HIPERTENSIÓN PULMONAR EN PEDIATRÍA. TRATAMIENTO FARMACOLÓGICO.

Tamaño: px
Comenzar la demostración a partir de la página:

Download "HIPERTENSIÓN PULMONAR EN PEDIATRÍA. TRATAMIENTO FARMACOLÓGICO."

Transcripción

1 HIPERTENSIÓN PULMONAR EN PEDIATRÍA. TRATAMIENTO FARMACOLÓGICO. Begoña Feal Cortizas Servicio de Farmacia C.H.U.A.C. Grupo Español de Farmacia Pediátrica

2 HIPERTENSIÓN PULMONAR: generalidades ENFERMEDAD RARA. Aparece a cualquier edad. d Afecta a hombre y mujeres, algo más a mujeres. Problema de salud complejo: incremento anómalo en la presión de las arterias que conducen la sangre del corazón al pulmón. Afecta a pequeñas arterias pulmonares: estrechamiento, debido al elevado tono, remodelación estructural de la pared de los vasos, obstrucción intraluminal y descenso en la superficie vascular Síntomas: vasoconstricción, hipertrofia del músculo liso en arterias p pulmonares, hipertrofia ventricular derecha y dilatación, incremento en la presión arterial pulmonar.

3 HPA: LA LOCALIZACIÓN DEL PROBLEMA ES EL MISMO EN EL the Problem is the Same in Both Children and NIÑO QUE EN EL ADULTO Adults Pre-capillary Pulmonary Artery Left Atrium Right Atrium Right Ventricle Left Ventricle

4 HP: definiciones Presión arterial pulmonar PCWPm, LAPm or LVEDP Presión capilar a pulmonar normal PVRI Incremento en la resistencia vascular periférica Vl Valores en HP Vl Valores normales >25 mm Hg en reposo mmhg 15 mm Hg 15 mm Hg; >240 dynes s m2 cm-5 <160 dynes s m2 cm-5 Definición igual en adultos que en niños Determinado por cateterismo cardíaco derecho

5 CLASIFICACIÓN DE LA HP (Dana Point,2008) 1.- Hipertensión Arterial Pulmonar 1.1 Idiopática Hereditaria i 1.3 Inducida por fármacos y toxinas 1.4 Asociada HAPA (enf tejido conectivo, VIH, Hipertensión portal, cardiopatía congénita,esquistosomiasis, i t i i anemia hemolítica crónica) 1.5 Hipertensión pulmonar persistente del recién nacido 1.- Enfermedad venooclusiva pulmonar y/o hemangiomatosis capilar pulmonar 2.- HP causada por cardiopatía izquierda: disfunción sistólica, diastólica, enfermedad valvular 3.- HP por enfermedades d pulmonares y/o hipoxemia: i EPOC, enf pulmonar intesticial, otras enfermedades pulmonares con patrones mixtos restrictivos y obstructivos, trastorno respiratorio del sueño, trastornos de hipoventilación ió alveolar, l exposición ió crónica a altitud, anomalías del desarrollo

6 CLASIFICACIÓN DE LA HP (Dana Point,2008) 4.- HP Tromboembólica crónica 5.- HP con mecanismos poco claros o multifactoriales: desordenes hematológicos (mieloproliferativos, esplenectomía), desordenes sistémicos (sarcoidosis, histiocitosis pulmonar de células de Langerhans, linfanguileiomatosis, neurofibromatosis, vasculitis), desórdenes metabólicos (enf almacenamienot de glucógeno, Gaucher, trasntornos tiroideos), Otros (obstrucción tumoral, mediastinitis fibrosa, insuficiencia renal crónica con diálisis) Condiciones únicas en niños: Hernia diafragmática congénita y displasia broncopulmonar

7 Clasificación de HP Clase I No limitación it ió para la actividad id d física. La actividad id d física habitual no produce disnea no fatiga excesiva, dolor torácico o presíncope Clase II Ligera limitación a la actividad física. Bien en reposo. La actividad física habitual produce disnea o fatiga, dolor torácico o presíncope Clase III Clase IV Limitación marcada de la actividad física. Bien en reposo. Actividad menor a la habitual: disnea o fatiga excesiva, dolor torácico o presíncope Incapacidad para llevar a cabo cualquier actividad física. Signos de insuficiencia cardíaca derecha. Disnea y/o fatiga en reposo. Clase funcional de la OMS. Herramienta clásica para evaluar la mejoría o deterioro de los pacientes Inconveniente: marcado componente subjetivo, gran variabilidad interobservadores.

8 PREVALENCIA/INCIDENCIA ADULTOS NIÑOS IDIOPÁTICA Y FAMILIAR 43% IDIOPÁTICA 40% ENF INFLAMATORIA 15% ENF CARDÍACA CONGÉNITA 50% ENF CARDÍACA CONGÉNITA 11% HIPERTENSIÓN PORTAL 10% ANOREXÍGENOS 9% VIH 6% La verdadera incidencia es desconocida Relación mujer/hombre = 1,9 (adultos y niños) Registro francés: 15 casos/millón adultos/año Niños: entre 3,7-5 casos por millón de niños UK: IPAH 0,48 casos/millón niños /año INFRADIAGNOSTICADA????

9 MECANISMOS IMPLICADOS EN LA HP

10 MECANISMOS IMPLICADOS EN LA HP Antagonistas receptores endotelina Fosfodiesterasa Tipo NO exógeno Derivados prostaciclina - Inhibidores de Fosfodiesterasa -5

11

12 ALGORITMO DE TRATAMIENTO BASADO EN LA EVIDENCIA TERAPIA INICIAL Recomendac/Evidencia CF II OMS CF III OMS CF IV OMS I-A Ambrisentan Bosentan Sildenafilo Ambrisentan Bosentan Sildenafilo Epoprostenol iv, Iloprost ih Epoprostenol iv I-B IIa-C IIb-B Tadalafilo Tadalafilo Ambrisentan Treprostinil sc, ih Bosentan Sildenafilo, Tadalafilo, Iloprost ih, iv, Treprostinil sc,iv,ih Tto combinado inicial Iloprost iv Treprostinil iv Beraprost

13 ALGORITMO DE TRATAMIENTO BASADO EN LA EVIDENCIA Respuesta Clínica inadecuada Terapia de combinación secuencial (IIa-B) ARE PROSTANOIDES IFD-5 Respuesta Clínica inadecuada Septostomía auricular con balón (I-C), y/o trasplante pulmonar

14 PRONOSTICO Determinantes del pronóstico PRONOSTICO No Insuficiencia cardíaca Si del VD Lento Velocidad de progresión síntomas Rápido No Síncope Sí I,II Clase Funcional OMS IV Más largo Test marcha 6 min Más corto Consumo pico O 2 > 15mL/min/Kg /K Prueba ejercicio cardiopulmonar Consumo pico O 2 < 12mL/min/Kg /K Normal/casi normal Cp de BNP/proBNP Muy elevadas y en aumento Sin derrame pericárdico Ecocardiografía Derrame pericárdico PAD<8mmmmHg e Hemodinámica PAD>15mmHg e IC 2,5L/min/m 2 IC 2L/min/m 2

15 PRONOSTICO Determinantes del pronóstico PRONOSTICO No Insuficiencia cardíaca Si del VD Lento Velocidad de progresión síntomas Rápido No Síncope Sí TRATAMIENTO FARMACOLÓGCIO I,II Clase Funcional OMS IV Más largo Test marcha 6 min Más corto Consumo pico O 2 > 15mL/min/Kg /K Prueba ejercicio cardiopulmonar Consumo pico O 2 < 12mL/min/Kg /K Normal/casi normal Cp de BNP/proBNP Muy elevadas y en aumento Sin derrame pericárdico Ecocardiografía Derrame pericárdico PAD<8mmmmHg e Hemodinámica PAD>15mmHg e IC 2,5L/min/m 2 IC 2L/min/m 2

16 ABORDAJE TERAPÉUTICO O 2 nocturno si episodios de síncope Inmunización frente a gripe, pneumococo, VRS Precaución si infección respiratoria induce hipoxia y agrava HP Tratar deshidratación durante episodios de infección p Anticoagulación: no de rutina individualizar Diuréticos: solo en pacientes con fallo cardíaco derecho Descongestivos tipo pseudoefedrina: contraindicado Evitar embarazos (adolescentes), deportes competición

17 ABORDAJE TERAPÉUTICO al test de vasoreactividad) (en pacientes respondedores Pacientes adultos: solamente 10% Pacientes pediátricos 40% criterios para evaluar la respuesta aguda?? Nifedipino: dosis de inicio: 0,2-0,3 mg/kg/8h Diltiazem: dosis pediátrica no establecida. Dosis extrapolada de adultos. Los niños toleran mejor dosis elevadas que los adultos

18 ABORDAJE TERAPEUTICO: TRATAMIENTO ESPECÍFICO Antagonistas receptores endotelina Fosfodiesterasa Tipo NO exógeno Derivados prostaciclina - Inhibidores de Fosfodiesterasa -5

19 ANTAGONISTAS RECEPTORES DE LA ENDOTELINA (ARE) PARAMETRO BOSENTAN AMBRISENTAN Selectividad ETA:ETB 30:1 4000:1 Dosis diaria 2 mg/kg/12 h No establecida Escalado de dosis Si Si Biodisponibilidad 50% Elevada Tmax 3-5h 1733h 1,7-3,3 Metabolismo Hepático (CYP) Hepático (glucuronidación) Interacciones significativas Sildenafilo, glibenclamida, warfarina, ciclosporina*, anticonceptivos Ciclosporina (reducir dosis) Autorización pediátrica Si, > 2 años No *contraindicado

20 ARE: BOSENTAN Experiencia pediátrica. Clase funcional II y III Aprobado en Europa: EC niños mejora la supervivencia i comparada con controles históricos Mejora clase funcional, tolerancia al ejercicio, hemodinámica y enlentece el deterioro clínico Presentación de 32 mg fraccionable NO en España (10/11) EC FUTURE 1: la exposición a bosentan alcanza una meseta a dosis inferiores en niños vs adultos. Dosis> 2 mg/kg, no niveles plasmáticos VENTAJAS: Buena tolerancia. Menor Incidencia de alteraciones hepáticas que adultos: 2,7% vs 7,8%. Vía oral. Autorizado en pediatría

21 BOSENTAN: seguimiento farmacoterapéutico Efectividad: mejora capacidad ejercicio (PM6M), clase funcional OMS, grado de disnea Seguridad: Función Hepática: evaluación periódica de aminotrasferasas (11% pacientes) Síntomas de daño hepático: náuseas, vómitos, fiebre, dolor abdominal, ictericia y letargia Niveles de Hemoglobina (3-6% pacientes) Interacciones: Cpl ciclosporina i 50%, y Cpl bosentán 30 veces Sildenafilo: Bosentán y sildenafilo Antirretrovirales, warfarina, anticonceptivos, tadalafilo, gliburida y glibenclamida

22 ARE: AMBRISENTAN Antagonista selectivo de ETA Autorizado en HAP II y III, HAPI, y asociada a enf tejido conectivo Ventajas: bien tolerado, con menor riesgo de alteración en transaminasas, sin interacciones clínicamente relevantes. Una dosis/día: 5-10 mg/día Inconveniente: No se recomienda su uso en < 18 años debido a falta de datos de seguridad y eficacia Dispone de un Plan Investigación Pediátrica: IHPA, FHPA, e HP asociada HP en niños 1-18 años Presentación en Polvo Seco, comp de 2,5 mg? DICIEMBRE 2016

23 AMBRISENTAN

24 IFD5: SILDENAFILO EMEA, MARZO 2011: autorizada en HPA en pacientes de 1-17 años. Mostró mejora en capacidad al ejercicio o hemodinámica pulmonar en pacientes con HPAI e HP asociada a enfermedad cardíaca congénita. Plan Investigación Pediátrica: Población:? nacimiento i a < 1 mes (HP persistente en el neonato) De 1 mes a < 18 años DICIEMBRE 2013 Comprimidos para niños 6 años Polvo para suspensión oral en < 6 años Solución para inyección 0,8 mg/ml Presentaciones de sildenafilo a estudio:

25 SILDENAFILO: Seguimiento farmacoterapeútico Efectividad: Niños 1-17 años mejora en capacidad para el ejercicio o hemodinámica pulmonar en IHPA y asociada a cardiopatía congénita. PM6M, Clase funcional, grado de disnea Seguridad: efectos adversos adultos: rubor facial, eritema, cefalea, insomnio, i alteraciones visuales Interacciones: metabolizado por P450 Ritonavir, saquinavir: C pl Sildenafilo (contraindicado) Nitratos y nitroglicerina (contraindicado) Bosentan: AUC bosentan y AUC sildenafilo Doxazosina, alfuzosina, terazosina: hipotensión Ketoconazol, itraconazol eritromicina, i i claritromicina, i i lopinavir: i niveles sildenafilo

26 SILDENAFILO DOS IS VENTA AJAS Inicio: 0,25-0,5 mg/kg/8h.máximo: 2mg/kg/8h. 20 Kg: 10 mg /8h > 20 Kg: 20 mg/8 h Tratamiento de 1ª línea. Experiencia en niños con HPA de + 10 años, en postoperados con fracaso en la retirada del NO Buena tolerancia, vía oral, autorizado en niños, coste Ficha Técnica: descripción ió de la preparación de la suspensón oral extemporánea, a partir de Revatio 20 mg + Ora-Sweet + Ora-Plus Plus.

27 IFD5: TADALAFILO En el EC se incluyeron pacientes de al menos 12 años, pero la edad media fue de 54 ± 15. No se indican datos de niños. Ventaja: 1 dosis al día Inconveniente: No hay datos en pediatría Plan Investigación Pediátrica: Población: nacimiento a < 1 mes (HP persistente en el neonato) De 6 meses a < 18 años (HPA) Presentaciones de tadalafilo a estudio: Comprimidos, suspensión oral? MARZO 2020

28 PROSTANOIDES: EPOPROSTENOL 1 er medicamento disponible para HP 1ª línea en HPA severa, CF IV (nivel evidencia A) CIÓN INDICA Tratamiento iv de larga duración de HPP, CF III y IV. Niños: se dispone de información limitada EVIDEN NCIA 1996, Barst: la adm iv es al menos tan efectiva en niños vs adultos en: supervivencia, parámetros hemodinámicos y síntomas. Resultados confirmados por Haworth en HPI, HAPA- Cardiopatía con seguimiento de 3 años. Young y col: supervivencia en niños tratados a los 10 años= 61%.

29 PROSTANOIDES: EPOPROSTENOL T ½= 3-5 min. Si interrupción administración, efecto=30 min CARACTER RÍSTICAS Adm en perfusión iv continua por vía central (bomba) Reconstitución cada 12 h, ó 24 h si bomba de frío Búsqueda de dosis individualizada. Inicio=2ng/kg/min Ajuste según: persistencia, recurrencia o empeoramiento de síntomas, o efectos adversos. Dosis óptima en niños adulto Adm por bomba portátil de infusión contínua INC CONVENIEN NTES Catéter central: riesgo infecciones, sépsis, trombosis Desarrollo de tolerancia escalada de dosis Interrupción repentina: HP rebote, síncope, muerte. Coste elevado (medicamento + cartuchos bomba)

30 PROSTANOIDES: EPOPROSTENOL Interacciones: Digoxina: puede incrementar los niveles plasmáticos AINEs y otros antiagregantes plaquetarios: epoprostenol puede incrementar el riesgo de sangrado EFECTOS ADVERSOS Hipotensión 13-27% Dolor torácico 11-67% Dolor abdominal 5-27% Hipercalcemia 48% Diarrea 37-50% Rubor facial 23-58% Sépsis 14% Artritis 52% IAM 4% Pérdida apetito 25-66% Hemorragia 11-19% Dolor mandibular 54-75% ACV 4% Mialgia 44% Trombocitopenia 2%

31 CARAC CTERÍSTIC CAS INDICAC CIÓN INCONVEN NIENTES PROSTANOIDES: ILOPROST Análogo estable de prostaciclina T½= minutos. Vía inhalada e iv (no autorizado Europa, EEUU) Dosis: 2,5-5 mcg/sesión de inhalación. Pauta: 6-9 inhalaciones/día HPP, CF III, para mejorar la capacidad para realizar ejercicio i físico y los síntomas Niños: se dispone de información limitada Falta de cumplimiento, poca experiencia pediátrica, coste

32 PROSTANOIDES: ILOPROST NCIA EVIDE 2008, Ivy y col: proporcionan datos de eficacia y seguridad en niños, la PAP media, pero tiene efecto broncoconstrictor. A los 6 meses: 35% pacientes mejoran clase funcional 15% pacientes disminuyeron CF 50% pacientes sin cambios 8 niños (36%) interrumpen el tratamiento por reactividad, deterioro o muerte Efectos adversos: hipotensión 11%, cefalea 30%, vasodilatación 27%, tos 39% Interacciones: Vasodilatadores y antihipertensivos: potencia el efecto Antiagregantes plaquetarios riesgo hemorragia

33 PROSTANOIDES: TREPROSTINIL Análogo estable de la prostaciclina CARACTE ERISTICAS Acción vasodilatadora y antiagregante similar a epoprostenol, pero mayor estabilidad. T ½= 2-4 h Adm vía sc continua, mediante bomba Dosis inicio: 2 ng/kg/min, incrementando de 2 en 2 hasta dosis efectiva Efectos adversos: dolor en lugar de inserción 39-85% (8% de pacientes tienen que suspender el tto), diarrea 25%, náuseas 22%, dolor mandibular 13%, cefalea 27% Interacciones: Interacciones: Ninguna relevante

34 PROSTANOIDES: TREPROSTINIL EVIDEN NCIA 2007, Ivy y cols; 2009 Levy y cols: estudio no controlado con pequeño nº pacientes: evidencia preliminar que niños con HPA pueden cambiar a treprostinil sc, desde de epoprostenol IV, o tratamiento vasodilatador oral Ventajas: Administración sc continua mediante bomba de pequeño tamaño Libertad de movimientos Inconvenientes: Medicamento extranjero, autorizado por FDA en HP CF II a IV, en infusión continua iv ó sc Coste elevado Muy poca experiencia en niños Vía iv: incidencia infecciones > epoprostenol

35 PG ARE IFD5 Efecto sinérgico, al actuar sobre las 3 vías implicadas en la disfunción endotelial del vaso pulmonar TERAPIA COMBINADA CUANDO DETERIORO CLÍNICO, El momento óptimo.. No se ha establecido QUE COMBINACIÓN?? Se ha estudiado: IFD5+ ARE IFD5+Prostaciclina ARE +Prostaciclina IFD5+ARE+Prostaciclina Eficacia y seguridad no establecida? Sildenafilo + Epoprostenol: sinergia Sildenafilo + Bosentan: 50% sildenafilo

36 LIMITACIONES EN LA HP PEDIATRICA Población heterogénea Pequeño número de pacientes en cada centro Carencia de parámetros fiables en niños para evaluar el curso clínico de la enfermedad y la respuesta al tratamiento (p.ej no es posible realizar PM6M en < 5-6 años) Tratamientos basados en experiencias con pocos pacientes y extrapolación de datos en adultos Falta de recursos para colaboración coordinada entre centros Carencia de bases de datos centralizadas Falta de infraestructura para realizar EC multicéntricos

37 NUEVAS LÍNEAS DE TRATAMIENTO en investigación Medicamentos antiangiogénicos: bevacizumab, sunitinib, sorafenib, imatinib Inhibidores del receptor de la serotonina Péptido intestinal vasoactivo: EC fase III Inhibición de la Rho-kinasa: fasudil (animales) Inhibición Tromboxano A2: terbogrel (animales) Agonistas de Guanilato Ciclasa: riociguat (EC) Estatinas: fluvastatina, simvastatina (animales) Inhibición factores de crecimiento: imatinib (EC) NO HAY DATOS EN PEDIATRÍA PERO SUPONEN UNA NO HAY DATOS EN PEDIATRÍA PERO SUPONEN UNA ESPERANZA DE FUTURO PARA EL TRATAMIENTO DE LA HP PEDIÁTRICA

38 RESUMEN MEDICAMENTO VIA ADM DOSIS SILDENAFILO OR 0,5-0,5 mg/kg/8h 2 mg/kg/8h TADALAFILO OR?? Adultos: 20 mg/12 h AUTORIZACIÓN PEDIATRICA COSTE /MES SI 498 NO 520 BOSENTAN OR 2mg/kg/12h SI 2230 AMBRISENTAN OR 5 mg/día NO 1034 EPOPROSTENO IV 2-4 ng/kg/mn NO L ILOPROST IH 6 inh/día NO 2814 TREPROSTINIL SC 2,5 mg/mes 200 mg/mes NO

39 g gracias por vuestra atención!

Interacciones farmacológicas (HAP). Qué sabemos y qué hacemos

Interacciones farmacológicas (HAP). Qué sabemos y qué hacemos Justificación del tratamiento combinado La fisiopatología del HAP se explica por tres vías principales Los fármacos disponibles actualmente actúan específicamente sobre una u otra de estas vías Justificación

Más detalles

Hipertensión pulmonar en el síndrome cardio-renal

Hipertensión pulmonar en el síndrome cardio-renal Hipertensión pulmonar en el síndrome cardio-renal Dra. Asunción Nieto Barbero Unidad de Hipertensión pulmonar Servicio de Neumología. Hospital Clínico San Carlos Definición y clasificación de la HP. Evolución

Más detalles

AINES. Qué son los AINEs? Cómo se clasifican? Mecanismo de acción. Los dolores de Dolores. Acción farmacológica: -Efecto Analgésico.

AINES. Qué son los AINEs? Cómo se clasifican? Mecanismo de acción. Los dolores de Dolores. Acción farmacológica: -Efecto Analgésico. AINES Los dolores de Dolores Qué son los AINEs? Son medicamentos Anti-Inflamatorios No Esteroidales. Se utilizan para tratar muchos tipos de enfermedades debido al efecto que tienen sobre la inflamación,

Más detalles

Colemin 20 mg comprimidos (simvastatina)

Colemin 20 mg comprimidos (simvastatina) Lea todo el prospecto detenidamente antes de empezar a tomar el medicamento. - Conserve este prospecto. Puede tener que volver a leerlo. - Si tiene alguna duda, consulte a su médico o farmacéutico. - Este

Más detalles

TRATAMIENTO INICIAL DEL IAMCEST Dra. Rosario García Álvarez (UME de Ciudad Rodrigo)

TRATAMIENTO INICIAL DEL IAMCEST Dra. Rosario García Álvarez (UME de Ciudad Rodrigo) TRATAMIENTO INICIAL DEL IAMCEST Dra. Rosario García Álvarez (UME de Ciudad Rodrigo) TRATAMIENTO INICIAL DE IAMCEST EN EL PRIMER CONTACTO MÉDICO (PMC) SERVICIO DE URGENCIAS HOSPITALARIO ATENCIÓN PRIMARIA

Más detalles

Este medicamento debe ser usado exclusivamente bajo prescripción y vigilancia médica y no puede repetirse sin nueva receta médica.

Este medicamento debe ser usado exclusivamente bajo prescripción y vigilancia médica y no puede repetirse sin nueva receta médica. DORMID 15mg/3ml MIDAZOLAM5mg/ml Solucióninyectable IndustriaHolandesa Ventabajorecetaarchivada Estemedicamentodebeserusadoexclusivamentebajoprescripciónyvigilanciamédicaynopuederepetirsesin nuevarecetamédica.

Más detalles

MANEJO EXPECTANTE DE LA PREECLAMPSIA SEVE- RA

MANEJO EXPECTANTE DE LA PREECLAMPSIA SEVE- RA MANEJO EXPECTANTE DE LA PREECLAMPSIA SEVE- RA L a incidencia de preeclampsia severa es de 0.9 %. El curso clínico de preeclampsia severa puede resultar en un progresivo deterioro del estado materno y fetal.

Más detalles

GLUCEMIX VILDAGLIPTINA / METFORMINA Comprimidos recubiertos

GLUCEMIX VILDAGLIPTINA / METFORMINA Comprimidos recubiertos GLUCEMIX VILDAGLIPTINA / METFORMINA Comprimidos recubiertos Industria Alemana EXPENDIO BAJO RECETA Nota importante: Antes de recetar este medicamento, consulte toda la información relativa a su prescripción.

Más detalles

HIPERTENSIÓN PULMONAR Cuándo esta indicado tratamiento? Dra. L. Fernández Medicina Interna CHUS

HIPERTENSIÓN PULMONAR Cuándo esta indicado tratamiento? Dra. L. Fernández Medicina Interna CHUS HIPERTENSIÓN PULMONAR Cuándo esta indicado tratamiento? Dra. L. Fernández Medicina Interna CHUS Enfermedad huérfana hasta hace pocas décadas Esperanza de vida inferior a la de muchos canceres Cáncer de

Más detalles

La restricción del uso de Nitrofurantoína debido al riesgo de ocurrencia de efectos adversos graves hepáticos y pulmonares.

La restricción del uso de Nitrofurantoína debido al riesgo de ocurrencia de efectos adversos graves hepáticos y pulmonares. Pág. 1 de 5 La restricción del uso de Nitrofurantoína debido al riesgo de ocurrencia de efectos adversos graves hepáticos y pulmonares. El objetivo de esta alerta internacional es difundir información

Más detalles

DISFUNCIÓN ERÉCTIL. Fisiología de la erección. La función eréctil depende de complejas interacciones entre factores fisiológicos y psicológicos.

DISFUNCIÓN ERÉCTIL. Fisiología de la erección. La función eréctil depende de complejas interacciones entre factores fisiológicos y psicológicos. DISFUNCIÓN ERÉCTIL Blanca Puerto Rodríguez Fisiología de la erección La función eréctil depende de complejas interacciones entre factores fisiológicos y psicológicos. La erección es consecuencia de la

Más detalles

Principios activos Eficacia Seguridad Conveniencia Niveles 1 Paracetamol +++ +++ +++ 1-2-3. 2 Ibuprofeno +++ ++ ++ 1-2-3

Principios activos Eficacia Seguridad Conveniencia Niveles 1 Paracetamol +++ +++ +++ 1-2-3. 2 Ibuprofeno +++ ++ ++ 1-2-3 Título: DOLOR Codificación CIE 10 R52.0 dolor agudo R52.1 dolor crónico intratable R52.9 dolor, no especificado Problema: El dolor es un signo y un síntoma, una experiencia anormal sensorial producida

Más detalles

LUPUS ERITEMATOSO Y EMBARAZO. Dra. Leticia Sánchez R2

LUPUS ERITEMATOSO Y EMBARAZO. Dra. Leticia Sánchez R2 LUPUS ERITEMATOSO Y EMBARAZO Dra. Leticia Sánchez R2 El lupus eritematoso sistémico (LES) es una enfermedad inflamatoria crónica, autoinmune y de causa desconocida. Curso clínico con periodos de actividad

Más detalles

LLD Abreviado de XANAX

LLD Abreviado de XANAX LLD Abreviado de XANAX Versión: 8.0 Fecha: 12 Diciembre de 2013 Aprobación ARCSA: 3 de Mayo de 2014 1. Presentación: Cada tableta de liberación inmediata contiene XANAX 0.25 mg tabletas: Reg.San. 29637-02-11

Más detalles

GUÍA RÁPIDA. Comisión Farmacoterapéutica Autonómica Servei de Salut de les Illes Balears

GUÍA RÁPIDA. Comisión Farmacoterapéutica Autonómica Servei de Salut de les Illes Balears Guía para la elección de tratamiento anticoagulante oral en la prevención de las complicaciones tromboembólicas asociadas a la fibrilación auricular no valvular GUÍA RÁPIDA Comisión Farmacoterapéutica

Más detalles

FOLLETO DE INFORMACIÓN AL PROFESIONAL MIRION COMPRIMIDOS 2 mg

FOLLETO DE INFORMACIÓN AL PROFESIONAL MIRION COMPRIMIDOS 2 mg FOLLETO DE INFORMACIÓN AL PROFESIONAL MIRION COMPRIMIDOS 2 mg 1. DENOMINACIÓN Denominación Internacional MIRION Denominación del producto 17 B-Estradiol Valerato Micronizado 2. FÓRMULA QUÍMICA DEL PRINCIPIO

Más detalles

Estrategia restrictiva o liberal?

Estrategia restrictiva o liberal? Estrategia restrictiva o liberal? Evaluaron si un umbral restrictivo para la transfusión en pacientes con hemorragia digestiva aguda fue más seguro y eficaz que la estrategia transfusional liberal basada

Más detalles

Optimización del tratamiento farmacológico del paciente con Insuficiencia Cardiaca Crónica

Optimización del tratamiento farmacológico del paciente con Insuficiencia Cardiaca Crónica Optimización del tratamiento farmacológico del paciente con Insuficiencia Cardiaca Crónica FÁRMACOS A VALORAR: INHIBIDORES DE ENZIMA CONVERSORA DE LA ANGIOTENSINA (ieca). ANTAGONISTAS DE LOS RECEPTORES

Más detalles

TECNOLOGÍA EN SALUD DE INTERÉS Metoprolol 1. RESUMEN

TECNOLOGÍA EN SALUD DE INTERÉS Metoprolol 1. RESUMEN TECNOLOGÍA EN SALUD DE INTERÉS 1. RESUMEN Título del reporte: Efectividad y seguridad de metoprolol para pacientes con síndrome coronario agudo. Información general de la tecnología: el metoprolol es un

Más detalles

No toda anemia megaloblástica es de origen digestivo MARÍA FÉLEZ CARBALLADA R4 MFYC

No toda anemia megaloblástica es de origen digestivo MARÍA FÉLEZ CARBALLADA R4 MFYC No toda anemia megaloblástica es de origen digestivo MARÍA FÉLEZ CARBALLADA R4 MFYC CASO CLINICO Varón 39 años Fumador DM Acantosis Nigricans Tto. Habitual: Metformina Astenia de semanas de evolución Analítica

Más detalles

Modificaciones en la Ficha Técnica o Resumen de las Características del Producto y del Prospecto presentadas por la Agencia Europea de Medicamentos

Modificaciones en la Ficha Técnica o Resumen de las Características del Producto y del Prospecto presentadas por la Agencia Europea de Medicamentos Anexo II Modificaciones en la Ficha Técnica o Resumen de las Características del Producto y del Prospecto presentadas por la Agencia Europea de Medicamentos Esta Ficha Técnica o Resumen de las Características

Más detalles

FICHA TÉCNICA 1. NOMBRE DEL MEDICAMENTO. MucoActiol 50 mg/ml Solución oral 2. COMPOSICIÓN CUALITATIVA Y CUANTITATIVA

FICHA TÉCNICA 1. NOMBRE DEL MEDICAMENTO. MucoActiol 50 mg/ml Solución oral 2. COMPOSICIÓN CUALITATIVA Y CUANTITATIVA FICHA TÉCNICA 1. NOMBRE DEL MEDICAMENTO MucoActiol 50 mg/ml Solución oral 2. COMPOSICIÓN CUALITATIVA Y CUANTITATIVA Cada mililitro contiene 50 mg de carbocisteína. Para consultar la lista completa de excipientes,

Más detalles

INFORMACIÓN PARA EVALUACIÓN DE DISCAPACIDAD Y DEPENDENCIA EN ENFERMEDADES RARAS

INFORMACIÓN PARA EVALUACIÓN DE DISCAPACIDAD Y DEPENDENCIA EN ENFERMEDADES RARAS INFORMACIÓN PARA EVALUACIÓN DE DISCAPACIDAD Y DEPENDENCIA EN ENFERMEDADES RARAS 1.- ANTECEDENTES Este documento se redacta a la atención de las Consejerías de Asuntos Sociales y Familia con el fin de elaborar

Más detalles

Lea todo el prospecto detenidamente antes de empezar a tomar el medicamento.

Lea todo el prospecto detenidamente antes de empezar a tomar el medicamento. Lea todo el prospecto detenidamente antes de empezar a tomar el medicamento. - Conserve este prospecto. Puede tener que volver a leerlo. - Si tiene alguna duda, consulte a su médico o farmacéutico. - Este

Más detalles

FICHA TÉCNICA O RESUMEN DE LAS CARACTERÍSTICAS DEL PRODUCTO. Números del requerimiento affectandos: DE/H/1649/002/DC (potencia 12DH)

FICHA TÉCNICA O RESUMEN DE LAS CARACTERÍSTICAS DEL PRODUCTO. Números del requerimiento affectandos: DE/H/1649/002/DC (potencia 12DH) FICHA TÉCNICA O RESUMEN DE LAS CARACTERÍSTICAS DEL PRODUCTO Números del requerimiento affectandos: DE/H/1649/002/DC (potencia 12DH) 1 / 5 1. NOMBRE DEL MEDICAMENTO Lycopodium 12DH, glóbulos 2. COMPOSICIÓN

Más detalles

ANTIVIRALES. Od.Viviana Karaben Cátedra de Farmacología FOUNNE.

ANTIVIRALES. Od.Viviana Karaben Cátedra de Farmacología FOUNNE. ANTIVIRALES Od.Viviana Karaben Cátedra de Farmacología FOUNNE. 2008 Los virus son parásitos intracelulares obligados, su replicación depende básicamente de procesos de síntesis de la célula huésped. Los

Más detalles

PROSPECTO: INFORMACIÓN PARA EL USUARIO. Fluvastatina Alter 80 mg comprimidos de liberación prolongada EFG

PROSPECTO: INFORMACIÓN PARA EL USUARIO. Fluvastatina Alter 80 mg comprimidos de liberación prolongada EFG PROSPECTO: INFORMACIÓN PARA EL USUARIO Fluvastatina Alter 80 mg comprimidos de liberación prolongada EFG Lea todo el prospecto detenidamente antes de empezar a tomar el medicamento - Conserve este prospecto

Más detalles

FICHA TÉCNICA. Glucosamina Teva 1.500 mg polvo para solución oral EFG

FICHA TÉCNICA. Glucosamina Teva 1.500 mg polvo para solución oral EFG 1.- NOMBRE DEL MEDICAMENTO FICHA TÉCNICA Glucosamina Teva 1.500 mg polvo para solución oral EFG 2.- COMPOSICION CUANTITATIVA-CUALITATIVA Cada sobre contiene 1.500 mg de sulfato de glucosamina como 1.990

Más detalles

FICHA TÉCNICA. Líquido oral. Líquido oleoso homogéneo, transparente, de color amarillo pálido

FICHA TÉCNICA. Líquido oral. Líquido oleoso homogéneo, transparente, de color amarillo pálido FICHA TÉCNICA 1.- NOMBRE DEL MEDICAMENTO Ordelax 756,6 mg/ml líquido oral 2.- COMPOSICIÓN CUALITATIVA Y CUANTITATIVA Cada ml de líquido oral contiene: Parafina líquida...756,6 mg. Para consultar la lista

Más detalles

EZETIMIBA COMPRIMIDOS 10 mg

EZETIMIBA COMPRIMIDOS 10 mg EZETIMIBA COMPRIMIDOS 10 mg Lea cuidadosamente este folleto antes de la administración de este medicamento. Contiene información importante acerca de su tratamiento. Si tiene cualquier duda o no está seguro

Más detalles

El comienzo del tratamiento con Tracleer. Todo lo que los pacientes y sus familias deben saber

El comienzo del tratamiento con Tracleer. Todo lo que los pacientes y sus familias deben saber El comienzo del tratamiento con Tracleer Todo lo que los pacientes y sus familias deben saber Qué es Tracleer (bosentan)? Este folleto le ofrecerá una reseña de los beneficios y los riesgos del tratamiento

Más detalles

REGISTRO ESPAÑOL DE ACONTECIMIENTOS ADVERSOS DE TERAPIAS BIOLÓGICAS EN ENFERMEDADES REUMÁTICAS (Fase II)

REGISTRO ESPAÑOL DE ACONTECIMIENTOS ADVERSOS DE TERAPIAS BIOLÓGICAS EN ENFERMEDADES REUMÁTICAS (Fase II) REGISTRO ESPAÑOL DE ACONTECIMIENTOS ADVERSOS DE TERAPIAS BIOLÓGICAS EN ENFERMEDADES REUMÁTICAS (Fase II) INFORME DICIEMBRE 2007 Índice Descripción del registro con todos los tratamientos biológicos...3

Más detalles

PROSPECTO: INFORMACIÓN PARA EL USUARIO. Kalpress 320 mg comprimidos recubiertos con película Valsartán

PROSPECTO: INFORMACIÓN PARA EL USUARIO. Kalpress 320 mg comprimidos recubiertos con película Valsartán PROSPECTO: INFORMACIÓN PARA EL USUARIO Kalpress 320 mg comprimidos recubiertos con película Valsartán Lea todo el prospecto detenidamente antes de empezar a tomar el medicamento. Conserve este prospecto,

Más detalles

MEDICAMENTOS QUE CONTIENEN YODOCASEÍNA/TIAMINA CON AUTORIZACION EN LA UNION EUROPEA

MEDICAMENTOS QUE CONTIENEN YODOCASEÍNA/TIAMINA CON AUTORIZACION EN LA UNION EUROPEA ANEXO I RELACIÓN DE LOS NOMBRES DEL MEDICAMENTO, FORMA FARMACÉUTICA, DOSIS, VÍA DE ADMINISTRACIÓN Y TITULAR DE LA AUTORIZACIÓN DE COMERCIALIZACIÓN EN LOS ESTADOS MIEMBROS 1 MEDICAMENTOS QUE CONTIENEN YODOCASEÍNA/TIAMINA

Más detalles

SESIÓN DE CASOS CLÍNICOS 25/10/2010

SESIÓN DE CASOS CLÍNICOS 25/10/2010 SESIÓN DE CASOS CLÍNICOS 25/10/2010 HIPERTENSIÓN PULMONAR Unidad Funcional de Hipertensión Pulmonar Dr. Manuel Fernández Guerrero (M.I.R. Cardiología) Dr. Antonio Castro Fernández (F.E.A. Cardiología)

Más detalles

VALORACIÓN DE LA DEFICIENCIA ORIGINADA POR CARDIOPATÍAS AS CONGÉNITAS NITAS

VALORACIÓN DE LA DEFICIENCIA ORIGINADA POR CARDIOPATÍAS AS CONGÉNITAS NITAS VALORACIÓN DE LA DEFICIENCIA ORIGINADA POR CARDIOPATÍAS AS CONGÉNITAS NITAS ANA Mª M MONTES DOMÍNGUEZ ESPECIALISTA EN MEDICINA FÍSICA F Y REHABILITACIÓN. MÁSTER EN VALORACIÓN N DE DISCAPACIDADES. ASESOR

Más detalles

ANEXO Á NOTA INFORMATIVA 12/2007. CONDICIÓNS DE AUTORIZACIÓN DOS MEDICAMENTOS CON PIROXICAM DE ADMINISTRACIÓN SISTÉMICA (xullo de 2007)

ANEXO Á NOTA INFORMATIVA 12/2007. CONDICIÓNS DE AUTORIZACIÓN DOS MEDICAMENTOS CON PIROXICAM DE ADMINISTRACIÓN SISTÉMICA (xullo de 2007) ANEXO Á NOTA INFORMATIVA 12/2007 CONDICIÓNS DE AUTORIZACIÓN DOS MEDICAMENTOS CON PIROXICAM DE ADMINISTRACIÓN SISTÉMICA (xullo de 2007) Información que debe ser incluída nos correspondentes apartados do

Más detalles

INFORME TECNICO PARA LA EVALUACION DE LOS MEDICAMENTOS

INFORME TECNICO PARA LA EVALUACION DE LOS MEDICAMENTOS INFORME TECNICO PARA LA EVALUACION DE LOS MEDICAMENTOS INTRODUCCIÓN La selección de medicamentos es un proceso por el cual se elige, entre todos los fármacos comercializados, aquellos que, por presentar

Más detalles

DISFUNCION ERECTIL. Información al paciente introducción fisiología diagnóstico tratamiento signos de alarma. [Nombre del autor]

DISFUNCION ERECTIL. Información al paciente introducción fisiología diagnóstico tratamiento signos de alarma. [Nombre del autor] DISFUNCION ERECTIL Información al paciente introducción fisiología diagnóstico tratamiento signos de alarma [Nombre del autor] DISFUNCIÓN ERÉCTIL INFORMACIÓN AL PACIENTE Introducción La disfunción eréctil

Más detalles

Anexo III. Modificaciones en las secciones relevantes de la Resumen de las Características del Producto y prospecto

Anexo III. Modificaciones en las secciones relevantes de la Resumen de las Características del Producto y prospecto Anexo III Modificaciones en las secciones relevantes de la Resumen de las Características del Producto y prospecto Nota: Esta Ficha Técnica o Resumen de las Características del producto y prospecto son

Más detalles

Lección 20. Fármacos utilizados en los trastornos afectivos UNIDAD V: PSICOFARMACOLOGÍA. Ricardo Brage e Isabel Trapero - Farmacología Lección 20

Lección 20. Fármacos utilizados en los trastornos afectivos UNIDAD V: PSICOFARMACOLOGÍA. Ricardo Brage e Isabel Trapero - Farmacología Lección 20 Ricardo Brage e Isabel Trapero - Lección 20 UNIDAD V: PSICOFARMACOLOGÍA Lección 20 Fármacos utilizados en los trastornos afectivos Guión Ricardo Brage e Isabel Trapero - Lección 20 1. NATURALEZA DE LA

Más detalles

Agudización del asma Leovigildo Ginel Mendoza

Agudización del asma Leovigildo Ginel Mendoza Agudización del asma Leovigildo Ginel Mendoza Médico especialista en Medicina Familiar y Comunitaria. Centro de Salud Ciudad Jardín, Málaga. Miembro del Grupo de Trabajo de Respiratorio de SEMERGEN Procedimiento

Más detalles

Manifestaciones clínicas más comunes de la FPI 4,6-9

Manifestaciones clínicas más comunes de la FPI 4,6-9 --------- La FPI es una enfermedad pulmonar rara y mortal Es un tipo de neumonía fibrosante, progresiva y crónica, que afecta al intersticio (tejido y espacio alrededor de los alveolos), de causa desconocida

Más detalles

6. Tratamiento de la dependencia tabáquica en pacientes fumadores con diagnóstico de EPOC

6. Tratamiento de la dependencia tabáquica en pacientes fumadores con diagnóstico de EPOC 6. Tratamiento de la dependencia tabáquica en pacientes fumadores con diagnóstico de EPOC La dependencia tabáquica presenta determinadas características, que pueden hacer que se considere una enfermedad

Más detalles

Toxicidad pulmonar por Amiodarona. María Teresa Nogales Romo R2 Cardiología

Toxicidad pulmonar por Amiodarona. María Teresa Nogales Romo R2 Cardiología Toxicidad pulmonar por Amiodarona María Teresa Nogales Romo R2 Cardiología Amiodarona: uso clínico Propiedades antiarrítmicas (bloquea corriente de salida de K, Na, Ca, receptores adrenérgicos). Propiedades

Más detalles

FICHA TÉCNICA O RESUMEN DE LAS CARACTERÍSTICAS DEL PRODUCTO

FICHA TÉCNICA O RESUMEN DE LAS CARACTERÍSTICAS DEL PRODUCTO FICHA TÉCNICA O RESUMEN DE LAS CARACTERÍSTICAS DEL PRODUCTO 1. NOMBRE DEL MEDICAMENTO Irbesartán Actavis 75 mg comprimidos recubiertos con película EFG Irbesartán Actavis 150 mg comprimidos recubiertos

Más detalles

ANEXO I RESUMEN DE LAS CARACTERÍSTICAS DEL PRODUCTO. SPASMOBRONCHAL 0,03 mg/ml SOLUCIÓN INYECTABLE PARA EQUINO

ANEXO I RESUMEN DE LAS CARACTERÍSTICAS DEL PRODUCTO. SPASMOBRONCHAL 0,03 mg/ml SOLUCIÓN INYECTABLE PARA EQUINO ANEXO I RESUMEN DE LAS CARACTERÍSTICAS DEL PRODUCTO 1. DENOMINACIÓN DEL MEDICAMENTO VETERINARIO SPASMOBRONCHAL 0,03 mg/ml SOLUCIÓN INYECTABLE PARA EQUINO 2. COMPOSICIÓN CUALITATIVA Y CUANTITATIVA Cada

Más detalles

SIM EXPRESS Información dirigida a los profesionales de la salud Teriflunomida

SIM EXPRESS Información dirigida a los profesionales de la salud Teriflunomida COLEGIO DE FARMACÉUTICOS DE LA PROVINCIA DE SANTA FE 1ª Circunscripción DAP DEPARTAMENTO DE ACTUALIZACIÓN PROFESIONAL SIM Sistema de Información de Medicamentos 23/04/2015 SIM EXPRESS Información dirigida

Más detalles

Insuficiencia cardíaca crónica. Tomás Schwaller

Insuficiencia cardíaca crónica. Tomás Schwaller Insuficiencia cardíaca crónica Tomás Schwaller Definiciones Síndrome clínico: en el que anomalías de la estructura o la función del corazón originan la incapacidad de esta víscera para expulsar o llenarse

Más detalles

MANEJO ACTUAL DEL INSOMNIO. Prof Dra. Rosemarie Fritsch

MANEJO ACTUAL DEL INSOMNIO. Prof Dra. Rosemarie Fritsch MANEJO ACTUAL DEL INSOMNIO Prof Dra. Rosemarie Fritsch CLASIFICACIÓN Según Duración: Agudo ó transitorio: Crónico: 1 mes Según Co-morbilidad: Psiquiátrica Médica Según Severidad: Moderado Severo Según

Más detalles

Para consultar la lista completa de excipientes, ver sección 6.1.

Para consultar la lista completa de excipientes, ver sección 6.1. 1. NOMBRE DEL MEDICAMENTO Betahistina NORMON 8 mg comprimidos EFG. Betahistina NORMON 16 mg comprimidos EFG. 2. COMPOSICIÓN CUALITATIVA Y CUANTITATIVA Cada comprimido de Betahistina NORMON 8 mg contiene

Más detalles

Collaborative Atorvastatin Diabetes Study (CARDS)

Collaborative Atorvastatin Diabetes Study (CARDS) Collaborative Atorvastatin Diabetes Study (CARDS) La Atorvastatina para la prevención primaria cardiovascular en diabéticos tipo 2, con independencia de sus niveles de colesterol El estudio CARDS (Collaborative

Más detalles

APLICACIÓN DE LA PRUEBA DE ESFUERZO EN REHABILITACIÓN. Dr Josep Mª Muniesa

APLICACIÓN DE LA PRUEBA DE ESFUERZO EN REHABILITACIÓN. Dr Josep Mª Muniesa APLICACIÓN DE LA PRUEBA DE ESFUERZO EN REHABILITACIÓN Dr Josep Mª Muniesa INTRODUCCION En qué consiste la Prueba de Esfuerzo Cardio-Pulmonar (PECP)? Consiste en la realización de ejercicio físico en un

Más detalles

PROTOCOLO DE USO DE INHIBIDORES DE LA BOMBA DE PROTONES (IBP)

PROTOCOLO DE USO DE INHIBIDORES DE LA BOMBA DE PROTONES (IBP) INDICACIONES Los inhibidores de la bomba de protones (IBP) tienen un efecto terapéutico similar a los anti-h 2 en úlcera gástrica y algo más eficaz en úlcera duodenal (aunque a partir de la cuarta semana

Más detalles

Cada comprimido recubierto contiene 37,2 mg de lactosa (como monohidrato), ver sección 4.4.

Cada comprimido recubierto contiene 37,2 mg de lactosa (como monohidrato), ver sección 4.4. Este medicamento está sujeto a seguimiento adicional, lo que agilizará la detección de nueva información sobre su seguridad. Se invita a los profesionales sanitarios a notificar las sospechas de reacciones

Más detalles

Anexo II. Conclusiones científicas y motivos para la suspensión de las autorizaciones de comercialización presentados por la EMA

Anexo II. Conclusiones científicas y motivos para la suspensión de las autorizaciones de comercialización presentados por la EMA Anexo II Conclusiones científicas y motivos para la suspensión de las autorizaciones de comercialización presentados por la EMA 5 Conclusiones científicas Resumen general de la evaluación científica de

Más detalles

FOLLETO DE INFORMACION AL PACIENTE

FOLLETO DE INFORMACION AL PACIENTE FOLLETO DE INFORMACION AL PACIENTE DIANORMAX Comprimidos 80 mg Lea cuidadosamente este folleto antes de la administración de este medicamento. Contiene información importante acerca de su tratamiento.

Más detalles

Investigación farmacológica. Desarrollo de medicamentos DR. OCTAVIO AMANCIO

Investigación farmacológica. Desarrollo de medicamentos DR. OCTAVIO AMANCIO Investigación farmacológica. Desarrollo de medicamentos DR. OCTAVIO AMANCIO Farmacología preclínica Describe los procedimientos, métodos y criterios utilizados en el desarrollo de nuevos medicamentos,

Más detalles

Departamento de Farmacología y Terapéutica Facultad de Medicina UAM SEMINARIO-PRACTICO Nº 15 QUIMIOTERAPIA DE LAS INFECCIONES

Departamento de Farmacología y Terapéutica Facultad de Medicina UAM SEMINARIO-PRACTICO Nº 15 QUIMIOTERAPIA DE LAS INFECCIONES SEMINARIO-PRACTICO Nº 15 QUIMIOTERAPIA DE LAS INFECCIONES CASO Nº1: INFECCION DENTAL EN MUJER EMBARAZADA Mujer de 35 años en el quinto mes de embarazo, acude a la consulta del médico general aquejada de

Más detalles

FICHA TECNICA LABORATORIO QUÍMICO FARMACÉUTICO INDUSTRIAL DELTA S.A. versión - 1.0. 2013

FICHA TECNICA LABORATORIO QUÍMICO FARMACÉUTICO INDUSTRIAL DELTA S.A. versión - 1.0. 2013 FICHA TECNICA LABORATORIO QUÍMICO FARMACÉUTICO INDUSTRIAL DELTA S.A. versión - 1.0. 2013 ERITROMICINA 125 mg/5 ml POLVO PARA SUSPENSION ANTIHISTAMINICO Página 1 ERITROMICINA 125 mg/5 ml Polvo Para Suspensión

Más detalles

Preguntas para responder

Preguntas para responder Preguntas para responder Prevención primaria y secundaria 1. La utilización continuada de paracetamol durante el embarazo, es un factor de riesgo para desarrollar asma en edad escolar? 2. La utilización

Más detalles

Consejos de tu veterinario. Año 4. Número 15

Consejos de tu veterinario. Año 4. Número 15 Consejos de tu veterinario Año 4. Número 15 si eres unomás La Insuficiencia Renal Crónica es un proceso por el cual el riñón de deteriora de forma lenta y gradual hasta dejar de funcionar. Puede producirse

Más detalles

ATENEO CENTRAL. Síncope y una patología infrecuente. Residencia de Clínica Pediátrica Diciembre 2015

ATENEO CENTRAL. Síncope y una patología infrecuente. Residencia de Clínica Pediátrica Diciembre 2015 ATENEO CENTRAL Síncope y una patología infrecuente Residencia de Clínica Pediátrica Diciembre 2015 Caso clínico: Niña de 9 años que consulta por guardia externa por desvanecimiento seguido de movimientos

Más detalles

ANTICONCEPCIÓN DE EMERGENCIA Silvia Rodríguez López María Matilde Maceira Castiñeira María Áurea Calaza Vázquez

ANTICONCEPCIÓN DE EMERGENCIA Silvia Rodríguez López María Matilde Maceira Castiñeira María Áurea Calaza Vázquez ABCDE en Urgencias Extrahospitalarias Anticoncepción de emergencia. ANTICONCEPCIÓN DE EMERGENCIA Silvia Rodríguez López María Matilde Maceira Castiñeira María Áurea Calaza Vázquez DEFINICIÓN Se define

Más detalles

FICHA TÉCNICA. Se deberá respetar la dosis diaria recomendada independientemente de la extensión de la alopecia.

FICHA TÉCNICA. Se deberá respetar la dosis diaria recomendada independientemente de la extensión de la alopecia. agencia española de medicamentos y productos sanitarios FICHA TÉCNICA 1. NOMBRE DE LA ESPECIALIDAD FARMACÉUTICA Regaxidil 5% solución cutánea 2. COMPOSICIÓN CUALITATIVA Y QUANTATIVA Cada ml de solución

Más detalles

Resumen de las Características del Producto

Resumen de las Características del Producto Resumen de las Características del Producto 1. NOMBRE DEL MEDICAMENTO EPINITRIL 5 mg/24 h parche transdérmico 2. COMPOSICION CUALITATIVA Y CUANTITATIVA Un parche transdérmico contiene 15,70 mg de nitroglicerina/6,38

Más detalles

NEUMONIA ADQUIRIDA EN LA COMUNIDAD (NAC)

NEUMONIA ADQUIRIDA EN LA COMUNIDAD (NAC) NEUMONIA ADQUIRIDA EN LA COMUNIDAD (NAC) Ana Novo Rodríguez, Cristina Ulloa Seijas y Natalia Fernández Suárez. Las infecciones respiratorias son el principal motivo de consulta por patología infecciosa

Más detalles

TEMA 12 LA VALORACIÓN Y TRATAMIENTO DEL ESTADO NUTRICIONAL EN LOS PACIENTES CON CÁNCER: ANOREXIA, PÉRDIDA DE PESO Y CAQUEXIA

TEMA 12 LA VALORACIÓN Y TRATAMIENTO DEL ESTADO NUTRICIONAL EN LOS PACIENTES CON CÁNCER: ANOREXIA, PÉRDIDA DE PESO Y CAQUEXIA TEMA 12 LA VALORACIÓN Y TRATAMIENTO DEL ESTADO NUTRICIONAL EN LOS PACIENTES CON CÁNCER: ANOREXIA, PÉRDIDA DE PESO Y CAQUEXIA OBJETIVOS DE APRENDIZAJE DESPUES DE ESTUDIAR ESTE TEMA SE DEBEN: IDENTIFICAR

Más detalles

PECULIARIDADES DE LAS EMERGENCIAS EN PERSONAS MAYORES. Marta Pellicer Gayarre Enfermera Bomberos Zaragoza

PECULIARIDADES DE LAS EMERGENCIAS EN PERSONAS MAYORES. Marta Pellicer Gayarre Enfermera Bomberos Zaragoza PECULIARIDADES DE LAS EMERGENCIAS EN PERSONAS MAYORES Marta Pellicer Gayarre Enfermera Bomberos Zaragoza Asistencia Médica Bomberos Zaragoza PATOLOGÍAS EN MAYORES DE 65 AÑOS Asistencia Médica Bomberos

Más detalles

Prospecto: información para el usuario. Cebión 500 mg granulado para solución oral. Ácido ascórbico (Vitamina C)

Prospecto: información para el usuario. Cebión 500 mg granulado para solución oral. Ácido ascórbico (Vitamina C) Prospecto: información para el usuario Cebión 500 mg granulado para solución oral Ácido ascórbico (Vitamina C) Lea todo el prospecto detenidamente antes de empezar a tomar este medicamento, porque contiene

Más detalles

Congreso de la SEFH. Unidad de Farmacocinética Clínica Servicio de Farmacia. Clínica Universidad de Navarra

Congreso de la SEFH. Unidad de Farmacocinética Clínica Servicio de Farmacia. Clínica Universidad de Navarra Congreso de la SEFH Santiago de Compostela 2011 Monitorización i ió de nuevos antiepilépticos: casos clínicos Azucena Aldaz Azucena Aldaz Unidad de Farmacocinética Clínica Servicio de Farmacia. Clínica

Más detalles

Agencia Española de Medicamentos y Productos Sanitarios AEMPS RETIRADA DE LOS PRODUCTOS START UP FOR MAN 100% BOOSTER Y ULTIMATE V

Agencia Española de Medicamentos y Productos Sanitarios AEMPS RETIRADA DE LOS PRODUCTOS START UP FOR MAN 100% BOOSTER Y ULTIMATE V Nota informativa Agencia Española de Medicamentos y Productos Sanitarios AEMPS RETIRADA DE LOS PRODUCTOS START UP FOR MAN 100% BOOSTER Y ULTIMATE V Fecha de publicación: 31 de enero de 2012 Categoría:

Más detalles

LOSARTAN POTASICO 50 mg Tabletas

LOSARTAN POTASICO 50 mg Tabletas LOSARTAN POTASICO 50 mg Tabletas LOSARTAN POTASICO 50 mg - Tabletas Antihipertensivo COMPOSICION: Cada tableta contiene : Losartán potásico Excipientes c.s.p. 50 mg INDICACIONES TERAPEUTICAS: LOSARTAN

Más detalles

CUANDO INICIAR TRATAMIENTO ANTIRRETROVIRAL INICIO PRECOZ O TARDÍO. Mar Gutiérrez Gracia Mateo Hospital de la Santa Creu i Sant Pau

CUANDO INICIAR TRATAMIENTO ANTIRRETROVIRAL INICIO PRECOZ O TARDÍO. Mar Gutiérrez Gracia Mateo Hospital de la Santa Creu i Sant Pau CUANDO INICIAR TRATAMIENTO ANTIRRETROVIRAL INICIO PRECOZ O TARDÍO Mar Gutiérrez Gracia Mateo Hospital de la Santa Creu i Sant Pau 19/11/2008 Cuestiones Básicas en el Inicio del Tratamiento Antirretroviral.

Más detalles

EUROQUIRURGICA CARBOXYTERAPIA. www.euroquirurgica.com. Tel. 902 001 948 Centralita + 34 955 300 112

EUROQUIRURGICA CARBOXYTERAPIA. www.euroquirurgica.com. Tel. 902 001 948 Centralita + 34 955 300 112 EUROQUIRURGICA CARBOXYTERAPIA Tel. 902 001 948 Centralita + 34 955 300 112 www.euroquirurgica.com CARBOXYTERAPIA EUROQUIRURGICA La Carboxiterapia consiste en el uso terapéutico de Anhídrido Carbónico (CO2),

Más detalles

En primer lugar, se establecen normas de carácter general sobre cómo y en qué supuestos debe realizarse la valoración.

En primer lugar, se establecen normas de carácter general sobre cómo y en qué supuestos debe realizarse la valoración. En este capítulo se proporcionan criterios para la valoración de la discapacidad originada por deficiencías del sistema endocrino, compuesto por el eje hipotálamohipófisis, tiroides, paratiroides, suprarrenales

Más detalles

IX JORNADAS SOBRE E.I.I. EN SEVILLA (Enf. de Crohn y Colitis Ulcerosa) Sevilla 28 de noviembre del 2007

IX JORNADAS SOBRE E.I.I. EN SEVILLA (Enf. de Crohn y Colitis Ulcerosa) Sevilla 28 de noviembre del 2007 DEFINICIÓN DE GRUPOS DE PACIENTES Dr. Javier Romero Vázquez Hospital Universitario Virgen Macarena Sevilla INTRODUCCIÓN La Enf. de Crhon y la Colitis Ulcerosa son enfermedades inflamatorias intestinales

Más detalles

ROSIGLITAZONA (MALEATO) / METFORMINA CLORHIDRATO COMPRIMIDOS RECUBIERTOS 2/500mg,4/500mg-2/1000mg-4/1000mg

ROSIGLITAZONA (MALEATO) / METFORMINA CLORHIDRATO COMPRIMIDOS RECUBIERTOS 2/500mg,4/500mg-2/1000mg-4/1000mg ROSIGLITAZONA (MALEATO) / METFORMINA CLORHIDRATO COMPRIMIDOS RECUBIERTOS 2/500mg,4/500mg-2/1000mg-4/1000mg Lea todo el prospecto detenidamente antes de empezar a tomar el medicamento. Conserve este prospecto.

Más detalles

FICHA TÉCNICA. Carbocisteína 50 mg

FICHA TÉCNICA. Carbocisteína 50 mg FICHA TÉCNICA 1. NOMBRE DEL MEDICAMENTO cinfamucol carbocisteína 50 mg/ml solución oral 2. COMPOSICIÓN CUALITATIVA Y CUANTITATIVA Cada ml contiene: Carbocisteína 50 mg Excipientes: maltitol líquido (E-965):

Más detalles

REMICADE es un anticuerpo monoclonal quimérico que suprime la actividad inflamatoria

REMICADE es un anticuerpo monoclonal quimérico que suprime la actividad inflamatoria TERAPIA BIOLÓGICA REMICADE es un anticuerpo monoclonal quimérico que suprime la actividad inflamatoria INDICACIONES ARTRITIS REUMATOIDE ESPONDILITIS ANQUILOSANTE ENFERMEDAD DE CROHN Y COLITIS ULCEROSA

Más detalles

Cada sobre de MOVICOL Pediátrico contiene los siguientes principios activos:

Cada sobre de MOVICOL Pediátrico contiene los siguientes principios activos: agencia española de medicamentos y productos sanitarios RESUMEN DE LAS CARACTERÍSTICAS DEL PRODUCTO 1. DENOMINACIÓN DEL MEDICAMENTO MOVICOL Pediátrico 6,9 g sobre, polvo para solución oral. 2. COMPOSICIÓN

Más detalles

Equino: Alivio de la inflamación y el dolor en trastornos músculo-esqueléticos agudos y crónicos. Alivio del dolor asociado al cólico equino.

Equino: Alivio de la inflamación y el dolor en trastornos músculo-esqueléticos agudos y crónicos. Alivio del dolor asociado al cólico equino. 1. DENOMINACIÓN DEL MEDICAMENTO VETERINARIO Loxicom 20 mg/ml solución inyectable para bovino, cerdos y equino 2. COMPOSICIÓN CUALITATIVA Y CUANTITATIVA Un ml contiene: Sustancia activa: Meloxicam 20 mg

Más detalles

Patología iatrogénica del endometrio

Patología iatrogénica del endometrio Patología iatrogénica del endometrio David Hardisson Dpt. de Anatomia Patologica Lesiones iatrogénicas en el endometrio Medicación. Radioterapia. Mecánicas. Lesiones iatrogénicas en el endometrio Medicación

Más detalles

Prospecto: información para el usuario. Kalpress 80 mg comprimidos recubiertos con película Valsartán

Prospecto: información para el usuario. Kalpress 80 mg comprimidos recubiertos con película Valsartán PROSPECTO 1 Prospecto: información para el usuario Kalpress 80 mg comprimidos recubiertos con película Valsartán Lea todo el prospecto detenidamente antes de empezar a tomar este medicamento, porque contiene

Más detalles

Las tablas de la ley según la ADA 2014. Fernando Álvarez Guisasola

Las tablas de la ley según la ADA 2014. Fernando Álvarez Guisasola Las tablas de la ley según la ADA 2014 Fernando Álvarez Guisasola Perfil de paciente Elena, 53 años, Diabetes tipo 2 desde hace 2 años IMC 29,5 kg/m 2 En tratamiento con ISRS Secretaria de dirección a

Más detalles

KLOSARTAN LOSARTÁN POTÁSICO 50/100 mg

KLOSARTAN LOSARTÁN POTÁSICO 50/100 mg KLOSARTAN LOSARTÁN POTÁSICO 50/100 mg Venta bajo receta Industria Argentina Comprimidos recubiertos FÓRMULA CUALICUANTITATIVA: Cada comprimido recubierto de 50 mg contiene: Losartán potásico 50 mg Excipientes:

Más detalles

Medicina de Altura Adaptación del ser humano a la altura y enfermedades relacionadas

Medicina de Altura Adaptación del ser humano a la altura y enfermedades relacionadas Medicina de Altura Adaptación del ser humano a la altura y enfermedades relacionadas Sebastián Irarrázaval D. Medicina UC Introducción La altura, un medio difícil para vivir Introducción La altura, un

Más detalles

UNIVERSIDAD ABIERTA INTERAMERICANA FACULTAD DE MEDICINA CARRERA LICENCIATURA EN ENFERMERÍA MATERIA: BIOLOGIA IV TEMA: NEUMONIA

UNIVERSIDAD ABIERTA INTERAMERICANA FACULTAD DE MEDICINA CARRERA LICENCIATURA EN ENFERMERÍA MATERIA: BIOLOGIA IV TEMA: NEUMONIA UNIVERSIDAD ABIERTA INTERAMERICANA FACULTAD DE MEDICINA CARRERA LICENCIATURA EN ENFERMERÍA MATERIA: BIOLOGIA IV TEMA: NEUMONIA PROFESOR: ALEJANDRO VAZQUEZ ALUMNA: DISTEFANO MARIA TERESA 23/11/2007 INDICE

Más detalles

Detalle del Estudio - REec-2013-0445

Detalle del Estudio - REec-2013-0445 Identificadores del Estudio Código de Registro REec-2013-0445 Fecha de Registro 21/10/2013 de reclutamiento En marcha EUDRACT Nr. 2013-001194-25 Descripción del estudio Título no científico Título científico

Más detalles

DÉFICIT SELECTIVO DE IgA INFORMACIÓN PARA PACIENTES Y FAMILIARES

DÉFICIT SELECTIVO DE IgA INFORMACIÓN PARA PACIENTES Y FAMILIARES DÉFICIT SELECTIVO DE IgA INFORMACIÓN PARA PACIENTES Y FAMILIARES UNA PEQUEÑA NOCIÓN DE INMUNOLOGÍA BÁSICA Existen cinco tipos (clases) de inmunoglobulinas o anticuerpos en la sangre: IgG, IgA, IgM, IgD

Más detalles

PROSPECTO: INFORMACIÓN PARA EL USUARIO. Simvastatina Bluefish 10 mg comprimidos recubiertos con película EFG Simvastatina

PROSPECTO: INFORMACIÓN PARA EL USUARIO. Simvastatina Bluefish 10 mg comprimidos recubiertos con película EFG Simvastatina PROSPECTO: INFORMACIÓN PARA EL USUARIO Simvastatina Bluefish 10 mg comprimidos recubiertos con película EFG Simvastatina Lea todo el prospecto detenidamente antes de empezar a tomar el medicamento. Conserve

Más detalles

PROSPECTO: INFORMACIÓN PARA EL USUARIO. Valsartán KERN PHARMA 160 mg comprimidos recubiertos con película EFG Valsartán

PROSPECTO: INFORMACIÓN PARA EL USUARIO. Valsartán KERN PHARMA 160 mg comprimidos recubiertos con película EFG Valsartán PROSPECTO: INFORMACIÓN PARA EL USUARIO Valsartán KERN PHARMA 160 mg comprimidos recubiertos con película EFG Valsartán Lea todo el prospecto detenidamente antes de empezar a tomar el medicamento. Conserve

Más detalles

INFECCION POR HELICOBACTER PYLORI. PROTOCOLO TERAPÉUTICO.

INFECCION POR HELICOBACTER PYLORI. PROTOCOLO TERAPÉUTICO. INFECCION POR HELICOBACTER PYLORI. PROTOCOLO TERAPÉUTICO. 1. INTRODUCCION El H. pylori es un bacilo gram negativo espirilar cuyo reservorio es el humano, que produce o actúa como cofactor para producir

Más detalles

EPOC EN EL PACIENTE ANCIANO

EPOC EN EL PACIENTE ANCIANO CURS DE DOCTORAT I DE FORMACIÓ CONTINUADA Avenços en Gerontologia Clínica EPOC EN EL PACIENTE ANCIANO Dr. Jordi Pérez López Servicio de Medicina Interna Hospital Valle de Hebrón Envejecimiento respiratorio:

Más detalles

Licenciatura en (Farmacia/CTA): Farmacia. Curso Académico: 2005/2006. Denominación de la Asignatura: Farmacología I

Licenciatura en (Farmacia/CTA): Farmacia. Curso Académico: 2005/2006. Denominación de la Asignatura: Farmacología I Licenciatura en (Farmacia/CTA): Farmacia Curso Académico: 2005/2006 Denominación de la Asignatura: Farmacología I Objetivos: 1. Proporcionar las bases científicas de la forma de actuación de los fármacos

Más detalles

Disfunción Sexual Masculina

Disfunción Sexual Masculina Disfunción Sexual Masculina Test de la Disfunción Eréctil 1. Ha tenido dificultades recientemente para conseguir erecciones? 2. Ocurre este problema al menos tres de cada cuatro veces que usted intenta

Más detalles

Introducción. Nuevos anticoagulantes orales

Introducción. Nuevos anticoagulantes orales Progresos en la prevención del ACV asociado a la fibrilación auricular Dabigatrán, rivaroxabán y apixabán son anticoagulantes orales nuevos que pueden ser una alternativa a la warfarina en el tratamiento

Más detalles

RELAXIBYS (Carisoprodol - Paracetamol)

RELAXIBYS (Carisoprodol - Paracetamol) Lea todo el prospecto detenidamente antes de empezar a tomar el medicamento porque contiene información importante para usted. - Conserve este prospecto. Puede tener que volver a leerlo. - Si tiene alguna

Más detalles

I. PROGRAMA ESTRATÉGICO ARTICULADO NUTRICIONAL

I. PROGRAMA ESTRATÉGICO ARTICULADO NUTRICIONAL I. PROGRAMA ESTRATÉGICO ARTICULADO NUTRICIONAL DESNUTRICIÓN CRÓNICA Los resultados de la Encuesta Demográfica y de Salud Familiar 2014, muestran una tendencia de disminución del nivel de la desnutrición

Más detalles

Prospecto: información para el usuario. Calcitonina Almirall 100 UI/ml solución inyectable. Calcitonina sintética de salmón

Prospecto: información para el usuario. Calcitonina Almirall 100 UI/ml solución inyectable. Calcitonina sintética de salmón Prospecto: información para el usuario Calcitonina Almirall 100 UI/ml solución inyectable Calcitonina sintética de salmón Lea todo el prospecto detenidamente antes de empezar a usar este medicamento, porque

Más detalles