Antonio Merchán Herrera Jefe de Servicio de Cardiologia H. Infanta Cristina Badajoz. Seminario Hospitalario CHUB. junio 2014

Tamaño: px
Comenzar la demostración a partir de la página:

Download "Antonio Merchán Herrera Jefe de Servicio de Cardiologia H. Infanta Cristina Badajoz. Seminario Hospitalario CHUB. junio 2014"

Transcripción

1 Denervación Simpática Renal en pacientes con HTA Antonio Merchán Herrera Jefe de Servicio de Cardiologia H. Infanta Cristina Badajoz

2

3

4

5

6

7

8

9

10 Definition of Resistant Hypertension JNC7 definition: failure to achieve BP control when patient adheres to maximum tolerated doses of 3+ anti-hypertensive drugs or controlled on 4 anti-hypertensive agents Uncontrolled hypertension includes everyone who lacks BP control on treatment (includes people on inadequate ate Tx, poor adherence, ence undetected 2ndary HTN, etc.) Sarafidis et al. JACC. 2008;52:

11

12 Actividad del nervio Simpático Renal eferente: El riñón como receptor de las del sistema simpático. las señales Nervios Renales Eferentes Liberación de Renina activación sistema RAAS Retención de Sodio Flujo sanguíneo renal 12

13 Nervios Renales Simpáticos Aferentes: El Riñón como Orígen de la conducción Simpática central Vasoconstricción Atherosclerosis Insulino Resistencia Apnea del sueño Nervios Renales Aferentes Hipertrofia Arritmia Consumo oxígeno Liberación de renina activación RAAS Retención de Sodio flujo sanguíneo renal 13

14

15

16

17 La anatomía de los nervios renales permite un acceso mediante catéter Técnica intervencionista estándar. 4-6 tratamientos de 2 min de duración por arteria Generador de RF específico Automático Low-power Algoritmos de seguridad incorporados In the United States: Caution: Investigational Device. Limited by U.S. law to investigational use. 17

18 Symplicity Catheter: The Symplicity Catheter is specifically designed for safe endovascular application in the renal artery. Key features include: 6F compatible Ergonomic controls for rotation and articulation Self-orienting tip for confident, atraumatic vessel wall contact

19 Symplicity Generator: The generator is fully automated, t allowing the clinician i i to focus on the procedure rather than the equipment. Key features include: Automatically controls each radiofrequency energy delivery Hands-free pedal activation Compact and light weight Built-in in control mechanisms maximize safety: Temperature and impedance monitoring protect against excess energy delivery

20

21 Vessix Renal Denervation System

22 VALIDACIÓN DE LA FISIOLOGÍA 22

23 Constatación Actividad sistema simpático central Actividad nervio Simpático muscular (MSNA) Actividad nervio Simpatico renal spillover norepinefrina 23

24 Reducción de la contribución Renal al Sist.Simpático central: MSNA en paciente con HTA refractaria * Hombre de 59 años con 7 fármacos para HTA MSNA BP (burst/min) (mmhg) Basal /107 1 mes 41 (-27%) 141/90 (-20/-17) 12 meses 19 (-66%) 127/81 (-34/-26) * Improvement in cardiac baroreflex sensitivity after renal denervation ( msec/mmhg) Schlaich et al. NEJM. 2009; 36(9):

25 Constatación: cambios relacionados en la fisiología i subyacente Basal 1 mes PA en consulta (mmhg) 161/ /90 spillover NE renal (ng/min) - riñon izquierdo % - riñon derecho % Spillover NE corporal total (ng/min) % Renina plasma (μg/l/hr) % Flujo Plasma Renal (ml/min) % LV Mass (cmri) dropped 7% (from 78.8 to 73.1 g/m 2 ) from baseline to 12 months Schlaich et al. NEJM. 2009; 36(9):

26 Spillover de Norepinefrina renal: 10 casos Media total t renal diseminación i ió Norepinefrina i 47%, p= (95% CI: 28 65%) Media total corporal diseminación NE 28%, p=0.043 (95% CI: 4 52%) Caso ejemplo: izq: 75 % reducción dcho: 85 % reducción Esler et al. J Htn. 2009;27(suppl 27( 4):s167. Schlaich et al. J Htn. 2009;27(suppl 4):s

27

28 Evaluación clínica por fases: First-in-Man Symplicity HTN-1 Series of Pilot studies Symplicity HTN-2 EU/AU Randomized Clinical Trial USA Symplicity HTN-3 US Randomized Clinical Trial (upcoming) EU/AU Other Areas of Research: Insulin Resistance, HF/Cardiorenal, Sleep Apnea, More 28

29 Symplicity HTN-1 Lancet. 2009;373: Grupo inicial Reportado en the Lancet, 2009: -First-in-man, no-randomizado -grupo de 45 pacientes con HTN refractaria (SBP 160 mmhg on 3 fármacos anti-htn, incluyendo un diurético; egfr 45 ml/min) - Datos de 12 meses \ Grupo ampliado ado This Report (Symplicity HTN-1): Sievert et al. European Society of Cardiology Ampliación grupo de pacientes (n=153) -Seguimiento 24 meses Hypertension. May 2011;57:

30 Características basales de los pacientes Demografía edad (años) 57 ± 11 género (% mujeres) 39% Raza(% no-caucasianos) 5% Co-morbilidad Diabetes Mellitus II (%) 31% CAD (%) 22% Hiperlipidemia (%) 68% egfr (ml/min/1.73m 2 ) 83 ± 20 Presión Sanguínea BP basal (mmhg) 176/98 ± 17/15 Nº de fármacos anti-htn (promedio) 5.0 ± 1.4 ACE/ARB (%) 90% Beta-bloqueantes (%) 82% Bloqueantes canal Ca (%) 75% Vasodilatadores (%) 19% Diurético (%) 95% Spironolactona (%) 21% Sievert et al. European Society of Cardiology

31 Detalles del procedimiento 38 minutos, tiempo de procedimiento medio media de 4 ablaciones por arteria Nárcoticos y sedantes IV para el manejo del dolor durante la liberación ió de energía RF Malfuncionamiento del catéter o del generador: ningún caso descrito. Ninguna complicación mayor Complicaciones menores, 4/153 (97% de éxito): 1 disección de la arteria renal durante el manejo del catéter (previa a la descarga de RF), tratada con un stent y sin ninguna secuela 3 complicaciones del punto de acceso, tratadas sin consiguiente secuela (catéter 8F). Sievert et al. European Society of Cardiology

32 Eficacia a largo plazo 81 pacientes con seguimiento i renal a 6 meses: (CTA, MRA, o Duplex) Ninguna anormalidad vascular en ninguno de los puntos tratados con RF Una progresión de una estenosis preexistente no relacionada con el tratamiento de RF (se puso stent sin ninguna secuela) 2 muertes durante el periodo de seguimiento; ninguna de ellas relacionadas con el dispositivo o la terapia Ninguna alteración ortostática o electrolítica Ningún cambio en la función renal ( egfr) 12 Meses: -2.9 ml/min/1.73m 2 (n.s.) Sievert et al. European Society of Cardiology

33 Reducción de la Presión Arterial SIGNIFICATIVA y SOSTENIDA 10 Systolic Diastolic Cambios PA (mmhg) M (n=138) 3 M (n=135) 6 M (n=86) 12 M (n=64) 18 M (n=36) 24 M (n=18) Sievert et al. European Society of Cardiology

34 Distribucion de la PA sistólica en consulta 32% 65% 3% 13% 6% 180 mmhg 22% 28% 56% 38% 39% Basal (n=150) 12 Meses (n=64) 24 Meses (n=18) mmhg mmhg Hypertension. May 2011;57:

35 Predictores basales de mayor respuesta en la reducción de la TA sistólica Análisis multivariado: Dos predictores independientes Más alta presión arterial Sistólica Uso de agentes simpatolíticos centrales

36 Symplicity HTN-2 Lancet. 2010;376: Objetivo: demostrar la efectividad de la técnica de denervación renal vía catéter, para reducir la Presión Arterial en pacientes con hipertensión no controlada en un ensayo clínico prospectivo, p randomizado y controlado. Pacientes: 106 pacientes randomizados 1:1 para tratamiento de denervación renal vs. control centros: 24 centros en Europa, Australia, y Nueva Zelanda (67% eran centros de hipertensión de excelencia) Symplicity HTN-2 Investigators. Lancet. 2010;376:

37 Symplicity HTN-2 Trial Criterios de Inclusión: PA basal en consulta 160 mmhg ( 150 mmhg con diabetes mellitus tipo II) Medicación formada por 3 o más fármacos anti-hta Edad años Criterios de exclusión: Anormalidades renales significativas: Hemodinámicamente o anatómicamente, o intervención renal previa egfr < 45 ml/min/1.73m /1 2 (fórmula MDRD) Diabetes mellitus tipo I Contraindicación para MRI Estenosis válvula l cardíaca, donde d la reducción de la presión arterial podría ser peligrosa MI, angina inestable, o CVA en los 6 meses anteriores. Symplicity HTN-2 Investigators. Lancet. 2010;376:

38 Reparto pacientes Evaluados elegibles (n=190) Screening Excluidos antes de la randomización (n=84) PA<160 después de 2 semanas de escogerlos (n=36; 19%) Anatomía no adecuada (n=30; 16%) Declinación a participar (n=10; 5%) Otros criterios de exclusión descubiertos tras el consentimiento i t (n=8; 4%) Randomizados (n=106) Allocatio n Follow-up RDN (n=52) No hicieron visita de seguimiento a 6 m (n = 3) Razones: retiro consentimiento (n=1) no acudieron a la visita (n=2) Control (n = 54) No hicieron visita de seguimiento a 6 m(n = 3) Razoness: retiro consentimiento (n=2) No acudieron a seguimiento (n=1) Analysis Analizados (n = 49) Analizados (n = 51) Symplicity HTN-2 Investigators. Lancet. 2010;376:

39 Características basales RDN (n=52) Control (n=54) p-value Presión arterial sistólica basal (mmhg) 178 ± ± Presión arterial diástolica basal (mmhg) 97 ± ± Edad 58 ± ± Género (% mujeres) 35% 50% Raza (% Caucasianos) 98% 96% >0.99 BMI (kg/m 2 ) 31 ± 5 31 ± Diabetes tipo II 40% 28% Enfermedad arterial coronaria 19% 7% 0.09 Hipercolesterolemia 52% 52% >0.99 egfr (MDRD, ml/min/1.73m 2 ) 77 ± ± egfr (% pacientes) 21% 11% 0.19 Creatinina en suero (mg/dl) 1.0 ± ± Ratio Urina Alb/Creat (mg/g) 128 ± ± Cistatina C (mg/l) 0.9 ± ± Frecuencia cardíaca (bpm) 75 ± ± n=42 for RDN and n=43 for Control, Wilcoxon rank-sum test for two independent samples used for between-group comparisons of UACR n=39 for RDN and n=42 for Control Symplicity HTN-2 Investigators. Lancet. 2010;376:

40 Medicaciones basales RDN Control (n=52) (n=54) p-value Nº de medicaciones anti-hta 5.2 ± ± % pacientes con HTA meds >5 años 71% 78% 0.51 % pacientes con 5 medications 67% 57% 0.32 % pacientes con tipo de fármaco: ACEi/ARB 96% 94% >0.99 inhibidor directo de la renina 15% 19% bloqueante Beta-adrenérgico 83% 69% 0.12 bloqueantes del canal del calcio 79% 83% 0.62 Diurético 89% 91% 0.76 antagonista Aldosterona 17% 17% >0.99 Vasodilatadores 15% 17% >0.99 bloqueante Alpha-1 adrenérgico 33% 19% 0.12 simpaticolíticos de acción central 52% 52% >0.99 Symplicity HTN-2 Investigators. Lancet. 2010;376:

41 Resultados principales: p PA en consulta a los 6 meses de basal A 6 Meses (mmhg) RDN (n=49) Sistolica Diastolica Control (n=51) 1 0 Sistolica Diastolica 33/11 mmhg Diferencia entre RDN y Control (p<0.0001) 84% de los pacientes en RDN tuvieron 10 mmhg de reducción en la PA basal 10% de los pacientes en RDN no tuvieron reducción de la PA basal Symplicity HTN-2 Investigators. Lancet. 2010;376:

42 Cambios PA en el tiempo,en consulta RDN 0 desde basal -50 (mmhg) 1M 3M 6M Systolic p< for between-group comparisons p=0.002 for between-group comparisons p=0.005 for between-group comparisons Two-way repeated measures ANOVA, p=0.001 Control desde basal (mmhg) Systolic -30 Diastolic Symplicity HTN-2 Investigators. Lancet. 2010;376:

43 Cambios en la medicación ió A pesar de la guía del protocolo de mantener las medicaciones, se requirieron algunos cambios: RDN (n=49) Control (n=51) Valor-P # disminución dosis (%) 10 (20%) 3 (6%) 0.04 # incremento de dosis (%) 4(8%) 6 (12%) Si se eliminan los pacientes que sufrieron un incremento de medicación: Denervación Renal Reducción de 31/12 ± 22/11 mmhg (p< para PA sist y PA diast) Control cambio de 0/-1 ± 20/10 mmhg (p=0.90 & p=0.61,para para PA sist y PA diast respectivamente) Symplicity HTN-2 Investigators. Lancet. 2010;376:

44 Distribucion de la PA sistólica en consulta 39% 6% 12% 35% 45% 180 mmhg 43% mmhg 31% 51% 61% 39% 18% 10% 4% 6% RDN Basal RDN 6 Meses Control Basal Control 6 Meses mmhg < 140 mmhg Symplicity HTN-2 Investigators. Lancet. 2010;376:

45 Presión arterial a las 24h en casa/ambulatoriaambulatoria Home BP Change BP Change (mmhg) (mmhg ) Systolic Diastolic Diastolic 24-h ABPM: Systolic Analisis on technically sufficient (>70% of readings) paired baseline and 6-month RDN (n=20): -11/-7 mmhg (SD 15/11; p=0.006 SBP change, p=0.014 for DBP change) Control (n=25): -3/ -1 mmhg (SD 19/12; p=0.51 for systolic, p=0.75 for diastolic) Symplicity HTN-2 Investigators. Lancet. 2010;376:

46 Eficacia del procedimiento Ningún evento adverso significativo relacionado con el dispositivo i i o el procedimiento i (n=52) Complicaciones menores: 1 pseudoaneurisma de la art.femoral tratado mediante compresión manual 1 caida de la PA post-procedimiento corregida con una disminución de medicación ió 1 infección trato urinario 1 hospitalización prolongada para evaluar parestesias 1 dolor de espalda tratado con medic para dolor y resuelto al mes. Imágenes renales a los 6 meses (n=43) Ninguna anormalidad ld dvascular 1 MRA indicó posible progresión de una estenosis pre existente no relacionada con el tratamiento de RF Symplicity HTN-2 Investigators. Lancet. 2010;376:

47 Función renal Δ función renal (basal - 6M) RDN Media ± SD (n) Control Media ± SD (n) Diferencia (95% CI) Valor-p egfr (MDRD) (ml/min/1.73m 2 ) 0 ± 11 (49) 1 ± 12 (51) -1 (-5, 4) 0.76 Creatinina en suero (mg/dl) 0.0 ± 0.2 (49) 0.0 ± 0.1 (51) 0.0 (-0.1, 0.1) 0.66 Cistatina-C ti C ± ± (mg/l) (37) (40) (-0.0, 0.1) 0.31 Symplicity HTN-2 Investigators. Lancet. 2010;376:

48 Otros controles Combinación de eventos CV RDN (n=49) Control (n=51) Evento hipertensivo no relacionado con no cumplir con la medicación 3 2 Otros eventos CV 0 0 Otros eventos serios Ataque isquémico i pasajero 1 2 Evento hipertensivo tras detener bruscamente la clonidina 1 0 Episodio hipotensión que resultó en disminución de fármacos 1 0 Stent coronario por angina 1 1 Nausea/edema temporal 1 0 Symplicity HTN-2 Investigators. Lancet. 2010;376:

49 Conclusiones de THE LANCET La denervación renal, realizada en un ensayo multicéntrico y randomizado, en pacientes con hipertensión refractaria, dió como resultado reducciones significativas en la PA. La magnitud de la reducción de la PA previene el desarrollo de enfermedades relacionadas con la HTA y la mortalidad Esta técnica se aplicó sin complicaciones mayores. Esta novedosa terapia, basada en la patofisiología de la hipertensión esencial, confirma la relevancia crucial de los nervios renales en el mantenimiento de la PA en pacientes hipertensos. La denervación renal es beneficiosa para los pacientes con hipertensión esencial resistentes al tratamiento, Symplicity HTN-2 Investigators. Lancet. 2010;376:

50

51 Análisis Coste Efectividad de la RDN con el sistema Simplicity Beneficio económico RDN con Symplicity: Estrategia detratamientocoste efectiva El ratio coste efectividad incremental (RCEI) a lo largo de la vida de la RDN realizada con el sistema Symplicity fue de 3.071$ por año de vida ajustado por calidad (AVAC) *Los RCEI por debajo de unos euros / AVAC se consideran rentables, por lo que el Sistema de Salud debería mostrarse favorable a incorporar esta terapia dentro de su prestación sanitaria

52

53

54 For Full Details, Please Go to Bhatt DL, Kandzari DE, O Neill WW, et al...bakris GL. N Engl J Med

55 Participating Sites MetroHealth Cleveland, OH Morristown St. Joseph UH Case Memorial Mercy Oakland Cleveland, OH Morristown, NJ Brigham & Women s Pontiac, MI U of Michigan Harper Boston, MA Providence Virginia Ann Arbor, MI St. Joseph Detroit, MI Lahey Clinic Southfield, MI Commonweath U VA Boston Mercy Burlington, MA West Roxbury, MA Richmond, VA Fletcher Allen Ypsilanti, MI South Burlington, VT U of Connecticut U of Virginia Farmington, CT Charlottesville, VA U of Mass Montefiore Providence Worcester, MA Bronx, NY Spokane, WA Abbott Northwestern SUNY U of Pitt Minneapolis, MN Brooklyn, NY Pittsburg, PA Rhode Island Providence, RI Aurora St. Lukes Stony Brook U Milwaukee, WI Stony Brook, NY St. Mary s Rochester, MN St. Francis Roslyn, NY Wheaton Franciscan Racine, WI Mount Sinai Stanford New York, NY Palo Alto, CA Mercy Medical Cleveland Clinic Weill West Des Moines, IA U of Colorado Cleveland, OH New York, NY Aurora, CO St. John s Ohio State Langone Springfield, IL Columbus, OH New York, NY Riverside Columbia University Methodist New York, NY U of Chicago Medical Ctr Columbus, OH Jersey Shore Chicago, IL St. Luke s Christ Hospital Neptune, NJ St. Joseph Cincinnati, OH Wake Forest Kansas City, MO Orange, CA MIdwest Winston-Salem, NC Duke U of Penn Northwestern U of Kentucky Durham, NC Philadelphia, PA Heart Scripps Memorial Barnes Jewish Lexington, KY Oakbrook Terrace, IL Vanderbilt Chicago, IL St. Louis, MO Baptist Thomas Jefferson U La Jolla, CA Nashville, TN Philadelphia, PA Memorial Carolinas Medical U of Texas Germantown, TN Memorial Charlotte, NC Lankenau Sharp Dallas, TX Wynnewood, PA Baylor Heart Hospital San Diego, CA Plano, TX Chatanooga, TN Deborah Baylor Medical USC Heart & Lung Cedars-Sinai Dallas, TX Charleston, SC Dallas VA Brown Mills, NJ Los Angeles, CA Dallas, TX Mayo Clinic Jacksonville, FL Geisinger Scott & White Danville, PA Temple, TX Kaiser Permanente Shands at UF Lancaster General Gainesville, FL Los Angeles, CA Lancaster, PA Heart Hospital Emory U of Maryland Austin, TX Methodist Atlanta, GA Baltimore, MD Houston, TX Piedmont Atlanta, GA Washington Hospital Center Washington, DC Princeton Baptist Medical Tampa General Forrest General Birmingham, AL Tampa, FL U of Miami Hattiesburg, MS Miami, FL Memorial Hermann Houston, TX Ochsner U of Alabama Baptist Hospital New Orleans, LA Birmingham, AL Miami, FL Howard University Washington, DC George Washington University Washington, DC UNC Memorial Chapel Hill, NC

56 Key Inclusion Criteria Age 18 and 80 years at time of randomization Stable medication regimen including full tolerated doses of 3 or more antihypertensive medications of different classes, including a diuretic (with no changes for a minimum of 2 weeks prior to screening) and no expected changes for at least 6 months Office SBP 160 mm Hg based on an average of 3 blood pressure readings measured at both an initial and a confirmatory screening visit Written informed consent Bhatt DL, Kandzari DE, O Neill WW, et al...bakris GL. N Engl J Med

57 Key Exclusion Criteria ABPM 24 hour average SBP <135 mm Hg egfr of <45 ml/min/1.73 m 2 Main renal arteries <4 mm diameter or <20 mm treatable length Multiple renal arteries where the main renal artery is estimated to supply <75% of the kidney Renal artery stenosis >50% or aneurysm in either renal artery History of prior renal artery intervention Bhatt DL, Kandzari DE, O Neill WW, et al...bakris GL. N Engl J Med

58 SYMPLICITY HTN-3 Trial Design 2 weeks Home BP & HTN med confirmation Sham Procedure 2 weeks 1 M 3 M Home BP & 6 M HTN med confirmation Screening Visit it 1 Screening Visit it 2 Office SBP 160 mm Hg Full doses 3 meds No med changes in past 2 weeks No planned med changes for 6 M Office SBP 160 mm Hg 24-h ABPM SBP 135 mm Hg Documented med adherence Renal angiogram; Eligible subjects randomized Renal Denervation Home BP & HTN med confirmation Primary endpoint 1 M 3 M 6 M M 2 weeks Patients, BP assessors, and study personnel all blinded to treatment status No changes in medications for 6 M Bhatt DL, Kandzari DE, O Neill WW, et al...bakris GL. N Engl J Med

59 Primary Safety Endpoint The rate of Major Adverse Events (MAE) in the treatment group compared with an Objective Performance Criterion (OPC) OPC = 9.8% (derived from historical data) MAE was defined as all-cause mortality, end- stage renal disease, embolic event resulting in end-organ damage, renal artery or other vascular complication, hypertensive crisis through 30 days, or new renal artery stenosis within six months Bhatt DL, Kandzari DE, O Neill WW, et al...bakris GL. N Engl J Med

60 Efficacy Endpoints Primary Effectiveness Endpoint: Comparison of office SBP change from baseline to 6 months in RDN arm compared with change from baseline to 6 months in control arm Endpoint = (SBP RDN 6 month SBP RDN Baseline ) (SBP CTL 6 month SBP CTL Baseline) Superiority margin of 5 mm Hg Powered Secondary Effectiveness Endpoint: Comparison of mean 24-hour ambulatory (ABPM) SBP change from baseline to 6 months in RDN arm compared with change from baseline to 6 months in control arm Superiority margin of 2 mm Hg Bhatt DL, Kandzari DE, O Neill WW, et al...bakris GL. N Engl J Med

61 Patient Disposition 1441 subjects assessed for eligibility 535 subjects randomized Excluded: 880 not eligible for randomization 26 eligible but not randomized because randomization cap was reached 364 subjects randomly allocated to renal denervation 171 subjects randomly allocated to sham control 2 subjects died 1 subject withdrew 11 missed 6-month visit 1 subject died 1 missed 6-month visit it 350 (96.2%) subjects with 169 (98.8%) 8%) subjects with 6 month follow-up 6 month follow-up Bhatt DL, Kandzari DE, O Neill WW, et al...bakris GL. N Engl J Med

62 Baseline Hypertensive Therapy Characteristic mean ± SD or % Renal Denervation Sham Procedure (N=364) (N=171 ) No. of antihypertensive medications 5.1 ± ± 1.4 Angiotensin-converting enzyme inhibitors % at max tolerated dose Angiotensin receptor blockers % at max tolerated dose Aldosterone antagonists Alpha-adrenergic adrenergic blockers Beta blockers Calcium channel blockers % at max tolerated dose Centrally-acting sympatholytics Diuretics % at max tolerated dose Direct renin inhibitors 7.1 Seminario Hospitalario CHUB. 7.0 junio Bhatt Direct-acting DL, Kandzari vasodilators DE, O Neill WW, et al...bakris GL. N Engl 36.8 J Med 45.0

63 Safety Event Rate Safety Measures (%) Renal Denervation (N=364) Sham Procedure (N=171) Difference (95% CI) P Major Adverse Events (-0.9, 2.5) 0.67 To 6 Months 6-Month Composite Safety (-6.0, 2.2) 0.37 Death (-1.4, 1.4) 1.00 Myocardial infarction (-2.4, 2.3) 1.00 New onset ESRD Serum creatinine elevation >50% (-0.8, 2.5) 0.67 Embolic event resulting in end-organ damage (-0.3, 0.8) 1.00 Renal artery intervention Vascular complication requiring treatment (-0.3, 0.8) 1.00 Hypertensive crisis/emergency (-6.4, 1.0) 0.13 Stroke (-2.0, 1.9) 1.00 Hospitalization ti for new onset heart failure (-1.8, (18 3.4) 34) 0.76 Hospitalization for atrial fibrillation (-0.8, 2.5) 0.67 New renal artery stenosis >70% (-0.3, 0.9) 1.00 Bhatt DL, Kandzari DE, O Neill WW, et al...bakris GL. N Engl J Med

64 Primary Efficacy Endpoint Δ = (95% CI, to 2.12) P=0.26* Δ = -14.1±23.9 P<0.001 Δ = -11.7±25.9 P<0.001 Hg) Office SB BP (mm 180 mm Hg 180 mm Hg 166 mm Hg 168 mm Hg (N=364) (N=353) (N=171) (N=171) *P value for superiority with a 5 mm Hg margin; bars denote standard deviations Bhatt DL, Kandzari DE, O Neill WW, et al...bakris GL. N Engl J Med

65 Powered Secondary Efficacy Endpoint Endpoint Δ = (95% CI, to 1.06) P=0.98* Δ = -6.8±15.1 P<0.001 Δ = -4.8±17.3 P<0.001 stolic mean sys m Hg) 4-hour m BPM (m 24 AB 159 mm Hg 160 mm Hg 152 mm Hg 154 mm Hg (N=360) (N=329) (N=167) (N=162) *P value for superiority with a 2 mm Hg margin; bars denote standard deviations Bhatt DL, Kandzari DE, O Neill WW, et al...bakris GL. N Engl J Med

66 Change in Office SBP by Tertile of Baseline Office SBP <170 mm Hg mm Hg >184 mm Hg Offic e SBP (mm Hg) P= P= P=0.13 Bhatt DL, Kandzari DE, O Neill WW, et al...bakris GL. N Engl J Med

67 Conclusions In a prospective, multicenter, randomized, blinded, sham controlled trial of patients t with uncontrolled resistant t hypertension, percutaneous renal denervation was safe but not associated with significant additional reductions in office or ambulatory blood pressure. These results underscore the importance of blinding and sham controls in evaluations of new devices. Further study in rigorously designed clinical trials will be necessary to confirm previously reported benefits of renal denervation in patients with resistant hypertension or to validate alternate methods of renal denervation. Bhatt DL, Kandzari DE, O Neill WW, et al...bakris GL. N Engl J Med

68

69

70 Estudio EnligHTN I

71 Estudio EnligHTN I

72 Estudio EnligHTN I

73

74

75

76

77

78 The Vessix Renal Denervation System Office Blood Pressure Reduction

79 DENERVACIÓN RENAL Y RESISTENCIA A LA INSULINA 79

80 Efectos de la denervación renal en el manejo de la Glucosa en Pacientes con HTN refractaria 25 Tratados, 11 Control edad 56.9 ± 10 años BMI 31.4 ± 55k 5.5 kg/m² DM tipo II con medicación oral, n=15 ningún paciente en tratam con insulina PA basal: 178/94 ± 16/13 mmhg 5.6 ± 1.4 farmacos anti HTN Mahfoud et al. European Society of Cardiology

81 Reducción del Indice dce HOMA a 1 y 3 Meses siguientes a la Denervación Renal Grupo de ayunas ayunas tratamiento glucosa ( mg/dl) Insulin (mu/l) C peptido (µg/l) HOMA IR Basal (25) 118 ± ± ± ± mes (25) 110 ± 14* 12.9 ± 73* 7.3* 33± 3.3 ± 15* 1.5* 35± 3.5 ± 18* 1.8* 3 meses (25) 106 ± 12* 11.1 ± 4.8* 3.1 ± 1.1* 2.9 ± 1.3* *reducción significativa (p<0.05) comparada con la basal HOmeostasisModelAssessment-InsulinResistance (HOMA-IR) = (FPI x FPG)/405 Mahfoud et al. European Society of Cardiology

82 Cambios en el test de tolerancia a la glucosa a los 3 meses siguientes i a la Denervación Renal Mahfoud et al. European Society of Cardiology

83 Cambios en status: Diabetes (DM) intolerancia glucosa (GIT) Normal Empeoramiento del estado diabético: (normal intolerancia glucosa diabetes) - Denervación renal: 0/25 - Control: 2/11 (18%) Mejora en el estado diabético: (diabetes intolerancia glucosa normal) - Denervación Renal: 4/25 (16%) - Control: 0/11 Mahfoud et al. European Society of Cardiology

84 Effect of Renal Sympathetic Denervation on Glucose Metabolism in Patients t With Resistant t Hypertension: A Pilot Study. Mahfoud F, Schlaich M, Kindermann I, Ukena C, Cremers B, Brandt MC, Hoppe UC, Vonend O, Rump LC, Sobotka PA, Krum H, Esler M, Böhm M 50 pacientes con HTA resistente al tto 37 a denervación renal simpática, 13 a control Grupo de tratamiento ayunas glucosa ( mg/dl) ayunas Insulin (mu/l) C peptido (µg/l) HOMA IR Basal (37) 118 ± 3, ± 3,0 5,3 ± ± 0,9 3 meses (37) 108 ± 3,8* 9,3 ± 2,5** 3.0 ± 0,9*** 2.4 ± 0,8**** *reducción significativa (p<0.05) comparada con la basal ** reducción significativa (p=0.006) comparada con la basal *** reducción significativa (p=0.002) comparada con la basal **** reducción significativa (p=0.001) comparada con la basal HOmeostasisModelAssessment-InsulinResistance (HOMA-IR) = (FPI x FPG)/405 Circulation May 10;123(18):

85 Guias ESH/ESC europeas del 2013 En caso de inefectividad del tratamiento con drogas la los procedimientos invasivos tales como la denervación renal puede ser considerada cuando esta técnica es recomendada debe permanecer en manos de operadores experimentados 1 (Clase I C) la utilización de esta terapia debe permanecer y restringirse ti i a centros de hipertensión ió arterial cuando estos procedimientos e se restringen a las dos circunstancias mencionadas anteriormente de operadores experimentados y centros de hipertensión: Clase I con nivel de evidencia C.

86 PERSPECTIVAS Más de 40 dispositivos diferentes están en desarrollo actualmente para la denervación sinpática renal. Radiofrecuencia Ultrasonidos Radiaciones gamma

87

88 Qué HACER en el estado actual? La DNR sigue teniendo un hueco en el tratamiento de este tipo de pacientes y no se ha paralizado ni los estudios en marcha ni la comercialización de los productos existentes, Se debe realizar una selección adecuada de los pacientes que se pueden beneficiar de esta técnica Se recomienda que las Unidades de Hipertensión reconocidas hagan el cribaje de los pacientes con verdadera HTA resistente al Tratamiento En España hay solamente 6 Unidades de HTA con el grado de excelencia, una de ellas la de este Hospital (Dr Robles)

89 Protocolo de DNR en el CHUB CRITERIOS DE INCLUSIÓN HTA sistólica 160 mm de Hg ( 150 mm de Hg si diabetes tipo 2) 3 antihipertensivos en adecuada dosis (incluyendo un diurético) Exclusión de HTA secundaria Exclusión de pseudo-resistencia demostrada con una monitarización ambulatoria de presión arterial MAPA (media de TA > 130 mm Hg o media durante el dia de TA >135 mm Hg) Función renal preservada (GFR 45 ml/min/1,73 mm Hg) Arterias renales aptas a mediante TAC o arteriografía: a a No existencia de arterias renales polares o accesorias. Diámetro 4 mm y longitud 20 mm Sin estenosis de arteria renal significativa ( 70%) Sin angioplastia o stents renales previos. Consentimiento informado

90 Protocolo de DNR en el CHUB CRITERIOS DE EXCLUSIÓN Anatomia renal Arterias renales < 4 mm de diámetro o < 20 mm de longitud. Anormalidades hemodinámicas o anatómicas significativas de las arterias renales o estenosis en alguna de ellas que interfieren con una cateterización segura de las mismas Historia previa de intervención renal, incluyendo angioplastia con balón o stent Múltiples arterias principales renales en cualquiera de los riñones Tasa de filtrado glomerular < de 45 ml/min/1,73 m2 Diabetes mellitus tipo 1 Infarto de miocardio, angina inestable o accidente cerebrovascular dentro de los 6 meses previos a la inclusión el protocolo Intervención quirúrgica de cualquier tipo programada en los próximos 6 meses. Patologia valvular significativa en los que la reducción de la presión arterial puede ser perjudicial. Condición médica adversa seria, que pudiera empeorar con la intervención a practicar (por ejemplo, patología vascular periférica clínicamente significativa, aneurisma de aorta abdominal, patologías hematológicas significativas,etc ) Embarazadas o con posibilidades de estarlo a corto plazo. Historia no resuelta de uso de drogas o dependencia del alcohol, o enfermedad psiquiátrica que impida un seguimiento oportuno del tratamiento farmacológico posterior.

91 Protocolo de DNR en el CHUB Evaluación de eficacia Reducción de la TA en consulta Reducción de la TA medida durante 24 horas Reducción en la dosis/número de medicamentos antihipertensivos Eventos cardiovasculares (Muerte, Infarto de Miocardio, Ictus, nuevas arritmias)

92 Protocolo de DNR en el CHUB Evaluación de seguridad Procedimiento: Disección arterial,,p perforacion, necesidad de stent. Largo plazo: Estenosis de arteria renal Desarrollo de patología nefrológica

93 Evaluación clínica Procedimien to PROTOCOL DESIGN Inclusion 1 mes 3 meses 6 meses 12 meses 24 meses 36 meses x x x x x x x x Análisis (Bioquímica, hamatológico, orina) Ecocardiograma TT x x x x x x x x x x x x x MAPA x x x x x x Angiografia renal (TAC, RMN o invasiva) Análisis especiales (Cistatina c, BNP, etc) X x x x x x Resumen de actuaciones

94 VIDEO Cómo se realiza la denervación simpática renal percutánea

95 Cuestiones a resolver Necesidad de conocer los respondedores Valoración de nuevos dispositivos Resultados de los numerosos estudios que están desarrollándose actualmente Valoración de la mejora de otros parámetros distintos al de la HTA: Resistencia a la Insulina Insuficiencia i i cardíaca Apnea del sueño Etc.

Dr Antonio Merchán Herrera Jefe de Servicio de Cardiologia H. Infanta Cristina Badajoz

Dr Antonio Merchán Herrera Jefe de Servicio de Cardiologia H. Infanta Cristina Badajoz Denervación Simpática Renal en pacientes con HTA Estado actual Dr Antonio Merchán Herrera Jefe de Servicio de Cardiologia H. Infanta Cristina Badajoz Actividad del nervio Simpático Renal eferente:

Más detalles

Hipertensión arterial y Diabetes. Hipertensión Arterial y Diabetes Dr. Enric Esmatjes Unitat de Diabetis Hospital Clinic.

Hipertensión arterial y Diabetes. Hipertensión Arterial y Diabetes Dr. Enric Esmatjes Unitat de Diabetis Hospital Clinic. Hipertensión Arterial y Diabetes Dr. Enric Esmatjes Unitat de Diabetis Hospital Clinic. Barcelona Curso de Actualización en Diabetes Tipo 2 para Médicos Clínicos. 2014 Prevalencia de Hipertensión en Diabetes

Más detalles

REMEDIAR + REDES. Hipertensión arterial

REMEDIAR + REDES. Hipertensión arterial REMEDIAR + REDES Hipertensión arterial Tratamiento farmacológico Dra. Laura Antonietti Tratamiento farmacológico A quiénes tratar con fármacos? Quéfármaco indicar? Tratamiento farmacológico A quiénes tratar

Más detalles

Dilatación de la Estenosis de Arteria Renal. Congreso de la SEC 2011

Dilatación de la Estenosis de Arteria Renal. Congreso de la SEC 2011 Dilatación de la Estenosis de Arteria Renal Congreso de la SEC 2011 Estenosis arteria renal Patología frecuente que aumenta con la edad ( 7 % en población general de más de 65 a ) Se asocia a menudo con

Más detalles

HTA Vasculorrenal aterosclerótica: Colocación de stent frente a tratamiento médico en la estenosis de arteria renal aterosclerótica

HTA Vasculorrenal aterosclerótica: Colocación de stent frente a tratamiento médico en la estenosis de arteria renal aterosclerótica HTA Vasculorrenal aterosclerótica: Colocación de stent frente a tratamiento médico en la estenosis de arteria renal aterosclerótica Estudio CORAL: Métodos Ensayo clínico multicéntrico, controlado, abierto,

Más detalles

EURO SURVEY DE DIABETES. GUÍAS DE DIABETES, PREDIABETES Y ENFERMEDAD CARDIOVASCULAR. ESC and EASD European Heart Journal.

EURO SURVEY DE DIABETES. GUÍAS DE DIABETES, PREDIABETES Y ENFERMEDAD CARDIOVASCULAR. ESC and EASD European Heart Journal. EURO SURVEY DE DIABETES. GUÍAS DE DIABETES, PREDIABETES Y ENFERMEDAD CARDIOVASCULAR. ESC and EASD European Heart Journal. Enero 2007 Dr. Vicente Bertomeu Martínez Hospital Universitario de San Juan. Alicante

Más detalles

XII Curso de lipidología clínica y factores de riesgo cardiovascular. Tratamiento de la HTA en función de las comorbilidades

XII Curso de lipidología clínica y factores de riesgo cardiovascular. Tratamiento de la HTA en función de las comorbilidades XII Curso de lipidología clínica y factores de riesgo cardiovascular Tratamiento de la HTA en función de las comorbilidades Pedro Armario Cap Àrea Atenció Integrada Risc Vascular Servei de Medicina Interna

Más detalles

Insuficiencia Cardiaca. Betabloqueantes vs. Ivabradina. A favor de Ivabradina. Afonso Barroso de Freitas Ferraz

Insuficiencia Cardiaca. Betabloqueantes vs. Ivabradina. A favor de Ivabradina. Afonso Barroso de Freitas Ferraz Insuficiencia Cardiaca. Betabloqueantes vs. Ivabradina. A favor de Ivabradina Afonso Barroso de Freitas Ferraz Índice La FC en las enfermedades CV Betabloqueantes en IC Mecanismo de acción de la ivabradina

Más detalles

Ignacio Ferreira González. Unidad de Epidemiología. Servicio de Cardiología. Hospital Vall d Hebron. Barcelona.

Ignacio Ferreira González. Unidad de Epidemiología. Servicio de Cardiología. Hospital Vall d Hebron. Barcelona. Ignacio Ferreira González. Unidad de Epidemiología. Servicio de Cardiología. Hospital Vall d Hebron. Barcelona. Variables de resultado combinadas en los ensayos clínicos (Composite Endpoint / Composite

Más detalles

Estudio SHARP (Study of Heart and Renal Protection )

Estudio SHARP (Study of Heart and Renal Protection ) El estudio SHARP fue esponsorizado, diseñado, dirigido y analizado por la Universidad de Oxford. Financiado por Merck, la UK MRC, la British Heart Foundation, y la Australiana NHMRC. Estudio SHARP (Study

Más detalles

Centros de trasplante de los Institutes of Excellence (Institutos de Excelencia)

Centros de trasplante de los Institutes of Excellence (Institutos de Excelencia) Centros de trasplante de los Institutes of Excellence (Institutos de Excelencia) El Programa de Excelencia Médica Nacional de Aetna coordina la atención médica y proporciona acceso al tratamiento de trasplante

Más detalles

Medida de presión y toma de decisiones Utilidad de la Monitorización Ambulatoria de la Presión Arterial (MAPA)

Medida de presión y toma de decisiones Utilidad de la Monitorización Ambulatoria de la Presión Arterial (MAPA) Medida de presión y toma de decisiones Utilidad de la Monitorización Ambulatoria de la Presión Arterial (MAPA) Ventajas de la MAPA Medida real - Mayor reproducibilidad - Menor variabilidad Asociación con

Más detalles

La hipertensión arterial en el 2013: las nuevas guías de la ESH/ESC. Alejandro de la Sierra Hospital Mutua Terrassa

La hipertensión arterial en el 2013: las nuevas guías de la ESH/ESC. Alejandro de la Sierra Hospital Mutua Terrassa La hipertensión arterial en el 2013: las nuevas guías de la ESH/ESC Alejandro de la Sierra Hospital Mutua Terrassa Universidad de Barcelona J Hypertens 2013; 31: 1281-1357 Eur Heart J 2013; 34: 2159-2219

Más detalles

La denervación renal, un hito en la terapia de la hipertensión arterial

La denervación renal, un hito en la terapia de la hipertensión arterial TEMA ACTUALIZADO La denervación renal, un hito en la terapia de la hipertensión arterial Renal denervation, a milestone in the treatment of hypertension Dr. Alfredo Arredondo Bruce, Dr. Reinaldo Pons Vázquez

Más detalles

Hipertensión Arterial El Asesino Silencioso Dr. Luis Alcocer Díaz Barreiro

Hipertensión Arterial El Asesino Silencioso Dr. Luis Alcocer Díaz Barreiro Hipertensión Arterial El Asesino Silencioso Dr. Luis Alcocer Díaz Barreiro Hospital General de México Hospital Ángeles del Pedregal Academia Mexicana de Cirugía Mortalidad global cardiovascular y carga

Más detalles

WWW.IMMIGRANTJUSTICE.ORG/KIDS

WWW.IMMIGRANTJUSTICE.ORG/KIDS En las siguientes páginas, encontrarás las direcciones de todas las cortes de inmigración y de los abogados del gobierno ( Oficina de la Fiscalía-OCC ) en Estados Unidos LIMITACION DE RESPONSABILIDAD:

Más detalles

ATP IV GUIA PARA EL TRATAMIENTO DE LA HIPERCOLESTEROLEMIA

ATP IV GUIA PARA EL TRATAMIENTO DE LA HIPERCOLESTEROLEMIA ATP IV GUIA PARA EL TRATAMIENTO DE LA HIPERCOLESTEROLEMIA Jorge Guilloth Alfaro Residente de 2do año de Medicina Interna Hospital Universitario La Paz Madrid, Febrero 2014. ALCANCE DE LA GUÍA Reducir

Más detalles

Junta Nacional de Relaciones del Trabajo

Junta Nacional de Relaciones del Trabajo La Junta Nacional de Relaciones del Trabajo y Usted Practicas Ilícitas del Trabajo Preparado por la Junta Nacional de Relaciones del Trabajo una agencia del Gobierno de los Estados Unidos Este folleto

Más detalles

JNC 8 vs Guías Europeas, Guías SAHA: similitudes y diferencias. Dr. Daniel Piskorz

JNC 8 vs Guías Europeas, Guías SAHA: similitudes y diferencias. Dr. Daniel Piskorz JNC 8 vs Guías Europeas, Guías SAHA: similitudes y diferencias. Cuál se adecúa mejor para el manejo de nuestros pacientes hipertensos? Dr. Daniel Piskorz Nombre del Presentador: Dr. Daniel Piskorz No tengo

Más detalles

GUÍAS BASADAS EN LA EVIDENCIA PARA EL MANEJO DE LA HIPERTENSIÓN ARTERIAL EN ADULTOS (JNC 8) DE LA AMERICAN MEDICAL ASSOCIATION

GUÍAS BASADAS EN LA EVIDENCIA PARA EL MANEJO DE LA HIPERTENSIÓN ARTERIAL EN ADULTOS (JNC 8) DE LA AMERICAN MEDICAL ASSOCIATION HIPERTENSIÓN ARTERIAL Documentos www.1aria.com GUÍAS BASADAS EN LA EVIDENCIA PARA EL MANEJO DE LA HIPERTENSIÓN ARTERIAL EN ADULTOS (JNC 8) DE LA AMERICAN MEDICAL ASSOCIATION Este informe está basado en

Más detalles

Mapa de EUA por Estado

Mapa de EUA por Estado Mapa de EUA por Estado Resumen El procedimiento Mapa de EUA por Estado crea un mapa de los Estados Unidos en el cual cada estado y el Distrito de Columbia son coloreado-codificados de acuerdo al valor

Más detalles

EDAD VASCULAR-ESTRATIFICACIÓN RCV HERRAMIENTA MOTIVADORA CASOS PRÁCTICOS

EDAD VASCULAR-ESTRATIFICACIÓN RCV HERRAMIENTA MOTIVADORA CASOS PRÁCTICOS EDAD VASCULAR-ESTRATIFICACIÓN RCV HERRAMIENTA MOTIVADORA CASOS PRÁCTICOS Lucia Guerrero Llamas Elena Ramos Quirós Mujer de 40 años Antecedentes personales: No Fumadora Diabetes Mellitus tipo 2 Presión

Más detalles

ANEXOS HTA CÓDIGOS CIE 10 PROTOCOLOS PARA HIPERTENSIÓN ARTERIAL

ANEXOS HTA CÓDIGOS CIE 10 PROTOCOLOS PARA HIPERTENSIÓN ARTERIAL ANEXOS HTA CÓDIGOS CIE 10 PROTOCOLOS PARA HIPERTENSIÓN ARTERIAL Diagnóstico Código Angina de pecho, no especificada Efectos adversos de antagonistas (bloqueadores) alfa-adrenergicos, no clasificados en

Más detalles

Estudios Isotópicos en la Hipertensión Renovascular En pediatría. Isabel Roca HU Vall Hebron

Estudios Isotópicos en la Hipertensión Renovascular En pediatría. Isabel Roca HU Vall Hebron Estudios Isotópicos en la Hipertensión Renovascular En pediatría Isabel Roca HU Vall Hebron basal captopril basal captopril Hipertensión n renovascular Fisiopatología ESTENOSIS DE LA ARTERIA RENAL Para

Más detalles

Manejo de la hiperglucemia en el hospital. Tratamiento de la HTA en pacientes con diabetes.

Manejo de la hiperglucemia en el hospital. Tratamiento de la HTA en pacientes con diabetes. Manejo de la hiperglucemia en el hospital. Tratamiento de la HTA en pacientes con diabetes. Saludos desde el primer día del congreso de la ADA en Nueva Orleans. Voy a empezar resumiendo los aspectos más

Más detalles

Guía de Referencia Rápida Catálogo maestro de guías de práctica clínica: IMSS

Guía de Referencia Rápida Catálogo maestro de guías de práctica clínica: IMSS Guía de Práctica Clínica GPC Detección y Estratificación de Factores de Cardiovascular Guía de Referencia Rápida Catálogo maestro de guías de práctica clínica: IMSS-421-11 Guía de Referencia Rápida Z80-Z99

Más detalles

Novedades en el tratamiento de la insuficiencia cardiaca. Dr. Ramón Bover Freire Servicio de Cardiología

Novedades en el tratamiento de la insuficiencia cardiaca. Dr. Ramón Bover Freire Servicio de Cardiología Novedades en el tratamiento de la insuficiencia cardiaca Dr. Ramón Bover Freire Servicio de Cardiología Insuficiencia Cardiaca Epidemia Cardiovascular del Siglo XXI Alta incidencia y prevalencia Tercera

Más detalles

Hipertensión Arterial Resistente

Hipertensión Arterial Resistente Hipertensión Arterial Resistente Dr. Carlos Mauricio Rubio Barraza Medicina Interna Cardiología Ecocardiografía Intervencionismo www.cardioneurovascular.org Regulación compleja de la presión arterial Es

Más detalles

EVALUACION DEL RIESGO CARDIOVASCULAR EN PACIENTES VIH. Javier de la Fuente Hospital Povisa Mondariz

EVALUACION DEL RIESGO CARDIOVASCULAR EN PACIENTES VIH. Javier de la Fuente Hospital Povisa Mondariz EVALUACION DEL RIESGO CARDIOVASCULAR EN PACIENTES VIH Javier de la Fuente Hospital Povisa Mondariz 26.6.09 INFORME SEA 2007 124.000 muertes 5.000.000 estancias hospitalarias 7.000 millones de euros INFORME

Más detalles

Revascularització coronària en la SCASEST: A qui? Quan? Com? ACMCB Barcelona,

Revascularització coronària en la SCASEST: A qui? Quan? Com? ACMCB Barcelona, Revascularització coronària en la SCASEST: A qui? Quan? Com? ACMCB Barcelona, 02.05.2011 José A. Barrabés Unitat Coronària Servei Cardiología Hospital Universitari Vall d Hebron Barcelona Revascularització

Más detalles

Dislipidemias como factor de riesgo en Enfermedad Renal Crónica

Dislipidemias como factor de riesgo en Enfermedad Renal Crónica Dislipidemias como factor de riesgo en Enfermedad Renal Crónica Dr. Vicente Sánchez Polo Guatemala www.slanh.org CONTENIDO Dislipidemias en ERC y su riesgo. Control Lipídico en ERC Manejo Farmacológico

Más detalles

Manejo de la Hipertensión arterial refractaria IV CONGRESO DE HIPERTENSION ARTERIAL 2008. Dr. Juan Alonso

Manejo de la Hipertensión arterial refractaria IV CONGRESO DE HIPERTENSION ARTERIAL 2008. Dr. Juan Alonso Manejo de la Hipertensión arterial refractaria IV CONGRESO DE HIPERTENSION ARTERIAL 2008 Dr. Juan Alonso . BP should be reduced to at least below 140/90 mmhg (systolic/diastolic), and to lower values,

Más detalles

EL MAPA: UNA HERRAMIENTA ÚTIL

EL MAPA: UNA HERRAMIENTA ÚTIL COMUNICACIÓN COMPLETA EL MAPA: UNA HERRAMIENTA ÚTIL INTRODUCCIÓN La hipertensión arterial (HTA) es uno de los factores de riesgo cardiovascular (RCV) más importantes y está relacionada con un alto porcentaje

Más detalles

Prevención de complicaciones Tromboembólicas asociadas a Fibrilación Auricular

Prevención de complicaciones Tromboembólicas asociadas a Fibrilación Auricular Prevención de complicaciones Tromboembólicas asociadas a Fibrilación Auricular Cierre percutáneo de la Orejuela Auricular Izquierda. Cuando es una opción al tratamiento anticoagulante. La visión del Hematólogo

Más detalles

Dr. Enrique Méndez Taylor Medicina Interna - Cardiología

Dr. Enrique Méndez Taylor Medicina Interna - Cardiología Dr. Enrique Méndez Taylor Medicina Interna - Cardiología 1. En los adultos con hipertensión,.mejoran los eventos de salud si se inicia la terapia farmacológica antihipertensiva a umbrales específicos de

Más detalles

Factores de riesgo Qué hay de nuevo en el último año?

Factores de riesgo Qué hay de nuevo en el último año? Vicente Bertomeu Martínez Servicio de Cardiología Hospital Universitario San Juan de Alicante Alicante (España) Factores de riesgo Qué hay de nuevo en el último año? VBM 2012 Reducción de mortalidad coronaria

Más detalles

Guías de Prevención primaria y secundaria del ictus Qué debe hacer el internista?

Guías de Prevención primaria y secundaria del ictus Qué debe hacer el internista? Guías de Prevención primaria y secundaria del ictus Qué debe hacer el internista? Pedro Armario Unidad de HTA y Riesgo Vascular. Servicio de Medicina Interna Hospital General de L Hospitalet. Universidad

Más detalles

Tratamiento farmacológico de la Hipertensión Arterial en el adulto mayor.

Tratamiento farmacológico de la Hipertensión Arterial en el adulto mayor. 4o CURSO ACADEMIA LATINOAMERICANA DE MEDICINA DEL ADULTO MAYOR ALMA Tratamiento farmacológico de la Hipertensión Arterial en el adulto mayor. Lima 1-4 de Septiembre de 2005 Dr. Carlos M. Paixão Júnior

Más detalles

Cómo evitar la progresión de la enfermedad renal crónica: Diagnóstico y manejo de la proteinuria

Cómo evitar la progresión de la enfermedad renal crónica: Diagnóstico y manejo de la proteinuria Cómo evitar la progresión de la enfermedad renal crónica: Diagnóstico y manejo de la proteinuria Segunda parte: Manejo de la proteinuria Marcus G. Bastos SLANH, SBN, UFJF Brasil TRATAMIENTO de la PROTEINURIA

Más detalles

Aspectes Claus en la Atenció al Pacient amb Infart Agut de Miocardi a Catalunya. Recomanacions pràctiques en situacions especials

Aspectes Claus en la Atenció al Pacient amb Infart Agut de Miocardi a Catalunya. Recomanacions pràctiques en situacions especials Aspectes Claus en la Atenció al Pacient amb Infart Agut de Miocardi a Catalunya Recomanacions pràctiques en situacions especials Alfredo Bardají Servei de Cardiologia Hospital Universitari de Tarragona

Más detalles

La enfermedad renal crónica: Prevalencia y valor pronóstico

La enfermedad renal crónica: Prevalencia y valor pronóstico La enfermedad renal crónica: Prevalencia y valor pronóstico Dr Jose Luis Górriz Servicio de Nefrologia Hospital Universitario Dr Peset Valencia. España Concepto de enfermedad renal crónica (ERC) de las

Más detalles

LDL: Descenso porcentual o hasta alcanzar objetivo. Un análisis razonado

LDL: Descenso porcentual o hasta alcanzar objetivo. Un análisis razonado LDL: Descenso porcentual o hasta alcanzar objetivo. Un análisis razonado Lluís Masana Marín Unidad de Medicina Vascular y Metabolismo Hospital Universitario Sant Joan Universidad Rovira i Virgili, IISPV,

Más detalles

Criterios de selección y evaluación de los fármacos para la prevención del riesgo cardiovascular. Antihipertensivos

Criterios de selección y evaluación de los fármacos para la prevención del riesgo cardiovascular. Antihipertensivos FARMACOLOGÍA CLINICA 6º CURSO -- 2009-2010 Criterios de selección y evaluación de los fármacos para la prevención del riesgo cardiovascular. Antihipertensivos Dr. Antonio J. Carcas Sansuán Dpto de Farmacología.

Más detalles

Control de la HTA en España Aportaciones de la MAPA

Control de la HTA en España Aportaciones de la MAPA Control de la HTA en España Aportaciones de la MAPA Dr. J. R. Banegas Universidad Autónoma de Madrid XXVIII Congreso SEMI-Sitges, 22-11-2007 Puntos a exponer Las cifras alcanzadas en ensayos clínicos Las

Más detalles

Prevención secundaria del ictus en sujetos hipertensos. Meta terapéutica pasada la fase aguda del ictus.

Prevención secundaria del ictus en sujetos hipertensos. Meta terapéutica pasada la fase aguda del ictus. Prevención secundaria del ictus en sujetos hipertensos. Meta terapéutica pasada la fase aguda del ictus. Pedro Armario (1,2) (1) Jefe de Servicio Área Riesgo Vascular (2) Servicio de Medicina Interna Hospital

Más detalles

Hipertensión en Atencion Primaria

Hipertensión en Atencion Primaria Hipertensión en Atencion Primaria Eliseo J. Pérez-Stable MD Profesor de Medicina División de Medicina Interna General Universidad de California, San Francisco 28 Mayo 2005 No tengo conflictos de interes

Más detalles

Más s allá del descenso de la presión n arterial Disponemos de evidencias en protección cerebral?

Más s allá del descenso de la presión n arterial Disponemos de evidencias en protección cerebral? Más s allá del descenso de la presión n arterial Disponemos de evidencias en protección cerebral? Mariano de la Figuera Internista y Médico M de Familia ABS La Mina. San Adrián n del Besós (BCN) Unidad

Más detalles

Retinopatía Diabética

Retinopatía Diabética III Reunión Proyecto de Diabetes DIRECTO y Obesidad SEMI, Las Palmas 2009 Retinopatía Diabética Nuevas Perspectivas de los ARAII en Diabetes: El Programa de Estudios DIRECT 1 Josep Redon. MD, PhD, FAHA

Más detalles

Fibrilación auricular e IAM. Josep Brugada Director MédicoM Hospital Clínic Universidad de Barcelona

Fibrilación auricular e IAM. Josep Brugada Director MédicoM Hospital Clínic Universidad de Barcelona Fibrilación auricular e IAM Josep Brugada Director MédicoM Hospital Clínic Universidad de Barcelona Prevalencia FA, según edad 10 8 6 4 2 0 20 >40 >60 >80 % 0.01 0.1 1 4 10 FIBRILACIÓN AURICULAR y

Más detalles

Novedades Terapéuticas en IC. Ivabradina

Novedades Terapéuticas en IC. Ivabradina Novedades Terapéuticas en IC. Ivabradina Las recomendaciones de las Guías de 1 Práctica Clínica José R. González Juanatey Área Cardiovascular. Hospital Clínico Universitario de Santiago de Compostela Ivabradina

Más detalles

Beneficios de la nueva anticoagulación en nuestros pacientes

Beneficios de la nueva anticoagulación en nuestros pacientes Beneficios de la nueva anticoagulación en nuestros pacientes Luis Manzano Espinosa. Unidad de Insuficiencia Cardiaca y Riesgo Vascular Servicio de M. Interna. H U Ramón y Cajal Puntos claves de la charla

Más detalles

Hipertensión arterial Intervenciones básicas en infografías

Hipertensión arterial Intervenciones básicas en infografías Hipertensión arterial Intervenciones básicas en infografías Fuentes: 1. Guía de práctica clínica sobre hipertensión arterial. Osakidetza, actualización 2007 2. PCAI Hipertensión Arterial Asturias, actualización

Más detalles

Antagonistas de los receptores ARA II. Dra. Mirtha Pinal Borges

Antagonistas de los receptores ARA II. Dra. Mirtha Pinal Borges Antagonistas de los receptores ARA II Dra. Mirtha Pinal Borges Antagonistas de los receptores de Angiotensina II (ARA II) Existen 4 tipos de receptores AT (1 y 2 en el hombre y 3 y 4 en los animales) La

Más detalles

SESSIÓ CONJUNTA DE LA SCB DE MEDICINA INTERNA I SOCIETAT CATALANA D HIPERTENSIÓ ARTERIAL Tractament de la hipertensió arterial en el ictus isquèmic

SESSIÓ CONJUNTA DE LA SCB DE MEDICINA INTERNA I SOCIETAT CATALANA D HIPERTENSIÓ ARTERIAL Tractament de la hipertensió arterial en el ictus isquèmic SESSIÓ CONJUNTA DE LA SCB DE MEDICINA INTERNA I SOCIETAT CATALANA D HIPERTENSIÓ ARTERIAL Tractament de la hipertensió arterial en el ictus isquèmic Angela Felip Pedro Armario 26 de Maig de 2010 ICTUS ISQUÉMICO

Más detalles

Logro de metas terapéuticas antihipertensivas en distintas condiciones de riesgo cardiovascular.

Logro de metas terapéuticas antihipertensivas en distintas condiciones de riesgo cardiovascular. Logro de metas terapéuticas antihipertensivas en distintas condiciones de riesgo cardiovascular. Autores: Bernasconi, C; D Alessandro, V; Gallo, Y; Lizaur, J; Manzo, J. INTRODUCCION La enfermedad crónica

Más detalles

Eplerenona para mejorar la excreción urinaria de albúmina.

Eplerenona para mejorar la excreción urinaria de albúmina. Eplerenona para mejorar la excreción urinaria de albúmina. Artículo: El agregado de eplerenona a enalapril mejora la excreción urinaria de albúmina en los pacientes con diabetes tipo 2 sin asociarse con

Más detalles

Forúm Multidisciplinar de la ENFERMEDAD TROMBOEMBOLICA Gerona Embolia pulmonar con inestabilidad hemodinámica

Forúm Multidisciplinar de la ENFERMEDAD TROMBOEMBOLICA Gerona Embolia pulmonar con inestabilidad hemodinámica Forúm Multidisciplinar de la ENFERMEDAD TROMBOEMBOLICA Gerona 2007 Embolia pulmonar con inestabilidad hemodinámica TEP : NECESIDAD DE MAS DE UN ENFOQUE DIAGNOSTICO Y TERAPEUTICO Estrategias diagnósticas

Más detalles

ENFERMEDAD CORONARIA Y DIABETES MELLITUS EN EL ANCIANO.

ENFERMEDAD CORONARIA Y DIABETES MELLITUS EN EL ANCIANO. ENFERMEDAD CORONARIA Y DIABETES MELLITUS EN EL ANCIANO. UNIVERSIDAD DE SALAMANCA DEPARTAMENTO DE MEDICINA XI Curso ALMA 1 al 4 de Abril de 2012 Salamanca, España El Anciano con Diabetes Introducción La

Más detalles

CHOQUE CARDIOGENICO Dr. Dr Juve Juv n e t n ino Amay Ama a y 2010

CHOQUE CARDIOGENICO Dr. Dr Juve Juv n e t n ino Amay Ama a y 2010 Dr. Juventino Amaya 2010 Definición etiológica Síndrome clínico causado por una anormalidad cardíaca primaria, que resulta en una caida de la presión arterial e hipoperfusión p tisular. Lancet 2000;356:749

Más detalles

4º Curso de Actualización en Hipertensión Arterial

4º Curso de Actualización en Hipertensión Arterial 4º Curso de Actualización en Hipertensión Arterial Cursos de Actualización en Hipertensión Arterial Objetivo: Educar y actualizar en el diagnóstico, manejo y seguimiento de pacientes con hipertensión arterial

Más detalles

DIAGNOSTICO TEMPRANO DE LA HTA. Nieves Martell Claros. Hospital Clínico San Carlos Madrid

DIAGNOSTICO TEMPRANO DE LA HTA. Nieves Martell Claros. Hospital Clínico San Carlos Madrid DIAGNOSTICO TEMPRANO DE LA HTA Nieves Martell Claros. Hospital Clínico San Carlos Madrid CONTINUUM DE LA ECV Historia Natural del Riesgo Vascular Remodelado Dilatación ventricular/ Disfunción cognitiva

Más detalles

Evidencias de las estatinas en enfermedad no coronaria: ictus y enfermedad arterial periférica. Carlos Lahoz

Evidencias de las estatinas en enfermedad no coronaria: ictus y enfermedad arterial periférica. Carlos Lahoz Evidencias de las estatinas en enfermedad no coronaria: ictus y enfermedad arterial periférica Carlos Lahoz Grandes ensayos con estatinas Estatinas e ictus Niveles de colesterol y riesgo de muerte por

Más detalles

La dislipemia es relevante en la ERC? Sirve para algo tratar? Da problemas tratar? Qué guía sigo?

La dislipemia es relevante en la ERC? Sirve para algo tratar? Da problemas tratar? Qué guía sigo? Qué guía seguimos para tratar la dislipemia de la ERC? La dislipemia es relevante en la ERC? Sirve para algo tratar? Da problemas tratar? Qué guía sigo? Dislipemia en la ERC (Hospital Infanta Leonor) %

Más detalles

Lourdes Betegon 1 ; Cristina Canal 1 ; Marina De Salas-Cansado 2

Lourdes Betegon 1 ; Cristina Canal 1 ; Marina De Salas-Cansado 2 Análisis de Costes No Farmacológicos y Eventos Evitados en el Tratamiento de la Fibrilación Auricular en España: Apixaban Frente a Otros Fármacos Anticoagulantes Lourdes Betegon 1 ; Cristina Canal 1 ;

Más detalles

Urgencias y Emergencias Hipertensivas

Urgencias y Emergencias Hipertensivas Urgencias y Emergencias Hipertensivas Dr. Hugo Ramos Sociedad de Cardiología Córdoba, Argentina Historia de la HTA Mahomed, Londres 1879 Causa de enfermedad renal Riva Rocci, Torino 1896 Manguito braquial

Más detalles

Influencia de las dislipemias y de su tratamiento sobre el metabolismo de la glucosa, la función renal y miocárdica

Influencia de las dislipemias y de su tratamiento sobre el metabolismo de la glucosa, la función renal y miocárdica Influencia de las dislipemias y de su tratamiento sobre el metabolismo de la glucosa, la función renal y miocárdica Dr. Carlos Guijarro Unidad de Medicina Interna Universidad Rey Juan Carlos Dislipemias,

Más detalles

Del examen clínico se destaca: Altura: 1,70 m. Peso: 81 kg. Cintura abdominal: 103 cm. PA: 142/104 mm Hg. Resto del examen normal.

Del examen clínico se destaca: Altura: 1,70 m. Peso: 81 kg. Cintura abdominal: 103 cm. PA: 142/104 mm Hg. Resto del examen normal. 1 VIÑETAS CLÍNICAS Viñeta 1 Paciente de 35 años de sexo masculino, con antecedentes familiares de diabetes e hipertensión arterial, sin antecedentes personales a destacar, asintomático, que concurre a

Más detalles

ACTUALIZACIÓN N EN HTA. SESIÓN N CLINICA H.DR.MOLINER

ACTUALIZACIÓN N EN HTA. SESIÓN N CLINICA H.DR.MOLINER ACTUALIZACIÓN N EN HTA. SESIÓN N CLINICA H.DR.MOLINER 13-11 11-07 Publicación en Journal of Hypertension (Vol 25, Num 6, Junio-2007): nueva Guía para el manejo de la HTA del 2007 Grupo de trabajo para

Más detalles

Evaluación de Isquemia y Revascularización en Insuficiencia Cardiaca

Evaluación de Isquemia y Revascularización en Insuficiencia Cardiaca Evaluación de Isquemia y Revascularización en Insuficiencia Cardiaca Introducción Introducción Evaluación de Isquemia Improvement of Left Ventricular Ejection Fraction, Heart Failure Symptoms and Prognosis

Más detalles

MANEJO DE LA HIPERGLICEMIA EN EL PACIENTE HOSPITALIZADO: EXISTE CHANCE PARA LA TERAPIA ORAL? VICTOR HUGO NORIEGA RUIZ ENDOCRINÓLOGO HNCH

MANEJO DE LA HIPERGLICEMIA EN EL PACIENTE HOSPITALIZADO: EXISTE CHANCE PARA LA TERAPIA ORAL? VICTOR HUGO NORIEGA RUIZ ENDOCRINÓLOGO HNCH MANEJO DE LA HIPERGLICEMIA EN EL PACIENTE HOSPITALIZADO: EXISTE CHANCE PARA LA TERAPIA ORAL? VICTOR HUGO NORIEGA RUIZ ENDOCRINÓLOGO HNCH AGENDA CONTEXTO. RECOMENDACIONES ACTUALES. EVIDENCIA EN CONTRA.

Más detalles

Angioplastia Diferida en SCACEST Ricardo Lluberas Profesor de Cardiología Universidad de la República-Montevideo-Uruguay

Angioplastia Diferida en SCACEST Ricardo Lluberas Profesor de Cardiología Universidad de la República-Montevideo-Uruguay ProEducar 3er Curso para Intervencionistas en Entrenamiento Dr. José Gabay" Angioplastia Diferida en SCACEST Ricardo Lluberas Profesor de Cardiología Universidad de la República-Montevideo-Uruguay México

Más detalles

Dr. Vicente Giner Galvañ. Unidad de HTA y Riesgo Cardiometabólico. Servicio de Medicina Interna. Hospital Mare de Déu dels Lliris. Alcoy. Alicante.

Dr. Vicente Giner Galvañ. Unidad de HTA y Riesgo Cardiometabólico. Servicio de Medicina Interna. Hospital Mare de Déu dels Lliris. Alcoy. Alicante. COMENTARIOS ESTUDIO HOPE-3 Y REVISIÓN HTA LANCET Dra. Verónica Escudero Quesada. Médica Adjunta. Servicio de Nefrología. Hospital Universitario Dr. Peset Aleixandre. Valencia. Dr. Vicente Giner Galvañ.

Más detalles

Abstract. Introducción

Abstract. Introducción Gaceta Médica de México. 2012;148:125-9 J. Gaspar Hernández, et al.: Denervación simpática artículo renal en original México Denervación simpática renal (DSR): una nueva terapéutica no farmacológica para

Más detalles

Dr. Luis Miguel Ruilope Jefe de la Unidad de Hipertensión del Hospital Universitario 12 de Octubre, Madrid CONTINUO CARDIOVASCULAR

Dr. Luis Miguel Ruilope Jefe de la Unidad de Hipertensión del Hospital Universitario 12 de Octubre, Madrid CONTINUO CARDIOVASCULAR Dr. Luis Miguel Ruilope Jefe de la Unidad de Hipertensión del Hospital Universitario 12 de Octubre, Madrid CONTINUO CARDIOVASCULAR Continuo cardiorrenal RETROCESO Target organ damage Asymptomatic CKD New

Más detalles

Evaluación n y Tratamiento de la HTA Resistente o de difícil control

Evaluación n y Tratamiento de la HTA Resistente o de difícil control Evaluación n y Tratamiento de la HTA Resistente o de difícil control Caso clínico Pedro Armario Unidad de Hipertensión Arterial y Riesgo Vascular Servicio de Medicina Interna Hospital General de L Hospitalet

Más detalles

REVASCULARIZACION MIOCARDICA MULTIPLES VASOS Y TRONCO

REVASCULARIZACION MIOCARDICA MULTIPLES VASOS Y TRONCO REVASCULARIZACION MIOCARDICA MULTIPLES VASOS Y TRONCO Congreso Federacion Argentina de Cardiologia 29 31 Mayo 2014 Mendoza Dr. Eduardo Hasbani CABG vs PCI con DES COMO REVASCULARIZAR? DR EDUARDO HASBANI

Más detalles

Revascularización coronaria en pacientes diabéticos: reflexiones después del FREEDOM

Revascularización coronaria en pacientes diabéticos: reflexiones después del FREEDOM Revascularización coronaria en pacientes diabéticos: reflexiones después del FREEDOM Dra Rosana Hernandez Antolín Hospital Ramón y Cajal. Madrid. España Revascularización en diabéticos : Reflexiones después

Más detalles

Papel del Endobarrier en el tratamiento de la Diabetes

Papel del Endobarrier en el tratamiento de la Diabetes 16 Congreso SECO 2º Congreso Ibérico de Obesidad y Enfermedades Metabólicas Papel del Endobarrier en el tratamiento de la Diabetes Amador García Ruiz de Gordejuela Jordi Pujol Gebelli Anna Casajoana Badía

Más detalles

DRONEDARONA. Dr Antonio Címbora Ortega. Servicio de Cardiología Hospital de Mérida

DRONEDARONA. Dr Antonio Címbora Ortega. Servicio de Cardiología Hospital de Mérida DRONEDARONA Dr Antonio Címbora Ortega. Servicio de Cardiología Hospital de Mérida FARMACOLOGÍA ESTUDIOS CONCLUSIONES 1. FARMACOLOGÍA La Dronedarona es una molécula de benzofurano relacionada con la Amiodarona

Más detalles

AVANCES EN EL MANEJO DEL PACIENTE HIPERTENSO DE ALTO RIESGO CARDIOVASCULAR

AVANCES EN EL MANEJO DEL PACIENTE HIPERTENSO DE ALTO RIESGO CARDIOVASCULAR AVANCES EN EL MANEJO DEL PACIENTE HIPERTENSO DE ALTO RIESGO CARDIOVASCULAR DEFINICIÓN El paciente de alto riesgo es, según el SCORE, aquel con un riesgo de muerte de causa cardiovascular a diez años mayor

Más detalles

Dr Julio O. Bono Jefe Unidad Coronaria Sanatorio Allende Córdoba

Dr Julio O. Bono Jefe Unidad Coronaria Sanatorio Allende Córdoba Dr Julio O. Bono Jefe Unidad Coronaria Sanatorio Allende Córdoba Racionalidad para una Estrategia Invasiva Precoz Racionalidad para una Estrategia Invasiva Update de las Guidelines AHA/ACC 2013 Una Estrategia

Más detalles

MESA REDONDA: RIESGO CARDIOVASCULAR EN EL MUY ANCIANO La enfermedad CV en el paciente muy anciano. Prevalencia y formas de presentación

MESA REDONDA: RIESGO CARDIOVASCULAR EN EL MUY ANCIANO La enfermedad CV en el paciente muy anciano. Prevalencia y formas de presentación MESA REDONDA: RIESGO CARDIOVASCULAR EN EL MUY ANCIANO La enfermedad CV en el paciente muy anciano. Prevalencia y formas de presentación Miguel Camafort Babkowski Unidad de Hipertensión Arterial y Riesgo

Más detalles

Metodología: Artículo: Tratamiento antihipertensivo en el ACV agudo (Cortesía de IntraMed.com)

Metodología: Artículo: Tratamiento antihipertensivo en el ACV agudo (Cortesía de IntraMed.com) Sesiones científicas de la American Heart Association, Dallas 2013 Efectos de la reducción inmediata de la presión arterial sobre la muerte y la discapacidad severa en pacientes con ACV isquémico agudo

Más detalles

Enfrentado a la inmensa cantidad de información

Enfrentado a la inmensa cantidad de información Rev Méd Chile 2004; 132: 513-515 MEDICINA BASADA El análisis crítico de la información publicada en la literatura médica Tomás Pantoja C 1,4, Luz María Letelier S 2,4, Ignacio Neumann B 3,4 A critical

Más detalles

Una de cada 7 muertes ocurridas cada año en individuos mayores de 35 años en España es atribuible al consumo de tabaco

Una de cada 7 muertes ocurridas cada año en individuos mayores de 35 años en España es atribuible al consumo de tabaco Una de cada 7 muertes ocurridas cada año en individuos mayores de 35 años en España es atribuible al consumo de tabaco Prevalencia del tabaco y mortalidad atribuible OMS, 2004 Rev Esp Reunión Cardiol.

Más detalles

La función renal en el anciano. Dra. V. Iñigo Nefrología

La función renal en el anciano. Dra. V. Iñigo Nefrología La función renal en el anciano Dra. V. Iñigo Nefrología La función renal en el anciano La ERC se ha convertido en un problema de salud pública en los países desarrollados y su prevalencia aumenta de forma

Más detalles

Cómo funciona una Unidad de Insuficiencia Cardiaca?

Cómo funciona una Unidad de Insuficiencia Cardiaca? 2 Curso de Aspectos Prácticos en Cardiología Clínica Cómo funciona una Unidad de Insuficiencia Cardiaca? Dr. Ramón Bover Unidad de Insuficiencia Cardiaca Servicio de Cardiología Insuficiencia Cardiaca

Más detalles

ESTRATEGIAS TERAPÉUTICAS PARA EL CONTROL DEL PACIENTE CON HTA RESISTENTE O DE DIFÍCIL CONTROL. Anna Oliveras

ESTRATEGIAS TERAPÉUTICAS PARA EL CONTROL DEL PACIENTE CON HTA RESISTENTE O DE DIFÍCIL CONTROL. Anna Oliveras ESTRATEGIAS TERAPÉUTICAS PARA EL CONTROL DEL PACIENTE CON HTA RESISTENTE O DE DIFÍCIL CONTROL Anna Oliveras Unitat HTA. S. Nefrologia Hospital del Mar - Parc de Salut Mar Barcelona Combinaciones. Tipos

Más detalles

ENFERMEDAD CEREBRO VASCULAR. Dr. Mauricio García Linera Agosto, 2004

ENFERMEDAD CEREBRO VASCULAR. Dr. Mauricio García Linera Agosto, 2004 ENFERMEDAD CEREBRO VASCULAR Dr. Mauricio García Linera Agosto, 2004 E.C.V A nivel mundial la E.C.V es la 3 causa de muerte y la primera causa de invalidez. Evolución natural: La recurrencia es de 5 15%

Más detalles

De qué sistemas se dispone para evaluar el riesgo vascular? A qué población y con qué frecuencia se le debe evaluar el riesgo vascular?

De qué sistemas se dispone para evaluar el riesgo vascular? A qué población y con qué frecuencia se le debe evaluar el riesgo vascular? 4. Riesgo vascular Preguntas para responder: De qué sistemas se dispone para evaluar el riesgo vascular? A qué población y con qué frecuencia se le debe evaluar el riesgo vascular? 4.1. Importancia del

Más detalles

Epidemiología, Factores de Riesgo Cardiovascular y Enfermedad Coronaria

Epidemiología, Factores de Riesgo Cardiovascular y Enfermedad Coronaria Epidemiología, Factores de Riesgo Cardiovascular y Dr. Gregorio Zaragoza Rodríguez Cardiólogo Clínico e Intervencionista C.M.N. 20 de Noviembre I.S.S.S.T.E. Sx. Metabólico Epidemiología, FRCV y Es considerado

Más detalles

XXIII CONGRESO ARGENTINO DE HIPERTENSIÓN ARTERIAL Sociedad Argentina de Hipertensión Arterial Hotel Panamericano, Buenos Aires 14 al 16 de Abril, 2016

XXIII CONGRESO ARGENTINO DE HIPERTENSIÓN ARTERIAL Sociedad Argentina de Hipertensión Arterial Hotel Panamericano, Buenos Aires 14 al 16 de Abril, 2016 XXIII CONGRESO ARGENTINO DE HIPERTENSIÓN ARTERIAL Sociedad Argentina de Hipertensión Arterial Hotel Panamericano, Buenos Aires 14 al 16 de Abril, 2016 Jueves 14 de abril SOCIEDAD ARGENTINA DE NEFROLOGÍA

Más detalles

Actualización: Manejo terapéutico de angor estable

Actualización: Manejo terapéutico de angor estable Actualización: Manejo terapéutico de angor estable Dra. Verónica Boscana Clínica Médica A Prof. Dra Ormaechea Caso clínico SM 73 a, agricultor MC: control Historia de 15 meses de evolución de dolor retroesternal

Más detalles

PRESENTACIÓN DE COSTO- EFECTIVIDAD PARA TAVI (TRANS CATHETER VALVE IMPLANTATION )

PRESENTACIÓN DE COSTO- EFECTIVIDAD PARA TAVI (TRANS CATHETER VALVE IMPLANTATION ) PRESENTACIÓN DE COSTO- EFECTIVIDAD PARA TAVI (TRANS CATHETER VALVE IMPLANTATION ) Presentado por Agustin Lopez Junior Health Economist Analyst Medtronic ESTENOSIS AORTICA El manejo de la estenosis aortica

Más detalles

CONSECUENCIAS CARDIOVASCULARES DEL SAHS. Dra Patricia Lloberes Hospital Vall d Hebron

CONSECUENCIAS CARDIOVASCULARES DEL SAHS. Dra Patricia Lloberes Hospital Vall d Hebron CONSECUENCIAS CARDIOVASCULARES DEL SAHS Dra Patricia Lloberes Hospital Vall d Hebron Guion Fisiopatología Prevalencia Consecuencias CV Efecto del tratamiento del SAHS en las enfermedades CV Fisiopatología

Más detalles

Centros de trasplante Institutes of Excellence

Centros de trasplante Institutes of Excellence Centros de trasplante Institutes of Excellence El National Medical Excellence Program de Aetna coordina la atención y proporciona acceso a tratamientos de trasplantes cubiertos a través de nuestra red

Más detalles

HIPERTENSION ARTERIAL. Ms QF César Leal Vera Docente ULADECH

HIPERTENSION ARTERIAL. Ms QF César Leal Vera Docente ULADECH HIPERTENSION ARTERIAL Ms QF César Leal Vera Docente ULADECH PA = GC x RP Es un desorden multifactorial, con participación de factores genéticos y ambientales; de fácil diagnóstico y difícil control en

Más detalles

Bucaramanga, Colombia.

Bucaramanga, Colombia. 157 Bucaramanga, Colombia. INTRODUCCIÓN: estudios previos reportan la validación y correspondencia, o ambas, del índice tobillo brazo oscilométrico frente al índice tobillo brazo con Doppler, pero este

Más detalles

30-31 enero 2015, Sevilla Transición del tratamiento diabético al alta

30-31 enero 2015, Sevilla Transición del tratamiento diabético al alta 30-31 enero 2015, Sevilla Transición del tratamiento diabético al alta Dr. Antonio Pérez Servicio Endocrinología Hospital Sant Pau Barcelona aperez@santpau.cat Med Clin (Barc). 2012 May 26;138(15):666.e1-666.e10

Más detalles

PROTOCOLO DE HIPERTENSIÓN ARTERIAL. Cualquier persona que pertenezca a la zona de salud y que acuda al sistema sanitario por cualquier motivo.

PROTOCOLO DE HIPERTENSIÓN ARTERIAL. Cualquier persona que pertenezca a la zona de salud y que acuda al sistema sanitario por cualquier motivo. PROTOCOLO DE HIPERTENSIÓN ARTERIAL. 1. Objetivos. Detección y control de los hipertensos 2. Criterios de inclusión. 3. Captación. 4. Actividades. Cualquier persona que pertenezca a la zona de salud y que

Más detalles