Jefe de Servicio de Estadística Económica y Sociodemográfica del Instituto Cantabro de Estadística. Doctor en Ciencias Económicas UNED

Documentos relacionados
PRUEBA DE ACCESO (LOGSE) UNIVERSIDAD DE NAVARRA JUNIO 2012 (GENERAL) (RESUELTOS por Antonio Menguiano) Tiempo máximo: 1 horas y 30 minutos

Materia: MATEMÁTICAS II PROPUESTA A. e x e x. 2x + 1. e x e 2x 3e x + 2 dx

2.3 POLARIZACIÓN DE UNA ANTENA Y FACTOR DE PÉRDIDAS POR POLARIZACIÓN. Figura 2.9 Polarización de la onda

TEMA 6. INTEGRALES INDEFINIDAS

Logaritmos y exponenciales:

TEMA 4 ESTUDIO DE ONDAS PLANAS HOMOGÉNEAS

TEMA 6. INTEGRALES INDEFINIDAS

ECUACIONES EXPONENCIALES

3dx dx 3. dx 1-4x. 7. 3xdx 4+x x 2

Integrales 4.1. Tema 4. Integrales

TRABAJO MECÁNICO (FUERZA VARIABLE. RESORTES)

PRÁCTICA Nº 4: MODELIZACIÓN E IDENTIFICACIÓN DE LOS PARÁMETROS DE UN SERVOMOTOR

TEMA 3 LÍMITES Y CONTINUIDAD DE FUNCIONES

( ) ( ) ( x ) ( ) ( ) ( ) v( x) u( x) ( ) EJERCICIOS RESUELTOS. 1. Calcula F a) ( x) en los siguientes casos: f ( t) = e. = x

x x x 1, si no nos damos cuenta de esto, el cambio e x = t la convierte en una racional. = ln x que se anula en x = e.

Medicamentos de liberación modificada

TRANSFORMADORES EN PARALELO

3º.- Junio i) Producto de matrices: definición, condiciones para su realización. Si A M m n. (la matriz A tiene m filas y n columnas), B M n p

IES CASTELAR BADAJOZ Examen Junio de 2011(General) Solución Antonio Mengiano Corbacho UNIVERSIDAD DE EXTREMADURA MATEMÁTICAS II

MATEMÁTICAS FINANCIERAS

Practica Sistemas electrónicas Practica 1: Aplicaciones lineales de los amplificadores operacionales

x a es una serie de la forma que el radio de convergencia de la serie geométrica es el intervalo abierto

Última modificación: 21 de agosto de

1.3.4 Ejercicios resueltos sobre la función exponencial y logarítmica

CASO PRACTICO Nº 127

MUESTREO Y RECONSTRUCCIÓN DE SEÑALES. Teoría de circuitos y sistemas

SISTEMAS DE ECUACIONES DIFERENCIALES DE PRIMER ORDEN

3.11 Trasformada de Laplace de una función periódica 246

Observatorio Económico

Función exponencial y logarítmica:

MATRICES Y DETERMINANTES.

Examen de Selectividad Matemáticas II - SEPTIEMBRE Andalucía OPCIÓN A

ANEXO 10 - Ejercicio de Planificación

DOCUMENTO DE INVESTIGACIÓN TEÓRICA EL MODELO DE DESCUENTO DE DIVIDENDOS. Mg. Marco Antonio Plaza Vidaurre. Julio 2005

LA TRANSFORMADA DE LAPLACE

IES Mediterráneo de Málaga Solución Septiembre 2010 (Específico) Juan Carlos Alonso Gianonatti OPCIÓN A. 2, se pide determinar:

SERIES NUMÉRICAS INFINITAS 6.2. SERIES DE TÉRMINOS POSITIVOS 6.3. SERIES ALTERNANTES 6.4. SERIES DE POTENCIAS

Ing. Mario R. Modesti

Análisis de Señales. Descripción matemática de señales

FUNDAMENTOS MATEMÁTICOS (Grado en Ingeniería Informática) Práctica 7. INTEGRALES DEFINIDAS E IMPROPIAS

CÁLCULO DE LÍMITES. Por otro lado es importante distinguir en el cálculo de límites, los casos indeterminados de los determinados: = ; = ; =

Reacciones Reversibles. Reacciones Paralelas o Competitivas. Reacciones Consecutivas. Reacciones en Cadena Ramificada. Explosiones

7.6 SEÑOREAJE E HIPERINFLACIÓN

FACULTAD DE INGENIERÍA

INTEGRALES INDEFINIDAS

OPCIÓN A. Días de lectura Total de páginas Quijote Eva E D ED Marta E 5 D + 14 (E 5).( D + 14) Susana E 11 D + 44 (E 11).( D + 44)

31 EJERCICIOS de LOGARITMOS

TEMA 3: CÁLCULO INTEGRAL DE UNA VARIABLE.

34 EJERCICIOS de LOGARITMOS

PRUEBA DE ACCESO (LOGSE) UNIVERSIDAD DE MURCIA JUNIO 2012 (GENERAL) MATEMÁTICAS II SOLUCIONES Tiempo máximo: 1 horas y 30 minutos

26 EJERCICIOS de LOGARITMOS

APLICACIONES DE LAS ECUACIONES DIFERENCIALES ORDINARIAS DE PRIMER ORDEN A PROBLEMAS DE MEZCLAS

Deducción de las reglas de derivación. Partiendo de las derivadas de la función potencial, la función exponencial y la función seno, ( ) ( ) 1

SISTEMAS LINEALES TABLAS. Dpto. Teoría de la Señal y Comunicaciones

SEÑALES Y SISTEMAS I TABLAS. Dpto. Teoría de la Señal y Comunicaciones

Sesión 3 Análisis de series de tiempo multiecuacional

MATEMÁTICAS II PRUEBAS DE ACCESO A LA UNIVERSIDAD DE OVIEDO

MÉTODO DIRECTO DE LA RIGIDEZ. MÉTODO MATRICIAL

INTEGRAL DEFINIDA ÁREAS Y VOLUMENES

Solución de los Problemas del Capítulo 3

Departamento de Economía, Facultad de Ciencias Sociales, UDELAR Maestría en Economía Internacional, Macroeconomía, Alvaro Forteza, 25/06/09

Ie Io. Medidas absolutas y medidas relativas

Práctica 4: Hoja de problemas sobre Tipos de cambio

Análisis. b) Calcular razonadamente b y c para que sea derivable y calcular su función derivada.

COMPUTACIÓN. Práctica nº 2

variables aleatorias discretas, la función de probabilidad conjunta del vector aleatorio ( X,..., se define como: ) A

Tema 3. Guías de Onda y Líneas de Transmisión

Resolución de la EDO lineal de 2º orden a coeficientes constantes, homogénea

Tema 5. Eficiencia del mercado de divisas: la paridad de intereses y el tipo de cambio a corto plazo

REPRESENTACION GRAFICA.

ACTIVIDAD DE APRENDIZAJE APRENDIZAJE(S) ESPERADO(S) NOMBRE DE LA ACTIVIDAD

Tema 8 Límites Matemáticas II 2º Bachillerato 1. EJERCICIO 1 : Da una definición para estas expresiones y represéntalas gráficamente: c) 2.

CÁLCULO DE LÍNEAS ELÉCTRICAS

Integración y Derivación Fraccionaria

4. Modelos AR(1) y ARI(1,1).

1.- Estudie el carácter de la serie numérica. 1 es divergente, la serie n propuesta será divergente. Solución.- Puesto que, n = 1, 2, 3,...

Práctica 4: Hoja de problemas sobre Tipos de cambio

Solución: Para que sea continua deben coincidir los límites laterales con su valor de definición en dicho punto x = 2. b 1 + b

TEMA 1 INTEGRAL INDEFINIDA. MÉTODOS DE INTEGRACIÓN

CAPÍTULO 9. INTEGRALES IMPROPIAS 9.1. Límites de integración infinitos 9.2. Integrales con integrando que tiende a infinito 9.3. Observaciones a las

PRUEBA DE ACCESO (LOGSE) UNIVERSIDAD DE VALENCIA SEPTIEMBRE (RESUELTOS por Antonio Menguiano)

3.-AMORTIZACIÓN DE PRÉSTAMOS

FUNCIONES DERIVABLES EN UN INTERVALO

III. FUNCIONES EXPONENCIALES Y LOGARÍTMICAS

MOVIMIENTO CIRCULAR. r en cualquier punto de su trayectoria. v 2 / R

1.MATRICES. Definición : Se llama matriz de dimensiones m x n ( m filas y n columnas) a una. colección de datos expresados de la siguiente forma A=.

ESTUDIO DE UNA FUNCIÓN CON AYUDA DE LA DERIVADA. 1. a) Halla los valores de los coeficientes b, c y d para que la gráfica de la función

Investigación Económica ISSN: Facultad de Economía México

EJERCICIOS RESUELTOS DE FUNCIONES REALES DE VARIABLE REAL

Tema 3. DETERMINANTES

( ) ( ) ( ) RESOLUCIÓN Dato: NºDiag.= 4(Nº s internos) RESOLUCIÓN RESOLUCIÓN SEMANA 4 POLÍGONOS Y CUADRILÁTEROS 11( 11 1) RPTA.: E RPTA.

PRUEBA DE ACCESO (LOGSE) UNIVERSIDAD DE GALICIA SEPTIEMBRE (RESUELTOS por Antonio Menguiano) Tiempo máximo: 1 horas y 30 minutos

Por sólo citar algunos ejemplos, a continuación se mencionan las aplicaciones más conocidas de la integral:

TEOREMA 1 (Criterio de la segunda derivada para extremos relativos)

Tema 9. Modelos de equilibrio de cartera

SOSTENIBILIDAD DE UNA POLÍTICA FISCAL

PROBLEMAS DE LÍMITES DE FUNCIONES (Por métodos algebraicos) Observación: Algunos de estos problemas provienen de las pruebas de Selectividad.

7 Integral triple de Riemann

III IV. Nacional

Transcripción:

Disño d filros linls pr nálisis conómico Disño d filros linls pr nálisis conómico bfrncisco Prr Rodrígu is licnsd undr Criv Commons Rconocimino-oComrcil Unpord Licns Frncisco Prr Rodrígu Jf d Srvicio d Esdísic Económic Sociodmográfic dl Insiuo Cnbro d Esdísic Docor n Cincis Económics UED Oprdors d sris d impo El oprdor d rrdo s dfin como: k L Pr k R Los polinomios n l oprdor d rgo omn l siguin form: φ ( L φl φ L φ p L p Ls p rícs dl polinomio s obinn rsolvindo pr φ ( L Los oprdors d difrncición, o d difrnci, s dfinn como: d d d ( L ó ( L d Finlmn, n l cono d us scionl s dfin l difrnci scionl como: ϑ L L L s s Dond s s l númro d priodos obsrvdos por ño Filros linls Un filro linl s dfin como: ( L L L dond los pondrdors son númros rls, i R ; no dpndn dl impo sisfcn < Aplicndo l filro linl (L un procso socásico scionrio,, d como rsuldo un nuvo procso socásico: ( L ( dond ls propidds d s rnsmin por mdio dl filro linl (L Pr minr l fco qu in un filro linl h qu nlirlo n l dominio d l frcunci Pr ms dll vr Frncisco G Villrrl Elmnos óricos dl us scionl d sris conómics uilindo X--ARIMA TRAMO- SEATS Sri 8 Esudios sdísicos prospcivos División d Esdísic Proccions Económics Snigo d Chil, Dicimbr dl 5 wwwclcorg/publiccions/ml/9/99/lcl57pdf

Uilindo l rnsformd d Fourir, s obin l spcro dl filro linl plicdo S ( ω ( iω S ( ω : dond: iω ( iω s conocido como l rspus d frcunci dl filro linl o función d rnsfrnci Es función dscrib como l spcro d l sri s fcdo por l plicción dl filro (L Ddo qu l rspus d frcunci pud rsulr n vlors complos rsul convnin prsrl como: i ω (ω G ω if ( ( dond: G iω ( ω ( F( ω n sin( cos( son rspcivmn l módulo l rgumno d l rspus d frcunci En s cono l módulo, G (ω, s conocido como l gnnci dl filro; l cul drmin l mdid n l qu l mpliud d los moviminos obsrvdos n cir frcunci n l spcro d son rnsfridos l spcro d Por mplo un gnnci d cro lrddor d l frcunci [ ] dich frcunci ω, signific qu l procso filrdo no mosrrá moviminos lrddor d π Por su pr l rgumno, F (ω, s conocido como l dsplmino d fs dl filro, l cul s socido dsplminos d l sri n l dominio dl impo Es imporn nor qu cundo pr od, s dcir cundo s r d un filro simérico; l dsplmino d fs dl filro s igul cro, i F ( ω A vcs l dsplmino d fs s prs como F(ω, lo cul prmi prsr l dsfs n unidds d impo ω Pr nndr s propidd d los filros linls, s uilin los siguins rsuldos rigonoméricos: sin( ω sin( ω sin( Eso implic qu cundo n ( h h, l produco n h sin(ω ( s igul cro, lo cul su v implic qu ( ω F ddo qu

Filros lmnls Los filros más uilidos n l nálisis d sris mporls son ls ss d vrición ls mdis móvils Ls ss d vrición son oprdors linls invrins n l impo pro no linls Ddo qu l orí lmnl d los filros s rfir oprdors linls invrins, h qu proimr ls ss oprdors d difrnci Así l primr difrnci d un logrimo s un bun proimción d un s d vrición mnsul S T (, uilindo oprdors d difrnci obnmos l filro linl invrin más lmnl: L Ln( ( L Ln( ( Ls proimcions linls d ls ss más uilids los filros linls quivlns prcn n l Cudro nº Un mdi móvil simpl s l mdi riméic d los n dos nriors Minrs más grnd s n, mor srá l influnci d los dos niguos Ls mdis móvils cnrds s crcrin porqu l númro d obsrvcions qu nrn n su cálculo s impr, signándos cd mdi móvil l obsrvción cnrl Así, un mdi móvil cnrd n d longiud n vin dd por l siguin prsión: MM (n n n in i n n n n n Como pud obsrvrs, l subíndic signdo l mdi móvil,, s l mismo qu l d l obsrvción cnrl, Y Obsérvs mbién qu, por consrucción, no s pudn clculr ls mdis móvils corrspondins ls n primrs ls n úlims obsrvcions En ls mdis móvils simérics s sign cd mdi móvil l príodo corrspondin l obsrvción más dlnd d ods ls qu inrvinn n su cálculo Así l mdi móvil siméric d n punos socid l obsrvción ndrá l siguin prsión: MMA( n n Y i i n n n n Los filros linls socidos ls mdis móvils s dnon d l siguin form: n ( L L n Tbl nº- Tss d Vrición Filros Linls quivlns Eprsión Filro linl Equivln ( L T Pr mor dll Frncisco Mlis Mnr: L Esimción dl rimo d vrición d ls sris conómics Esdísic Espñol Vol um, 99, págs 7 5 hp://wwwins/rviss/ssp/_pdf

T T T T T T T Fun: Mlis (99 ( ( ( 5 ( ( ( ( L L ( L( L L ( L ( L ( L L ( L( L L ( L( L L ( L( L L ( L ( L L 5 L ( L L L ( L ( L ( L El méodo idóno d nálisis d filros s l sudio d ls corrspondins funcions d rspus frcuncil, qu s obinn l susiuir n l función d rnsfrnci l oprdor d i rrso por l ponncil compl i L función s l función propi o crcrísic (uofunción d los oprdors linls invrins, porqu l somrl l cción dl filro obnmos como slid l mism función muliplicd por un prsión qu no dpnd d qu s, prcismn, l función d rspus frcuncil Si plicmos un primr difrnci, por ponr l mplo más simpl, l función crcrísic, obnmos como slid: i i i i i ( L ( L ( ( L función d rspus ( s un función compl d l frcunci cuo módulo s conoc como función d gnnci dl filro cuo rgumno s dnomin función d fs dl filro A prir d l función d rspus d frcunci dl filro: i i i i i i i sin i( π ( ( sin Dond s h hcho uso d l iguldd dl Torm d Moivr 5 S obinn su función d gnnci d fs: G ( ω sin π F ( ω i π ω 5 ω i cos( i sin( ω ω i cos( ω isin( ω

El dsfs mporl d s filro π F( T, si s considr w π T El oprdor d mdis móvils siguin: ( L n n L in l función d rspus frcuncil ( ( A prir d l rspus d frcunci dl filro: iω iω iω iω iω iω cos( ω ( ( ( s obinn su gnnci dsplmino d fs: G ( ω ( cos( ω F ( ω ω ω φ ( ω ω Emplo Primos d l sri sin( π plicmos l filro linl ( L L El rsuldo s ilusr n l figur siguin:,5 -,5 5 7 9 5 7 9 5 7 - Sri originl Sri filrd qu iω i ω ω ω i i cos( ω,plicndo l orm d D Moivr ls iguldds sin( ω sin( ω cos( ω cos( ω, ( (

L función d gnnci dl filro ( L L srí:,8,,,,8,,, -,,,,,,,, Emplo Primos d l sri sin( π plicmos l filro linl ( L L El rsuldo s ilusr n l figur siguin:,5 -,5 5 7 9 5 7 9 5 7 - Sri originl Sri filrd En l gráfico s obsrv qu ls oscilcions d l sri filrd son d mpliud mnor ls d l sri originl, qu h un dsplmino d l sri filrd con rspco l originl L función d gnnci dl filro ( L L qudrí:

,9,8,7,,5,,,, -,,,,,,,, S prci qu l gnnci dl filro s igul cro n l frcunci ω π Eso signific qu l filro nul l fco d culquir componn d l sri qu ng flucucions con priodo Por mplo, si s r d un sri d impo mnsul l filro liminrá culquir fco rimsrl prsn n l sri F( ω ormlindo l dsplmino d fs s obin qu Eso signific qu l filro ω inroduc un dsfs mporl d un priodo n l sri filrd Ls funcions d gnnci (modulo fs dsfs d los principls filros linls figurn n l Tbl nº Tbl nº- MODULO, FASE DESFASE TEMPORAL DE LOS FILTROS DE LA TABALA º Filro Modulo Priodo d máim gnnci ( L ( ( ( sin ( ω L sin ( ω L sin ( ω L sin ( ω L ( L L ( L( L sin ( ω sin( ω L ( L L L ( L sin ( ω ( L sin( ω ( L ( Fun: Mlis (99,,,,8,8,,7,8 8 Fs Dsfs mporl pr un priodo p π ω p π ω p π ω p π ω p π ω p 5 π ω p Filros FIR Ls ss ls mdis móvils formn pr d lo qu n sñls digils s dnominn filros d rspus impulsionl fini (FIR, qu s bsn n obnr ls slids prir, clusivmn,

d ls nrds culs nriors Gnrlindo, pr un filro linl d longiud : o dond son los coficins dl filro Un mdi móvil d ordn rs, srí noncs l siguin filro FIR: Y un s d crcimino: Los filros FIR s clsificn sgún los siguins ipos Tipo úmro d érminos Simrí I Impr Simérico II Pr Simérico III Impr Anisimérico IV Pr Anisimérico L mdi móvil d ordn rs s por no un filro FIR ipo I, s dcir simérico d ordn impr, l s d crcimino srí un filro FIR ipo IV, s dcir nisimérico d ordn pr L función d rspus frcuncil d un filro ipo I s 7 ( cos i Con lo qu: cos ( G ω ( F Un filro mdi móvil d érminos (, dond, ndrá noncs ls siguins funcions d gnnci fs: ( cos ( ω G ( F 7 ( ( o o qu i ω i i ω ω

Un filro ipo II in l siguin función d gnnci fs: G( ω cos F ( Un promdio móvil nul, s un s Tipo II, con doc coficins d vlor lo qu: Con G( ω cos cos cos cos cos cos cos cos 5 9 7 5 cos cos cos cos cos F ( Emplo Primos d l sri sin( sin( π π plicmos l filro linl ( L L El rsuldo s ilusr n l figur siguin:,5,5,5 -,5 - -,5 - -,5 5 7 9 5795795795795 Sri originl Sri filrd El promdio movil d érminos produc un slid n dond s promdin ls oscilcions d priodo infrior, si s rr d dos mnsuls, l función rprsnd inclu como s v un ciclo d mss qu s l qu gnrlmos con l función sin( π oro d ños ( mss qu s l qu gnrmos con l función sin( π, l sri filrd limin ls

oscilcions d mss, qu son ls más frcuns (n un conuno d 5 dos dn lugr 8 ciclos, ls qu más s dn, nos prsn ls d dos ños, qu son mnos frcuns qu ls nriors (dos ciclos n l conuno d dos rprsndo El promdio móvil d érminos s por no un filro dsscionlidor, n l snido d qu nul ls oscilcions scionls, s dcir l qu inn lugr l cbo d un ño L función d gnnci dl filro ( L L srí:,,8,,, -,8,,,, L gnnci dl filro s igul cro n l frcunci ω π, π, π, π Eso signific qu l filro nul l fco d culquir componn d l sri qu ng flucucions con priodo,, ó Por mplo, si s r d un sri d impo mnsul l filro liminrá culquir oscilción curimsrl, smsrl o nul prsn n l sri F( ω ormlindo l dsplmino d fs s obin qu 5, 5 Eso signific qu l filro ω inroduc un dsfs mporl d 5,5 mss n l sri filrd L rprsnción dl filro qu s hc n l figur nº 5 considr dicho dsfs Un filro ipo III in su v l siguin función d gnnci fs: G( ω F ( sin π Y un filro ipo IV in l siguin función d gnnci fs: G( ω F ( sin π

L s d crcimino rimsrl ( L L srí un filro ipo IV, d coficins (, con los siguins vlors,, Su función d gnnci s clculrí: sin cos sin sin ( ω G Su función d dsfs srá ( π F L s d crcimino inrnul ( L L srí un filro ipo III, d coficins (, con los siguins vlors, Su función d gnnci s clculrí: sin 5 sin sin sin sin cos sin sin ( ω G su función d dsfs ( π F El filro como produco d convolución Sn dos vcors d dimnsión S dfin su produco d convolución ; como l vcor: El produco d convolución s pud prsr d form mricil:

o o o o L mri cudrd dl produco d convulsión rcib l nombr d mri circuln qu los lmnos d l primr column vn rondo su posición n ls columns sucsivs L rnsformd discr d Fourir dl produco d convolución d s l produco d Hdmrd d ls corrspondins rnsformds d d : ( ( ( DFT DFT DFT Un form d clculr s rvs d l muliplicción coordnd coordnd d ls rnsformds d d ; obnindo l rnsformd invrs d s vcor ( ( DFT Filrr un sri pud nndrs como l produco d un convolución; sí por mplo l mplr l filro linl ( L s rlirí l siguin produco d convolución: o En dond l vcor srí Un mdi móvil cnrd d rs érminos s prsrí por l siguin produco d convolución: o

En dond l vcor srí Pr obnr los gráficos d ls funcions d gnnci dsfs uilindo l rnsformd discr d Fourir, s mpln ls siguins prsions: ( ( ( R I w G ( ( n ( ω R I F Cnrr l filro quivl rlir l siguin muliplicción mricil ( [ ] ( [ ] [ ] o Es dcir hbrí qu liminr ls dos ulims fils d l mri qu dsrroll l filro linl Emplo Uilindo R vmos filrr l sri <- sq(, 9, b Z <- sin(pi*/sin(pi*/ # rnsformds <- ff(z #filro d mdi móvil d érminos Y <- c(/, rp(, 8, rp(/, <- ff(y X <- ff(*,invrstrue/5 plos (X[ :9], p"l"

MVZ[:9] - - Tim # Función d gnnci dl filro GW bs( P GW[:5] f (:*pi/5 plo(f, P, p"l" P 8 5 5 5 f

L insrucción n R pr filrr sris s: convolv(,, con TRUE, p c("circulr", "opn", "filr" D l mnr qu l filrdo d un sri por un mdi móvil d érminos cnrd con R uilimos l siguin insrucción: Y <- c(rp(,/ X <- convolv(z,y,p"filr" plo ( [:], Z[:], min"filro MM uilindo convolv(" lins([:], X, col"rd" Filro MM uilindo convolv( Z[:] - [:] Los filros pudn sr plicdos n sri, por mplo l s mdi d crcimino rimsrl ( L ( L L, srí l muliplicción mricil d

( ( o o Uilindo l rnsformd discr d Fourir, l filro s dsrrollrí: ( ( ( ( DFT DFT DFT DFT Sindo O bin: ( ( ( DFT DFT DFT Sindo Emplo 5 Uilindo R vmos filrr l sri <- sq(, 9, b Z <- sin(pi*/sin(pi*/ # rnsformds <- ff(z #filro d difrnci rgulr

Y <- c(-, rp(, 8, <- ff(y MVZ <- ff(*,invrstrue/5 plos (MVZ[ :5], p"l" #filro d mdi movil d érminos X <- c(/, rp(, 7, rp(/, <- ff(y #filro muliplicivo MVZ <- ff(**,invrstrue/5 plos (MVZ[ :9], p"l" MVZ[:9] - -5 5 Tim # Función d gnnci dl filro GW bs(* P GW[:5] f (:*pi/5 plo(f, P, p"l"

P 5 5 5 f Sris d impo Por dfinición, un sri mporl s un sucsión d obsrvcions d un vribl rlids inrvlos rgulrs d impo El obivo fundmnl dl sudio d ls sris mporls s l conocimino d su compormino rvés dl impo pr, prir d dicho conocimino, bo l supuso d qu no vn producirs cmbios rlvns, podr rlir prdiccions, s dcir, drminr qué vlor omrá l vribl obo d sudio n uno o más príodos d impo siudos n l fuuro Ddo qu n l mor pr d los problms conómicos, los gns s nfrnn un om d dcisions bo un cono d incridumbr, l prdicción d un vribl rvis un impornci noori pus supon, pr l gn qu l rli, un rducción d l incridumbr, por nd, un mor d sus rsuldos Ans d profundir n l nálisis d ls sris mporls s ncsrio sñlr qu, pr llvrlo cbo, h qu nr n cun los siguins supusos: S considr qu is un cir sbilidd n l srucur dl fnómno sudido Pr qu s cumpl s supuso srá ncsrio sudir príodos lo más homogénos posibls Los dos dbn sr homogénos n l impo, o, lo qu s lo mismo, s db mnnr l dfinición l mdición d l mgniud obo d sudio Es supuso no s d n muchs d ls sris conómics, qu s frcun qu ls sdísics s prfccionn con l pso dl impo, produciéndos slos n l sri dbidos un cmbio n l mdición d l mgniud sudid Un cso priculrmn frcun s l cmbio d bs n los índics d prcios, d producción, c Tls cmbios d bs implicn cmbios n los producos ls pondrcions qu nrn n l lborción dl índic qu rprcun considrblmn n l comprbilidd d l sri n l impo

Indudblmn, l clidd d ls prvisions rlids dpndrán, n bun mdid, dl procso gnrdor d l sri: sí, si l vribl obsrvd sigu lgún ipo d squm o prón d compormino más o mnos fio (sri drminis sgurmn obngmos prdiccions más o mnos fibls, con un grdo d rror bo Por l conrrio, si l sri no sigu ningún prón d compormino spcífico (sri lori, sgurmn nusrs prdiccions crcrán d vlid por complo Gnrlmn, n l cso d ls sris conómics no isn vribls drminiss o loris purs, sino qu coninn mbos ipos d lmnos El obo d los méodos d prvisión cuniivos s conocr los componns subcns d un sri su form d ingrción, con obo d rlir d su volución fuur Trdicionlmn, n los méodos d dscomposición d sris mporls, s pr d l id d qu l sri mporl s pud dscomponr n odos o lgunos d los siguins componns: Tndnci (T, qu rprsn l volución d l sri n l lrgo plo Flucución cíclic (C, qu rfl ls flucucions d crácr priódico, pro no ncsrimn rgulr, mdio plo n orno l ndnci Es componn s frcun hllrlo n ls sris conómics, s db los cmbios n l cividd conómic Pr l obnción d l ndnci s ncsrio disponr d un sri lrg d un númro d ciclos complo, pr qu és no s v influid por l fs dl ciclo n qu finli l sri, por lo qu, vcs, rsul difícil sprr mbos componns En sos csos rsul úil nglobr mbos componns n uno solo, dnomindo ciclo-ndnci o ndnci gnrlid Vrición Escionl (S: rcog qullos comporminos d ipo rgulr rpiivo qu s dn lo lrgo d un príodo d impo, gnrlmn igul o infrior un ño, qu son producidos por fcors ls como ls vricions climológics, ls vccions, ls fiss, c Moviminos Irrgulrs (I, qu pudn sr lorios, l cul rcog los pquños fcos ccidnls, o rráicos, como rsuldo d hchos no prvisibls, pro idnificbls posriori (hulgs, cásrofs, c En s puno, cb sñlr qu n un sri concr no inn por qué drs los curo componns Así, por mplo, un sri con priodicidd nul crc d scionlidd L socición d sos curo componns n un sri mporl, Y, pud rspondr disinos squms; sí, pud sr d ipo diivo: YTCSI Tmbién pud nr un form mulipliciv: YTCSI O bin sr un combinción d mbos, por mplo: YTCSI

Un form sncill pr vr como sán socids ls componns d un sri mporl s rprsnr gráficmn l sri qu smos nlindo Si l rlir l rprsnción gráfic s obsrv qu ls flucucions son más o mnos rgulrs lo lrgo d l sri, sin vrs fcds por l ndnci (vés figurs, s pud mplr l squm diivo Esqum diivo Si, por l conrrio, s obsrv qu l mgniud d ls flucucions vrí con l ndnci, sindo más ls cundo és s crcin más bs cundo s dcrcin (vés Fig 9, s db dopr noncs l squm muliplicivo Esqum muliplicivo El modlo básico d ndnci pud prsrs noncs sí: T cos( b sin( o o o Ls componns cíclic scionl : p s cos( w b sin( w Y l componn irrgulr D l form qu l modlo complo d un sri mporl pud dscribirs:

R [ cos( w b sin( w ] Y Vis sí un sri mporl sí cb uilir l orí d filros linls pr dscribir los componns d un sri mporl Emplo π π Gnrmos lo sri mporl Y,5cos,5 cos dond s un disribución norml d númros lorios con mdi cro vrin,5 (;,5 L rprsnción gráfic d s sri srí:,5,5,5,5,5 5 7 9 579579579579,8,,, -, -, -, -,8 Sri mporl Ciclo S prci qu l sri mporl sigu l prfil dl ciclo crdo, si bin difir d s n l mor nivl qu inroduc l ndnci (d vlor consn igul, l mor irrgulridd qu l incorpor d l sri lori El ciclo como s prci s un ciclo lrgo d dos (priodo (d máimo máimo, qu in lugr dos vcs l cbo d los 5 dos, un ciclo coro o más frcun qu s rpi uns 8 vcs los lrgo dl conuno d dos, qu in lugr cd dos (priodo Prndmos hor rr ls sñls rlvns d l sri, n s cso srín los dos ciclos rvés d filros linls, si qurmos rprsnr l ciclo lrgo nmos vris posibilidds d filros l mdi móvil d érminos qu nuln ls siguins frcuncis,,, π 5 ω π π π, ó un mdi móvil d dos, ( L L qu nulrí ls frcuncis ω π, π, cu función d gnnci srí:

cos cos 5 cos cos cos cos cos ( ω G,,,,8, -,,,,,,,, El dsfs d l mdi móvil d dos sbmos qu s d -5,5 l d érminos: (,5 w w F En los rsuldos gráficos s prci qu un or nos rprsnn l ciclo lrgo pro l mdi móvil d érminos con un cos informivo mnor:,5,5,5,5,5 5 7 9 5 7 9 5 7 9 5 79 5 7 9 Sri mporl MV(

,5,5,5,5,5 5 7 9 5 7 9 5 7 9 5 79 5 7 9 Sri mporl MV( El mnor cos informivo d l mdi móvil d érminos l hc más dsbl pr rr n s cso l ciclo d priodo qu l mdi móvil d dos L mdi móvil d dos, cu función d gnnci mbién hmos rprsndo nriormn igul cro l frcunci ω π, s dcir ls qu inn lugr cd dos (priodo, qu nosoros no nmos nú sin nulrls complmn ls d mnor priodo, s dcir l fco d s mdi móvil nusro conuno d dos s nulr ls frcuncis más ls, s dcir ls oscilcions qu más vcs s dn, qu n s cso ls qu induc l sri lori irrgulr dr psr ls d priodo suprior rs El rsuldo gráfico d uilir s mdi móvil s l siguin:,5,5,5,5,5 7 9 5 8 7 9 Sri mporl MV( Como vmos hor l filro d psr l ndnci los dos ciclos qu formn l sri, l d dos l d dos Todos los filros qu hmos uilido inn n l función d gnnci un uno n ls mu bs frcuncis, so quir dcir qu dn psr los ciclos d mu lrgo plo, so s ls ndncis, por l conrrio nún cundo no nuln ls ms ls frcuncis, por llo n su slid ls rs mdis móvils h suvido ls oscilcions irrgulrs, qu prsisn n l sri pro mu nuds

El filro ( L in l fco conrrio, qu su función d gnnci s (vr bl: G ( sin( ω,5,5,5 -,,,,,,,, En l rprsnción gráfic vmos qu nul ls oscilcions d b frcunci, s dcir, ls ndncis, nul únicmn oscilcions ls qu inn lugr cd rs dos, dndo psr ls d mor frcunci El fco d s filro sobr nusro conuno d dos srí l siguin: 5-8 5 9 5 - - Sri mporl T(, Como s prci l filro h limindo l ndnci d l sri, qu l h cnrndo l sri n cro h ddo psr su prfil más irrgulr En conscunci prir d l función d gnnci s podrí consruir un filro linl nusros dos qu dr psr ó nulr l componn dsd Tipos d filros En l lirur d procso d sñls digils, los filros como l mdi móvil d ordn,, ( L ( L s conocn como filros d cor (noch filr, son qullos qu coninn uno

o más profundos cors o muscs n su función d gnnci Es n concro nul ls frcuncis d priodo ( ω π, sindo su función d gnnci l qu s rprsn n l gráfico siguin: G ( ω cos cos cos (, qu,,9,8,7,,5,,,, -,,,,,,,, Si l filro inroduc cros uniformmn spcidos n l d frcuncis, como l sumdor 5 scionl s dnominn filros n pin (comb filrs Los filros ( L L ( L /p L, son filros d pin, n los qu s inroduc un cro n l príodo p (frcunci El oprdor uorgrsivo ( L, quivl un mdi móvil d érminos; cuo ( L dsrrollo srí : ( L L L L L función d gnnci dl filro ( L, srí ( L G ( ω, (vr Tbl nº Un oprdor uorgrsivo d l form ( L, s ( L sin dsrroll n l siguin procso d mdis móvils ( L L L L L, ndrí un función d gnnci dl ipo : G ( ω Es filro s compor d form opus cos ( ( L L pquñ slvo n ls proimidds dl cro scionl, n dond crc mu rápidmn, como pud vrs n l Gráfico siguin, cnundo ls oscilcions d curo mss L gnnci dl filro s mu

9 8 7 5,5,5,5,5 Los filros pudn sr consiuidos por un oprdor uorgrsivo un mdi mdi móvil, ( L ( L, s un mplo d s ipo d filros, cundo lo dsrrollmos, obnmos l ( L siguin filro linl: ( L ( L ( L ( L ( L L L ( L L Cu función d gnnci s L G ( ω ( L L lrniv d obnr s función d gnnci s ls funcions d gnnci d mbos filros,5,5,5,5 L ( L L 5 L L cos cos cos, or form G ( ω sin sin sin sin -,,,,,,,,, qu s obndrí dividindo

Si l oprdor uorrgrsivos s d l form ( L ( L, l filro linl qu lo dsrroll s ( L L L L, si <,l ponci llgrá un puno n qu crcr cro l filro podrá dsrrollrs n érminos finios, prsdo n su form más gnrl un filro uorgrsivo om l form d α ( L ;d igul mnr l oprdor d mdis móvils M α L s prs n l form ms gnrl como β ( L β L, n conscunci un filro ARMA(M, drí lugr l siguin prsión: ( L M Emplo 7 β L α L,8L El modlo ARMA(,, (,5L Y (,8 d lugr l siguin filro ( L, su,5l linrición srí Y (,8,5(,8 L,5 (,8 L,5 (,8 L ( (,,L,5L,5L Hcindo, l filro qudrí,785l,5 L,,785,5,5,,,,785,5,5,5,,,785,5,5,5,,785,785,5,5,785,5,5,5,, o En dond l vcor srí,785,5,,5, Uilindo R rprsnmos su función d gnnci

#filro ARMA Y <- c(, rp(, 5, 785, 5,5, <- ff(y # Función d gnnci dl filro GW bs( P GW[:5] f (:*pi/5 plo(f, P, p"l" P 5 5 5 5 5 5 f El filro disñdo nú ls ls frcuncis d psr ls bs frcuncis Es ipo d filros s dnominn d pso bp Disño d Filros 8 Los filros digils s plicn usulmn n l dominio dl impo convolucionndo l do con los coficins dl filro, pro mbién pudn disñrs n l dominio d ls frcuncis Eisn vris srgis pr l disño d filros En gnrl s busc rproducir, d l mnr más prcis posibl con un númro prdrmindo d coficins, l rspus n frcunci (spcro dsd dl filro Un v disñdo l spcro dl filro rvés dl cálculo d l Trnsformd d Fourir Invrs s obndrín los coficins Ddo qu no s posibl obnr un filro d longiud fini qu s us n form c l spcro dsdo, s n s puno dond nrn n ugo divrss srgis qu buscn obnr un filro lo más proimdo l fco qu d l s ds L longiud dl filro s, noncs, uno d los lmnos más imporns nr n cun Por rons prácics, cuno más cor s l rspus impulsiv dl filro, mor, pro un filro mu coro pud producir fcos indsdos n ls frcuncis crcns l qu prndmos nur, n no qu un filro mu lrgo, si bin s proim más l rspus n frcuncis dsd, prsn como dsvn los dsfss o su impo d 8 Elbordo prir d hp://ocwuvs/ingniri--rquicur/filros-digils/m disno_d_filros_firpdf

rspus El uso d vnns propids pr runcr l rspus impulsiv convninmn s un écnic mu usul Or écnic consis n modificr irivmn los coficins dl filro obnidos hs sisfcr l spcro d frcunci dsdo Y n l dominio d ls frcuncis isn méodos bsdos n digilir funcions rcionls d l frcunci (filros d Chbshv, Burworh, lípicos, c El uso d vnns ( window crpnr, surgió hc rs décds consis n od un brí d méodos vnns spcilmn disñds pr obnr un filro idl Cd vnn in sus propis crcrísics n l snido qu producn filros con drminds propidds n l bnd d pso, d rcho /o d rnsición Enr ls vnns más conocids podmos mncionr: ringulr (Brl, Hmming, hnning, Prn, Dnill, c, sindo l d Hmming un d ls más uilids Considrmos l vnn ms sncill; l vnn rcngulr L vnn s dfin como: n w( n n su prsión n l dominio s: ( ( con lo qu su rspus n frcunci rsul, ( sin sin

sin Su función d gnnci srí G ( W su dsfs sin Un vnn rcngulr o bocr, in l fco d un mdi móvil, por mplo un mdi ω π ω móvil d érminos s igul cro ls frcunci π d psr l oscilcions o ciclo d frcunci más b nú rlivmn ls d frcunci más l, π π ls inrmdis nr L vnn d Hnning por mplo, pr d lugr los siguins coficins : π n w( n cos w( ( cos( π w( cos,5 5 π w( cos,5 5 π w( cos 5 8π w( cos,5 5 π w(5 cos,5 π w( cos su prsión n l dominio s: 5 (,5,5,5,5 Qu s un filro FIR simérico impr (ipo I, qu drí lugr l siguin rspus n frcunci: i ( cos w ( i w ( cos( w cos( w G( w cos w Es dcir ndrí un dsfs d - priodos un función d gnnci d ( ( un dsfs d L rprsnción d l función d gnnci s:

,,8,,,,5,5,5,5 S comprub qu l filro nú considrblmn ls ls frcuncis, ls qu suprn π los El méodo d ls vnns s bs n runcr l rspus impulsionl infini d un filro idl Como l produco n l dominio dl impo quivl un convolución n l dominio d l frcunci, podmos sudir l fco qu s nvnndo in sobr l rspus frcuncil dl filro Vr figur: L convolución d un vnn bocr un vnn d Hnning mbs con, d lugr un función d gnnci qu s obndrí muliplicndo puno puno ls funcions d gnnci clculds pr l mdi móvil d érminos l vnn d Hnning (:

D lugr un filro n l qu hor sán considrblmn nuds ls oscilcions d priodo suprior dos, o ls frcuncis más ls π El dsrrollo linl dl filro lo rsolvmos con l oprdor d rrdos: 5 5 ( L L L L L (,5L,5 L L,5 L,5L ( L L Qu un un v oprdo d lugr l siguin filro FIR ipo II: 5 7 8 9 (,5L L L 5,5L L L 5,5L L L,5L ( L L Cu función d gnnci mbién pud clculrs como: 9 7 5 G( w cos w cos w 8 cos w cos w cos w Emplo 9 Gnrmos l sri mporl π π Y sin sin dond s un disribución norml (;,5 Es sri gnr como d númros lorios con mdi cro vrin,5 vmos n l gráfic ciclos d priodo d priodo, l irrgulridd qu inroduc l rror lorio incorpordo En l rprsnción gráfic d l sri s pud comprobr los fcos d ls vnns bocr 9, l vnn Hnning, l convolución d mbs, n l convolución s pud prcir como s h limindo ls pquñs oscilcions qu prsnb l mdi móvil d érminos, qudndo prácicmn islds ls oscilcions d priodo : 9 Pr rducir l mpliud d ls vnns h qu dividir por l bocr l vnn Hnning, conscunmn por l convolución d ls dos vnns

Los filros d Burworh, d Chbshv (ipo I ipo II d Jcobi (lípicos, son filros RC nlógicos cu rspus n frcunci s bin conocid usbl d curdo l slcción propid d sus componns Su crcrísics s qu los spcros d ponci d sos filros s pudn prsr como funcions rcionls d ω, lo qu prmi, n principio, su fcorición o obsn disñr filros s un r compl qu rquir l uso d sofwr mmáico un bun conocimino d l orí d filros digils En gnrl rquir rs psos: Esblcr ls spcificcions dl filro pr uns drminds prscions (frcuncis d pso, nucions, gnncis, c Drminr l función d rnsfrnci qu cumpl dichs spcificcions Rlir l función d rnsfrnci con l sofwr sdísico uilido Emplo 9 El pqu Signl d R, ofrc divrss uilidds pr l disño d filros, hp://crnrprocorg/wb/pckgs/signl/indhml, cuo mnul s dscrg n : hp://crnrprocorg/wb/pckgs/signl/signlpdf Aquí s dsrroll un rcicio similr l rcicio 8 uilindo vnns: n <- 5 op <- pr(mfrow c(, plo(brl(n, p "l", lim c(, plo(blckmn(n, p "l", lim c(, plo(bocr(n, p "l", lim c(, plo(flopwin(n, p "l", lim c(, plo(gusswin(n, 5, p "l", lim c(, plo(hnning(n, p "l", lim c(,

plo(hmming(n, p "l", lim c(, plo(ring(n, p "l", lim c(, pr(op brl(n blckmn(n bocr(n Ind Ind Ind flopwin(n gusswin(n, 5 hnning(n Ind Ind Ind hmming(n ring(n Ind Ind n <- lngh( <- -: <- sin(pi*/ sin(pi*/ rnorm(/8 n <- lngh( <- -: Filro <- funcion( convolv(, hnning(/, p "filr" plo(,, min"using Hnning( for filrs" lins([-c(:, (n-:n ], Filro(, col"rd"

Using Hnning( for filrs - - - - Filro <- funcion( convolv(, convolv( bocr(/, hnning(/, p "filr" plo(,, min"using convolv( for filrs" lins([-c(:, (n-:n ], Filro(, col"rd" Using convolv( for filrs - - - -

Bibliogrfi: Mrín M, Góm L, Srrno JA, Vil J, Góm J (9: Filros Digils Curso 9- Escol Tècnic Suprior Inginri Dprmn d Enginri Elcrònic Univrsidd d Vlnci Mlis F (99: L Esimción dl rimo d vrición d ls sris conómics Esdísic Espñol Vol um, 99, págs 7 5 Villrrl F (5: Elmnos óricos dl us scionl d sris conómics uilindo X--ARIMA TRAMO-SEATS Sri 8 Esudios sdísicos prospcivos División d Esdísic Proccions Económics Snigo d Chil, Dicimbr dl 5