Olimpiada Costarricense de Matemáticas. II Eliminatoria Curso preparatorio Nivel B. Elaborado por: Christopher Trejos Castillo ÁLGEBRA

Documentos relacionados
Raíces Reales y Complejas

Matemáticas II Hoja 2: Matrices

1. Determinar razonadamente si el número λ 3 2 n

Universidad Alonso de Ojeda Facultad de Ciencias Administrativas Unidad Curricular: Matemática II FÓRMULAS ARITMÉTICAS

Sucesiones de números reales

( a b c) n = a n b n c n ( a : b) n = a n : b n a n a m = a n+m a n :a m = a n-m (a n ) m = a n.m

SISTEMA DE ECUACIONES LINEALES

SISTEMAS DE ECUACIONES

los coeficientes 10 y 30 tienen los factores comunes 2, 5 y 10, se saca el mayor factor común: 10, de las letras el factor 2

TERCER PERÍODO 2015 CASO I: CUANDO TODOS LOS TÉRMINOS DE UN POLINOMIO TIENEN UN FACTOR COMÚN

Las reglas de divisibilidad

Las reglas de divisibilidad Por: Enrique Díaz González

el blog de mate de aida CSI: sistemas de ecuaciones. pág

Matemáticas 1 EJERCICIOS RESUELTOS:

FUNDAMENTOS DE MATEMÁTICA MATERIAL CON FINES DIDÁCTICOS UNEFA NÚCLEO TÁCHIRA PRODUCTOS NOTABLES.

2. CONJUNTOS NUMÉRICOS

Guía ejercicios resueltos Sumatoria y Binomio de Newton

TEMA 2: SISTEMAS DE ECUACIONES LINEALES

E.T.S.I. Industriales y Telecomunicación Curso Grados E.T.S.I. Industriales y Telecomunicación RESUMEN TEMA SUCESIONES

Binomio de Newton. Teorema: Sean a, b dos números reales no nulos, y sea n N un número natural. Entonces: a n k b k. n 1 a n 1 b + 2.

INSTRUCTIVO PARA TUTORÍAS

Sucesiones de números reales

1.4 SERIES NUMÉRICAS.SUMA DE SERIES. (46 Problemas ) sabiendo que n

Escuela Pública Experimental Desconcentrada Nº3 Dr. Carlos Juan Rodríguez Matemática 4º Año Ciclo Básico de Secundaria Teoría Nº 1 Primer Trimestre

PROPIEDAD FUNDAMENTAL DE LOS RADICALES

EL ÁLGEBRA LINEAL Y EL PROBLEMA DE MÁXIMOS Y MÍNIMOS. Santiago Relos Paco Universidad Privada Boliviana

SERIES NUMÉRICAS. Estudiar el carácter de las series de término general a n. n n n n n = 3. Solución: Converge. 1.- a

TEMA 8: SUCESIONES DE NÚMEROS. PROGRESIONES. a 1, a 2, a 3,, a n

1.1 Secuencia de las operaciones

RAÍCES Y SUS PROPIEDADES Guía para el aprendizaje (Presentar el día martes 29 de abril 2014)

Potenciación en R 2º Año. Matemática

GUÍA DE TRABAJO Nº3 RAÍCES 2017 Nombre:. Fecha:..

1. Discutir según los valores del parámetro k el sistema

LAS POTENCIAS Y SUS PROPIEDADES. Multiplicación y división de potencias de igual base. Potencia de un producto y de un cuociente.

Operaciones con Fracciones

CÁLCULO DE DETERMINANTES DE SEGUNDO Y TERCER ORDEN. REGLA DE SARRUS

Ejemplo: 5. Cambio de base: Ejemplo: No existe el logaritmo de un número con base negativa. No existe el logaritmo de un número negativo.

SUCESIONES DE NÚMEROS REALES

5 3 = (5)(5)(5) = 125

Unidad 2: SUCESIONES Y SERIES NUMÉRICAS.

Unidad didáctica 3 Las potencias

Sucesiones de Números Reales

PROBLEMAS DE VARIABLE COMPLEJA. 1.-Demuestre que el inverso aditivo de todo número complejo z es único

a se llama la n-ésima potencia de a, siendo a la base y n el

APUNTE: Introducción a las Sucesiones y Series Numéricas

PAIEP. Sumas de Riemann

Ecuaciones de recurrencia

Repaso general de matemáticas básicas

lasmatemáticas.eu Pedro Castro Ortega materiales de matemáticas son equivalentes porque

Licenciatura en Electrónica y Computación: Métodos Numéricos

Área de Matemáticas. INTERVALOS Un intervalo es un subconjunto de números reales, existen los siguientes tipos de intervalos INTERVALOS CERRADO

En este capítulo expondremos brevemente (a modo de repaso) conceptos básicos sobre los sistemas de numeración.

COTAS Y EXTREMOS DE CONJUNTOS DE NUMEROS REALES

TEMA Nº 1: NÚMEROS REALES

( 2) RECORDAR: = + = b. También es importante saber que: algo. 1. Calcular las siguientes potencias de exponente natural (sin usar calculadora):

el blog de mate de aida. NÚMEROS REALES 4º ESO pág. 1 NÚMEROS REALES

Enteros (Z):..., -3, -2, -1, 0, 1, 2, 3,... Números enteros (positivos o negativos), sin decimales. Incluye a los naturales y a los enteros negativos.

Trabajo Fin de Máster. Estudio y discusión sobre problemas de olimpiada. Desigualdades

Matemáticas 1 1 EJERCICIOS RESUELTOS: Sucesiones numéricas. Elena Álvarez Sáiz. Dpto. Matemática Aplicada y C. Computación. Universidad de Cantabria

Estructuras Discretas. Unidad 3 Teoría de números

EJERCICIOS DE RAÍCES. a b = RECORDAR: Definición de raíz n-ésima: Equivalencia con una potencia de exponente fraccionario:

Progresiones aritméticas y geométricas

8 1 2n 2. 2( n 1) 1 2n 1 2n 1 2n 1

PROBLEMAS Y EJERCICIOS RESUELTOS

Cálculo del ph de disoluciones de ácidos

( x) OPERACIONES CON FRACCIONES ALGEBRAICAS Y RADICALES UNIDAD VI. 0 son coeficientes numéricos y n N, c R es un cero o raíz, de ( x)

TEMA 3: RADICALES 3.1 DEFINICIÓN. Colegio Mater Salvatoris. Se llama raíz n-ésima de un número a, y se representa n a, a otro nº b tal que b n = a.

NÚMEROS REALES NEGATIVOS (Z - ) 0 POSITIVOS (Z + )

Profesorado de Informática - Ciencias de la Computación - INET DFPD Matemática II 2010 Sucesiones

Definición.- Llamamos POTENCIA a la expresión abreviada usada para escribir un producto de n factores no necesariamente iguales.

UNIVERSIDAD DE CONCEPCIÓN

La resolución de ecuaciones algebraicas, o la determinación de las raíces de polinomios, está entre los problemas más antiguos de la matemática.

POTENCIACIÓN Y RADICACIÓN EN. Recordemos en primer lugar algunas definiciones y propiedades de la potenciación y de la radicación de números reales:

MATEMÁTICA FINANCIERA. Préstamos Comerciales

Aprendizajes esperados:

POTENCIA DE UN NÚMERO NATURAL. a, es igual al producto de n veces el número Natural

Si quieres que algo se haga, encárgaselo a una persona ocupada Proverbio chino

ÁLGEBRA POLINOMIOS APUNTES. Ing. Francisco Raúl Ortíz González UNIVERSIDAD NACIONAL AUTÓNOMA DE MÉXICO FACULTAD DE ESTUDIOS SUPERIORES ARAGÓN

APENDICE I EXPONENTES Y RADICALES

MANUAL MATEMÁTICAS PARA ESTUDIANTES DE FINANZAS. Exponentes

SOLUCIONES BLOQUE I:NÚMEROS Ejercicio nº1 Reduce a común denominador y ordena de forma creciente las siguientes fracciones:

Base teórica sobre serie de potencias

TEMA 2: EXPRESIONES ALGEBRAICAS

MATRICES Y DETERMINANTES

Tema 3: Progresiones.

El dual tiene tantas restricciones como variables tiene el primal.

Olimpiada Costarricense de Matemáticas. Material para capacitación para Olimpiadas Costarricenses de Matemática

Segunda definición.- Se llama sucesión de números reales a una aplicación del conjunto N* = N {0} en el conjunto de los números reales

1.3.6 Fracciones y porcentaje

2) En cualquier intervalo de la recta real hay infinitos número racionales, por ello se dice que el conjunto Q es denso.

LÍMITES DE SUCESIONES. EL NÚMERO e

Tema 1: Números reales.

EXPONENTES ( POTENCIAS Y RAÍCES )

z 2 16 z Por tanto concluimos que log 3 2 z 5 Por tanto concluimos que z 2 Por tanto concluimos que log log 3 z 2 log a p p que resulta evidente

MATEMÁTICAS BÁSICAS RADICALES. 4 x, es exacto. OPERACIONES CON RADICALES. 16x es un radical racional porque su resultado,

GUÍA DE REPASO DE FACTORIZACIÓN, POTENCIACIÓN Y RADICACIÓN

Partícula en una caja de potencial unidimensional

Seminario Universitario de Ingreso Números reales

RAÍCES Y SUS PROPIEDADES Guía para el aprendizaje (Presentar el día viernes 24 de junio en hojas de carpeta)

SOLUCIONES DE SISTEMAS, MATRICES Y DETERMINANTES Curso SOLUCIONES DE SISTEMAS, MATRICES Y DETERMINANTES Curso 03-04

Transcripción:

Olimpid Costrricese de Mtemátics II Elimitori 011 Curso preprtorio Nivel B Elbordo por: Christopher Trejos Cstillo ÁLGEBRA

Iicimos demostrdo dos resultdos que puede ser importtes pr resolver problems olímpicos. Problem 1: Demostrr que si los coeficietes 1,,..., 1, 0 so úmeros eteros, l ecució e x: ecesrio que se igul 1). x + x +... + x + = 0, o tiee ríces rcioles. (Note que es 1 1 1 0 Solució: Supogmos co el fá de llegr u cotrdicció que co ( p, q ) = 1. Etoces: p x = es u solució q 1 p p p p 1 1 + 1... 1 1 0 0 1p p q... + + + = = 1pq 0q q q q q Co esto, como el ldo derecho de l iguldd es u úmero etero, es ecesrio que q=1, es decir que x=p, por lo tto l ecució o puede teer solucioes rcioles. Problem : Demostrr que si, b y c so úmeros eteros impres, l ecució de segudo grdo e x: x + b x + c = 0, o tiee ríces rcioles o eters. (Bco de problems Fil Olimpid Costrricese de Mtemátics, 008, Nivel B) Solució: Supogmos co el fá de llegr u cotrdicció que co ( p, q ) = 1. Etoces: p x = es u solució q p p + b + c= p + bpq+ cq = q q 0 0 Como p y q so coprimos, etoces se debe dr que o mbos so impres o uo es pr y el otro es impr. Vemos cd uo de los csos: I Cso: p impr y q impr, los tres térmios p, bpq, cq so impres, lo cul o es posible pues l sum de tres úmeros impres d como resultdo u úmero impr y por tto diferete de cero. II Cso: Si pérdid de geerlidd, supogmos que p es impr y q es pr, de este modo los térmios p y bpq so úmeros pres, mietrs que cq es u úmero impr, lo cul o es posible pues l sum de úmeros pres y u úmero impr es igul u úmero impr y por tto diferete de cero.

De los csos teriores vemos que ls ríces de l ecució x + b x + c = 0 o puede ser úmeros rcioles o eteros. Lem del Fctor x divide P(x) si y solo si P()=0, es decir existe u poliomio Q(x), tl que P( x) = ( x ) Q( x). Fctorizció E muchs ocsioes, relizr u fctorizció tto de ls expresioes lgebrics y de los úmeros, puede ser l clve pr resolver u problem de olimpids. x 1 Ejemplo : Ecuetre ls solucioes eters positivs de l ecució x x = 768: (Bco de problems Fil Olimpid Costrricese de Mtemátics, 009, Nivel B) Solució: Fctorizmos l ecució, sí: ( x ) x 1 = 8 Los vlores que puede tomr x v de 9, esto pr que el expoete x 1, se meor que 8 y tmbié pr que el fctor x se positivo, probdo dichos vlores, vemos que el úico vlor de x que d u iguldd es x=8, pues ( ) 8 1 7 8 8 6 = =. Problem 4: Se eteros distitos P ( x) = x 006 x + 100 x + 006. Probr que o existe, b tl que P ( + 006 ) = P( b + 006). (Bco de problems Fil Olimpid Costrricese de Mtemátics, 006, Nivel B) Solució: Supogmos e búsqued de u bsurdo que existe y b que cumple que P ( + 006 ) = P( b + 006), lo cul es equivlete : P( + 006) P( b+ 006 ) = ( + 006) ( b+ 006) 006 ( + 006) ( b+ 006) + 100 ( + 006) ( b+ 006) = 0 [ ] Fctorizdo cd uo de los térmios, sí: ( 006) ( b 006) + + = ( ) (( 006) ( b 006) )( 006) ( 006)( b 006) ( b 006) + + + + + + + + = ( b)( + 006+ 006 + b+ 006+ 006b+ 006 + b + 006b+ 006) ( b) ( + b+ b + 006( + b+ 006) ) Fctorizmos el siguiete térmio, sí:

(( ) ( b )) 006 + 006 + 006 = (( ) ( b ))( ( ) ( b )) ( b)( + b+ ) 006 + 006 + 006 + 006+ + 006 = 006 006 Relizmos ls rests e el último térmio y llegmos : (( ) ( b )) 100 006 006 + + = 100 ( b) Combimos ls tres fctorizcioes teriores, otdo que ( b) divide todos: ( 006) P( b 006) P + + = ( b) ( b b 006( b 006) 006( b 006) 100) ( b)( + b+ b + 006 6 006 + 100) = ( b)( + b+ b 10 100) = 0 + + + + + + + + = Como b, etoces se sigue que + b+ b 10 100 = 0, es decir + b+ b = 10 100, lo cul o tiee solució pues y b debe ser mbos pres, esto y que si uo de los dos es impr y el otro pr ó mbos so impres, se obtedrá por resultdo u úmero impr, de este modo debe cumplirse que y b so úmeros pres, pero si y b so pres etoces cotrdicció, y que 4 + b+ b = 10 100 (pruéblo), lo cul os llev u 4 10 100. Problem 5: Determir todos los pres ordedos (m,) tles que: m 0 m + + 99m = Solució: L segud codició se covierte e: m + + m m + + m = + m m + ( ) 99 ( ) ( m + ) = m( m + ) ( m + )(( m + ) + ( m + ) + m) = 0 ( m + )( m + m + m + + ) = 0 ( m + )(( m ) + ( + ) + ( m + ) ) = 0

De quí ls solucioes será los pres (m,), tles que m+=, de los cules hbrá pres ordedos y demás el cso e que m==, solució que prece l igulr 0 el segudo fctor. Poliomios y l ecució cudrátic U herrmiet muy útil e problems de poliomios, so ls fórmuls de Viète, ls cules dice lo siguiete: Fórmuls de Viète: Pr u poliomio de grdo, ( ) co coeficietes o ceros se cumple que: P x x x x 1 = + 1 +... + 1 + 0, j reles o complejos y co = 0. Siedo x1, x, x,..., x, sus.ríces 1 x1+ x+... + x= ( x1x + x1x +... + x1x ) + ( xx+ xx4+... + xx) +... + x 1x= 0 x1x... x= ( 1) Pr u poliomio de segudo grdo ( ) P x x bx c b c ecució se cumple que: x + 1 x = y x1x =. Problem 6: Cosidere el poliomio ( ) = + +, siedo x1 y x ls ríces de l P x x bx c = + + co b y c eteros o egtivos. Ecuetre el vlor de b y c sbiedo que ls ríces de P(x) so úmeros eteros, que c es primo y que P(c+1) = 15, dode P(c+1), es el vlor umérico de P(x) cudo x = c+1. (Bco de problems Fil Olimpid Costrricese de Mtemátics, 009, Nivel B) Solució: Por ls fórmuls de Viète, siedo x1 y x ls ríces de P(x), se tiee que c b x1x = = c() 1 y x1+ x= = b ( ), de l ecució (1), como c es u úmero 1 1 primo, se sigue que x1=± c y x=± 1, co esto teemos csos: I Cso: c+ 1= b b= c 1 II Cso: c 1= b b= c+ 1. P(c+1)=15, etoces sustituyedo el vlor de b e el I Cso:

( ) ( ) ( ) ( ) ( )( ) ( ) ( ) P c+ 1= c+ 1 + b c+ 1+ c= c+ 1 c+ 1 c+ 1+ c= c+ 1 c+ 1 + c= c= 15 este cso se descrt pues c es u úmero primo y c=15 o es u úmero primo, pues 15 es divisible por 5. Sustituyedo el vlor de b e el II Cso: ( 1) ( 1) ( 1) ( 1) ( 1)( 1) ( 1) ( 1) P c+ = c+ + b c+ + c= c+ + c+ c+ + c= c+ + c+ + c= ( ) ( ) = c+ 1 + c= c + c+ 1+ c= c + 5c+ = 15 De lo terior, c c c c ( c )( c ) c=7 y b=c+1=7+1=8. + 5 + 15= 0 + 5 1= 0 + 19 7 = 0, de quí Sistems de Ecucioes Problem 7: Hlle ls solucioes reles del sistem de ecucioes x + y = 5 x y+ xy = Co l codició de que es rel y o es igul 0. Solució: Summos l primer ecució más veces l segud ecució, se tiee que: ( ) x+ y = 8 x+ y=, lo cul se cumple pues buscmos ls solucioes reles del sistem. Sustituyedo e l segud ecució ( ) obteemos el sistem de ecucioes ecució cudrátic, ( ) + = = =. Co esto xy x y xy x+ y=, xy=. De lo terior obteemos l x x = x x+ = 0. Ls solucioes l ecució x= +, y=, x =, y = +. so 1 1

Poliomios simétricos U poliomio es simétrico si cumple que f( x, y) f( y, x) =, pr todo x, y. Muchos problems olímpicos puede ser resueltos utilizdo l siguiete fórmul pr expresr u poliomio simétrico e x, y; que icluye los poliomios simétricos fudmetles σ 1= x+ y y σ = xy. 1 1 ( )( ) ( ) s = x + y = x+ y x + y xy x + y = σ s σ s 1 1 Problem 8: Ecuetre ls solucioes reles l ecució 97 x+ x= 5 4 4 4 4 Solució: Se y= x, z= 97 x, co lo que obteemos que 4 4 y z x x + = + 97 = 97. Etoces teemos el sistem de ecucioes: y+ z= y + z = 4 4 5, 97 Siedo σ 1= x+ y y σ = xy, llegmos l sistem de ecucioes equivlete: ( ) ( ) 0 0 ( ( y z) ( y z) ) ( ( y z) ( y z) ) 0 0 ( ( y z) ( y z) ) σ = 5, y + z = σ y + z σ y + z 4 4 1 1 = σ σ + σ + σ σ + σ + 1 1 1 = σ σ + σ + σ σ σ σ + σ 1 1 1 1 = σ σ σ σ σ σ σ + σ 4 1 1 1 1 = σ 4σ σ + σ = 97 4 1 1 Sustituyedo el vlor de σ 1= x+ y= 5 result que: 5 4 5σ + σ = 97, lo que es lo mismo que 4 σ 100σ + 65 97= σ 100σ + 58= σ 50σ + 64= 0. L ecució cudrátic terior tiee como solucioes σ= 6, óσ= 44. E el primer cso σ = yz= 6, esto juto y+z=5, lo cul es equivlete z = 5 y, sustituyedo lo terior e el producto os llev l ecució cudrátic ( ) y 5 y = 6 y 5y+ 6= 0. L ecució terior tiee como solucioes y= y y =, lo cul llev x 4 4 = = 81 ó x= = 16.

El cso σ = yz= 44, os llev l ecució cudrátic y 5y+ 44= 0, l cul o tiee solucioes reles. Por lo tto, ls úics solucioes reles de l ecució so x=81 y x=16. Problem 9: L ecució de tercer grdo x x x, b y c. Ecuetre el vlor umérico de l expresió Solució: Por ls fórmuls de Viête se sigue que : 6 + 5 1 = 0, posee tres solucioes reles 4 4 4 + b + c. +b+c=6, b+ c +bc=5, bc=1 Ahor vliédoos de l relció de recurreci b c b c b c b bc c b c bc b c 1 1 1 + + = ( + + )( + + ) ( + + )( + + ) + ( + + ) Y obteiedo que: 0 0 0 + b + c = 1+ 1+ 1 = + b + c = b c b c b bc c + + = ( + + ) ( + + ) =6-5=6 Grcis l recurreci y ls fórmuls de Viète se sigue que: + b + c =6 6-5 6+1 =19 4 4 4 + b + c =6 19-5 6+1 6=650, co lo cul obteemos el resultdo desedo. 6 Medi Potecil-Medi Aritmétic- Medi Geométric-Medi Armóic Ls desigulddes MQ-MA-MG-MH, permite resolver u gr ctidd de problems olímpicos icluso de olimpids itercioles, cá mostrmos ls desigulddes y lguos ejemplos de iterés. x + x 1 +... + x1 x+ x 1+... + x1 x x 1... x1 1 1 1 + +... + x x x El cso de iguldd de ls desigulddes teriores es cudo x1= x =... = x. 1 1 El mtlet deberá itercmbir diferetes vlores de e ls desigulddes teriores, pr sí llegr desigulddes de utilidd.

Problem 9: Muestre que Solució: Por MA-MG, se sigue que: + b + c b+ c+ bc. + b, + c, b + b = b c = c c b c = bc Sumdo ls desigulddes teriores obteemos que: Que es lo que querímos probr. + b + c b+ c+ bc Ejercicios Propuestos Ejercicio 1: Muestre que: x y z xyz ( x y z)( x y z xy xz yz) + + = + + + +. Ejercicio : Muestre que b. + 1 + 1 + b 5 + b+ c+ d+ e + + + + b c d e Ejercicio : Muestre que: ( ) 1 1 1 1 1 Ejercicio 4: Cosidere dos úmeros rcioles positivos + b es u úmero rciol. Demuestre que y b, tles que l sum y b so úmeros rcioles. (Bco de problems Fil Olimpid Costrricese de Mtemátics, 006, Nivel B) Ejercicio 5: Existe lgú poliomio P(x), pr los cules xp( x ) = ( x+ ) P( x) 1 1? Ejercicio 6: Ecuetre tods ls solucioes positivs de l ecució ( ) 1 x x + + 1 + 1= 0 Ejercicio 7: E el poliomio otros dos. Muestre que x + px + qx+ r s cumple que u cero es l sum de los 4 + 8 = 0. p pq r Ejercicio 8: Resuelv el sistem de ecucioes: x + xy+ y = 4 x+ xy+ y=

+ 1 Ejercicio 9: Muestre que:!., co ( )( )! = 1... 1. Ejercicio 10: Se, b Z. Resuelv ( uméricmete!) l ecució ( ) ( ) x b + bx = x sbiedo que dmite u ríz eter. (M. Becheu, Gzet Mtemtic, Rumi) Bibliogrfí Egel, A. (000). Problem-Solvig Strtegies. Frkfurt: Spriger. Lidski, V. B. (1978). Problems de mtemátics elemetles. Moscú: Mir.Moscu.