Mª del Rocío Hidalgo Orozco R1 de Microbiología Marzo 2009

Tamaño: px
Comenzar la demostración a partir de la página:

Download "Mª del Rocío Hidalgo Orozco R1 de Microbiología Marzo 2009"

Transcripción

1 Mª del Rocío Hidalgo Orozco R1 de Microbiología Marzo 2009

2 Mayor causa de diarrea aguda bacteriana. Incremento en la última década del S. XX Número total de casos en EEUU (Clinical Microbiology Reviews 2008) SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

3 (Salud Pública de México 2002) SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

4 ( Revista Española de Salud Pública 2003) SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

5 C. jejunies el principal causante, seguido de C. coli (95%). Tb.C. lariy C. upsaliensis. Forma parte de la familia Campylobacteraceae: Campylobacter Arcobacter Comensales en animales domésticos SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

6 Se caracterizan por su movilidad en sacacorchos. No fermentan ni oxidan carbohidratos. (aa y menaquinonas respiratorias). Campylobacter es un BGN, pequeño, curvado. Oxidasa +(excepto C. gracilis). Microaerófilo(3-15% O2 y 2-10% CO2). Producción de H2S, reducción de nitrato, hidrólisis de hipurato SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

7 SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

8 Flora habitual de aves. No reservorio humano. Mayor fuente de infección: aves de corral. Casos esporádicos. (Brotes en relación con consumo de leche cruda o aguas contaminadas). Otras fuentes: animales de compañía. 50% sin factores de riesgo: fuentes de infección desconocidas. SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

9 ( Nature Reviews. Microbiology ) SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

10 FACTORES DE RIESGO PARA INFECCIÓN POR CAMPYLOBACTER Edad: < 5 años y años Sexo masculino Consumo decarne cruda o poco hecha Consumo de leche no pasteurizada Consumo de aguas contaminadas Contacto con mascotas y animales de granja SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

11 Exposición oral ADHESIÓN AL EPITELIO INTESTINAL Cuadro diarreico Colonización 15% en niños (países subdesarrollados) 0.7% en adultos (países desarrollados) SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

12 Dos mecanismos de producir enfermedad: 1. Adherencia y producción de toxinas (diarrea secretora) 2. Invasión mucosa y replicación (diarrea inflamatoria) En inmunocompetentes: enfermedad restringida al intestino. Bacteriemias(1.5-8 ) SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

13 Lipooligosacáridoy cápsula: Podrían conducir a la aparición de enf. autoinmunes. Los polisacáridos capsulares y la gran variación en la cápsula serían responsables de su no afectación por el sistema inmune. Flagelo: (vital para la colonización) Existen factores flagelares (σ⁵⁴yσ²⁸)y proteínas (FlgPy FlgQ) necesarios para la movilidad pero con papel en la patogenia poco claro. Mutaciones que afectan a la movilidad hacen que disminuya la colonización. SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

14 Glicosilación: Sistema O-linked: necesario para un buen ensamblaje de los filamentos del flagelo. Sistema N-linked: codificado por genes pgl. Papel no claro. Mutaciones en pgl producen adherencia. Secreción de proteínas: (CiaB y FlaC) Necesarias para la invasión celular. SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

15 ( Nature Reviews. Microbiology ) SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

16 Toxina de distensión citotelial(cdt): CdtB: complejo tóxico, Dnasa. CdtAy CdtC: función desconocida ( NatureReviews. Microbiology ) SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

17 Mecanismos de adherencia: Proteína CadF: se unen a fibronectina Proteína JlpA: Lipoproteínas de superficie muy importantes en la adhesión a cel. intestinales. En el periplasma existen adhesinas(peb1o CBF1) importantes para la colonización (adhesión-transporte de aa). SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

18 ( Nature Reviews. Microbiology ) SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

19 Los síntomas comienzan 1-10 días tras la exposición. Diarrea sanguinolenta, dolor abdominal (apendicitis), fiebre y náuseas. Cuadro pseudogripal(30%): efecto sistémico. Enfermedad autolimitada(2-5 días). El ttoantimicrobiano no reduce la duración de los síntomas (indicado en infecciones continuas o si síntomas sistémicos). SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

20 S. Guillain-Barré: (1/1000). 2-3% de mortalidad. Sdr. Miller-Fisher: afecta a músculos oculares. Artritis reactiva (Reiter): (0-7%). Inflamación conjuntival y uretral, asociada a HLA-B27. Sdr. Hemolítico Urémico. Enf. de Crohn: parece haber una gran relación entre EII y Campylobacter, pero debe ser confirmada. Linfoma tipo MALT (enf. inmunoproliferativadel I. D.: IPSID) SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

21 No es posible el diagnóstico basándonos en la clínica (similar a otros enteropatógenos). Diagnóstico rápido (frescoy gram): morfología en espiral y movimiento característico. M. contraste de fases y campo oscuro. Aglutinación látex: detección de Ag de C. jejuniy coli. Métodos basados en PCR(caros). SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

22 Coprocultivo: se aísla en medios selectivos, incubando 48-72h a 42ºC en atmósfera microaerofílica(c. jejuniy coli). Identificación de especie ( api). Básico: Gram, Movilidad, Oxidasa. (Tb.catalasa e hipurato). Serología: si cultivos - y sospecha de infección. (ELISA). SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

23 Muy buen pronóstico. Heces + sin ttodurante 2-7 semanas. Rehidratación: necesaria en niños en países en vías de desarrollo (malnutrición, bajo nivel socioeconómico..) Indicaciones del tto antibiótico: Enfermedad grave Fiebre persistente Diarrea sanguinolenta >7 deposiciones/día >7 días con diarrea VIH o inmunocomprometidos. SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

24 Tto de elección: ERITROMICINA Nuevos macrólidos(azitro, Claritro): más caros y no aportan ninguna ventaja. Fluorquinolonas(ciprofloxacino): grandes resistencias en Europa, Asia y América latina (se añadían FQ. a los alimentos de los animales). Tetraciclinas, amoxicilina, amoxi/clav., metronidazoly cefalosporinas, pero hay altas tasas de resistencias. SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

25 Resistencia de Campylobacter a Eritromicina: %R de C. jejuni a 2 Eritromicina 1 (Dinamarca) 0 Sensibilidad de Campylobacter a distintos antibióticos: Amoxicilina Trim/Sulfam. Ciprofloxacino Eritromicina S= 65% S=77% S=20% S=95% SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

26 Resumen: Eritromicina es considerada como el ttoóptimo para la infección por Campylobacter. Debido a resistencias encontradas con Eritromicinase recomienda la realización de antibiograma ( disco-placa muy útil para el screening). SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

27 La educacióny una mejor higienesuponen un papel mucho más importante en la reducción de infecciones que los antibióticos. Reducción de la infección en todos los niveles de la producción de carne de ave. (Bioseguridad en granjas avícolas). Bajas dosis de radiación(eliminación fácil), pero hay reticencias entre los consumidores. SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

28 Precaución en la preparación de comida animal. Cocinar adecuadamente la leche y el pollo. Lavar las manos tras manipular alimentos crudos de origen animal. No beber agua contaminada (los viajeros tomarán agua embotellada). SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

29 Gracias a la secuenciación del genoma de Campylobacterjejunise podrán desarrollar vacunas para su aplicación y prevención de las diarreas ocasionadas por esta bacteria. También servirá para descubrir los genes involucrados en la patogenicidad. SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

30 El desafío está en la selección de Ag adecuadospara la elaboración de dichas vacunas: Mecanismos patogénicos no claros. Potencial de provocar Sdr. Guillain-Barré. Nueva vacuna en animales (Holanda): Mutación genética estimula la reacción del S. Inmune de aves. Primera vacuna testada por expertos y que parece funcionar. SERVICIO DE MICROBIOLOGÍA. CHU Badajoz

31

ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR ALIMENTOS

ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR ALIMENTOS ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR ALIMENTOS Melany Aguirre Diana Rivera Christopher Delbrey INTRODUCCIÓN En esta presentación estaremos presentando las siguientes enfermedades transmitidas por alimentos: Salmonelosis,

Más detalles

Salmonelosis no tifoidea y otras infecciones por Samonella

Salmonelosis no tifoidea y otras infecciones por Samonella Salmonelosis no tifoidea y otras infecciones por Samonella Gema Sabrido Bermúdez (R2 pediatría HGUA) Tutora: Mª Carmen Vicent Castello (Adjunto Lactantes) 3 de junio 2015 Índice Salmonella Fiebre tifoidea

Más detalles

Toxiinfecciones alimentarias. Universidad de Cantabria

Toxiinfecciones alimentarias. Universidad de Cantabria Toxiinfecciones alimentarias Universidad de Cantabria Guión GENERALIDADES (I) GENERALIDADES (II) Distribución mundial 10 Brotes epidémicos de ámbito familiar o comunitario 45 60 80 millones de casos en

Más detalles

Alejandro Colon Ortiz Yaira Colon Mercado Sonia Bermudez Del Valle

Alejandro Colon Ortiz Yaira Colon Mercado Sonia Bermudez Del Valle Alejandro Colon Ortiz Yaira Colon Mercado Sonia Bermudez Del Valle Los brotes de cólera puede ocurrir de manera esporádica en cualquier parte del mundo donde los suministros de agua, saneamiento, seguridad

Más detalles

Microbiología Clínica Interacción con los microorganismos

Microbiología Clínica Interacción con los microorganismos Microbiología Clínica 2006-2007 Interacción con los microorganismos MICCLIN2007 Interacción con los microorganismos Concepto de flora normal. Localización de la flora normal. Interacción patogénica entre

Más detalles

Se han descrito infecciones por C. jejuni, C. coli y C. fetus en todo el mundo:

Se han descrito infecciones por C. jejuni, C. coli y C. fetus en todo el mundo: CAMPILOBACTERIOSIS La campilobacteriosis (también conocida como enteritis por Campylobacter, enteritis vibriónica o vibriosis) está causada por Campylobacter, un bacilo Gram negativo, microaerófilo, móvil,

Más detalles

infecciones con Escherichia coli, Centro Nacional de Enlace Dpto. de Epidemiología DIPLAS-MINSAL 2011

infecciones con Escherichia coli, Centro Nacional de Enlace Dpto. de Epidemiología DIPLAS-MINSAL 2011 Brote de Síndrome Hemolítico urémico (SHU) y diarrea con sangre asociados a infecciones con Escherichia coli, productor de toxina Centro Nacional de Enlace Dpto. de Epidemiología DIPLAS-MINSAL 2011 Antecedentes

Más detalles

ETAs ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR ALIMENTOS

ETAs ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR ALIMENTOS ETAs ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR ALIMENTOS ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR ALIMENTOS DEFINICIÓN Son aquellas enfermedades en las cuales el agente causante es un alimento. Las enfermedades alimentarias

Más detalles

INFLUENZA. Curso de Capacitación para Vacunadores. CHLA-EP Setiembre 2008

INFLUENZA. Curso de Capacitación para Vacunadores. CHLA-EP Setiembre 2008 INFLUENZA Curso de Capacitación para Vacunadores. CHLA-EP Setiembre 2008 Infecciones respiratorias agudas de potencial pandemico 1. Influenza estacional 2. Influenza aviar 3. SARS VIRUS INFLUENZA FAMILIA

Más detalles

Entamoeba coli Entamoeba histolytica Endolimax nana

Entamoeba coli Entamoeba histolytica Endolimax nana Entamoeba coli Entamoeba histolytica Endolimax nana HISTORIA Feder Losch (1875), encontró amebas en las muestras de heces, pero sólo los consideraba responsables de mantener el proceso inflamatorio, no

Más detalles

ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR ALIMENTOS MÁS FRECUENTES

ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR ALIMENTOS MÁS FRECUENTES ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR ALIMENTOS MÁS FRECUENTES Campilobacteriosis La mayor parte de la enfermedad en los seres humanos es ocasionada por la especie Campylobacter jejuni, pero el 1% de los casos

Más detalles

Índice PATOGENIA Y PREVENCIÓN DE LA INFECCIÓN QUIRÚRGICA. Capítulo 1 Conceptos de microbiología aplicada

Índice PATOGENIA Y PREVENCIÓN DE LA INFECCIÓN QUIRÚRGICA. Capítulo 1 Conceptos de microbiología aplicada Índice SECCIÓN I: PATOGENIA Y PREVENCIÓN DE LA INFECCIÓN QUIRÚRGICA Capítulo 1 Conceptos de microbiología aplicada Introducción.............................................. 28 Factores predisponentes

Más detalles

TEMA 20: Géneros: Salmonella, Shigella y Yersinia

TEMA 20: Géneros: Salmonella, Shigella y Yersinia TEMA 20: Géneros: Salmonella, Shigella y Yersinia CASO CLINICO Seis personas de la misma familia acuden al servicio de urgencias en el transcurso de dos días debido a un cuadro de febrícula, cólicos abdominales,

Más detalles

INTESTINO. Optimización n de la superficie intestinal. Intestino FISIOPATOLOGÍA. TECNOLOGÍA MÉDICA FONOAUDIOLOGÍA Dra. Emilia Sanhueza R.

INTESTINO. Optimización n de la superficie intestinal. Intestino FISIOPATOLOGÍA. TECNOLOGÍA MÉDICA FONOAUDIOLOGÍA Dra. Emilia Sanhueza R. UNIVERSIDAD DE CHILE FACULTAD DE MEDICINA INTESTINO FISIOPATOLOGÍA TECNOLOGÍA MÉDICA FONOAUDIOLOGÍA Dra. Emilia Sanhueza R. PROGRAMA DE FISIOPATOLOGÍA Intestino Optimización n de la superficie intestinal

Más detalles

ANTIBIOTICOS. Futuro de su utilización en la producción industrial. Miguel Ángel HIGUERA Director ANPROGAPOR

ANTIBIOTICOS. Futuro de su utilización en la producción industrial. Miguel Ángel HIGUERA Director ANPROGAPOR ANTIBIOTICOS. Futuro de su utilización en la producción industrial Miguel Ángel HIGUERA Director ANPROGAPOR Enfermedad Libre de enfermedad? (utópico) Bioseguridad Profilaxis (Metafilaxis) Terapia Antibióticos

Más detalles

ELS ANTIMICROBIANS: ÚS RESPONSABLE A LES GRANGES

ELS ANTIMICROBIANS: ÚS RESPONSABLE A LES GRANGES ELS ANTIMICROBIANS: ÚS RESPONSABLE A LES GRANGES Experiències en investigació i transferència Marta Cerdà Centre de Recerca en Sanitat Animal (CReSA), IRTA Barcelona, 29 de maig de 2015 Los antimicrobianos

Más detalles

Escherichia coli O157:H7. Silvia Ramírez Legonía Sylvia Rondon Bustamante

Escherichia coli O157:H7. Silvia Ramírez Legonía Sylvia Rondon Bustamante Escherichia coli O157:H7 Silvia Ramírez Legonía Sylvia Rondon Bustamante AGENTE ETIOLÓGICO E. Coli miembro de la familia Enterobacteriaceae, es una bacteria anaeróbica facultativa, Gram-negativa, no formadora

Más detalles

6.Prevención de la salud. Giardiasis

6.Prevención de la salud. Giardiasis 6 6.Prevención de la salud Giardiasis La giardiasis es una enfermedad parasitaria que afecta al intestino y que produce diarrea. Está producida por un parásito microscópico unicelular que vive en el intestino

Más detalles

Diarreas Agudas. Hospital Angeles del Pedregal Dr. Luis Caballero

Diarreas Agudas. Hospital Angeles del Pedregal Dr. Luis Caballero Diarreas Agudas Hospital Angeles del Pedregal Dr. Luis Caballero Definición Disminución de la consistencia usual de las heces, con aumento en frecuencia habitual de evacuaciones. En ocasiones con vómito,

Más detalles

Tema: Género Neisseria

Tema: Género Neisseria Tema: Género Neisseria Neisseria. Denominada así por el médico aleman Albert Neisser, quién describió originalmente el microorganismo responsable de la gonorrea N. gonorrhoeae, gone, semilla"; rhoia, un

Más detalles

AUTOR. Dr. César Velasco Muñoz. Medicina Preventiva y Salud Pública

AUTOR. Dr. César Velasco Muñoz. Medicina Preventiva y Salud Pública Fiebre tifoidea AUTOR. Dr. César Velasco Muñoz. Medicina Preventiva y Salud Pública Es una infección bacteriana aguda causada por una bacteria que recibe el nombre de Salmonella tiphi. La enfermedad que

Más detalles

TOXIINFECCIONES BACTERIANAS I:

TOXIINFECCIONES BACTERIANAS I: TOXIINFECCIONES BACTERIANAS I: SALMONELOSIS Diplomatura de Nutrición ió Humana y Dietética Toxicología Alimentaria Clase 19 Prof: Dr. Javier Egea javier.egea@uam.es Intoxicaciones vs Toxiinfecciones Alimentarias

Más detalles

INFECCIONES POR ROTAVIRUS Y CARGA GLOBAL DE ENFERMEDAD

INFECCIONES POR ROTAVIRUS Y CARGA GLOBAL DE ENFERMEDAD INFECCIONES POR ROTAVIRUS Y CARGA GLOBAL DE ENFERMEDAD Herminio R. Hernández ndez DíazD INFECCIONES POR ROTAVIRUS Los Rotavirus son la causa más frecuente de diarrea, vómitos y/o fiebre en niños. Todo

Más detalles

Promoción de conductas saludables en enfermedades prevalentes de la madre y el niño. Pfsor Dr Juan Alberto Reichenbach

Promoción de conductas saludables en enfermedades prevalentes de la madre y el niño. Pfsor Dr Juan Alberto Reichenbach Promoción de conductas saludables en enfermedades prevalentes de la madre y el niño. Pfsor Dr Juan Alberto Reichenbach Prevención y Tratamiento de la diarrea aguda. 1 Fundamentación La diarrea constituye

Más detalles

Tratamiento de las infecciones más prevalentes en Atención Primaria. Cristina Calvo

Tratamiento de las infecciones más prevalentes en Atención Primaria. Cristina Calvo Tratamiento de las infecciones más prevalentes en Atención Primaria Cristina Calvo Tratamiento de las infecciones más prevalentes en Atención Primaria No existen conflictos de intereses respecto a la presente

Más detalles

Diarrea aguda y diarrea persistente Carlos Bernal Parra Médico Pediatra, Profesor Titular Jubilado, Profesor de Cátedra Universidad de Antioquia

Diarrea aguda y diarrea persistente Carlos Bernal Parra Médico Pediatra, Profesor Titular Jubilado, Profesor de Cátedra Universidad de Antioquia Diarrea aguda y diarrea persistente Carlos Bernal Parra Médico Pediatra, Profesor Titular Jubilado, Profesor de Cátedra Universidad de Antioquia Definiciones Un episodio de diarrea se define como la presencia

Más detalles

INFLUENZA HUMANA A- H1N1

INFLUENZA HUMANA A- H1N1 INFLUENZA HUMANA A- H1N1 INFLUENZA ESTACIONAL QUÉ ES? Infección aguda que resulta de la infección con el virus de influenza. Nos afecta todos los años en otoño e invierno. Existen grupos de personas más

Más detalles

Es la Influenza Aviar una verdadera amenaza para el país?: Aspectos epidemiológicos. Juan Raúl Zegarra Valencia, MV M en C

Es la Influenza Aviar una verdadera amenaza para el país?: Aspectos epidemiológicos. Juan Raúl Zegarra Valencia, MV M en C Es la Influenza Aviar una verdadera amenaza para el país?: Aspectos epidemiológicos Juan Raúl Zegarra Valencia, MV M en C Indice Distribución geográfica y cronológica Impacto económico Factores de riesgo:

Más detalles

Universidad de Buenos Aires, Facultad de Medicina. Departamento de Microbiología, Parasitología e Inmunología. Cátedra 1 Microbiología II

Universidad de Buenos Aires, Facultad de Medicina. Departamento de Microbiología, Parasitología e Inmunología. Cátedra 1 Microbiología II Universidad de Buenos Aires, Facultad de Medicina Departamento de Microbiología, Parasitología e Inmunología Cátedra 1 Microbiología II Teórico 1 Diagnóstico Bacteriológico Cristina Cerquetti ccerquetti@yahoo.com.ar

Más detalles

Reacción adversa a los alimentos

Reacción adversa a los alimentos INTRODUCCIÓN A LAS ALERGIAS ALIMENTARIAS Mª Dolores Pérez Cabrejas Tecnología de los Alimentos Facultad de Veterinaria Universidad de Zaragoza dperez@unizar.es Curso: Alérgenos alimentarios, un factor

Más detalles

Qué son las ETA? Las enfermedades transmitidas por alimentos pueden manifestarse a través de:

Qué son las ETA? Las enfermedades transmitidas por alimentos pueden manifestarse a través de: Qué son las ETA? Las enfermedades transmitidas por alimentos (ETA) son un conjunto de enfermedades que resultan de la ingestión de alimentos y/o agua contaminados en cantidades suficientes como para afectar

Más detalles

HPAI - Influenza aviar altamente patógena

HPAI - Influenza aviar altamente patógena Influenza Aviar (AI) HPAI - Influenza aviar altamente patógena Lista A de la OIE (Enfermedad de declaración obligatoria) Directiva 92/40/CEE del Consejo Real decreto 1025/1993 BOE num.240 LPAI - Influenza

Más detalles

BROTES DE ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR ALIMENTOS (ETA) ANTECEDENTES VIGILANCIA CONTROL FISCALIZACIÓN

BROTES DE ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR ALIMENTOS (ETA) ANTECEDENTES VIGILANCIA CONTROL FISCALIZACIÓN BROTES DE ENFERMEDADES TRANSMITIDAS POR ALIMENTOS (ETA) ANTECEDENTES VIGILANCIA CONTROL FISCALIZACIÓN Secretaría Regional Ministerial de Salud Región de Valparaíso Subsecretaría de Salud Pública Ministerio

Más detalles

CURSO DE MANIPULADOR DE ALIMENTOS

CURSO DE MANIPULADOR DE ALIMENTOS CURSO DE MANIPULADOR DE ALIMENTOS IV CONTAMINACIÓN DE ALIMENTOS JOAQUÍN LEÓN MOLINA Alimento contaminado: El que tiene sustancias tóxicas o microorganismos; Su consumo puede producir una enfermedad. Alimento

Más detalles

ENFERMEDAD POR CLOSTRIDIUM DIFFICILE Búsqueda de un tratamiento efectivo. Carlos Chazarra. Hospital Dr Moliner

ENFERMEDAD POR CLOSTRIDIUM DIFFICILE Búsqueda de un tratamiento efectivo. Carlos Chazarra. Hospital Dr Moliner ENFERMEDAD POR CLOSTRIDIUM DIFFICILE Búsqueda de un tratamiento efectivo Carlos Chazarra. Hospital Dr Moliner Caso clínico Mujer de 40 años consulta por dolor abdominal espático, náuseas, vómitos, diarrea

Más detalles

Introduccion a la Virología Médica. Dra Guadalupe Carballal 2013

Introduccion a la Virología Médica. Dra Guadalupe Carballal 2013 Introduccion a la Virología Médica Dra Guadalupe Carballal 2013 Que es un virus? DEFINICIONES PATÓGENOS INERTES VIRUS ES UN VENENO (Latín) ES UN COMPLEJO MACROMOLECULAR INFORMACIONAL ES UN PROGRAMA VIROIDES

Más detalles

GASTROENTERITIS POR PLESIOMONAS SHIGELLOIDES EN UN NIÑO TRAS UNAS COLONIAS DE VERANO. CASO 636

GASTROENTERITIS POR PLESIOMONAS SHIGELLOIDES EN UN NIÑO TRAS UNAS COLONIAS DE VERANO. CASO 636 GASTROENTERITIS POR PLESIOMONAS SHIGELLOIDES EN UN NIÑO TRAS UNAS COLONIAS DE VERANO. CASO 636 Se trata de un niño de 6 años de edad que acude al pediatra por presentar deposiciones diarreicas de aparición

Más detalles

Diagnóstico de las Enfermedades Gastrointestinales por PCR

Diagnóstico de las Enfermedades Gastrointestinales por PCR Diagnóstico de las Enfermedades Gastrointestinales por PCR M. en C. Roger Ivan Lopez Diaz Responsable del departamento de Biología Molecular Laboratorios Biomédicos de Mérida Generalidades Las enfermedades

Más detalles

ETIOLOGÍA. SINTOMAS CLÍNICOS y LESIONES (I) SINTOMAS CLÍNICOS y LESIONES (II) 03/05/2011

ETIOLOGÍA. SINTOMAS CLÍNICOS y LESIONES (I) SINTOMAS CLÍNICOS y LESIONES (II) 03/05/2011 ENFERMEDADES INFECCIOSAS CURSO 2010-2011. TEMA 58 ILEITIS, DISENTERIA, DIARREA EPIDEMICA PROBLEMAS ENTÉRICOS II (TRANSICIÓN-CEBO) Principales causas infecciosas Bacterianas (infecciones mixtas o individuales)

Más detalles

MAPA CONCEPTUAL INFECCIÓN DE VÍA URINARIA Y EMBARAZO

MAPA CONCEPTUAL INFECCIÓN DE VÍA URINARIA Y EMBARAZO MAPA CONCEPTUAL INFECCIÓN DE VÍA URINARIA Y EMBARAZO INFECCIÓN DE VÍA URINARIA Puede presentarse como Bacteriuria Asintomática Cistitis Uretritis Pielonefritis Aguda Sugiere Sugiere Sugiere Sugiere Con

Más detalles

VÓMITOS Y DIARREA EN LA CONSULTA DEL PEDIATRA: BUSCANDO CAUSAS.

VÓMITOS Y DIARREA EN LA CONSULTA DEL PEDIATRA: BUSCANDO CAUSAS. VÓMITOS Y DIARREA EN LA CONSULTA DEL PEDIATRA: BUSCANDO CAUSAS. 1 Grupo de patología infecciosa de la AEPap Mª Ángeles Suárez Rodríguez. Septiembre de 2014 MOTIVO DE CONSULTA Paciente de 7 años y 10 meses

Más detalles

INFORMACION PRACTICA SOBRE INFLUENZA HUMANA (ORIGEN EN INFLUENZA PORCINA)

INFORMACION PRACTICA SOBRE INFLUENZA HUMANA (ORIGEN EN INFLUENZA PORCINA) INFORMACION PRACTICA SOBRE INFLUENZA HUMANA (ORIGEN EN INFLUENZA PORCINA) Orientación para los trabajadores asociados Preparado por: Claudia Rojas ( Enf Agencia Providencia) -Elisa González (Enf coordinadora

Más detalles

QUÉ SON LOS PROBIÓTICOS? PARA QUÉ SIRVEN?

QUÉ SON LOS PROBIÓTICOS? PARA QUÉ SIRVEN? QUÉ SON LOS PROBIÓTICOS? PARA QUÉ SIRVEN? Los alimentos aportan energía, nutrientes, agua y otros compuestos fundamentales para la vida. Los alimentos que en forma natural o procesada, contienen componentes

Más detalles

ENFERMEDAD DE CROHN. Qué es la enfermedad de crohn?

ENFERMEDAD DE CROHN. Qué es la enfermedad de crohn? ENFERMEDAD DE CROHN Qué es la enfermedad de crohn? La enfermedad de Crohn es un proceso inflamatorio que afecta primariamente al tracto intestinal, aunque puede afectar a cualquier parte del aparato digestivo,

Más detalles

Prevención, Diagnóstico y Tratamiento de la Infección de Vías Urinarias No Complicada en Menores de 18 años en el Primero y Segundo Nivel de Atención

Prevención, Diagnóstico y Tratamiento de la Infección de Vías Urinarias No Complicada en Menores de 18 años en el Primero y Segundo Nivel de Atención Guía de Referencia Rápida Prevención, Diagnóstico y Tratamiento de la Infección de Vías Urinarias No Complicada en Menores de 18 años en el Primero y Segundo Nivel de Atención Guía de Referencia Rápida

Más detalles

Universidad de Cantabria. Inmunizaciones

Universidad de Cantabria. Inmunizaciones Universidad de Cantabria Inmunizaciones Errores frecuentes Las vacunas no son compatibles. Una serie de vacunaciones interrumpida debe volverse a iniciar. Las enfermedades agudas leves obligan a retrasar

Más detalles

Helicobacter Pylori. Alberto Jesús Cordero Díaz. C. S. Contrueces

Helicobacter Pylori. Alberto Jesús Cordero Díaz. C. S. Contrueces Helicobacter Pylori Alberto Jesús Cordero Díaz C. S. Contrueces Motivo de la presentación Estructura Introducción Características microbiológicas Epidemiología Factores de riesgo de infección Enfermedades

Más detalles

LEVADURAS DE INTERÉS MÉDICO PRUEBAS DE IDENTIFICACIÓN

LEVADURAS DE INTERÉS MÉDICO PRUEBAS DE IDENTIFICACIÓN LEVADURAS DE INTERÉS MÉDICO PRUEBAS DE IDENTIFICACIÓN Levaduras de Importancia Médica Levaduras del género Candida Levaduras del género Cryptococcus Levaduras del género Malassezia Levaduras del género

Más detalles

Vigilancia de laboratorio de Campylobacter spp. Chile,

Vigilancia de laboratorio de Campylobacter spp. Chile, 1 Vol. 4, No. 1, Enero 2014. Vigilancia de laboratorio de Campylobacter spp. Chile, 2005 2013. 1. Antecedentes Campylobacter es una de las principales causas de infecciones zoonóticas entéricas considerada

Más detalles

Prof. Lic. Edgardo Lugones

Prof. Lic. Edgardo Lugones Prof. Lic. Edgardo Lugones Gastritis Es la inflamación de la mucosa gástrica. Se clasifica en 3 tipos: Aguda Erosiva Crónica GASTRITIS AGUDA Proceso inflamatorio de la mucosa Edema. Atrofia e infiltración

Más detalles

Lácteos Centro de Investigaciones Tecnológicas de la Industria Láctea. Calidad bacteriológica de la leche cruda. Salmonella spp

Lácteos Centro de Investigaciones Tecnológicas de la Industria Láctea. Calidad bacteriológica de la leche cruda. Salmonella spp Lácteos Centro de Investigaciones Tecnológicas de la Industria Láctea Calidad bacteriológica de la leche cruda Salmonella spp » UNA BACTERIA PATÓGENA» Características del microorganismo: Salmonella es

Más detalles

SEGURIDAD DE LOS ALIMENTOS VEGETALES

SEGURIDAD DE LOS ALIMENTOS VEGETALES SEGURIDAD DE LOS ALIMENTOS VEGETALES Antonio Gálvez del Postigo Cargo: Director del Dpto de Ciencias de la Salud Institución: Universidad de Jaén www.jornadasaludinvestiga.es Riesgos de tipo microbiológico

Más detalles

SARAMPIÓN Y RUBEOLA DR. MARCOS DELFINO PROF. ADJ. CLÍNICA PEDIÁTRICA CURSO VACUNADORES 2016

SARAMPIÓN Y RUBEOLA DR. MARCOS DELFINO PROF. ADJ. CLÍNICA PEDIÁTRICA CURSO VACUNADORES 2016 SARAMPIÓN Y RUBEOLA DR. MARCOS DELFINO PROF. ADJ. CLÍNICA PEDIÁTRICA CURSO VACUNADORES 2016 SARAMPIÓN enfermedad exantemática vírica de distribución universal alta tasa de morbilidad y mortalidad enfermedad

Más detalles

Hoja Informativa sobre las Enfermedades Transmitidas por Alimentos

Hoja Informativa sobre las Enfermedades Transmitidas por Alimentos Hoja Informativa sobre las Enfermedades Transmitidas por Alimentos HS02-036B (2-08) Perspectiva General Las enfermedades contagiosas transmitidas por alimentos o bebidas constituyen un problema común,

Más detalles

Biorregulador intestinal. Enterococcus faecium con vitaminas A y K 3 para el mantenimiento y reconstitución de la flora intestinal del perro

Biorregulador intestinal. Enterococcus faecium con vitaminas A y K 3 para el mantenimiento y reconstitución de la flora intestinal del perro Biorregulador intestinal Enterococcus faecium con vitaminas A y K 3 para el mantenimiento y reconstitución de la flora intestinal del perro La flora intestinal: una barrera de protección Disbiosis: cuando

Más detalles

TEMA 26. GÉNEROS CORYNEBACTERIUM, LISTERIA Y BACILLUS.

TEMA 26. GÉNEROS CORYNEBACTERIUM, LISTERIA Y BACILLUS. TEMA 26. GÉNEROS CORYNEBACTERIUM, LISTERIA Y BACILLUS. GÉNERO CORYNEBACTERIUM Agrupa a bacilos grampositivos, que suelen agruparse en empalizada, X, Y (letras chinas). Son inmóviles, no esporulados, aerobios

Más detalles

2. La Influenza A/H1N1

2. La Influenza A/H1N1 2. La Influenza A/H1N1 Haemagglutinin (HA) Influenza Virus Neuraminidase (NA) El gráfico representa una partícula viral completa del virus (virión) de influenza. El virus posee una envoltura externa que

Más detalles

realidad en niños y adolescentes

realidad en niños y adolescentes Helicobacter Pylori: : su realidad en niños y adolescentes Dr: Guillermo Venegas V Gastroenterólogo Infantil Dra: : Cecilia León Ibáñez Residente Becario Pediatría INTRODUCCIÓN: Hp es el patógeno más frecuente

Más detalles

Presentación de un caso

Presentación de un caso Diarrea bacteriana La diarrea bacteriana transmitida por los alimentos es una amenaza emergente para la salud que puede atribuirse al aumento del consumo de verduras y frutas frescas, la producción de

Más detalles

X-Plain La enfermedad de Crohn Sumario

X-Plain La enfermedad de Crohn Sumario X-Plain La enfermedad de Crohn Sumario La enfermedad de Crohn es una de las dos enfermedades intestinales inflamatorias, o EII, más comunes. La otra es la colitis ulcerosa. se digieren aún más y se absorben

Más detalles

Fiebre Amarilla. Dr. Fernando Arrieta

Fiebre Amarilla. Dr. Fernando Arrieta Fiebre Amarilla Dr. Fernando Arrieta Dpto. InmunizacionesCHLA EP Fiebre Amarilla: Es una zoonosis de etiología viral aguda, con alta transmisibilidad bld den presencia de personas susceptibles y mosquitos

Más detalles

1. Conceptos de infectología

1. Conceptos de infectología UNIVERSIDAD DE CHILE FACULTAD DE CIENCIAS VETERINARIAS Y PECUARIAS DEPARTAMENTO DE MEDICINA PREVENTIVA 1. Conceptos de infectología Características de los agentes patógenos 1. Conceptos de infectología.

Más detalles

Clostridium perfringens

Clostridium perfringens UNIVERSIDAD AUTÓNOMA DEL ESTADO DE MÉXICO FACULTAD DE MEDICINA LICENCIATURA EN MÉDICO CIRUJANO UNIDAD DE APRENDIZAJE: AGENTES BIOLÓGICOS TÍTULO DE LA MATERIAL DIDÁCTICO: Clostridium perfringens Responsable

Más detalles

HIGIENE ALIMENTARIA Y MANIPULACIÓN DE ALIMENTOS

HIGIENE ALIMENTARIA Y MANIPULACIÓN DE ALIMENTOS APARTADO 10: Alimentación y salud: Riesgos para la salud derivados de una incorrecta manipulación de alimentos. Conceptos y tipos de enfermedades transmitidas por alimentos. Responsabilidad de la empresa

Más detalles

LAS CINCO CLAVES PARA LA INOCUIDAD DE LOS ALIMENTOS

LAS CINCO CLAVES PARA LA INOCUIDAD DE LOS ALIMENTOS LAS CINCO CLAVES PARA LA INOCUIDAD DE LOS ALIMENTOS INOCUIDAD: que no provoquen daños a la salud del consumidor. MAS DE 200 ENFEREMEDADES CONOCIDAS SE TRANSMITEN A TRAVEZ DE LOS ALIMENTOS Se ha calculado

Más detalles

LA NUEVA BIOTECNOLOGÍA

LA NUEVA BIOTECNOLOGÍA LA NUEVA BIOTECNOLOGÍA Ingeniería genética: técnicas que permiten manipular la información genética de un ser vivo. TECNOLOGÍA TRADICIONAL DEL ADN RECOMBINANTE CLONACIÓN DE GENES: Obtención de muchas copias

Más detalles

Azúcares de la dieta

Azúcares de la dieta Azúcares de la dieta Ingresan como poli, mono o disacáridos (el principal polisacárido de la dieta humana es el almidón) Enzimas salivares y pancreáticos y de la leche materna (amilasas) HIDRÓLISIS Disacáridos

Más detalles

Cefalosporinas Indicaciones y Contraindicaciones

Cefalosporinas Indicaciones y Contraindicaciones Cefalosporinas Indicaciones y Contraindicaciones Dra. Ma. Consuelo Rojas Cefalosporinas Sustancias químicas producidas por una especie de hongo cephalosporium acremonium. Son betalactámicos Químicamente

Más detalles

Full version is >>> HERE <<<

Full version is >>> HERE <<< Full version is >>> HERE http://pdfo.org/vaginosis/pdx/palo1236/ Tags: descargar el libro el cielo es real gratis : 70869

Más detalles

INSTRUCTIVO PARA MAESTROS Y MAESTRAS

INSTRUCTIVO PARA MAESTROS Y MAESTRAS INSTRUCTIVO PARA MAESTROS Y MAESTRAS PREVENCIÓN DE INFLUENZA AVIAR Y PANDÉMICA Para mayor información, llame al Logo Logo Logo Este documento corresponde a un esfuerzo para la prevención de la Influenza

Más detalles

Enfermedades infecciosas de riesgo potencial para el viajero

Enfermedades infecciosas de riesgo potencial para el viajero Enfermedades infecciosas de riesgo potencial para el viajero Criterios de selección de enfermedades infecciosas: Tienen una prevalencia mundial o regional suficientemente alta para constituir un riesgo

Más detalles

Eni* Tabletas e Inyectable. Ciprofloxacino

Eni* Tabletas e Inyectable. Ciprofloxacino Tabletas e Inyectable Ciprofloxacino Descripción Es ciprofloxacino, la fluoroquinolona bactericida potente, con amplio espectro antibacteriano que incluye grampositivos y gramnegativos. Tiene alta eficacia

Más detalles

Enfermedad. reumatoidea. Dra. Rosana Nakutny

Enfermedad. reumatoidea. Dra. Rosana Nakutny Enfermedad periodontal y artritis reumatoidea Dra. Rosana Nakutny MICROBIOMA El término microbioma fue acuñado hace una década e implica la totalidad de los microbios (comensales y patógenos), sus genomas

Más detalles

FLORA NORMAL. ORAL Y T.R.A. Streptococcus spp. Número de bacterias por g de tejido o líquido o por cm 2 de superficie de piel

FLORA NORMAL. ORAL Y T.R.A. Streptococcus spp. Número de bacterias por g de tejido o líquido o por cm 2 de superficie de piel FLORA NORMAL Número de bacterias por g de tejido o líquido o por cm 2 de superficie de piel PIEL Staphylococcus epidermidis Staphylococcus aureus Micrococcus luteus Corynebacterium spp. ORAL Y T.R.A. Streptococcus

Más detalles

MICROBIOLOGÍA DE LAS IAAS. Dra. M Luisa Rioseco Z IAAS Hospital Puerto Montt Noviembre 2012

MICROBIOLOGÍA DE LAS IAAS. Dra. M Luisa Rioseco Z IAAS Hospital Puerto Montt Noviembre 2012 MICROBIOLOGÍA DE LAS IAAS Dra. M Luisa Rioseco Z IAAS Hospital Puerto Montt Noviembre 2012 Principales agentes bacterianos en IAAS Staphylococcus aureus Staphylococcus coagulasa negativo Enterococcus sp

Más detalles

Diarrea. Suelen ser un síntoma de infección que pueden estar ocasionadas por diversos organismos, que suelen estar en los alimentos o en el agua.

Diarrea. Suelen ser un síntoma de infección que pueden estar ocasionadas por diversos organismos, que suelen estar en los alimentos o en el agua. Diarrea La diarrea es una enfermedad de origen infeccioso que se caracteriza por aumento en la cantidad de deposiciones o cambio de las mismas volviéndolas mas liquidas que van acompañadas de nauseas o

Más detalles

Patogenicidad Bacteriana

Patogenicidad Bacteriana Patogenicidad Bacteriana PATOGENICIDAD BACTERIANA Es la capacidad de las bacterias para causar daño en el hospedero. Se relaciona con la virulencia del organismo y la resistencia del hospedero. VIRULENCIA

Más detalles

El sistema inmune y las vacunas

El sistema inmune y las vacunas SESIÓN DE INFORMACIÓN SOBRE VACUNAS, Santiago, Chile 7 de mayo 9 mayo, 2014 El sistema inmune y las vacunas Dra. Juanita Zamorano R Pediatra- Infectóloga jzamorano@uandes.cl 1 Jenner: En 1796 inicia la

Más detalles

Roberto Garmarski Ligia González Matías Manzotti Rossana Apaza ENFERMEDAD DIARREICA AGUDA ENFERMEDADES PARASITARIAS

Roberto Garmarski Ligia González Matías Manzotti Rossana Apaza ENFERMEDAD DIARREICA AGUDA ENFERMEDADES PARASITARIAS Roberto Garmarski Ligia González Matías Manzotti Rossana Apaza ENFERMEDAD DIARREICA AGUDA ENFERMEDADES PARASITARIAS ENFERMEDAD DIARREÍCA Ò La diarrea es con frecuencia una queja subjetiva y varía con cada

Más detalles

Situación Epidemiológica de Cólera.

Situación Epidemiológica de Cólera. Situación Epidemiológica de Cólera. Para: Todas las Unidades de Vigilancia Epidemiológica del país y los Centros Estatales de Enlace para el Reglamento Sanitario Internacional. Estimados epidemiólogos,

Más detalles

Barcelona, 15 de octubre de Ana I. Martínez Mateo SG Vigilància I Resposta a Emergències de Salut Pública Agència de Salut Pública de Catalunya

Barcelona, 15 de octubre de Ana I. Martínez Mateo SG Vigilància I Resposta a Emergències de Salut Pública Agència de Salut Pública de Catalunya Barcelona, 15 de octubre de 2015 Ana I. Martínez Mateo SG Vigilància I Resposta a Emergències de Salut Pública Agència de Salut Pública de Catalunya GRIPE AVIAR Enfermedad infecciosa de las aves, producida

Más detalles

ENFERMEDAD INFLAMATORIA INTESTINAL

ENFERMEDAD INFLAMATORIA INTESTINAL ENFERMEDAD INFLAMATORIA INTESTINAL Laenfermedad inflamatoria intestinal (EII)es el término designado a un grupo de enfermedades crónicas del tubo digestivo, de causa desconocida, y que fundamentalmente

Más detalles

IX JORNADAS SOBRE E.I.I. EN SEVILLA (Enf. de Crohn y Colitis Ulcerosa) Sevilla 28 de noviembre del 2007

IX JORNADAS SOBRE E.I.I. EN SEVILLA (Enf. de Crohn y Colitis Ulcerosa) Sevilla 28 de noviembre del 2007 DEFINICIÓN DE GRUPOS DE PACIENTES Dr. Javier Romero Vázquez Hospital Universitario Virgen Macarena Sevilla INTRODUCCIÓN La Enf. de Crhon y la Colitis Ulcerosa son enfermedades inflamatorias intestinales

Más detalles

Qué son los probióticos?

Qué son los probióticos? Qué son los probióticos? La palabra probiótico se deriva del griego que significa para la vida. La definición actual aceptada por la Organización Mundial de la Salud (OMS) es: Los probióticos son suplementos

Más detalles

INFLUENZA AVIAR SERVICIO DE GANADERIA - NEGOCIADO DE EPIZOOTIOLOGIA

INFLUENZA AVIAR SERVICIO DE GANADERIA - NEGOCIADO DE EPIZOOTIOLOGIA INFLUENZA AVIAR INFLUENZA AVIAR PESTE AVIAR (Fowl disease) GRIPE AVIAR (Grippe bird) Enfermedad viral altamente contagiosa, de las aves, que produce lesiones necróticas, hemorrágicas o inflamatorias en

Más detalles

Additional details >>> HERE <<<

Additional details >>> HERE <<< Additional details >>> HERE http://surialink.com/vaginosis/pdf Tags: 39199 how do you alto

Más detalles

TEMA 41.- DIARREA AGUDA DEL LACTANTE

TEMA 41.- DIARREA AGUDA DEL LACTANTE TEMA 41.- DIARREA AGUDA DEL LACTANTE Conceptos Factores predisponentes y determinantes Fisiopatología Manifestaciones clínicas Complicaciones Profilaxis Asistencia de enfermería DIARREA AGUDA DEL LACTANTE

Más detalles

Mycobacterium avium subsp. paratuberculosis

Mycobacterium avium subsp. paratuberculosis Mycobacterium avium subsp. paratuberculosis Fecha del documento: Enero 2002 1.- INTRODUCCIÓN La familia Mycobacteriaceae, aunque sólo está constituida por el género Mycobacterium, incluye numerosas especies,

Más detalles

QUÉ ES EL SÍNDROME URÉMICO HEMOLÍTICO O SUH?

QUÉ ES EL SÍNDROME URÉMICO HEMOLÍTICO O SUH? EN TODO ESTÁS VOS QUÉ ES EL SÍNDROME URÉMICO HEMOLÍTICO O SUH? El Síndrome Urémico Hemolítico (SUH) es una enfermedad transmitida por la ingestión de alimentos contaminados por una bacteria llamada Escherichia

Más detalles

Enfermedad de Newcastle

Enfermedad de Newcastle Enfermedad de Newcastle Autor: Gerencia División Aves IASA- Sección Técnica. Fecha de Publicación: 12/08/2008 La enfermedad de Newcastle es considerada como uno de los procesos patológicos con mayor impacto

Más detalles

Full version is >>> HERE <<<

Full version is >>> HERE <<< Full version is >>> HERE http://dbvir.com/vaginosis/pdx/palo3921/ Tags: download free ebook

Más detalles

Caso. Paciente de 1 año sexo masculino. Consulta por fiebre y deshidratación. Presenta fiebre, diarrea, emesis y oliguria de dos dias de evolución.

Caso. Paciente de 1 año sexo masculino. Consulta por fiebre y deshidratación. Presenta fiebre, diarrea, emesis y oliguria de dos dias de evolución. DIARREAS VIRALES Caso Paciente de 1 año sexo masculino. Consulta por fiebre y deshidratación. Presenta fiebre, diarrea, emesis y oliguria de dos dias de evolución. 39.5 ºC, taquicardia ligera. Presenta

Más detalles

La varicela PETROLEROS ASOCIADOS S.A. RIESGOS DE SALUD PUBLICA

La varicela PETROLEROS ASOCIADOS S.A. RIESGOS DE SALUD PUBLICA La varicela PETROLEROS ASOCIADOS S.A. RIESGOS DE SALUD PUBLICA VARICELA Definición: La varicela es una enfermedad infecciosa causada por un virus llamado Varicela zoster (VVZ). Cuando se produce la reactivación

Más detalles

Capítulo 6 Enfermedades oftalmológicas

Capítulo 6 Enfermedades oftalmológicas Capítulo Enfermedades oftalmológicas.01 Conjuntivitis.01.1 Conjuntivitis, alérgica.01.2 Conjuntivitis, bacteriana.01.3 Conjuntivitis, viral y viral epidémica.02 Conjuntivitis del recién nacido (oftalmía

Más detalles