tutor: Pedro Alcalá Minagorre 24 febrero 2015

Andrea Bailén Vergara R1 HGUA Tutor: Pedro Alcalá Minagorre 24 febrero 2015 Andrea Bailén Vergara R1 HGUA Tutor: Pedro Alcalá Minagorre 24 febrero 2015 Índice 1. Casos 2. Epidemiología 3. Espectro de enfermedad por B. Hanselae 4. Etiopatogenia 5. Manifestaciones clínicas 6. Diagnóstico

Más detalles

Elaborado por Revisado por Autorizado por Dr. Mazen Al Zafari Dr. Farncisco Armijo B. Dra. Margarita Estefan S. Firma: Firma: Firma:

Elaborado por Revisado por Autorizado por Dr. Mazen Al Zafari Dr. Farncisco Armijo B. Dra. Margarita Estefan S. Firma: Firma: Firma: Página 1 de 7 1. Objetivo: 1.1. Estandarizar y describir las actividades a realizar en las patologías de otorrinolaringología con el fin de mejorar resolutividad y proceso asociado a pertinencia diagnóstica.

Más detalles

TÉCNICAS DE DIAGNÓSTICO RÀPIDO

TÉCNICAS DE DIAGNÓSTICO RÀPIDO TÉCNICAS DE DIAGNÓSTICO RÀPIDO Y MEJORA DE LA PRESCRIPCION ANTIBIÓTICA Dr Josep M Cots Médico de Familia Centro de Salud La Marina Profesor Facultad Medicina Universidad de Barcelona CRITERIOS QUE DEBEN

Más detalles

Protocolo para el tratamiento de la NAC en el Hospital La Inmaculada. Francisco José Carrión Campos. FEA Neumología.

Protocolo para el tratamiento de la NAC en el Hospital La Inmaculada. Francisco José Carrión Campos. FEA Neumología. Protocolo para el tratamiento de la NAC en el Hospital La Inmaculada Francisco José Carrión Campos. FEA Neumología. Tratamiento de la NAC Se establece de forma empírica. Hay que tener en cuenta: - Gravedad

Más detalles

GPC. Guía de Referencia Rápida. Diagnóstico y Tratamiento de Faringoamigdalitis Aguda. Guía de Práctica Clínica

GPC. Guía de Referencia Rápida. Diagnóstico y Tratamiento de Faringoamigdalitis Aguda. Guía de Práctica Clínica Guía de Referencia Rápida Diagnóstico y Tratamiento de Faringoamigdalitis Aguda GPC Guía de Práctica Clínica Catalogo Maestro de Guías de Práctica Clínica: IMSS-073-08 Guía de Referencia Rápida J02.9 Faringitis

Más detalles

Manejo de la otitis media aguda en la infancia

Manejo de la otitis media aguda en la infancia Respiratorio (2) Manejo de la otitis media aguda en la infancia P. Martín Muñoz 1, J. Ruiz-Canela Cáceres 2 1 Pediatra. UGC La Plata/Palmete. Sevilla. España 2 Pediatra. UGC Virgen de África. Sevilla.

Más detalles

OTITIS MEDIA CRONICA Actualización en tratamientos. Prof. Dr. Luis Costas Gastiaburo

OTITIS MEDIA CRONICA Actualización en tratamientos. Prof. Dr. Luis Costas Gastiaburo OTITIS MEDIA CRONICA Actualización en tratamientos Prof. Dr. Luis Costas Gastiaburo Otitis Media Crónica (O.M.C.) w Definición: n n n Proceso inflamatorio de >6 semanas Del oído medio y mastoides Con alteraciones

Más detalles

Uso racional de antibióticos en la práctica ambulatoria. Dra. Ana Belén Araúz R.

Uso racional de antibióticos en la práctica ambulatoria. Dra. Ana Belén Araúz R. Uso racional de antibióticos en la práctica ambulatoria Dra. Ana Belén Araúz R. Objetivos Importancia del uso racional de antibióticos Qué evidencia hay? Situación en Panamá Infecciones más comúnes de

Más detalles

Tratamiento antibiótico empírico de la neumonía adquirida en la comunidad. José María Molero García Médico de familia CS San Andrés (DA Centro)

Tratamiento antibiótico empírico de la neumonía adquirida en la comunidad. José María Molero García Médico de familia CS San Andrés (DA Centro) Tratamiento antibiótico empírico de la neumonía adquirida en la comunidad José María Molero García Médico de familia CS San Andrés (DA Centro) Tratamiento empírico de neumonía adquirida en comunidad no

Más detalles

Sinusitis. Puesta al día en... RESUMEN INTRODUCCIÓN PUNTOS CLAVE

Sinusitis. Puesta al día en... RESUMEN INTRODUCCIÓN PUNTOS CLAVE Puesta al día en... Sinusitis M. T. Asensi Monzó CS Serrería 1. Valencia. España. Miembro del Grupo de Vías Respiratorias de la AEPap. RESUMEN La sinusitis es la inflamación y/o infección de la mucosa

Más detalles

Faringoamigdalitis estreptocócica en la infancia

Faringoamigdalitis estreptocócica en la infancia Faringoamigdalitis estreptocócica en la infancia César García Vera Junio 20 Faringoamigdalitis estreptocócica en la infancia Incidencia del problema: tras IRVA y OMA, es la 3.ª infección más frecuente

Más detalles

RINOFARINGITIS AGUDA

RINOFARINGITIS AGUDA PAGINA: 1 de 5 REVISADO Y APROBADO COORDINADOR DE URGENCIAS APROBACION DOCUMENTAL COORDINADOR DE CALIDAD PROTOCOLO ENFOQUE DEL USUARIO CON DIAGNÓSTICO DE RINOFARINGITIS 2. DEFINICION La rinofaringitis

Más detalles

Manejo de pacientes con infección respiratoria aguda y enfermedad tipo influenza

Manejo de pacientes con infección respiratoria aguda y enfermedad tipo influenza Manejo de pacientes con infección respiratoria aguda y enfermedad tipo influenza Contenido Definiciones y etiología Mecanismo de transmisión Síntomas y diagnóstico Evaluación y manejo de pacientes con

Más detalles

UPDATE DE INFECIOSSES INFECIONES RESPIRATORIAS DE VIAS ALTAS

UPDATE DE INFECIOSSES INFECIONES RESPIRATORIAS DE VIAS ALTAS UPDATE DE INFECIOSSES INFECIONES RESPIRATORIAS DE VIAS ALTAS Docent : José Paredes Saura The Clinical Presentation of Fusobacterium- Positive and Streptococcal-Positive Pharyngitis in a University Health

Más detalles

Otorrinolaringología. Carmelo Morales Angulo. Tema 13. Rinosinusi8s aguda y crónica. Departamento de Ciencias Médicas y Quirúrgicas

Otorrinolaringología. Carmelo Morales Angulo. Tema 13. Rinosinusi8s aguda y crónica. Departamento de Ciencias Médicas y Quirúrgicas Otorrinolaringología Tema 13. Rinosinusi8s aguda y crónica Carmelo Morales Angulo Departamento de Ciencias Médicas y Quirúrgicas Este tema se publica bajo Licencia: Crea=ve Commons BY- NC- SA 4.0 Senos

Más detalles

Caso clínico Aspergilosis diseminada. Ana Santamaría López MIR-II Hematología

Caso clínico Aspergilosis diseminada. Ana Santamaría López MIR-II Hematología Caso clínico Aspergilosis diseminada Ana Santamaría López MIR-II Hematología Antecedentes personales Mujer 54 años No hábitos tóxicos No alergias medicamentosas conocidas DM tipo 2 insulino-dependiente

Más detalles

Montserrat González Rodríguez Esther Pérez Carbajo

Montserrat González Rodríguez Esther Pérez Carbajo Montserrat González Rodríguez Esther Pérez Carbajo En los últimos años la lactancia materna objeto de renovado interés Beneficios madre-hijo a medio y largo plazo La OMS recomienda la lactancia materna

Más detalles

Sinusitis, Otitis y. Valeria Medina Gatica

Sinusitis, Otitis y. Valeria Medina Gatica Sinusitis, Otitis y Valeria Medina Gatica 15 de marzo 2013 Sinusitis Aguda: < 3 semanas con síntomas + signos Subaguda: 21-60 días Crónica: > 60 días ó 4 episodios agudos < 30 días en 1 año, separados

Más detalles

GUIA DE REFERENCIA DE ATENCION EN MEDICINA GENERAL

GUIA DE REFERENCIA DE ATENCION EN MEDICINA GENERAL Página 1 de 7 CDS GDM 2.1.2.1 PE-09 GUIA DE REFERENCIA DE ATENCION EN MEDICINA GENERAL JUNIO 2012 Página 2 de 7 CDS GDM 2.1.2.1 PE-09 GUIA PARA EL DIAGNOSTICO Y TRATAMIENTO DE LA DEFINICION: La neumonía

Más detalles

Ascensión Mª Vílchez Parras Carmen García Redecillas Ascensión Arroyo Nieto Gerardo Pérez Chica

Ascensión Mª Vílchez Parras Carmen García Redecillas Ascensión Arroyo Nieto Gerardo Pérez Chica Ascensión Mª Vílchez Parras Carmen García Redecillas Ascensión Arroyo Nieto Gerardo Pérez Chica Comisión de Infecciones Complejo Hospitalario de Jaén Junio 2017 DEFINICIÓN: La agudización o exacerbación

Más detalles

influenzae, Escherichia coli) que por haber desarrollado resistencia a algunos antibióticos pueden resultar difíciles de

influenzae, Escherichia coli) que por haber desarrollado resistencia a algunos antibióticos pueden resultar difíciles de INFORMACIÓN SOBRE INDICADORES DE PRESCRIPCIÓN EN INFECCIONES. AÑO 2012. La resistencia a los antimicrobianos y su propagación mundial es un problema de salud de primer orden y una amenaza para la eficacia

Más detalles

Neumonía neonatal. Interno Gonzalo Fuentes M Seminario Marzo 2018 Dr. Flores

Neumonía neonatal. Interno Gonzalo Fuentes M Seminario Marzo 2018 Dr. Flores Neumonía neonatal Interno Gonzalo Fuentes M Seminario Marzo 2018 Dr. Flores Introducción Definición: Infección del parénquima pulmonar Incidencia

Más detalles

GUÍA DE ATENCIÓN MÉDICA DE RINOSINUSITIS

GUÍA DE ATENCIÓN MÉDICA DE RINOSINUSITIS Revisó Jefe DBU / Jefe SSISDP 1. OBJETIVO PROCESO BIENESTAR ESTUDIANTIL Aprobó: Rector Página 1 de 8 Fecha de aprobación: Agosto 05 de 2014 Resolución N 1504 Establecer los lineamientos para el diagnóstico

Más detalles

Adecuación del Tratamiento de la Neumonía Adquirida en la Comunidad (NAC) a las Guías de Práctica Clínica. RED EPIMED

Adecuación del Tratamiento de la Neumonía Adquirida en la Comunidad (NAC) a las Guías de Práctica Clínica. RED EPIMED Adecuación del Tratamiento de la Neumonía Adquirida en la Comunidad (NAC) a las Guías de Práctica Clínica. RED EPIMED Juan Carlos Valenzuela Gámez jcarlosv@sescam.jccm.es Servicio de Farmacia H.G. La Mancha

Más detalles

Manejo en Urgencias del Síndrome Febril

Manejo en Urgencias del Síndrome Febril Manejo en Urgencias del Síndrome Febril 7 Manejo en Urgencias del Síndrome Febril 7 I Introducción 1 II Puerta de Entrada al Protocolo 1 III Valoración Inicial 1 Anamnesis Exploración Física Exploración

Más detalles

Manejo en Urgencias del Síndrome Febril

Manejo en Urgencias del Síndrome Febril Manejo en Urgencias del Síndrome Febril 7 7 Manejo de Urgencias del Síndrome Febril yi Introducción 1 II Puerta de Entrada al Protocolo 1 III Valoración Inicial 1 Anamnesis Exploración Física Exploración

Más detalles

GUÍA DE ATENCIÓN MÉDICA DE BRONQUITIS AGUDA

GUÍA DE ATENCIÓN MÉDICA DE BRONQUITIS AGUDA Revisó: Jefe DBU / Jefe SSISDP 1. OBJETIVO PROCESO BIENESTAR ESTUDIANTIL Aprobó: Rector Página 1 de 5 Fecha de aprobación: Agosto 05 de 2014 Resolución N 1504 Establecer los lineamientos necesarios para

Más detalles

MV GUILLERMO C. BROGLIA

MV GUILLERMO C. BROGLIA Otitis recidivantes MV GUILLERMO C. BROGLIA H O S P I T A L E S C U E L A F A C U L T A D D E C I E N C I A S V E T E R I N A R I A S U N I V E R S I D A D N A C I O N A L D E L A P L A T A Conceptos básicos

Más detalles

SINTOMAS PERSISTENTES + 4 días a la semana Y + 4 semanas consecutivas

SINTOMAS PERSISTENTES + 4 días a la semana Y + 4 semanas consecutivas RINITIS COLOMBIANA DE SALUD. S.A. 2012 DEFINICION La rinitis se define como una situación de inflamación de la mucosa nasal, caracterizada por la presencia de congestión nasal, rinorrea, estornudos, y/o

Más detalles

INFECCIONES RESPIRATORIAS AGUDAS

INFECCIONES RESPIRATORIAS AGUDAS INFECCIONES RESPIRATORIAS AGUDAS INTRODUCCIÓN Las Infecciones Respiratorias Agudas (IRAS) que comprometen las vías respiratorias superiores son, en general, de escasa gravedad y tienden a ser autolimitadas,

Más detalles

Infección urinaria. Diagnóstico y tratamiento

Infección urinaria. Diagnóstico y tratamiento Infección urinaria. Diagnóstico y tratamiento Protocolo : 4.6 Dirigido a: Médicos Aprobado por el cuadro médico OBJETIVO Establecer pautas para el diagnóstico y tratamiento de las infecciones del tracto

Más detalles